Hoe ziet de gemiddelde ssd eruit?

1TB-capaciteit en M.2-format zijn dominant

Snelheid, capaciteit en prijs

Naast de technische specificaties keken we ook naar de praktischere specs van ssd's. Bij de zoektocht naar een nieuwe ssd zal iedere consument zichzelf in ieder geval de vraag moeten stellen hoe groot de ssd moet zijn, ofwel wat de opslagcapaciteit is. Fabrikanten zijn daar vrij simpel in, want bijna de helft van alle nieuwe ssd's is 1TB of 2TB groot. Ook 4TB-schijven lijken in opkomst, want deze opslagcapaciteit is na 512GB het populairst.

Verder valt op dat er nog steeds aardig wat ssd's met een zeer lage opslagcapaciteit verkocht worden. Zo zijn er bijvoorbeeld op het moment van schrijven dertien opslagmedia met een 64GB-capaciteit, allemaal relatief goedkope 2,5"- en M.2-SATA-600-varianten. Aan de andere kant van het spectrum heb je nog enkele nichevarianten van 7TB en groter. De goedkoopste hiervan is de WD Black SN850X, die op het moment van schrijven zo'n 700 euro kost.

Lees- en schrijfsnelheden

Theoretische snelheden

Beloofde sequentiële lees- en schrijfsnelheden zijn in de praktijk niet realistisch. Dergelijke snelheden zijn alleen in de gunstigste omstandigheden haalbaar, onder meer wanneer comprimeerbare data gebruikt wordt en als de drive nog leeg en nieuw is. In de praktijk vallen deze snelheden dus eigenlijk altijd aanzienlijk lager uit. Voor de vergelijking in dit artikel dienen de snelheden als ijkpunt, om individuele ssd's met elkaar te kunnen vergelijken. Daarbij zijn relatief grote snelheidssegmenten gebruikt voor de inventarisatie.

Wat lees- en schrijfsnelheden betreft zijn uit de data enkele duidelijke conclusies te trekken. Te beginnen met de uitschieters: wat betreft sequentiële lees- en schrijfsnelheden is de gebruikte interfacetechnologie de belangrijkste indicator. Zoals eerder uitgelegd, heeft SATA-600 een harde bovengrens van 600MB/s. Dat verklaart de aanzienlijke pieken in de onderstaande grafieken in het segment 500-1000MB/s.

Er is eenzelfde piek zichtbaar rond de 7000MB/s sequentiële leessnelheid en een kleinere piek bij 6500MB/s-schrijfsnelheid. Dit is de realistische limiet voor een PCIe 4.0-ssd. Op papier is dat 8000MB/s, maar vanwege rekenkrachtbeperkingen van de controller, controllerfirmware, prestaties van de gebruikte geheugencellen en andere beperkingen valt de daadwerkelijke limiet dus wat lager uit. Daarbij is data schrijven een rekenkrachtintensiever en tijdrovender proces dan data lezen, waardoor de maximale schrijfsnelheid nog wat lager uitvalt. Wel is het aantal ssd's dat tussen de twee grote pieken valt relatief netjes verdeeld; dat is bij de leessnelheden minder het geval.

Alles boven de 7000MB/s is per definitie een nieuwere PCIe Gen5-ssd's met maximale theoretische snelheden tot 16GB/s. Sinds begin 2023 worden consumenten-ssd's met deze PCIe 5.0-interface aangeboden, maar met een marktaandeel van nog geen vijf procent in de onderzochte data is de nieuwste generatie M.2's nog verre van veelvoorkomend.

Prijzen

Uit de inventarisatie van de Pricewatch-data blijkt verder dat de prijzen van ssd's in de praktijk heel weinig uiteenlopen. Zo'n 75 procent van de bekeken opslagmedia kost tussen de 0 en 199,99 euro. De goedkoopste uitvoering is de V7 V7SSD256GBNV3E van 128GB. Deze PCIe 3.0-M.2-ssd kost nog geen tien euro. De duurste ssd's zijn de Sabrent Rocket 4 Plus 8TB, een M.2-2280 op basis van PCIe 4.0 x4, en de Synology SAT5210 7TB, een 2,5"-SATA-600-drive. De twee schijven kosten op het moment van schrijven allebei meer dan 1500 euro.

• Volgende pagina 4. Samenvatting: de gemiddelde ssd