Ruimtetelescoop TESS heeft 2241 mogelijke exoplaneten ontdekt

Waarnemingen van de in 2018 gelanceerde ruimtetelescoop TESS heeft een catalogus opgeleverd met 2241 exoplaneetkandidaten. Het betreft verzameld bewijs voor 2241 kandidaatplaneten die om nabijgelegen sterren cirkelen.

Wetenschappers moeten nu bevestigen of de ontdekkingen daadwerkelijk nieuw ontdekte planeten buiten ons zonnestelsel zijn, maar het leidt waarschijnlijk tot een 'mogelijke explosie' van het aantal bekende exoplaneten, schrijft de NASA. Tot op heden is er bevestiging dat 120 kandidaten ook daadwerkelijk exoplaneten zijn. Over deze 2241 kandidaten, die tijdens de afgelopen, primaire, tweejarige missie van TESS zijn ontdekt, is een paper gepubliceerd.

De kandidaten zijn ontdekt met een methode waarbij sensoren van de telescoop een zeer kleine daling van de helderheid van een ster kunnen detecteren. Het gaat soms om een kleine dip in de helderheid van 0,1 procent of minder. Zo'n kleine daling in de helderheid kan worden veroorzaakt als een object zoals een exoplaneet voor de ster langs schuift.

Eventuele opvolgers van TESS kunnen de kandidaten nader onderzoeken, bijvoorbeeld of de atmosfeer van de mogelijke planeten water, zuurstof of andere moleculen bevat, zodat de planeet in potentie geschikt is voor leven. Daarbij kan gedacht worden aan de James Webb-telescoop, die in oktober dit jaar moet worden gelanceerd, of ESA's Ariel-telescoop die in 2029 de ruimte in moet gaan.

TESS werd in april 2018 gelanceerd en is de opvolger van de Kepler-ruimtetelescoop. In vergelijking met zijn voorganger is TESS met zijn vier groothoekcamera's in staat een veel groter gebied van de hemel in kaart te brengen. Kepler richtte zich op een relatief beperkt deel van de ruimte, met zo'n 150.000 sterren. TESS richt zich juist op sterren die relatief dichtbij staan, op maximaal driehonderd lichtjaar van de aarde. De primaire missie is voorbij, maar de huidige verlengde missie loopt nog door tot september 2022.

Reacties (84)

[Afgeleide]

Context: tot nu toe zijn er 4367 bevestigde exoplaneten
https://exoplanetarchive....u/docs/counts_detail.html

[Svennie]

kunnen ze alleen exoplaneten zien die voor hun zon langs komen van ons uit gezien? Dat zou dan betekenen dat er vele expoplaneten niet te zien zijn. We zien dan enkel exoplaneten die voor hun zon langs komen, dat lijkt me de minderheid, hun baan moet maar net, van ons uit gezien, goed staan.

[Durandal]

Niet alleen dat, maar de planeet moet ook gedurende de meetperiode langs de ster komen.

[Luxx]

De meetperiode is waarschijnlijk langer dan je denkt. Er wordt niet langdurig naar een ster 'gestaart', maar gewoon over een lange periode periodiek een foto gemaakt. Een planeet draait normaal best wel langzaam om een ster, dus als je iedere dag of zelfs iederere week ofzo een foto maakt en deze over langer termijn bekijkt, kan je de dimming van eventuele planeten zien. Tess maakt continue dus foto's van een hele hele lange rij 'potentieel interessante' sterren. En blijft dat dus herhalen in de hoop dat de ster er op een dag nét iets anders uit ziet.

Omdat je zo dus heel veel sterren tegelijk kan volgen, is de kans dat je planeten vind veel groter dan je verwacht. Het is een beetje met hagel schieten. Door de layout van sterrenstelsels en meetmethode is de kans dat je snel iets vindt in de basis klein, maar door dit voor langdurig voor heel veel sterren te doen, vind je toch nog duizenden planeten.

[Durandal]

Ja, planeten die in dagen of weken om de ster draaien maar jaren (mars) of tientallen jaren wordt dan moeilijk.

[Luxx]

Ik denk dat TESS in de basis de hele periode (2 jaar) dezelfde sterren heeft gemonitord. Planeten die erg ver van hun sterren staan kan je dan inderdaad missen. Deze zou je overigens sowieso snel missen omdat ze vanwege hun afstand vrij weinig zonlicht blokken. Ook zijn ze 'per definitie' erg koud en daarom weinig interessant.

[Hans7D]

Vanaf deze enorme afstanden gezien maakt het voor het blokken van zonlicht geen verschil of een planeet dichtbij zijn ster staat of ver weg. Het relatieve verschil in afstand is minimaal.

[Nostalgmus]

Ja, aangezien de dip in de lichthelderheid, op die afstanden is het nogal lastig om de reflectie waar te nemen van een planeet die naast een ster staat.

Tevens kunnen er uiteraard meerdere planeten zijn maar dan zul je lange observaties moeten verrichten aangezien er genoeg zijn die een lange baan om een ster hebben dat honderden of duizenden jaren kan duren voordat een planeet tussen de ster en TES instaat.

Er is nog een methode door te kijken of de ster 'wiebelt' maar er zijn zelde zulke zware planeten die aan een ster kan trekken.

