Hyundai is begonnen met levering eerste waterstoftrucks aan Zwitserland

De Zuid-Koreaanse fabrikant Hyundai is begonnen met de levering van de eerste 10 waterstoftrucks aan Zwitserland. Dat moeten er op termijn 1600 worden. Hyundai heeft ook Nederland in het vizier voor de inzet van deze vrachtwagens.

Volgens Hyundai zullen er in de komende vijf jaar in totaal 1600 van deze H2 Xcient-vrachtwagens geleverd worden aan Zwitserland. De eerste tien zijn al onderweg en zullen daar binnenkort aankomen. Daar worden de waterstof-elektrische vrachtwagens onder meer ingezet voor de bevoorrading van grote supermarktketens. Daar hoort ook een eigen netwerk van waterstofvulstations bij.

De fabrikant stelt dat waterstoftechnologie perfect is voor vrachtwagens, mede omdat het eenvoudig zou zijn de waterstof op te slaan en te vervoeren. Het bedrijf zegt dat er bij waterstof geen 'loodzware accu's' nodig zijn en dat de laadruimte intact blijft door de waterstoftanks achter de cabine te plaatsen.

De Hyundai Xcient wordt gevormd door twee parallel gemonteerde 95kW-brandstofcellen in combinatie met zeven waterstofreservoirs. De totale opslagcapaciteit bedraagt 34kg en dat levert volgens de fabrikant een bereik van ongeveer 400 kilometer op. Het tanken van waterstof zou in maximaal twintig minuten voltooid zijn. De energiecellen van de H2 Xcient-vrachtwagens hebben een vermogen van 190kW.

Hyundai H2 XcientHyundai H2 Xcient

Volgens het bedrijf gaat het hier om groene waterstof die door Hydrospider is geproduceerd. Dit is een joint-venture van Linde, het waterstofbedrijf H2 Energy en de waterkrachtcentrale bij Gösgen in het Zwitserse Alpiq. Linde is wereldmarktleider op het vlak van industriële gassen. Voor de productie van de waterstof is onlangs bij de waterkrachtcentrale de grootste elektrolyse-installatie van Zwitserland in gebruik genomen. De elektrolyse vindt plaats op basis van stroom die volgens Hyundai volledig voortkomt uit waterkracht. Deze 2MW-elektrolyse-installatiefabriek zal jaarlijks ongeveer 300 ton waterstof produceren.

Zwitserland krijgt binnenkort de eerste 10 trucks. Voor het einde van dit jaar moeten dat er 50 zijn en het doel is om er tegen 2025 zo'n 1600 op de weg te hebben. Hyundai Hydrogen Mobility is verantwoordelijk voor het leasen van H2 Xcient-trucks. Of ze op termijn ook in Nederland gaan rijden, is nog onbekend. Hyundai zegt wel te verwachten dat de eerste exemplaren binnen enkele jaren in Nederland op de weg te vinden zijn. Het bedrijf noemt Nederland 'het vrachtwagenland bij uitstek'.

Door Joris Jansen

Redacteur

08-07-2020 • 10:16

118

Submitter: Jermak

Reacties (118)

118
116
59
16
2
49

Sorteer op:

Weergave:

Waterstof voor transport blijft mij dubbel smaken. Het is uiteraard wel duurzaam, maar zolang we nog niet duurzame energie in overvloed hebben lijkt het me zo'n verspilling en duur (ook in onderhoud van de trucks!). Well to Wheel 23% efficiëntie is gewoon om te huilen.

Er is in NL nu een fictieve prijs gezet op waterstof die ongeveer gelijk is aan brandstof. 10 a 15 euro per kg. Het tanken van waterstof gaat wel een stuk trager dan dat van brandstof; 20 minuten volgens opgave Hyundai. Daarmee wel nog iets sneller dan laden. Al zal een Tesla Semi wel flink snel kunnen laden, aangezien hij extreem zuinig is:
https://www.tesla.com/nl_NL/semi
Nikola doet het dan weer met hybride (waterstof en flinke batterij).

Er zal voorlopig zat ruimte voor allemaal zijn, want we moeten tempo maken met afkicken van onze fossiele verslaving.

[Reactie gewijzigd door Peetke op 24 juli 2024 11:30]

Probleem met vrachtwagens op een accu is het maximale gewicht en de druk op de assen/wegdek. De Tesla semi die jij linkt weegt volgens geruchten al ~11 ton, dat is een flinke hap uit het maximale totaal gewicht van een vrachtwagen. Binnen de EU ligt dit zo tussen de 40 á 50 ton (afhankelijk van het land) dacht ik, wat per weg/terrein weer lager kan liggen.

Plus de gigantische hoeveelheid grondstoffen die je nodig hebt om accus groot genoeg te maken voor vrachtwagens die grotere afstanden af leggen.
"Tesla semi die jij linkt is volgens geruchten al ~11 ton"
Geen idee wat een normale truck weegt. Maar de elektromotor is veel lichter, brandstoftanks en wat andere zaken ook. Een 100kWh accupack weegt 350kg. Heel ruim genomen zou de Semi 10 van deze packs nodig hebben om 800km te kunnen afleggen. 3,5ton aan accu, minus de eerder genoemde voordelen.

Worst case.

Ik ga er vanuit dat ze die Semi packs efficiënter gaan maken. Verbruik is echter laag met richting de 1kWh/km met volle lading.

Deze Hyundai waterstoftruck kan overigens 400km rijden.

[Reactie gewijzigd door Peetke op 24 juli 2024 11:30]

volgens mij weegt een 100kWh accu bijna het dubbele: 600 kg

"De Tesla-accu van de S en X 100D weegt namelijk al zo'n 600kg"

daarnaast is 1kWh/km wel heel erg oppertunistisch

denk eerder aan 1,5kWh/km https://www.groen7.nl/daf...-elektrische-vrachtwagen/
Een trekker weegt ~7,5 ton.
Verwijderd @Caayn8 juli 2020 14:27
Het is een complexe vergelijking want de Tesla Semi en deze Hyundai lijken mij toch verschillende doelgroepen aan te spreken. De Tesla is echt een lange afstand voertuig (1000KM) en dit is een laatste afstand bezorger (400KM). Ik zou ze dus helemaal niet een-op-een vergelijken.

