Intel, eh … ASUS NUC 14 Pro Review

De eerste NUC van nieuwe makelij

Conclusie

Het komt in de hardwaremarkt weleens voor dat een serie van de ene naar de andere fabrikant gaat, Seagate dat de Samsung Spinpoint-hdd's overnam bijvoorbeeld, maar zelden gebeurt dat zo in de openbaarheid als bij de Intel NUC. De Spinpoint-naam was in de praktijk bijvoorbeeld snel verdwenen, maar ASUS is juist van plan om de NUC-naam voort te zetten en verder uit te bouwen.

De ASUS NUC 14 Pro is de eerste mini-pc in ons testlab waarbij we het resultaat daarvan zien. Als je goed oplet, zie je wel wat verschillen, maar over het algemeen heeft ASUS alle sterktes van het NUC-concept behouden: de al jaren gelijke, compacte afmetingen, het feit dat ze voornamelijk als barebone worden verkocht en het relatief rijke aansluitingengamma, met bijvoorbeeld diverse Thunderbolt- en HDMI 2.1-aansluitingen. Het ontbreken van USB-C aan de voorkant, dat ik in de review van de NUC 13 Pro nog een duidelijk teken noemde dat het ontwerp al enige generaties meeging, is door ASUS opgelost. Dat is wel ten koste gegaan van de analoge audiojack. Het zal van je gebruiksdoel afhangen of dat erg is.

Toch blaast er onder de motorkap een nieuwe wind. Het begint al met die motorkap zelf; je kunt de onderplaat nu zonder gereedschap losmaken om, ook zonder te schroeven, de ssd's en het geheugen te installeren of upgraden. De DDR4-slots op het pcb zijn vervangen door DDR5-versies, wat de prestaties goed doet, maar de kosten van het totaalplaatje wel iets opdrijft. Het secundaire M.2-slot heeft een forse upgrade gekregen van PCIe 3.0 x1 (of SATA) naar PCIe 4.0 x4, waardoor je het voor een volwaardige tweede ssd kunt gebruiken, mits die 42mm lang is. Van een laatste verandering aan de printplaat, het solderen van de wifimodule zodat die niet langer upgradebaar is, kan ik niet enthousiast worden. Dat bespaart wel ruimte, maar zeker omdat ASUS voor een licht verouderde Wi-Fi 6E-adapter heeft gekozen, had ik liever een vervangbare M.2-module gezien.

De koeling blijft intussen een inherent probleem van deze compacte formfactor. ASUS laat de processor ook tijdens langdurige belasting wat vrijer boosten dan Intel deed. Daardoor presteert de NUC 14 Pro in langer durende taken uitstekend, maar loopt de temperatuur ook zonder blikken of blozen op naar 100 graden. Dat effect wordt extra versterkt doordat de ASUS NUC wat stiller is afgesteld dan Intel deed. Een herziening van het koelsysteem, dat nu al enkele generaties ongewijzigd is, zou een oplossing kunnen zijn. Of Intels processors moeten gewoon wat minder stroom gaan gebruiken. Wellicht gaat dat gebeuren bij Lunar Lake, de cpu die waarschijnlijk in de volgende generatie NUC terechtkomt.

Pluspunten

• Snelle, moderne processor met npu
• Upgraden zonder gereedschap
• USB-C aan de voorkant
• Tweede M.2-slot met volledige bandbreedte
• Stiller en zuiniger dan voorganger

Minpunten

• Wordt erg warm en throttelt
• Vereist nu duurder DDR5-geheugen
• Geen analoge audiojack meer
• Wifimodule niet langer upgradebaar

Getest

ASUS NUC 14 Pro (met 2,5" bay), Core Ultra 7 165H, 16GB ram, 512GB opslag

Prijs bij publicatie: € 689,-

Bekijk product

Bekijk alle uitvoeringen (6)

Reacties (149)

[Evanesco]

Erg interessant kastjes altijd. Alleen het ontbreken van een audiojack een minpunt? Zou dan eerder zeggen dat optisch out via Toslink een minpunt is (uitgaande van HTPC scenario en niet als desktop PCtje)? Kan me niet voorstellen dat hier een fatsoenlijke DAC in zit?

En DDR5 als minpunt? Het verbetert de prestaties, het is up to date, dus hoezo? Als er straks nieuwe moederborden met DDR6 uitkomen gaan we de vooruitgang toch ook niet als minpunt benoemen omdat de oudere techniek goedkoper was?

[!mark]

En DDR5 als minpunt? Het verbetert de prestaties, het is up to date, dus hoezo?

Die vond ik ook erg bijzonder en bovenal ver gezocht ja. Vrijwel elk nieuw systeem is nu wel over op het snellere DDR5 en de meerprijs is het afgelopen jaar al behoorlijk weggezakt dat het veelal om een paar tientjes gaat. Waarom is dat een nadeel?

Sterker nog, de CPU welke hier inzit ondersteund uitsluitend DDR5. Had ASUS voor DDR4 willen kiezen dan hadden ze ook een oudere generatie qua CPU/platform moeten kiezen, ik voel het in dit geval wel terecht minpunt 'Verouderde hardware' al aan komen zegmaar

Dit minpunt over DDR5 voelt dus erg geforceerd aan en is er echt eentje uit categorie het is nooit goed.

[FireSheep]

Tweakers heeft wel vaker dit soort gekkigheid, of prijs als nadeel ja duhh higher end is altijd duurder. Nieuwe techniek op tv ja tuurlijk is zo'n scherm een paar K. Nadeel geen 3.5mm jack zie je nu ook niet meer bij telefoons staan. Vele phones met reviews zijn 3 4 jaar geleden met de grond gelijk gemaakt.

