Groningse akkerbouwer doet test met lora-sensoren op 5g-testveld - update

Op een akker in het Groningse Vierhuizen zijn lora-sensoren geplaatst waarmee de akkerbouwer de vruchtbaarheid van de grond en het vochtgehalte in de gaten kan houden. De sensoren zijn geplaatst op het '5g-testveld' waar later ook 5g-testen moeten plaatsvinden.

Voorlopig gaat het nog om sensoren die op het land zijn geplaatst maar de bedoeling is dat deze onder de grond gestopt worden, zodat ook informatie over voedingsstoffen en temperatuur meegewogen kunnen worden. De gegevens die de sensoren via het lora-netwerk, kan de akkerbouwer gebruiken om bijvoorbeeld zaai-, mest- of oogstmomenten vast te stellen, meldt Economic Board Groningen.

De test vindt plaats op het '5g-testveld' van de organisatie 5Groningen. Tien bedrijven en overheidsorganisaties maakten halverwege vorig jaar het voornemen bekend om 5g-testen in Noord-Groningen uit te voeren. Vijf akkerbouwers uit Noord-Groningen doen mee aan de proef.

Naast een hogere snelheid moeten 5g-netwerken voornamelijk minder latency vertonen, zodat realtime-toepassingen binnen handbereik komen. Een definitieve standaard voor 5g is echter nog niet vastgelegd en daarom is er nog geen apparatuur om met daadwerkelijke 5g-sensoren te testen.

Update, vrijdag: In tegenstelling tot wat er aanvankelijk in het artikel stond, gebruikt de test geen 5g-techniek, maar gaat het om sensoren die het lora-netwerk van KPN gebruiken. Volgens de initiatiefnemers heeft dat netwerk een aantal eigenschappen 'die 5g straks ook heeft: het is snel, biedt de mogelijkheid een groot aantal sensoren te koppelen en het energieverbruik per sensor is laag'.

Reacties (121)

[Bor]

Het noorden van het land is voor dit soort zaken vaak een goede testlocatie. Niet alleen is er veel ruimte maar ook is er weinig interferentie / zijn er weinig storingsbronnen. Soms is er bovendien subsidie beschikbaar om de regio verder te ontwikkelen in termen van innovatie / werkgelegenheid etc. Bovendien vind je er hogescholen en universiteiten die goed aangeschreven staan. Zo is er bv een opleiding sensortechnologie in de omgeving.

[Reactie gewijzigd door Bor op 22 juli 2024 14:33]

[Sorcerer8472]

Interferentie moet zo'n systeem tegen kunnen, zeker als zelfrijdende auto's met elkaar gaan communiceren via 5G straks. Moet het tegen kunnen.

Verder zou 2G ook al voldoende zijn voor deze test

[MAZZA]

Volgens de website van dat project is er nu nog helemaal geen sprake van 5g, ander dan het artikel van Tweakers.net doet vermoeden:

LoRa
Omdat de techniek 5G nog in ontwikkeling is, wordt eerst getest met voorlopers ervan. Het LoRa-netwerk van KPN heeft een aantal eigenschappen die 5G straks ook heeft: het is snel, het biedt de mogelijkheid om een groot aantal sensoren te koppelen en het energieverbruik per sensor is heel erg laag.

LoRa dus en dat heeft niets met 5g te maken.

[Reactie gewijzigd door MAZZA op 22 juli 2024 14:33]

[Aaargh!]

Het LoRa-netwerk van KPN heeft een aantal eigenschappen die 5G straks ook heeft: het is snel

LoRa is juist helemaal niet snel.

[jqv]

Er staat eigenschappen, niet snelheid.

Een eigenschap is dat het energiezuinig is.
De frequentie
Onderlinge communicatie
etc etc


Maar je hebt gelijk. Met een snelheid tot ongeveer 50 kb/s is het geen snelheidsmonster.

[Aaargh!]

