Zeven terabytes op een stukje glas

Glazen dataopslag met Microsoft Project Silica

Interview

Als je denkt aan dataopslag, dan denk je waarschijnlijk aan harde schijven of ssd's. Voor je pc zijn dat prima opties, maar voor langetermijnopslag op grote schaal brengen die veel nadelen met zich mee. Hdd's, ssd's en andere vormen van grootschalige en langdurige archiefopslag verslijten met de tijd en krijgen te maken met zaken als bit rot. Ze moeten daarom om de zoveel jaar vervangen worden, wat kosten en extra stroomgebruik met zich meebrengt.

Microsoft Research werkt daarom aan Project Silica, een onderzoeksproject waarmee onderzoekers zeven terabytes aan read-only data opslaan op een vierkant stukje glas van 120 bij 120mm. Dat glas gaat volgens Microsoft duizenden jaren mee, is veilig voor malware, verbruikt tijdens het idlen geen stroom en kan sneller uitgelezen worden dan bijvoorbeeld tape. Het is ideaal voor grootschalige opslag voor kritieke data die tot ver in de toekomst beschikbaar moet blijven, bijvoorbeeld voor nationale archieven of overheden.

Silica moet op termijn dan ook dienen als praktische methode voor cold storage, ter vervanging van bijvoorbeeld tape of andere archiefmedia. Tweakers sprak met Richard Black, researchdirector van Project Silica, om te praten over deze glasopslagtechniek, de voordelen van glas en de werking ervan.

Een stukje Project Silica-glas, waarop de originele Superman-film is opgeslagen. Bron: Microsoft

Het begin van Silica

Project Silica is eind 2016 begonnen, vertelt Black aan Tweakers. "Duurzame en rendabele langetermijnopslag is een onopgelost probleem en de behoefte eraan blijft alsmaar groeien. Het probleem is dat bestaande archiveringsmedia verslijten en vele malen vervangen moeten worden gedurende de periode waarin je je data wilt bewaren. Of het nu hdd's of tapes zijn, ze hebben een eindige levensduur. Dat leidt tot kosten, uitstoot en energiegebruik. En die kosten nemen toe met de levensduur van de data: hoe langer je die bewaart, hoe meer het je kost."

"We waren bij Microsoft al een tijdje op zoek naar een opslagmedium dat beter zou passen bij de eisen voor dit gebruiksscenario. Bij Microsoft Research en Azure stuitten we al vroeg op werk van de Universiteit van Southampton in het Verenigd Koninkrijk. Deze universiteit had een afdeling die het Opto-electronics Research Center heette en een nieuw natuurkundig effect ontdekte, namelijk de mogelijkheid om glaskristallen te modificeren met behulp van een femtosecond laser."

"Na verschillende bezoeken aan Southampton, zag ons team een kans. Dus we begonnen een samenwerking met hen. We werkten de eerste tweeënhalf jaar samen aan het project en sindsdien werken we er aan door. Het is nog steeds een onderzoeksproject om de technologie voor glasopslag te ontwikkelen en te kijken of we de natuurkunde kunnen temmen om dit te laten werken."

Waarom glas?

Waarom Microsoft uiteindelijk voor die glastechniek koos als alternatief voor traditionele opslagmethoden? Omdat het volgens de techgigant verschillende voordelen met zich meebrengt. "De grootste troef van het glas is zijn duurzaamheid. Die duurzaamheid leidt tot verschillende andere goede eigenschappen", vertelt Black. "Glas is bestand tegen temperatuur, vochtigheid, deeltjes en elektromagnetische velden. Het gaat zo lang mee dat je de media niet om de paar jaar hoeft te vervangen. Je kunt je gegevens gewoon in het stuk glas bewaren zolang als nodig is."

Bron: Microsoft

"Het is ook immutable, of write once, read many. Zodra je de gegevens hebt geschreven, ben je klaar; die kunnen dan niet meer veranderd worden. Dat is zeer wenselijk bij archiefopslag. Gebruikers weten dat de data veilig is als het eenmaal geschreven is. Er zijn geen bugs, malware of staatshackers die de archiefstukken kunnen aanpassen. Dat is een goede eigenschap."

"De prestaties zijn ook een voordeel. Als je denkt aan magnetische tapes, die vaak gebruikt worden voor archiefopslag, dan zit er meer dan een kilometer tape in een cartridge. Als je iets wilt lezen, dan moet je dat eerst uitrollen of terugspoelen. Op een stuk glas kun je gemakkelijk de data opzoeken die je wilt uitlezen. En de capaciteit is ook goed. Zowel de data als het glas zelf zijn transparant. Daardoor kun je honderden lagen data boven op elkaar krijgen in een stuk glas van 2mm dik. Zo kunnen we ook een hogere opslagdichtheid bereiken dan tape."

"Dan is er ook de beschikbaarheid. Glas is heel gemakkelijk te maken. Je hoeft je geen zorgen te maken dat het opraakt of wat er gebeurt als er maar één leverancier in de wereld is en die ophoudt te bestaan, of iets dergelijks. Ten slotte is er de duurzaamheid. Het kost weinig energie om te maken, gebruikt geen energie wanneer de data niet wordt gelezen en is gemakkelijk te recyclen. Die voordelen komen allemaal voort uit de duurzaamheid van het glas."

Data schrijven met een laser

Zodoende begon Project Silica dus bij Microsoft Research. Het project bestaat uit vier 'labs', die verschillende aspecten van archiefopslag omvatten: schrijven, lezen, decoderen en opslag. Het geheel begint dus bij het beschrijven van de glazen plaatjes met behulp van een krachtige laser.

Met behulp van de natuurkundige ontdekkingen van Southampton, ontwikkelden onderzoekers van Microsoft een manier om leesbare data te verwerken in glaskristallen. Die data wordt geschreven in de vorm van honderden lagen met symbolen genaamd voxels. "Voxels zijn eigenlijk gewoon driedimensionale pixels; een pixel is tweedimensionaal, een voxel is een volume pixel", legt Black uit. Die voxels bevatten de data die later kan worden uitgelezen. Die data hangt af van de positionering van de voxel. Door onder meer de oriëntatie aan te passen, kunnen de onderzoekers verschillende bits aan data verwerken in iedere voxel.

Een laser beschrijft een glazen opslagplaatje. Bron: Microsoft

Hoe dat schrijven precies werkt? "Je neemt een kleine hoeveelheid energie. Die concentreer en time je in een femtoseconde (een biljardste van een seconde, red.). Vervolgens focus je die energie met een lens. Daarmee geef je een puls aan een zeer klein stukje in het glas. De intensiteit van het licht op dat focuspunt is dan zo hoog dat je er het kristal mee kunt aanpassen; je kunt zo dus permanente symbolen in het glas aanbrengen. Die aanpassingen zijn asymmetrisch; we kunnen onder andere de draaiing beïnvloeden. Dat maakt het mogelijk voor ons om meerdere bits in een voxel te verwerken, aan de hand van de oriëntatie van de voxel op meerdere assen."