[Reactie gewijzigd door FireSheep op 22 juli 2024 13:27]

[bzzzt]

Zou dan eerder zeggen dat optisch out via Toslink een minpunt is (uitgaande van HTPC scenario en niet als desktop PCtje)?

Toslink is sinds Dolby Digital HD en andere formaten die meer bandbreedte nodig hebben zo dood als een pier. Als je een moderne (als in minder dan 15 jaar oude) home cinema receiver hebt loopt audio als regel gewoon over HDMI.

[Evanesco]

True that, tenzij je zoals ik een goede 2.1 opstelling hebt... 😉

[bzzzt]

Als je die digitaal aansluit gaat stereo ook prima over HDMI.
Wil je analoog met een heel goede setup ben je knettergek als je de 3,5mm jack van een onboard geluidskaartje gebruikt. Dan wil je gewoon een nette DAC of audio interface.

[Evanesco]

Moet je stereoversterker wel HDMI in hebben (heeft de mijne niet), dus dan is optisch toch de beste manier.

En eens over het analoog aansluiten van een versterker op dit soort kastjes: als je dat wilt, steek er dan een fatsoenlijke USB DAC in en gebruik die! Het ontbreken van een audiojack is echt geen gemis/ nadeel hier.

[Reactie gewijzigd door Evanesco op 22 juli 2024 13:27]

[lb2001]

Als je een receiver zonder HDMI hebt is dat alsnog niet handig. Nu is een simpele USB DAC niet al te duur volgens mij, maar praktisch is allemaal niet.

[bzzzt]

Jawel want zelfs met de goedkoopste USB DAC heb je al snel beter geluid dan iets wat onboard naast een enorme bak noisy electronica zit.

[lb2001]

Ik heb nog nooit een systeem gehad met bagger geluid door noisy elektronica.

Afgezien van 1x een Acer laptop, dat ding zoemde dusdanig hard dat je het door de muziek heen hoorde. Maar alleen over de 3.5mm jack, via de speakers weer niet.

Nu heb je wel gelijk dat het bij desktops niet zo'n probleem is omdat die dingen toch vaak vast op 1 plek staan, maar als je nauwelijks USB poorten hebt krijg je wel gemekker.

[W3SII]

DDR 5 zie ik hier ook als een pluspunt, aangezien deze unit ook support biedt voor de 48GB DDR 5 modules. Hiermee kan je dus in totaal 96GB RAM plaatsen in dit kastje.

Afhankelijk van waarvoor je het wil gebruiken zou ik meer mogelijkheden toch steeds als een pluspunt zien.

Edit: typfout

[Reactie gewijzigd door W3SII op 22 juli 2024 13:27]

[Mat Matheij]

Veel ongelofelijke onzin. DDR5 is zinvol. Toslink alleen voor de daarvoor geschikte devices. Dat zijn er maar weinig. Maar een converter wel. Een nu door ASUS uitgebrachte NUC mag op waarde worden geschat. Vooral de Video Outfit is van belang. De rest onzin. Immers moet je dan een fullsize PC aanschaffen op maat zelfs. Met een AMD of NVidea video kaart ter waarde van het veelvoud van deze Mini PC.

[youridv1]

Alleen het ontbreken van een audiojack een minpunt? Zou dan eerder zeggen dat optisch out via Toslink een minpunt is (uitgaande van HTPC scenario en niet als desktop PCtje)? Kan me niet voorstellen dat hier een fatsoenlijke DAC in zit?

NUC's worden veel ingezet op kantoor, waar vaak gewoon nog met 3.5mm headsets gewerkt wordt voor teams.

Overigens maakt sennheisser gewoon spotgoedkope USB headsets voor kantoor.

[armageddon_2k1]

Ben ik nou gek of impliceert een Optische out juist niet dat er _geen_ DAC inzit. DAC is Digitaal naar Analoog Converter, en met een audiojack is dat _juist_ hetgene dat erin zit.

[Llopigat]

Hmm. De missende audio jack is een groot breekpunt voor mij. Moet ik weer over op een usb headset. Niet fijn. Een usb-C zit er op mijn huidige nuc (10e gen) trouwens al op.

Ik kijk de kat nog wel even uit de boom.

[Luchtbakker]

Ik vind dat inderdaad een hele rare keuze. In een laptop en desktop hoort gewoon een audio jack. De kans is toch heel groot dat je die gaat gebruiken. Maar het bespaart weer een realtech audio chip denk ik. Maar wat mij betreft wel een hele verkeerde bezuiniging.

[Terriongaming]

Moderne Dell en HP laptops hebben geen audiojack aansluiting meer. Ze hebben ofwel 2 tot 3 USB-C aansluitingen en als je geluk hebt, ook nog een USB-A aansluiting erbij.

[Raymond Deen]

Mijn moderne HP laptop heeft er anders gewoon nog eentje.En ook 2x usb-a en 2x usb-c en hdmi

[wiseger]

Dat is gek, mijn moderne Dell laptop die meerder USB-C aansluitingen heeft, moet ook wel want HDMI ontbreekt en power gaat ook via usb-c, heeft gewoon een 3.5mm jack aansluiting.

[to01]

Mijn gloednieuwe Dell laptop heeft gewoon een audio jack dus ik weet niet hoe je hierbij komt...

[Relaxations]

Ligt aan de lijn.
Ze maken separate keuzes voor o.a. Latitudes, XPS'en en Precisions.
Laatste is mobiele workstation lijn, waarvan ik vermoed dat die in de voorzienbare toekomst nog wel audio-jack en HDMI-poort zal hebben.
Voor Latitudes en XPS'en zullen die aansluitingen sneller verdwijnen (wat wellicht nu al het geval is).

[xfj]

Dan hebben ze toch nog speakers dus alsnog de chip nodig? Levert ze niks op.