Plus de gigantische hoeveelheid grondstoffen die je nodig hebt om accu's groot genoeg te maken voor vrachtwagens die grotere afstanden af leggen.

Uiteindelijk is deze vrachtwagen ook gewoon een electrische dus bevat ook accu's. Daarnaast bouwen ze ook installaties om waterstof te creëren. Men vergeet vaak dat die zaken ook onderhoud en slijtage ondergaan. Ik ben vooral benieuwd naar slijtage van electrodes want dat schijnt voor het productieproces ook zeldzame materialen nodig te hebben om efficiënt te zijn (net als accu's).

Kort door de bocht: het ziet er nog niet heel rooskleurig uit voor waterstof maar het staat nog heel erg in de kinderschoenen en er is nog veel winst te halen. Ik zie liever dat Hyundai meer laat zien van Well to Wheel efficiëntie. Dat zou het punt moeten zijn waarop alternatieve brandstoffen moeten concurreren zoals @Peetke al aangeeft.
het ziet er nog niet heel rooskleurig uit voor waterstof maar het staat nog heel erg in de kinderschoenen en er is nog veel winst te halen.
waterstof is er toch al best lang. Van begin jaren 1990 horen we er al van dat het toch echt gaat komen..

Het lijkt me wel beter dan de brandstof versie maar ook voor juist de korte afstanden is een BEV ook prima. Zeker in combinatie met regeneratief remmen en het landschap aldaar.
Waterstof auto's zijn er inderdaad al langer maar de productie methoden van waterstof zijn nog erg onderontwikkeld. Om het internet maar te quoten:
The primary challenge for hydrogen production is reducing the cost of production technologies to make the resulting hydrogen cost competitive with conventional transportation fuels.

Elektriciteit heeft dat probleem veel minder omdat er minder stappen in het proces zitten en het transport netwerk er al is..

Uiteraard is er ook nog het probleem van transport en opslag. Het artikel doet er heel 'luchtig' over:
mede omdat het eenvoudig zou zijn de waterstof op te slaan en te vervoeren.
Maar dit is natuurlijk onzin (misschien marketing?). Hydrogen is het lichtste element op de periodieke tabel en is zeer vluchtig. Daarnaast moet men het opslaan onder hoge druk en is er gewoonweg best wat verlies. Accu's hebben dit probleem ook maar op welke verhouding beide zitten is lastig te zeggen. Er is momenteel geen een-op-een vergelijking.

Ik heb altijd het gevoel bij dat men het echte probleem niet aankaart bij waterstof. De auto's zijn er wel, die zijn toch niet zoveel anders dan normale elektrische auto's maar men houdt zich altijd volledig stil over de rest (Well to Wheel).
Als je meer hierover wilt weten, lees de tweakblog van Mux:
mux' blog: Why fuel cell cars don't work - part 4
Oh je hebt hier volkomen gelijk.
Wat trouwens ook bij Waterstof auto's veelal achterwege blijft of niet genoemd is het onderhoud om alles goed te laten werken. Dat kan afhankelijk van waar je woont zelfs meer zijn dan bij een benzine/diesel auto's.
De ene vervoerder vervoert staal, de andere piepschuim, dus vooral voor die laatste zal het leeggewicht totaal niet van invloed zijn op de keuze om op dit soort techniek over te stappen...
0% efficientie omdat je stroom produceert dat niet wordt gebruikt is nog slechter.

Ik zie het niet als ideaal middel, maar je kan er prima een stabilisatie tussen vraag en aanbod mee creeeren. Als je je hele land vollegt met zonnepanelen, heb je mogelijk precies 100% van de stroomvraag gedekt. Alleen wel op de momenten dat het weer het toelaat. Met waterstof kan je er vor zorgen dat de opgewekte energie van een zonnige zondagmiddag ook gebruikt kan worden
Behalve dat als je precies 100% aan de vraag kan voldoen je nooit over hebt en dus geen waterstof kan produceren als reserve. Maar als je 150/200% zou je over kunnen hebben om waterstof mee op te wekken.

Een slechte dag of paar dagen in ze zomer opvangen met eerdere mooie dagen is wel haalbaar, maar het tekort in de winter opvangen met de zomer zou betekenen dat je echt een absurde opslag van energie moet hebben. Dat is echt nog in de verste verte niet haalbaar met de bedachte technieken.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 24 juli 2024 11:30]

vergeet niet dat dit allemaal overgang fases zijn, deze zijn nodig om tot uiteindelijk een duurzame oplossing te komen. wat het gaat worden geen idee, maar combi van accu met H2 lijkt me wel wat :) kan je thuis ook nog wat laden en vice versa. Maar ja eerst van die fossiele spullen af, kost tijd...
Ik ben wel fan van het waterstof concept. Het lijkt mij de ideale vervanger voor de fossiele brandstof. Ik zie het gewoon niet gebeuren met de accu techniek en al die laadpunten.in de straten.

Ik weet dat het voor een personenauto lastig is en de veiligheid en productie van waterstof problematisch is maar het heeft zoveel voordelen. Hopelijk kunnen ze de nadelen minimaliseren komende jaren.

Misschien wordt het wel wat met die waterstofkorrels, dat je net als bij het tuincentrum een zak tuinaarde ophaalt, maar dan een zak waterstofkorrels bij de benzinepomp :+
Ik denk dat waterstof voor personenauto's het niet gaat worden. Accu auto's hebben een enorme voorsprong qua ontwikkeling, en er is meer voor nodig dan alleen technische voordelen om waterstof in personenauto's te krijgen. Daarnaast is de energie dichtheid bar slecht.

Hoezo geen laadpunten in de straten? Een laadpunt is ansich veel goedkoper dan een waterstof tankstation. Het Nederlands elektriciteitsnet word naar een hoger plan getild (proces wat al bezig is maar wat ook nog een hele tijd gaat duren) om de vraag aan te kunnen. We hoeven straks juist niet allemaal naar dezelfde tankstations... zo'n 20ste eeuw concept dat tankstation :P
Ik zie het gewoon niet voor me, als ik hier de straat bekijk, 50 auto's in 100 meter. En allemaal aan de lader? 25 paaltjes (2 auto's per paaltje voor het gemak) in 100 meter en zo de heel stad door.