In het kort schrijft een laser dus voxel voor voxel gegevens in het glas. Honderden laagjes van dergelijke miniscule voxels worden boven op elkaar geplaatst. Zo kan in een stukje glas van 2mm dik en ter grootte van een dvd momenteel meerdere terabytes aan data worden opgeslagen. In theorie kan die dichtheid volgens Black verder worden opgehoogd, hoewel het onderzoeksteam daar momenteel niet meer mee bezig is. "We kunnen dat in de toekomst wel verder opschalen, als dat nodig is", vertelt de researchdirector.

Verschillende lagen met voxels, die meerdere bits aan data bevatten op basis van hun oriëntatie. Bron: Microsoft

Schrijfsnelheden van Silica

Black kan niet vertellen wat de huidige schrijfsnelheden van Silica zijn. Het beschrijven van 7TB data op zo'n stukje glas 'zou even duren', vertelt hij wel. "We weten hoe we de schrijfsnelheden concurrerend moeten maken, en dat zouden vele megabytes per seconde moeten zijn. Ik kan je geen concrete cijfers geven, maar in theorie is het mogelijk om snel en meerdere voxels tegelijkertijd te schrijven. In ons onderzoek doen we dat niet; dat zou pas gebeuren in een productiefase."

"Onze laser werkt met pulsen. Die pulsen kunnen vrij snel achter elkaar komen. Je schrijft de symbolen en beweegt gaandeweg de laser over de lengte van het glas. Je kunt dat vergelijken met de manier waarop een barcodescanner dat doet. Je hebt dus een snelle reeks pulsen die we allemaal in het glas laten vallen. Iedere individuele puls schrijft een voxel in het glas. Dus ja, op deze manier schrijven we één voxel per puls. Maar op een hdd schrijf je ook op één magnetisch domein per keer."

"De andere manier om snel te schrijven, is dat de puls uit de laser héél veel energie heeft. Eigenlijk heb je niet zoveel energie nodig om de symbolen in het glas te schrijven. Je kunt de puls dan opsplitsen in meerdere bundels, en die allemaal op het glas richten. Je kunt zo één laser gebruiken om een hoop symbolen tegelijkertijd te schrijven. Dat zijn enkele manieren waarop we snel kunnen schrijven. We hebben de verwerkingscapaciteit gaandeweg al met 10.000 keer versneld ten opzichte van 2016, toen de natuurkunde oorspronkelijk werd ontdekt in Southampton."

Data lezen met microscopen

Ieder stukje glas wordt na het schrijven geverifieerd en kan dan worden opgeslagen totdat het weer gelezen moet worden. Dat lezen gebeurt niet met een laser, maar met een computergestuurde microscoop. Het stuk glas wordt daarvoor in een reader geplaatst. Met de microscoop wordt een van de lagen voxels in focus gebracht. Daar wordt vervolgens een afbeelding van geschoten met een camera, waarna die gedecodeerd kan worden. De microscoop kan daarna een andere laag in beeld brengen, en zo verder.

Een microscoop leest een Project Silica-
glasplaatje. Bron: Microsoft

Volgens Microsoft is glas ook op dit gebied relatief robuust; de data blijft leesbaar, ook als er bijvoorbeeld krassen op de plaat zitten. "Dat is het mooie van data in glas, in plaats van data op glas. Als je kijkt naar opslagmedia die een oppervlak etsen of modificeren, dan zijn krassen of slijtage een probleem. Met glas hebben we een soort marge rondom de gegevens. De data zit veilig binnen in het medium. De microscoop heeft ook een vrij smalle depth of field, dus krassen of stofdeeltjes zijn niet in focus tijdens het lezen van de data." Ook hierbij kan Black geen concrete leessnelheden noemen, maar volgens hem kan de techniek ook concurrerend zijn met andere typen archiefmedia.

Decoderen van de data met machinelearning

Voxels zijn analoge data, maar moeten bij het uitlezen worden omgezet naar digitale informatie die daadwerkelijk begrepen kan worden door een computer. "We gebruiken daar machinelearning voor", vertelt Black. "En dat doen we niet omdat dat trendy is."

Volgens Black heeft het gebruik van machinelearning twee grote voordelen. "Machine learning is heel goed in het classificeren van afbeeldingen, al helemaal als je het model goede trainingsdata kan geven. Wij kunnen perfect gelabelde trainingdata aan ons machinelearningnetwerk geven, aangezien we precies weten welke gegevens in een stukje glas horen te zitten; we hebben de originele kopie immers nog. Het blijkt dat ons machinelearningmodel het beter doet dan traditionelere technieken voor digitale signaalverwerking."

"Machinelearning maakt ons ook flexibeler als onderzoekers. We sleutelen dagelijks aan dingen. We voeren veranderingen en verbeteringen door of experimenteren met de reader of writer. Met klassieke digitale signaalverwerking is dan een enorm team van onderzoekers nodig dat zijn tijd besteedt aan het uitzoeken van die veranderingen en het tweaken van het algoritme. Dat zou onze voortgang vrij traag maken. Met machinelearning hoef je alleen het model opnieuw te trainen. Als de data vervolgens in beeld is op de microscoop, vindt het machinelearningmodel wel een manier om het terug te vinden."

Bron: Microsoft

Silica-bibliotheken

Het laatste aspect van Project Silica omvat een opslagmethode voor de glazen opslagmedia zelf, in de vorm van een Silica Library. Deze bibliotheken bestaan uit grote rijen opslagrekken die iets weg hebben van boekenkasten. Volgens Microsoft zijn de library's ontworpen rondom de werking van Project Silica's glazen opslagplaatjes en het feit dat die lang meegaan.

"Veel hedendaagse tapebibliotheken zijn nog ontworpen voor de workloads rond back-ups van mainframes uit de jaren zestig. Er is heel weinig innovatie geweest op dat gebied. De moderne workload lijkt daar gewoonweg niet op; het gaat vooral om kleine randomreadacties. Bovendien wil je, als je een medium hebt dat millennia meegaat, dat niet plaatsen in een bibliotheek waar de componenten slijten. We wilden daarom volledig passieve rekken, die net zo lang meegaan als de media die we erin zetten, of in ieder geval net zo lang als het gebouw eromheen."

"Daarom hebben we de bibliotheek herontworpen", vertelt Black. Deze Silica-bibliotheek is gebaseerd op modulaire rekken, waarin de glazen plaatjes worden geplaatst. Die worden op hun plek gehouden door de zwaartekracht en de rekken zelf bevatten dan ook geen elektronica. De rekken zijn volgens Microsoft 'incrementeel' in te zetten, waarmee ze gedurende hun levensduur uitgebreid kunnen worden met nieuwe modules.

