Nederlandse gemeenten kunnen vanaf half januari een WhatsApp For Business-licentie aanvragen, waarmee zij WhatsApp mogen gebruiken om te communiceren met burgers. Ruim een jaar geleden zorgden nieuwe WhatsApp-regels ervoor dat veel gemeenten met de dienst stopten.
Het veranderde beleid van WhatsApp komt door gesprekken met VNG Realisatie, zegt VNG Realisatie zelf. Deze organisatie is een onderdeel van VNG, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Gemeenten kunnen medio januari bij business solution providers een aanvraag indienen om WhatsApp For Business te kunnen gebruiken. Deze bsp's zijn door Facebook goedgekeurde bedrijven, waarvan er in Nederland vier actief zijn.
De bsp vult samen met de gemeente de aanvraag in, waarbij de gemeente moet verklaren waar het WhatsApp voor wil gebruiken. Van Facebook mogen gemeenten WhatsApp gebruiken voor zaken als crisisrespons, vergunningen, afspraken, gemeentelijke diensten en toerisme. Gemeente mogen WhatsApp onder deze aanvraag niet gebruiken voor promotie, politieke campagnes, het verzamelen van kiezersgegevens of verkiezingsbeïnvloeding.
Naast een WhatsApp For Business-licentie kunnen gemeenten in theorie ook een independent software vendor gebruiken om via WhatsApp met burgers te communiceren. Volgens VNG Realisatie staat Facebook gemeenten het gebruik van deze isv's echter niet toe.
Gemeenten gebruikten eerder ook al WhatsApp For Business of de particuliere versie om met burgers te communiceren, maar volgens VNG Realisatie stond Facebook dit eind 2019 niet meer toe. Bijna dertig procent van de Nederlandse gemeenten die destijds WhatsApp gebruikten, besloten daarom destijds met de chatdienst te stoppen. Tegelijkertijd zei ruim zestig procent toen toch door te gaan met het gebruik van WhatsApp. Of en hoeveel gemeenten nu via isv's WhatsApp gebruiken, is niet duidelijk.
Eerder zei de VNG op basis van een eigen data protection impact assessment dat er voor gemeenten een beperkt risico is bij het gebruik van WhatsApp. Binnenlands Bestuur schreef in 2017 dat WhatsApp bang is dat het bedrijf verantwoordelijk gesteld kan worden als er in de cruciale communicatie tussen burger en overheid iets fout gaat. De dienst wilde dit uitsluiten en besloot daarom dat gemeenten geen gebruik mochten maken van WhatsApp. Waarom Facebook nu van gedachten is veranderd, is niet duidelijk.