De huidige opzet met een snoertje over de straat en een paaltje is in mijn ogen gewoon niet toekomst-proof, niet voor de massa. Maar misschien is het een gebrek aan mijn voorstellingsvermogen.
Laadpaal aanleggen is ergens tussen 1.000-10.000 euro
Waterstoftankstation aanleggen kost ca 800.000-1.300.000 euro

Bij grote aantallen zullen de kosten van een waterstoftankstation nog wel iets afnemen, maar vanwege de technische complexiteit zal het nooit in de buurt van de kosten van een laadstation komen.
Die €1.000 to €10.000 lijkt me wat weinig als je alles in aanmerking neemt. Voor 1 lader zal het gaan, maar uiteindelijk zullen de kabels verzwaard moeten worden. Niet goedkoop hoor.
Heb ergens gelezen dat een station zoals Tesla ze nu heeft makkelijk 800K kosten. All in. Een evengroet waterstof station kost veel meer als je eenzelfde schaal wilt hebben. Het kost inderdaad wat geld. Maar als je dan de berekening maakt kun je meer auto's bedienen in het snellaadstations gebeuren dan met de waterstof op 24u.
Jij rijdt duidelijk niet elektrisch. Je hoeft niet iedere keer op te laden dat je rijdt. En niet iedereen rijd niet iedere dag.
Nee dat klopt. maar het kan wel gebeuren dat op een bepaald moment toevallig 8 van de 10 moet laden. Dus dan zal het zijn of toch allemaal een paaltje of je kan niet laden. Dat hele laden is gewoon knullig zoals het nu werkt (in mijn ogen dan he).

Het zou slimmer zijn als ze toch zorgen dat je dat accupakket (desnods deels) zou kunnen vervangen in een tankstation.

Stel dat je de accu's optioneel kleiner maakt om ze makkelijk vervangbaar te maken, zeg 1/3, dan wordt je reikwijdte misschien maar 150km . Maar als je dan wel in 3 minuten je accupakket kan vervangen dan is dat voor 80% van de mensen veel handiger dan nu.
In dit geval is een accu aanhangwagen misschien wel een optie: voor 95 procent van de verplaatsingen volstaat wss een kleine accu met beperkte reikwijdte. Wil je langere trippen maken ( vakantie bijvoorbeeld ), dan zou je eventueel een accu aanhangwagen kunnen huren (of n volle accu kunnen oppikken in een "tankstation") .
Battery pack voor auto's 😁
snellaadstations stations in de buurt zoals we nu tankstations hebben kan ook. Rijd je daar even heen. Plug je in, doe je boodschappen en kom je terug. In die 20 minuten heb je genoeg stroom erin om weer even door te kunnen rijden.
Ik zie het gewoon niet voor me, als ik hier de straat bekijk, 50 auto's in 100 meter. En allemaal aan de lader? 25 paaltjes (2 auto's per paaltje voor het gemak) in 100 meter en zo de heel stad door.
Tjee, herinner je je betaald parkeren met die parkeermeter bij elke parkeer plaats nog? Niet echt heel lang geleden.... En dat was nu echt niet een probleem waar we allemaal van wakker lagen.
Een parkeermeter plaatsen en een laadpaal plaatsen is natuurlijk ook hetzelfde.
Dat niet, maar Vennis leek zich ook zorgen te maken om het esthetische aspect.

Voor welke technologie er ook wordt gekozen(of welke er ook wint) uiteindelijk gaan er zaken moeten veranderen om die technologie te ondersteunen. Daar gaan we uiteraard iets van merken.
Waterstof tanken in een tankstation....dat klinkt je goed in de oren?

Dat is leuk voor de 1e waterstof auto aan de pomp. De 2e auto moet wachten totdat de pomp weer op druk is gebracht voordat de waterstof weer van de pomp naar de auto getransporteerd kan worden. Niet alleen kost het op druk brengen veel energie, want iets op 700 bar druk brengen, dat is geen sinecure.

Oh, en dat kan je ook niet al te snel doen, want 700 bar, dat is geen sinecure. Kortom je staat bijna net zo lang te wachten op de pomp installatie zelf dan aan de (snel-)laadpaal.

De methode van tanken zoals je altijd al gewend bent, die veranderd met waterstof amper. Waterstof mengt er echter wel het nadeel van electrisch laden bij...wachttijden, iets waar waterstof-voorstanders maar niet in willen zien.

Waterstof als brandstof voor personenautos, nee dat gaat nog niet snel gebeuren. Voor bussen of trucks is het een ander verhaal, omdat deze ontworpen zijn met afdoende grote tanks dat het enigzins haalbaar is. Want met een lage frequentie van tanken, dan heeft een waterstof installatie wel voldoende tijd om op druk gebracht te kunnen worden, zonder dat dit alteveel wachttijden voor de tankende trucks/bussen oplevert.
als die autos zelfrijdend worden dan hoeven ze natuurlijk ook niet meer in de straat te staan. Elke woonwijk kan dan zijn eigen parkeergarage (ondergronds) hebben. Wordt het straatbeeld ook gelijk een stuk 'schoner'
Ik zie het probleem niet. Een auto is al gauw 4 meter, met een beetje tussenruimte misschien 5, dus inderdaad zul je op 20 tot 25 paaltjes uitkomen als je twee kanten van de straat 100% parkeerruimte hebt. In de praktijk heb je ook uitritten, fietsenrekken, straathoeken die vrij moeten blijven en dergelijke.

Elke 8 à 10 meter een paaltje. Nu staat er al elke 20 à 25 meter een lantaarnpaal. Als je die elk vier stekkers geeft, ben je er al.
Wat een wat langzamere maar op termijn mogelijk grotere impact gaat hebben op het straatbeeld is het idee dat een auto geen "eigen"dom meer zal zijn. Het appartementen complex waar ik woon heeft bijvoorbeeld drie leenauto's hierdoor heeft een groot deel geen eigen auto nodig.

