Update: Er is inmiddels een nieuwere Voeding Best Buy Guide verschenen.
Ga naar de nieuwste Voeding BBG
Welke voeding moet je kopen? Het is een vraag die elke pc-bouwer zichzelf hoe dan ook moet stellen, maar velen zullen niet verder komen dan een model van een 'bekend merk' dat binnen het budget valt. In deze eerste Voedingen Community Best Buy Guide geven we je advies over wat op dit moment de beste voedingen zijn in diverse categorieën, zodat je een gegronde keuze kunt maken.
Voedingen zijn een van de weinige computeronderdelen die we niet testen in het Tweakers-testlab; met onze gebruikelijke kwaliteitsstandaarden zou dat simpelweg te duur en tijdrovend worden voor wat het oplevert. Gelukkig is Tweakers veel meer dan de mensen die er werken; we hebben ook een community met buitengewoon veel kennis op dit gebied. Deze Best Buy Guide is dan ook mede tot stand gekomen dankzij de input van onder andere ZatarraNL, ikverhaar, Djarune en Hackus. Dank daarvoor!
Op het forum worden actuele ontwikkelingen in voedingenland gevolgd in het Voeding-advies-en-informatie-topic. Zuinige voedingen voor lage vermogens, zoals PicoPSU's, komen daarnaast regelmatig voorbij in het Grote-zuinige-server-topic. Een andere interessante bron is de website van Jon Gerow, de r&d-directeur van Corsairs voedingendivisie.
Het is trouwens een onstuimige tijd in de wereld van voedingen, want stukje bij beetje wordt de overstap naar de ATX 3.0-standaard gemaakt. De bekendste nieuwigheid is natuurlijk de 12Vhpwr-connector, maar ook op veel andere punten is de standaard bij de tijd gebracht, bijvoorbeeld als het gaat om de omgang met hoge vermogenspieken en de efficiëntie bij zeer lage belastingen. In ons achtergrondartikel over ATX 3.0 lees je daar alles over.
Voor nu volstaat het om te constateren dat ATX 3.0 het hogere segment in rap tempo overneemt, terwijl het lagere segment en vooral de lagere vermogens vooralsnog achterblijven. Maar toch, de eerste ATX 3.0-voeding onder de 100 euro is inmiddels te verkrijgen, en waarschijnlijk gaan we komende week op de Computex-beurs nog veel meer ATX 3.0-voedingen zien. Het duurt echter altijd even voordat die ook daadwerkelijk de schappen bereiken.
We baseren ons bij de adviezen onder meer op externe reviews, eigen ervaringen van communityleden, de publieke testrapporten van certificaatorganisatie Cybenetics en de verkrijgbaarheid van producten; zoals bij alle Best Buy Guides zijn onze aanraders het liefst breed en duurzaam op voorraad.
Wie een systeem samenstelt, komt nu eenmaal voor de vraag te staan hoeveel watt aan vermogen de voeding moet kunnen leveren. Een snelle Google-zoekopdracht brengt ons naar de website van Coolblue, waar te lezen valt dat voor een gaming-pc altijd minstens 750W benodigd is, of zelfs 850 tot 1000W als je een 'extra toekomstbestendige' keuze wilt maken. Vergeet dat direct, want zo simpel is het natuurlijk niet.
Verbruik van processor en videokaart als basis
Voor het bepalen van het juiste vermogen van een voeding, kijk je als eerste naar het stroomverbruik van de twee meest verbruikende onderdelen van je configuratie: de processor en de videokaart. Heb je geen losse videokaart, dan gaat dat tweede natuurlijk niet op. Samen zijn deze componenten in vrijwel alle game-pc's verantwoordelijk voor het leeuwendeel van het totale verbruik.
Zowel cpu's als gpu's zijn vaak voorzien van een tdp-waarde, dus het is verleidelijk om daarmee te gaan rekenen. In de praktijk gaan vooral processors vaak over hun tdp heen. Je kunt als uitgangspunt dus beter het daadwerkelijk gemeten stroomverbruik nemen, dat je op Tweakers terugvindt in reviews en onze Best Buy Guides voor processors en videokaarten.