De glazen media kunnen worden opgehaald door kleine robots, genaamd shuttles. Die kunnen zelfstandig de rekken beklimmen en de benodigde stukjes glas ophalen om naar de reader te brengen. De robots worden pas actief als er glas is om op te halen, zo vertelt Microsoft.

Een prototype van een Project Silica-library

Tot slot

Project Silica kan veelbelovend zijn voor de toekomst van archiefopslag. Voorlopig is het echter nog niet zover. Het is namelijk onduidelijk wanneer Project Silica in de praktijk gebruikt zal worden. Black kon daar tegenover Tweakers geen uitspraken over doen, hoewel hij benadrukte dat het momenteel alleen nog een onderzoeksproject is.

Zelfs wanneer dat gebeurt, is het onwaarschijnlijk dat je ooit eindigt met een Silica-schijf in je pc of laptop. Gezien zijn read-only eigenschappen is deze techniek niet geschikt voor dagelijks gebruik. Maar voor archiefopslag en langetermijnback-ups kan Silica op de lange termijn wellicht een praktischer en duurzamer alternatief vormen voor bestaande opslagmedia.

Reacties (139)

[Exirion]

Erg interessant artikel. Wel is de vraag hoe mature de techniek is en of we het ooit echt gebruikt gaan zien worden. Ruim 20 jaar geleden waren er bijvoorbeeld jubelende artikelen over holografische opslag met grote hoeveelheden data in een volume ter grootte van een suikerklontje. Je hoort er daarna vaak weinig meer over. Een stabiel produkt voor een redelijke prijs ontwikkelen blijkt toch lastig.

[To_Tall]

Leuk weetje. De techniek heeft ook een NL sausje. Southampton Werkte samen met Eindhoven om een techniek te ontwikkelen om data weg te schrijven op glas.

FEMTOSECOND LASER PRINTER FOR GLASS MICROSYSTEMS WITH NANOSCALE FEATURES

https://cordis.europa.eu/project/id/260103/reporting

[Tomas_]

Doet mij weer aan het volgende denken:
nieuws: Uitvinder neemt kapitale vondst mee in het graf

[Q]

Dat was 100% een broodje aap. Iemand die Roel Pieper probeerde te zwendelen. Was vooral grappig om te zien hoeveel mensen het serieus namen.

[Reactie gewijzigd door Q op 22 juli 2024 13:38]

[Buffelkut]

Heb nooit bewijzen gezien dat het niet waar was, vreemde zaak:
https://youtu.be/j1cQp1w7IOY?feature=shared
https://youtu.be/hDi8VjQA1fg?feature=shared

[Reactie gewijzigd door Buffelkut op 22 juli 2024 13:38]

[Jan Onderwater]

Bij het zogenaamde Jan Sloot systeem ging het over 8 kilobytes per film. dat is 64Kbit
Een film opgenomen op 24FPS en anderhalf uur duurt heeft een 130.000 frames.
dan zit je op 2 frames per bit.
Denk je echt dat dit waarschijnlijk is?

[jimh307]

Nee, dit kan wiskundig niet, mits AI deze films genereerd. Data is niet oneindig comprimeerbaar.

[Jan Onderwater]

Exact, maar net als bij dingen als Homeopathie kan je praten als brugman, mensen willen het perse geloven zonder er ook maar een snars van te begrijpen.

[bzuidgeest]

Dit specifieke geval is meer dan waarschijnlijk een broodje aap, maar tegelijk zijn er veel dingen die ooit geen nut hadden of niet konden bestaan die toch bestonden. Waar de wetenschap zeker wist dat het nieuwe idee onzin was. Totdat ze er niet meer omheen konden. De wetenschap heeft meer dan een paar flaters op zijn naam op dat gebied

Niemand geloofde in bacteriën, ziekte kwam door kwade ether.
Radiogolven waren en nutteloze curiositeit van de natuur...
Enz enz

[singingbird]

Nog een paar jaar en dan is de prompt voor Sora (en andere generatieve AI) slechts 8kb lang voor een speelfilm

[ACM]

Er zijn allerlei compressie benchmark/wedstrijden. En die nemen steevast ook de grootte van de compressiesoftware zelf mee bij de beoordeling.

Dus in het geval van generatieve AI zou dat dan de gemiddelde film alsnog wel groter worden dan domweg de film zelf in AV1 gecomprimeerd aanbieden (dat AV1 lossy is, lijkt me juist eerlijk in deze vergelijking)

[bzuidgeest]

Ik denk ook dat sloot nep was, maar jou berekening is ook niet veel soeps, bij compressie kan je niet even delen door het aantal frames.
1 start frame plus een magische formule om elke volgende frame uit de eerste te berekenen.... Als het bestond dan werkt jou berekening niet bepaald.

[Jan Onderwater]

Mijn voorbeeld is gewoon om aan te tonen hoe absurd de claim van Sloot is.

[bzuidgeest]

Ik snap je intentie, maar het is een heel slecht voorbeeld, iedereen die een iets van compressie weet, accepteert die redenatie niet. Of ze nou wel of niet in magische algoritmes geloven.

[Jan Onderwater]

Iedereen die iets van compressie weet snapt sowieso al dat Sloot onzin is.

[bzuidgeest]

Daar ga ik van uit, echter de meesten schrijven geen voorbeeld dat het doet lijken alsof ze er minder van snappen dan sloot. Je voorbeeld komt verschrikkelijk naïef over.

[Jelster]

En dat is dus elke keer zo bij anti-Slooters. Hard roepen maar weinig laten zien. Compressie is geen vast liggend iets. Geen natuurkundig feit. Valt of staat met de techniek daarachter. Was geen DoubleSpace of zoiets. Sloot had een ander broodje gebakken.

[jerisson]

Compressie is wiskunde. Als je een film kan voorstellen als 8kb - zoals Sloot beweerde - , dan kan je daarmee 64000 verschillende films voorstellen (edit: excuus, het was nog vroeg voor mij. Maar nog steeds heb je te weinig variatie: 2 frames per bit - zoals Jan technisch correct opmerkt - of 12bits/seconde is niet eens genoeg om een enkele motion vector te beschrijven. Laat staan eender welke verandering er optreedt in 1 seconde video.). Uiteraard kan je het aantal bytes verhogen. In normale omstandigheden lijken die films niet of nauwlijks op elkaar: dus je gaat al een gigantische codebook nodig hebben om grote verschillen tussen films met 1 bit verschil kunnen voor te stellen (m.a.w. uitsluitend je codebook bevat elke film vrijwel volledig), ofwel heb je dan hele zware lossy compressie waardoor je film niet herkenbaar is. Iemand met een beetje kennis rond dit onderwerp snapt dit.

