Let op: je bekijkt een oudere versie van dit artikel. Bekijk hier de nieuwste versie van dit artikel.

Door Redactie Tweakers

Desktop-BBG: mei 2015

Tweakers' koopadvies voor componenten

Mini-itx gamesysteem

Op het forum komt steeds meer aandacht voor compacte systemen. Vooral de Intel NUC en aanverwanten zijn sterk in trek. Componenten voor compacte gamesystemen krijgen ook de nodige aandacht van fabrikanten, waardoor het mogelijk is een krachtig systeem in een klein formaat neer te zetten.

Met deze Best Buy Guide spelen we hier op in met het mini-itx gamesysteem. Met een budget van 900 euro is getracht een goede balans te zoeken tussen formaat en prestaties. Dit lijkt gelukt te zijn, getuige de voorgestelde samenstelling: het systeem is uitgerust met een Intel i5 quadcore en een Nvidia GTX970, maar heeft een volume van minder dan 12 liter.

Basisonderdelen

ProcessorsIntel Core i5-4460 Boxed

De Intel i5 4460 is een quadcore-'Haswell Refresh'-processor met een standaardkloksnelheid van 3,1GHz en een turboboost van 3,2GHz. Door niet te kiezen voor een overklokbare processor is het ook mogelijk om een goedkoper moederbord te kiezen. Hij doet niet veel onder voor de duurdere i5's, waardoor we hier enkele euro's besparen. Standaard wordt er al een processorkoeler geleverd bij deze processor.

Mocht je streven naar een lager geluidsniveau, vooral onder load, dan is het aan te raden een andere processorkoeler te nemen. Let bij het kiezen op de hoogte van deze nieuwe processorkoeler, omdat een te hoge koeler tegen de voeding aankomt. Ook de oriëntatie van de ventilator kan van belang zijn voor je keuze. De Scythe Big Shuriken 2 Rev. B is bijvoorbeeld een goede keuze.

4.5 van 5 sterren
(10 reviews)
MoederbordenASRock B85M-ITX
ASRock B85M-ITXvanaf Onbekend

We kiezen voor simpel maar degelijk moederbord van Asrock. Dit moederbord heeft alle basisfunctionaliteit aan boord, maar heeft een aantrekkelijke prijs. Het gekozen model van Asrock is uitgerust met de B85-chipset en voorziet de gamer van alle reguliere functionaliteit. Zo zijn er vier usb 3.0-aansluitingen aanwezig, waarvan er twee zijn te benutten via een interne header. Verder treffen we vier sata-600-aansluitingen aan en een pci-e-3.0 x16-slot.

De Gigabyte GA-B85N Phoenix is een goede optie als je een uitgebreider moederbord wilt. Deze beschikt over een betere netwerk- en audiochip en kan de rappe M.2-ssd's huisvesten.

4 van 5 sterren
(8 reviews)
Geheugen internCrucial Ballistix BLS2CP4G3D1609DS1S00CEU

Het mini-itx-gamesysteem wordt uitgerust met 8GB werkgeheugen: twee modules van 4GB van Crucial. Deze modules van Crucial zijn simpelweg één van de goedkoopste opties op het moment van schrijven.

4.5 van 5 sterren
(20 reviews)
VideokaartenGigabyte GV-N970IXOC-4GD

Waar andere GTX970's imponeren met grote koelers, is dit specifieke model van Gigabyte juist erg compact dankzij het verkorte PCB en zijn koeling met een enkele ventilator. Ideaal voor het mini-itx-gamesysteem, want zo wordt het mogelijk om veel kracht in een kleine behuizing te plaatsen.

Mocht je iets hogere prestaties willen en niet bang zijn voor enig geknutsel dan is de MSI GTX970 Gaming ook een optie. De versie van MSI is sneller, uitgerust met een betere koeler en schijnt nét te passen in de Silverstone behuizing. Het installeren vergt wel meer aandacht, maar er wordt dan wel optimaal gebruik gemaakt van de aanwezige ruimte.

4.5 van 5 sterren
(2 reviews)
Solid state drivesCrucial MX100 256GB

De toegevoegde waarde van een ssd is intussen bekend. Het systeem start sneller op en ook programma's laden sneller tijdens gebruik. Dit compacte systeem wordt uitgerust met de Crucial MX100 256GB. Er is gekozen om het mini-itx-gamesysteem niet te voorzien van een harde schijf. Uiteraard is dat wel mogelijk. Let wel op de warmteproductie in de compacte behuizing en voeg desnoods meer ventilators toe voor een betere airflow.

4.5 van 5 sterren
(36 reviews)
BehuizingenSilverstone Sugo Series 13 (plastic front panel met nep aluminium finish)

Het kiezen van een geschikte behuizing is bij dit systeem het voornaamste aandachtspunt. Door het kleinere formaat is het vaak wat lastiger om alle onderdelen in de behuizing te passen. Ons oog is gevallen op de nieuwe Silverstone SG13 . Deze behuizing heeft een volume van slechts circa 12 liter, terwijl er wel een grote videokaart in past. Let bij het kiezen van een behuizing voor het mini-itx-gamesysteem vooral op de grootte van de videokaart die je wilt plaatsen.

De Cooler Master Elite 110 is tevens een goede optie. Deze is qua volume iets groter met zo'n 15 liter, maar is iets goedkoper en biedt intern meer ruimte voor grotere onderdelen.

4 van 5 sterren
(1 reviews)
VoedingenSeasonic S12G 450W
Seasonic S12G 450Wvanaf Onbekend

Een goede voeding is essentieel. De Seasonic S12G 450W heeft een vermogen van 450 watt. Dit lijkt misschien weinig, maar de interne componenten zijn van een hoge kwaliteit waardoor hij volstaat. De voeding is tevens energiezuinig, getuige het 80plus Gold-certificaat. Door het beperkte energieverlies hoeft de ventilator niet hard te draaien en is de voeding erg stil. Seasonic lijkt zeker van zijn zaak te zijn, want het bedrijf geeft vijf jaar fabrieksgarantie op deze voeding.

3.5 van 5 sterren
(2 reviews)
€ 112,22Actuele totaalprijs:
ProductPrijsAct.Prijs
Processors Intel Core i5-4460 Boxed € 170,01 Onbekend
Moederborden ASRock B85M-ITX € 77,95 Onbekend
Geheugen intern Crucial Ballistix BLS2CP4G3D1609DS1S00CEU € 54,- Onbekend
Videokaarten Gigabyte GV-N970IXOC-4GD € 345,95 Onbekend
Solid state drives Crucial MX100 256GB € 99,22 € 52,32
Behuizingen Silverstone Sugo Series 13 (plastic front panel met nep aluminium finish) € 42,77 € 59,90
Voedingen Seasonic S12G 450W € 67,95 Onbekend
Totaalprijs bij opstellen BBG € 857,85 € 112,22

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kun je hier bekijken.

Reacties (214)

214
202
134
5
0
0
Wijzig sortering
"De GTX 970 kwam onlangs negatief in het nieuws omdat het laatste geheugen minder snel zou zijn. Dit is dan ook direct terug te zien in de prestaties."

Nee dat was nou juist het punt met dat probleem, er was geen real word scenario waarbij je door je geheugen zat maar je GPU snel genoeg was... Het is een uit zijn zontext getrokken probleem. Blijkbaar vond niemand het bij de GTX660 een noemenswaardig probleem (192bit + 2GB) maar nou zou het ineens een enorm probleem zijn? Dat is het dus niet. Het was echt niet netjes van Nvidia en ze hadden dit nooit mogen doen maar that's it. Het is meer een probleem van geschonden vertrouwen en dommigheid aan hun kant.
Dat jullie de 290 kiezen, is uit prijs technisch oogpunt te begrijpen en te onderbouwen. Dat je dan het totale extra verbruik van 250 watt op de koop toe neemt snap ik ook nog. Aangezien zich dat met 4 uur gamen per dag(!) vertaald in <40 euro extra stroom kosten per jaar. Dus dan zou je na 5 jaar op de zelfde totale prijs zitten als je de 290's met de 970's vergelijkt. Dit is allemaal goed te verantwoorden met logische uitspraken en goed te onderbouwen met cijfers, maar dan geven jullie zo'n kul smoes? Doe het dan om de juiste redenen:
"De 290 is op deze hoge resolutie bijna even snel (en soms sneller) als de 970. De 970 is echter krap 100 euro duurder waardoor die nauwelijks te verantwoorden zijn." Punt. Niet gaan inspelen op dit soort uit zijn verband getrokken zaken maar objectief blijven lijkt me een veel beter idee.

Dan kom ik namelijk ook gewoon op 2x 290 uit...

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

Als het over single card setups ging, had je volledig gelijk. Maar in SLI wordt het een ander verhaal met de 970. Dan verdubbel je de GPU performance maar het memory subsystem 'groeit niet mee'. Die blijft gelimiteerd qua bandbreedte. Op dat moment loop je wel degelijk tegen een VRAM bottleneck aan. Daar zie je ook dat een 980 SLI setup in verhouding veel beter scoort, de verhouding verschuift dan qua prijs/prestatie van voordeel voor de single card 970 naar een (beperkt) voordeel voor SLI 980.

