Virgin Orbit gaat eerste satelliet van Nederlandse luchtmacht lanceren

De Koninklijke Luchtmacht stuurt zijn experimentele BRIK-II-nanosatelliet mee met een ridesharemissie van Virgin Orbit. Ergens later dit jaar moet de lancering met een LauncherOne-raket plaatsvinden. De bouw van de satelliet werd in 2017 aangekondigd.

Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf Virgin Orbit schrijft dat het de opdracht voor de lancering heeft gekregen van het Nederlandse Innovative Solutions in Space. Dat bedrijf uit Delft is gespecialiseerd in missies voor kleine satellieten, zogenaamde CubeSats. De BRIK-II van de Koninklijke luchtmacht is een 6U CubeSat.

Er is nog geen lanceerdatum gepland, maar de ridesharemissie waar de BRIK-II aan zal deelnemen, moet ergens in 2021 plaatsvinden. Het is de bedoeling dat er ook experimentele defensiesatellieten van de Amerikaanse defensie meegaan met de missie.

Virgin Orbit en de Nederlandse luchtmacht grijpen de missie ook aan als een demonstratie voor late-load integration. Daarbij wordt de nanosatelliet pas kort voor de lancering aan de raket gekoppeld. Het ruimtevaartbedrijf en defensie willen daarmee oefenen met 'responsieve lanceringen'. De resultaten hiervan worden gedocumenteerd in een whitepaper en gedeeld met partners.

Eind 2017 werd de eerste experimentele spionagesatelliet van Nederland aangekondigd. Defensie wil met de satelliet gecodeerde communicatiesignalen in eigen beheer verwerken en elektromagnetische signalen van militaire systemen detecteren en lokaliseren

Bij de aankondiging werd nog gesproken over een lancering in 2019. Het budget, inclusief lancering, was destijds 2,5 miljoen euro. Het experiment is onder andere bedoeld om te kijken hoe rendabel dergelijke satellieten zijn. De naam BRIK-II verwijst naar Brik, dat was de naam van het eerste vliegtuig dat de Koninklijke Luchtmacht in zijn bezit had.

Model van BRIK-II, foto: Koninklijke Luchtmacht

Door Julian Huijbregts

Nieuwsredacteur

25-01-2021 • 17:32

58 Linkedin

Reacties (58)

58
58
34
10
1
15
Wijzig sortering
check calendar -> 2021. Het is 2021 en de nederlandse luchtmacht gaat nu al een satelliet lanceren??? Dan zijn ze er wel lekker snel bij. Kuch!

Domme vraag van mijn kant, waarom zijn ze hier niet 50 jaar gelden mee begonnen? Of 30 jaar geleden, om maar iets te noemen.
Cubesats zijn echt een fenomeen van de laatste jaren en het is ook pas in recente jaren dat lanceringen voor zulke sattelieten betaalbaarder zijn geworden dankzij o.a. Rocket Lab en nu dus ook Virgin. Vroeger kon je als cubesat ook al wel eens meeliften als secundaire of zelfs tertiaire lading maar dan moest je al enorm veel geluk hebben om een baan te bekomen die in de buurt zit van wat je wenst.

Hadden ze 50 of 30 jaar terug zo een lancering willen doen had dit in equivalent van vandaag waarschijnlijk een bedrag van 8 cijfers gekost. Had je dit 15 jaar terug gedaan had het je alsnog een bedrag van minstens 6 cijfers gekost. Met huidige ride sharing missies kan je lanceren voor enkele honderdduizenden euro of als je toch je eigen baan wenst en dus de primaire of enige payload wenst te zijn, voor enkele miljoenen.
Denk dat dit soort investeringen niet rendabel genoeg waren voor Nederland, en misschien niet belangrijk genoeg, aangezien er ook andere zijn die het zelfde werk al een langere tijd doen.
Afhankelijkheid komt de soevereiniteit niet ten goede. Leuk dat er nu wat experimenteel gebeurd maar de achterstand tegenover de VS is gewoon dramatisch.

