Op maandag publiceerden Tweakers en de rest van de wereld reviews van de AMD Ryzen 9 7950X3D, maar vandaag hebben we iets exclusiefs voor je: de eerste review van zijn goedkopere 12-corebroertje, de Ryzen 9 7900X3D. Daarnaast kijken we ook naar de prestaties van een voor de helft uitgeschakelde 7950X3D, waarmee dat in feite een gesimuleerde 7800X3D wordt, en hebben we enkele tests met sneller geheugen gedraaid om te kijken wat daar de invloed van is.
De Ryzen 9 7900X3D
De Ryzen 9 7900X3D telt twaalf cores, gelijk verdeeld over twee ccd's. Alleen de zes cores in het ccd met 3D V-Cache kunnen dus profiteren van de 64MB extra cache. De processor heeft een adviesprijs van 599 dollar, dat wordt 679 euro inclusief btw, ruim 100 euro goedkoper dan de 789 euro die de 7950X3D moet gaan kosten.
Van deze processor stuurde AMD geen reviewsamples uit en officieel start de verkoop van zowel de 7900X3D als de 7950X3D pas op het publicatiemoment van deze review. Vraag niet hoe, maar doe er je voordeel mee, dus ;-).
/i/2005659230.png?f=imagegallery)
De 'Ryzen 7 7800X3D'
De Ryzen 7 7800X3D is op papier misschien wel de interessantste van de 7000X3D-chips. Hij heeft maar één ccd met acht cores die allemaal toegang hebben tot de extra 3D V-Cache, waardoor alle softwaretrucs om games gebruik te laten maken van de juiste cores niet nodig zijn. Bovendien is hij met een adviesprijs van 449 dollar, ongeveer 512 euro inclusief btw, veruit de goedkoopste van de specifiek voor gaming bedachte processors.
Om je nu al te kunnen laten zien hoe deze chip ongeveer zal presteren, hebben we het tweede ccd van de 7950X3D, het ccd zónder 3D V-Cache, uitgeschakeld. Omdat de 120W-tdp tussen deze processors gelijk is, hoefden we op dat punt niets aan te passen. Wel zijn de kloksnelheden van de 7800X3D niet helemaal duidelijk, in de presentatie die AMD ons gaf voorafgaand aan de release werd nog '4.XGHz' genoemd voor de Ryzen 7, dus op dit punt zouden de behaalde prestaties met het automatische boostalgoritme nog iets af kunnen wijken van de prestaties die we in april 'voor het echie' gaan zien. We hebben met deze gesimuleerde chip uitsluitend de gamebenchmarks en de in-gamestroomtest gedaan, omdat de beschikbare tijd beperkt was en dat veruit de interessantste scenario's zijn voor deze chip.
:strip_exif()/i/2005659232.jpeg?f=imagegallery)
Tests met sneller geheugen
In de reacties op onze 7950X3D-review werd door enkele tweakers gevraagd om tests met sneller geheugen. Nu is het testen met de officiële geheugensnelheid een bewust en langlopend uitgangspunt voor onze cpu-tests, maar we zijn zeker de beroerdste niet en hebben daarom onze gesimuleerde '7800X3D' nog een keer getest met sneller DDR5-6000-geheugen. Spoiler alert: de '7800X3D' is in de meeste games sneller dan de 7950X3D en 7900X3D, dus in theorie zou je bij deze cpu de meeste winst van nog sneller werkgeheugen mogen verwachten.
Waar DDR5-6000 voor sommige Ryzen 7000-chips al een uitdaging is - je moet een beetje geluk hebben met de kwaliteit van de geheugencontroller in jouw exemplaar - is de DDR5-controller in de 13th Gen Core-processors van Intel tot wat meer in staat. We kregen DDR5-7200 vrij eenvoudig stabiel met onze Core i9 13900KS. In de gaminggrafieken vind je dus de snelste AMD- én Intel-processors met de praktisch gezien hoogst haalbare geheugensnelheid, naast onze standaardtests met de officiële geheugensnelheden van beide processors.
Tweakers CPU Prestatiescore
We kijken om te beginnen naar onze Prestatiescores, gewogen gemiddeldes van de door ons uitgevoerde benchmarks. Op de volgende pagina's kun je alle tests die daar deel van uitmaken in detail bekijken. Meer informatie over onze testmethode vind je terug in de eerdere 7950X3D-review.
