De trends van CES 2015

Hdr, quantum dots, iot en vr

Tv's met high dynamic range en quantum dots

Op de CES werd duidelijk dat televisiefabrikanten in de komende tijd aan de slag gaan met het mooier en realistischer maken van de beelden die we zien. Dat doen ze langs twee wegen: high dynamic range en panelen met een wijder kleurengamut dan we gewend zijn. Die termen zagen we terugkomen bij vrijwel alle grote fabrikanten, waaronder LG, Sony en Samsung.

High dynamic range heeft als doel het contrast van het beeld te vergroten, door onder andere de pieken in helderheid beter weer te geven. Een goed voorbeeld hiervan zijn specular highlights, felle schitteringen die ontstaan als licht op een reflecterend object valt. Denk daarbij aan een laagstaande winterzon op de lak van een auto. In het echt kunnen die reflecties oogverblindend zijn, maar op een tv komt die extreme helderheid niet goed over. Dat is een van de dingen die hdr moet verbeteren.

Op technisch vlak hoeft er eigenlijk niet veel te gebeuren om hdr mogelijk te maken. Oled-schermen zijn in principe al in staat om hdr te tonen, omdat de schermen diep zwart kunnen weergeven is het contrast enorm en hoeft de piekhelderheid niet erg hoog te zijn. Wel zijn er wat aanpassingen in de firmware nodig en is het aan te raden in een goed verduisterde ruimte te zitten. Bij lcd's moet er op technisch vlak wel wat werk verzet worden. Omdat het contrast van een lcd-tv lager is dan dat van oled, moet de piekhelderheid flink omhoog, tot wel 1000cd/m². Daarnaast moet de tv beschikken over fijnmazige local dimming. Alleen Samsung heeft tot nu toe een tv getoond die daartoe in staat is: de nieuwe 9500-serie.

Het grootste probleem met hdr is het gebrek aan een standaard. Dolby heeft een eigen implementatie en daar tegenover staat de versie van de onlangs opgerichte UHD Alliance. Die partijen zullen eerst tot een definitieve standaard moeten komen, die vervolgens waarschijnlijk deel zal uitmaken van de komende 4k-blu-ray-spec. Daarnaast heeft streamingdienst Netflix aangegeven op termijn hdr te gaan ondersteunen, als de standaard eenmaal vaststaat.

Meer kleuren dankzij quantum dots

Een andere manier om de beeldkwaliteit te verbeteren is het uitbreiden van het kleurenpalet. Huidige televisies en content werken met de rec709-standaard, waarin slechts 35,9 procent is opgenomen van de kleuren die we met het menselijk oog kunnen waarnemen. LG zegt dat zijn oled-techniek nog genoeg rek heeft op dit gebied, maar bij lcdtv's moet er andere techniek aan te pas komen: quantum dots.

Met quantum dots worden blauwe leds in de backlight gebruikt, waarbij rood en groen licht wordt gegenereerd door een deel van het blauwe licht met behulp van een quantum-dot-film om te zetten. Hierdoor heeft de backlight een gunstiger kleurenspectrum, waardoor kleurfilters kunnen worden gebruikt die meer licht doorlaten. Quantum dots zijn eigenlijk niet nieuw; Sony gebruikt ze al enige jaren onder de Triluminous-merknaam, maar nu ook Samsung en LG ermee aan de slag gaan, is de marketing eromheen flink opgeschroefd. LG noemt het bijvoorbeeld ColorPrime en Samsung heeft het onderdeel gemaakt van zijn nieuwe SUHD-label.

Dat nieuwe televisies meer kleuren kunnen weergeven is een mooie ontwikkeling, maar ook hier ligt het pijnpunt weer bij het gebrek aan een breed gedragen standaard. Er is wel een standaard beschikbaar: rec2020, maar er zijn op dit moment nog geen televisies die in staat zijn alle kleuren daaruit weer te geven. Een tussenoplossing zou dci-p3 kunnen zijn, de standaard voor digitale bioscopen. Samsung is hier bijvoorbeeld voorstander van en zijn nieuwste topmodellen kunnen bijna dat hele spectrum weergeven.

De komende 4k-blu-ray-specificatie lijkt hier opnieuw een centrale rol te gaan spelen. Naar verwachting wordt hiervoor een nieuwe standaard omarmd, maar het moet nog blijken welke dat zal zijn. Pas als dat achter de rug is, kan de hele industrie met de neuzen dezelfde kant opgezet worden, waardoor we thuis op de bank van meer kleuren kunnen gaan genieten. Ook op dit vlak heeft Netflix overigens aangegeven dat het wil meegaan met de ontwikkelingen, al moet ook dat bedrijf eerst een nieuwe standaard afwachten.

• Volgende pagina 3. De eeuwige belofte van het internet of things