We zijn zogenaamd bondgenoten, maar op het gebied van privacy en dataverwerking zijn er gewoon zulke grote culturele verschillen dat de digitale soevereiniteit van EU/NL gevaar loopt, en daarmee ook de bondgenootschap. In ieder geval op het gebied van informatieverwerking, hens, deze communicatiesatelliet. "We hebben het door."

ps: klik verder naar PDF voor de volledige whitepaper.
Of gebruik de directe link:
http://www.europarl.europ...RS_BRI(2020)651992_EN.pdf

[Reactie gewijzigd door Mushroomician op 25 januari 2021 18:27]

Aan de andere kant is de VS ook een veel groter land dan NL of BE en geeft het ook nog eens een enorm groot deel van zijn jaarlijkse begroting uit aan defensie. Ongeveer 15% van de begroting gaat naar het leger, en dat zijn dan nog de directe kosten. Er zijn maar weinig landen die zoveel investeren in hun leger als de VS. Wij halen met moeite de 2% die we afgesproken hebben binnen NAVO verband.
Aan de andere kant is de VS ook een veel groter land dan NL of BE en geeft het ook nog eens een enorm groot deel van zijn jaarlijkse begroting uit aan defensie. Ongeveer 15% van de begroting gaat naar het leger, en dat zijn dan nog de directe kosten. Er zijn maar weinig landen die zoveel investeren in hun leger als de VS. Wij halen met moeite de 2% die we afgesproken hebben binnen NAVO verband.
Een beetje extra nuance: we komen al decennia niet eens in de buurt van de 2% defensie uitgaven.

Voor wat betreft ruimtevaart is Nederland helemaal een lachertje. Uit m'n hoofd besteed de Nederlandse overheid zo'n 140 miljoen per jaar aan ruimtevaart. De uitgaven van de staat Nederland zijn op dit moment ongeveer 339 miljard.

Nederland besteed dus ongeveer 0,06 % van haar staatsbudget aan ruimtevaart. Dat is dus hoe belangrijk we ruimtevaart ongeveer vinden.

Voor wat betreft de EU stelt het allemaal ook niet zo veel voor. Uit mijn hoofd is het ESA budget dacht ik zo'n 4 miljard per jaar.

Voor wat betreft aantal lanceringen zit de EU op het niveau van 3e wereld land India. Japan in z'n eentje lanceert jaarlijks half zoveel als de hele EU bij elkaar. De VS, China en !Rusland! lanceren elk apart elk jaar ongeveer 2x meer raketten dan de EU.

Lanceer technologie hoeven we het niet over te hebben. Wat dat betreft (herbruikbare raketten) lopen we tussen de 1 en 2 decennia achter op de Amerikanen. Ik verwacht dat de Chinezen ons wat dat betreft binnen een paar jaar inhalen.

Ik kan de staat van ruimtevaart en ruimtevaart technologie in de EU zone niet anders samenvatten dan: diep triest en schaamtevol. Zeker voor een ontwikkelde regio, maar zelfs met de 3e wereld (Rusland/India) doen we amper mee.

Er is iets flink mis (tot op het politieke bot) met innovatie in Europa.

Een lijstje van zaken die Amerikanen nu hebben en wij over 10 jaar waarschijnlijk nog niet: (Tesla) full self driving, herbruikbare stage 1 raketten, volledig herbruikbare raketten (stage 1 & 2) binnen een jaar, raketten die ook maar in de buurt komen van de payload capaciteit (en prijs) van Starship, raketten die qua prijs ook maar in de buurt komen van Falcon 9, alle big tech bedrijven, de beste universiteiten ter wereld, de grootste elektrische auto bouwer en ik ben vast nog wat dingen vergeten.

Ik herhaal: er is iets goed mis met innovatie in Europa.

[Reactie gewijzigd door GeoBeo op 25 januari 2021 20:04]

Zolang mensen alle details van de amerikaanse verkiezingen volgen maar geen idee hebben wat er in de eu gebeurt, gaat dat niet veranderen.
Het probleem met die 15% aan uitgaven is dat het grootste deel daarvan binnenlands blijft vanwege eigen productie en zelfstandigheid.
win-win.
Doet NL weer een defensie uitgave, dan gaat het 99% naar de VS. Poef.

[Reactie gewijzigd door Mushroomician op 26 januari 2021 01:36]

Volkomen mee eens: Defensiemateriaal zoveel als mogelijk dichtbij huis kopen (in Europa). Ook al is het niet geheel "state of the art", kennis en werkgelegenheid komt ten goede aan onszelf.

N.B. Afgeven op de ruimtevaart aspiraties van onze defensie en daarmee ons kennisniveau is bezijden de waarheid: het is maar waar je prioriteiten liggen. De EU heeft zijn eigen navigatiesatellieten, Nederland heeft de AMS-IX, ASML, NSX, geavanceerde agrarische toepassingen, enz. Verder zijn we een welvarend land zonder een extreme verhouding tussen rijk en arm (houden zo en probeer te verbeteren)
Hmm. Dat 'Koopt Europeesch zelfs als dat wat minder is' idee zou ik wel een beetje mee oppassen, vooral met materieel dat een bepalende rol speelt in gevechtshandelingen. Straaljagers, raketten, schepen, tanks, artillerie enzo.

