Onder meer KPN en TNO gaan waarschijnlijk proef doen met 'pre-5g' in Groningen

KPN, TNO en Agentschap Telecom gaan waarschijnlijk een proef doen in Groningen met een technologie die het 'pre-5g' noemt. Dat bevestigt de provider tegenover Tweakers. Het gaat om een snelle mobiele verbinding voor vast internet in buitengebieden. De proef komt naast de bestaande proef in het Groningse Loppersum.

KPN bevestigt tegenover Tweakers dat de proef eraan komt, maar wat die 'pre-5g'-technologie inhoudt, daar wil KPN-woordvoerder Maurice Piek niets over zeggen. Het is in elk geval geen huidige 4g-variant, maar welke technologie de provider wel gaat toepassen, blijft voorlopig onbekend.

De provider kan de technologie geen 5g noemen, omdat de telecomautoriteit ITU nog geen technologie als 5g-standaard heeft vastgelegd. De proef vindt in de nabije toekomst plaats in Groningen. RTV Noord en NieuweMobiel brachten al geruchten over de proef, maar KPN heeft die nu voor het eerst bevestigd.

Hoe snel de technologie is die KPN met 'pre-5g' aanduidt, is onbekend. De test richt zich in elk geval op breedband mobiel internet als vervanging voor vast internet. "Snel internet is belangrijk voor buitengebieden in Groningen, omdat de snelheid van verbindingen nu te wensen overlaat", stelt voorzitter Sieger Dijkstra van Economic Board Groningen, dat als doel heeft bedrijven naar het gebied van Groningen te trekken. De organisatie is opgericht nadat Groningen te kampen kreeg met aardbevingen als gevolg van de gasboringen. De test zou een gebied beslaan dat groter is dan een enkel dorp, maar kleiner dan de hele provincie.

De proef is een samenwerking van KPN met TNO en naar verluidt het ministerie van Economische Zaken. Hoe lang de proef gaat duren, is nog onbekend. De provider heeft al een 4g-proef lopen in Loppersum, die onlangs is uitgebreid: nu hebben meer mensen 4g als vervanging voor vast internet in het Groningse dorp.

Update, 14:28: KPN benadrukt in een reactie dat de provider niet het initiatief heeft genomen voor de proef. "Wij zijn hiervoor benaderd, maar wij hebben niet het initiatief genomen", zegt woordvoerder Maurice Piek.

Reacties (49)

3g was al beter dan menig DSL lijn in afgelegen gebieden, 4g helemaal.
Probleem is ook niet de snelheid, maar de prijs per GB.

Echt onbeperkte abbo's lijken er niet te zijn, en wat in de buurt komt is belachelijk duur.

Nu ligt er een satelietverbinding, dat is wel intressant, 20mbit down, 6mbit up, onbeperkt voor 70/maand.
Alleen de ping is nogal hoog (~650ms).

Straalverbindingen zijn ook erg intressant, maar dan moet er wel een 'ontvangststation' zijn, en die zijn erg moeilijk te vinden en als je ze zelf moet oprichten erg duur.

Dit is in vergelijk met een DSL lijn in een buitengebied, waar je met geluk 3mbit haalt. En die plekken zijn er genoeg.

[Reactie gewijzigd door SA007 op 20 november 2014 14:31]

Alleen de ping is nogal hoog (~650ms).

Prima voor downloads, en 4G voor websites bezoeken en DSL voor games

Jij gaat 70/maand betalen voor de downloadverbinding
40/maand voor een 'unlimited' 4g abbo voor websites
en 30/maand voor een dsl lijn als je lage ping nodig hebt?

(De ping op zo'n trage DSL lijn is overigens 30-800ms afhankelijk van hoevaak je modem het pakket moet hersturen vanwege de hoge packetloss).

Smiley gemist?

Goed initiatief! Toch heb ik altijd wat nare onderbuikgevoelens wanneer ik verhalen hoor over draadloos internet. Dat komt dan met name door de slechte ervaringen die ik heb wanneer het bijvoorbeeld slecht weer is of wanneer er heel veel mensen gebruik maken van één mast. Benieuwd hoe dit wordt afgevangen door KPN, in ieder geval een goed plan voor dit soort gebieden waar bekabeling simpelweg te kostbaar is.

Ik game veel en lage ping van je vaste kabel prefeer ik boven enorme snelheden. Liever 50mbit en 10ms, dan 30ms met 200mbit.