[henk717]

Mijn HP Elitebook is nu 1 jaar oud en heeft gewoon een 3.5mm jack. In de praktijk gebruik ik die momenteel niet omdat die tijdens een reparatie aan het toetsenbord niet goed was teruggezet dus mijn audio jacks gaan snel los. Ik had een USB Audio adapter en die werkt prima dus geen zin om de laptop te openen en te kijken waar het zit.

[FateTrap]

Ik heb een oude packard bell dot s die erg goedkoop was, rond de 250 EUR.
Op de analoge verbinding kan het nog redelijk goed geluid produceren via BSD/Linux.
windows10/11 ondersteunt deze Intel Atom 32 bit 1GB RAM netbook niet meer.
BSD en Linux draaien echter momenteel beter dan het Windows 7 starter OS dat voorgeïnstalleerd was.

Ik heb hier een opname gemaakt van de analoge output van deze packard bell N450 1GB RAM netbook. https://drive.google.com/...lI1TpedrOXRXJUpki_fc/view

Het is wel het minimum om een analoge output/input te hebben voor het connecteren van hoofdtelefoon/microfoon/versterker/PC luidsprekers.

[SuperDre]

Uhm, nee dus, de kans is heel klein dat ik die ga gebruiken. Gebruik al meer dan 15 jaar al geen koptelefoon met draad meer, die jack is overbodig, liever nog een extra USB-C aansluiting.

[Commendatore]

De kans is misschien heel klein dat jij die gaat gebruiken, maar voor anderen ligt dat totaal anders.

[3_s]

@SuperDre zegt toch 'ik', in tegenstelling tot @Luchtbakker die voor iedereen spreekt.
Ik heb die ook al heel lang niet meer gebruikt, volgens mij.
Of beter: ik kan het me niet herinneren.

[SuperDre]

En dat was nu net het punt dat ik maakte. Waarom zou mijn mening niet net zo hard gelden dat die jack alleen maar onnodige extra moeite toevoegt en daarom dus weer complexiteit en kosten, voor iets dat ik nooit zal gebruiken en alleen maar weer een extra punt is dat voor problemen kan leiden.

[Commendatore]

Alleen is het gegeven dat jij die poort niet gebruikt geen reden om hem weg te laten. Er zijn immers niet alleen maar SuperDre’s op de wereld.

Ik gebruik de HDMI-poort en de kaartlezer op mijn laptop ook niet, maar daarom hoeven die nog niet weggelaten te worden. Er zijn immers genoeg mensen die dat wel doen.

[wiseger]

Tja en ik heb dan weer een koptelefoon met 3.5mm jack aan mijn Intel NUC hangen. Zonder jack aansluiting had ik hem destijds niet gekocht.

[SuperDre]

Tja, en met zou ik weer niet kopen. Blijkbaar is mijn post over jouw hoofd heen gegaan. Net als ik zijn er een hoop mensen die die jack niet gebruiken en daarom dus alleen maar extra complexiteit/kosten met zich meebrengt. Wil je jack, dan gebruik je toch gewoon usb-to-jack, geluidskwaliteit is net zo goed/slecht.

[ShaiNe]

Dus jij spreekt in naam van iedereen?

[SuperDre]

Dat is nu net het punt dat ik maakte. Waarom zou juist wel een jack, terwijl er gewoon alternatieven zijn, er op moeten zitten. Ik vind geen jack beter, een punt minder dat voor problemen kan zorgen en alleen maar extra complexiteit/kosten met zich mee brengt. Wil je jack, dan gebruik je toch gewoon USB-to-jack.

[blinchik]

Absoluut. Mijn audio jack in mijn PC zou ik ook niet kwijt willen, terwijl ik ook wel bluetooth oortjes heb voor onderweg. Op de PC gebruik ik gewoon bedraad, geen gedoe met batterij, opladen, e.d.

In een NUC zou ik het nu eerder niet missen. Ik gebruik die als kleine virtualisatie server maar niet als desktop PC. Maar waarschijnlijk gebruiken sommige mensen 'm gewoon wel als PC als je ziet hoe krachtig die tegenwoordig zijn.

[wiseger]

Ik gebruik mijn NUC als Linux desktopcomputer en ben erg blij met de 3.5mm jack aansluiting waar ik een koptelefoon in steek.

Als PC is lastig omdat ik nog weleens een spelletje wil spelen en dat gedoe met Vulcan drivers et cetera i.p.v. DirectX toch te vaak problemen geeft, ondanks dat Steam erg haar best doet.

[PCG2020]

Je kunt natuurlijk een USB-C-naar-3,5mm-verloopje inpluggen. Dan ben je wel je USB-C-poort kwijt om bijvoorbeeld je telefoon op te laden, maar daar heb je ook gesplitste verloopstekkertjes voor. Ik ben het met je eens dat een 3,5mm-aansluiting op een laptop of PC wel praktisch nut heeft.

[uiltje]

Dat kan bijna geen "verloopje" zijn toch? Dan moet er een DAC inzitten en die moet dan weer kwaliteit bieden. Iets met een actief component lijkt me geen "verloopje".

[PCG2020]

In de volksmond heet zo'n dingetje een verloopstekker, ook al zit er in dit geval inderdaad een DAC in. Je gaat immers van het ene type aansluiting (USB-C) naar een ander type (3,5mm).

Dat zal technisch gesproken waarschijnlijk niet correct zijn, want er vindt ook een wijziging van het type signaal plaats, maar je weet wat er bedoeld wordt.

[uiltje]

Het punt is dat een slechte DAC je geluid flink kan vernaggelen. Dus zo'n verloopje lopen bij de Action lijkt me geen goed plan (met de komst van Amazon en UGreen geldt dat overigens voor de meeste elektronica IMHO, die connectoren blijven tenminste aan de kabel hangen).

