In de beroepszaak tussen de Arnhemmer Michiel Jonker en de Autoriteit Persoonsgegevens heeft de rechter bepaald dat de toezichthouder opnieuw onderzoek moet verrichten naar de mogelijkheid om met korting te reizen op een anonieme ov-chipkaart.
De mogelijkheid om op die manier met korting te reizen bestaat niet meer, omdat sinds 9 juli 2014 een voordeelurenabonnement alleen nog in combinatie met een persoonlijke ov-chipkaart te gebruiken is. Hiertegen had Michiel Jonker protest aangetekend bij de NS, die in de huidige zaak als derde belanghebbende optrad. Hij ziet de praktijk van de NS als discriminatie en een inbreuk op zijn privacy, omdat hij meer moet betalen als hij alsnog anoniem wil reizen, zo stelde hij destijds tegenover de NOS. Uiteindelijk bepaalde de Geschillencommissie dat zijn protest tegen de actie van de NS afgewezen moest worden.
Vervolgens verzocht Jonker de Autoriteit Persoonsgegevens om te onderzoeken of de verwerking van persoonsgegevens aan de hand van een persoonlijke ov-chipkaart noodzakelijk is en of het discrimineren van reizigers een schending van de Wbp inhoudt. De toezichthouder weigerde echter om een dergelijk onderzoek in te stellen, omdat het niet-combineren van een abonnement met een anonieme ov-chipkaart geen schending van de wet oplevert. Deze afwijzing door de Autoriteit Persoonsgegevens wordt gezien als besluit, waartegen Jonker bij de rechter in beroep is gegaan. In de huidige uitspraak gaat de rechter in op dat beroep.
De rechtbank Gelderland overweegt dat Jonker heeft gesteld dat het verwerken van gegevens van reizigers in strijd is met artikel 8 van de Wbp, waarin onder andere staat dat een verwerking van persoonsgegevens noodzakelijk moet zijn voor de uitvoering van een overeenkomst. De rechter voegt daaraan toe dat het artikel ook bepaalt dat iedere verwerking van persoonsgegevens moet voldoen aan de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Dat laatste betekent dat onderzocht moet worden of er ook een voor de reiziger minder nadelige manier is om het doel van de verwerking van gegevens te realiseren.
De rechtbank oordeelt uiteindelijk dat de toezichthouder onvoldoende onderzoek heeft verricht naar de vraag of inderdaad aan die beginselen is voldaan. Daarbij had de Autoriteit Persoonsgegevens ook aandacht moeten besteden aan het systeem dat door Jonker was voorgesteld en waarbij minder gegevens verwerkt zouden worden. Dat zou mogelijk zijn door een voordeelurenproduct voor elke reis op een anonieme kaart te laden. Daarnaast zou de reiziger dan nog een persoonlijke kaart hebben, waarop het product is geregistreerd. Op die manier worden de reizen alleen vastgelegd op de anonieme kaart en kan het recht op korting worden aangetoond met de persoonlijke kaart.
Gevolg van het oordeel is dan ook dat de toezichthouder opnieuw onderzoek moet verrichten met inachtneming van de huidige uitspraak. De rechter vernietigde het besluit waarin de toezichthouder het verzoek van Jonker afwees.