Het verhaal van Sloot en zijn uitleg dat het niet over compressie maar over coderen ging laat eerder uitschijnen dat zijn systeem eerder leek op een 8kb ID die gebruikt werd om een film uit een database af te spelen.

[Reactie gewijzigd door jerisson op 22 juli 2024 13:38]

[bzuidgeest]

Sorry, maar ik geloof ook niet in sloot. Dat maakte de gegeven berekening om het te ontkennen echter niet ineens geweldig.

Compressie komt in veel varianten en is zeker niet zo simpel als data delen door aantal frames zoals werd gesteld. Een knudde voorbeeld maakt sloot zijn verhaal echter niet ineens waar.

[YopY]

Je kunt een negatief niet bewijzen, zo werkt het gewoon niet. Ik heb een manier ontdekt om onbeperkt gratis energie op te wekken, dat zit in mijn hoofd, bewijs maar eens dat ik het niet heb.

[Skit3000]

dat zit in mijn hoofd, bewijs maar eens dat ik het niet heb.

Dat kan ik, maar dan moet ik wel je hoofd open maken.

Voor wie de Three Body Problem reeks niet heeft gelezen; vanaf morgen kan je bij Netflix een fictieve toepassing van ongeveer wat jij zegt zien.

[mmjjb]

Jammer dat je de Three Body Problem zo lijkt te degraderen.

[Skit3000]

Let op, dikke spoiler...

Andersom; ik vind het een intrigerende gedachte dat als "de vijand" in staat is alle communicatie af te luisteren, je als mensheid al je vertrouwen in één persoon legt om te bepalen of de wereld wel of niet mag blijven bestaan. Zeker met de extra lagen van wantrouwen jegens, de onvoorspelbaarheid en (daardoor dus) de macht van deze persoon is het voor buitenstaanders onmogelijk om te bepalen of er wel of niet op de knop gedrukt gaat worden, en of deze persoon dus wel of niet met rust gelaten moet worden.

Uiteindelijk is het natuurlijk maar een klein stuk uit de serie, maar (in de boeken in ieder geval) wel een hele krachtige.

[DexterDee]

Die bewijzen zijn er wel. Middels de informatietheorie van Claude Shannon is er wiskundig bewijs dat de betreffende compressietechnologie fysiek onmogelijk was. Jan Sloot nam de woorden compressie dan ook liever niet in de mond en noemde het liever encoding. Het lijkt er heel erg op dat zijn "uitvinding" dus niet zoveel meer was dan een fancy lookup tabel in een leuk kastje. Helaas zullen we er nooit achter komen wat het precies is geweest.

[CrazyJoe]

Indien deze "revolutionaire" uitvinding inderdaad gestolen was, dan hadden we allang een implementatie ervan voorbij zien komen.

Het feit dat het niet gebeurd is, lijkt me reden genoeg om aan te nemen dat er dus niets gestolen is omdat er niets te stelen viel.

Er lopen genoeg charlatans rond op deze wereld die beweren een technologie ontwikkeld te hebben en daarvoor geld losweken bij argeloze investeerders zonder dat ze ooit in staat geweest zijn om die technologie werkend te krijgen.

[CAPSLOCK2000]

Het lijkt me leuk om een keer te kijkenhoe ver we met hedendaagse techniek komen.
Compressietechniek is erg goed geworden, HD's groot en CPU's snel en zuinig.


Met een natte vinger denk ik dat je tegenwoordig een hele film in 100MB kan proppen als je de modernste (de)compressietechniek & beeldverbeteringstechnieken inzet en genoegen neemt met jaren '90 videorecorderkwaliteit op een 4" beeldbuis met blikkerig geluid. Tegenwoordig niet meer acceptabel maar in die tijd heel gewoon. Exacte digitale kopieen waren nog niet de norm.

Dus, 100MB per film => 10 films per gigabytes => 10.000 films per terabyte => 200.000 films op een HD van 20 TB. Ik denk dat 200.000 films praktisch gezien genoeg is om te claimen dat je álle films hebt.

[edit]
Ik probeer uiteraard niet te suggereren dat dit toen al mogelijk was.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 22 juli 2024 13:38]

[Hans1990]

De heuristics zijn beter geworden om sneller een betere compressie van groter beeld te vinden. Nieuwe encoding formaten ondersteunen ook nuttigere beschrijvingen voor bvb grotere macroblocks. Maar die laatste toevoegingen schalen met name beter voor de hogere resoluties die we tegenwoordig hebben. Voor kleinere resoluties doen ze schrikbarend weinig of presteren zulke encoders soms zelfs slechter (video encoders hebben immers heel veel handmatig te tunen waarden, die in meerdere presets worden opgeslagen, en die worden gaandeweg voor HD of hoger afgesteld). In dit opzicht zijn nieuwe encoders dus ook niet 'magisch' of dramatisch beter.

Het valt niet compleet uit te sluiten dat zo'n techniek ooit heeft bestaan. Maar er zijn -terecht- genoeg twijfels of het eerlijke verhaal is verteld. De limieten van Shannon's informatietheorie zijn immers vrij hard, maar die gaan met name over lossless encoding. Voor lossy encoding kan je duizenden dimensies aan vrijheden/heuristics verkennen. Daarin kan je bewijzen dat XYZ niet in A past, maar als jij zegt dat YZ elders worden opgeslagen (look-up table), of dat we genoegen nemen met enkel XY op te slaan in A (lossy encoding), dan werken we niet aan hetzelfde probleem. Ditzelfde geldt ook voor de claim van "alle films op 1 CD". Met de informatietheorie wetten en state-of-the-art video encoders 20+ jaar later, past dat simpelweg niet.

[Reactie gewijzigd door Hans1990 op 22 juli 2024 13:38]

[CAPSLOCK2000]

Het valt niet compleet uit te sluiten dat zo'n techniek ooit heeft bestaan. Maar er zijn -terecht- genoeg twijfels of het eerlijke verhaal is verteld. De limieten van Shannon's informatietheorie zijn immers vrij hard, maar die gaan met name over lossless encoding. Voor lossy encoding kan je duizenden dimensies aan vrijheden/heuristics verkennen. Daarin kan je bewijzen dat XYZ niet in A past, maar als jij zegt dat YZ elders worden opgeslagen (look-up table), of dat we genoegen nemen met enkel XY op te slaan in A (lossy encoding), dan werken we niet aan hetzelfde probleem. Ditzelfde geldt ook voor de claim van "alle films op 1 CD". Met de informatietheorie wetten en state-of-the-art video encoders 20+ jaar later, past dat simpelweg niet.