Ook staan wij aan de voorafvond van de zelfrijdende auto; en zeg nou zelf als je altijd een auto kan laten komen om jou dan ergens af te zetten waarom zou je dan nog een eigen auto willen?
Ik ben het niet met je eens. Ik denk wel degelijk dat waterstof auto's de toekomst hebben, tenzij er een enorme revolutie plaats vindt in batterijenland. We hebben gewoon een gigantisch opslag probleem. Als straks de hele noordzee volstaat met windmolens moeten we die energie kunnen opslaan. Dan is waterstof een behoorlijk goede oplossing. We kunnen het transporteren in onze gasleidingen (want.. niet iedereen red het met een warmtepomp (denk aan flats etc) En.. je waterstof auto kan ook als energie leverancier dienen. We gebruiken onze auto maar 5% van de tijd. In de overige 95% van de tijd staat ie stil. Een waterstof auto kan zo'n 80kwh opwekken.

Zie voor meer interessante info hierover:
https://www.scientias.nl/...mst-mini-energiecentrale/
Dat waterstof een geschikte energie drager kan zijn voor overschot van energie zou kunnen, dat ben ik met je eens. Maar dat veranderd niets aan de techniek om het in personenauto's te vergelijken.

De revolutie hoeft imho in batterijland niet eens meer zo groot te zijn, met een vermogen van richting de 250kwh komen we steeds sneller op het punt dat het laden van accu auto's t.o.v. tanken van benzine geen nadeel meer is (helemaal omdat een groot deel van auto bezitters bij huis kan laden). Grootschalige productie van brandstofcell auto's is veel verder weg dan dat.
De energie dichtheid van waterstof is juist subliem. Toyota Mirai kan 500 km rijden op maar 5 kg!! waterstof.
Het nadeel is het gewicht en complexiteit van de brandstofcel. De waterstof tanks die hoge druk aan kunnen (waterstof op atmosferische druk is maar 90 gram per kuub.) zijn wel zwaar. Toch is een Toyota mirai met 1825 kg rijklaar z'n 2 á 3 honderd kilo lichter dan een vergelijkbare EV. (Tesla Model S) Ondanks het significant langere bereik.

Desondanks denk ik ook dat de EV het wint van de waterstof auto. Al denk ik dat dit komt omdat er bij EV's veel minder energie verspilt wordt. Dit gat lijkt me onmogelijk te dichten aangezien je met een EV minder energie omzettingen hebt.

Transformatoren die nodig zijn om het net geschikt te maken voor meer duurzame stroom opwekking en het opladen met accu auto's zijn daarentegen zeer duur. Daarnaast is het maken van grotere accu's voor vrachtwagens duur en zwaar. Wat het maximaal laadgewicht zal doen dalen. Voor andere modaliteiten(lucht/zee) is het in de praktijk waarschijnlijk onmogelijk.

"20ste eeuw concept" is z'n dooddoener. Metro's en trams zijn ook een 19de-20ste eeuw concept. Een bovenleiding of bij metro een lage stroom leiding is tot de dag van vandaag de beste oplossing voor duurzaam openbaar vervoer. Al is dit niet hip en modern aangezien het al werkt sinds de 19de eeuw.
Accu's worden steeds goedkoper. De grens van 100 Dollar per kWh is al ruim in zicht terwijl dat 1à jaar geleden veel en veel meer was.
je weet dat een waterstof auto ook gewoon op accus en electro motor rijdt?

alleen is het ipv een groter pack nu een waterstof motor die het accu pack laad.

of tewel 4 keer verlies van energie hebt.


eerst van water naar stroom , dan van stroom naar water stof maken dan transport en dan van waterstof weer stroom maken.

klinkt idd als een beter idee dan die eerste stroom gewoon direct in de auto stoppen 8)7
opslag is hier het grote probleem. Als jij je auto niet aan het stopcontact hebt staan dan moet die stroom wel ergens naar toe, of ze moeten zo'n stuwdam dan afsluiten. Waterstof is natuurlijk een hele schone manier om energie in op te slaan. Je zou natuurlijk de stroom tijdelijk in accus kunnen opslaan. Maar ik vraag me af wat schoner is voor het milieu: waterstof produceren en opslaan met enorme verliezen, of het produceren en recyclen van accus (grondstoffen accus natuurlijk ook enorm milieuvervuilend)
Precies , (maar volgensmij bedoel je het andersom)

doe je alleen stroom en accus heb je dat maar 1 keer

doe je waterstof dan heb je dus allebij, accus rommel en nog een keer 60% verlies.


Waterstof is alleen interesant als je het in grote volume op kunt slaan en op die zelfde plaats weer kunt gebruiken.

Dus plaats een centrale met motor bij het stuwmeer, is het water hoog dan maak je waterstof, is het water laag dan gebruik je waterstof.
Volgens mij heb je met het gebruik van waterstof nauwelijks accu's nodig
bijna 70% enrgie verlies en nogsteeds een accu nodig die dan wel iets kleiner is maar als nog redelijk formaat is toch niet echt beter te noemen.

kunnen we beter wat meer in de accutechniek inversteren zoals IBM die accus nu wil lmaken vanuit zeewater etc.

Door dat grote verlies dien je dus per 7 vd 10 extra stuwmeren aan te leggen of kern reactors te plaatsen om het zelfde rendament te halen dan direct electrische.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 24 juli 2024 11:30]

Hier vlak over de grens staan de windmolens wel eens stil omdat het stroom nergens naar toe kan. Is dat dan ook geen energieverlies? Dan kun je er altijd nog beter waterstof van maken.

Eigenlijk heb je voor elke mobiele accu (accu in een auto danwel vrachtwagen) ook een 'vaste' accu nodig. Zo kun je overdag doormiddel van duurzame energie (zon/wind) de vaste accu opladen en deze snachts gebruiken om je auto danwel vrachtwagen te laden.

Daarnaast, productie van een accu is ook alles behalve schoon
ja en die zelfde accu heb je ook weer bij water stof nodig,

En ja als je een groen overschot hebt aan energy dan kun je er waterstof van maken,

Helaas hebben we alleen nooit een overschot aan groene enery maar vaak komt dat doordat een goedkoper alternatief nog draait dat de duurderevorm dan still gezet wordt.