Nu zijn de cpu en gpu verantwoordelijk voor een groot deel van het verbruikte vermogen, maar niet voor alles. Vrijwel elk systeem heeft ook nog fans, ssd's, aangesloten USB-apparaten en andere onderdelen die niet veel, maar tegelijk ook niet verwaarloosbare hoeveelheden energie uit de voeding trekken. Er moet dus nog iets bij de optelsom.
Praktijkvoorbeelden
Laten we daarvoor eens twee voorbeelden pakken. Onze Desktop Best Buy Guide van december bestond uit twee gamingsystemen. De 1440p-pc combineerde een AMD Ryzen 5 5600 met een RX 6700 XT-videokaart, het 4k-systeem bestond uit een i5 13600KF en een RX 6900 XT. Tellen we het maximale stroomverbruik van de cpu en gpu uit de 1440p-pc bij elkaar op, dan komen we uit op 290W. Het daadwerkelijke verbruik van het complete systeem tijdens het gamen is met 270W zelfs iets lager. Ook bij de 4k-pc komt het totale verbruik met 430W zo'n 50W lager uit dan het theoretische maximum van de cpu/gpu-combi.
Systeem |
Processor |
Verbruik processor |
Videokaart |
Verbruik videokaart |
Verbruik cpu en gpu |
Verbruik compleet systeem |
1440p |
R5 5600 |
65W |
RX 6700 XT |
225W |
290W |
270W |
4k |
i5 13600KF |
175W |
RX 6900 XT |
304W |
479W |
430W |
De crux daarvan is dat de meeste taken en games niet alle hardware tegelijk maximaal belasten. Toch is het verstandig om je voeding voor te bereiden op dit theoretische scenario; een uitvallende voeding wil je koste wat kost voorkomen. In het forumtopic voor het samenstellen van deze BBG kwam bijvoorbeeld de vuistregel voorbij om 100W op te tellen bij het cpu- en gpu-verbruik; dat lijkt ons een veilige marge.
Toch meer vermogen?
In theorie zou je dan dus uitkomen op een 400W-voeding voor de 1440p-pc en een 550W-voeding voor het 4k-systeem. Toch zijn er nog een aantal belangrijke overwegingen om een voeding met een hoger vermogen te kiezen. Voedingen zijn namelijk het efficiëntst in het middelste deel van hun vermogensbereik; zowel bij zeer lage als zeer hoge belasting is de efficiëntie minder goed. In ons artikel over de zin van een voeding met een hoger rendement, berekenden we dat een 500W-voeding in de meeste gevallen de zuinigste oplossing zou zijn voor het 1440p-systeem, terwijl de 4k-pc het zuinigst zou werken met een voeding van 700 of 800W.
Een andere reden om een voeding met een hoger vermogen te kiezen, is dat sommige videokaarten veel hogere stroompieken kunnen genereren dan hun reguliere maximumverbruik. Onder andere de RX 6950 XT en de high-end RTX 3000-kaarten staan hierom bekend. Het gaat dan om pieken van hooguit een milliseconde, maar die kunnen genoeg zijn om de overbelastingsbeveiliging van een voeding te activeren en zo je systeem uit te laten vallen. ATX 3.0-voedingen kunnen gegarandeerd spikes tot wel 200 procent van het continue vermogen aan. Hoewel veel oudere voedingen ook enige tolerantie hebben, heb je die garantie daarbij niet vanuit de specificatie en kan een paar vermogensklassen hoger nemen dus een goed idee zijn.
Kortom, wil je weten welk vermogen je minimaal nodig hebt, neem dan het maximale gemeten stroomverbruik van je processor en videokaart, en tel daar nog ongeveer 100W bij op voor de rest van je hardware. Wil je daarbij ook de best mogelijke efficiëntie, shop dan nog een of twee vermogensklassen hoger; wat natuurlijk ook aan te raden valt als je ruimte wilt houden voor toekomstige upgrades naar meer verbruikende hardware.