[zyx]

Snap het wel, vind het wel een goede zet. Je kan eenvoudig een usb-c > audio converter plaatsen. Dat gaat andersom helaas niet.

[Luchtbakker]

De kwaliteit via zo'n veelal goedkope converter is niet het zelfde.

[MaltWisky]

Idd, heb er meerdere getest allemaal belabberd.

Als je dan toch vast zit aan een bedrade aansluiting, koop gewoon een goede usb-c mobiele dac (30-40 euro..). Kan je hem overal mee gebruiken en het geluid is letterlijk 10x beter.

[T_J_V]

Die van Apple kost €10 en is veel beter dan eender welke ingebouwde 3.5mm poort met een SINAD van 99 dB en impedance van 0,9 Ohm.

[Sissors]

Kan geen hoog-impedante koptelefoons aansturen (of nou ja, kan ie, maar dan wordt het volume wel erg laag), maar buiten dat om is dat inderdaad een hele goede en kost geen drol. Enige Apple product wat ik heb . (Al toch ook over naar bluetooth dopjes uiteindelijk).

[teacup]

Ook als je het ding als Htpc wil gebruiken en de sound naar een audioversterker wil sturen. De logica van de fabrikant zal wel zijn dat dit dan via Hdmi kan gebeuren. Daarvoor biedt het twee poorten aan. Maar ja, niet alle apparatuur slikt Hdmi.

Zou de fabrikant de connectiviteit naar allerlei hardware serieus nemen dan biedt ze gewoon die 3,5 mm audio jack aan en als het even kan ook een optische uitgang (Toslink) aan de achterkant. Sowieso raar dat juist in deze formfactor dit soort compacte aansluitingen geen keuze zijn. En ik maar denken dat Pro vaak een eufemisme was voor de connectiviteit naar ook minder nieuwe hardware.

De nieuwste generatie audioversterker heeft Hdmi in, hiernaartoe kan deze NUC probleemloos zijn sound kwijt. Laat duidelijk zijn dat ik het kunnen doorgebruiken van bestaande hardware voorsta. En tuurlijk, voor alles is wel weer een converterdoosje te regelen met eigen voeding en doorverbindkabels. Maar dan wordt die hele compacte formfactor van dit kastje wel met het badwater weggegooid.

[xoniq]

Ook als je het ding als Htpc wil gebruiken en de sound naar een audioversterker wil sturen. De logica van de fabrikant zal wel zijn dat dit dan via Hdmi kan gebeuren. Daarvoor biedt het twee poorten aan. Maar ja, niet alle apparatuur slikt Hdmi.

Maar AUX is gewoon stereo, je wilt een HTPC die vooral media doet toch niet op ‘stereo’ aansluiten? Daar heeft HDMI juist wat meer bestaansrecht voor dat doel.

En ja ik snap dat er meerdere situaties zijn voor een audiojack. Ik gebruik een ProDesk 705 G4 als primaire werk PC, met hierop Linux, en doe hier alles op. Geheugen wat geupgrade en grotere NVMe SSD.

[Zwartoog]

Waarom niet? De meeste muziek is in stereo. 5.1 heb je vooral bij films en games.

[SuperDre]

Maarja, eem htpc gebruik je toch voor meer dan alleen muziek. En beetje overbodig om digitaal => analoog => digitaal te doen.

[Zwartoog]

Meer dan inderdaad, dus praktisch als hij op bepaalde momenten als muziekspeler gebruikt kan worden.

Ik snap alleen je digitaal->analoog->digitaal niet. Een luidspreker is per definitie analoog, dus het eindigt altijd met analoog. De vraag is waar je je DAC wilt hebben - in de NUC of in een chique versterker.

[SuperDre]

In de chique versterker natuurlijk, due je toch nodig hebt om het geluid te versterken.

[youridv1]

voor een htpc zit je toch op HDMI. Sorry maar surround receivers en TV's hebben al dik 14 jaar ARC. Als je receiver niet de juiste HDMI poort heeft, heeft hij ook geen 4K support. Wie koopt er een gloednieuwe htpc voor een 5.1 setup zonder 4K in 2024?

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 13:27]

[SuperDre]

Juist.

[xoniq]

Ah ja bij mij moest een HTPC voornamelijk films/series doen. (Anders hoeft t niet zo overpowered en is een Pi genoeg met daarop iets als Volumio ofzo.

[ArniD]

Mijn mediacenter waar vooral films en series op gekeken worden is toch echt stereo.
Door mijn slechthorendheid kan ik geen richting horen dus is suround voor mij comleet nutteloos.
Misschien wel een kleine groep, maar die is er dus wel.

[Sannr2]

Juist ook als je slechthorend bent is een gescheiden center speaker waar de stemmen uitkomen essentieel. Stemmen zijn daardoor veel beter verstaanbaar.

Meestal is dr luidspreker speciaal ontworpen om de frequenties van menselijke stemmen nauwkeurig en duidelijk te reproduceren. Hierdoor kun je dialogen beter volgen.

Dus ook als je geen richting kan doordat je otosclerose of een oorprop of iets dergelijks hebt, dan is meerkanaals audio nog steeds heel belangrijk. Misschien zelfs wel belangrijker.

[ArniD]

Knap dat je precies weet hoe mijn gehoor in elkaar steekt.
Dat je vraagt of dat misschien een betere oplossing zou zijn is prima.
Maar ga dit niet als een feit verkondigen, zo simpel zit het dus niet in elkaar.

Een oorprop is trouwens compleet anders dan daadwerkelijk slechthorend zijn

[Sannr2]

Het maakt niet zoveel uit wat je soort gehoor probleem je hebt, waar het om gaat is dat het door een apart kanaal beter wordt weergegeven. Dat geldt ook voor mensen met een goed gehoor, maar zeker ook bij een gehoorafwijking. Dan is het nog belangrijker dat je problemen in de weergave er uit haalt.