[Reactie gewijzigd door Nostalgmus op 23 juli 2024 09:10]

[Savahax]

Er is een mogelijkheid het effect op de ster te zien aan de hand van zwaartekracht die het lichaam uitvoert en niet alleen de dip in magnitude.

http://www.grantchronicles.com/astro43.htm

[eth0]

Wat mij verbaasd is dat wij er zoveel kunnen vinden welke in 1 lijn staan met de aarde (satellite), exo planeet en de andere ster? Want die kans is natuurlijk ook klein. Want het andere sterrenstelsels hoeft natuurlijk niet in 1 lijn met ons te zijn. Want deze manier van detecteren gaat alleen maar op als ze in 1 lijn staan en de exo planeet voor de ster langsgaat.

[Reactie gewijzigd door eth0 op 23 juli 2024 09:10]

[phYzar]

Kun je nagaan hoeveel meer planeten er wel niet zijn in theorie. Degene die wij zien draaien toevallig in het vlak evenwijdig aan onze zichtlijn naar dat sterrenstelsel. Het is niet zo de melkweg alle sterren en planeten in een bepaald vlak dwingt, "wijzelf" hebben ook een hoek ten opzichte van het spiegelei:

https://www.forbes.com/si...eresting/?sh=65f4f29b7ec2

- The planets orbit the Sun, roughly in the same plane.
- The Solar System moves through the galaxy with about a 60° angle between the galactic plane and the planetary orbital plane.
- The Sun appears to move up-and-down and in-and-out with respect to the rest of the galaxy as it revolves around the Milky Way.

[SeenD]

Nou er zijn een aantal manieren om exoplaneten te ontdekken.
Die jij noemt is Transit Photometry, dat is dus voorbij de ster gaat en via het dimmen we detecteren of het een planeet is, hoe groot en soms zelfs watvoor type.

Maar ja, kun je na gaan hoeveel andere planeten daar tussen zitten en hoeveel we er missen. Waarom is er geen ander leven te detecteren? Fermi Paradox. Kurzgesagt heeft daar ook wel een goede video over, onze planeet en hoeveel geluk we hebben gehad.
Er zijn zoveel planeten, er moet haast wel ander leven zijn. Ik ben echt zo benieuwd hoe dat er uit ziet.

Je hebt ongeveer 4 manieren om te detecteren.
Radial Velocity
- Hoe erg de ster wobbelt door gravitationele krachten kun je afleiden hoeveel planeten of iig hoeveel massa aan planeten er zijn.

Transit Photometry
- Dimmen van de ster door de baan van de planeet tussen ons en de ster.

Microlensing
-Ombuigen van het licht van de ster doordat er planeten met zwaartekracht aan trekken.

Direct Imaging
- Direct fotograferen van de reflectie van het sterlicht.

[Reactie gewijzigd door SeenD op 23 juli 2024 09:10]

[bigbadbull]

komt dit niet omdat deze uit onze melkweg komen en de melkweg zelf draait ook in het rond.
De melkweg ziet er daarom uit als een enorm vlakke schijf. Sterstelsels die daar dwars op zouden draaien zouden hierdoor meer "weerstand" ondervinden waardoor ze "recht" (of vlak zoals jezelf wil ) getrokken worden.
Maar heeft meer te maken dat alles ontstaat uit die vlakke schijf en dus er meer in lijn met ons zonnestelsel liggen. exo-planeten vinden in het Andromeda of Magelaanse wolken zal een heel stuk moeilijker zijn.

De kans lijkt mij dus redelijk "natuurlijk".

[Fly-guy]

Mogelijk begrijp ik je verkeerd, maar de as waarom ons zonnestelsel om de zon draait, is niet evenwijdig met de as waarom het gehele sterrenstelsel (melkweg) om het centrum draait.

De as van ons zonnestelsel heeft een hoek van 60 graden met die van de melkweg.

-EDIT-
Linkje om het te verduidelijken;

https://astronomy.com/mag...ove-through-the-milky-way

[Reactie gewijzigd door Fly-guy op 23 juli 2024 09:10]

[DerManiak]

Weer iets geleerd, nog nooit eerder beseft dat ons zonnestelsel in een hoek staat t.o.v. de Melkwegschijf.. Heel duidelijk plaatje in die link!
Al verklaart dit dan wel waarom we de band aan sterren (de schijf v/d Melkweg) überhaupt kunnen zien vanaf de Aarde en dat deze draait in van die mooie timelapse filmpjes.

Des te indrukwekkender dat we op deze manier (transitie methode) exo-planeten kunnen ontdekken: kwestie van timing en dus geduld dat we soms op één lijn staan met een andere ster en diens plane(e)t(en). Afhankelijk van waar we in onze baan rond de zon zijn, kijken we dus (iets) van bovenaf of van onderaf naar de schijf?

[Reactie gewijzigd door DerManiak op 23 juli 2024 09:10]

[TimoDimo]

Het lijkt me niet dat ons perspectief noemenswaardig verandert afhankelijk van waar we in onze baan rond de zon zijn. Daar zijn de galactische afmetingen iets te groot voor, vergeleken met ons zonnestelsel.

[bigbadbull]

tnx I stand corrected. Maar dankzij die foto kan je ook zien dat we zelfs in dat geval soms op 1 lijn kunnen zitten. idd het werkelijke aantal moet dus veel groter zijn.

[Namixam]

Omdat we de zonnestelsels waar we van boven/onder tegen de ster aankijken al in kaart gebracht hebben?

[armageddon_2k1]

En hoe detecteer je de planeten in zo'n zonnestelsel dan?

