Inleiding
Toen Microsoft zijn eerste Surface-tablets uitbracht, was er de keuze tussen de goedkope Surface RT en de dure Surface Pro. De Pro bevatte dezelfde hardware als een ultrabook, maar dan verpakt in een tabletjasje, terwijl de Surface RT een speciale versie van Windows draaide, die gemaakt was voor ARM-hardware. Windows RT is inmiddels een stille dood gestorven en dat betekent ook dat er van de Surface Pro 3 in eerste instantie geen goedkopere uitvoering is verschenen.
Na bijna een jaar wachten is die goedkopere versie er dan toch gekomen; niet met Windows RT en ARM-hardware, maar gewoon met Windows 8.1 en een x86-processor. De Surface 3 is wel een slagje kleiner geworden en heeft een 10,8"-scherm gekregen in plaats van het 12"-scherm van de Surface Pro 3. Vlak voor de officiële aankondiging kregen we de kans om de Surface 3 zelf kort aan de tand voelen, waarvan we uiteraard graag gebruik hebben gemaakt.
Uiterlijk, behuizing en scherm
De Surface 3 is in veel opzichten een kleine versie van de Surface Pro 3. Hou je z'n grote broer er niet naast, dan kan de Surface 3 op het eerste gezicht zo voor de Pro-variant doorgaan. Dat komt onder andere doordat de behuizing nauwelijks verschilt. Microsoft heeft opnieuw voor lichtgrijs magnesium gekozen, wat ons bij de Surface Pro 3 al goed beviel.
/i/2000595270.jpeg?f=imagenormal)
Ook bij de Surface 3 levert dat magnesium de nodige stevigheid op, maar behalve kleiner is de behuizing tegelijk dunner en lichter geworden. Het gewicht komt uit op 622 gram, wat weer een stukje lichter is dan de 796 gram wegende Surface Pro 3. Toch voelt de Surface 3 niet bijzonder licht aan; Android- en iOS-tablets met dezelfde schermdiagonaal wegen minder. Nu is die vergelijking niet helemaal eerlijk; de Surface 3 bevat namelijk dezelfde x86-hardware als een laptop en is ook op die manier te gebruiken.
De tablet als laptop gebruiken is onder andere goed mogelijk dankzij de aanwezige aansluitingen. Er zijn een usb 3.0-aansluiting en een minidisplayport-aansluiting aanwezig voor het verbinden van randapparatuur en externe beeldschermen. Nieuw is de micro-usb-b-aansluiting, waarmee de tablet opgeladen kan worden. Op eerdere Surface-tablets gebruikte Microsoft een eigen connector, maar voor de Surface 3 is de overstap naar het alomtegenwoordige usb gemaakt. Dat heeft als voordeel dat de oplader van je smartphone, zolang het geen iPhone is, net zo goed op de tablet werkt en vice-versa. Daarnaast is de usb-aansluiting met behulp van een otg-kabeltje ook te gebruiken als tweede usb-aansluiting. Daarmee biedt de keuze voor micro-usb wat ons betreft dus dubbel voordeel.
Kickstand en scherm
Een andere opvallende wijziging ten opzichte van de Pro 3 is de kickstand. De Surface Pro 3 heeft een traploos verstelbare kickstand, nadat eerdere Surface-tablets in slechts een of twee standen te verstellen waren. We verwachtten dat de Surface 3 dus eveneens een vrij in te stellen standaard zou hebben, maar Microsoft is daarop teruggekomen, waardoor de nieuwe tablet in drie standen te zetten valt. In veel gevallen zal een van die drie oriëntaties voldoen, maar een kleine aanpassing aan de beeldhoek aanbrengen, bijvoorbeeld om een reflectie te weren, is dus niet meer mogelijk.
Microsoft heeft waarschijnlijk wel geprobeerd om de hinder van reflecties te minimaliseren. Het ips-scherm lijkt gelamineerd te zijn en een lekker hoge helderheid en contrast te hebben. Daarmee lijkt het scherm op het eerste gezicht op dat van de Surface Pro 3, dat ook gelamineerd is en een goed contrast heeft. Ten opzichte van de Pro 3 is de resolutie wel wat verlaagd, van 2160x1440 naar 1920x1280 pixels. De pixeldichtheid is dankzij de kleinere diagonaal ongeveer gelijkgebleven en leidt op het 10,8"-scherm tot een mooi scherp beeld. Hoe goed contrast en helderheid zijn, gaan we uiteraard uitgebreid na zodra we over een reviewsample beschikken.
