Het afgeven van vingerafdrukken is voor het aanvragen van een paspoort definitief verplicht. De Raad van State heeft uitspraak gedaan in zeven verschillende zaken. Bij aanvraag van een id-kaart had het afgeven van vingerafdrukken niet verplicht mogen worden.
De zaken werden aangespannen door burgerrechtenvereniging Vrijbit en 7burgers, schrijft het Algemeen Dagblad. In vier gevallen ging het om de aanvraag van een paspoort, bij drie zaken ging het om een id-kaart.
EU-lidstaten zijn sinds 2009 verplicht om biometrische gegevens op te nemen in het paspoort. Een paspoort mag alleen worden afgegeven nadat er twee vingerafdrukken en een gezichtsopname van de aanvrager zijn gemaakt. Volgens de Europese regelgeving mogen hierop geen uitzonderingen gemaakt worden voor mensen die privacyredenen als bezwaar aanvoeren.
Burgemeesters die weigerden paspoortaanvragen te behandelen van mensen die geen vingerafdruk wilden afstaan, stonden in hun recht, oordeelt de Raad van State. Identiteitskaarten hadden wel verstrekt moeten worden zonder afgifte van vingerafdruk. Aanvankelijk werd gedacht dat de Europese regels ook zouden gelden voor id-kaarten, maar dat is niet het geval. In andere landen was een vingerafdruk niet vereist.
Sinds 2014 is het in Nederland mogelijk om een id-kaart zonder het afgeven van een vingerafdruk te krijgen. De zaken waarin aanvragen werden geweigerd omdat burgers hun vingerafdruk niet wilden afstaan, speelden in 2010 en 2011. Destijds stelden gemeenten een vingerafdruk verplicht op een id-kaart.
Tegen de uitspraak van de Raad van State kan binnen de Nederlandse rechtsorde niet in beroep worden gegaan. Eventuele bezwaarmakers kunnen nog een procedure starten bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.