[Namixam]

Wanneer een ster een planeet of planeten om zich heen heeft draaien, dan draait de zon niet om een vast middelpunt maar is er een hele kleine verschuiving te zien richting de planeet die om de zon draait. Als een ster waarvan ze denken dat er planeten omheen draaien een tijdje gevolgd wordt dan kunnen ze aan het "wiebelen" van de ster herleiden of er iets omheen draait.

[armageddon_2k1]

Nice. Goede uitleg

[MSalters]

Ik snap wat je zegt over het "wiebelen", maar dat werkt niet van de boven/onderkant. De detectie van die beweging doe je met Doppler spectrografie. De kleur van de ster verandert als die van je afbeweegt of naar je toekomt. Als je tegen de bovenkant van een ster aankijkt, dan wiebelt die van links naar rechts maar verandert de afstand niet.

[Mouze88]

Moet je nagaan hoeveel het er wel niet echt zijn

[downtime]

Waarom is die kans klein? De Melkweg kent al 200 tot 400 miljard sterren. De meeste daarvan hebben waarschijnlijk wel planeten. Een paar duizend exoplaneten is dus maar een minieme fractie van wat er aan planeten moet zijn.

[Clay]

Zie het linkje van @Afgeleide, https://exoplanetarchive....u/docs/counts_detail.html

Er zijn veel meer manieren dan alleen dimming/transition om expolaneten te vinden, zoals Radial Velocity (wobble) bv, omdat de orbital plane (wat is goed NL daarvoor?) van andere sterren idd random is tov het stelsel. Die van ons staat bv ook onder een hoek tov de melkweg zelf.

[Reactie gewijzigd door Clay op 23 juli 2024 09:10]

[kluyze]

Ik heb een theorie;

Het vlak waarin wij bewegen is waarschijnlijk loodrecht (of bijna) op de bewegingsvector van de zon. planeten die in een vlak evenwijdig met deze vector bewegen zouden (denk ik) sneller weggeslingerd worden.

Als we er vanuit gaan dat de sterren vanaf een bepaald punt vertrokken zijn en dus in een bol uitdijen. (expanding universe) dan kan je er van uitgaan dat (indien we al lang genoeg aan het uitdijen zijn) de dichtstbijzijnde sterren bijna evenwijdig bewegen met onze zon. Indien ook bij die sterren de planeten loodrecht op de bewegingsvector van die ster bewegen, zal de kans dat de planeten voor de ster bewegen best wel groot zijn.

Edit; De link van @Fly-guy (https://astronomy.com/mag...ove-through-the-milky-way) geeft een ander inzicht.
Ik kan mij niet herinneren dat ik dit ooit zo geleerd heb.

[Reactie gewijzigd door kluyze op 23 juli 2024 09:10]

[batjes]

Met een geschatte ~100miljard planeten in het melkwegstelsel alleen al, zijn een paar duizend planeten die voor ons in het zicht zitten voor hun ster, natuurlijk maar een hele kleine fractie.

Er is een tweede manier, door de wiebel van de ster te meten. Maar daarmee kunnen ze niet de atmosfeer meten.

Het blijft indrukwekkend hoeveel we kunnen zien op zulke enorme afstanden

[bob harley]

Jaja, 300 lichtjaar is redelijk dichtbij.
Maar alleen als je met lichtsnelheid kan "reizen", wat nooit mogelijk is.
Althans, ik denk niet als mens zijnde.
(buigen van tijd - zwaartekracht buiten beschouwing gelaten)

Vergelijking, Proxima Centauri, een zonnestelsel die het meest dichtbij is, is rond de 4.2 lichtjaar verwijderd en zelfs dat duurt minimaal duizenden jaren als je dat wilt bereiken met 20% van de lichtsnelheid.
(eerder rond de 10 tallen duizenden jaren)

En als we te lang wachten dan zijn er straks geen planeten meer te zien, omdat alles in het universum van elkaar af "drijft".
Over een aantal duizenden jaren zullen de mensen die nog leven het idee hebben dat alleen "ons" zonnestelsel bestaat , oftewel ze weten niet beter dat er niks anders is omdat ze niks meer zien kwa "sterren" of andere energieën.

Overigens zal er nog genoeg in dit zonnestelsel te vinden zijn kwa planeten, mannen, grote astroides en etc, aangezien we die niet goed kunnen zien.

Wat dat betreft leven we in de gouden tijd van verkenning van het heelal op afstand.
Nu alleen nog betere technologieën om nog beter te verkennen zodat ook de "donkere hemellichamen" goed kunnen worden bekeken.
(of donkere materie, ooeehh spannend!)

[multikoe]

Je doet een aantal vreemde uitspraken:

Een ster op 4,2 lichtjaar afstand bereiken kost geen duizenden jaren als je op 1/5 van de lichtsnelheid kunt reizen. Zonder versnelling en vertraging meegerekend kost dat (4,2 * 5 = ) 22,5 jaar.

Niet alles in het Universum verwijderd zich van ons. Proxima Centauri is onderdeel van ons eigen melkwegstelsel en de sterren daarin verwijderen zich nauwelijks van de aarde. Sterker nog: de Andromeda Galaxy nadert ons en zal over enkele miljarden jaren met ons melkwegstelsel botsen.

Bovendien is het heel vreemd om te veronderstellen dat over enkele duizenden jaren de mens niets meer ziet, behalve het eigen zonnestelsel. het universum dijt al miljarden jaren uit en we zien nog steeds vrijwel alles. Waarom zou dat in de komende duizenden jaren opeens veranderen?