Maar ik denk dat dat het doel ver te boven gaat. Er zijn nog zo'n 200.000 huishoudens in NL zonder breedband internet. Daarmee bedoelen ze <1 Mbit/s. Daar schrik je van hoor. Meeste nieuwsberichten reppen zelfs over 500.000 in 2011 of 2012, maar inmiddels is het al wel wat minder (bron onduidelijk, niet zo snel kunnen vinden). Geen glas, geen coax en te ver van de centrale voor fatsoenlijk DSL signaal. Die groepen, dat is het doel. Of beter gezegd, dat zou het doel moeten zijn! Relatief betaalbaar breedband internet.

Sonera (Finse provider) heeft voor een vestiging in Finland een 100mbit verbinding gelegd draadloos (over een afstand van 7kilometer). Verbinding gaat nu de 3de winter in en is super stabiel. (Is een standaard verbindingsmogelijkheid aldaar, graven doen ze alleen nog in de steden) Als je ergens slecht weer hebt met flinke sneeuw stormen is het daar wel

Daarnaast is de techniek in de afgelopen jaren flink verbeterd, ik kan me nog herinneren dat we 12 jaar geleden op Networking Event 2000 met doe-het-zelf antenne's een draadloze verbinding hadden opgezet over een afstand van 6km, dat gaf idd in de ochtend mist een slechte verbinding.

[Reactie gewijzigd door nasdude op 20 november 2014 14:25]

Dat is een Point-to-Point straalverbinding.

Het pre-5G experiment zal geen Point-to-Point verbinding zijn, omdat dat een mobiel telecommunicatiestandaard moet gaan worden, evenals 2G, 3G en 4G dat zijn.

*typo

[Reactie gewijzigd door Gravit0n op 20 november 2014 14:43]

Hoef je niet voor naar Finland. Het Waterlandziekenhuis heeft al ruim 10 jaar 155Mbps over 7km: http://www.stedenlink.nl/...iekenhuis_en_kliniek.html

Point to point verbindingen zijn echter een stuk eenvoudiger dan een dekkend netwerk.

Ik ben ook wel benieuwd wanneer mobiel internet een serieus alternatief wordt qua kosten. Met wat ik download per maand, zou mobiel internet onbetaalbaar zijn..

Het is reeds een serieus alternatief (sinds 3g),maar inderdaad niet geschikt om media mee te downloaden of streamen nee.

Heb er maanden op gewerkt (rdp) - werkt prima

Ik heb 4G mogen testen voor Vodafone (via Tweakers) 50/25mbit met een unlimited data kaartje erbij en ik kan je zo vertellen dat ik voor een redelijk bedrag/maand m'n bekabelde verbinding zo zou inruilen voor 4G (vooral nu met LTE Advanced).
Heb zelfs 1 dag de test telefoon als modem gebruikt en via VPN gewerkt terwijl ik met grote 3D modellen/AutoCAD bestanden werk (normaal hebben we een gbit glasverbinding op locatie) en dat was geen probleem!

[Reactie gewijzigd door ArcticWolf op 20 november 2014 19:37]

Ik ben benieuwd hoe zet dit gaan realiseren en of het stabiel is. Overigens woon ik zelf in de gemeente Loppersum (in een klein paatsje genaamd Garrelsweer) en ik moet zeggen dat ik hier geen problemen heb met de internet snelheid.
Ik ben juist bij KPN weg gegaan 2 jaar geleden omdat zij maar 8 mbit konden leveren en ook nog eens veel te duur waren. Sindsdien zit ik bij Ziggo waar ik nu 90 mbit haal en ben van plan binnenkort te upgraden naar 180 mbit.
De enige die hier belang bij hebben, zijn de afgelegen huizen zonder tv kabel lijkt me. Hopelijk wordt dit een betaalbaar alternatief voor deze mensen.

Altijd goed dat er dit soort proeven worden gedaan, het kan er bijna niet minder van worden.

Inderdaad ik woon in zo'n gebied zonder kabel en voor adsl zitten we ook nog een een kilometer of 8 van de hub af
dit vertaald naar een lage internet snelheid en een verbinding die vaak op breekt.
Ik ben in iedergeval enthousiast en hoop over niet al te lange tijd over een snellere verbinding te beschikken.

Draadloos zal inderdaad altijd storingsgevoeliger blijven dan vast, dat klopt inderdaad. Aan de andere kant, als je nu geen degelijk internet kunt krijgen dan kan het toch een flinke verbetering zijn. Ik heb mijn moeder die in Friesland in een buitengebied woont bv wel eens toegang tot mijn netflix account gegeven, maar ze geeft aan dat dat toch niet goed werkt, het moet veel te vaak bufferen. Dan heeft ze wel een DSL verbinding, maar de snelheid is te slecht voor hedendaagse toepassingen. Als je dus met deze draadloze oplossing wel kunt netflixen (bijvoorbeeld) maar bij onweer valt het signaal even weg, tja...
Wel is het dan natuurlijk belangrijk dat er niet ineens een datalimiet op zit zoals bij mobiele abonnementen.