Er is nu eenmaal geen 'tweede prijs' als het op een gevecht uitdraait.

Waar ik wel voor ben is om (desnoods in Europees verband) militaire hardware te ontwikkelen die wel state of the art is. Dus misschien een beetje minder snel 'nee' roepen als er weer eens een fregat, onderzeeer, of gevechtsvliegtuig o.i.d. ontwikkeld moet worden.
Tot nu toe schieten voornamelijk met miljoenen kostende projectielen op tenten van bedoeïenen. Ik ben oud genoeg om dezelfde redenatie m.b.t. de Leopard tank te herinneren. Gelukkig hebben we toen wel voor een europees product gekozen. Het ding is nooit in een oorlog gebruikt, de VS Abram tank (veel duurder, mogelijk beter) was weggegooid geld geweest'
Er is nu eenmaal geen 'tweede prijs' als het op een gevecht uitdraait.
Voorkomen is beter ...
(1) Ik kan me niet herinneren dat de Leopard minder goed gevonden werd dan de Abrams. Wel dat de VS in vergelijkende tests hebben zitten sjoemelen met de eisen (de Leopard was een paar centimeter te breed t.o.v. de 'nieuwe eisen' waardoor de Leopard voor de VS afviel, anders had de VS met Leopards gereden).

Wat ik me wel kan herinneren is dat Nederland en Duitsland geen munitie wilden met verarmd uranium, wat de VS en het VK wel deden. Dat is een keuze.

(2) Waar er (b.v. in Europees verband) een vergelijkbaar product bestaat en er voldoende vraag is om dit op voldoende schaal te produceren, dan ben ik ook voor Europees.

Bovendien moet ik misschien nog wat nuance aanbrengen. Tanks worden (zeker in de scenario's waar men toen naar keek) met tientallen tot hondertallen tegelijk ingezet in gevechtssituaties. Dan kan je geringe verschillen in de pure materieelkwaliteit heel goed compenseren met tactiek, artillerie, luchtsteun, en zelfs infanterie met anti-tank wapens. Dat geringe verschil 'verdwijnt in de ruis'.

Bij gevechtsvlietuigen ligt dat vaak net iets anders: die komen vaker per twee, of per 6 stuks in een gevechtssituatie. Weliswaar met steun van luchtverkeersleiding, luchtdoel raketten etc., maar het eigenlijke gevecht doen ze meer op zichzelf. Dan telt de kwaliteit van de individuele machine (en natuurlijk de piloot) veel zwaarder voor het resultaat, kan je minder compenseren. Bovendien weegt dan een individueel verlies zwaarder. Dan kan je maar beter goed letten op de kwaliteit van je materieel als je niet wilt verliezen.

(3) En uiteraard: voorkomen is beter. Veel en veel beter. De militaire optie is een goede om te hebben en een hele nare om te moeten gebruiken. Denk aan de 'brandblusser' metafoor. Wat echter nog erger is dan een agressor militair afstoppen, is dat proberen en dan alsnog verliezen.

[Reactie gewijzigd door Golodh op 27 januari 2021 12:01]

Onze militaire top heeft een voorkeur voor Amerikaans spul (z.g. battle proofed). Zie o.a. de keuze voor Apache-geen Eurocopter-, JSF-geen Saab Vicken-, enz.. In alle gevallen onder zware druk van het US regiem. Een eerlijke keuze bestaat hier niet. (in het verleden werd zelfs een lid van het Koninklijk Huis gebruikt voor het doordrukken van een keuze)
Afhankelijkheid komt de soevereiniteit inderdaad niet ten goede, maar een piepklein landje zijn waar mensen gaan rellen als ze niet elke nacht de bar in mogen duiken zijn twee factoren waar defensie spierballen weinig betekenen.

We hebben de kwantiteit niet om tegen wie dan ook op te treden (als we het even bij relevante landen houden). We we hebben de landmassa niet om dat op te schroeven. Er is geen scenario waarbij NL 'wint' van bijv. de buren Duitsland, VK, Noorwegen, Frankrijk enz. Kijk je verder, dan is de VS, China, Rusland ook geen positieve match. Wat blijft er dan over? Kennis en handel, en dat kunnen we wel goed.