[bob harley]

Dat dacht ik eerder ook maar voordat ik zoiets als 20 jaar wou aangegeven heb ik nog even informatie op gezocht.
En toen stond er dus dat het duizenden jaren zou duren met 20% lichtsnelheid.
Iets wat ik eerder geloof dan 20 jaar.
Als mars al een 6 jarige reis is, hoe kan alpha centauri dan "maar"20 jaar duren.
Tuurlijk, andere motoren/ vooruitgang.

En ja, ook ik heb ergens gezien dat Andromeda uit eindelijk met onze melkweg zou samensmelten.
Maar dan praten we over biljarden jaren.

Met de wetenschap is het natuurlijk zo dat er bijna elke dag wel iets veranderd.

Overigens, ik ben geen wetenschapper.
Wel heb ik veel interesse hierin, maar sta ik open voor nieuwe perspectieven.

Een hele mooie hierin is:
https://www.youtube.com/watch?v=uD4izuDMUQA

[multikoe]

En toen stond er dus dat het duizenden jaren zou duren met 20% lichtsnelheid.
Iets wat ik eerder geloof dan 20 jaar.

Het rekensommetje is anders simpel genoeg, dus ik vraag me af waarom je die duizenden jaren eerder zou vertrouwen. Het hangt sterk af van welke methode je gebruikt om te reizen. Het is verstandiger om die 20% lichtsnelheid niet te noemen in combinatie met die duizenden jaren.

En ja, ook ik heb ergens gezien dat Andromeda uit eindelijk met onze melkweg zou samensmelten.
Maar dan praten we over biljarden jaren.

Daar ging het niet om, jij maakte er een flink punt van dat alles van ons af beweegt en over enkele duizenden jaren al niet meer zichtbaar zou zijn. De Andromeda nevel is maar een voorbeeld van een sterrenstelsel dat naar ons toe beweegt. Dat betekent dat miljarden sterren gestaag dichterbij komen.

[bva]

Het probleem zit hem meer in het bereiken van 20% van de lichtsnelheid en je zult ook weer moeten afremmen.
Bereiken van 20% van de lichtsnelheid met de huidige technologie zou best eens honderden jaren kunnen duren!

[multikoe]

Het begon met de opmerking van @bob harley over die duizenden jaren. Hij maakte de fout door in dezelfde opmerking een snelheid van 20% van de lichtsnelheid te noemen.

Eigenlijk is deze hele discussie over hoe lang het duurt een beetje onzin. Er zijn veel te veel factoren die bepalen hoe snel je daar komt. De belangrijkste vragen die je moet beantwoorden zijn:
- Wil je ook weer afremmen of is het voldoende om er langs te knallen en je waarnemingen terug te sturen?
- Moeten er mensen aan boord meegenomen worden (dan heb je een erg groot en zwaar ruimtevaartuig nodig)

Iets dat licht is en geen levend materiaal bevat kun je met hele flinke versnellingen op pad sturen. Je bereikt dan veel hogere snelheden. Als je dan ook nog niet hoeft te stoppen raak je geen tijd kwijt met afremmen. Er zijn ideeen om kleine sondes met een groot zeil naar Proxima te schieten m.b.v. een krachtige laser hier op aarde (of misschien op de maan). Hartstikke interessant.

[Verwijderd]

Het rekensommetje is anders simpel genoeg

Hier moet ik je toch corrigeren.
Je simpele rekensom houdt geen rekening met de Lorentzcontractie.
Aan 0.2c is die nog relatief klein, maar niet meer compleet verwaarloosbaar. De afstand is 2% korter.
Als we iets tot 2/3c kunnen versnellen moeten we al 1 lichtjaar minder overbruggen

[multikoe]

De Lorentzcontractie heeft effect op de afstand tussen twee objecten als die t.o.v. elkaar bewegen. Die afstand is voor Proxima Centauri gewoon 4.2 lichtjaar en die afstand verandert niet als je er een snel ruimtevaartuig heenstuurt. We kijken bij onze getalletjes in ons eigen referentie frame, dat verbonden is aan de aarde. Ook de snelheid van het ruimtevaartuig meten we t.o.v. de aarde.
De effecten van die snelheid op het ruimtevaartuig zelf zijn ook interessant: voor een waarnemer in het ruimtevaartuig zal de reis korter duren dan voor een waarnemer op aarde.

[Verwijderd]

De Lorentzcontractie heeft effect op de afstand tussen twee objecten als die t.o.v. elkaar bewegen.

Zoals het ruimtetuig met zijn astronauten en alpha centauri...

[BadRespawn]

Die afstand is voor Proxima Centauri gewoon 4.2 lichtjaar en die afstand verandert niet als je er een snel ruimtevaartuig heenstuurt.

De afstand verandert wel tov het ruimteschip. Dat is waar het bij relativiteit om gaat: meting van afstand en tijd zijn afhankelijk van het perspectief (frame of reference) van de waarnemer.

[multikoe]

En wie is de waarnemer in de discussie hier op Tweakers? En waar is zijn frame of reference verankerd? Als we het hebben over een afstand van 4,2 lichtjaar en een snelheid van 20% van de lichtsnelheid, voor wie verandert die afstand en daarmee de reistijd dan als gevolg van het Lorentzeffect?

[BadRespawn]

Het is niet vanzelfsprekend dat alleen de ene of de andere waarnemer relevant is. Zowel de bemanning van het ruimteschip als waarnemers op Aarde zijn relevant.
Als het gaat over Lorentzcontractie lijkt me evident dat het gaat over de bemanning van het ruimteschip.