GM204 is inderdaad niet bedoeld voor 4K. Maar met 2x 980 gaat het wel stukken beter dan met 2x 970, en de reden daarvoor is dus wel degelijk VRAM en bandbreedte (niet die éne SMX die je meer hebt op een 980). De bottleneck verschuift. Dit is ook de reden dat de 2x R9 290 de 2x 970 voorbij streeft op hogere resoluties.

Je noemt de GTX 660 die ook assymetrische bus had. Ik ben ervaringsdeskundige met SLI GTX 660, en ook daar was er sprake van een memory bottleneck, liep je over de 1500mb dan was het een stutter-feestje in bijvoorbeeld Skyrim en ESO, terwijl je wel rustig boven de 70 fps gemiddeld uitkwam. Single card deed de 660, 55-60 fps zonder stutter...

Voor mij is de les van dit alles geweest: SLI met assymetrische bus = no go. Nvidia bedenkt goede trucs om performance te winnen bij minimale power budgets (of om kosten te drukken, laten we er niet omheen draaien :)), maar SLI trekt daar gewoon een te zware wissel op.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Volgens mij heb jij niet helemaal door hoe de GPU van de 970 werkt. Want het is niet gewoon maar een assymetrische bus. Er is ook een ROP gedeelte uitgeschakeld waardoor de 970 helemaal geen 4GB kan vullen. Het zou kunnen als je heen en weer switcht tussen de grote en kleine partitie, maar in praktijk doet hij dat helemaal niet. De extra 500MB is eerder een buffer bij overloop van de 3,5GB. Het is altijd beter dan de data over de PCIe lane naar het systeem geheugen sturen. Maar er worden geen textures naar het 500MB stuk geschreven.
Daarbij, allocatie is niet hetzelfde als gebruik. Sommige spellen alloceren bijna 8GB vRAM maar je redt het makkelijker met 2GB.

Ter herhaling, want het is echt een hardnekkige mythe, de 970 is een 224bit/3,5GB kaart met een 500MB overloop partitie die niet voor textures gebruikt wordt. Kijk de nvidia whitepapers er maar op na. Het hele verhaal over die 24bit/500MB partitie is ontstaan omdat mensen het "probleem" niet snapte en aannamen dat de framedrops veroorzaakt werden door het feit dat het een "assymetrische bus" is. Maar dat is het helemaal niet aangezien de partities niet vcoor hetzelfde doel gebruikt worden.

Wat je dus in essentie hebt is 2 970's met 3,5GB in SLI. Dat is nog altijd beter dan 2x 780TI in SLI. Het on-the-fly comprimeren heft een deel van het bandbreedte te kort op (wat er in praktijk niet lijkt te zijn) en de frame buffer is iets groter. Maar dat hele verhaal met "assymetrische bus" bastaat echt niet. Dat suggereert namelijk gelijke gebruiksdoelen.

Het performance verschil tussen de 290 en 970 op hogere resoluties wordt ook helemaal niet door het memory subsysteem veroorzaakt. De pixel fillrate van de 290X ( 64Gp/s) is hoger dan die van de 970 (58.8Gp/s) waardoor de performance minder hard inzakt bij het verhogen van de resolutie. Het is ook de reden dat de 980 daar veel minder last van heeft aangezien die 72.1Gp/s doet. En dat is ook terug te zien in de benchmarks.
En ja, die 500MB extra. Als een spel 3,7GB nodig heeft misschien handig. Maar je zit met UHD en hoger eigenlijk altijd ruim onder de 3GB (bij de wat oudere spellen) of over de 4GB heen.

De 660 is wel een ander verhaal omdat de drivers daar anders mee om gingen. Het verschil was overigens relatief minder groot. Je ging van een 128bit naar een 64bit bus als je de andere partitie benaderde. Ook werden de textures daar wél naar het 500MB deel geschreven en was de switch trager door het gebrek aan interne crossbridge, iets wat de GM204 wel heeft.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

Ik heb het helemaal niet over de 'laatste 500 MB'. Inderdaad, daar worden andere zaken in weggeschreven en ik ken ook de ROP/SM verdeling heel goed.

Waar ik het over heb, is algemene GPU performance in relatie tot de beschikbare geheugenbandbreedte. Die is bij een enkele 970 prima in balans, bij een SLI setup is dat niet meer zo. Wat dat betreft is de 980 dan veel beter in balans voor een SLI setup, en de R9 290 ook.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

De balans 970/bandbreedte (17,83Gflop/GBs) gunstiger dan de 980/bandbreedte (20,5Gflop/GBs). Dus dat argument klopt niet.

Ook die niet bestaande relatie zit er bij jou goed in zie ik. Ik ga het nog maar eens herhalen. Het is niet door het memory subsysteem dat de 970 zo ongunstig presteert t.o.v. de 290. Het is gewoon waar de GPU's op mikken. En dat is goed te zien als je de 980 en de 970 vergelijkt qua texture-, shader- en pixel fillrate. De GPU is helemaal niet vergelijkbaar met de 980 door het uitzetten van de ROP en het L2 cache en het gebruik van de bij de 980 uitgeschakelde crossbar

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

En toch komt een 980 SLI verhoudingsgewijs beter uit de bus dan een 970 SLI. En op het moment dat je 3-way gaat, wordt het verschil alleen maar groter. Ga je naar 4K, dan valt de 970 enorm door de mand en de 980 blijft schalen. Nét zoals de R9 290(x).

Dat komt zeker allemaal door die ene SM unit meer, of niet? En daarom is vast de 780ti, die ook als voornaamste verschil een hogere bandbreedte biedt, ook zeer zeker niet nog steeds een veel betere keuze voor 4K of zelfs 1440p?

http://www.guru3d.com/art...tx_980_sli_review,22.html

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

"De GPU is helemaal niet vergelijkbaar met de 980 door het uitzetten van de ROP en het L2 cache en het gebruik van de bij de 980 uitgeschakelde crossbar"

Ik geef een hele duidelijke reden voor het verschil. Jij kijkt alleen maar naar de specs zonder ook maar enige rekening te houden met hoe de hardware in elkaar zit. Dan ga je er echt niet komen.

Edit: daarbij is de gm204 helemaal niet bedoelt om op UHD mee te gamen. Dat de 980 het relatief goed doet wilt niet zeggen dat hij daar voor ontworpen is. De Hawaii GPU's van AMD hebben het daar verhouding gewijs relatief makkelijker mee. Die zijn alleen overall niet zo snel als bijvoorbeeld de GM200. Een GM200 met een 512bit bus (maar wel met bijbehorende ROPs, TMU's) zou het relatief beter doen dan de huidige versie van de GM200. Zeker in SLI.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

Uiteindelijk wordt de conclusie er niet anders om: of het nu om de beperkte bandbreedte gaat of het ontbreken van L2 en ROP is eigenlijk 'semantics'. Jij zegt dat het in L2 en ROPs zit, ik stel dat het komt door de trucs in memory subsystem. Het is ook gebleken dat verschillende engines op verschillende manieren de bottleneck introduceren. FC4 bijvoorbeeld gaat stutteren als een gek met 970 SLI, en doet dat niet met 980. De bottom line is gewoon dat de manier waarop de 970 is aangepast, zorgt voor problemen die zich voornamelijk bij een SLI setup openbaren. Daarmee is 970 SLI in veel gevallen geen handige keuze.

Je stelt ook dat 780ti SLI in die zin minder goed zou zijn als 970 SLI maar dit is pertinent onwaar. 780ti gaat juist harder dan de 970 in veel games wanneer je ze in SLI zet. Ja, óók op die 3 GB, en ook op een voor de 970 heel gangbare res als 1440p.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Die heb ik 2 weken geleden gekocht. Dus dat is een non argument. Misschien minder aannemen over mensen. De reden voor de 970 Is niet omdat de 970 perfect Is maar Omdat de 290 bij de veel verbruikt en de 980 gewoon te duur is. Mijn kamer Is al warm genoeg zoals het Is.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

ja zeg ik toch, je hebt een 970. en de mensen die mij minnen en jou plussen ook.

[Reactie gewijzigd door Farabi op 23 juli 2024 15:08]

Nee, je impliceert dat ik mijn aankoop achteraf moet verdedigen. Maar het probleem was al lang en breed bekend toen ik hem kocht dus ik heb geen after purchase reasoning nodig. Daarbij verdedig ik niets, het is een uiteenzetting over de problemen. Iedereen ziet dat en jij niet, daarom word je naar beneden gemod.
ik impliceer niks. ik zei gewoon dat jij een gtx 970 had. en damn right ik had gelijk. of je het nou een maand geleden of een dag geleden hebt gekocht maakt niet uit. je HEBT uiteindelijk een gtx 970 zoals ik al zei. dus mijn aanname was terecht. misschien moet jij minder aannames doen over mensen over wat ze wel of niet proberen te zeggen. 8)7
Knappe jongen maar het staat gewoon in mijn inventaris. Daarbij maakt het enorm voor uit of ik hem al lang of kort heb voor de manier van argumenteren. Maar dat kan je zelf ook wel bedenken

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

Komt vooral omdat de discussies waarin de pc's voor de bbg samengesteld worden nog altijd ervan uitgaan dathet geld op moet en dat de hoofdmoot moet zijn bij het samenstellen van een pc. Men wil niet afwijken daarin en kijken wat het beste past in de situatie / wens. Daarnaast wordt in DAA ook altijd anders geadviseerd dan wat hier in de bbg komt. Terwijl een bbg imo toch wel een basis moet leggen voor een aankoop advies in daa, maar doordat het totaal afwijkt heb je in DAA eigenlijk totaal niets meer aan de bbg.
Het is helemaal geen kul smoes. Zoals aangegeven blijkt uit de benchmarks dat wanneer je games maxed out op UHD wilt spelen, de 970 bottlenecked i.v.m. het geheugen probleem. Games als GTA V spreken je volledige 4GB aan(!) wat zich vertaald in grote issues met de 970. Tevens geeft Tweakers aan dat de algehele bussnelheid beter is dan bij de 970.