Energy is iets dat op een grotere schaal dan een land aangepakt moet worden, er is meer dan genoeg groene enery in europa op te wekken alleen dat moeten we wel verdelen.
er is in duitsland anders vaak genoeg een overschot aan groene energie. en nogmaals, bij waterstof heb je al die accus niet nodig.
Een elektrisch laadpunt is vele malen eenvoudiger en goedkoper te installeren dan een waterstof tankstation. Waterstof is gevaarlijk, moet onder hoge druk worden opgeslagen, lekt door de meeste materialen heen, heeft een enorme compressor nodig om het onder druk te brengen. Dit zijn allemaal kosten en ongemakken die bovenop de kostprijs van waterstof komen.
Omzetting van naar waterstof en weer terug naar electriciteit is inherent veel inefficiënter dan direct electriciteit met een batterij gebruiken. Je verliest uiteindelijk zo'n 70% van je energie. De oliemaatschappijen propageren / lobbyen graag voor waterstof en investeren er dan ook in. Ze willen zo lang mogelijk de BEV van de weg houden. Met waterstof kunnen zij hun monopolie op distributie van energie voor voertuigen handhaven, want alleen zij kunnen zo'n installatie daar realiseren, dat gaat nooit bij de consument thuis. Nog steeds trappen overheden (en behoudende consumenten) helaas in deze (gelukkig uiteindelijk kansloze) lobby. Dan heb ik het nog niet eens over het feit dat je dus het milieu dus bepaald niet schoner maakt want behalve de inefficiëntie in het omzetten naar waterstof en weer terug naar electriciteit, wordt waterstof nu voor 90 uit aardgas (!) geproduceerd.

[Reactie gewijzigd door vandenbel op 24 juli 2024 11:30]

Ik vraag me af hoe veel vervuiling Hydrospider gaat produceren, een prachtige vooruitgang maar is het ook duidelijk of het daadwerkelijk schoner is en/of zal worden?
Hydrospider haalt de stroom direkt uit de waterkrachtcentrale, deze centrale ligt in een parallel kanaal aan de rivier Aare al sinds 1917, bij het dorp Niedergösgen.
Op het terrein van de centrale staat de H2 installatie van Hydrospider en vult "zee containers" met 350kg H2, Welke vervoerd worden naar de tankstations.

De centrale staat dus in Niedergösgen en deze is eigendom van het bedrijf Alpiq.
https://www.alpiq.com/pow...iver-power-plants/goesgen

Meer info Hydrospider: https://hydrospider.ch/en/

[Reactie gewijzigd door Shaak007 op 24 juli 2024 11:30]

het probleem is dat een stuwmeer per definity niet groen is,

het lijkt op papier mooi maar net als de grote dam is china zijn daar nu allerlij dieren aan het uitsterven door dat het biodome veranderd is zowel voor als achter de dam.

groen in uitstoot ja, groen in bio termen niet echt.
OK, maar dit wordt meestal niet bedoeld met 'groen' in de context brandstof.

Als je de aarde totaal ongerept wil laten, moet je terug naar hooguit een paar honderdduizend mensen op aarde, dat wil ook niemand.

Belangrijker: Wat is het alternatief? Als je x aardbewoners hebt, heb je y energie nodig. Dan moet je keuzes maken. De keuze voor een stuwmeer om de benodigde energie op te wekken, is dan misschien wel de groente oplossing.


@WHAT!? Zelfs als alles hetzelfde blijft, maar je van het fijnstof uit de uitlaat van al die vrachtwagens af bent, is dat al een enorme stap voorwaarts qua luchtkwaliteit. En daar heeft niet alleen de mens voordeel van.

Als het op termijn ook nog lukt om de energie, die nodig is voor deze waterstof, compleet zonder fossiele brandstof op te wekken – want dat is het einddoel natuurlijk – zijn we ook van de 'vrachtwagen CO2' af.
Ongerept is een ander uiterste,

maar bepaalde diersoorten uit laten sterven door dammen bouwen en daar hele biodomes mee om zeep helpen is het andere uiterste.

Ja windmolens zijn ook niet heilig maar nog altijd een heel stuk vriendelijker.
Op het moment dat de populatie van mensen groeit van een paar honderddduizend naar 7,7 miljard (en stijgende), gaat dat hoe dan ook ten koste van biodiversiteit. Dat voorkom je niet meer door te kizen voor optie A of B qua energie opwekken, hoe groen je keuze ook is.

Je kan van alles doen om het effect zo gering mogelijk te maken – zoals zoveel mogelijk CO2-neutraal te werk gaan, zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen, etc, etc – maar een kleine acht miljard mensen die drinkwater nodig hebben, gevarieerd voedsel, transport, huizen, wegen, allerlei grondstoffen gebruiken die gedolven moeten worden, energie om het douchewater mee te verwarmen, etc. zal linksom of rechtsom grote effecten hebben. Mensen hebben ruimte nodig, voedsel verbouwen kost ruimte en energie en bestrijdingsmiddel, kunstmest, etc.

Wil je geen bestrijdingsmiddel gebruiken? Geen kunstmest met veel energie van ver aanslepen? Dat kan prima. Alleen kost 1 kg aardappelen verbouwen dan wel meer arbeidstijd want je moet met de hand schoffelen, meer ruimte want het groeit minder hard en ze worden duurder, dus je houdt minder over om andere dingen van te kopen. En dat hebben veel mensen er uiteindelijk toch niet voor over..
de bouw van een nieuwe kern centrale is anders nogsteeds een heel stuk groener dan de bouw van een stuwmeer.

en moderne kern centrale is veilig en mogelijk zie de docus van bill gates zijn teams.
Het bouwen van de kerncentrale is maar het topje van de ijsberg.

Er is voor een centrale van 1 GW zo’n 1.000 ton uranium-erts nodig, per jaar wel te verstaan. Dat moet eerst nog van 0,7% naar 3 - 5% worden gezuiverd, vervoerd – en veilig natuurlijk dus er komt nog wel wat meer bij kijken..