De grote vraag in deze regio blijft gewoon: is het aardbeving bestendig?

Zwaarst gemeten beving in de gemeente Loppersum: 3,6 (Augustus 2012)

[Reactie gewijzigd door Plopeye op 20 november 2014 15:16]

In steeds meer steden worden nu glasvezelkabels aangelegd, maar zodra je huis maar een klein stukje buiten de bebouwde kom staat (ook al woon je in de Randstad), dan val je buiten de boot. Goed dat ook voor de mensen buiten de stad een snelle internetverbinding mogelijk wordt gemaakt.
Ben benieuwd tegen welke problemen men nu aanloopt, waardoor deze mobiele verbindingen slechts proeven blijven.

In Drenthe is het exact andersom. De stad Assen heeft geen glasvezel, op één wijk na, en alle dorpen in de buurt van die wijk hebben het wel meteen. Ik denk dat ze simpelweg een lijst hebben met welke gebieden prioriteit hebben, en een lijst met welke gebieden makkelijk te doen zijn. Als een prio gebied te moeilijk is, doen ze eerst een makkelijk gebied.

Die mensen in die dorpen wonen echter niet buiten de bebouwde kom zoals hij zegt. Ik ken genoeg voorbeelden van mensen die net naast een dorp wonen die niet meegenomen worden met glas, of zelfs wel in het dorp maar net in een uitloper waardoor het te duur wordt en ze dat deel van het dorp niet meenemen.

De stad Assen is een andere gemeente, de dorpen er omheen zijn veel van omliggende gemeenten en die hebben een andere beleid kwa glasvezel waarschijnlijk.

Onzin, juist het buitengebied is grotendeels verglaast doordat daar de meterpijs goedkoper is dan in het stedelijk gebied. Wat je wel veel ziet is dat er x aanmeldingen (= verkochte abbonnementen) moeten zijn wil de aanleg ook rendabel zijn. In de achterhoek is de bevolkingsdichtheid bijvoorbeeld hoger dan in de noordelijke provincies waar het "kosten - baten" verhaal een stuk lastiger ligt.

Je wilt niet weten wat voor prijzen gemeenten rekenen voor leges als je een buisje in Den Haag of Amsterdam neer wilt leggen. Traceetje van bijvoorbeeld Arnhem naar Doetinchem is daarin vele malen goedkoper.

@haribo112 hierboven
Je aanname is hierin correct, dit is precies hoe hier naar gekeken wordt. uiteindelijk staat alles in het teken van ROI.

[Reactie gewijzigd door Maddog McHare op 20 november 2014 14:33]

Hmm, zo had ik er nog niet naar gekeken, dank je.
Gek dan dat in de Haarlemmermeerpolder juist alleen glasvezel in de stad ligt: Hoofddorp is verglaast en Nieuw-Vennep was het bijna, ware het niet dat ze de gevraagde 30% abbonnees niet haalden.
Dat zou wel eens de reden kunnen zijn waardoor een buitengebied sneller verglaast: in Nieuw-Vennep was men al tevreden met wat Ziggo te bieden had, maar wanneer je het moet doen met een DSL-verbinding, stap je misschien graag over.

Niet alleen hoofddorp heeft glasvezel, ook de andere kleinere dorpen in de gemeente hebben of beginnen het te krijgen (nu krijgt zwanenburg glasvezel zonder zo'n 30% vraagbundeling). Nieuw-Vennnep is het 2de grootste dorp maar door die mislukte vraagbundelling geen ftth

En de gemeenteraad interesseert het geen moer....

[Reactie gewijzigd door Zombymario op 20 november 2014 17:17]

Is dit niet een soort 4g+?
Er zijn al meer bedrijven bezig om 5g te testen zoals Nokia, Samsumg en Huawei.
We zullen wel zien wie wint

Misschien 4G++
Anyway, met een goede wifi-antenne kom je ook een heel eind, een paar kilometer.

Of 5G-

Nee, dat verkoopt denk ik niet.
Je moet altijd doen alsof het iets positiefs is, daarom staan horloges ook altijd op tien voor twee, als een lachend gezichtje.

Haha ik weet het, maar door de naamgeving Pre 5G past 5G- gewoon iets beter

Denk dan eerder aan 4.5G zoals je ook 3.5G hebt...