[multikoe]

[Zucht]
Luister, het begon met een opmerking van iemand die beweerde dat je er duizenden jaren over doet om met 20% van de lichtsnelheid een ster op 4,2 lichtjaar afstand te bereiken. Dat is een nogal vreemde rekensom. Als ik dan zeg dat je op de achterkant van een bierviltje kunt uitrekenen dat die duizenden jaren niet echt helemaal kloppen (zeg maar gerust, helemaal niet) dan vraag ik me af waarom ik in een discussie belandt over de relevantie van de Lorentzcontractie die, zoals iemand (kennelijk ook via de achterkant van een bierviltje) met deze snelheid een afstandsverkorting van 2% veroorzaakt.

En ik heb nog geen antwoord gekregen op de drie vragen die ik stelde. Voor de volledigheid:

En wie is de waarnemer in de discussie hier op Tweakers? En waar is zijn frame of reference verankerd? Als we het hebben over een afstand van 4,2 lichtjaar en een snelheid van 20% van de lichtsnelheid, voor wie verandert die afstand en daarmee de reistijd dan als gevolg van het Lorentzeffect?

Het beantwoorden van die vragen levert meteen het antwoord op de vierde vraag op: is de Lorentzcontractie in deze discussie, in deze context, relevant?

[BadRespawn]

Nogmaals: Lorentzcontractie is relevant voor het ruimteschip. Punt is dat bij deze snelheden de vraag "hoe lang doe je er over?" niet eenduidig beantwoord kan worden omdat de reistijd voor de reiziger niet hetzelfde is als voor een externe waarnemer. En dat weet je wel, maar je bent een wijsneus die de minste geringste opmerking als kritiek ervaart en dat niet duldt.

[multikoe]

En dat weet je wel, maar je bent een wijsneus die de minste geringste opmerking als kritiek ervaart en dat niet duldt

En met die opmerking kan ik enkele tientallen jaren van je leeftijd afhalen, wat een kinderachtige opmerking. We hebben hier gewoon een volwassen meningsverschil waarin persoonlijke aanvallen niet thuishoren. Jouw gedrag lijkt op dat van mijn tienerzoons die, op het moment dat ze ongelijk dreigen te krijgen, mokkend naar boven lopen en roepen: "nee, jij bent stom".

Waarom beantwoord je mijn vragen niet? Jouw "niet eenduidig" wordt daarmee beantwoord.

[equit1986]

Hoi Bob, heel cool dat je interesse hier in hebt. Maar wat MultiKoe zegt klopt wel.
Als je even alles in perspectief wilt zien raad ik je aan om dit filmpje even te kijken:
https://www.youtube.com/watch?v=uD4izuDMUQA&t

Het zal nog vele biljoenen(1 biljoen = duizend miljard of 1.000.000.000.000 jaar) jaren duren(zo'n 30 biljoen jaar) voordat wij geen observeerbaar universum meer hebben.

Daarna is het alleen maar zwarte gaten die het universum zullen vullen. Totdat die uiteindelijk ook vervallen en er compleet niets meer overblijft.(dus niets, geen atomen, geen ionen, geen elektronen, gewoon niets).

[nielsnl68]

Hoe kom je aan 6 jaar reizen naar mars, ik denk dat je je vergist in 6 a 8 maanden. Echt geen jaren.

[Daan_Banaan470]

Volgens mij is een reis naar Mars geen 6 jaar maar "slechts" 8 maanden met de huidige aandrijvingen.

[MSalters]

Het kan sneller. Die 8 maanden is de meest efficiente baan als je onderweg alleen zonnepanelen nodig hebt. Maar mensen hebben eten nodig. Dan is het voordeliger om iets meer brandstof mee te nemen en iets minder eten.

[Juzzuts]

Niet vervelend bedoeld, maar ik snap je redenatie niet. Iemand die het snapt, legt je uit dat je er volledig naast zit waarna je even 'onderzoek' gaat doen op internet om er daarna op terug te komen dat je de persoon niet gelooft. Ik zie een sterke parallel met heel de virus waanzin beweging waarbij die mensen zelfs vinden dat ze de gerenomeerde wetenschappers in twijfel kunnen trekken omdat ze 'onderzoek' hebben gedaan op internet.

Nogmaals, ik bedoel het echt niet vervelend, maar waar komt die gedachtengang vandaan? Of heb ik je misschien verkeerd begrepen?

[Robbaman]

Als mars al een 6 jarige reis is, hoe kan alpha centauri dan "maar"20 jaar duren.

Huh? De reis naar Mars is toch 'maar' 9 maanden ofzo?

[batjes]

Theoretisch kunnen we in ~40 jaar bij Proxima Centauri zijn. Mochten we de zonnescherm technologie beter kunnen benutten, ~20 jaar acceleren op licht van onze zon en dan ~20 jaar afremmen op licht van de Alpha Centauri sterren. Al is dit nog wel even toekomst muziek. Maar op deze manier zouden we in de toekomst langzaam het melkwegstelsel kunnen gaan koloniseren.

Niet alles in het universum drijft af, ons lokale cluster zit aan elkaar vast d.m.v. zwaartekracht. Deze zwaartekracht is -vooralsnog- sterker dan de uitbreiding van het universum. Voordat het melkwegstelsel uit elkaar valt, zijn we wel heel wat miljarden jaren verder en komen we al dicht bij de heat death.