Daarnaast zullen de tegenstanders van kerncentrales aanvoeren dat van de vorige ‘oude’ kerncentrale ook altijd door experts bezworen werd dat ze absoluut veilig waren. Toch zijn daar een paar bizarre ongelukken mee gebeurd. Het blijft mensenwerk.
dat zijn allemaal centrales die 50 jaar oud zijn, kun je nagaan wat met de moderne techniek mogelijk is.
'Moderne' centrales gebruiken nog steeds hetzelfde uranium om op dezelfde manier stoomturbines aan te drijven…
de moderne centerales zijn nooit gebouwed omdat trump ineens het hele roeromgegooit heeft waardoor het hele design van Bill gates nooit is doorgegaan.

Deze reactors gebruik JUIST depleted uranium, juist het rest afval dat de afgelopen decenia is gedumpt door reactors en zouden dat dus mooi op kunnen ruimen. Tegelijk is door de lage temperatuur er een veel kleiner risc:

https://www.engineering.c...ave%20reactor%20%28TWR%29.

Deze reactor zou gebouw worden samen met china als funder maar ja dat kan door trump nu gedag gezegt worden.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 24 juli 2024 11:30]

Indien je geografie het toestaat toch een stuk groener en beter dan onze subsidie slurpende biomassa bomen verslinderende stroom die we hier ook nog is duurzaam noemen.
Maar er zijn dan weer vissen voor terug gekomen. Ieder voordeel heeft uiteindelijk een nadeel.
Da zou ik toch liever Methanol willen gebruiken voor fuel cells.
Bij methanol komt in een brandstofcell ook CO2 vrij. Waarmee we dus het aan uiteindelijke doel van CO2 reductie voorbij gaan
Tenzij je die CO2 uit de lucht haalt...
dat moet je die bij de uitlaat opvangen. Dan in een druk cilinder opvangen en bij het tanken onder de grond pompen. Dat is nou niet echt rendabel.
Ik bedoelde als je methanol maakt met CO2 uit de lucht, niet 'Carbon Capture'. Dat is sowieso een domme oplossing.
Ah zo, bij het elektrolyse proces de CO2 weer opnemen die bij de auto wordt uitgestoot.
Ja zit wat in. Zal denk nog een lager totaal rendement hebben maar methanol is wel vele malen makkelijker te handlen dan waterstof. (helaas is het naast brandbaar wel giftig)

Het is immers gewoon een vloeistof.

Fair point interessante technologie.
nu met beeld & geluid . https://www.youtube.com/watch?v=LD7TrvebW2s
op 0.46 motor geluid.

[Reactie gewijzigd door BastiaanF op 24 juli 2024 11:30]

Heeft de hoogte, en dus gebrek aan zuurstof, ook effect op een waterstof motor?

Met andere woorden; krijgt de vrachtwagen het zwaarder naarmate hij hoger in de bergen terecht komt?
(Edit: Minder weerstand van de ijlere lucht ff daargelaten)

[Reactie gewijzigd door er0mess op 24 juli 2024 11:30]

Zelfde als in een verbrandingsmotor, de Mass-airflow sensor regelt dit. Minder zuurstof in de lucht betekent minder toevoeging van waterstof voor een volledige verbranding. Dit betekent minder vermogen maar niet per definitie een hoger verbruik.
Huh, in deze vrachtwagens zit toch geen verbrandingsmotor?
Volgens mij wordt waterstof omgezet naar electriciteit en dat gaat naar electromotoren. In het artikel spreken ze over: waterstof-elektrische vrachtwagens.
Maakt niet uit. Er vind een oxidatie proces plaats:

Anode: H2 -> 2H+ + 2e-
Kathode: O2 + 4H+ + 4e- -> 2H2O
Gehele cel: 2H2 + O2 -> 2H2O + energie

Oxidering van iets hoeft niet per se met verbranding samen te gaan. Denk aan roestvorming bijvoorbeeld.
Ander voorbeeld is je eigen verbranding in de citroenzuurcyclus. Dat is ook een oxidatieproces.
Betweterige aanvulling: verbranding is wel een oxidatieproces, maar niet alle oxidatieprocessen vertonen vlammen. Er wordt in een brandstofcel electrische energie "direct" opgewekt, dwz een potentiaalverschil gegenereerd bij het oxideren van het waterstofmolecuul, terwijl er bij verbranding warmte wordt gegenereerd waarmee men door middel van zuigers en een dynamo een potentiaalverschil kan genereren :). Maar eerlijk gezegt denk ik dt je gelijk hebt: de lucht is iets ijler bovenop een berg, maar of die verminderde aantallen zuurstofmoleculen invloed gaan hebben op een brandstofcel? Ik kan het mij niet voorstellen.
Ah true indeed.

Ik denk het zelf ook niet. Met een beetje pech zal er een fannetje wat harder zijn best moeten doen bij peak power draw, maar verder denk ik het niet echt.
Wanneer zou de eerste waterstofturbo brandstofcel ontwikkeld worden?
Ja, en hoe gebeurd dat denk je? Je moet iets doen met die waterstof om er elektriciteit van te maken. Wat je daarvoor doet is de waterstof opnieuw combineren met zuurstof zodat je terug water krijgt. Bij dat process wordt elektriciteit opgewekt die gebruikt wordt om de motor aan te drijven in het kleine batterijpak dat helpt bij piekbelasting op te laden. Het kopt wel dat dit inderdaad geen verbranding betreft.

Grotere hoogte betekend minder luchtdruk betekend dat je minder zuurstof kunt onttrekken aan de lucht.

[Reactie gewijzigd door Blokker_1999 op 24 juli 2024 11:30]

De luchtdruk is wel flink lager, maar aangezien er volop zuurstof beschikbaar blijft, zal dit weinig problemen geven.

Als een verbrandingsmotor er niet eens voor hoeft te compenseren, en die gebruikt in feite in een fractie van een seconde een x hoeveelheid in plaats van een continue proces van oxidatie – zal het met deze 34 kg brandstof op 400 km ook wel los lopen.
Zelfde 'principe' als in een verbrandingsmotor. De H2 en O2 komen samen, bij minder O2 in de lucht zal de reactie dus minder snel verlopen. Dit betekent dat het verbruik niet omhoog gaat, maar dat er minder stroom aanwezig is. Langzamer laden (als er ook batterijen in zitten) of iets minder vermogensafgifte.
Voor elektronika geldt ook nog dat de koeling minder efficient is op hoogte. Dit kan ook een rol spelen. Bij Frequentie regelaars en elektro motoren scheelt dit inderdaad wel aardig wat, factor 80% op 2500m, als ik het goed heb. Sommige elektro producenten geven zelfs geen garantie's meer bij gebruik van materialen boven de 2500m.
Het is op hoogte daarentegen ook vaak een stuk minder warm. op 2500 meter scheelt het al z'n 15 graden ten opzichte van zee niveau
Ik zou eerder 20% minder koeling verwachten of bedoel je dat ook?