Toen we de wereld aan het plunderen waren en lekker met slaven en landjepik aan de gang gingen hadden we vooral het voordeel dat we een technische voorsprong hadden, denk aan schepen, wapens, enz. Stel dat we dat als landje weer zouden hebben is het weer een ander verhaal, maar dan moet je echt ver kijken, denk aan cloaking, AI, of sci-fi spul als teleporteren. Zo groot moet het verschil in een wij vs. zij conflict zijn om daar op te concentreren. En zolang dat niet het geval is heb je bondgenoten nodig waarbij je handel en kennis gebruikt en ruilt tegen militaire macht.

[Reactie gewijzigd door johnkeates op 25 januari 2021 23:03]

Wat een verschrikkelijk beeld heb jij van Nederland en de Nederlanders zeg. Hoop dat je je wat verder in gaat lezen.

Qua informatievoorziening staat de Nederlandse inlichtingen dienst zeer hoog aangeschreven. Wij zijn wat dat betreft in staat om veel sneller te handelen dan andere grote landen. Innovatie hoeft niet persé met grootte te maken te hebben, maar met de middelen juist inzetten.

Zelfde geldt voor de NL special forces: we hebben er niet veel, maar ze staan qua niveau op de hoogte van de SAS en de Sayeret Matkal. Je hoort er alleen niet veel van, wat ook prima past binnen de strategie.
Zelden zo'n hoop flauwekul bij elkaar gezien.

(1) Al eens van Israel gehoord? Is kleiner en minder rijk dan Nederland, maar weinig landen zullen het in hun hoofd halen om het daarmee militair aan de stok te krijgen.

Toegegeven, hun defensie budget is een waterhoofd, hun dienstplicht geldt voor (bijna) iedereen en duurt een paar jaar, en hun samenleving is doortrokken van het leger. Maar ze hebben wel een enorme defensie industrie die ook echt state of the art spul levert. Het is maar in welke positie je als land verkeerd en waar je dus je prioriteiten legt.

Ik wil niet beweren dat we israel achterna moeten, maar laat die onzin over 'wij hebben de kwantiteit niet om op te treden' even weg graag. Als we echt zouden willen (maar waarom dan ?) dan kunnen we minstens zoveel als Israel (d.w.z. heel veel meer dan nu).

Denk alleen maar een aan electronische- en cyber oorlogsvoering. Daar zitten we prima voor en zouden we tot de top kunnen behoren, maar we willen daar weer niet in investeren. Tsja. Is een keuze.

(2) Kijken naar 'winnen van Belgie, Duitsland, etc' is alleen maar heel kinderachtig. Conflicten vecht je alleen met landen (of volken) waarmee je een acuut, radikaal, en onoverbrugbaar meningsverschil hebt en iedere andere aanpak is uitgesloten. Denk aan de situatie in het voormalig Joegoslavie, en die van Rusland en de Oekraine bijvoorbeeld.
De EU als geheel, en Nederland in het bijzonder, blijft echt mijlenver achter ten opzichte van een inspanning die proportioneel is aan onze rijdom, bevolking en onze ontwikkeling.

Gewoon een proportioneel gedeelte van de defensie inspanning op je nemen (vergeleke met b.v. de VS of het VK) in Europees verband zou een prima optie zijn, maar dan mag je het huidige defensie budget gerust verdubbelen of verdriedubbelen. En daar is weer geen meerderheid voor.
Wat al meer zeggen: het is inderdaad geen vergelijking.
De VS alleen geven al meer uit aan defensie dan de volgende 10 landen in de lijst bij elkaar! Cijfers 2019, maar het zal nu niet zo heel anders zijn.
Tja het maar wat je wil, bij de delta werken gaven we bijna ons hele budget er aan uit.

Ik vind het wel laat want de R&D kosten zijn allemaal al zo goed als gemaakt.

Overigens als je als benelux het had gedaan had je dat met eenzelfde budget als Rusland kunnen doen.
De Deltawerken zijn nuttig. Ruimtepuin de lucht in schieten met dure vuurpijlen in het geheel niet.

En de commercie is er toch veel beter in.
heel erg gechargeerd gezegd. (en ik ben ook van mening dat het nuttig was/is).

het is 50 jaar geleden gedaan. Je had makkelijk kunnen zeggen. Ach een overstroming elke 10 jaar. Gewoon mensen beter informeren en ze moeten maar uit huis gaan.

We zetten een verzekeringsfons op en herbouwen gewoon. (dit is overigens de US aanpak).