Het duurt ook nog wel een paar miljard jaar voordat er helemaal niets meer zichtbaar is buiten ons lokale cluster. Al bevat het zichtbare universum steeds minder materiaal doordat er constant meer over de zichtbare grens valt.

We hebben nu ~4-5 duizend planeten gevonden in het melkwegstelsel van een geschat aantal van ~100miljard We hebben nog wel even te gaan.

Maar we leven inderdaad in een gouden tijd. De zon is 1 van de eerste generatie sterren die genoeg zware metalen heeft om het leven zoals we dat kennen mogelijk te maken. De zon zal direct ook 1 van de laatste generatie sterren zijn die het mogelijk maken de geschiedenis van het heelal te achterhalen. We hebben als aards leven nog ~500miljoen jaar voordat het oppervlakte van onze planeet verdampt.

Ruimtevaart is onze toekomst, we hebben als mensheid deze generaties nu misschien wel de enige mogelijkheid om het aardse leven te verspreiden het universum in, want voor hetzelfde geld sluiten we ons op of helpen we onszelf de verdoemenis in. Zal ook niet de eerste keer zijn als we ons technologisch duizenden jaren op achterstand helpen.

Hoe meer we te weten komen van het heelal, hoe kleiner de kans lijkt te worden op intelligent leven. Het leven lijkt al erg zeldzaam te zijn en geavanceerd of intelligent leven lijkt nog veel zeldzamer te zijn. We zoeken als mens al duizenden jaren naar ons doel in het leven, de vorige eeuw hebben we voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid dat doel misschien wel gevonden. Het is zonde om te zien hoe we met dat mogelijke doel omgaan en mogen erg blij zijn met mensen zoals Elon.

[Reactie gewijzigd door batjes op 23 juli 2024 09:10]

[Tristan]

Je mag er vanuit gaan dat als de mensheid over duizenden jaren nog leeft dat we wel iets hebben uitgevonden waarmee we sterrenstelsel kunnen hoppen. Klinkt onmogelijk nu, maar twee duizend jaar geleden werd vliegen vast voor onmogelijk gezien.

[MneoreJ]

Daar mag je op hopen, maar niet vanuit gaan, alle sci-fi ten spijt. Vliegen is nooit voor onmogelijk gehouden omdat we altijd al dingen hebben kunnen zien vliegen en ervan gedroomd hebben het zelf te doen; de oude Grieken hadden geen enkel plausibel mechanisme om te vliegen, en toch dachten ze dat Daedalus wel een paar vleugels kon maken om dat te doen. Dan heb je het over meer dan tweeduizend jaar.

Sneller dan het licht door de ruimte schieten is nu een droom, maar het is helaas geen gegeven dat dat ook op de een of andere manier mogelijk is. Een belangrijk verschil met vliegen, bijvoorbeeld, is dat we geen enkel natuurlijk fenomeen kennen dat zich sneller voort kan bewegen dan het licht, dus het is geen kwestie van bestuderen en nadoen. Als je dan ook nog natuurwetten hebt die zeggen dat dat in theorie al niet kan (laat staan praktisch) wordt het al helemaal moeilijk. Niet onmogelijk (we kunnen ontdekken dat de natuur toch anders in elkaar zit), maar zeker niet waarschijnlijk of onvermijdelijk.

[Reactie gewijzigd door MneoreJ op 23 juli 2024 09:10]

[Robbaman]

Maar we kennen toch wel een natuurlijk fenomeen waardoor objecten sneller dan lichtensnelheid van elkaar vandaan gaan: de expansie van de ruimte zelf. Laat dit nu net het principe zijn waarop veel Sci-fi het sneller dan licht-reizen baseert.

Wellicht dus toch niet zo'n groot verschil met de oude grieken die vogels zagen vliegen.

[MneoreJ]

Tja, op zich wel, al is de schaalvergroting van de ruimte natuurlijk niet precies hetzelfde als van A naar B reizen. Nu alleen nog even die warp drive bouwen. Volgens de documentaires die ik daarover gezien heb gebeurt dat over 40 jaar al, maar dan wel nog met een wereldoorlog ertussen.

[Robbaman]

Hah, ja ik zie het ook niet heel snel gebeuren hoor, maar ik stel me zo voor dat ze in de tijd van de Egyptenaren vogels zagen en dachten "dat kunnen wij nooit". En het heeft daarna ook nog duizenden jaren geduurd.

Wellicht is er volgend jaar wel een knappe kop die ontdekt wat donkere materie en donkere energie precies zijn en blijkt het manipuleren daarvan, net als het manipuleren van atomen, gewoon best goed mogelijk.

Zie bijvoorbeeld deze video eens over wat onze slimste koppen minder dan 100 jaar geleden dachten van nucleaire energie: https://www.youtube.com/watch?v=HD3k1hgbUXQ

Wie weet wat er komen gaat in de komende 100 jaar.

[blorf]

De lichtsnelheid overtreffen doorr ruimte-tijd te manipuleren is nogal wat. In ieder geval gaat dat een stuk verder dan constateren dat een vliegtuig moet kunnen, want vogels. Da Vinci was daar ook...

Ik denk dat enkel waarnemen nog verbeterd gaat worden tot iets wat we nu amper kunnen voorstellen.
Misschien kunnen we met deep-learning sofware de afwijkingen van een lens opsporen en corrigeren zodat een close-up van zo'n exoplaneet mogelijk wordt, om maar wat te verzinnen...