Verschilt natuurlijk nogal per situatie hoeveel warmte er afgevoerd moet worden. Deze vrachtwagen gebruikt blijkbaar zo’n 34 kg waterstof per 400 km = 85 gram per km dus dit lijkt me juist betrekkelijk weinig warmte opleveren. Bij een vrachtwagen op diesel is het al eerder 300 á 400 gram (diesel) per km, maar goed daarvan gaat een groot deel betrekkelijk makkelijk weg via de uitlaat.
Is 190kw niet weinig voor een vrachtwagen, zeker als hij in de bergen moet rijden? Ik zou denken dat je de motor beter kan overbemeten om op een lager verbruik te komen.

Of is de powercurve van een waterstof motor duidelijk anders dan bij diesel?
Is geen verbrandingsmotor, waterstof autos hebben electromotor(s) om de wielen aan de te drijven. Waterstof wordt gebruikt om (kleine) accu op te laden.
Ah, omdat ze spreken over Kw ipv KwH dacht ik dat het om een waterstof verbrandingsmotor ging vandaar mijn vraag over de powercurve.

Met electromotoren is het vermogen idd meer dan genoeg, want het koppel vanaf 0 zal niet mals zijn.
Even zitten zoeken zover ik kan vinden bestaan er geen waterstof verbrandingsmotors in productie alleen als prototypes en in labs. Is waarschijnlijk efficiënter er om waterstof eerst om te zetten in elektriciteit en dan accu op te laden en dan pas naar electromotor te sturen.

Hier artikel van 10 jaar oud waar BMW onderzoek gedaan heeft.
https://www.amt.nl/techni...ige-krachtpatser-10112367

Beetje off topic maar vind dit ook wel interessant concept
https://www.nu.nl/auto/60...tor-in-tesla-model-3.html
Lijkt dom maar grote voordeel is gewicht, en de verbrandingsmotor kan altijd op ideale toerental draaien waardoor efficiëntie veel hoger dan een benzine motor die direct de wielen aandrijft.

[Reactie gewijzigd door kr4t0s op 24 juli 2024 11:30]

Ja ik kende het ook alleen van de BMW 7 serie - https://nl.wikipedia.org/wiki/BMW_Hydrogen_7
Wow wist niet eens dat er echte modellen gemaakt waren.

Deze dan: 6.0 v12 motor met slechts 285pk dat is ook wellicht waarom waterstofverbrandingsmotors er niet zijn(in productie). https://en.wikipedia.org/wiki/BMW_H2R

hier heel lijstje met hydrogen_internal_combustion_engine_vehicles
https://en.wikipedia.org/...ombustion_engine_vehicles
Waterstof wordt gebruikt om stroom te maken, dus de gehele aandrijflijn is elektrisch. Dan is een 190 kW ruim voldoende, en niet 1 op 1 te vergelijken met een brandstofaandrijflijn van 190 kW.
Voordeel van een electrische aandrijflijn is dat het koppel vele malen hoger is. Kijk maar eens naar een Tesla, die door het monsterkoppel met 2.5 seconde op de 100 km/h kan zitten. Een soortgelijke auto (qua gewicht) met een brandstofmotor heeft daar een heel dikke motor voor nodig.
Niet noodzakelijk. Diesels leveren in hun ideale rpm (heel smalle band) heel veel vermogen. Daarom dat dieseltreinen in feitelijk gewoon ook een elektrische trein is met een dieselaggregaat. Moest die echt op diesel aangedreven worden, dan moest er nog 20-30meter extra trein bij voor de koppeling en de versnellingsbak aan te drijven. Een een aggregaat moet altijd meer vermogen leveren dan da aangesloten toestellen (electromotoren) anders klopt het plaatje niet....

Grote voordeel van die eletrische motoren is dat ze het koppel over groot bereik hebben...

Btw monsterkoppel is niks, je kan ook met weinig koppel en diesel motor meer koppel hebben op de wielen...zorgt je versnellingsbak voor.

Btw Tesla adverteert met koppel aan de wielen. De rest van de autoindustrie adverteert met koppel op de motor. Een ICE wagen met 230nm op de motor heeft in 1e versnelling factor 9+ op de wielen. Vandaar dat ze koppel in eerste 2 versnellingen vaak limiteren. 2000Nm op de wielen is niet gezond (Die is natuurlijk heel beperkt qua range)
Een elektromotor heeft geen nut van overbemeting om het verbruik lager te houden. Die gebruikt wat hij nodig heeft om aan de vraag van vermorgen te kunnen voldoen. Ik vermoed trouwens dat het om 190kWh gaat en niet om 190kW. Een cell kan energie bevatten maar leverd op zich geen vermogen, enkel waterstof.
De brandstofcel is het gedeelte waarin het proces wat je hierboven beschreef plaatsvind, en heeft dus inderdaad een vermogen maar bevat van zichzelf geen energie. Twee stuks van 95kW maakt dan 190kW. Wat bij waterstofvoertuigen soms gebeurd is dat, om wat te besparen op de brandstofcellen, een kleine accu wordt geïnstalleerd. Op die manier kunnen de elektromotoren een hoger piekvermogen leveren, door op dat moment het volle vermogen van de brandstofcellen plus een deel van de accu (laten we zeggen 50kW). In dit voorbeeld zouden de elektromotoren dan 240kW piekvermogen kunnen leveren. De energieopslag is dan in twee gedeeltes, aan de ene kant de waterstof in de cilinders (dus geen cellen, terminologie is dus net anders dan bij batterijen) en aan de andere kant van de brandstofcel in een accu.
De cel heeft wel degelijk een vermogen, dsar het elektrische energie produceert met een bepaalde snelheid. De energie zit in de tanks.
Dacht dat electromotoren juist meer koppel/pk hebben op lage toeren wat juist bij af neemt naarmate je meer toeren maakt, wat het omgekeerde is van benzine.