Bekijk bijvoorbeeld eens de benchmark van Hardware.info welke er voor zorgt dat het geheugen helemaal gevuld raakt.
http://oi60.tinypic.com/2urp05y.jpg
Oke, maar lees deze zin: "er was geen real word scenario waarbij je door je geheugen zat maar je GPU snel genoeg was"

Ergens heeft hij natuurlijk gewoon een punt, de 290 kan dan wel op 12,5 FPS draaien, dat is nog steeds onspeelbaar.

Met de settings die ze bij hardware.info hebben gebruikt is het voor beide kaarten onspeelbaar. VRAM probleem of niet.

Ik was eigenlijk ook een vergelijking aan het zoeken tussen de sli 970 en de CF 290, maar deze kan ik zo snel niet vinden.

[Reactie gewijzigd door garriej op 23 juli 2024 15:08]

Uiteraard is dit geen logische scenario wat zij schetsen, er wordt tenslotte 4x AA aangezet. Zelf game ik met een 290X op een uhd scherm en heb dit goed speelbaar gekregen door een paar settings terug te draaien. Echter kom je dan alsnog rond de 4GB aan vram verbruik. Dan zit ik rond de 45 fps.

Toch blijf ik er bij dat Tweakers hier een goede keus doet (mits je uhd wilt gamen).
Ik ben het ook niet oneens over de keuze, de keuze voor een 290 CF is ook zeker te onderbouwen en al helemaal op die resolutie.

Ik reageerde meer op de belachelijke benchmark, dit eigenlijk niks zinnigs laat zien omdat we toch al in de categorie "onspeelbaar" zitten.
Anoniem: 88815 @garriej2 mei 2015 14:38
Hoezo is dat een belachelijke benchmark? Is dat niet de doel van benchmarks, hardware tot het uiterste testen en kijken welke als beste uit de bus komt? 3Dmark doet niet veel anders als het op fps aankomt.
Ik heb het toch ook over normale real world scenario's niet over puur theoretische waarbij een titan x sli niet eens van de grond komt... Daarbij zeg ik duidelijk dat ik ook voor de 290s zou gaan.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

970 is ook niet gemaakt voor 4k, 980 eerlijk gezegd ook niet.

Die benchmark van de buren is niet zo relevant, je zit toch al in de categorie onspeelbaar. Er is geen enkele situatie waarbij je nog >30fps hebt waar dit een probleem is.
Het lijkt op 770's met 4gb, alleen nuttig als het toch al onspeelbaar is.

Ik hoor ook niemand klagen over 780ti, die kaart is net zo snel als een 970 en heeft slechts 3,0GB. Videogeheugen gebruikt wordt nogal overschat, dit komt met name omdat mensen denken dat het gebruik in GPU-Z ook is wat de game nodig hebt(de helft hiervan is gewoon cache omdat het kan).

Ik vind de uitspraak van tweakers ook erg amaturistisch om eerlijk te zijn..

[Reactie gewijzigd door !mark op 23 juli 2024 15:08]

Persoonlijk vind ik de single gpu 4K benchmarks de meeste zinloze in zijn soort. Geen enkele kaart draait dat nu. Als je kijkt naar 1440P benchmarks dan komen de R9's er simpel weg bijzonder goed uit voor hun prijs. Dit is dus ook de reden dat ik laatst een 290X heb aangeschaft ik speel zelf op 1440P en dat wil ik op ultra kunnen de 290X zet dan hogere en vooral stabielere performance neer dan de 970's de enige verklaring die ik kan bedenken is het feit dat ze
1 een grotere geheugenbus hebben
2 meer snel geheugen beschikbaar hebben

nVidia heeft de 1440P boot gemist
Dat bewijst letterlijk wat ik zeg. Daar zit je toch al door je gpu kracht heen dus is het helemaal niet de vraag of je genoeg vRAM hebt. Lees nou eens goed wat ik zeg. Er is geen scenario te vinden waar je vRAM limiterend bent ondanks genoeg gpu kracht. Die benchmark die jij geeft zegt letterlijk dat. Kijk maar eens naar de titan X, die geeft in SLI niet eens speelbare framerates. Is dat dan een real world scenario? Nee dat is puur laten zien wat er gebeurd als je het vram gebruik hoog genoeg krijgt. Maar dan taxeer je de gpu zo erg dat je tegen andere muren aan loopt.

Overigens is jouw argument over de bus echt zo lek als een mandje wat betreft die bron. De 780ti heeft een 386bit bus vs 224+32 voor de 970 dus dat geeft duidelijk aan dat de bus breedte het probleem niet is. Texture compressie heeft namelijk maar een functioneel nut van 40% volgens nvidia zelf. Dus je kunt wel uitrekenen dat de bottleneck niet in de bus zit maar in het geheugen, en fundamenteler, de shader kracht en pixel fillrate.

Iets wat alleen maar laat zien dat de gm204 niet bedoelt is voor dat soort scenario's. Laat staat de 970, een gecastreerde gm204.

Ik merk het zelf dagelijk, ik game op 7680x1440 met een 970. Als ik alles terug schroef tot speelbare framerates is het nooit een vram limiet waar ik tegen aan loop maar een pixel fillrate en een shades tekort.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

sorry hoor wil niet veel zeggen maar als je in tiept op youtube:

MSI GTX 960 GTA 5

Dan krijg je een filmpje te zien dat GTA 5 op MAX word gespeeld met een frame rate van gemiddeld 60.

en dat was de 2GB versie.

dus dat de GTX 970 er problemen mee zou hebben? Nope.

( Mijn post ging alleen over GTA 5 )
Bij de GTX660 stonden de specs die je noemt ook gewoon op de doos, of bij de specs. Bij de GTX970 werd die informatie domweg niet gedeeld. En dat maakt het een cruciaal verschil.

Deze vond ik wel grappig:
Someone orders a pizza and it comes with only 7 slices instead of the 8 as advertised. But 7 slices are more than enough for most people to satisfy their hunger, so we should forget that the pizzeria lied, and only remember that "it offers a tremendous level of performance, some amazing capabilities courtesy of the Maxwell GPU and runs incredibly efficient at the same time."
Leuke metafoor, maar hij klopt totaal niet. Net als al die auto metaforen waar nooit iemand uit komt. Feit blijft, Nvidia wel degelijk 8 slices pizza heeft geleverd. Echter zat er 1 slice in een andere doos en smaakte de slice wat anders. Oh en je moet die slice niet gebruiken voor het avondeten want hij was voor de lunch de volgende dag. Want in dit geval is de ene slice de andere niet. Echter blijft het wel een hele pizza. Nvidia heeft nooit gelogen over het memory sub systeem. Er is 4GB en er zijn 8 32bit controllers aanwezig die allemaal functioneren. Als je denkt dat nvidia daar over gelogen heeft heb je het probleem niet helemaal begrepen. En om heel eerlijk te zijn, 99% van de mensen heeft dat ook niet en niemand kan het wat boeien. Pitchforks pakken en lekker schelden is namelijk veel makkelijker dan proberen in de buurt van de waarheid te komen.

Nee waar nvidia de mist mee in is gegaan zijn het aantal ROPs, zo is het ook ontdekt. Het is ontdekt omdat meerdere programma's het aantal ROP's lager gaven dan nvidia claimde. Aangezien de ROPs de controllers (in blokken) aansturen (met minder dus via een crossbridge) was het al snel duidelijk dat er iets niet klopte. Het probleem uit zich bij inderdaad bij het geheugen maar de basis zit in het cache/ROPs. De metafoor zou eerder zijn. Nvidia zou een pizza leveren met 64 plakjes salami maar we kregen er maar 56. Maar ja, de salami pizza smaakt nog steeds naar salami dus moeten we nvidia het dan maar vergeven? Dat hangt van de persoon af.

Dit is dan een vrij dramatisch slechte metafoor (hij is leuk maar hij klopt niet), echter zelfs goede metaforen dekken de werkelijkheid niet want ja, het zijn metaforen.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 23 juli 2024 15:08]

Ja, hij klopt niet helemaal maar blijft leuk. Je krijgt een gehandicapte 8de slice erbij, dat is duidelijk. Dat Nvidia niet duidelijk was met de specs, zwak gezegd is ook zeker; getuige de law suits die het aan zijn broek heeft. Het geheugen is inderdaad niks mis mee, daar zeg ik dan ook geen woord over. Die 500MB kan net zo snel werken als die andere 3.5GHz, maaar ozals je zelf al zegt de ROPs/bus/cache laten dat niet toe.