Het is niet mijn bedoeling aan te tonen dat Jan Sloot gelijk had of dat het in theorie mogelijk is/was. In zijn verhaal zou een film 8kb groot zijn en op CD worden opgeslagen, dat is nog veel extremer dan mijn hedendaags voorbeeld. Dat soort implementatiedetails vind ik minder interessant, het gaat me er meer om dat we tegenwoordig wél een kastje kunnen bouwen dan in je zak past dat alle bekende films kan bevatten.
30 jaar geleden was dat lachwekkend ongeloofwaardig, nu is het realistisch (met wat compromissen).
Het iis een beetje een gepasseerd station doordat we tegenwoordig internet hebben en alles kunnen streamen waardoor het niet meer nodig is om alles zelf bij je te hebben, maar meer dan 100 films op je telefoon meeslepen is technisch gezien volledig realistisch voor de gemiddelde Nederlander.

[svideo]

Net als spotify, het lijkt alsof je alle muziek hebt maar je krijgt aftreksels.
Kwantiteit over kwaliteit. In mijn ogen een sneu doel.

[brama]

In zon' kastje als van het formaat Jan Sloot krijg je zelfs nog wel 200TB (10x) gepropt op SSD's, waarbij elke film dan 1000MB aan data mag innemen om nog te passen. Dan heb je zelfs al best acceptabel 1080p beeld per film.

Jan Sloot was natuurlijk een fantast met een onzinproduct wat niet werkte, maar toch grappig dat je het technisch gezien nu wel aantoonbaar zou kunnen realiseren zonder onzin.

[Jan Onderwater]

Mensen willen nu eenmaal graag dingen geloven die magisch en eigenlijk niets van begrijpen. Jan Sloot compressie, Homeopathie etc. En het opvallende is, dat als je mensen uitlegt dat het bedrog is, ze veel bozer zijn op jou dan op de bedrieger.

[jimh307]

Doet me denken aan het Stockholmsyndroom. Wat je schrijf is 100% waar.

[WillySis]

Dit deed mij inderdaad ook denken aan die holografische opslag.
Interessant is het zeker. Alleen wordt één kenmerk van glas over het hoofd gezien. Glas is breekbaar! Het vernietigen van een compleet archief is dus niet zo moeilijk.

[To_Tall]

Gehard glas is moeilijk te breken, hele stellingen kunnen omvallen zonder dat veel glas stuk gaat. Alleen punt impact zoals met je auto raam. Lat het glas makkelijk breken.

Ook met deze opslag geld. 1 backup is geen backup.

[sympa]

En het mooie is dat de media goedkoop zijn, dus een extra kopietje neerleggen is zo'n probleem niet.
Stof dat op de glasplaatjes valt dan weer wel.

[WillySis]

Gehard glas kan ook breken. Soms gebeurt dat zelfs spontaan.
Wat de invloed van het schrijven van de voxels op de eigenschappen van het glas heeft is niet bekend.

[To_Tall]

Voordeel kan dan ook wel zijn dat glas makkelijker te repareren is. Met machine learning zou verloren bits kunnen herstellen.

[WillySis]

Langs de breuklijnen zal best veel data verdwijnen. Of die weer te repareren zijn hangt af van de error correctie die aan de data wordt toegevoegd.
Mochten er meerdere glazen plaatjes gebroken zijn, dan heb je er ook nog een leuke puzzel bij om de juiste stukjes bij elkaar te krijgen.

[FrankHe]

De concepten zijn verre van nieuw, IBM 1360 en Foto-Mem FM 390 stammen uit de jaren '60 en deden exact dat alleen op een ander medium. Ik ben heel benieuwd of Microsoft het inderdaad voor elkaar gaat krijgen om en nieuwe standaard neer te zetten. Het probleem met dergelijke technieken is altijd om er een breed geaccepteerde wereldstandaard van te maken, dat is nog niet zo makkelijk.

[YopY]

En commercieel haalbaar; dat gezegd hebbende, als het een plek vind dan zal het vooral bij cloudaanbieders zijn, die zijn redelijk gecentraliseerd en kunnen grote hoeveelheden data van meerdere bronnen archiveren.

Ik hoop dat er een filantroop of regering komt die een archief gaat samenstellen; verzamel zoveel mogelijk kennis en media, zet het op bijvoorbeeld deze dingen (en anderen die makkelijker uitleesbaar zijn), en stop het in een kluis diep in een berg of onder de grond; zorg ervoor dat het onderhouden en bijgehouden word, met een automatische en passieve manier om het af te sluiten als er toch iets gebeurt.

En zet monumenten neer over de hele wereld die de locatie aangeven, grote granieten monolieten of iets dergelijks.

[Dreamvoid]

Overheden hebben natuurlijk al heel lang archieven.

Maar op zich is dit ook voor particulieren praktisch: aan de foto's die je 10 jaar geleden nam, ga je niks meer veranderen.

[player-x]

Nou heeft MS door de jaren best wel wat zeepers gehad, zo als de laatste Halolens.

Maar dit ziet er uit als een techniek dat misschien wel levensvatbaar is, vooral omdat permanente opslag, voor veel data belangrijk is, zoals onderzoeksdata van bedrijven, of bv o.a. de overheidsgegevens van het kadaster.

Dan heb je in een rek met glasplaatjes van een meter, heb je 175TB permanent opgeslagen.

Daarnaast heb je ook voor bedrijven/beursen/banken een manier om een onmogelijke te manipuleren data retentie hebt, omdat je altijd kan terug lezen wat de originele geschreven data was, en kan nog beter zijn dan blockchain.

kan me zelfs voorstellen dat overheden, als deze techniek bestaat, dat dit een verplichte manier wordt van (offsite/externe) data retentie.

[KilljoyNL]

Voor de reguliere mensen is Hololens niet echt een succes nee, maar MS heeft wel deals met het amerikaanse leger, dus daar is het wel een rendabel succes voor ze.

https://www.roadtovr.com/...ns-us-army-ivas-contract/

[player-x]

Hmmm, nou nee.

[segil]

Hoezo is de hololens een zeeper? Het wordt door diverse bedrijven al enige tijd gebruikt.

[derx666]

Dat was ook meteen mijn eerste gedachte. Na even zoeken kwam ik het volgende artikel tegen: nieuws: Stand van zaken op het gebied van holografische opslag

Oftewel: hoe nieuw is dit uiteindelijk, en waarom zijn die technieken nooit doorontwikkeld? Ik kan me voorstellen dat 20 jaar later de techniek wel wat verder is. Het lijkt me ook dat een kubus handiger, en vooral steviger is om dingen in op te slaan dan een glasplaat van 2mm dik.

[Coolstart]

Ruim 20 jaar geleden waren er bijvoorbeeld jubelende artikelen over holografische opslag met grote hoeveelheden data in een volume ter grootte van een suikerklontje.

Dit is dus zo'n 'holografische' opslag. Een andere naam is gewoon stacked layer, of 3D memory etc. Het valt onder de noemer optical data storage. Dit is nog zo'n onderzoeksproject waar ze meerdere lagen kunnen 'graveren' in een lichtgevoelig polymeer. De toepassing van Silica en de lichtgevoelig polymeer lijkt me compleet anders.