Er staat eigenschappen, niet snelheid.

Er staat letterlijk: "Volgens de initiatiefnemers heeft dat netwerk een aantal eigenschappen 'die 5g straks ook heeft: het is snel, biedt de mogelijkheid een groot aantal sensoren te koppelen en het energieverbruik per sensor is laag'."

[Verwijderd]

Ja letterlijk kan je snel ook lezen als het is: snel beschikbare gegevens. zonder dat er door de "boer" eerst naar een positie in het veld gegaan moet worden enz... Lezen is echt een vak

[Aaargh!]

Lezen is echt een vak

Schrijven ook.

Er worden voordelen opgenoemd van "dat netwerk" (het LoRa netwerk) en niet van de sensoren. "Het is snel" slaat in die zin dus op het LoRa netwerk.

[Lagonas]

Het netwerk is ook snel. Het is snel voor wat het doel is.

Zie het als een postbezorger. Een post bezorger kan heel snel zijn post bezorgen. Geef je deze postbezorger echter 8000 brieven per dag, dan zal deze snelheid flink afnemen.

Dat is hier hetzelfde. Wil je deze censoren aansturen? Is het perfect. Wil je 4k films gaan streamen? Dan zal ik toch even verder zoeken.

[Goderic]

Het wordt hier vergeleken met 5G. Je gaat toch ook niet zeggen: "een slak is vergelijkbaar met een luipaard, hij is snel..." En dan zeggen dat een slak weldegelijk snel genoeg is om zijn prooi, planten, te vangen.

[Lagonas]

Het netwerk is snel. Als jij data opvraagt bij de censoren dan heb je dit nagenoeg direct binnen.

Correct me if I am wrong, maar dat is de definitie van snel.

Zit er een 150 Mbit lijn in? Nee. Dat is ook niet nodig. De data zal namelijk even snel aankomen. Ookal hangen ze er een 100 Gbit lijn aan, dan zal het nog steeds nagenoeg direct aankomen. Het enige is verschil is het aantal censoren dat ze kunnen aansturen.

[blorf]

Klopt helemaal. Met de vergelijking met 5g die hier gemaakt wordt + de uitspraak "het is snel" dacht ik ook aan de bandbreedte, wat dus in het geval van LoRa nogal twijfelachtig overkomt. En als ik het beter lees zie ik dat nog steeds.

Overigens vermoed ik wel dat die valse vergelijking soms graag gemaakt wordt. Mijn ISP bijv. heeft jaren geleden een tijd lang hun nieuwe abbo's lopen te promoten met de hoge snelheid, oftewel bandbreedte als kernpunt. Opvallend was dat even later opeens het openen van verbindingen waaronder DNS requests erg tijdrovend leek te worden terwijl de bandbreedte na een meting niets te wensen overliet. Goeie truuk om niet te hoeven investeren in netwerkcapaciteit en toch "mee te doen" met de rest.
In dit geval denk ik dat ze die 50KB/s liever een beetje op de achtergrond laten en de snelheid waarmee het werkt als indicatie voeren. Vooral voor een netwerk dat praktisch nog van de grond moet komen kun je beter niet met KB's per seconde aankomen, ook al is dat wel van toepassing. We moeten wel commercieel blijven natuurlijk.

[Reactie gewijzigd door blorf op 22 juli 2024 14:33]

[Verwijderd]

om 10 kb aan gegevens te verzenden, is LoRa megasnel, en betrouwbaar. Een DVD zou ik er niet mee verzenden.

[Proxx]

Snel gaat niet over de hoeveelheid data...
Zolang je onder de 50kb/s aan data blijft gaat de data snel van punt A naar punt B. (50kb/s is vaak meer als genoeg voor sensoren)

Wil je een 1080p xxx film sturen kun je beter voor alternative kiezen.

[Reactie gewijzigd door Proxx op 22 juli 2024 14:33]

[Xtuv]

Je hebt helemaal gelijk. We hebben het artikel aangepast.