Meerwaarde hoger efficiëntielabel
Zowel 80Plus als Cybenetics delen labels uit aan voedingen om een indicatie te geven van hun efficiëntie. Sommigen zullen een hoog label kiezen puur omdat ze het energieverbruik zo laag mogelijk willen houden, maar wie er meer pragmatisch naar kijkt, zal willen weten of de meerprijs van bijvoorbeeld een Platinum- of Titanium-voeding terug te verdienen valt.
Met de huidige hoge energieprijzen is het antwoord al gauw 'ja', zo bleek uit het eerder aangehaalde artikel. Gebruik je je pc vaak en intensief, dan levert een zeer efficiënte voeding een besparing van enkele tientjes per jaar op je stroomrekening op. Het precieze antwoord voor jouw situatie hangt natuurlijk af van welke hardware je precies hebt en hoe je je systeem gebruikt. Om de meerwaarde van een efficiëntere voeding voor jouw situatie te berekenen, hebben we een rekentool beschikbaar gemaakt.
We beginnen met de aanraders tussen de 400 en 650W. Heeft je pc een nog veel lager vermogen nodig, bijvoorbeeld een mediaspeler of thuisserver zonder losse videokaart, dan kan het interessant zijn om te kijken naar een PicoPSU. De eerste categorie op deze pagina is vooral geschikt voor kantoor-pc's of andere systemen die een laag vermogen vereisen. De tweede categorie zal vaak van toepassing zijn voor een midrangegamesysteem of een meer zakelijk ingestoken equivalent daarvan.
Beste voeding voor een kantoor-pc (400W)
Het budgetsegment is op dit moment dun bezaaid; veel van de populaire opties van de voorbije jaren zijn niet langer te krijgen of erg duur geworden. De Pure Power 11 400W levert voldoende vermogen voor bijvoorbeeld kantoor-pc's met een processor uit de middenklasse en geen of een bescheiden losse videokaart. In vergelijking met nog goedkopere opties is de 80Plus Gold-gecertificeerde Pure Power 11 relatief zuinig en stil.
Oem: FSP
Cybenetics-labels (230V):
n.v.t.
4 van 5 sterren
(4 reviews)
Beste voedingen voor een midrangegame-pc of workstation (550-650W)
Bij enkele winkels is de ASUS ROG Strix 550W Gold voor minder dan 100 euro te krijgen en dat is een goede deal. In tegenstelling tot de voeding uit de vorige categorie is hij voorzien van volledig modulaire kabels en een semipassieve ventilator, wat betekent dat de fan stopt met draaien bij een lage belasting. Via de knop achterop kun je die functionaliteit indien gewenst uitzetten.
Oem: Seasonic
Cybenetics-labels (230V):
n.v.t.
5 van 5 sterren
(1 review)
Van Cooler Master Gold-V2-serie adviseren we gelijk het 650W-model, want de 550W-versie was lange tijd praktisch even duur en is op het moment van schrijven zelfs helemaal niet meer te koop. De ventilator in de voeding is weer uitgerust met een semipassieve modus en alle kabels zijn modulair. Zoals gebruikelijk in deze categorie, krijg je tien jaar garantie.
Oem: Gospower
Cybenetics-labels (230V):
n.v.t.
(De 750W-versie is wel getest en heeft een Platinum-label voor efficiëntie en een A--label voor geluidsproductie.)
(0 reviews)
Met de vrijwel identiek genaamde NZXT C650 Gold V2 sla je op het moment van schrijven een mooie slag; voor rond de 80 euro krijg je een volledig modulaire, semipassief gekoelde Gold-voeding.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
n.v.t.
(0 reviews)
In een high-end game-pc is de videokaart doorgaans de grootste verbruiker en in het geval van een Nvidia-videokaart zit daar tegenwoordig vrijwel altijd een 12Vhpwr-aansluiting op. In dit segment verloopt de overstap naar de nieuwe ATX 3.0-standaard, die vrijwel altijd hand in hand gaat met de nieuwe connector, dan ook voorspoedig.
In veel gevallen raden we meerdere vermogens van dezelfde voeding aan; die hebben we in voorkomende gevallen gecombineerd weergegeven.