Dat je geen richting kan horen verandert daar niks aan. Meerkanaals geluid in plaats van stereo geluid gaat niet alleen om plaatsing is wat ik zeg, maar ook om verstaanbaarheid en kwaliteit van de weergave. Ik hoef dus niet te weten hoe je gehoor in elkaar steekt. Dat geldt voor iedereen en met één of andere gehoorafwijking is het extra belangrijk juist.

[ArniD]

Wat ik al zei, slechthorend zijn is iets heel anders dan dat het geluidsvolume lager is, en daarbij ook geen richting kunnen horen.

Jij bent duidelijk niet slechthorend en jouw opmerking druipt van de arrogantie door ook nog eens te herhalen dat jij het wel even beter weet.

Ga je eerst maar eens verdiepen in het onderwerp en kom dan maar met valide argumenten.

Fijne dag nog

[Sannr2]

Dat zeg ik ook niet dat het geluidsvolume lager is. Daar gaat het niet om. Je voelt je aangevallen waardoor je niet objectief meer kijk naar wat ik zeg.

Mijn punten zijn:

- Door spraak voornamelijk over een center kanaal te laten lopen scheidt je het van de andere geluiden waardoor de weergave kwaliteit verbeterd wordt.
- Door een losse speaker voor center geluid te gebruiken heb je de mogelijkheid daar een speaker voor toe te passen die bijzonder goed is in het accuraat weergeven van stemmen.
- Het gaat dus niet over richting, al zal dat geen kwaad kunnen.
- Het gaat dus niet over volume, al kan je dat natuurlijk ook los afstellen in dat geval

Probeer objectief te blijven en niet op de man te spelen, dat doe ik ook niet. Hoe mijn eigen gehoor is doet niet ter zake hierin. Overigens heb ik weer mijn eigen gehoor problemen, maar dat verandert niets aan de objectieve feiten. Ook zonder gehoorproblemen had ik dit kunnen weten of niet weten.

Het gaat puur om de opmerking dat als je geen richting hoort dat multikanaals geluid dan onzinnig is voor je. Dat is dus onjuist, omdat het dus niet enkel om richting gaat (of volume wat je nu stelde), maar om de kwaliteit van de weergave.

Stemmen worden door een losse center speaker duidelijker, zowel voor ons met gehoor problemen als voor iemand die perfect hoort. En juist met gehoorproblemen kan dat juist net het verschil maken. Het zorgt niet alleen dat je dingen wel hoort die je anders niet zou horen, maar het zorgt er ook voor dat je minder inspanning hoeft te verrichten en scheelt dus in de vermoeidheid bij het volgen van wat er op TV gebeurd.

Natuurlijk wil je dat niet zomaar aannemen van mij als leek die niet exact jouw problematiek heeft, maar probeer het toch eens ergens uit zou ik zeggen. Je zal je verbazen.

Jij ook een fijne dag en ik hoop oprecht dat je toch getriggerd wordt om het eens te proberen. Al is het maar “om te bewijzen dat die nare arrogante internet meneer ongelijk heeft”.

[gawnieskens]

Hier hetzelfde, mijn Nukkie i5 serie 11 via hdmi aangesloten op Denon stereo versterker van 2 x100 watt en supergeluid, zeker met hires muziek en 4 K films via iptv😜

[teacup]

Het heeft inderdaad te maken met de accenten die je thuis legt. Voor de ene is beeld en film dominant, voor de ander is dat muziek. Voor de eerste use case zal naar een dolby surround systeem gekeken worden, voor de tweede zal een hifi stereo set worden neergezet. Dat is dan effectief 2.0. Dat dan een htpc een stereo output krijgt is een deel van de afweging. Het is maar net wat mensen prioriteit geven. Ook met een 2.0 systeem en goeie speakers kan de geluidsoutput bij films heel bevredigend zijn.

Maar interfaces staan eigenlijk los van deze discussie. Dat Hdmi de gedoodverfde dolby surround interface is doet niets af aan dat ook aan andere use cases gedacht mag worden.

[Eef1992]

Maar de kwaliteit van de analoge audio uitgangen op veel pcs en laptops, betekent dat je vermoedelijk sws niet die gaat gebruiken voor het aansluiten van een set goede speakers. En bij de vorige generatie zat de aansluiting aan de voorkant, voor htcp gebruik sws niet ideaal. Die aansluiting was deugdelijk gericht op mensen die een koptelefoon aan hun bureau wilden gebruiken

[teacup]

Een analoge aansluiting aan de voorkant heb ik inderdaad nog bij een Shuttle. Die wil ik als een Htpc uitleggen, nadat ik het ding in eerste instantie een serverrol had toegedicht. De toelichting daarop zal ik je besparen. Dan worden deze barebones vooral als standaard pc voorgesteld.

En inderdaad. De kwaliteit van analoge output van zo'n DAC converter op dat kleine moederbord, daarvan moet je niet teveel verwachten. Om die reden zou een Toslink uitgang voor bestaande apparatuur een ideale tussenweg zijn, en zou daar ook mijn voorkeur naar uitgaan. Zou op zich toch wel benieuwd zijn als Asus er een Toslink uitgang aan de achterkant erbij had geprakt hoe dat de doelgroep van het apparaat zou verruimen. Van de andere kant snap ik ook dat twee keer Hdmi veel flexibiliteit geeft, en dat Htpc voor dit ding misschien wel atypisch gebruik is.

[Reactie gewijzigd door teacup op 22 juli 2024 13:27]

[EstiematiesEnzo]

Inderdaad mooi uitgelegd, de hele usecase voor thuis gebruik valt zo een beetje af voor mij.