[Sircuri]

Beetje voorbarige titel van dit artikel dus?

[dj__jg]

Satellieten moeten ook tegen een lancering kunnen, maar worden in het algemeen ook niet op een schudtafel in elkaar gezet

Groningen is hier door het lege landschap (als er een probleem is ligt het aan je apparatuur, niet aan een berg), gebrek aan interference (idem, ligt het niet aan de appartementenflat vol routers) en makkelijke bereikbaarheid (probeer jij in de Randstad of in een bergachtig gebied maar eens in een straal van 100, 200, 500, 1000, ... meter rondom een zendmast oid te rijden) gewoon zeer geschikt voor.

[Sorcerer8472]

Het radio-gedeelte van dit systeem is uiteraard allang in een laboratorium getest + er is niet superveel wezenlijk nieuw aan bijvoorbeeld de typen modulatie. Dat kun je perfect uitrekenen allemaal met wiskundige modellen. Niet spannend om dat juist op een open veld te testen.

Juist situaties met interferentie zijn belangrijk, en dat wordt nou juist wél goed getest bij satellieten en is ook van wezenlijk belang omdat ze aan nogal wat ioniserende en niet-ioniserende straling worden blootgesteld daarboven.

Wel heeft 5G een device-to-device-modus waarmee bijvoorbeeld auto's met elkaar kunnen communiceren (zelfs op plekken met geen of slechte netwerkdekking). Dat soort dingen kun je niet echt nuttig testen met landbouwsensoren

Overigens lijkt het me met de bomen in de foto ook lastig om in een straal van 200, 500, 1000 eromheen te rijden

[Gwannoes]

Het radio-gedeelte van dit systeem is uiteraard allang in een laboratorium getest + er is niet superveel wezenlijk nieuw aan bijvoorbeeld de typen modulatie. Dat kun je perfect uitrekenen allemaal met wiskundige modellen. Niet spannend om dat juist op een open veld te testen.

Als we zo gaan redeneren kunnen we het veld-testen wel helemaal overslaan en gelijk breed uitrollen. Alles is immers toch al in het lab getest?
... Nee, zo werkt het niet. Stapje voor stapje worden nieuwe technieken steeds dichter naar "real-world use" getest. Zoals dj__jg al aangeeft: als er iets mis gaat (en je moet er van uit gaan dat dat nog kan; anders zou je het niet testen.) is het prettig als er niet al te veel verstorende variabelen in de omgeving aanwezig zijn, zodat je niet eindeloos aan het twijfelen bent over de oorzaak.

Uiteraard moet de techniek tegen een stootje kunnen, maar ook dat is in Labs al getest, en wordt later in "field-tests" verder bevestigd.

[Reactie gewijzigd door Gwannoes op 22 juli 2024 14:33]

[SpiceWorm]

Je kan niet bedenken wat er in de eerste veldtest allemaal mis kan gaan. Om zaken uit te sluiten wil je eerst een veldtest onder makkelijke condities. Anders is het veel te moeilijk om het probleem te vinden.

[DigitalExorcist]

Zolang het niet-ioniserende straling is zou ik me er niet zo druk om maken.

FM- en AM-zenders zitten al 100 jaar in de lucht en daar wordt je óók niet minder van. Net als zonneschijn. Goed voor je.

"Data verstoken via straling". Echt serieus. Het is maar goed dat je die bron kwijt bent, anders hadden we nóg iets harder kunnen lachen ...

Aspartaam ís ook volledig veilig. Pas als je een brok van 5kg in één keer opeet wordt het vervelend, maar zal ik je een geheimpje verklappen? Water, da's nog véél dodelijker. 5 minuten met je hoofd in een emmer water en ik beloof je dat je hartstikke chronisch dood bent daarna.

Ze kunnen je inderdaad blijkbaar van alles wijs maken....