Typecover en hardware
Wil je de Surface 3 daadwerkelijk als laptop gebruiken, dan is een toetsenbord onontbeerlijk. Een bluetooth- of usb-toetsenbord is natuurlijk mogelijk, maar het beste werkt een bijpassende typecover. De typecover wordt niet standaard bijgeleverd en is, net als bij voorgaande Surface-tablets, een prijzige optie van 149 euro. Voor de Surface 3 kan Microsoft typecovers in blauw, rood en zwart leveren. Microsoft heeft de touchcovers, die van tiptoetsen waren voorzien, definitief uitgefaseerd. Heb je echter nog een oude type- of touchcover liggen, dan werkt die gewoon op de Surface 3, al dekt het toetsenbord bij dichtklappen de tablet natuurlijk niet mooi af.
De typecover die Microsoft voor de Surface 3 heeft ontwikkeld lijkt erg op die van de Pro 3, maar is wat smaller. De randen aan de zijkant van het Pro 3-toetsenbord zijn weggelaten, waardoor het oppervlak van de toetsen gelijk is gebleven. Ook kan het toetsenbord schuin tegen de tablet opgeklapt worden voor een wat fijnere typhouding en zijn de toetsen te verlichten dankzij de ingebouwde achtergrondverlichting. Voor een dergelijk dun toetsenbord is het tikcomfort prima. Het oppervlak van de toetsjes is licht gebogen en de feedback is duidelijk, maar door de korte travel is het geen toetsenbord om lange teksten op te typen.
Hardware: op het kersenpad
Het kloppend hart van de Surface 3 wordt gevormd door een Atom x7 Z8700-processor van de Cherry Trail-generatie. Cherry Trail is een die shrink van Bay Trail. Deze x7-processor heeft vier cores die op 1,6GHz geklokt zijn en een turboboost naar 2,4GHz kunnen maken. De keuze voor een Atom-processor kwam enigszins als een verrassing, omdat een zuinige Core M-processor juist de ideale kandidaat lijkt voor gebruik in een tablet. De keuze is echter te verklaren als je naar de kosten kijkt; waarschijnlijk was Core M dusdanig veel duurder geweest, dat er nauwelijks prijsverschil tussen de Surface 3 en de Surface 3 Pro zou overblijven.
We zullen het dus met Cherry Trail moeten doen en hoewel we de nieuwe Atom-processor niet hebben kunnen benchmarken, verwachten we geen grote snelheidsverschillen ten opzichte van Bay Trail, dat evenmin als snelheidsmonster te boek stond. Dat betekent dat de tablet prima geschikt zal zijn voor het draaien van kantoorsoftware, browsen en films kijken, maar dat het draaien van zwaardere software geen pretje zal zijn. Het werkgeheugen is daar bovendien niet op berekend. De eenvoudigste Surface 3 krijgt 2GB werkgeheugen en 64GB opslag mee, terwijl een duurdere variant van 4GB ram en 128GB opslag is voorzien. Voordeel van de zuinige soc is wel dat de accuduur volgens Microsoft tien uur moet bedragen.
Het gebruik van een Atom-soc betekent verder dat er geen mogelijkheid voor een volwaardige ssd is. De soc is namelijk niet voorzien van een sata-controller en dus wordt er gebruikgemaakt van emmc-geheugen. Dat is over het algemeen sneller dan een klassieke harde schijf, maar langzamer dan een ssd.
Voorlopige indruk
De Surface Pro 3 vonden we al een fijne tablet. De Surface 3 lijkt enorm op zijn grote broer en volgt daarmee een goed voorbeeld. Het ips-scherm met hoge resolutie en goede kijkhoeken ziet er mooi uit en heeft een beeldverhouding van 3:2, die we in veel situaties prettiger vinden werken dan de veelgebruikte 16:9-schermen.
De aanwezige hardware zal niet de snelste zijn; de Atom-processor en het eMMC-geheugen zullen niet de snelheid leveren van de Haswell-processor in de Surface 3 Pro, maar daar is de lagere prijs dan ook naar. Toch is die prijs met 609 euro voor de goedkoopste uitvoering niet voor de poes en voor dat geld ontvang je een toetsenbordloze Surface-tablet. Een bijpassende typecover kost 149 euro extra en wil je gebruikmaken van de stylusfunctionaliteit, dan loopt de rekening weer met vijf tientjes op. De duurdere uitvoering van de Surface 3 met 4GB werkgeheugen en 128GB opslag gaat 729 euro kosten.
Hoge prijzen dus, maar die lagen in de lijn der verwachting en wijken niet af van die van eerdere Surface-tablets. Bovendien zorgen de magnesium behuizing en het ips-scherm ervoor dat de tablet er mooi uitziet en goed aanvoelt. Zodra er reviewsamples beschikbaar zijn, nemen we graag de snelheid, accuduur en schermkwaliteit op en de proef, zodat we kunnen kijken of Microsofts nieuwste tablet zijn geld waard is.