Satellieten in de lucht voor bv communicatie en wetenschap had ook veel op kunnen leveren als je dat goed had gedaan.

extreem gesteld stel je voor Nederland had nu een kolonie om Mars gehad, en we hadden gevierd dat dit nu 25 jaar bestaat, met daarbij heel veel interessante mineralen die op aarde veel geld waard zijn.

(overigens leveren de delta werken ook niet direct geld op, ze zorgen vooral dat de kosten laag blijven).
Kosten. 50 jaar geleden had je als goedkoopste optie de Nasa Scout, elke lancering daarvan (alleen al de lancering, dus niet de kosten voor de satelliet) kostte 3.6 miljoen toenmalige dollars. Met de inflatiecorrectie is dat nu 24 miljoen. Een beetje veel voor een enkel satellietje voor Nederland niet?

[Reactie gewijzigd door pagani op 25 januari 2021 17:49]

ANS kostte destijds 78 miljoen gulden, dat is na inflatiecorrectie nu 123 miljoen euro. Ik vrees dat je dat voor een kunstmaan er al enige decennia niet meer door gaat krijgen qua investering.
Omdat Nederland zo'n klein kikkerlandje is dat we geen eigen defensie satellieten nodig hebben. Het is totaal niet rendabel. Nog los van het gegeven dat onze krijgsmacht op zichzelf geen drol voor stelt. Het is dat we deel uit maken van de NAVO, want zelf weerstand bieden tegen een grote, goed bewapende krijgsmacht is hopeloos. En dat is totaal niet erg. We zijn op economisch vlak een grote speler binnen de EU. En dat zorgt voor een hoop "vrienden" in wiens belang het is ons te helpen te verdedigen.
Nederland mag dan wel klein zijn, maar als Europa kunnen we toch iets meer doen en gezamenlijk een netwerk opbouwen. Daar hebben we als Europa in zijn geheel voordeel aan maar daarnaast zitten we met zijn alleen in een samenwerkingsverband welke ik dit prima zie uitvoeren: ESA. ESA hoeft het geheel niet te beheren, maar het zou goed zijn dat we dit soort lanceringen laten uitvoeren door een partij die we al betalen ervoor.
Gelukkig zijn we daar als Europa al enige tijd mee bezig. We hebben als EU nu al bijna 20 militaire satellieten in de lucht hangen en er staan er nog een tiental op de planning.

https://www.eda.europa.eu...azine/edmissue13lowresweb

We kunnen als Nederland beter hier meer aan meedoen. België speelt een stuk grotere rol in de Europese defensie.
Het economische heb je niks aan, als je niet in staat bent om in te grijpen wanneer het praten ophoudt. Wellicht herinner je de beelden uit 2014, waarbij Yezidi's een berg op werden gejaagd door IS. Ik vermoed dat je nog geen minuut een uniform aan hebt gehad of überhaupt beeld hebt bij het werk wat een organisatie als Defensie doet. Maar je mag het allemaal vinden, dat hoort tenslotte bij dit land.

Om on-topic te blijven: ik mis toch wel een cruciaal stuk in het artikel wat @Mushroomician heel terecht aanhaalt: afhankelijkheid. Dit wordt wel genoemd in het persbericht op pagina van Defensie:
Het is nu nog een experimenteel project van de Koninklijke Luchtmacht, maar op termijn moet het tot eigen capaciteiten leiden. Dit moet de communicatie- en observatiemogelijkheden verbeteren. Tegelijkertijd maakt het Defensie minder afhankelijk, en dus minder kwetsbaar, van externe partijen. De NAVO benadrukte het belang van de ruimte eind 2019 al door het tot operationeel domein te verklaren. Ook Defensie onderkent het belang. In de Defensievisie 2035 staat dat het ruimtedomein een noodzakelijke schakel is in informatiegestuurd optreden.
Bron

Ik heb geen verstand van (nano) satellieten, maar als (soortgelijke) satellieten ingezet kunnen worden voor communicatie, om een verbinding van waar ook ter wereld op te zetten naar een ankerstation in Nederland, dan zou dat aardig schelen in de kosten vermoed ik. Nu is Defensie afhankelijk van capaciteit die een provider heeft en de bijbehorende kosten. Ook bij Defensie wordt de vraag naar bandbreedte steeds groter, er komen en zijn wapenplatformen aanwezig die veel data verzamelen en versturen.

Voor de Koninklijke luchtmacht specifiek zijn er enorm veel systemen die vervangen zijn of worden, eigenlijk de hele vloot wel. Het gaat echt over miljarden euro's. Elke euro kan je maar een keer uitgeven en het is nog geen tien jaar geleden dat er een miljard bezuinigd moest worden. Wellicht is het uitstel van de satelliet geen centenkwestie, het zou mij echter niets verbazen als dat wel zo is.