7 appels smaken net zo lekker als 8 appels, maar als je er acht gekocht denkt te hebben en je krijgt er maar zeven ben je toch niet helemaal tevreden. Nvidia is een bedrijf en word er gewoon of afgerekend. Wat je zegt te verkopen moet je leveren anders lever je een wanprestatie. In hoeverre de afnemers daar genoegen mee of niet doet daar niets aan af.

224+32 bits is geen probleem (in de meeste gevallen) qua performance. Probleem is dat nvidia het als een 256bits bus verkoopt wat technisch gezien gewoon niet klopt.

[Reactie gewijzigd door Madrox op 23 juli 2024 15:08]

Gewoon 1x een 980, veel logischer.
Een enkele 980 met een UHD scherm? Ik wens je succes...
Het is zinloos om op 4k AA op max te zetten, de puntjes zijn te klein om dat effectief te laten zijn.
Zet dat uit en het gaat prima.
Ook zonder AA lukt je dat niet. Ga eerst eens wat benches zoeken voor je gaat roepen.
ik vind de high end game pc build een beetje raar. i7 waar de meeste games geen gebruik van maken(terwijl ze maar een 256gb ssd er in doen) en dan ook nog 2x asus r9 290 die geen geheugen koeling hebben terwijl de goedkope msi qua geluid op idle veel beter doet en wel geheugen koeling heeft.
En wat is er mis met een CPU die 1 of 2 cores over heeft over het OS en andere zaken en de andere cores gebruikt om een game aan te sturen? Het is de eeuwenoude discussie "ja maar dat programma of dat spel of die driver". Nee, dat is het niet; ik denk dat we ondertussen op een punt zijn aanbeland dat spellen of programma's voldoende efficient worden geprogrammeerd en hierdoor wel of niet gebruik kunnen maken van bepaalde componenten in een machine.

Als er dus een game is die 2 cores 100% kan belasten omdat de producent het zo bedacht heeft om jou zo maximale performance te geven, dan wil je toch liever ook wel dat jouw OS, zoals Windows, de mogelijkheid heeft om andere resources in de machine aan te spreken zonder dat de performance van de game onderuit dondert? Nou, dan kan je met een quadcore HT CPU dus heel goed uit de voeten.
Er is niets mis mee. Maar het blijft wel een aankoopadvies waarbij je verwacht voor een bepaalde prijs een goed systeem te bouwen. Als de BBG begint met '1500 euro was niet genoeg' en vervolgens een i7 gaat aanraden en bespaart op een flinke SSD... Dan is dat een hele vreemde verhouding voor een gamebak.

Nee, ik kan me ook echt niet vinden in het high-end systeem. Het slaat werkelijk nergens op, want de i5 bottleneckt nog helemaal niets. Dát moet het uitgangspunt zijn - dat is het namelijk wél bij de keuze voor een 290 boven de 970, een memory bottleneck. Dat de i7 hoger geklokt is, is ook geen argument, want het is een overklokbaar systeem. De i5 kan dus ook gewoon omhoog geknald worden en zal uiteindelijk op vrijwel hetzelfde niveau komen (zéker omdat je op lucht koelt... het lijkt wel of Tweakers niets heeft geleerd van het hele delidden dat vanaf Ivy Bridge wordt gedaan). Daar is zelfs in geinvesteerd dmv een dikke CPU koeler en Z97 bordje, dus het is zeker geen argument dat de i7 stock hoger zit.

Sorry maar dit advies slaat kant noch wal en is voor minimaal 15% aan kosten totale BS. Komt overigens nog bij dat het een Crossfire systeem is, ook al niet ideaal als er sterkere GPU's op de markt zijn die met wat passen en meten óók binnen een budget van 1600 euro hadden gekund.

Voor 1600 euro had ik een Titan Black verwacht, niet een bonte verzameling aan oude componenten die resulteren in een systeem met een te lage perf/watt, een systeem dat niet in alle games 100% gpu performance zal leveren (want Crossfire) en beperkte SSD opslag heeft. De verhouding in kosten is ook zoek: 1600 euro met een schamele 600 euro naar GPU? Seriously?

Last but not least; Ik snap dat veel Tweakers BF4 spelen, maar dan had er een categorie 'BF4 optimized' moeten zijn. Dat een i7 *mogelijk* wat voordeel biedt in een 64 player multiplayer situatie rechtvaardigt de meerprijs namelijk ook totaal niet voor een algemene gamebak. The Witcher 3 gaat overigens ook geen profijt hebben want dat is geen enorme CPU hog (anders had ie never nooit op de consoles gedraaid) en zal op hogere res ook niet opeens een i7 vereisen.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Een i5 4690k @4.4ghz bottlenecked mijn GTA V met twee R9 290's op 4K...
Kun je dit ook bewijzen met een paar videobenchmarks (vergeleken met een i7 natuurlijk) of is dit gewoon iets wat random geschreeuwd wordt? Onbetrouwbaar anecdotisch bewijs hebben we natuurlijk niets aan he.
Dat is in de eerste plaats vrij apart, en in de tweede plaats: als je GTA V niet vanaf een SSD draait krijg je ook gegarandeerd stutter voor je kiezen omdat die game gigantisch veel uit de page file haalt.

Dus... keuzes? Alsnog is de SSD een veel betere investering, JUIST in het geval van GTA V dat toch een aardige sloot ruimte in beslag neemt.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Ben t met je eens, vooral de SSD is imo raar.
"Gamesystemen zijn niet i/o-intensief dus het heeft niet veel nut om te investeren in een snellere ssd."

Bij Battlefield 4 evt niet, maar er zijn zat spellen die zeker wel merkbaar baat hebben bij snellere schijven. Spellen waar veel data geladen moet worden of telkens weer opnieuw. Daarnaast merk je start en afsluit snelheden ook.

Voorbeeld: Mechwarrior (MWOmercs.com F2P Multiplayer), niet alleen ben je sneller geladen in een map bij een drop (waardoor je sneller weet tegen wie je speelt, wie je evt als PUGs bij je hebt en command kan claimen zodat een idioot niet je premade-groep door elkaar gaat gooien), maar als je spel crashed (wat nog wel eens voor kan komen bij sommigen) heb je 2 redenen waarom je sneller het spel wil herstarten en de map wil rejoinen. 1) je hebt 2 minuten de tijd om er weer in te komen anders telt je potje niet mee (en krijg je geen beloningen), 2) In de tijd dat je niet ingame zit kan je nog wel aan gort geschoten worden, hoe sneller je terug bent, hoe eerder je weer aan de slag kan en het kan overleven.

Er zijn ook zat Singleplayer spellen die gebruik maken van snellere schijven. Niet alleen om levels sneller te laden maar ook om nieuwe textures uit te lezen die ingeladen moeten worden. Speel Dragon Age Inquisition maar eens met verschillende schijven, start FTL: 1.5 met mods die vanalles toevoegen (op een WD black 7200rpm ben je ~3 minuten lang aan het laden om alleen al in het menu te komen) of probeer Skyrim maar eens met allemaal highres mods.
-edit- WatchDogs is overigens ook ineens een stuk speelbaarder met een SSD als je met een auto aan het rondrijden bent.

[Reactie gewijzigd door RadioKies op 23 juli 2024 15:08]

waarom word er dan NOOIT maar dan ook NOOIT een i7 als gamepc advies gegeven en gaan ze altijd voor meer gpu. omdat boven een i5 de euro per fps gewoon niet rendabel is. tuurlijk leuk dat het in het budget kan. maar de meer prijs is het niet echt waard. als je het mij vraagt.
omdat boven een i5 de euro per fps gewoon niet rendabel is.
Misschien dat dat voor professionele gamers een overweging is, maar mijns inziens is gamen nóóit rendabel. Het is ontspanning / vrijetijdsbesteding. Extra FPS levert dus ook nooit wat op, en kan dus ook nooit rendabel zijn.

HT kan wel extra FPS opleveren, en hoeveel je dat waard is mag je zelf bepalen. Als ik binnenkort weer een nieuwe high-end game-PC ga samenstellen komt er ook zeker wel een Core i7 in. Ik game er namelijk niet alleen op, ik doe er ook veel ander werk op wat baat heeft bij een Core i7. In mijn huidige PC zit een 5-jaar-oude Core i7, en het mooie daarvan is dat hij qua CPU nog steeds alle spellen wel aankan. De GPU begint wel wat te haperen hier en daar. Het is de investering destijds dus meer dan waard geweest.

[Reactie gewijzigd door MadEgg op 23 juli 2024 15:08]

"Het is ontspanning / vrijetijdsbesteding. Extra FPS levert dus ook nooit wat op, en kan dus ook nooit rendabel zijn."

Extra FPS levert zeker wel wat op, als je voor je ontspanning MP spellen gaat spelen heb je niet alleen wat aan een lage ping, maar een goede FPS is ook zeer zeker van belang. Met een lage FPS schiet je veel slechter dan wanneer je een overvloed aan FPS hebt. Om 1 van de weinige spellen die ik speel er maar weer eens bij te halen. Met een fps van ~30 speel ik (en iedereen die ik ken) vele malen slechter dan wanneer je ~60 hebt, dit kan een factor 2 tot wel 5 zijn. Slecht spelen ondanks je kunnen is enorm frustrerend en dus niet goed voor onstspanning. Op die manier is het zeker wel rendabel.