Beste voedingen voor een high-end game-pc (750-850W)
De be quiet! Pure Power 12 M is een doorontwikkeling van de Pure Power 11-serie, met ATX 3.0-compatibiliteit als belangrijkste verschil. De voeding heeft dus een 12Vhpwr-connector en die kan bij beide geadviseerde modellen maximaal 600W leveren; bij de varianten met minder vermogen is die beperkt tot 450 of zelfs 300W. Binnen dit segment is het een wat goedkopere optie. Dat merk je niet langer aan de garantieperiode, die is in vergelijking met de Pure Power 11 verdubbeld naar tien jaar, maar wel aan het ontbreken van een semipassieve modus voor de ventilator.
Oem: HEC
Cybenetics-labels (230V):
750W: efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A
850W: niet getest
3.5 van 5 sterren
(1 review)Review @ Guru3D
Corsair heeft bij zijn RM750x en RM850x Shift niet alleen ATX 3.0-compatibiliteit toegevoegd, maar ook de connectors verplaatst van de achterkant naar de zijkant van de voeding. De kabels komen er dus uit aan de kant van het rechter zijpaneel van de meeste behuizingen. Dat is handig bij het kabelmanagement en bij het achteraf toevoegen van extra kabels, want dan hoef je de voeding daar niet voor te demonteren. Let er wel op dat je kast minstens 30mm ruimte tot aan het zijpaneel biedt.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
750W: efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A+
850W: efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A
4 van 5 sterren
(1 review)Review @ HWBusters
Thermaltake's ATX 3.0-voeding heet de Toughpower GF3, en wat de featureset betreft biedt hij alles wat je van een high-end voeding mag verwachten: een Gold-certificaat, een semipassieve fan met een vloeistoflager en tien jaar garantie. Als hij zoals op het moment van schrijven in de aanbieding is, doe je er een goede koop aan. Wel is hij iets luidruchtiger dan de meeste van zijn concurrenten.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A-
(0 reviews)Review @ HWBusters
Montech is een relatief nieuw merk. In eerste instantie won het vooral aan populariteit met zijn kasten, maar inmiddels verkoopt Montech ook voedingen. De Titan Gold 850W is gebaseerd op hetzelfde platform als de Thermaltake-voeding, maar iets stiller afgesteld. De producten van het bedrijf zijn alleen nog niet erg breed verkrijgbaar, waardoor de prijs weinig stabiel is - check dus altijd even of je niet te veel betaalt.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A
(0 reviews)
De MSI MPG A850G PCIE5 is relatief goedkoop voor een 850W-voeding die voldoet aan de ATX 3.0-specificatie. Afgaande op de testresultaten van Cybenetics, is hij wat minder stil dan de meeste alternatieven.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: Standard++
5 van 5 sterren
(1 review)
In tegenstelling tot alle andere merken op deze pagina, is Seasonic ook zelf de producent van zijn Vertex-voeding. Het is een wat luxere psu dan de meeste andere opties, met een Platinum-certificaat voor efficiëntie, maar dat zie je dan ook terug in de prijs.
Oem: Seasonic
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A
4 van 5 sterren
(1 review)
In deze laatste reguliere categorie geven we enkele opties voor wie veel te besteden heeft en een ultieme game-pc wil samenstellen. Voor bijna alle pc's met een enkele videokaart is een 850W-voeding voldoende, maar voor wie extreem veel accessoires aansluit, met meerdere videokaarten aan de slag gaat of (extreem) gaat overklokken, kan een voeding van 1000W of meer de moeite waard zijn.
Beste voedingen voor een ultieme game-pc (1000W+)
FSP maakt zijn voedingen zelf en daarom betaal je zeker niet te veel voor deze 1000W-psu. De Hydro G Pro is ATX 3.0-compatibel en met een diepte van 15cm opvallend compact voor dit vermogen. Om dat mogelijk te maken, heeft FSP voor een 120mm-fan moeten kiezen, waardoor de geluidsproductie iets hoger uitvalt. FSP wordt door weinig webshops gevoerd, dus de verkrijgbaarheid kan zo nu en dan roet in het eten gooien.
