Er zijn genoeg voorbeelden waarbij achteraf - na doorlopen van het hele test circus - toch problemen ontstaan.
Je weet niet wat je niet weet. Alleen onderzoek helpt je de huidige blinde vlekken te identificeren en ook om ze in te vullen. Wetenschappers worden er steeds beter in te zien wat uitmaakt en wat niet, maar helemaal 100% zeker zul je nooit zijn. En langdurige exposure is bijvoorbeeld ook weer heel anders dan eenmalige blootstelling. Maar er zijn inderdaad veel stoffen waar mensen (achteraf) niet tegenkunnen in grotere hoeveelheden.
Ik heb de angst (en die mag dan realistisch zijn of niet) dat gezien de pandemie waar we in zitten de kans aanwezig is dat er de kantjes van die goedkeuring er vanaf gelopen zijn. Een vaccin zou de uitweg moeten zijn, dus het MOET er komen. Liever gister dan vandaag. Die drang naar een vaccin is groot vanuit zowel de medische industrie die het ontwikkeld heeft als vanuit de overheden die het middel moeten controleren. Ik vind dat een ongezonde combinatie. Ik mis daar een controlerend orgaan dat geen direct baat heeft bij goedkeuring.
Dat is de EMA, het Europees Geneesmiddelen Agentschap. Die controleren die data voor toelating, en ik denk dat die maatschappelijke druk daar echt een andere kant op werkt: de EMA's goedkeuring gaat gelijk over een paar honderd miljoen mensen die daarmee gevaccineerd worden. Als daar bijwerkingen in zitten die onoverkomelijk zijn dan gaan die op die aantallen gegarandeerd boven komen en springt de pers er (terecht!) vol op. Dat zien we ook dat dat is gebeurd met AstraZeneca.
Dit is zo'n situatie waarbij als een EMA te makkelijk de goedkeuring geeft de onderzoeksjournalistiek weer echt betekenis gaat krijgen en er tot op het allerhoogste niveau koppen gaan rollen en je blij mag zijn als er nog ruiten in je pand zitten. Dus die druk heeft volgens mij echt een ander effect: die handtekeningen die gezet zijn gaan gelijk over miljoenen mensenlevens.
Ik denk dat een gezonde sceptische houding tegenover de Farmacuitische industrie goed is (ik zou het boek "Bad Pharma" van Ben Goldacre eens lezen). Maar hun gebruikelijke trucs gingen in dit geval zeker niet werken omdat de FDA en EMA gewoon meegekeken hebben in de trial, waardoor statistische trucs vrij goed herkenbaar zijn.
Om het maar zo te zeggen: Iemand met kanker zal minder kritisch naar bijwerkingen kijken van een nieuw middel tegen kanker dan een gezond iemand. Er ligt dan nou eenmaal een ander gewicht in de weegschaal. En bij een vaccin was op dat moment iedereen gebaat.
En ook een terechte afweging, en dat is ook eigenlijk waar een EMA expliciet naar kijkt: zijn de bijwerkingen niet erger dan de kwaal? En bij terminale ziektes waar helemaal geen behandeling voor is verschuift die balans inderdaad.
Maar honderden miljoenen mensen met een middel vaccineren heeft ook zo zijn druk: het is preventief, en de behandelingen worden beter. bij ernstige bijwerkingen bij meer dan 1:10.000 personen heb je het gelijk al weer over tienduizenden mensen. Dus het is een flinke beslissing die genomen is.
Zoals je zelf al aangeeft zijn deze vaccins inmiddels aan miljarden mensen toegediend, dus ik geloof wel dat de bijwerkingen steeds beter bekend zijn en bv. Pfizer en Moderna voldoende veilig zijn.
AstraZeneca is ook veilig (Aspirine is letterlijk gevaarlijker...), alleen Pfizer en Moderna hebben een betere bescherming met nog minder bijwerkingen. Dus je zou gek zijn als je nog voor AstraZeneca kiest (kan anders worden als er weer een variant opduikt waar die beter tegen helpt bijvoorbeeld).
Jij begon met 'Maar ze zijn goed getest'. Dat wil ik niet ontkennen, maar nu AstraZeneca niet meer aan jongeren wordt toegediend hoop ik dat je het met mij eens bent dat 'goed', in geval van AZ toch misschien niet goed genoeg was. Dat heeft gezonde 30'ers het leven gekost. En ik vind het prima als je dat afgezet tegen de epidemiologische voordelen goedpraat en verdedigd.. Maar dan vind ik ook dat je iemand van in de 30 moet respecteren als hij zegt 'Nou, ik hoef nog niet zo nodig'.
Er zijn betere medicijnen voorhanden en inmiddels goed verkrijgbaar, en dus zou je gek zijn als je nu nog vrijwillig voor AstraZeneca kiest. En zo werkt de medische wereld ook wel weer: dat medicijn is dan ook achterhaald.
Ik snap ook dat mensen terughoudend zijn en eerst de kat uit de boom willen kijken. Maar ik denk ook dat mensen een goede afweging moeten maken: COVID-19 is geen fijne ziekte, ook niet voor 30-ers. De lange termijn gevolgen zijn voor veel patienten nog steeds erg heftig. En dat is een belangrijke overweging die een hoop mensen uit het oog verliezen volgens mij: men vertrouwd teveel op "dit overleef ik wel".