Het is imo grappig dat men wel altijd een discussie kan voeren over het on-/belang van de hoeveelheid FPS maar dat iedereen het er wel over eens is dat een lage ping belangrijk is. Terwijl een lage fps net zo veel invloed kan hebben op je kunnen als lagg.
Ik had het over financieel opleveren. Natuurlijk kan het positief zijn voor je prestaties in het spel (al is dat wel zeer ondergeschikt aan andere zaken, maar dat terzijde). Maar het levert geen geld op. Tenzij je een professionele gamer bent die daadwerkelijk zijn geld met gamen verdiend, maar dat gaat (helaas?) voor de meesten van ons niet op.
rendabel hoeft niet alleen te betekenen dat je er geld mee verdient toch? Als je een paar fps meer krijgt kan dat voor sommige best rendabel zijn :)
Hoewel ik exact er in sta als jij (momenteel zelfs nog I7 920) snap ik het verhaal van varya wel. Als er puur op gaming wordt ingestoken is een goede I5 een betere keuze etc etc
Anoniem: 639719 @loki5041 mei 2015 06:47
Hoezo is de in een rare keuze? Het zijn er nog niet heel veel, maar een aantal games hebben toch wel profijt van hyperthreading. Battlefield 4, maar ook de witcher 3 straks zal er goed gebruik van maken. En dat zijn toch wel games waar je een goede game pc voor nodig hebt. In de toekomst gaan
dat waarschijnlijk alleen maar meer games worden.
Mwah dat profijt hebben van HT is ook wel met een korreltje zout te nemen :) Er is hier iemand bij overclock.net geweest die het effect van HT aan of uit met BF4 heeft getest op welliswaar een wat ouder system (3770K) maar wel al op 1440P met een SLI GTX680. Er is met HT aan of uit maar een fractie van een FPS verschil te zien:

http://www.overclock.net/...new-nvidia-337-50-drivers

Ik denk dat je het budget dan ook wel zinvoller had kunnen besteden door bv een 128GB SSD erin te zetten voor het OS en dan een 256/512GB ernaast voor de games.
De benchmarker heeft getest in een multiplayerserver zonder andere spelers, totaal niet CPU-intensief. Dan is het inderdaad niet zo vreemd dat er nauwelijks verschil valt op te merken. Ik weet vrijwel zeker dat als hij op een volle 64player server getest had de resultaten er heel anders uit hadden gezien.
Een gamemaat van mij en ik hebben hetzelfde systeem op de CPU na: beide een Asus GTX 780, 8GB DDR, alleen ik heb een i5 4670k en hij een i7 4770k. Toch haalt hij tijdens BF4 op intensieve momenten 10 fps meer. Dat kan net het verschil zijn tussen het wel of niet doorbreken van de 'magische' VSync-grens van 60 fps. Het verschil wordt alleen maar groter als we Battlescreen op een tweede monitor plaatsen; bij mij kost dat maar liefst 15% cpu, bij hem slechts 3%.
Buiten de HT heeft een i7 nog een voordeel: de kloksnelheid ligt 500MHz hoger, wat effectief neerkomt op +/- 15% prestatiewinst. Dit kan je natuurlijk ook bereiken met overklokken, maar de mensen die een zonder zelf verder na te denken een BBG pc kopen gaan dat waarschijnlijk niet doen.
lol onzin met 1 druk op een knop klokt de pc zichzelf over daarvoor hoef je geen techneut te zijn zelfs een casual gamer kan dat en ja doet dat ook

het rechtvaardigt totaal niet om voor een i7 te gaan
hij gebruikt dan de turbo-clockspeed, dat is een lichte out of the box overclock. juist die turbo ligt een stuk hoger op deze i7(4,4GHz). dan de i5-4670k(3,9GHz)

het argument wat je aanhaalt is dus juist tegen jouw eigen standpunt. :+

verder ben ik het er wel mee eens dat Hyperthreading niet veel zal doen in games, dat is dus het eerste waar je op kan besparen. als je zelf wat aan de slag wilt gaan met Overclocken, kan je ook relatief makkelijk 4,4GHz krijgen uit de i5, waarmee je €100 minder kwijt bent.
Zelfs een matige i5 kan op stock vCore al zonder veel protest naar 4.1-4.2 Ghz fulltime op alle 4 de cores. Zet je je mobo lekker op AUTO Vcore en knal je alleen de multiplier omhoog, C-states aan (dat is dus welgeteld een wijziging die het invoeren van 4x twee cijfers vereist) dan is het niet de zuinigste, maar wel gewoon een flink overgeklokt systeem op 4.3 Ghz of hoger en met een degelijke koeler tik je op die manier ook gewoon de 4.5 aan. Wil je hoger op lucht? Ik geef het je te doen, maar boven de 4.6 heb je dan al de silicon lottery gewonnen en die gevallen zijn érg zeldzaam. En dat geldt 1:1 voor zowel een i5 als een i7. Die dingen verschillen NIET op lucht.

Dus wat is nou helemaal het probleem? Elke idioot kan dit (en doet dit). Dat is wat firest0rm zegt. De turbo clocks zijn al volautomatisch namelijk en een turbo is geen overklok. Turbo is een handige manier om chips makkelijker te kunnen binnen en toch wat sneller te laten lopen *waar mogelijk*.

Omgekeerd is Turbo namelijk gewoon 'positieve' throttling... Een overklok is stabiel. Turbo is dat niet.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

nee dat is het niet ik heb het niet over de turbo er zit een knop op het moederbord met name de MSI moederborden hebben dat. en die pakt automatisch een juiste snelheid in veel gevallen zit die snelheid ruim boven de 4,5Ghz bij de K editie processoren
oh, daar wist ik niks van. excuus.
Buiten de HT heeft een i7 nog een voordeel: de kloksnelheid ligt 500MHz hoger, wat effectief neerkomt op +/- 15% prestatiewinst.
Ja, want een 3 Ghz processor is 3 keer zo snel als een 1 Ghz processor. 8)7
Binnen dezelfde architectuur, jazeker.
Je hebt daar wel gelijk in. Maar ik noem dat persoonlijk "potentieel" en niet "effectief" 3 x sneller. Praktisch is het heel moeilijk om je CPU goed gevoed te kunnen blijven houden.
Tuurlijk gebruiken er games ht. Maar het is wel het 150-200 euro wat je van je budget afsnoept. En dat is zonden als er duidelijk bespaard is op de ssd.
hoeveel games speel je tegelijk? Op een SSD zijn ze zo geinstalleerd, en je save's backup je gewoon op een andere hdd, al had ik zelf ook bespaard op HT en een grotere ssd gekocht voor een game systeem, dit kan alsnog met oog op de toekomst. Een extra SSD (word alleen maar goedkoper) is zo bij geplaatst, een cpu "vervangen" kost stukken meer ;)
Ik denk niet dat "best buy" guides voor mensen zijn die veel willen upgraden. Eerder mensen die eens in de zoveel tijd een compleet systeem samenstellen. In feite is alles gemakkelijk te upgraden dus wat dat aan gaat is het eigenlijk niet eens zo'n relevant argument.

Veel games vragen tegenwoordig 30-60GB. (Met of zonder DLC's)
Met een 256GB SSD kun je dus ongeveer 5-8 games geïnstalleerd hebben. Niet echt veel voor een game PC lijkt me.
Ik kan beamen dat 256GB SSD wat tegelijkertijd OOK je systeem schijf is, absoluut niet genoeg is voor gamen.

Je hebt met OS en overprovisioning nog maar een schamele 170 GB over, goed en wel, voor games én andere applicaties. Dat houdt niet over, aangezien GTA V al een kleine 70 GB pakt, en ik neem wel aan dat dat een game is die op veel verlanglijstjes en systeempjes staat momenteel.

De snelheidswinst van een SSD bij het laden van games is leuk, maar niet als je voor elke sessie een game moet herinstalleren - daar gaat je tijdswinst dan wel verloren :)

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

ik denk dat aadje bedoelt dat je niet tegelijkertijd bezig bent met 5 grote games, maar dit is natuurlijk geheel persoonlijk.
hij suggereert dat je eerst het ene spel uitspeelt voordat je aan het volgende begint. dit is overigens wel heel economisch. :+
Mwa, ik speel soms een potje Total War, dan een paar uurtjes GTA V, een potje Dota...

Dat is al een slappe 120 GB aan games. Ik kan me slecht voorstellen dat je op een game PC maar één game tegelijk speelt. Ik ben echt bij elke grote release weer aan het passen en meten om de games die ik graag/geregeld speel op die SSD te krijgen :) Denk je dan aan grotere games zoals een MMO, met een paar jaar aan patches en alle rommel die gedownload moet worden, dan is een reinstall echt het allerlaatste dat je wil doen...

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

moet je eerlijk zeggen dat ik met regelmaat wel meerdere zware games open heb staan BF4 Total war atilla en War thunder (war thunder is wat minder zwaar ja)
omdat het kan en ik zo nu en dan wil switchen van game als het ene spel me even verveeld?
Je zegt dat je ze tegelijkertijd open hebt staan. 8)7

[Reactie gewijzigd door sjettepetJR. op 23 juli 2024 15:08]

open aan w.e u like ze draaien beide ja
Wat voor beest PC heb je dan wel niet? BF4 en totalwar naast elkaar draaien?
i5 2500K 8GB werkgeheugen GTX680...
meer heb je niet nodig.
Erg jammer dat ze zo een grote bak beest High-end gamesysteem laten zien, waarom niet een mooie kleinere Mini-ITX High-end gamesysteem, en waarom niet 1600MHz CL8 geheugen, kost niks duurder en is sneller.