[Alex3]

Met deep learning kunnen we misschien lensfouten corrigeren maar niet het oplossend vermogen. Dat wordt bepaald door de diameter.

[blorf]

Dat betwijfel ik. Volgens mij wordt dat bepaald door verlies aan lichtdeeltjes tijdens de weg van doelwit naar kijker, met name in de atmosfeer, en bij de weergave-methode, dus oculair of de foto-plaat.
Er is ook vast wel een constante die staat voor de hoeveelheid licht die vervalt over afstand door een vacuum en verbonden is met de kijkhoek, maar volgens mij is dat zo weinig dat het voor lenzentelescopen een te verwaarlozen factor is. Het punt is dat het object waar je naar kijkt in alle gevallen groter is dan de telescoop zelf...

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 09:10]

[Alex3]

Dan heb je het mis. Het oplossend vermogen wordt bepaald door de diameter van de nuldeordepiek van de Airy-schijf, en die hangt af van de lensdiameter, zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Airy-schijf

[blorf]

Dat oplossend vermogen wordt juist veroorzaakt door een niet-zuivere lens. Allemaal dus. Logischerwijs heeft een grotere lens of spiegel van hetzelfde materiaal in het resultaat minder zichtbare afwijkingen.

[Alex3]

Dat ligt niet aan de hoeveelheid licht die er door valt, maar doordat bij grotere diameter buiging aan de rand een minder grote rol speelt. Lenzen kunnen goed genoeg gemaakt worden dat onzuiverheden te verwaarlozen zijn ten opzichte van de theoretische limiet.

[blorf]

Het is de verhouding tussen de moleculaire structuur van glas, of de afwijkingen daarin, en de schaal van fotonen. Het 1e kan met hulp van rekenkracht en het bewerken van het uiteindelijke beeld gecompenseerd worden. Het 2e is constant.

Wat is het fysieke verschil tussen een grote en een kleine lens met beide dezelfde vorm? Dat kom je tegen op het elementaire niveau...

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 09:10]

[Alex3]

Ik weet niet wat je hiermee wil zeggen. Het is duidelijk dat je weinig van optica weet. Je kunt in elk geval geen details op exoplaneten waarnemen enkel door lensfouten te corrigeren. De theoretische limiet van de Airyschijf kun je niet overschrijden. Je kunt eenvoudig uitrekenen hoe groot de diameter moet zijn om details van de gewenste grootte te zien.

[blorf]

Het kan door of je kijker te vergroten of door het binnenvallende licht beter te verwerken.

[Alex3]

Het heeft niets met de hoeveelheid licht te maken. Een grijsfilter bijvoorbeeld heeft geen invloed op het oplossend vermogen.

[blorf]

Dat zeg ik toch ook niet? We zijn op dit moment gelimiteerd door de fysieke kenmerken van glas en in het geval van 'ouderwets' afdrukken chemicalien om foto's weer te geven. Daarnaast CCD-techniek maar dat is een technisch verhaal apart.
Die limitatie kan verlegd worden door de resultaten voor te rekenen, wat een hoger detail-niveau kan opleveren.

Praktisch voorbeeld: maak met meerdere verschillende lenzen met dezelfde fabricage-kermerken opnames van objecten dichtbij. Vervolgens ga je de verschillen vergelijken mbv software en is theoretisch te achterhalen wat het resultaat van een gelimiteerd voorwerp als een lens zou moeten zijn wanneer die tot bijna 0 gereduceerde afwijkingen heeft. Dit hangt af van hoe vaak je het proces herhaalt.

Volgens mij, omdat zelfs het meest hoogwaardige gepolijste glas op atomair niveau nog steeds een enorme chaos is, moeten de resultaten van zowel een telescoop als een microscoop nog enorm verbeterd kunnen worden, waarschijnlijk tot voorbij wat nu voorstelbaar is.

[Reactie gewijzigd door blorf op 23 juli 2024 09:10]

[Alex3]

Nu ben je echt het spoor bijster. Je bent niet te helpen.

[blorf]

Sure...

[Zeerob]

https://www.popularmechan...ith-conventional-physics/
The World Just Moved Even Closer to a Real, Working Warp Drive
Scientists have a new model for faster-than-light travel that actually uses conventional physics.

[gnu]

Als je 20% van de lichtsnelheid gaat ben je ben je in 20 jaar bij proxima centauri, nu is 20% van de lichtnselheid al onwaarschijnlijk, maar het kost dan geen duizenden jaren.

Daarnaast duurt de "drift" van alle sterren wel iets meer dan duizenden jaren, het gaat eerder over miljoenen of miljarden jaren.

[Namixam]

Mwah, de hemel waar de egyptenaren tegenaan keken en de plaatsing van piramides op baseerden is nu ook anders. Dus er verandert wel iets significant in een paar duizend jaar.

[MneoreJ]

Dat "iets" is de precessie van de aarde en is een lokaal verschijnsel; dat heeft niets te maken met hoe de sterren zelf bewegen. Voor ons lijkt zoiets natuurlijk significant omdat het een verschijnsel is dat over een periode van duizenden jaren zichtbaar is, op astronomisch niveau is dat met je ogen knipperen.

Het is toevallig wel zo dat welke ster het dichtst bij ons staat gaat veranderen; over een luttele 25000 jaar zal Alpha Centauri iets dichterbij zijn dan Proxima Centauri. En wel dichterbij dan ze nu beiden staan, niet verder weg. Je hebt het dan nog steeds wel over (kuch) astronomische afstanden, natuurlijk.