De Ryzen 9 7900X3D hebben we volledig door onze testsuite gehaald en van deze processor hebben we dan ook een complete CPU Prestatiescore. De 7900X3D scoort 96,7 punten en is daarmee 1,2 procent sneller dan de reguliere 7900X. Daarmee is het verschil tussen de 3D-versie en de gewone versie bij dit model nog net wat kleiner dan de 2 procent die we bij de 7950X(3D) zagen.
| Tweakers CPU Prestatiescore 2023-1 | |
|---|---|
| Processor | Gemiddelde score in punten (hoger is beter) |
| AMD Ryzen 9 7950X3D | 107,9 |
| AMD Ryzen 9 7950X | 105,8 |
| Intel Core i9-13900KS | 104,8 |
| Intel Core i9-13900K | 103,5 |
| AMD Ryzen 9 7900X | 95,5 |
| Intel Core i7-13700K | 92,9 |
| Intel Core i5-13600K | 81,4 |
| AMD Ryzen 9 5950X | 79,5 |
| AMD Ryzen 9 5900X | 74,9 |
| AMD Ryzen 7 5800X3D | 74,5 |
| AMD Ryzen 7 5800X | 66,3 |
| AMD Ryzen 7 5700X | 62,7 |
Tweakers CPU Gaming Prestatiescore
De Ryzen 9 7900X3D presteert vrijwel gelijkwaardig aan de 7950X3D in games. In de ene game is hij marginaal langzamer, in de andere juist iets sneller. Vooral in Total War: Warhammer III doet het 12-coremodel het beter; die game lijkt zich aardig te verslikken in de coreconfiguratie van de 16-core-7950X.
Geheugensnelheden
Standaard testen we alle processors op de door hun fabrikant genoemde maximale snelheid. Voor de Ryzen 7000-cpu's is dat DDR5-5200 (CL36); voor de 13th Gen Core-cpu's is dat DDR5-5600 (CL38). Als extraatje hebben we de snelste AMD- en Intel-processors in games ook getest met een geheugensnelheid dicht bij het maximum van de mogelijkheden van de geheugencontroller: DDR5-6000 CL30-38-38 voor de AMD en DDR5-7200 CL34-45-45 voor de Intel.
De gesimuleerde Ryzen 7 7800X3D behaalt met ruim 247fps een nieuwe topscore en rekent genadeloos af met zelfs Intels stroomverslindende topmodel. Zoals je op pagina 3 van dit artikel in detail kunt bekijken, presteert de '7800X3D' vooral veel beter dan de Ryzen 9's in Total War: Warhammer, maar zijn er ook in veel van de andere games regelmatig prestatiewinsten van 10 tot 20 procent te zien. Alleen in Warhammer en op 1440p met ultra-settings in Red Dead Redemption 2 blijft de Intel Core i9 13900KS sneller; in alle andere tests wint de gesimuleerde AMD-processor.
Zelfs met de gesimuleerde 7800X3D, die als best presterende cpu het meeste zou moeten profiteren van sneller geheugen, is de impact van het snellere DDR5-6000-geheugen minimaal. Gemiddeld is de processor met dit geheugen slechts 0,9 procent sneller dan met het DDR5-5200-geheugen dat we normaliter gebruiken en AMD officieel specificeert voor deze processors. Bij de 13900KS zorgt het snellere geheugen voor een iets hogere prestatiewinst; gemiddeld presteert de chip met DDR5-7200 in plaats van DDR5-5600 3,4 procent beter in games, maar aan zijn positie in de grafiek verandert dat niets.
| Tweakers CPU Gaming Prestatiescore 2023-1 | |
|---|---|
| Processor | Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter) |
| AMD Ryzen 7 '7800X3D' - DDR5-6000 | 249,4 |
| AMD Ryzen 7 '7800X3D' | 247,1 |
| Intel Core i9-13900KS - DDR5-7200 | 239,7 |
| Intel Core i9-13900KS | 231,7 |
| Intel Core i9-13900K | 229,5 |
| Intel Core i7-13700K | 229,2 |
| AMD Ryzen 9 7900X3D | 226,2 |
| AMD Ryzen 9 7950X3D | 226,0 |
| AMD Ryzen 7 5800X3D | 211,7 |
| Intel Core i5-13600K | 209,7 |
| AMD Ryzen 9 7900X | 209,1 |
| AMD Ryzen 9 7950X | 203,0 |
| AMD Ryzen 9 5900X | 179,6 |
| AMD Ryzen 7 5800X | 175,8 |
| AMD Ryzen 9 5950X | 173,2 |
| AMD Ryzen 7 5700X | 169,8 |
:strip_exif()/i/2005553786.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005553784.webp?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005704862.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005671678.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/595584/crop5d8bc0b371641_cropped.jpeg?f=community)
/i/2005477430.png?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005658358.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2005279580.jpeg?f=fpa)
/i/2005551282.png?f=fpa)
/i/2005121912.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005651656.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005168382.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/369263/crop5f22ab2f8df7d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/620491/crop579bd0f1e5ec3_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/75578/crop5935346597d2a_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/102775/crop5fdca9bae9d3a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263315/crop592fef8caf3e6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/70969/bbstreams.gif?f=community){kind=small}
/u/807065/crop651fd552b4925.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/54116/Image1.jpg?f=community){kind=small}
.
:strip_exif()/u/525455/HMC2.gif?f=community){kind=small}
)
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/31303/HMC2.gif?f=community){kind=small}