Wie wil er tegenwoordig zo een ENORME grote High-end gamesysteem computer nog hebben, als het allang niet meer hoeft?

Een BitFenix Prodigy is lekker compact en makkelijk te vertillen computer kast, ook omdat hij kleiner en lichter is en mooie handvatten heeft.

https://www.youtube.com/watch?v=bGYatxJzaBI

En het mooie is het weegt een STUK minder zo een kleine Mini-ITX High-end gamesysteem, ook erg handig als je hem wel is mee neem naar een Lan-Party of zo.


Intel Core i7-4785T €328,50

be quiet! Dark Rock Advanced €53,00

Asrock Z97M-ITX/ac €121,50

Crucial 8GB DDR3 PC3-12800 CL8 €54,99

CLUB3D Radeon R9 295 X2 €651,50

Crucial MX100, 256GB €104,50

HGST Travelstar 7K1000 1TB (2,5" 7200rpm) €64,50

BitFenix Prodigy €65,50

EVGA SuperNOVA 650 G1 €93,00

Totaal: €1.536,99 (incl. BTW)


Dit allemaal bij de goedkoopste winkel die ik kon vinden op Tweakers.

En omdat de MB en de CPU en de Harde schijf erg zuinig zijn heb je meer dan genoeg aan een 650W voeding.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 23 juli 2024 15:08]

ik snap waar het misverstand zit, je hebt ze niet tegelijkertijd draaien, alleen tegelijkertijd geïnstalleerd staan.
nee het is geen misverstand ze draaien beide gewoon met ALT+TAB kan ik zo naar de andere game en daar verder spelen ze draaien dan tegelijkertijd snap niet dat je dat niet als mogelijk acht...

[Reactie gewijzigd door firest0rm op 23 juli 2024 15:08]

Gek dat dat niet veel te zwaar is. Ik ga het dan ook maar is gebruiken.
Vergeet niet dat je t.o.v. ook zo'n 500MHz sneller geklokt bent, overclocken naar nog hogere snelheden makkelijker is en je hebt 2 MB extra L3 cache. Alle beetjes helpen ;)
STARCITIZEN WHOOOHOOOOO
Zij hadden meen ik ook al aangegeven dat ze gaan multi threaden!

En denk/weet zeker dat met oog op de toekomst een i7 helemaal niet zo stom is :P
De R9 290 van Asus is sowieso al een vreemde keuze want dat is zo'n beetje de 'worst of the bunch'.

http://www.xbitlabs.com/a...adeon-r9-290_3.html#sect0

Heatpipes die de GPU niet raken, gebruikers die (ook op Tweakers reviews) allemaal aangeven dat het ding veel warmer wordt dan anderen.

Nee, deze BBG high-end bak is echt van een dramatisch niveau.
Maar ze maken wel degelijk gebruik van de 4.4 Ghz turbomode......
Het valt mij voornamelijk op hoe duur het allemaal is geworden.

Als je beetje rondkijkt heb je een I7 2600 met 16GB ram voor 300 euro (heb er afgelopen maand 2 gekocht voor die prijs)

Vervolgens kijk je in Vraag en aanbod hier koop je 290X voor 200 euro.
En ga je naar staples voor een 500GB 850 SSD van Samsung voor 200 euro.

Voor 700 heb je dan een PC die beter gaat presteren dan die i5 hier, goedkoper is en t.o.v. HIGH END PC hooguit 15% minder presteert in games maar in normale office gebruik te verwaarlozen verschil heeft.

Het enige nadeel is dat je geen garantie hebt op alle onderdelen en dat hij 10% meer energie gebruikt..... maar dat haal je er qua kosten voordeel zo weer uit.
Op de lange termijn dus niet. ;)
Ik weet niet hoelang jij met een PC doet, maar na 3 jaar is hij afgeschreven en gezien verschil in prijs en dat je per jaar bij gemiddeld gebruik hooguit 50 euro meer kwijt bent is het nog steeds voordeliger.
Anoniem: 426269 1 mei 2015 09:22
En weer een moederbord zonder displayport voor het basissysteem (en instapsysteem). Doe dan voor die € 5,50 extra een pricewatch: Gigabyte GA-H81M-HD3 ofzo. Dan kan je met displayport er nog een 4k monitor @ 60Hz aan hangen. De Core i3 trekt dat makkelijk. En ook voor het instapsysteem zou ik mijn moederbord voor die paar euro futureproof willen hebben.
Bij een high-end game systeem wil je toch geen monitor aan een displayport van het moederbord hangen? Dan prik je er een extra videokaart bij. Dit is een high-end game systeem geen hij end office systeem.
Anoniem: 426269 @Seth_Chaos1 mei 2015 19:55
Ik heb het over het instap en basissysteem. Ik kan je vertellen dat ik zelf een 4k monitor aan een Core i3 heb hangen. En er dan bij voorkeur er juist geen andere videokaart bij heb genomen. Ik heb het gewoon nodig die displayport, om mijn monitor aan te kunnen sturen op 60Hz. En die 60Hz kijk ik al 15 jaar naar, dus ik ga niet opeens genoegen nemen met 30Hz.

Volgens mij heb je verkeerd gelezen/gekeken. :)
Voor teamspeak etc. why not?
Een 4K monitor aan je moederbord knopen om teamspeak op te bedienen met de onboard videokaart? Als je er dan toch voor kiest geld te verspillen kun je er even goed een extra videokaart bij nemen. Teamspeak kun je beter op je smartphone bedienen/gebruiken.
Ik bedoelde ook niet om er een 4k monitor op aan te sluiten nee. De 1920x1200 monitor die ik hier nog ongebruikt heb staan zou daar echter best zo aankunnen. Ik zie het probleem niet zo. Het is vast geen feature die van veel belang is, maar erg is het niet.
Voor een multi-monitor 4k setup is dit systeem zowiezo geen goed uitgangspunt

[Reactie gewijzigd door trogdor op 23 juli 2024 15:08]

Ik snap je wel, maar als je zo bij elk onderdeel redeneert zullen er wel meer zijn waar je net weer €5-10 extra in steekt. Uiteindelijk komt er dan toch een fors bedrag bij (in verhouding tot de huidige prijs).
Aangezien de 2 meest voorkomende bottlenecks het moederbord de processor en de graphics-card zijn. Is het zeker verstandig om een paar euro's meer daarin te steken.

Edit: en ja, bij een 4K monitor komt natuurlijk een stuk hogere prijs dan een HD monitor

[Reactie gewijzigd door SirJMO op 23 juli 2024 15:08]

Wat? :D
eenvoudige taken zoals communicatie, webbrowsen en tekstverwerken
8)7

Edit: Ik snap btw niet waarom Slingeraap2 geüpvotet wordt. Sinds wanneer is een displayport-aansluiting van belang in een basis/instapsysteem? En al helemaal de optie om een 4K-monitor op 60hz aan te sturen? maartenvdezz geeft een valide reden waarom er in de BBG op dit soort onnodige luxe bezuinigd wordt. Waarom hij dan weer gedownvotet wordt, geen idee... Stelletje papegaaien.

Edit 2: Het moederbord is btw in vrijwel elk systeem nooit een bottleneck. Je koopt een duurder moederbord vrijwel alleen maar omdat die meer/andere features heeft, maar niet omdat 'ie beter presteert.

[Reactie gewijzigd door Joep op 23 juli 2024 15:08]

Anoniem: 426269 @Joep1 mei 2015 12:58
En ik snap niet dat jij nog een plusje kreeg.

Juist omdat het moederbord geen bottleneck is ben ik er helemaal van overtuigt om € 5,50 voor het moederbord meer uit te geven om een displayport uitgang erbij te krijgen.

Als je de processor van het instapsysteem ooit nog eens upgrade (voor het basissyteem is dat zoals gezegd niet eens nodig want die Core i3 speelt al 4k af op de nodige 60Hz, dus daar is het helemaal raar) en/of een groter scherm wilt, omdat je toch wat meer wilt dan alleen browsen, dan is deze 5 euro bezuiniging de domste die je kunt doen.

Daarnaast, wat is er vreemd aan het kunnen aansturen van een groot scherm of een 4k scherm? Helemaal voor kantoortoepassingen is dit handig, om bijvoorbeeld 2 documenten en/of een browser naast elkaar open te hebben. En of je het wilt of niet, veel monitoren krijgen nu toch een hogere resolutie en in de toekomst zal dat alleen maar meer worden.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 426269 op 23 juli 2024 15:08]

Displayport heeft echt geen zin zonder dedicated gpu. 'Speelt 4K af op 60hz'. Dat is heel leuk, maar vraag twee: hoeveel content speel jij werkelijk af op een IGP want gaming content is het in elk geval al niet. En film is doorgaans op 24 tot 30 fps en al helemaal als het in 4K geschoten is.

En, jawel, DVI kan prima 4K/30hz weergeven.