[Reactie gewijzigd door MonkeySoldier op 25 januari 2021 19:20]

Omdat we in de ESA zitten en dus eigenlijk al lang begonnen zijn. Bovendien doen we het best goed in bepaalde technieken in de ruimte. Zoals zonnepanelen.
waarom zijn ze hier niet 50 jaar gelden mee begonnen?
Als ik naar de foto kijk denk ik dat er een fout in het artikel is geslopen. Ze zijn wel ca. 30 a 50 jaar geleden al begonnen. De foto stamt ook uit die tijd.

Foto van links naar rechts
1. Directeur Virgin Orbit, deze strijkt de bonus op, dat zie je aan de grijns van oor tot oor.
2. Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Dennis Luyt https://www.defensie.nl/organisatie/luchtmacht/clsk
3. Ontwerper van de raket of de satelliet, dat is om het even. Zo een geef je je laatste cent.
4. Deze had niet op de foto gemoeten, dat is zo'n jongen van de russen, die zijn ze laatst vergeten uit te zetten. Duidelijk en spion, hij schrikt van de foto en is eigenlijk boos.

Dit is duidelijk een crap nieuwsfoto, daarom waarschijnlijk echt. Lijkt wel op een foto uit de Democratische Volksrepubliek Korea.

Sowieso ook een handige actie:
Eind 2017 werd de eerste experimentele spionagesatelliet van Nederland aangekondigd
Als ze verstandig waren, dan zouden ze een bericht plaatsen dat de TU in Delft een proefballonnetje oplaat. Stop daar een extra satelliet bij waar je niks over publiceert "and so on". Dit geeft aan dat het waarschijnlijk ook echt is.
Ik denk vanwege het geld. Misschien ook geen interesse aan de politieke kant. Maar ja, ik kom uit 93, dus ik zou niet goed weten waarom, kan alleen maar speculaties doen.
Hoeveel landen van Europa na formaat denken dat überhaupt een eigen satelliet hebben?
Ik vind 2,5 miljoen eigenlijk wel behoorlijk veel voor zo'n kleine cubesat. De componenten daarvan zijn gewoon off the shelf en de lanceerkosten zijn ook heel laag. En het is eigenlijk alleen maar een 'probeerseltje' om te zien of het rendabel is. Als het om de rentabiliteit gaat, waarom dan zo duur gemaakt als het ook goedkoper kan?
Je uitleg dat het off the shelf componenten zouden zijn lees ik niet terug in het nieuws. Maar zelfs als dat wel zo zou zijn dan denk ik dat je het niet makkelijk kan vergelijken met totale kosten en een budget.
Een budget is een bedrag wat je opzij zet om iets te kunnen realiseren. Dat wil niet zeggen dat het budget op moet.

Een van de redenen waarom het budget hoger kan zijn dan jij verwacht is omdat je voor losse componenten nog geen resultaat hebt. Er is software voor nodig, het moet gecombineerd worden om er een werkende satelliet van te maken, dat moet waarschijnlijk ook getest worden. En zelfs als je dat binnen het budget kan doen dan wil je waarschijnlijk ook dat je de satelliet kan gebruiken en veilig buiten gebruik stellen, wat ook geld kost.
Cubesat 6U is een internationaal standaard platform zoals alle cubesats (1u is een kubus van 10x10cm). Zie ook de link in het artikel: https://www.isispace.nl/product/6u-cubesat-bus/ (of het wiki artikel: https://en.wikipedia.org/wiki/CubeSat , ze worden over de hele wereld geproduceerd). De interne bordjes voor power, radios etc kan je ook gewoon kopen. Ook de mounting in de launcher is gestandaardiseerd, dat zijn allemaal de grote voordelen van het cubesat platform, daardoor heb je weinig R&D en hou je de lanceer en integratiekosten ook laag. Alleen de payload (de electronica voor het werk dat de satteliet moet doen) moet je zelf ontwikkelen maar aangezien het hier vooral om een proof of concept gaat zal dat niet veel omvatten.