[ArtyShock]

Alles is giftig. Het is de hoeveelheid bepaalt hóé giftig iets is. Zo'n vier à vijf liter water achter elkaar drinken kan ook al tot overlijden tot gevolg hebben.

[DigitalExorcist]

Juist! Precies wat ik probeer te zeggen

[audb]

Nog giftiger is wat wij met zijn allen consumeren : Zuurstof
Nog erger is het niet in ademen

[mkools24]

terwijl we steeds gezonder gaan leven en eten

Oh ja? Liters frisdrank, 40 kg vlees pp per jaar, te weinig groente, teveel rotzooi, te weinig beweging, teveel roken, teveel alcohol, luchtvervuiling, stress etc etc.

Tenzij dat de definitie is van steeds gezonder leven Hoe dan ook ik zou niet de zendmasten daar de schuld van geven eerder onze levensstijl.

Kanker is en blijft toch echt een 1e wereldziekte.

[Jeroen73]

Wiki Toxicologie:
Paracelsus (Theophrastus Bombastus von Hohenheim 1493-1541) vermeldde al in de 16de eeuw dat "de dosis het vergif maakt", met andere woorden dat alles uiteindelijk giftig is, als de hoeveelheid maar groot genoeg is.

[FvdM]

Verder zou 2G ook al voldoende zijn voor deze test

Volgens deze bron gaat het om precisie landbouw waarbij low latency realtime data nodig is. 2G en zelfs 4G zijn te traag daarvoor. Daarnaast meten ze het land met drones welke data verzamelen met 10GB per half uur. Dat is 44 Mbit/sec, wat teveel is voor 2G.

[Houtenklaas]

Mooi stukje, die bron, dankjewel voor het delen. Ik heb toch de indruk dat "precisie" daar slaat op de kennis van elke centimeter grond. Die techniek krijg je ook (betaald) met bijvoorbeeld RTK (bron). De brave ziel uit jouw linkje heeft meer moeite met de hoeveelheid data dan met "real time" verwerken zo lijkt het. Vanavond maar eens verder lezen. Leuk stukje technisch vakgebied zo lijkt het om zaken verder te automatiseren!

[dasiro]

Verder zou 2G ook al voldoende zijn voor deze test

het is inderdaad nogal een vreemde test. Voor realtime communicatie en hoge bandbreedte zou je eerder verwachten dat er in de automotive industrie momenteel wel spanendere dingen te beleven zijn die hier écht op zitten te wachten

[readefries]

Juist voor latency is dit een goede test. Dat is een van de sterke punten van 5G, waar alle anderen nogal een issue mee hebben.

[Powermage]

Sensoren in de akkerbouw hebben per definitie geen voordeel aan lage latency, zelfs een lora is al ruim voldoende voor dit soort info.

Wanneer er in stel 5 minuten een verschil van een meter water staat is de dijk gebroken en heeft de boer t toch wel gemerkt

[Alxndr]

wat is het verband tussen latency en de test met deze sensoren? 2G is nog een overkill voor deze hoeveelheid data en bovendien boeren denken qua groei/oogst in weken of dagen, qua neerslag zijn uren, misschien minuten nog zinnig, maar miliseconde werk?

[Fairy]

Nee is voor deze sensoren niet interessant, maar wel meetbaar en daar is de test juist goed voor. Dan kun je het in andere gebieden toepassen.

[Gamrin]

De systemen moeten tegen interferentie kunnen bij volledige deployment, maar eerste tests zullen toch werkelijk in een (praktisch) vacuum gedaan moeten worden.

[Coolstart]

Dan hadden ze beter voor Lora technologie gekozen ipv van 5g omdat Lora net minder last heeft van interferentie, het is veel goedkoper en de sensoren kunnen jaren lang mee op een batterij. Lora is net gemaakt om sensordata door te sturen en dankzij de lagere frequentie gaat het signaal probleemloos door muren en overbrugt het grote afstanden.