Je hoort er daarna vaak weinig meer over.

Vaak zijn dat technische doorbraken maar zijn er nog veel andere zaken nodig om het in massa te produceren. Bijvoorbeeld snelheid van schrijven en uitlezen bijvoorbeeld. De vervolgstappen blijven meestal uit de media omdat het niet interessant is. Er moet ook gewoon nog vraag zijn in de markt. Als blijkt dat niemand wil betalen om digitale archieven op te slaan dan blijft het gewoon op de plank liggen.

Een stabiel produkt voor een redelijke prijs ontwikkelen blijkt toch lastig.

De bejubelde ontdekkingen van 10-20 jaar geleden zijn nog steeds relevant. Soms nemen dingen tijd, zeker om gevestigde technologie om ver te werpen. Maar niets sterft een stille dood. De link naar waar ik verwijst heeft bijvoorbeeld verder gebouwd om het werk van Stefan Hell die de dual-beam super-resolution microscoop heeft uitgevonden zodat ze data kunnen uitlezen in een doorzichtige 3D structuur. Hij heeft er zelfs een nobelprijs met gewonnen in 2014.

[jimh307]

Dit is ongeveer wel het beste digitale opslagnieuws dat ik in jaren gelezen heb. Als ze hier meester in worden zijn schijfjes zoals M-disc ook niet meer nodig. Voor de consument die hier waarschijnlijk geen hardware voor hoef te kopen zie ik applicaties zoals OneDrive en andere cloud diensten waarop mensen belangrijke data bewaren, dit wel doen.

Ook voor archiefdoeleinden zie ik dit positief in. Waar ik dan aan denk zijn digitale muziek- en filmarchieven. 7 TB op zo'n stukje glas schaalt ook meer en zeker als de entropie zeer laag of absent is.

Ineens kan er ruimte komen om oude krantenarchieven te digitaliseren en scheelt het veel gedoe met zuurvrij papier en dure locaties waar het bewaren nooit een eeuwigheid kan duren. Ooit zal het papier vergaan en entropiearm glas kan miljoenen jaren bewaard worden zonder dat de data onleesbaar wordt. Trek je dan nog een back-up op een ander glassoort dan is dataretentie al helemaal gewaardeerd.

Met deze techniek worden vele vragen over retentie beantwoord.

[MeMoRy]

Klopt, nog ouder zelfs. Het bleek technisch echter heel moeilijk te realiseren en de bedrijven die er destijds mee bezig waren zijn failliet gegaan (InPhase) of opgekocht.
De opslagcapaciteit (300GB) en transfer rate (20MB/s) die ze destijds (2011) hadden gehaald viel ook tegen.

Dit lijkt me meer van hetzelfde: een moderne variant van de Holographic Versatile Card.
Microsoft is gewoon weer op zoek naar "the next new thing". Maar Microsoft staat (net als Google) bekend dat ze dingen uitproberen en vroegtijdig weer afschieten.

[Djerro123]

Interessant artikel zeg! Wat ik mij afvroeg mbt de duurzaamheid; is glas niet altijd nog een klein beetje vloeibaar? Bij oude kerken bijvoorbeeld, zie je dat glas na honderden jaren dikker aan de onderkant is geworden en dunner aan de bovenkant. Of ligt dat aan het type glas?

Edit: zie bijvoorbeeld dit topic over precies dit onderwerp forumtopic: Vraagje over glas.....

[Reactie gewijzigd door Djerro123 op 22 juli 2024 13:38]

[NoTechSupport]

Er werd vroeger wel gezegd dat glas eigenlijk een vloeistof is die zeer langzaam stroomt. Dit zou te meten zijn door in oude ruiten de dikte van de onderkant te vergelijken met die van de bovenkant.[6] Dat verhaal, dat ook op scholen werd onderwezen, is echter onjuist. Volgens een berekening van Edgar Dutra Zanotto van de Universiteit van São Carlos in Brazilië in het American Journal of Physics zou zelfs glas met een lage viscositeit er 10³² jaar over doen om merkbaar te vervormen.[7] Aangezien dit vele malen langer zou duren dan de leeftijd van het heelal kan men bij kamertemperatuur moeilijk enige vloeiverschijnselen waarnemen. De dikteverschillen in oude ruiten zijn te verklaren uit fabricagemethoden die in het verleden werden gebruikt. Glasplaten werden gemaakt door het dikvloeibare glas rond te draaien. De buitenste rand werd daarbij dikker. Bij het plaatsen van de rechthoekig gesneden ruit, plaatste men de dikste kant aan de onderzijde, vanwege de stabiliteit.
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Glas

[Stevie-P]

Dank, voor mij wat dit nieuw. Ik wilde het al gaan toevoegen aan de common misconceptions pagina op wikipedia, maar daar stond het al tussen!
https://en.m.wikipedia.or..._of_common_misconceptions

[Reactie gewijzigd door Stevie-P op 22 juli 2024 13:38]

[Grrrrrene]

Klopt, dat is inderdaad een broodje aap. Toch heeft glas wel degelijk een viscositeit bij kamertemperatuur, wat suggereert dat het kan vervormen onder constante schuifspanning. Ik gok (heb er niet aan gerekend) dat het effect zo minimaal is, dat het alleen op papier een vloeistof is, maar in praktische zin gewoon een vaste stof.

Om het een beetje in perspectief te zien: Glas heeft een viscositeit van 10¹⁸ tot 10²⁰ mPa.s (een 1 met 18 of 20 nullen) en water heeft een viscositeit van 1 mPa.s. Een getal waar ik me om eerlijk te zijn weinig bij kan voorstellen, zo hoog

[uiltje]

Als je nog hogere getallen wil zien kan je cryptografie gaan doen. Een RSA sleutel van 3072 bits heeft meer dan 921 decimalen (bits naar decimalen is delen door 10 en dan maal 3, ongeveer). Nou ja, da's alleen de private exponent, dan is er nog de modulus van dezelfde grootte etc.

[Reactie gewijzigd door uiltje op 22 juli 2024 13:38]

[Grrrrrene]

Ja, ik snap wel dat er grotere getallen zijn, maar iets wat 1E18 keer zo visceus is als water zegt me niet zoveel Het is dus het getal in combinatie met iets als viscositeit.

[Eldunari]

Ik kan je wel een tussenweg geven.
1 van de langstlopende experimenten ooit is het zogenaamde "Pitch Drop" experiment.

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Pitch_drop_experiment

Dat is ongeveer 20 miljard (2e10) x zo viskeus als water. Dus de verhouding tussen water en pek op kamer temperatuur is ongeveer even groot als de verhouding tussen pek en glas. (5e8)

[kimborntobewild]

Als het uit zichzelf vervormd, dan is het toch een vloeistof? Natuurlijk, op een mensenleven is het onmeetbaar. Maar vervormen is vervormen; ook al duurt dat 10^32 jaar.