Super! Het is echt drama met de internetsnelheden buiten de dorpen, deze locaties beschikken niet over een coax-aansluiting en over *dsl krijg je vaak nog geen 2Mbs. Maar... dit is toch ook al prima mogelijk met 4g?

Hopelijk komen de prijzen en de voorwaarden in de buurt van een huidige vaste internet verbinding. Dit zou ook weer goed uit kunnen pakken voor de huidige mobiele abonnementen. Onbeperkte data onderweg en thuis zou zeer mooi zijn voor sommige mensen.

Jammer dat ik niet in Groningen woon - ik ben die effectief 16Mb down en 0.75 Mb up zo zat...
edit: inderdaad, IMTS - dank!!

[Reactie gewijzigd door Zaph op 20 november 2014 14:33]

Je bedoelt het vast andersom , maar je reactie geeft volgens mij wel aan hoe erg sommige mensen om deze verbinding zitten te springen.

Ze beginnen denk ik, in Groningen met het experiment, en als het daar slaagt, dan zullen ze die techniek ook wel in andere buitengebieden/delen van Nederland toepassen. Tja, ze moeten ergens beginnen

En dan is de gemeente met het grootste aantal "zilveren-hoedjes"-bewoners de ideale plaats.

16 Mb down is toch niet zo erg langzaam? Ik heb het hier nog lange tijd gedaan met een effectieve snelheid van 2Mb..

Tja ieder ze ding? Hangt toch ook af wat je doet? En met hoeveel mensen je die verbinding moet delen?

Op zicht is 16MB down niet slecht nee maar de upload zorgt toch wel voor wat onhandigheden vind ik zelf. Heb zelf 2,5-2,8Mb/s maar zou erg graag wat hoger willen hoor.

Snelheid voor de buitengebieden is natuurlijk heel mooi, maar ik vraag me af wat KPN denkt hiervoor te kunnen gaan vragen. Even rondkijken bij KPN, Hi of Simyo geeft voor 4G een prijs van zo'n €5/GB. Op mijn telefoon of tablet gebruik ik niet zo snel een GB, maar op mijn PC gaat het een stuk sneller en zit ik hier makkelijk een factor 1000 boven per maand.
Als het een goed alternatief moet vormen voor de huidige mogelijkheden, zal het toch echt een flat-fee moeten worden (al kan die wel wat hoger zijn dan wat je in de bebouwde kom betaalt).

En anders is het wachten op internet van Google of SpaceX

Ik kan me niet voorstellen dat als ze mobiel internet in gaan zetten als alternatief voor vast internet, ze gebruik gaan maken van datalimieten. Dat zou wel heel erg ouderwets en onzinnig zijn. Zelfs als de datalimieten 20Gb zouden zijn, zou er nog een grote groep afhaken.

Ik ben trouwens wel benieuwd of ze dit gaan realiseren met behulp van MiFi-routers, of via een foefje met de bestaande koper-verbinding. Kan iemand me vertellen hoe dit in Loppersum in z'n werk gaat? In veel nieuwsberichten wordt verteld dat er gebruik gemaakt wordt van een antenne, maar dat er toch gebruik wordt gemaakt van de bestaande koper-verbinding. Terwijl ik ook bronnen gevonden heb waarin gezegd wordt dat klanten simpelweg een MiFi-router in huis krijgen.

Iemand wat meer (betrouwbare) informatie of ervaringen?

[Reactie gewijzigd door LoeWn op 20 november 2014 15:05]

Domme vraag, maar 4g is net landelijk uitgerolt. Waarom inversteren providers nog zoveel geld in een '4g' als nu al de plannen liggen voor (ookal is het een experiment) '5g'?

Hel simpel. 4G is een officiele standaard, de frequenties zijn gekocht, de toestellen zijn er. Dus de komende 10 jaar is 4G een belangrijke peiler onder de markt. Maar 5G gaat komen, als is het misschien pas over een jaar of 5, daarom is het wel zinvol om er nu al aan te ontwikkelen.

Inderdaad heel simpel, maar aan de ene kant klinkt het ook als zware geld verspilling. Maar als we zo gaan denken dan kunnen we nooit naar 4g/5g/6g/enz.

Waarom niet volgens de wet regelen dat de providers eerst de afgelegen gebieden moeten voorzien en dan de steden? Zo is dat in Duitsland ook geregeld. Dan heb je dit allemaal niet nodig. Zouden ze eigenlijk eens via Brussel moeten regelen die wet. Ben je ook gelijk van het roamen bij grens gebieden af.