5G is gemaakt voor hoge bitrates en lage latency en daar lijkt deze sensoren niet van te profiteren.

In Antwerpen staan er 4antennes die heel de stad bedienen en ook KPN heeft een grote landelijke dekking. nieuws: KPN gaat 1,5 miljoen apparaten aansluiten op landelijk dekkend lora-n...

[SpiceWorm]

Bijzonder dat je zegt dat om 5g technologie te testen ze het beste lora kunnen gebruiken

[I_Alone]

Dat is precies wat ze doen, zie ook:
https://www.technischweek...rdt-5g-proeftuin/item8919

[Morress]

Noorden v\h land is nogal breed begrip. Groningen in dit geval heeft idd goede scholen,maar in Friesland is het nou niet bepaald top. Drenthe weet ik niet maar dat is weer goed gelegen tussen andere provincies waar goede scholen zijn.

[assk]

Leeuwarden is anders wel european capital of water technology (ik weet niet of dat veel zegt). Er staat ook een speciale campus tbv onderzoek hierin.

[Morress]

Klopt,niche. Over algemeen is niveau van bijvoorbeeld NHL echt bedroevend, dit weten ze zelf ook en zijn ze mee bezig. Al jaren...

[Fabbie]

Jij noemt die locatie ideaal vanwege weinig interferentie. Ik zou dat juist als groot nadeel zien en niet representatief voor real-life scenario's. In bijna ieder huis, dorp, stad barst het van de interferentie.

Nu krijgen we weer van die theoretische verhalen voorgeschoteld van snelheden die gehaald worden, een bepaald bereik hebben enz. In de praktijk zal dat dan allemaal weer gaan tegenvallen.

[Bor]

Testen in een weg ongunstige situatie is interessant maar vaak niet geschikt voor een eerst test scenario in de praktijk. Dergelijke testen gaan echt wel volgen wanneer er meer ervaring is opgedaan en men weet hoe het systeem zich in een beter controleerbare op geving houdt. Het een sluit het ander niet uit.

[Morress]

Als het niet werkt in een relatief gunstige situatie is het makkelijker om te achterhalen waarom dat niet werkt, minder variabelen maakt het verkennend onderzoek gunstiger.

[wouter6022]

Qua subsidies is het noorden zeker aantrekkelijk. In elk geval de HBO opleiding advanced sensor applications op de hanzehogeschool is volledig afhankelijk van subsidies en loopt nog altijd slecht. Ik heb er zelf dit jaar nog een minor gedaan, en ik heb toen gehoord dat de stekker er mogelijk uit wordt getrokken.
Verder heeft in dit geval Drenthe zich vertild aan het sensor project, er blijkt bijvoorbeeld te weinig verkeer te zijn waardoor de functionaliteit van sensors niet getest kan worden. De geschiktheid van de regio als testlocatie is nog lang niet bewezen.
Inmiddels is er zelfs beslag gelegd op het complete netwerk in Assen in verband met een dreigend faillissement. Er is dus nog werk aan de winkel, voordat het noorden met recht een sensorregio is.

[Ayporos]

Oja joh? Ik denk dat ze voor Groningen gekozen hebben enkel en alleen omdat ze '5Groningen' wel een grappige naam vonden.

[hahaha2223]

Dan hadden ze het ook 5Gelderland kunnen noemen

[Ayporos]

Nee dat bewaren ze voor 6Gelderland.

[borbit]

Komt wel erg dichtbij zo!

[BottleNext]

Akkerbouw, waar elke milliseconde telt?

[Rotje333]

Inderdaad, wat is hier het precieze voordeel van het gebruik van 5G in plaats van, bijvoorbeeld, 2G?

