Constante straling op specifieke frequenties echter is een heel ander verhaal en kan weldegelijk grote invloed uitoefenen op het menselijk lichaam en geest. Zoveel is nu wel duidelijk alhoewel er nog veel te leren en te onderzoeken valt op dit gebied.
Specifieke frequenties... die
niet voor draadloze communicatie gebruikt worden! Dat is wel even een belangrijke kanttekening die je daar vergeet. Ik heb tenminste nog geen zendmasten gezien die werken met UV-straling of röntgen. Hoewel ik af en toe berichten hoor over mensen die gevoelig zijn voor straling, heb ik nog niets gehoord over iemand die kan vertellen of een zendmast aan of uit staat, simpelweg door er naast te staan. Dat zou je toch wel verwachten van iemand die niet naar buiten kan vanwege acute, extreme pijn veroorzaakt door electromagnetische straling...
(Wat betreft de invloed op de menselijke geest: tja, er zijn zoveel dingen die daar invloed op hebben, denk maar aan het placebo-effect, dus daar is eigenlijk niks zinnigs over te zeggen.)
Zo is sommige natuurlijke straling positief - mensen in gebergten hebben minder tumoren. Maar constante straling van radon (nieuwbouwhuizen) heeft dan weer nadelige consequenties voor het lichaam.
Dat is echt een verschrikkelijk kromme vergelijking! Er zijn drie soorten ioniserende straling ("radioactieve straling"): alfa-, bèta- en gamma-straling. Voor het overzicht splits ik het verhaal even in tweeën: eerst waarom radon en zendmasten niks met elkaar te maken hebben, daarna waarom zendmasten niet gevaarlijk zijn.
Alleen gamma-straling is (net zoals zichtbaar licht en de straling van zendmasten) electromagnetische straling. Radon is juist een alfa- en bèta-straler (respectievelijk helium-kernen en electronen). Dat soort straling is van de ene kant vele malen schadelijker dan gamma-straling (als het iets beschadigt, dan is het ook echt stuk), maar het is veel makkelijker om je ertegen te beschermen (een velletje papier houdt nagenoeg alle alfa-straling al tegen bijvoorbeeld). Het probleem met radon is dat het een gas is: je kunt dat spul inademen. Een alfa-straler buiten je lichaam is op zich geen probleem, dat houdt je huid wel tegen, maar
in je lichaam is het juist de gevaarlijkste.
Daarnaast weet "het grote publiek" helaas niet genoeg van natuurkunde om te begrijpen waarom zendmasten ongevaarlijk zijn. De schade waar men bang voor is wordt alleen veroorzaakt door ioniserende straling: straling die (electrisch neutrale) atomen om kan zetten in (geladen) ionen. Voor die omzetting is een bepaalde minimum hoeveelheid energie nodig. Die energie moet door één foton geleverd worden; als de frequentie (en daarmee, de energie van elke foton) te laag is voor ionisatie, dan gaat het hoe dan ook niet lukken. Twee fotonen, die samen genoeg energie hebben, kunnen niet "samenwerken" om alsnog een atoom te ioniseren. Ter vergelijking: een hydraulische schaar knipt een metalen stang zo doormidden. Maar hoeveel gewone scharen je ook gebruikt, je gaat er nooit in slagen om een metalen stang door te knippen.
Dan nog even een kanttekening met betrekking tot "Zo is sommige natuurlijke straling positief".
We hebben enigszins een idee wat grote hoeveelheden straling met een menselijk lichaam doen, omdat er in de loop der tijd nogal wat ongelukken zijn gebeurd: al tijdens het Manhattan-project vielen de eerste doden, maar denk bijvoorbeeld ook aan de mensen die het allereerste reparatiewerk aan Tsjernobyl gedaan hebben... We hebben echter geen goed idee hoe we relatief kleine hoeveelheden straling om kunnen rekenen naar een "risico". Het is namelijk niet mogelijk om een gecontroleerd experiment te doen, dus we moeten die hoge doses op de een of andere manier omrekenen naar lage doses... maar hoe!?
De meest voor de hand liggende manier om een schatting te maken is
"linear, no threshold". Dat betekent dat de helft van de dosis half zo gevaarlijk is ("linear") en dat elke dosis, hoe klein ook, een zeker risico vormt ("threshold"). Dit is natuurlijk uiterst onwaarschijnlijk: je hand in heet water steken kan best schadelijk zijn, maar tien seconde in kokend water is niet bepaald hetzelfde als twintig seconde in water van 50°. Maar we hebben geen beter model (tenminste, niet iets waar "iedereen het over eens is"), dus blijven we voorlopig toch vaak LNT gebruiken, want ja, wat moet je anders!?
Twee voor de hand liggende aanpassingen zijn een niet-lineair risico (bijvoorbeeld kwadratisch: twee keer zoveel straling is vier keer zo schadelijk) en een "veilige" dosis (alle stralingsniveaus lager dan X zijn onschadelijk). Maar als je dat gedaan hebt, dan heb je opeens de mogelijkheid om te kijken of doses tussen 0 en X niet alleen onschadelijk zijn, maar misschien zelfs wel een positief effect kunnen hebben:
hormesis. Jouw stelling komt er in feite op neer dat de hormesis theorie zou kloppen. Dat is mogelijk, maar staat nog absoluut niet vast!
[Reactie gewijzigd door robvanwijk op 23 juli 2024 23:52]