[skimine]

Vind het ook geen geweldige keuze. Mocht je er toch op uitkomen dan kan je ook nog kijken naar een usb->audiojack-oplossing, scheelt weer een usb-headset.

[wiseger]

Of je kiest een model met wel een 3.5mm jack. Er zijn nog genoeg Intel NUC's te koop met 3.5mm jack en die Intel NUC's hebben vaak specificatie die meer dan genoeg. De prijs is dan ook meteen stukken aantrekkelijker.

[bzzzt]

Hmm. De missende audio jack is een groot breekpunt voor mij. Moet ik weer over op een usb headset. Niet fijn. Een usb-C zit er op mijn huidige nuc (10e gen) trouwens al op.

Als je iets van geluidskwaliteit wil hebben is het helemaal geen goed idee om de D/A converters in zo'n klein doosje vlakbij een lading fors storende componenten te plaatsen.
Je kan ook nog kiezen voor een goedkope USB audio interface als je per se analoge spullen aan wil sluiten.

[Commendatore]

Voor het incidenteel aansluiten van een koptelefoon is die interferentie alleen niet zo'n probleem.

[redniels]

https://nl.creative.com/p/sound-blaster/sound-blaster-g3 (Ja, ze bestaan nog steeds!)
fijn spul en lost je "probleem" op voor een paar tientjes. Tel daarbij dat je een betere dac hebt dan normaal, geen last hebt van PCI(e) interferentie en ik ben om.

En ik begrijp dat het gewoon stom is om er geen audiojack op te zetten. Rare beslissing van Asus. Ik probeer alleen aan te geven dat er voldoende oplossingen zijn om toch een audiojack te krijgen. (Met als bijvangst een veel hogere audiokwaliteit)

[Cergorach]

Aangezien Asus deze NUCs nu toch maakt, waarom niet kijken naar de rest van de Asus mini pc lineup?

Iets als deze PN-53 (AMD) of PN-65 (Intel) heeft nog wel een audio jack bv.:
https://www.asus.com/disp...pertcenter-pn53/techspec/
https://www.asus.com/disp...pertcenter-pn65/techspec/

[MarcoC]

Je kan toch een USB audio jack kopen? Kost minder dan €10 en je probleem is opgelost.

[faim]

Een USB(-C) naar audio jack kabeltje is 5 euro? Kan je gewoon je bestaande headset blijven gebruiken.

[rayhvh]

Bluetooth headset. Kan je meteen koffie halen of naar de WC zonder op pauze te drukken.

[Llopigat]

Gebruik ik soms wel ja maar dan is vaak net de batterij leeg. En ik wil ook gewoon niet hoeven veranderen. Dan koop ik liever de vorige generatie of een ander merk/model.

[cheetahrunout]

Wat dat betreft raad ik je aan een usb-c naar audiojack verloop te kopen. Die dingen kosten bijna niets en werken naar mijn inzien uitstekend. Bij een telefoon is dit soms onhandig omdat je de usb-c ook nodig hebt voor laden. maar voor dit systeem lijkt het mij de idiale oplossing.

[ABD]

Ik wil een lans breken voor usb-c. Ik heb een opbergbox vol verloopstukjes en kabeltjes e.d. en ik heb niet eens Apple.

Usb-c is inmiddels 10 jaar oud en is ontwikkeld om alle digitale connectoren te vervangen. Het idee is prachtig, het concept werkt prima, althans in theorie, want in de praktijk zien we dat de consument, mens eigen, conservatief is.

Mijn nieuwste laptop, inmiddels al ruim 2 1/2 oud, heeft slechts usb-c aansluitingen en dat is soms lastig, wanneer ik mijn oude accessoire niet kan aansluiten omdat ik het verloopstukje ben vergeten mee te nemen. Ik, de consument, heb hier aandeel in omdat ik in de afgelopen 10 jaar accessoires met andere aansluitingen ben blijven kopen, bv omdat eol producten sterk in prijs gedaald waren.

Overigens is die audiojack in 2 varianten standaard, en dat is ook niet handig. Ik denk dat, tenzij je apparaat analoog is, je geen audiojack mee nodig hebt, maar dat zal aan mijn bereidheid liggen om te accepteren dat we naar usb-c zijn gegaan.

[Reactie gewijzigd door ABD op 22 juli 2024 13:27]

[bva]

Je zou een FiiO KA11 erbij kunnen kopen voor 34,95 Euro. Heb je meteen een veel beter geluid.

[T_J_V]

Een Apple usb c to 3.5mm kost €10 en is véél beter dan eender welke audio jack op een nuc, pc of laptop. Lees er gerust wat tests op na.

Is een 3.5mm handig? Ja. Is het een breekpunt voor een Nuc? Enkel als je niet door hebt dat je die beter omzeilt, zelfs al is ie er.

[CAPSLOCK2000]

Hmm. De missende audio jack is een groot breekpunt voor mij. Moet ik weer over op een usb headset. Niet fijn. Een usb-C zit er op mijn huidige nuc (10e gen) trouwens al op.

Ik kijk de kat nog wel even uit de boom.

Ik stuur het geluid van mijn mini-pc via HDMI naar de monitor/tv en vanaf daar naar mijn versterker. Ik zou ook een koptelefoon op het scherm kunnen aansluiten. Dat is zelfs handiger dan direct op de mini-pc insteken omdat ik die buiten zicht en buiten handbereik heb weggewerkt. Het beeldscherm staat uiteraard altijd recht voor me en de koptelefoonaansluiting is makkelijk bereikbaar.

[Llopigat]

Oh ja dat zou op zich wel kunnen maar bij mij zit die juist op een ongelofelijk onbereikbare plek helaas (aan de achterkant van het scherm,)

[Jack77]

Gewoon een USB naar jack adapter tussen steken en hoppa?