Oem: FSP
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A-
(0 reviews)Review @ HWBusters
De rgb-liefhebber kan zijn geluk op met deze ASUS-voeding, want hij is voorzien van Aura Sync-verlichting. Ook wat geluidsproductie betreft scoort hij goed, maar je betaalt wel een rgb-tax; voor een Gold-voeding is hij relatief duur.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: A+
(0 reviews)
In tegenstelling tot de varianten van de C Gold v2 die we een paar pagina's terug aanraadden, heeft de NZXT C1200 Gold v2 wél ondersteuning voor de ATX 3.0-standaard. Bij de modellen met lagere vermogens uit dezelfde serie ontbreekt dat. De C1200 Gold v2 is relatief goedkoop en presteert uitstekend in externe reviews, maar is alleen niet de stilste optie.
Oem: CWT
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Gold, geluidsproductie: Standard+
4 van 5 sterren
(0 reviews)Review @ TechPowerUp
De Dark Power Pro 13 van het Duitse be quiet! is volgens de 80Plus-norm een Titanium-voeding, maar in de voor onze regio relevante 230V-test van Cybenetics haalt hij dat niveau net niet. De lage geluidsproductie is een sterk punt van deze voeding, al vermeldt een enkele userreview een ratelend geluid. Goed om te checken of jouw exemplaar daar last van heeft, want voor deze prijs mag je vanzelfsprekend een feilloze voeding verwachten.
Oem: FSP
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A+
2 van 5 sterren
(1 review)Review @ HWBusters
Dan hebben we als toetje nog een kleine buitencategorie. Letterlijk, want de SFX-voedingen zijn een stuk compacter dan hun reguliere ATX-tegenhangers. Veel kleine kastjes vereisen zo'n kleinere voeding, waarbij soms onderscheid wordt gemaakt tussen regulier SFX met een diepte van 10cm en SFX-L met een diepte tot wel 13cm.
Beste SFX-voedingen voor in een compacte behuizing
De Cooler Master V550 SFX Gold is een wat oudere voeding, dus hij is nog niet ATX 3.0-compatibel. Voor een compact maar niet al te high-end systeem is het een goede keuze.
Oem: Gospower
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: Standard++
(0 reviews)
Hoewel eveneens niet ATX 3.0-comaptibel, is de Corsair SF600 een zeer interessante voeding. Vooral de luxe, individueel gesleevde kabels laten hem in het oog springen. Daarnaast staat hij ook als bijzonder stil te boek. Hij is nog maar bij enkele winkels op voorraad en in de afgelopen dagen steeg de prijs al met enkele tientjes, dus wellicht is hij niet lang meer te koop.
Oem: Great Wall
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A
4.5 van 5 sterren
(1 review)Review @ Tom's Hardware
De SF850L is een generatie nieuwer dan de SF600, en is dan ook wél compatibel met ATX 3.0. De L achteraan de modelnaam wijst op het diepere SFX-L-formaat, dus check voordat je hem aanschaft of je kast daar compatibel mee is.
Oem: Great Wall
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: Standard+
(0 reviews)
Ook Silverstone heeft een goede SFX-voeding van 850W in zijn assortiment, die net als de verwante Hela-serie op ATX-formaat uit de fabrieken van High Power komt rollen. Deze voeding is maar 10cm diep en dus een goed alternatief voor bij wie de Corsair SF850L niet past.
Oem: High Power
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A-
(0 reviews)
Ook bij de SFX-voedingen gaat ASUS helemaal los met rgb-verlichting. Diverse logo's en de volledige fan staan bij deze voeding in lichterlaaie, visueel gezien dan. Ook op het vlak van geluidsproductie doet deze voeding het erg goed. Wil je hem in het wit, dan kan dat ook, maar wel tegen een (nog) hogere prijs.
Oem: Great Wall
Cybenetics-labels (230V):
Efficiëntie: Platinum, geluidsproductie: A+
(0 reviews)Review @ HWBusters