[darthdrinker]

Voor de nieuwe nog niet volledig gedefinieerde 5G standaard is gekozen omdat juist daar ook aandacht is voor de behieften van iot toepassingen. Dus lage bandbreedte groot bereik met weinig stroom verbruik. Iets waar de vorige G standaarden nogal tekort schieten. Deze proeven worden mede gebruikt om te bepalen hoe deze nieuwe 5G standaard in deze zaken het beste kan voorzien. Het resultaat zou dus kunnen zijn dat eeb LoRa achtige spec ook onderdeel wordt van 5G. Zonder practijk onderzoek kan je hier niets over zeggen.
Naast het feit dat een iot oplossing dus wel degelijk zin heeft in een 5G proef is ook de keuze voor de landbouw erg goed. De grote uitdagingen van de mensheid op dit moment en zeker in de toekomst liggen in de voedselvoorziening. Je weet het misschien niet maar Nederland speelt daarin een leidinggwvende rol. Nederlandse akkerbouw experts geven over de hele wereld advies over hoe het moet en zijn zeer gewild. Om een leidinggevende positie te behouden moet je blijven investeren en kennis over wat je doet en welke invloed jouw acties hebben op je land en je opbrengst zijn dan erg belangrijk. Ik begrijp niet waarom hier en ook op andere plekken zo neerbuigend over wordt gedaan.

[eymey]

Ik snap dat neerbuigende en kortzichtige "waar is dát nou voor nodig" gedoe ook nooit zo.

Deze 5g-proef lijkt, zo blijkt uit jouw keurig onderbouwde reactie, op meerdere fronten voordelen te bieden.

In plaats van dat mensen gewoon trots zijn op het feit dat wij als land mee doen in de top qua dit soort onderzoeken......

[Coolstart]

Het klopt dat 5G ook voor iot zal gebruikt worden zoals smartwatches, auto's etc en sensoren allerlei.

Maar ik zou dan wel voorstellen om voor akkerbouw in te zetten op reeds bestaande tech zoals lora en sigfox omdat je dan morgen kan starten in grote delen van het land en de technologie voldoet 100% aan de noden van de akkerbouw. Als dat belangrijk is voor een economie is 5g timinggewijs een slechte zet.

[watercoolertje]

Het artikel is aangepast het betreft ook Lora van KPN, wat er nu al is (soort van landelijk). Later moet die 5G worden.

Echter de groep die dit wil doen heet niet voor niks 5Groningen,vrij logisch dus waarom hun keus op 5G valt...

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 22 juli 2024 14:33]

[darthdrinker]

Er wordt al heel veel gebruik gemaakt van deze bestaande technieken in de akkerbouw. Ik ben afgelopen jaar nog op een zeer grote agrarische beurs in Frankrijk geweest en daar struikel je over de, vooral in Frankrijk, SigFox weerstations en meetapparatuur. Waar het hier om gaat is niet de sensor maar om de ontwikkeling van 5G zelf. Die sensoren zijn er al lang en dat is dus op zich ook niks nieuws onder de zon. De 5G standaard is nu echter nog in ontwikkeling en in Groningen is er een proeftuin ingericht om mogelijke gebruiksscenario's voor 5G te onderzoeken en uit te werken. Hiervoor worden allerlei zaken ondezocht. Bijvoorbeeld ook een ambulance die een realtime verbinding met het ziekenhuis heeft zodat artsen remote al een diagnose kunnen stellen en hier voor aankomst al rekening mee kunnen houden. Nogmaals dit is een onderzoek naar de 5G standaard en niet naar de eventuele apparatuur. Dit komt helaas in het stukje niet goed uit de verf.

[Armin]

Subsidie.

Niet cynisch, maar dat is uiteraard de enige reden (subsidie of gratis verstrekking of zo) waarom deze boer meewerkt want er zijn goedkopere bewezen technieken om hetzelfde te doen. Maar andersom, als je toch een 5G test doet, waarom dan niet echte data sturen ipv nep data.

