Sailfish: het is een naam die je niet veel meer hoort in de mobiele markt, maar de meest invloedrijke wijziging in Android 12 komt daarvandaan. Sailfish OS is een mobiel besturingssysteem van het Finse bedrijf Jolla en kwam 7,5 jaar geleden uit. Het was een fork van Maemo, een op Linux gebaseerd besturingssysteem van Nokia. Een van de belangrijkste features? Het aanpassen van het thema van de telefoon, inclusief de kleuren van iconen en steunkleuren in knoppen en menu's, op basis van de wallpaper.
Dat mobiele besturingssystemen elkaar inspireren, mag niets nieuws heten, maar deze zagen we niet aankomen. Google koppelt het hele idee natuurlijk aan kunstmatige intelligentie en beeldherkenning voor primaire en secundaire kleuren, maar als het meer dan zeven jaar geleden al kon op de telefoon van een Finse start-up met toen al verouderde hardware voor midrangetelefoons, zal het rekentechnisch vermoedelijk niet heel lastig zijn.
In deze eerste bèta is dat nieuwe systeem voor thema's nog niet te vinden. Het is duidelijk dat Google de bèta er wel op heeft voorbereid. Dat is bijvoorbeeld te zien in het instellingenmenu. 'Stijl en achtergrond' is nu niet langer een submenu van 'Scherm', maar heeft een eigen item. De kleuren zijn enkel een suggestie; je kunt zelf kiezen welke accentkleuren het besturingssysteem heeft. Het is niet duidelijk of apps van derden ook kunnen werken met de accentkleuren.
Material You-design
Het is onderdeel van een veel groter herontwerp van Android, en later van veel meer Google-producten en -diensten, onder de naam Material You. Als designfilosofie volgt dat Material Design uit 2014 op. De bedoeling is dat alles veel coherenter en cleaner gaat aanvoelen met het nieuwe ontwerp.
Daarbij gaat het vooral om zaken als leesbaarheid door een goed contrast, een vriendelijker ontwerp met vrolijke kleuren, veel loze ruimte en vooral heel veel afgeronde hoeken. Dat zal niet iedereen bevallen, is onze schatting. Sommigen willen nu eenmaal zoveel mogelijk informatie op het scherm zien. Dan is teruggaan van bijvoorbeeld zes naar vier toggles een achteruitgang. Ook heeft bijvoorbeeld het instellingenmenu, naar voorbeeld van Samsung One UI, nu grote titels en veel witruimte. Daardoor schuift alles naar onder en past er minder in beeld.
We hadden de kans om dat in een videogesprek voor te leggen aan mensen die bij Google aan Android 12 werken. Zij erkennen dat er minder informatie in beeld staat. Het is een bewuste keuze; daardoor moet het besturingssysteem toegankelijker zijn voor meer mensen. Opties om meer info in beeld te zetten komen er niet, behalve de bestaande opties om bijvoorbeeld de dpi-scaling aan te passen.
Wat ook opvalt, is dat er overal nieuwe animaties zitten. Prik je de lader erin? Dan vliegt de accentkleur van onder naar boven over het scherm. Zet je het scherm aan? Dan verlicht het scherm zich vanaf de powerknop. Voer je een pincode in? Dan licht het cijfer waar je op drukt op en verandert de vorm van rond naar vierkant. Druk je op een knop? Dan laat het systeem even glittertjes zien om te tonen dat je gedrukt hebt. Google omschrijft dat zelf als 'speels' en het is in elk geval totaal anders dan hoe Android eruitziet met versie 11.
De manier waarop menu's reageren, is ook aangepast. Als je aan het einde van een lijst komt, veert de lijst wat heen en weer om dat duidelijk te maken. Dat is al sinds 2007 zo op iPhones, maar nu zit het dus ook in Android.