[NoTechSupport]

Het gaat niet om mensenlevens, het gaat om de leeftijd van het heelal. Het is voor alle doelen gewoon een vaste stof, en zeker voor die ruiten die een ongelijke dikte hebben.

[kimborntobewild]

Het is voor alle doelen gewoon een vaste stof

Ik heb het over een (te wensen) wetenschappelijke beschrijving van of iets wel of niet een vloeistof is.
Niet over 'voor alle (huidig denkbare) doelen'.
Je moet ergens een grens stellen. Bijv:
Iets is geen vloeistof als het binnen 10^1000 jaar minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd.
Iets is geen vloeistof als het binnen 1 miljoen jaar minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd. Of:
Iets is geen vloeistof als het binnen 1 jaar minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd. Of:
Iets is geen vloeistof als het binnen 1 uur minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd. Of:
Iets is geen vloeistof als het binnen 1 seconde minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd. Of:
Iets is geen vloeistof als het binnen 1 nanoseconde minder dan 1% zonder andere invloeden dan de zwaartekracht uit zichzelf vervormd.

Zonder een definitie waarbij tenminste tijd ook wordt meegenomen, heb je geen goede definitie.

[BoAC]

Omdat uitlezen van de data op basis is van machine-learning kun je dus nooit bitwise vertrouwen op deze opslag. Het uitlezen is altijd een benadering van wat je erin stopt..
Het is dus een soort ‘lossy’ compressie eigenlijk. Wanneer je dus een plaatje met een kastanjeboom opslaat, die lijkt op een plataan, kan het zomaar zijn dat je over 10 jaar een plataan ziet omdat het algoritme ‘slimmer’ is geworden..
Een Word document kun je dan vergeten..

[air2]

Maar datzelfde geld voor signaal technologie zoals die nu in opslag media gebruikt wordt. En waarom zou het algoritme vervangen worden? Als je het niet traint veranderd het niet.
Wat hier gebeurt is dat je een algoritme laat "ontstaan" dat bij bepaalde input bepaalde output oplevert. In deze situatie is de input en de verwachte output 100% bekend, dus de training kan vrij effcient verlopen en na training hoeft het algoritme niet aangepast.
Dat is anders, dan dat je traint om kastenplaatjes te herkennen en iedere keer nieuwe kattenfoto's wil toevoegen. Dus de bandbreedte van de te herkennen data lijkt me hier een stuk kleiner.

[Caedus]

Maar datzelfde geld voor signaal technologie zoals die nu in opslag media gebruikt wordt.

Is dat zo? Ik dacht dat we de eentjes en nullen uit digitale opslagmedia direct kunnen uitlezen zonder tussenpersoon die een interpretatie van de data geeft (in dit geval het zelflerende / machine learning model).

Ik ben toch wel erg benieuwd naar zowel de betrouwbaarheid als de noodzaak van het gebruiken van zelflerende modellen in dit scenario, want met zoiets gevoeligs als archiefdata lijkt het me risicovol.

[david-v]

Ik denk dat bij het uitlezen van een 0 of 1 (en de bijbehorende uitdagingen als het magnetisch signaal net wel of niet sterk genoeg is om een 1 voor te stellen) minder interpretatie nodig is dan bij een het wegschrijven van data in een voxel. Je hebt dan niet te maken met een 0 of een 1 maar met een volumetrische pixel die dus meerdere bits aan informatie kan bevatten. De "vorm" van die pixel kan in de loop van de tijd veranderen omdat het handiger is om dat weg te schrijven of dat je juiste meer data kan wegschrijven. Als je bij elke wijziging een algoritme moet gaan schrijven die de voxel kan uitlezen ben je daar best veel tijd mee kwijt. Maar een AI is daar heel goed in als het voorbeelden krijgt van de nieuwe states/vormen die een voxel krijgt. Machine learning is daar echt super handig in.

Dat is wat ik haal uit dit paragraaf

"Machinelearning maakt ons ook flexibeler als onderzoekers. We sleutelen dagelijks aan dingen. We voeren veranderingen en verbeteringen door of experimenteren met de reader of writer. Met klassieke digitale signaalverwerking is dan een enorm team van onderzoekers nodig dat zijn tijd besteedt aan het uitzoeken van die veranderingen en het tweaken van het algoritme. Dat zou onze voortgang vrij traag maken. Met machinelearning hoef je alleen het model opnieuw te trainen. Als de data vervolgens in beeld is op de microscoop, vindt het machinelearningmodel wel een manier om het terug te vinden."

[striper]

Ik kan me voorstellen dat ze checksums toevoegen of iets als parity voxels om fouten te herstellen. Zo werken QR codes ook; daar zitten een aantal pixels in als parity om leesfouten of beschadigingen aan de code te kunnen herstellen.
https://en.wikipedia.org/...3Solomon_error_correction

[wirrbeltier]

Nou ja, volgens mij zit er niet al te veel generative AI in dat model, het is meer het segmenteren van een ambigue input. Ik zou gokken dat het conceptueel meer in de buurt komt van multi-level cells in moderne SSDs. Als ik het goed begrijp wordt er ook de voltage in een cel analoog uitgelezen en er meerdere levels gedefiniëerd (SLC: 0/1, MLC: 0/1/2, TLC: 0/1/2/3 of zo), om er meer data in dezelfde opslag kwijt te kunnen.

Er zijn ook algorithmes nodig om die omrekening tussen analoge voltagelevels en digitale bits te kunnen maken, en het is niet onmogelijk dat er nu al in een SSD controller een klein machine learning model draait. Een moderne SSD is ook prima in staat bit-wise correcte data weer te geven, dus zie ik niet waarom het uit microscoopimages niet ook zou kunnen.

[wduizer]

je kan dan over 10 jaar ook tegen die AI vertellen dat het gaat om data van 10 jaar oud en zal die er rekening mee houden in de interpretatie van die data.

[nout77]

Bij deze uitlees techniek (de driver) wordt machine learning alleen toegepast tijdens de ontwikkelingsfase. Het is dus niet een zelflerend systeem. Want dan staat het algoritme vast en zal dit niet meer wijzigen, dit zal dan versie 1.0 zijn. later zal er vast een nieuwe versie uitkomen maar doordat deze opslag juist voor lange termijn bedoeld is zal deze altijd backwards compatible blijven met versie 1.0. Het is dus geen Ai zoals we dat nu kennen van OpenAi.
Maar kun je dat waarschijnlijk alsnog op een 'hoger niveau' toepassing om je glasplaat uit te lezen via een stem commando, zeker over 10 jaar

[Zenomyscus]

Mooie techniek. Ik herinner me nog een scifi serie waarin opslag op basis van kristal ging, zo gek was dat dus niet. Voor permanente opslag is dit veel waard. De dichtheid is ook prima als he meerdere terabytes met de grote van een DVD kan opslaan. Als je de data wilt vernietigen kun je de disk hersmelten lijkt me. Het enige onveilige voelt voor mij het machine learning stuk. Ik vraag me af in hoeverre dat werkelijk 100% correct is. Daar durf ik zelf nog niet op te vertrouwen.