Sorry maar je hebt echt geen zinnig argument met 4K/60 op een mobo en integrated gpu, ook niet voor film, want dat materiaal bestaat bijna niet. En zéker niet als je een aankoopadvies geeft voor een basis of instap systeem, geen hond die dat uberhaupt belangrijk vindt. Nu niet, over 5 jaar ook niet. Dit soort investeringen vallen voor mij in de categorie 'Intel locked processor op een Z97 moederbord'. Totaal zinloos.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Anoniem: 426269 @Vayra1 mei 2015 15:44
Ik heb het ook helemaal niet over gaming! Gewoon kantoortoepassingen. Waar je de hele dag op werkt. Dus dan wil je zeker 60Hz hebben, voor rust aan je ogen. En absoluut geen 30Hz.

Wat een totale onzin schrijf je op dat het voor kantoor zinloos zou zijn. Je hebt het gewoon nodig om een groot scherm op 60Hz aan te sturen. Jij denkt alleen aan films en games, waar het hier juist niet over gaat!
60Hz haalt elk mobo. 4k films van 60 fps zou de iGP van een i3 echter niet trekken.

Gelukkig heb je dat niet nodig: op je basis systeem haal je zulk soort fratsen niet uit en zul je dus geen beter mobo met DP nodig hebben. Dan kan je beter 10 euro in een efficientere voeding steken zodat je daarmee op je energierekening bespaard.

P.S. 60Hz haal je ook via gewoon op een HDMI kabel

[Reactie gewijzigd door maartenvdezz op 23 juli 2024 15:08]

Anoniem: 426269 @maartenvdezz1 mei 2015 19:51
Voor de allerlaatste keer, ik wil geen films kijken op een office PC. Het gaat om office werk. Waarbij een groot scherm of meerdere schermen belangrijk kan zijn. Of gewoon iemand die voor € 5,50 (dus geen tien euro) voorbereid wilt zijn op de toekomst. Dat zijn geen fratsen.

Zelf was mijn enige eis voor een laptop een (mini) displayport. Om speciaal voor dit soort "fratsen" mijn externe scherm op de beste (enige) manier aan te kunnen sluiten, om zo zo goed mogelijk te kunnen werken. Ik werk al 15 jaar op 60Hz dus dat wou ik ook graag zo houden. Voor de rest een zo goedkoop mogelijk ding. Liever ook geen andere videokaart erin maar a la, ik kreeg er een Nvidia 840M bij cadeau. Niet dat die ooit aangaat bij mijn office apps en dev apps en Photoshop web werk, maar goed.

Nu laat ik het hierbij zitten, want dit kost me al teveel tijd en energie. Wil je geen groot scherm of geen 60Hz en een paar euro besparen, dan vooral het moederbord uit de BBG kopen. Wil je wel een groot scherm rustig kunnen bekijken of op de toekomst zijn voorbereid, dan kan je beter 5 euro meer betalen.
Anoniem: 426269 @aleksandr2 mei 2015 10:56
Idd erg vreemde opvattingen.

"Displayport heeft echt geen zin zonder dedicated gpu."
"Sorry maar je hebt echt geen zinnig argument met 4K/60 op een mobo en integrated gpu..."
"Nu niet, over 5 jaar ook niet."

Meneer vergeet even dat er nog meer is dan games en films. En een Intel NUC en Surface Pro 3 etc zouden dan ook volkomen zinloos zijn zeker?
Precies, ik frontste dan ook even mijn wenkbrauw toen ik dit las.

en inderdaad gamen en films is niet het enige.
verwacht de komende jaren meer toepassingen die ervan gebruik
gaan maken.
Anoniem: 426269 @maartenvdezz1 mei 2015 15:47
Nee hoor, anders was ik voor de rest ook wel gaan "zeuren". Maar dit vind ik nogal een misser.
Het basissysteem (en instapsysteem) lijkt mij meer voor mensen met weinig budget. Ik denk niet dat die een 4K scherm er aan hebben hangen. Lijkt me sowieso al een rare verhouding, +- 300 euro voor een pc en dan +-500 euro voor een scherm :P.
Anoniem: 426269 @SuperflipNL1 mei 2015 15:50
Ach, het scherm is waar je dagelijks naar kijkt. En voor officewerk is een Celeron al snel genoeg, laat staan die Core i3. Dus het scherm is op zijn minst een belangrijk onderdeel. ;)

Ik ken zat mensen met 2x een Full HD monitor of 2 maal een 2560x1440 monitor. En die doen gewoon office werk. Zoals een office manager en een administratiemiep. Bij sommige bedrijven is het ook standaard 2 schermen. De Core i3 van het basissysteem is zeker snel genoeg. Wel handig als je dan via DP 2 schermen kan daisy chainen.

En wat is nou 5 euro meerprijs? Ik zeg het ook alleen voor het mobo, over de rest zal je me niet horen. Want dan kan je wel aan de gang blijven met steeds upgraden.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 426269 op 23 juli 2024 15:08]

Volgens de specs van Gigabyte kan dat ding max. 24Hz uitsturen op 4k: http://www.gigabyte.co.nl...uct-page.aspx?pid=4674#sp
Anoniem: 426269 @wappiewappie4 mei 2015 09:41
Aha okee, bedankt voor de info. Ja, het is altijd oppassen geblazen. Goed om de specs nog even te checken.

Zelf was ik er vorig jaar ook in getuind met mijn Core i5 NUC. Die zou volgens Intel en de specs op hun site 4k @ 60Hz moeten kunnen doorgeven. Maar dat bleek dus niet het geval want een Core xxxxU processor trekt dat niet, aldus de Intel tech die dat zelf toegaf op https://communities.intel...d/52247?start=45&tstart=0. De Core i3 uit de BBG trekt het wel. Dus even oppassen of het moederbord het dan ook trekt ja. ;)
ik snap heel de keuze voor een i3 niet ten opzichte van een A8 6xxx of 7xxx
http://tweakers.net/pricewatch/bestelkosten/728944 of http://tweakers.net/pricewatch/bestelkosten/727466 kom je toch een stuk verder mee, en bied met dergelijke graka's toch een aanzienlijk betere prestatie, ook de 4 native cores in plaats van HT, zou je een stuk betere preformance moeten geven dan zou ik dus ook niet graag met een i3 worden opgescheept.
Ik speel op 1440p, wat is dan beter 2x 290 of 2x 970? Ik heb nu een 970 maar twijfel om over te stappen naar SLI.
Je hebt al een GTX970. Dus een extra GTX970 kopen is altijd meer kosten efficiënt dan 2 nieuwe R290's. Je zult immers voor je huidige GTX970 bij doorverkoop ook altijd behoorlijk minder terugkrijgen dan de prijs die voor nieuwe GTX970's betaald wordt.

Anderzijds, heb je de upgrade écht nodig? Als het puur voor de leuk is dan kun je dat geld beter op zak houden. Dit voorjaar brengen AMD en nVidia alweer nieuwe kaarten uit. Ja, je kunt altijd blijven wachten met upgrades, want er zit altijd wel iets beters aan te komen. Maar als wat je nu hebt eigenlijk nog volstaat dan heb je iets later veel meer prestaties voor je geld.
Ik speel eigenlijk alleen GTA V en BF4 voor BF4 is een 970 meer dan genoeg maar voor GTA V is het net wat lastiger, met dit spel kan ik in iedergeval niet op de hoogste settings spelen. Dus als het de moeite en geld waart is om een 2e 970 erbij te zetten twijfel ik nu wel :P.
GTA V doet het zo ver ik in benchmarks kan vinden vrijwel niet beter in sli of crossfire dan met een single gpu...
wat betekent dat een GTX980 een optie is, maar die heeft echt een verschrikkelijke prijs/kwaliteit verhouding.
toch even kijken naar een R9 290x 8gb? het extra geheugen heeft geloof ik redelijk wat effect in GTA V, vooral op 1440p.
Ik kan me niet voorstellen dat het prijsverschil (2x een 290 aanschaffen of een extra 970) het waard is om je huidige 970 de deur uit te doen...

Sowieso maakt AMD gebruik van Crossfire hè ;)

[Reactie gewijzigd door maartenvdezz op 23 juli 2024 15:08]

Ik zou je adviseren om te wachten op de R9 390 en een eventuele 980ti / Titan Black refresh. Nog een 970 is niet gunstig (teveel GPU voor memory subsystem = bottleneck), een 980 SLI is een te marginale upgrade voor de meerkosten, en 2x 290 idem dito.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Anoniem: 26235 1 mei 2015 09:45
Waarom is het ITX systeem zo duur gemaakt? Ik zou graag zien een compact systeem dat ook nog eens zuinig is. En niet speciaal voor games. Dan kom je naar mijn idee al snel bij AMD met een apu :) En dat is niet omdat ik een AMD fanboy ben, maar ik ben er gewoon erg gecharmeerd van vanwege prijs/kwaliteit/prestatie :)
Voor een niet game-systeem kun je eens kijken naar het Instapsysteem van de BBG maart. Dat is een klein en zuinige basis-pc op basis van een AMD met apu. Ik adviseer wel de krachtiger Athlon 5350 i.p.v. de 5310 te nemen, scheelt op dit moment maar een paar Euro maar is de helft krachtiger.

