Wat hebben Asus, Zotac, Inno3D, Gigabyte en Gainward wel, maar MSI niet? Je hebt er wellicht nooit bij stilgestaan, maar in de afgelopen jaren hebben al die fabrikanten hun (top)videokaarten voorzien van een koeler met drie ventilators, terwijl MSI voor zijn snelste kaarten nog altijd zijn TwinFrozr-koeler gebruikte, die zoals de naam al aangeeft, twee ventilators heeft. Alleen sommige Lightning-kaarten van MSI, speciaal bedoeld voor overklokken, hadden drie ventilators, maar MSI bouwde lang niet van iedere videokaart een Lightning-variant. Daar is kortgeleden verandering in gekomen, toen MSI zijn GTX 1080 Ti voorzag van de nieuwe Trio-koeler, met drie ventilators. We mochten bij een van de ontwerpers van de nieuwe koeler aanschuiven en in discussie gaan over de beweegredenen om de nieuwe koeler te bouwen en kijken hoe die in elkaar zit. In deze korte review leggen we de GTX 1080 Ti met TwinFrozr en die met Trio-koeler naast elkaar om te zien wat de verschillen zijn.
Gaming Trio
De introductie van de nieuwe Trio-koeler valt niet samen met die van een nieuwe gpu en komt daarmee vrij onverwachts. De nieuwe koeler is geschroefd op een GTX 1080 Ti-gpu van een een halfjaar oud, die voor de grotere koeler op een iets langer pcb zit dan de gewone 1080 Ti Gaming X. Als reden om over te stappen op koeling met behulp van drie ventilators geeft MSI aan dat de keuze niet alleen is gemaakt om een alternatief te kunnen bieden voor de triple fan-kaarten van de concurrentie, maar ook als voorbereiding op Nvidia's nieuwe gpu, die bekendstaat onder de naam 'Volta'. Daarnaast is het idee dat drie ventilators van dezelfde grootte meer lucht verplaatsen dan twee, waardoor ze op een lager toerental kunnen draaien om dezelfde koeling te bieden, en dat merk je weer aan een lagere geluidsproductie.
Afgezien van het formaat en de extra ventilator is de grijs-zwarte kleurstelling een grote verandering ten opzichte van de rood-zwartcombinatie van de TwinFrozr-koeler. MSI gaf aan dat veel mensen de rode kleur van de TwinFrozrs te opvallend vonden en daarom is gekozen voor grijs. De leds, die als een soort 'ribben' rondom de grote ventilators zitten, geven nog steeds uitsluitend rood licht, maar kunnen met behulp van de Mystic Light-software in een bepaald patroon knipperen of gewoon uitgeschakeld worden. De buitenste twee ventilators hebben een doorsnee van 100mm, terwijl die in het midden een 92mm-exemplaar is. Het ontwerp van de 'Torx 2.0'-ventilators is ten opzichte van de TwinFrozr niet gewijzigd.
Als we de heatsink van het pcb halen en de TwinFrozr- naast de Trio-koeler leggen, zien we eigenlijk niet veel veranderingen. De Trio-kaart is natuurlijk iets langer, maar het geheugen gaat nog steeds verborgen onder een zwarte heatsink, die de warmte moet verdelen en afgekoeld wordt door de lucht die de ventilators eroverheen blazen. De gpu voert zijn warmte in eerste instantie af aan de heatspreader; bij de Trio-koeler zit daar een extra heatpipe tegenaan geklemd. Een subtiel verschil tussen de TwinFrozr- en de Trio-koeler is het ontwerp van de koelvinnen. Bij de TwinFrozr zijn die vinnen recht, terwijl MSI er bij de Trio-koeler een golfje in zet. Daardoor worden de vinnen langer en neemt de oppervlakte voor de warmteafvoer met tien procent toe. Op de vraag of de golfvorm de luchtstroom verstoort en daardoor meer geluid oplevert, moest de MSI-ontwerper bevestigend antwoorden, maar hij noemde het wel een trade-off; je krijgt een betere koeling terug voor de extra geluidsproductie. Hoe de koeling en geluidsproductie daadwerkelijk uitvallen, lees je verderop in deze review, als we beide kaarten aan onze tests onderwerpen.
Voordat we gaan benchen, zijn er nog twee kleine dingen het vermelden waard. Allereerst heeft MSI, net als vrijwel iedere harwarefabrikant, zijn videokaart voorzien van rgb-verlichting. Dat is zoals gezegd niet rondom de ventilators, die leds blijven gewoon rood, maar wel bij de backplate. Daar zit een rgb-stripje dat samen met het MSI-logo in verschillende kleuren kan oplichten en knipperen, en goed zichtbaar moet zijn als je een behuizing met een venster hebt. De verlichting kan aangestuurd worden met de, niet erg gebruiksvriendelijke, Mystic Light-software en daarmee ook gesynchroniseerd worden met andere MSI-hardware die ondersteuning voor Mystic Light heeft.
Tot slot levert MSI een bracket mee om de steeds zwaarder wordende videokaarten te ondersteunen. De GTX 1080 Ti TwinFrozr woog al 1253 gram, maar de Trio-koeler legt nog eens extra gewicht in de schaal, waardoor het totale gewicht op 1481 gram uitkomt. De bracket bevestig je net als de videokaart aan de behuizing op de plek van twee uitbreidingsslots. Die slots mogen gevuld zijn en mits je uitbreidingskaarten niet te veel uitsteken, loopt de bracket eromheen. Aan de bovenkant van de bracket zitten rubberen kussentjes waarop de kaart steunt.
We hebben het geheel in een Phanteks P400-behuizing geïnstalleerd. De kaart hangt door zijn gewicht wat scheef en dat moet door de bracket opgevangen worden, maar omdat die alleen maar aan de slots van de behuizing bevestigd is, zien we de bracket door de hefboomwerking ook scheef hangen. Het is dus de vraag hoeveel de bracket oplost en of iets als een uitschuifbare steun die op de bodem van de behuizing rust, niet beter was geweest. Daarnaast is het de vraag hoe groot het probleem is dat de videokaart enigszins scheefhangt. De behuizing kan het gewicht makkelijk hebben, terwijl de pcie-slots op steeds meer moederborden juist om deze reden verstevigd zijn. De extra bracket lijkt ons dus niet noodzakelijk, maar hij staat wel leuk als je een behuizing met een venster hebt en ook MSI-fan bent.