[Kenhas]

Je spreekt over de grootte van een dvd maar in het artikel is er sprake van 120mm². Dan is de foto die erbij staat wel verwarrend.

Vraag me af of het 120mm² is of 120cm² is. Afgaande op de foto zou ik eigenlijk het tweede denken.

zeven terabytes aan read-only data opslaan op een stukje glas van 120mm²

Dat lijkt me dus grofweg (om gemakkelijk te rekenen) 10mm op 12mm

[Zenomyscus]

Je spreekt over de grootte van een dvd maar in het artikel is er sprake van 120mm². Dan is de foto die erbij staat wel verwarrend.

Vraag me af of het 120mm² is of 120cm² is. Afgaande op de foto zou ik eigenlijk het tweede denken.


[...]


Dat lijkt me dus grofweg (om gemakkelijk te rekenen) 10mm op 12mm

Uit de tekst:
"Zo kan in een stukje glas van 2mm dik en ter grootte van een dvd momenteel meerdere terabytes aan data worden opgeslagen."

[Kenhas]

Ik wou ook niet bedoelen dat de poster verkeerd was. Ik zei gewoon dat ik in de war was door de verschillende afmetingen die vermeld werden.

Ik zie dat de tekst ondertussen is aangepast

origineel:

read-only data opslaan op een stukje glas van 120mm²

nu:

read-only data opslaan op een vierkant stukje glas van 120mm

Het ² is nu weggevallen en dan klopt het wel allemaal

[david-v]

Je spreekt over de grootte van een dvd maar in het artikel is er sprake van 120mm². Dan is de foto die erbij staat wel verwarrend.

Waar lees je dat? er staat:

een vierkant stukje glas van 120mm

dat is 14.400m²

Een CD heeft een diameter van 120mm dus het is wel even groot maar wel meer oppervlak om te beschrijven in het stukje glas

edit:er stond blijkbaar 120m² maar het is aangepast door de auteur van het artikel. Vandaar te verwarring

[Reactie gewijzigd door david-v op 22 juli 2024 13:38]

[evers97]

Stargate? 😄

[Alfa1970]

Het idee is al veel ouder dan Star Gate, bijvoorbeeld:
2001: A Space Odyssey uit 1968. (HAL 9000, memory modules).
Maar het kan nog een stukje ouder dan dat:
Forbidden Planet uit 1956, hoewel dat meer een soort van steentjes waren dan glas.

[Zenomyscus]

Stargate? 😄

Ja dat zou zomaar kunnen, het is al even geleden dat ik alle seizoenen gekeken heb, maar het is wel typisch stargate ja.

[Prince]

De Isolinear chip van Star Trek?
2.15 kiloquads aan opslag! = ongeveer 1.9 PB dacht ik.

Ter info: Commander Data had 100 PB aan opslag

[Reactie gewijzigd door Prince op 22 juli 2024 13:38]

[WigaDan]

Goede glasverzekering afsluiten!

[Tjeerd]

Waren ze toch niet helemaal gek in sommige films, waar je dan in een verre toekomst ziet dat ze glas gebruiken als opslag. Tenminste, volgens mij heb ik wel eens films gezien waar dan heel interessant met een transparant blokje werd rondgelopen waar dan alle gegevens op stonden. Weet alleen even niet meer welke films dat waren.

[BCC]

Science Fiction is toch ook per definitie dat je bestaande techniek extrapoleert en daardoor met plausibele techniek in je film/serie werkt? Anders is het Fantasy.

[ared]

Arthur C. Clarke's derde wet: "Any sufficiently advanced technology is indistinguishable from magic."

Als een schrijver in de late middeleeuwen ons hedendaagse leven nauwkeurig zou hebben beschreven, zou dat volgens jouw definitie Fantasy zijn, geen Science Fiction, omdat veel technologie niet geëxtrapoleerd had kunnen worden uit wat er toen beschikbaar was. Ik kan zelfs met magische spreuken ("Hey Google") mijn omgeving beïnvloeden, dat zou toen zeker als magie zijn bestempeld.

Volgens mij is het verschil meer of de lezer/kijker weet dat de "magische" dingen technologisch van aard zijn, of dat er werkelijke magie in het spel is.

[To_Tall]

De denk en ziens wijze toen was anders dan hedendaags.

Toen was het zo wat niet bekend is of “normaal” is. Is magie. Of wel wat de boer niet kent, vreet hij niet.

Hedendaags kijken we meer naar voren, het onmogelijke moet mogelijk worden.

[thanx]

zeven terabytes aan read-only data opslaan op een stukje glas van 120mm².

Als ik het formaat op de foto bekijk dan lijkt het eerder 120cm2.
Verderop wordt ook gesproken over een film op dvd formaat opslaan…

[AverageNL]

Dat was een redigeerfout van mij. Ik heb blijkbaar de '²' over het hoofd gezien bij het aanpassen van een eerdere zin. Slordig van me! Het is dus een stukje glas van 120x120mm. Die film op dvd-formaat is inmiddels een wat oudere proef. De dichtheid is nu wel een stuk hoger

[MeesKees21]

Ik kan mij nog iets herinneren uit de eind jaren 90, volgens mij werdt dat toen uitgezonden op Discovery Channel. Het ging hier om een staafje glas of kristal van 10 x 10 x 100 of 120mm lang, waar met verschillende kleuren laser gaatjes in werden gebrand. Ieder gaatje zou TB's aan data kunnen bevatten en door middel van dezelfde kleuren laser uitgelezen kunnen worden. Helaas verder nooit meer iets van gehoord, maar het concept was heel mooi. Geen draaiende onderdelen, alleen verschillende kleuren laser, die laagsgewijs in een enkel gaatje kon worden gebruikt. Men had toen uitgerekend dat het hele internet op 2 of 3 staafjes kon worden "gebrand".

[sympa]

Ik heb hier nog een oud boek over optical storage. En de boodschap is: je kan met een de juiste drive alles gebruiken om informatie in te branden, zelfs in een glasplaatje met pindakaas er op gesmeerd.
De vraag is hoe stabiel de data bewaard wordt.

[Nadinarama]

Interessante ontwikkeling. Ik had nog ergens in mijn hoofd dat glas vloeibaar zou zijn, maar dat is achterhaald.

[B0KIT0]

Mooi stuk! Heel cool om te lezen

[1234567y]

Kijk dat is nog eens een prototype, als machinebouwer kan ik dit wel waarderen, heel gaaf.