[GijsW]

Ik ben een boer en zie dit niet als enige reden om met nieuwere technieken mee te doen. Als men tegenwoordig kijkt welke techniek er in een trekker van een akkerbouwer zit... Dat is al heel wat meer dan enkel een GPS systeem.

Wij hebben als boeren te maken met de duurste landbouwgrond wereldwijd. Elke vierkante meter wordt grof betaald, afhankelijk van de ligging en grondsoort. Producten die we produceren en verbouwen zijn van de hoogste kwaliteit en gaan de wereld over, afhankelijk van de wereldmarkt dus de marges zijn niet altijd goed.

Elke vorm van techniek om landbouwgrond verder te optimaliseren, voor nu en in de toekomst, is erg belangrijk. Bemesting werkt pas bij een minimale bodemtemperatuur, vochthuishouding kan over een perceel van 10 hectare erg verschillen. Zo zijn er tientallen zaken die daarin meewegen.

En natuurlijk ben ik daar als boer blij mee dat er voor zulke zaken subsidie is, met zoveel fluctuerende marges

[Gover]

5G biedt meer opties m.b.t. energiebeheer, meer plezier van je batterij, wel handig als een sensor een jaar onder de grond zit.

[Houtenklaas]

Tja, maar gaat om om telemetrie achtige dingen, dan is LoRa een veel betere oplossing, met een batterij levensduur die tot 10 jaar moet lopen. Lijkt me ook snel genoeg voor dit soort toepassingen. Graan dat in één dag groeit en 5G nodig zou hebben, zou ik wantrouwen

[Janvl1234]

LoRa of NB-IOT / LTE-M zijn inderdaad beter voor de levensduur van de batterij. De bandbreedte is bij sensortechnologie niet een bepalende factor.

[Cio]

Eh, hoeveel meter komt 2G (betrouwbaar) de grond in? En hoeveel sensoren per hectare kan je plaatsen voor het netwerk verzadigd is?

't blijft een gesubsidieerde test, maar de situatie vraagt ook om nieuwe(re) techniek dan 2G. Mooie combinatie van testomgeving en praktische inzetbaarheid.

[Reactie gewijzigd door Cio op 22 juli 2024 14:33]

[Houtenklaas]

Het zal door het einde van de week komen denk ik, maar ik heb echt geen idee wat je nu zegt.

De grond in? 2G, maar ook alle andere G's komen de grond niet in. Grond bevat water en dat schermt signalen vrij goed af. Mobiele signalen komen dan ook helemaal niet betrouwbaar de grond in. Daarom moeten ze in een ondergrondse parkeergarage ook steunapparatuur plaatsen, anders heb je geen bereik. Dat is één.

Twee, maar de situatie vraagt ook om nieuwe(re) techniek dan 2G. Welke situatie is dat dan? Ik lees uit de tekst dat het meer op een telemetrie toepassing lijkt. Daar is 2G heel veel meer dan zat voor, 5G lijkt mij complete onzin, behalve dat je leert van nieuwe technieken. Maar dat kan om het pand van Vodafone of KPN ook. Daar zou ik geen akker in Groningen voor uitzoeken. Maar goed, wel een leuke primeur voor onze medelanders daar.

[BruteForge]

Ik denk dat het voor testen heel handig is, want je bent niet gelijk hele bedragen kwijt of je krijgt geen regen aan klachten binnen als er iets mis gaat met de apparatuur of de verbinding.

[Mastermind]

Hier meer info:
https://www.agentschaptel...p-telecom-participeert-5g

[8bitfanaat]

Sommige gewassen schieten als paddestoelen uit de grond

[Psycho_Mantis]

Blijkbaar belangrijk voor de boer anno 2017. Verwacht wel perfecte aardappels komend seizoen.