Snelheid van bovenstaande systeem is goed voor dagelijks gebruik maar houdt niet over. Krachtiger is prettig, maar komt met een prijskaartje omdat in een kleine behuizing de koeling lastig wordt en er minder concurrentie is. Je komt dan aan dure speciale behuizingen zoals de Shuttle DS81 met 2 fans en heatpipes.
pricewatch: Shuttle DS81
Of niet zelf bouwen en een kant-en-klare NUC / Brix kopen waarin laptop processoren worden gebruikt die je normaal niet los kan kopen (vastgesoldeerd op moederbord).
Reken op een systeemprijs van tegen de €400.
Anoniem: 26235 @carlo1 mei 2015 21:00
Hmm, ik kan niet in 1 keer reageren op mijn hele thread, dan reageer ik op deze.

Ik loop al wel lang genoeg rond om het e.e.a. ook zelf te kunnen uitzoeken natuurlijk ;) dus afhankelijk ben ik niet van de BBG. Maar ik neus het weleens eens door voor tips of ideeën waar ik zelf niet snel op zou komen. En jullie reacties zijn wat dat betreft meer behulpzaam daar in met deze BBG :)
Het betreft een ITX Gaming systeem, geen standaard ITX systeem :)

Maar als je wilt gamen voor een laag bedrag is een ITX met een A10 + R7 250 in Dual Graphics altijd een leuke optie natuurlijk ;)
Bolletje Moderator Harde Waren @Anoniem: 262351 mei 2015 10:51
Een groot deel van het budget gaat op aan de videokaart. (circa 350 euro van de 850 euro). In principe zou je het gehele systeem ook zonder discrete GTX970 kunnen bouwen, omdat de i5 4460 ook al een ingebouwde gpu heeft.
Waar is het normale basis game systeem? Lijkt me een van de meest relevante categorieën.
Dat vind ik dus ook jammer :(, maargoed samenstelling maken van de vorige best buy en deze dan maar.
Ze moeten keuzes maken, maar de gap tussen 325-900 is wel groot. Ik zie ook het voordeel tussen de 250-325 niet echt, daarvoor dient het forum toch ?
Hoe komt het dat de prijzen van zo een beetje alle componenten zijn gestegen?
Mijn cpu van 1 jaar geleden, i5 4590 is gewoon 40 euro duurder geworden?? normaal gesproken dalen prijzen van ''oudere'' onderdelen maar nu is met alles dat ze rustig een paar tientjes duurder zijn geworden.
geldt ook voor me gpu, moederbord etc.

mitx setup is mooi, vooral de kleine gtx970 maakt de itx setup extra klein. ik heb een coolermaster 130 elite kastje en die is zeker 10 cm langer omdat er een ''normale'' r9 290 inzit die grofweg 10 cm langer is.
heeft vooral met de zwakke euro te maken en de sterke dollar
PC Hardware wordt gehandeld in dollars op distributeurs / leveranciers niveau en laat nu net de ECB 60 miljard euro bijdrukken elke maand wat de euro serieus laat dalen tov de dollar.

Waar we vroeger met 1 USD = 0,72 EUR zaten, zitten we nu al aan 1 USD = 0,89 EUR (was zelf nog 0,92 vorige keer dat ik keek)
Waarom is er gekozen voor een ITX systeem? Zal me helemaal te verheugen op een basis systeem met een fatsoenlijke atx kast.
Omdat er een paar maanden geleden ook al een ITX-uitvoering als special werd meegenomen in reviews: Desktop Best Buy Guide: januari 2015 en toen had je geen enkele kritiek op dat systeem maar ook geen lof op het high-end systeem.

De componenten en discussies over deze BBG's staan gewoon op het forum in Complete Systemen & Laptops en daar kan je aktief aan mee doen; als je met hele goede overtuigende argumenten komt, zal er vast een kans zijn dat er andere / betere / mooiere systemen volgende keer worden gepost in de BBG dan waar je nu over valt.
In Januari was ik niet op zoek naar een ander systeem, nu wel vandaar mijn reactie. En als je goed gelezen had dan had je gelezen dat ik mijn excuses aanbood omdat ik de inleiding niet gelezen had. :)
Op het forum komt steeds meer aandacht voor compacte systemen. Vooral de Intel NUC en aanverwanten zijn sterk in trek. Componenten voor compacte gamesystemen krijgen ook de nodige aandacht van fabrikanten, waardoor het mogelijk is een krachtig systeem in een klein formaat neer te zetten.

Met deze Best Buy Guide spelen we hier op in met het mini-itx gamesysteem.
Dat lijkt me duidelijk toch? :?

Verder denk ik dat met de kast uit een vorige BBG en de afwegingen van de huidige build wel een minder compact systeem te bouwen is.
Je hebt helemaal gelijk, was in mijn enthousiasme direct naar de systemen gegaan en had geen inleiding gelezen.. het was vroeg :P
Vervang de kast voor een fd r5 rn eventueel de gpu voor wat langer model. En de rest is vrijwel het zelfde.
Ja dat basis systeem in ATX format staat er toch gewoon tussen.
Bolletje Moderator Harde Waren @piertje19841 mei 2015 10:50
De atx-gamesystemen komen bij de volgende editie weer uitvoerig aan bod.
Okay dankjewel! Nu hopen dat ik zelf zo geduldig ben om die af wachten of zelf op onderzoek uit ga voor een nieuw systeem met 800-1000 euro budget haha :D Ik denk dat het op 2 zal worden :P
De BBG ziet er mooi uit vooral het mini-itx systeem vind ik een toegevoegde waarde.
Ik vind het alleen jammer dat het lijkt alsof het highend systeem steeds en steeds duurder word, ook vind ik het gat te groot tussen een basis systeem en het highend systeem.

In mijn optiek hoeft een highend systeem niet zoveel te kosten om games zoals BF4 te laten draaien op volle resolutie.
Ik vind het woord "highend" dan ook misleidend, veel niet tweakers maken de conclusie dat ze zo een pc nodig hebben om de nieuwste games te kunnen spelen.
Dat hebben ze wel. Als je BF4 in 4K wilt spelen met alle settings op max heb je toch minstens deze bak nodig zo niet nog een zwaarder systeem. 2 jaar terug zou je gelijk hebben gehad, maar nu is high end 4K, 60FPS en max settings minimaal. Bij voorkeur zelfs nog 120FPS voor stereoscopisch 3D of VR.

Jouw definitie van high end ligt gewoon een stuk lager dan wat de hard en software op het moment al kan bieden

[Reactie gewijzigd door Seth_Chaos op 23 juli 2024 15:08]

Voor 4k ja...noem het dan "highend 4k gaming". €1600,- uitgeven voor...2? Games te kunnen spelen op 4k...
Volgens mij gamed nog meer dan 90% op 1080p. Tegen de tijd dat 4k gamen mainstream word en dat er ook voldoende games voor zijn, zijn we een paar jaar verder.

Maar goed zo kijk ik er tegenaan. En inderdaad voor mij staat gameplay idd hoger dan resolutie vandaar ook mijn mening.
Prima maar dan heb je het dus over een midrange game systeem. En daar is die best buy niet voor. "High End" zegt het eigenlijk al helemaal. Je hoeft het geen "High End 4K" gaming te noemen want High End gaming is op dit moment 4K gaming. En het zijn niet 2 games die je op 4K kunt spelen. Heel veel games ondersteunen het al.
Waarom zou er geen midrange in een best buy guide mogen staan?

Ik vind het ook jammer dat ie hier niet bijstaat.
OMG

Zo'n beetje het zelfde systeem als ik een half jaar geleden in elkaar heb gezet. :)
Ik had er een behuizing van € 305,- omheen en waterkoeling op de processor. Was totaal maar rond de €1.100 kwijt!

Maar nu OT: Gigabyte GA-Z97X-Gaming 5 is een prima keuze voor een systeem met meerdere videokaarten.
Dit is het enige bord in deze prijsklassen die bij een setup met vier kaarten x8 kan draaien en veel ruimte tussen de slots heeft. En dat is zeker het vermelden waard. :Y) Bij veel andere borden krijg je bij 3 of 4 kaarten maar x4.

Normaal moet je het 1e en 3e slot gebruiken voor 2 kaarten. Ik heb 2x R290 met custom Accelero Extreme IV koeling er op. Deze jongens nemen een sloot aan ruimte in. Ik heb, afwijkend van de aanbeveling, de 1e en 4e gebruikt en het loopt als een trein. (BF4 op Ultra rond de 180 fps) :9
Maar nu OT: Gigabyte GA-Z97X-Gaming 5 is een prima keuze voor een systeem met meerdere videokaarten.
Dit is het enige bord in deze prijsklassen die bij een setup met vier kaarten x8 kan draaien en veel ruimte tussen de slots heeft. En dat is zeker het vermelden waard. :Y) Bij veel andere borden krijg je bij 3 of 4 kaarten maar x4.
Hoe ga je vier kaarten op dit bord drukken dan? Er zijn maar 3 slots, waarvan er bij SLI maar 2 beschikbaar zijn. Er is geen PLX chip dus meer dan x4x4x4 ga je ook niet redden bij 3-way Crossfire, en bij SLI zit je sowieso gebonden aan x8x8. De chipset heeft namelijk niet meer te bieden dan dat...

Daar is X99 voor nodig.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 23 juli 2024 15:08]

Oeps foutje :X

Ff te snel met mijn reactie.
Gigabyte GA-Z97X-Gaming GT is wat ik in mijn systeem heb zitten.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.