Juist het van je plek komen vergt veel energie, daarna hoef je dat alleen maar in stand te houden, wat minder energie kost.

Dus denk dat je inderdaad niet echt veel hoeft te doen om een benzinemotor vanuit stilstand te evenaren qua electromotor. Daarom kan je met die kleine electroauto's ook dikke benzineauto's er uit rijden bij het stoplicht en halen ze je daarna in om te laten zien hoe stoer ze zijn (ik rij zelf benzine).

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 24 juli 2024 11:30]

Valt best mee, is zo'n 260 pk, de meeste 2-assige distributietrucks op diesel zitten rond hetzelfde aantal pk's.
2 MW is niets toch? Een beetje windmolen op zee produceert al het dubbele
Klopt maar met 10 auto's heb je geen 200MW installatie nodig nodig ;)

Mag blij zijn als mijn zonnepanelen dat in de 3 beste maanden van het jaar bij elkaar weten te verzamelen :D

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 24 juli 2024 11:30]

Bij 34 kilo waterstof per vrachtautootje kun je ongeveer 8800 keer tanken in een jaar. Als de range inderdaad 400 kilometer is op die 34 kilo waterstof, dan produceert de installatie genoeg voor 3,5 miljoen gereden kilometers. Op zich niet verkeerd.
Even een paar vraagjes van een leek die erg geïnteresseerd is:

Als ik het goed begrijp is dit een elektrische vrachtwagen waarbij i.p.v. een batterij(cell) een waterstoftank zit. Dus de waterstof wordt weer omgezet naar elektriciteit en niet direct verbrand in de motor?

Heeft zo een vrachtwagen dan wel een kleine batterij om bijvoorbeeld regeneratief te kunnen remmen? Lijkt me handig in Zwitserland.

400km bereik is dat met een volle lading? Of leeg? Kan me voorstellen dat 400km meer dan voldoende is aangezien chauffeurs toch moeten pauzeren en dan in 20min vol kunnen zijn.
Ja, de waterstof wordt in een brandstofcel omgezet in stroom. De brandstofcel levert een continue stroom waarmee je de batterijen oplaad. Die zijn niet zo groot maar wel nodig om eenvoudig te versnellen (en remenergie in op te slaan).
Ga er maar van uit dat de genoemde kilometers met een lege vrachtwagen zijn. En ik begrijp dat deze wagens supermarkten gaan bevoorraaden, dus die staan zowiezo lang stil bij laden/lossen. Dus tanken kan op die locaties eenvoudig.
Nou, elektrisch laden misschien, maar even waterstof tanken op het laaddock van je distributiecentrumpje (laat staan je supermarkt) zie ik omwille van de veiligheid(smaatregelen) niet zo snel gebeuren.
Supermarkt wellicht niet, distributiecentrum: ik denk dat daar aanpassingen gedaan zullen worden. Vaak staan er ook al dieselpompen op zulke terreinen, dus enige veiligheidsmaatregelen zijn er al genomen.
Jij had het over lang stil staan bij laden/lossen. Dat is dus een heel ander verhaal dan een ‘privé’tankstation op het terrein van een distributiecentrum.
Dat prive tankstation staat vaak bij de inrit/uitrit. Dan kunnen ze tanken voordat ze de weg op gaan. Niet ergens achteraf in een hoekje. Ja het is niet direkt naast de laadsluis, maar het zou toch mogelijk moeten zijn daar aansluitingen te maken.
Natuurlijk, maar dat is inherent anders dan tijdens laden/lossen ten behoeve van tijdsbesparing. Dus dat kan ‘op die locaties’ niet ‘eenvoudig’.

Waterstof is voor dit soort (kort en licht) wegtransport niet rendabel: daar gaat het gewoon keihard van BEV verliezen. Er zijn tal van andere toepassingen, maar dit is weggegooid geld.
Ik neem aan dat er aan gerekend is. Ik heb het niet gedaan. Maar ik kan me inbeelden dat bergachtig gebied met 20ton aan spullen in je auto ook niet echt lekker gaat met een standaard batterij. Dan moet je heel veel max. gewicht inleveren voor batterijen en mag je maar 10ton spullen naar je winkel brengen (dus 2x rijden, want je had 20ton aan laadvermogen). Dan kan waterstof (wat eigenlijk de batterij vervangt, want verder is het een kleine accu+elektromotor) een oplossing zijn. Als ik snel even google dan heeft waterstof een veel betere energiedichtheid dan accu's (factoren beter).
Dat zijn nogal wat aannames. Wat in ieder geval duidelijk is, is dat de industrie inzet op elektrisch en er nu mondjesmaat wat waterstofalternatieven komen. Die zullen een hype blijken te zijn, want de TCO is gewoon veel hoger dan BEV en zal dat door de complexiteit ook altijd blijven.

Als je bergafwaarts met een 20 tons vrachtwagen wil regenereren op je remenergie heb je trouwens ook een flinke batterij nodig, als je dat voordeel wilt benutten met een HEV. Maar die zijn sowieso niet gericht op efficiëntie... 8)7
Sowieso zullen die tankbeurten goed gepland moeten worden. Het tankstation dient namelijk wel op druk te zijn anders gaan ze die 20 min niet halen. Als er net een paar collega's getankt hebben kun je dus nog wel even wegblijven.
Van deze trucks weet ik het niet, maar eerdere waterstofauto's van Hyundai hadden naast een fuel cell ook een flinke accu aan boord.
Heb even nagerekend, die fabriek die 300 ton per jaar produceert, is goed voor ongeveer voor ongeveer 72 vrachtwagens te voeden (12km per kg, 50000km per jaar), dus als ze dit jaar op 50 vrachtwagen zitten mogen ze al beginnen met een tweede installatie bij te bouwen... Of waarschijnlijker gaan ze "tijdelijk" op grijs gas....

Edit(kg en km omgewisseld)

[Reactie gewijzigd door vodkahetvarken op 24 juli 2024 11:30]

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.