Kaby Lake voor de desktop Review

De kleine stap van 6700K naar 7700K

De invloed van sneller ddr4-geheugen

We hebben in het verleden meermaals vastgesteld dat hoger geklokt geheugen voor AMD-processors flinke winsten oplevert, vooral voor de grafische prestaties van de ingebouwde gpu.

Met Skylake kwam voor Intel de overstap naar ddr4-geheugen, dat flink hoger geklokt kan worden dan ddr3-geheugen. De kloksnelheid ging van 1600 naar 2133MHz en met de introductie van Kaby Lake wordt de ddr4-snelheid verhoogd naar 2400MHz. We hebben de 7700K met zowel 2133 als 2400MHz getest om eventuele verschillen te bekijken.

Met Kaby Lake en Z270-borden moet de maximale snelheid van ddr4-repen echter ook verhoogd worden, reden om twee modules van 4GB rap geheugen in het bord te prikken. We kozen twee 3866MHz-G.Skill-modules en klokten het geheugen via XMP op 3866MHz in het MSI Z270-bord om daarmee te benchen. De 6700K heeft ondersteuning voor iets lagere kloksnelheden, waardoor we stabiel niet hoger dan 3600MHz kwamen met het geheugen. Om de twee processors te vergelijken hebben we dan ook op 3600MHz gedraaid. We bekijken de winst ten opzichte van de lagere geheugensnelheden in synthetische en praktijktests. Van enkele benchmarks hebben we enkel de 7700K met 3866MHz-geheugen gedraaid om de winst te zoeken.

• Cbench OpenGL
• Cbench Single
• Cbench Multi
• PCMark 8

Cinebench R15 - OpenGL
Processor	framerate in fps (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	62,8
7700K mem @3600MHz	62,4
6700K mem @3600MHz	61,4
7700K mem @2400MHz	59,7
7700K stock	58,5
6700K stock	58,2

Cinebench R15 - Single
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	196
7700K mem @3600MHz	195
7700K stock	194
7700K mem @2400MHz	191
6700K mem @3600MHz	184
6700K stock	182

Cinebench R15 - Multi
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	998
7700K mem @3600MHz	995
7700K stock	985
7700K mem @2400MHz	977
6700K mem @3600MHz	930
6700K stock	923

PCMark 8 v3 Home (acc.)
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	4.609
7700K mem @3600MHz	4.590
7700K mem @2400MHz	4.521
7700K stock	4.479
6700K mem @3600MHz	4.457
6700K stock	4.373

We beginnen met Cinebench en PCMark. In de OpenGL-test zien we duidelijke winst, maar in de single- en multithreaded cpu-tests is het verschil marginaal. We zullen de winst in grafische benchmarks met enkele games en 3DMark nader bekijken. In PCMark is het verschil weer iets groter, ook omdat deze test weer gpu-versneld is.

• Totaalscore
• Graphics
• Physics

3DMark Cloud Gate
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	10.949
7700K mem @3600MHz	10.905
6700K mem @3600MHz	10.604
7700K mem @2400MHz	10.492
7700K stock	10.222
6700K stock	9.922

3DMark Cloudgate - Graphics
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	11.555
7700K mem @3600MHz	11.154
6700K mem @3600MHz	10.979
7700K mem @2400MHz	10.663
7700K stock	10.374
6700K stock	10.141

3DMark Cloudgate - Physics
Processor	score in punten (hoger is beter)
7700K mem @3600MHz	10.115
7700K mem @2400MHz	9.937
7700K stock	9.725
6700K mem @3600MHz	9.472
7700K mem @3866MHz	9.252
6700K stock	9.228

Met uitzondering van de Physics-score, waar de 7700K met 3866MHz-geheugen een uitglijder had, scoort sneller geheugen aanzienlijk beter in Cloud Gate dan trager geheugen. De 6700K met geheugen op 3600MHz schiet de standaard geklokte 7700K ruim voorbij en we zien keurig de prestatieverbetering van het rappe G.Skill-geheugen. Tijd om dat bij enkele games te bekijken.

• Grid 2 - 720p
• Sleeping Dogs - 720p
• Stalker -CoP - 1080p

Grid 2 - 1280x720 - Medium - 0xAA
Processor	Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	74,8 90,8
7700K mem @3600MHz	73,7 89,1
6700K mem @3600MHz	73,7 87,7
7700K stock	68,7 84,7
6700K stock	67,8 82,9

Stalker: CoP - 1920x1080 - Medium - 0xAA
Processor	Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	19,9 27,2
6700K stock	19,7 25,8
7700K stock	19,1 25,6

Sleeping Dogs - 1280x720 - Med
Processor	Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
7700K mem @3866MHz	47,9 71,0
6700K stock	45,0 65,5
7700K stock	44,5 65,0

In Grid 2 zien we een winst van vijf tot zes procent als het geheugen op 3600 in plaats van 2133MHz wordt geklokt en de marge neemt nog verder toe met het geheugen op 3866MHz. Ook in de twee andere games zien we aanzienlijke verbetering met de 7700K in combinatie met 3866MHz-geheugen.

• Handbrake
• Lightroom export
• Photoshop CC
• Premiere CC

Handbrake
Processor	in seconden (lager is beter)
7700K mem @3866MHz	41,00
7700K mem @3600MHz	41,00
7700K mem @2400MHz	42,00
7700K stock	43,00
6700K mem @3600MHz	44,00
6700K stock	45,00

Lightroom - Exporteren
Processor	tijd in seconden (lager is beter)
7700K mem @3866MHz	41,00
7700K mem @2400MHz	44,10
6700K stock	46,40
7700K stock	46,80

Photoshop CC - Gpu accelerated
Processor	tijd in seconden (lager is beter)
7700K mem @3866MHz	44,30
7700K mem @2400MHz	47,07
7700K stock	47,70
6700K stock	51,30

Adobe Premiere CC
Processor	tijd in seconden (lager is beter)
7700K mem @3866MHz	89,90
7700K mem @3600MHz	90,70
7700K mem @2400MHz	94,40
7700K stock	96,20
6700K stock	101,40
6700K mem @3600MHz	104,50

In Handbrake en de Adobe-tests zien we een duidelijke prestatieverbetering als sneller geheugen wordt ingezet. Zelfs een beetje sneller, van 2133 naar 2400MHz, loont al.

• Gemiddelde
• Integer
• Floating point

Gemiddelde geheugenbandbreedte
Processor	Gigabyte per seconde in GB/s (hoger is beter)
7700K mem @3600MHz	34,38
6700K mem @3600MHz	34,30
7700K mem @2400MHz	25,34
6700K stock	23,13
7700K stock	23,00

Integer geheugenbandbreedte
Processor	Gigabyte per seconde in GB/s (hoger is beter)
7700K mem @3600MHz	34,63
6700K mem @3600MHz	34,49
7700K mem @2400MHz	25,58
6700K stock	23,27
7700K stock	23,10

Floating point geheugenbandbreedte
Processor	Gigabyte per seconde in GB/s (hoger is beter)
7700K mem @3600MHz	34,13
6700K mem @3600MHz	34,10
7700K mem @2400MHz	25,10
6700K stock	23,00
7700K stock	22,89

We ronden de geheugentests af met een zeer synthetische, maar informatieve test: de Sisoft Sandra Geheugenbandbreedte-test. Die meet de geheugenbandbreedte in gigabytes per seconde en laat mooi de verschillen tussen de verschillende geheugeninstellingen zien.

• Volgende pagina 10. Overklokken