[Llopigat]

Liever niet. Teveel adapterrommel

[vgroenewold]

Blijf dit formaat interessant vinden als een lichte desktop naast mijn laptop (deed ik vroeger al met de mac minis). Voldoende om sneller te compileren dan altijd op de laptop (naast andere zwaardere zaken) en nog steeds makkelijk mee te nemen of wat uit te breiden. Connectie met het homelab en opslag is geen issue, alleen de temperatuur staat me erg tegen bij dit model.

Edit; typos

[Reactie gewijzigd door vgroenewold op 22 juli 2024 13:27]

[spoonman]

Vreemde cpu keuze. In zo een compacte behuizing had een amd cpu moeten zitten.

[johnbetonschaar]

Ik zou deze inderdaad ook links laten liggen totdat Intel Arrow Lake en Lunar Lake beschikbaar komen, daar zullen versies tussen zitten die veel geschikter zijn voor dit soort kleine PC’tjes, veel zuiniger, veel betere graphics performance, en je hebt een NPU voor als je iets om W11 Copilot geeft.

Op dit moment zou ik ook altijd nog voor AMD kiezen voor zo’n systeem.

[CAPSLOCK2000]

Er zijn een hoop van dit soort mini-pc's te krijgen met Alder Lake CPU's, met name de N-100. Dat is een prima combinatie. Snel genoeg voor dagelijks werk, zuinig genoeg om passief gekoeld te draaien en heel betaalbaar. Je krijgt niet de meeste CPU kracht per euro, maar als je dat zoekt is een mini-pc toch niet de beste oplossing.

[vgroenewold]

Ja dat had nog interessanter geweest, maar kan me voorstellen dat er bij de transitie wat voorwaarden zaten.

[Hann1BaL]

Er kan geen AMD in de behuizing zitten van een “merknaam” die van Intel was en waarbij met de overname vast is afgesproken dat een NUC een Inteldoosje is.
Dus de keuze is niet zo vreemd

[HuismAndré]

Wellicht komt Akasa nog met een fanless case voor dit bordje. Heb je én een stil systeem én een beter gekoeld systeem.

Destijds zelf gekozen voor een intel NUC (begin 2015) vanwege de mogelijkheid tot overplaatsen in een fanless behuizing (toen nog van Tranquil, tegenwoordig een behuizing van Akasa). Ondertussen staat hier de 13e generatie NUC in zo'n Akasa torentje. Heerlijk die totale stilte en toch geen throttling bij normaal tot stevig gebruik. En het verbruik is ook erg prettig (ca. 4-5W bij statische desktop en 7-15W bij algemeen gebruik).

[sjongenelen]

+1 voor de fanless, topserver!

[SG]

Dit formaat is voor gamen niet interessant, tenzij Mac gamen dan ga je voor tier hoger
M4 pro met iets meer cores, maar meer igpu en meer Soc mem bandbreedte. Voor midrange Mac game capable oplossing.
M4 max voor high-end met Mac studio en top-end voor M4ultra als dat ook voor studio komt. Als Mac het gamen meer gaat pushen. Heden als beperkte gaming target door dev even nog niet zo interessant.

Maar windows is nog steeds het platform waar naast consoles de meeste games native als target uitkomen. Alleen is voor mid tier toch wel een G-kaart vereist.
Dus Fractal 304 waar 30cm G-kaart in past is dan mijn minimum.
Mits gamen niet hoofd moot is maar Copilot+ wel dan zou ik wachten op Lunarlake heeft wel de NPU dat krachtig genoeg is tov MTL en ArrowL .
Ook als MT pro gebeuren niet relevant is. In geval MT en gamen toch iets meer van belang is dan wachten op Strix Halo AMD”big game Nuc” met npu ook Copilot+

[vgroenewold]

Ik game niet, wat de use-case meteen verandert. Dan vind ik het geen geheel verkeerd kastje.

[djwice]

Zal de volgende een ARM CPU hebben?

[sapphire]

Zal me niets vebazen als er een contractuele bepaling is dat Asus Intel CPU’s voor de mini PC’s die NUC heten moet gebruiken.

[SG]

Asus heeft die tak van intel overgenomen maar andere Asus concurrenten kunnen ook Nuc uitbrengen met naast intel ook AMD en ARM elite cpu/SOC.

[sapphire]

Alleen ASUS brengt NUC’s uit, het is namelijk de merknaam van de serie

Ieder ander bedrijf staat het uiteraard vrij een mini-PC met wat voor inhoud dan ook uit te brengen alleen heet het dan geen NUC.
Dat half Tweakers land het een NUC noemt is wat anders

[SG]

Dat weet ik ook net als HT een intel kreet. Ik ben geen MSI of Gigabyte en net als rest van wereld aan consumenten kan gewoon NUC zeggen ook al is "Nuc" bedoeld als ( Nuc formfactor )
wij consument kunnen elke mini kreng een Nuc noemen omdat wij geen concurrent zijn van Asus maar consumenten. Nuc is dan protected kreet . Maar mini PC kan ook stuk groter zijn dan Nuc formfactor.
Ik noem Dell en miniforms gewoon Nuc.

[Relaxations]

Lekker blijven doen als het je niet uitmaakt om regelmatig spraakverwarring te creëren en (technologie)monopolies in stand te houden.

Zelf probeer ik zo min mogelijk om merknamen (Coca Cola, Spa Blauw, iPad, Nuc, enz.) te promoveren naar categorienaam (cola, mineraalwater, mini-PC, tablet, enz.), om:
1) spraakverwarringen te voorkomen
2) (technologie)monopolies te doorbreken

Als iedereen een tablet namelijk een iPad zou noemen (wat nog steeds veel gebeurt, maar wat ca. 5-10 jaar geleden de meestgebruikte term was) zouden er nog veel meer mensen (niet-Tweakers) onbewust geen weloverwogen en eerlijke keuze maken wanneer ze een apparaat aanschaffen, wat semi-monopolisten (zoals Apple destijds op de tabletmarkt) onterecht in het zadel houdt, met alle bekende negatieve consequenties daarvan.