[OkselFris]

Ik denk dat je het breder moet trekken. Nu is er een test voor akkerbouw, maar binnen de agrarische sector nemen dergelijke sensoren en netwerken een gigantisch vlucht en de behoefte voor dergelijke netwerken is erg groot.
Nu is het een akkerbouw, volgend veeteelt met het monitoren van dieren via chips in de dieren die continue gegevens aan boer, voer leverancier etc doorgeven.

Het beschikbaar hebben van dergelijke realtime data is een belangrijk hulpmiddel om data te verzamelen voor R&D, maar ook voor boeren om het zover mogelijk te optimaliseren en verspilling te voorkomen.

[jsnl]

Nu is het een akkerbouw, volgend veeteelt met het monitoren van dieren via chips in de dieren die continue gegevens aan boer, voer leverancier etc doorgeven.
In de melkveehouderij is dit al dagelijkse praktijk hoor!

[OkselFris]

Inderdaad, maar het gaat straks nog verder waarmee men straks met chips in en bij vee, vissen data verzamelen. Dus waarbij een voer leverancier aan de hand van de darm flora precies advies kan geven. Dat is een ontwikkeling die heel snel gaat komen, maar nu nog niet dagelijkse praktijk is.

[jsnl]

In het dorp waar ik woon zijn nog maar enkele melkveehouders, maar die zijn dan toevallig allemaal al zover.
Maakt ook niet uit, de "boer" gaat flink de boer op met data verzamelen én gebruiken in de dagelijkse praktijk.

[Arcanekitten]

Wat zijn de realtime aanpassingen als ik vragen mag? Ik bedoel wat kun je direct aan passen aan een akker in groningen..

[Gover]

De vochthuishouding kan zeer snel veranderen, zaken als rotting van aardappels, schimmelgoei, allemaal zaken die direct actie kunnen vragen. Daarnaast kan het real-time monitoren van nutriënten heel interessant blijken, overbemesting is slecht bijvoorbeeld, te weinig of te laat bemesten levert minder productie of van een lagere kwaliteit. Bij intensieve akkerbouw zouden dit soort gegevens wel eens heel goed kunnen zijn voor ons aller portemonnee, of heel veel beter voor het milieu.

[Verwijderd]

Maar daar heb je geen 5G voor nodig. 4G en zelfs 3G zijn real time genoeg voor die toepassingen.

[calvinturbo]

Lijkt me inderdaad sterk dat het verschil tussen 5 en 50ms zoveel verschil maakt met de genoemde toepassingen. Voor autonome auto´s is het een ander verhaal..

[Ayporos]

Mja, voordat die boer z'n overal aan heeft getrokken en de trekker aan heeft geslingerd zijn we ook al wel weer 10 minuten verder... niet echt een relevante eindgebruikstoepassing maar ja dat is ook het punt natuurlijk.

Je gaat niet 5G testen op bijvoorbeeld de sensoren die een patiënt in kritieke toestand draagt...

Doet niet af aan het feit dat het natuurlijk mooi is dat ze met 5G bezig zijn. Voor de boer wellicht niet zo super relevant, maar voor veel andere dingen wel.

[Sorcerer8472]

Wat vind je van 2G? Beetje hetzelfde als die ondergrondse vuilcontainers die doorgeven hoe vaak er met een pasje meuk in is gegooid. Kan prima via 2G die data. Dus ondanks dat dat straks idd via 5G moet, laat het niet het unieke van die technologie zien.

[The Third Man]

Het kan ook prima over 9600 baud HAM-radio... Het punt is dat je geen inefficiente legacy meuk in leven wil houden voor triviale dingen. Zonde van je spectrum, verouderde zendhardware met onderhoudscontracten, noem maar op. De vernieuwing van 5G komt voort uit de besparing op het totaalplaatje, niet op basis van de toepassingseisen.

[Terracotta]

Het gaat om het hele plaatje. 2G en voornamelijk 3G waren niet geschikt voor batterijen.
De test is hier tweevoudig voor datacommunicatie over lange afstanden:
- Batterijleven optimaliseren
- