Inleiding
Wie niet tevreden is met Windows Media Center of gewoon iets anders zoekt, heeft genoeg alternatieven om zijn pc om te vormen tot een multimediale duizendpoot. Tweakers.net bekijkt - nadat we vorige week al een budget-htpc en een H55-mini-itx samenstelden - drie populaire pakketten om media op een pc af te spelen: Boxee, MediaPortal en XBMC. De pakketten zijn getest op de hardware die in de H55-mini-itx-test werd gebruikt.
Deze drie softwaretitels zijn gratis en grotendeels opensource. XBMC is een oude rot in het vak, die geheel naar wens is in te richten en ook nog eens crossplatform is. Boxee richt zich vooral op online media en is gebruiksvriendelijk maar slechts deels 'tweakable', terwijl MediaPortal voor Windows meer ruimte laat aan knutselaars en bovendien de mogelijkheid geeft om televisie te kijken en uitzendingen op te nemen.

XBMC 1/2
XBMC 2/2
Om XBMC soepel op een pc te kunnen draaien, is een videokaart nodig die DirectX 9 of OpenGL 1.3 ondersteunt, maar dat kunnen vandaag de dag zelfs de goedkoopste kaarten aan. Daarnaast is voor het soepel afspelen van 1080p-video een snelle dualcore-processor vereist, maar met een videokaart die hardwarematig h.264-videomateriaal kan decoderen zal zelfs een Intel Atom-systeem voldoende zijn. Ook de vdpau-techniek van Nvidia, vaapi van Intel en de vda-decoder van Apple worden ondersteund en de nieuwste builds kunnen overweg met de Broadcom Crystal HD-mediachip.
Op ons testsysteem wordt een inmiddels behoorlijk oude GeForce 8300-igp van Nvidia probleemloos aangesproken: we zien 1080p-video's vlotjes over het scherm rollen. Dit is ook het geval bij de Live-versie en in Windows wordt met de laatste builds bovendien gebruik gemaakt van DirectX Video Acceleration, een api voor hardwarematige videodecoding die in Windows 7 en Windows Vista is te vinden.
Een film bekijken doe je natuurlijk het liefst vanaf de bank, dus de ondersteuning voor allerhande afstandsbedieningen is mooi meegenomen. We hebben toevallig nog een oude Windows Media Center-remote liggen en deze werkt na installatie van de driver probleemloos. Wie oude hardware heeft liggen, kan deze in XBMC vaak wel gebruiken. En niet alleen oude hardware wordt ondersteund: ook Android-telefoons en de iPhone kunnen met hun touchscreens als afstandsbediening dienen.
De menustructuur van XBMC is in de loop de jaren vrijwel ongewijzigd gebleven, maar het valt wel op dat de kwaliteit van de skins flinks is toegenomen. Confluence, de standaardskin, ziet er eigentijds uit, maar de eindgebruiker heeft voldoende keuze uit alternatieve skins. Ook een pluspunt is dat de kwaliteit van de vertalingen is verbeterd; terwijl op de oude Xbox soms nog kromme vertalingen tegenkomen - een probleem dat ook hedendaagse commerciële mediaspelers nog wel eens plaagt - is de Nederlandse vertaling tegenwoordig prima te noemen.
Mediabestanden kunnen in XBMC op twee manieren worden aangesproken: via een filebrowser of door het aanmaken van een bibliotheek. Dit laatste is met name voor films en muziek een aanrader: via de beschikbare scrapers kan van een groot aantal websites informatie over de beschikbare titels worden binnengehaald en op een aantrekkelijke manier worden gepresenteerd.
Een ander pluspunt van deze opensource mediacentersoftware is dat vrijwel elk denkbaar formaat door XBMC wordt afgespeeld. Van huis uit kan het programma vanwege de versleuteling alleen niet overweg met blu-ray-discs, maar via een omweg is dat alsnog voor elkaar te krijgen.
Online media afspelen is voor XBMC ook een koud kunstje, mede dankzij de beschikbaarheid van talloze plugins. Zo vereist het luisteren naar een Shoutcast-stream slechts een paar klikken van de afstandsbediening en kan met behulp van het XOT-UTZ-framework ook gekeken worden naar video's op Uitzending Gemist en de soortgelijke diensten van de commerciële omroepen.
Er zijn nog wel wat minpunten te noemen: zo missen we nog de mogelijkheid om digitale televisie-uitzendingen te bekijken en op te nemen - Windows Media Center kan dat wel - maar ook daar wordt aan gewerkt. Tenslotte zouden beginnende gebruikers afgestompt kunnen raken door de vele instelmogelijkheden, maar wie tijd in XBMC steekt zal daar niet snel spijt van krijgen.
Boxee 1/2
Het nog in aanbouw zijnde Boxee is mediacenter-software die zich in vergelijking met XBMC meer richt op het online media-aanbod en sociale netwerken. Boxee Inc., het commerciële bedrijf achter dit pakket, noemt het dan ook een 'social media center'. Toch is de software voor een groot deel gebaseerd op het XBMC-project. Boxee kan dan ook gezien worden als een fork en de broncode van dit project is dan ook grotendeels vrij beschikbaar, al bevatten de library's waarmee sociale netwerken worden aangesproken wel propriëtaire code.
Na het voltooien van versie 1.0 hoopt Boxee met zijn gelijknamige software een plek te veroveren op mediaspelers. Een eerste deal werd al in december 2009 aangekondigd: Boxee zou op een mediaspeler van de firma D-Link verschijnen en het apparaatje zou verkocht gaan worden onder de naam Boxee Box. De marktintroductie heeft echter de nodige vertraging opgelopen en de Boxee Box staat nu voor november 2010 op de agenda. Overigens zal de speler volgens de producent ook XBMC kunnen draaien.
Versie 1.0 van Boxee is nog niet uitgebracht, maar de bètaversie die wij testten - 0.9.21 - is redelijk stabiel te noemen. Wat direct opvalt is dat er een account nodig is om de software te kunnen gebruiken. Dit is vooralsnog geheel gratis, maar het wordt al snel duidelijk dat Boxee zich vooral richt op de Amerikaanse markt. Zo is veel online content afkomstig uit de VS en een klein deel van de beschikbare media blijken we in Europa vanwege rechtenkwesties zelfs niet te mogen bekijken. Zo zijn afleveringen van de animatieserie SouthPark niet opvraagbaar.
Gelukkig blijft er nog voldoende video- en audiomateriaal beschikbaar waar we wel toegang toe krijgen. Zo is het opvragen van YouTube-video's, inclusief de hd-versies, geen enkel probleem. En dan blijkt de interface van Boxee zeer prettig te werken: animaties verlopen soepel, iconen zijn prettig groot en menu's zijn over het algemeen consistent en duidelijk ingedeeld.
Video (moogaloop.swf?clip_id=8599559&server=vimeo.com&show_title=1&show_byline=1&show_portrait=1&color=8dc541&fullscreen=1&autoplay=0&loop=0)
Een ander pluspunt is de mogelijkheid voor derde partijen om hun online content aan te bieden via de App Library. Howel de final van Boxee nog niet beschikbaar is, blijkt de bibliotheek al goed gevuld. Zo kunnen we The Big Picture van Boston.com bekijken - een fraai gezicht op een groot scherm - en er zijn ook nieuwsvideo's van CNN en clips die door Wired zijn geproduceerd.
Boxee 2/2
Naast mediabestanden bekijken kunnen we ook Twitter-feeds raadplegen Elke App kan aan een eigen verzameling worden toegevoegd. Verder is een rudimentaire browser beschikbaar die echter zeer moeizaam navigeert en over vrijwel geen functionaliteit beschikt. Ook kan de browser niet overweg met flashvideo's zo blijkt als we naar de videosectie op onze site surfen. Op dit vlak kan Boxee dus nog een flinke slag slaan, want de huidige versie is weinig bruikbaar.
De benadering die Boxee kiest om sociale netwerken te ontsluiten, begint al op zijn eigen website: gebruikers kunnen hun waardering uitspreken over bepaalde content en de activiteiten volgen van andere gebruikers mits deze als vriend zijn benoemd. Wanneer Boxee daadwerkelijk als kastje naast televisies komt te staan, kan dit onderdeel mogelijk gaan werken maar op dit moment zien we nog weinig meerwaarde. Wel zien we op Twitter berichten langskomen waarin wordt verteld welke programma's mensen hebben gekeken via Boxee, al zien we daar het nut ook nog niet geheel van in.
Als we lokaal video's gaan afspelen, dan blijkt het onderliggende XBMC-framework weer goed op zijn taken berekend: hd-video's spelen probleemloos en tijdens het afspelen van audiobestanden kan de kijker er voor kiezen om hypnotiserende Milkdrop-animaties te bekijken. Verder vallen de vloeiende overgangen op bij het starten van fotogallery's.
Een minpunt voor de gevorderde tweaker zou kunnen zijn dat het aantal instelmogelijkheden van Boxee aanzienlijk kleiner is dan XBMC-gebruikers gewend zijn. Dit is echter een bewuste keuze van de makers en er valt veel voor te zeggen. Ook is het jammer dat traditionele tv-kanalen niet zijn te bekijken in deze mediacenter-software, terwijl de eenvoudige maar zeer bruikbare interface zich daar ons inziens goed voor zou lenen.
MediaPortal 1/2
MediaPortal 2/2
Het bedienen van de tv-functie blijkt prima te werken en de beeldkwaliteit is zelfs ondanks de forse compressie op Digitenne-kanalen meer dan redelijk. Ook de teletekst-module werkt. We moeten wel even teruggrijpen naar een losse configuratietool om de elektronische programmagids aan de praat te krijgen. De radio-module - via dvb-t worden ook de publieke radiozenders verstuurd - werkt weer volgens plan en wie een breder programma-aanbod zoekt, kan uiteraard op internet terecht.
Bijna verplicht voor een mediacenter met tv-aspiraties is de aanwezigheid van opnamefunctionaliteit en time shifting, en MediaPortal slaagt met vlag en wimpel. Als er meerdere tuners zijn geïnstalleerd, kan het probleemloos een programma opnemen terwijl er naar een ander kanaal wordt gekeken. Verder kunnen opnames geconverteerd worden naar andere videoformaten, wordt er gewaarschuwd bij conflicten in het opnameschema en kan een pc met de juiste hardware uit slaapmodus worden gehaald om een opname te starten.
Net als bij XBMC kan de functionaliteit van MediaPortal vergroot worden met behulp van plug-ins. Zo zijn er diverse eenvoudige games beschikbaar, kan content van diverse externe websites - zoals Uitzending Gemist - worden opgeroepen, en kan e-mail worden gelezen. MediaPortal is ook skinnable, en dat is ons inziens hard nodig omdat de standaardskin wel wat erg speels overkomt. Dit is snel te verhelpen door bijvoorbeeld de StreamedMP-skin of Aeon Wide te installeren.
Het afspelen van een serie hd-videobestanden en dvd's verliep goed, maar blu-ray-films worden standaard niet ondersteund. Er zijn echter wel plug-ins beschikbaar om commerciële afspeelsoftware als PowerDVD in MediaPortal te gebruiken, maar dan moet uiteraard wel de bijbehorende software worden gekocht. Bij het bekijken van video kwamen er geen verrassingen naar voren; in de audiosectie viel het op dat Winamp-screensavers gebruikt kunnen worden.
Conclusie
Uit de test van de pakketten blijkt dat de drie gratis alternatieven voor Windows Media Center stuk voor stuk volwassen genoeg zijn voor dagelijks gebruik. De gemiddelde tweaker die een htpc naast zijn tv wil neerzetten, zal al snel naar XBMC willen kijken. De software mist alleen opnamemogelijkheden voor televisie, maar blinkt uit dankzij vele instelmogelijkheden, uitbreidbare functionaliteit en de brede ondersteuning voor allerhande mediaformaten. Bovendien is het crossplatform beschikbaar, waardoor ook Linux- en OS X-gebruikers ermee aan de slag kunnen.
Boxee, dat voortbouwt op de solide basis van XBMC, richt zich nadrukkelijk op de gebruiker die zijn contentbehoefte vooral online probeert te bevredigen. Dat doet dit mediacenter prima: met de app library is een groot aantal websites toegankelijk te maken. De afspeelfuncties voor lokale media voldoen goed.
MediaPortal tenslotte is de juiste keuze voor degenen die met digitale televisie aan de slag willen gaan. Het pakket is voor beginners niet altijd even eenvoudig, maar de vele instelmogelijkheden en de modulaire opbouw maken het pakket flexibel en veelzijdig. Nadeeltje is wel dat MediaPortal alleen onder Windows draait.