[Cergorach]

Asus heeft ook andere mini PCs dan de NUC line, net zoals andere fabrikanten mini PCs kunnen uitbrengen, maar niet het merk NUC mogen gebruiken.

[Djerique]

Me zo’n tweede M.2. Slot met volledige bandbreedte kan je dan toch een OcuLink verbinding aansluiten?

[familyman]

Dat was mijn gedachte ook. Levert wel een hele gave unit op.

[San2794]

Kan je op een nuc 4 schermen aansluiten 2 door hdmi en 2 door rhunderbolt naar hdmi? Of kan je daar beter een dedicated videokaart voor gebruiken?

[Tomas Hochstenbach]

Yes, dat kan.

[Kusanagi]

Laten we hopen dat Asus haar zaken in orde heeft met de klantenservice. Ik heb een Intel NUC 13 Pro Tall terug gestuurd omdat de TB4 port doorbrandde en kreeg een slim versie terug. Deze is niet uitbreidbaar met een extra HDD. Na MAANDEN heen en weer gecommuniceerd te hebben kreeg ik eindelijk de belofte een Tall versie terug te krijgen.

Ik stuur de slim terug. Kreeg weer een andere slim terug van een andere collega. Uiteindelijk de uitleg gekregen dat het niet lukt om een Tall te versturen na dit aangegeven te hebben. Prima. Maar vervolgens brandt de TB4 port weer door. Dit is in totaal DRIEMAAL gebeurd en heb er nu een TB4 hub tussen gezet voor extra power. Dit lijkt tot nu toe te werken.

Al met al heeft het van januari tot vorige maand geduurd voor ik gedeeltelijk had wat anders beloofd was... ze hebben de zaakjes wat betreft overgang van Intel naar Asus nog niet helemaal smooth...

[Reactie gewijzigd door Kusanagi op 22 juli 2024 13:27]

[UTMachine]

Hoe brandde de TB4 door?

[Kusanagi]

Gigabyte Gaming Box 3090 (eGPU) aangesloten om snel VR op te kunnen zetten. Ik weet ook niet of het "doorbranden" is, maar er werd constant geklaagd over een Power Surge dus maar een powered TB4 hub er tussen gezet... doorgebrand is misschien wat te kort door de bocht... Die errors kwamen pas na een tijdje... de eerste keer pas na maanden...

[Reactie gewijzigd door Kusanagi op 22 juli 2024 13:27]

[UTMachine]

Dank je, dus vooral gerelateerd aan de eGPU en die vragen natuurlijk veel vermogen.

[Kusanagi]

Ik heb specifiek nog gevraagd aan hun klantenservice of een eGPU uberhaupt aangesloten kan worden op desbetreffende NUC en toen kreeg ik een trotse mail terug over de mogelijkheden. De eGPU doet het prima op een Apple Mini met Bootcamp en Windows wat ook TB3 of TB4 is en nooit problemen. Dus "vooral gerelateerd aan de eGPU" vind ik ook te snel geconcludeerd. Als de Apple Mini niet anders had bewezen had ik dat geloofd, maar ik denk toch echt dat de NUC problemen heeft met dit soort dingen.

[Tokidoki]

Ik gebruik de NUC thuis als homelab, omdat deze zo energiezuinig is. Een missende audiojack is dan niet zo’n probleem. Een extra M.2 SSD slot des te nicer.

[Batur]

Nuc's met passieve koeling blijven helaas uit.

[Reactie gewijzigd door Batur op 22 juli 2024 13:27]

[HuismAndré]

Niet van Asus of Intel (hoewel Asus wel N100 systeempjes heeft die fanless zijn). Maar fanless cases voor de NUC bordjes zijn er al een jaar of 10. Vooral Akasa biedt erg veel passieve oplossingen voor NUC bordjes.

https://akasa.co.uk/updat...+CASES&type_sub=Intel+NUC

[Reactie gewijzigd door HuismAndré op 22 juli 2024 13:27]

[Tourmaline]

Maar wel erg duur, die voor de NUC 13 Pro is bijna 200 euro. Ze gaan ook maar tot een bepaald wattage....
Dan moet je ook nog een 120 watt powersupply bijkopen. Samen kom je dan ruim op 200 euro uit.

Bij films streamen hoor je hem totaal niet, alleen als hij harder moet werken gaat de fan aan.

[Reactie gewijzigd door Tourmaline op 22 juli 2024 13:27]

[HuismAndré]

Een wijs Chinees spreekwoord zegt "Beter duur dan niet te koop". Mijn tinnitus oren vinden het in ieder geval de prijs meer dan waard.

Throttling heb ik bij mijn gebruik nog niet meegemaakt (hoofdzakelijk kantoorwerk en fotobewerking) . Die 40W bij de Turing AC Pro zal wellicht wat laag lijken maar vanwege de massa (die veel groter is dan bij een koelblokje met fannetje erop) duurt het echt nog wel even voordat de thermal limits gehaald worden.

[Tourmaline]

Zou ik zelf toch liever deze hebben:
https://akasa.co.uk/updat...l%20NUC&model=A-NUC94-M1B

Misschien dat ik hem toch nog een keer ga ombouwen.

[Reactie gewijzigd door Tourmaline op 22 juli 2024 13:27]

[Infor40]

Ook benieuwd of enige upgrades met de Ableton Push 2 mogelijk gaan blijven… daar was men (kennelijk) nogal verrast door de stop van Intel en werd de lange termijn keuze voor NUC als fundament ineens nauwelijks relevant meer.