Overigens ben ik het met @Blokker_1999 eens dat er meer bij komt kijken, maar ik vermoed toch dat er een hoop geld naar externe partijen gaat. En een clean room e.d. is bij cubesats niet nodig voor zover ik weet. Zie hier bijvoorbeeld een cubesat van AMSAT in ontwikkeling, die ligt gewoon bij iemand op de werkbank :)

Als je zie dat andere cubesat projecten zoals die van universiteiten en radio amateur organisaties voor veel minder uit kunnen dan vind ik het jammer dat Defensie het uitbesteedt (ondanks dat de TU Delft hier ook bij betrokken is). Aan de andere kant bedacht ik me later pas dat die organisaties wel vaak de lanceerkosten gratis krijgen, al zijn die niet zo vreselijk hoog (Ik heb gehoord vanaf 15.000 per kilo, een cubesat is meestal 1 kilo per U). Dus misschien valt het ook wel mee met de kosten, het is wel een 6U sat. Maar het klonk me gewoon duur als ik die van andere projecten zie (die bovendien meestal een duidelijke payload hebben).

Overigens had de TU Delft in 2008 al een satteliet in orbit ;) En in 2013 nog eentje.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 25 januari 2021 20:32]

Zolang je alleen maar aannames doet op basis van wat je zelf wil zien, zelfs zonder kosten te laten zien, denk ik niet dat het realistisch is dat je mening terecht is. Door nauwelijks iets uit te leggen hoe je tot kosten komt kan je altijd wel een mening hebben of een budget te hoog of te laag is. Kom dan op zijn minst met een uitleg hoe de kosten opgebouwd zijn en waarom dat realistisch is.

[Reactie gewijzigd door kodak op 25 januari 2021 20:49]

Daar heb je volkomen gelijk in.
Dat er iets ter test op een werkbank ligt in een niet-cleanroom situatie wil niet zeggen dat het eindproduct niet geassembleerd wordt in een cleanroom setting en ook zal er getest moeten worden in een zero-pressure omgeving en liefst in gesimuleerde gewichtsloze toestand en moet er getest worden op vibratie invloeden tijdens de lancering etc..
Zo eenvoudig is dat allemaal niet en het budget is derhalve geen pretpakket maar gebaseerd op een eindresultaat met beoordelingsfase achteraf ten aanzien van een correct werkende Cubesat na de lancering.
De opbouw van de kosten is natuurlijk lastig omdat deze organisaties daar vaak niet open over zijn. Defensie al helemaal niet natuurlijk :) Zelfs die van Delfi-C3/N3Xt zijn niet beschikbaar ondanks dat zij een publieke organisatie zijn. Ik denk dat hier commerciele belangen spelen (NDA's over de onderhandelde prijzen).

Maar uit presentaties van AMSAT mensen heb ik begrepen dat zij het voor elkaar krijgen voor 'tonnen', niet 'miljoenen'. Vandaar dat ik het idee heb dat het duur is. Als ze miljoenen zouden hebben dan hadden ze wel grotere sats gelanceerd, er staat nog een hele mooie in Duitsland te verstoffen, de Phase 3E: https://www.youtube.com/watch?v=INlUCRmRhRk . Helemaal klaar maar nooit gelanceerd :'(
Dat roep je wel even makkelijk, dat het goedkoper kan, maar bedenk je dat de mensen die dit doen niet achterlijk zijn. Dit kan waarschijnlijk niet (veel) goedkoper.
Omdat je niet gewoon wat onderdelen koopt, die in elkaar zet en dan klaar bent. De onderdelen op zich zijn al geen standaard alibaba onderdelen van een paar euro maar kosten een aardige duit, worden in een cleanroom in elkaar gezet door dure specialisten. Maar je hebt ook heel het project er rond. Je moet software schrijven, mensen trainen, je moet een grondstation voorzien om te communiceren en data te verwerken. En als je dat allemaal hebt sta je nog atijd op de grond want je moet nog lanceren.

Bij het lanceren van een satteliet komt net iets meer kijken dan een bouwkit kopen.
Een coronamelder app kost 5 miljoen, en dan nog 2,7 miljoen marketing kosten..

Ik denk dat zo'n satelliet dat nog wel mee valt.
Ja in dat perspectief heb je helemaal gelijk inderdaad :)
Volgens mij had de man rechts op de foto te veel koffie op die dag.
Mijn gedachte! Haha
viel mij ook meteen op :P
Of het was een fotobom :)
Geeft een mooie doorgesnoven indruk. :P
Ik denk dat hij van Lange Frans heeft gehoord waar deze satelliet allemaal voor gaat dienen.
Dat moment wanneer je beseft dat crypto meer rendement oplevert dan aandelen in defensie-industrie.
te veel koffie op die dag
"Wat, ben ik beeld, dit is een geheime missie !?"

Mijn eerste reaktie bij de titel van dit artikel was, hee, dat ken ik, was die niet geland in de tuin van Ma Flodder ? 2e reaktie was: natuurlijk niet, dat was een bom door Kees ontdekt (soort sinterklaasitem :) )
Er zijn wel eerder satellieten gelanceerd voor de Nederlandse krijgsmacht. Zo'n anderhalf jaar geleden had ik het geluk op Kennedy Space Center te zijn toen de Advanced Extremely High Frequency (AEHF-5) gelanceerd werd met een ULA Atlas V raket. We konden een plaats bemachtigen om de lancering mee te maken en moesten ons midden in de nacht op KSC melden. Uiteindelijk vond de lancering net tegen zonsopkomst plaats. Wat een belevenis! De satelliet was ook deels Nederlands en op de raket stond ook een (kleine) Nederlandse vlag.
Die man rechts op de foto is al lekker aan het spacen denk? :D
Door de naam link naar het eerste vliegtuig van de Luchtmacht toch ook daar even nieuwsgierig naar geworden. Hier een foto en wat achtergrondinformatie mbt de oorspronkelijke De Brik: https://www.pilootenvlieg...aar-militaire-luchtvaart/

Ziet er eigenlijk wel veel spectaculairder uit dan zijn naam opvolger welke ergens wat weg heeft van een veredelde schoenendoos ;)

[Reactie gewijzigd door gooos op 25 januari 2021 18:21]

Interessante naam voor een vliegtuig. Bij brik (baksteen) verwacht ik iets dat uit de lucht valt.
Met de naam brik en baksteen is het voor de maat sateliet de het is toch wel weer een aardige naam. De cobe-sat maat wordt in het Nederlands vaak vertaald naar melk-pak.

Aan de andere kant: Is brik nog een afkorting ergens van? Heeft iemand nog inspiratie?
Zie net bij Van Dale dat brik ook de betekenis heeft als:
brik (het/de; o en m; meervoud: brikken, briks) (België)
kartonnen drankverpakking: melk in brik
Maar aangezien er België bij staat zal het wel meer iets Vlaams zijn.

Het is wel weer een grappige link met de melk-pak maat waar inderdaad vaak naar verwezen wordt voor deze cube-sats.
Ja, denk dat wij die link (via het Engelse brick) tegenwoordig sneller maken dan dat ze dat vroeger deden. In het artikel stond in ieder geval nergens genoeg waar die oorspronkelijke kist zijn naam aan te danken heeft.
Die kerel rechts op de foto is echt iemand om schrik van te hebben, durf maar eens iets negatief te zeggen over dit project, I pity the fool. Ofwel probeert hij mensen te hypnotiseren met zijn ogen?
Ofwel probeert hij mensen te hypnotiseren met zijn ogen?
Misschien familie van Mr. Bean, Marty Feldman, Beaker, oefenen voor ....?

[Reactie gewijzigd door tweazer op 25 januari 2021 23:29]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Tweakers maakt gebruik van cookies

Tweakers plaatst functionele en analytische cookies voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Deze cookies zijn noodzakelijk. Om op Tweakers relevantere advertenties te tonen en om ingesloten content van derden te tonen (bijvoorbeeld video's), vragen we je toestemming. Via ingesloten content kunnen derde partijen diensten leveren en verbeteren, bezoekersstatistieken bijhouden, gepersonaliseerde content tonen, gerichte advertenties tonen en gebruikersprofielen opbouwen. Hiervoor worden apparaatgegevens, IP-adres, geolocatie en surfgedrag vastgelegd.

Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Sluiten

Toestemming beheren

Hieronder kun je per doeleinde of partij toestemming geven of intrekken. Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Functioneel en analytisch

Deze cookies zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie. Meer details

janee

    Relevantere advertenties

    Dit beperkt het aantal keer dat dezelfde advertentie getoond wordt (frequency capping) en maakt het mogelijk om binnen Tweakers contextuele advertenties te tonen op basis van pagina's die je hebt bezocht. Meer details

    Tweakers genereert een willekeurige unieke code als identifier. Deze data wordt niet gedeeld met adverteerders of andere derde partijen en je kunt niet buiten Tweakers gevolgd worden. Indien je bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je account. Indien je niet bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je sessie die maximaal 4 maanden actief blijft. Je kunt deze toestemming te allen tijde intrekken.

    Ingesloten content van derden

    Deze cookies kunnen door derde partijen geplaatst worden via ingesloten content. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie over de verwerkingsdoeleinden. Meer details

    janee