[Svennie]

5 jaar, niet 20. Als je 1/20ste de lichtsnelheid reist doe je er 20 jaar over.

[Alex3]

20% = 1/5.

[Svennie]

dat klopt, het volgende werd gezegd:
> Als je 20% van de lichtsnelheid gaat ben je ben je in 20 jaar bij proxima centauri

daar reageerde ik op, met 20% van de lichtsnelheid ben je in 5 jaar een lichtjaar verder.

[downtime]

En als we te lang wachten dan zijn er straks geen planeten meer te zien, omdat alles in het universum van elkaar af "drijft".
Over een aantal duizenden jaren zullen de mensen die nog leven het idee hebben dat alleen "ons" zonnestelsel bestaat , oftewel ze weten niet beter dat er niks anders is omdat ze niks meer zien kwa "sterren" of andere energieën.

Duizenden jaren? Gelukkig niet. Denk eerder aan vele miljarden jaren.

[arie.v]

Dat zal iets meer dan 'enkele duizenden jaren' zijn, ik denk dat je eerder aan vele miljarden jaren moet denken.

Dit wordt mooi gevisualiseerd in deze Youtube film - 'Future of the Universe'

[Cyrusx]

Dan praat je over miljarden jaren, en voor die tijd komt Andromeda er ook nog even doorheen geraasd. 😄

[Jokurino]

Ik ben benieuwd tot hoeverre de James Webb Space Telescope deze Exo-planeten in detail kunnen weergeven.

[Reactie gewijzigd door Jokurino op 23 juli 2024 09:10]

[FreezeXJ]

Niet, de resolutie is er ondanks dappere pogingen iets te laag voor. Met z'n 6.5 meter diameter en 0.6 um golflengte (beste optie), en wat wiskunde kom ik uit op een Airy disc van ruwweg 10^-9 radians...

Gaan we uit van een exoplaneet met ruwweg de grootte van Jupiter (140.000 km) op 10 lichtjaar afstand (10^14 km), dan krijg ik een hoek van 1,4*10^-9 graden... Ofwel net groot genoeg om een pixeltje te vullen, in theorie (als dit ding op maximale theoretische resolutie werkt, en dat betwijfel ik een beetje)

Dingen met het formaat van de _baan_ van Jupiter zijn daarintegen een factor 10.000 groter, en komen wel mooi in beeld...

edit:
Rekenfoutje, ik zat er stiekem toch een factor 10 naast

[Reactie gewijzigd door FreezeXJ op 23 juli 2024 09:10]

[dmantione]

De James Webb kan alleen (diep)-infrarood. Nu wordt de Spitzer ook ingezet voor het bestuderen van exoplaneten, dus hij zal niet helemaal waardeloos zijn, maar voor zichtbaar en ultraviolet licht blijft de Hubble vooralsnog het beste instrument. Voor detailfoto's in licht zul je moeten wachten op de Roman-telescoop.

[DijnsK]

Wanneer gaat James Webb eindelijk een keer de ruimte in?
Dat is ook al 100x uitgesteld... Oktober klinkt leuk maar dat deed het in 2007 ook al.

[Reactie gewijzigd door DijnsK op 23 juli 2024 09:10]

[pharmacist]

Naast het bevinden in de Goldie Lock Zone moet het naast een aardachtige planeet, waar de zwarte kracht bovendien groot genoeg moet zijn om een atmosfeer vast te houden, moet het groot genoeg zijn (niet zoals Mars) dat er een voldoende groot vloeibaar ijzeren kern zich bevindt die een voldoende sterk magnetisch veld genereert om de sterrenwind van de moederster kan afbuigen, zodat de zuurstofrijke atmosfeer (als door evolutie er mogelijk micro-organismen zich kunnen ontwikkelen in een waterrijke omgeving an miljoenen jaren er voldoende zuurstof de atmosfeer wordt ingepompt) niet wordt weg geërodeerd en bovendien ook liefst geologische activiteit nog altijd aanwezig is, dat essentieel is voor de recyclage van noodzakelijke elementen en de vorming van organische moleculen mogelijk is. Daarnaast is voor de herverdeling van de nutriënten ook noodzakelijk dat de planeet door toeval een grote maan heeft ingevangen of zich heeft gevormd door collusie die zorgt voor een eb/vloed werking. Dit laatste zal de evolutie versnellen, aangezien dit bijdraagt tot een optimaal weerpatroon (regen/wind/eb en vloed). Zonder een eb/vloed gaat de evolutie waarschijnlijk een stuk langzamer, als de overige omstandigheden optimaal zijn.

[iveken]

Interessant om te weten is dat tijdens de voorbije 2 jaar er iets van 26 sectoren van elk ongeveer 20000 sterren geëvalueerd zijn. (bron https://tess.mit.edu/observations/ & https://tess.mit.edu/observations/target-lists/)
2241/(26*20000) geeft al een "hit"-ratio van 0.4%

Ik ben onvoldoende statistisch aangelegd om te beweren dat die pakweg half miljoen sterren voldoende representatief zijn voor de rest van het universum.

Maar ben wel zeer benieuwd hoeveel van die 0.4% er ook nog aard-achtig gaan blijken...

[kimborntobewild]

Het gaat soms een kleine dip in de helderheid van 0,1 procent of minder.

T.o.v. een ster is een planeet heel vaak sowieso uiterst klein; dan is 't de vraag of je 1 promille minder helderheid 'klein' moet noemen...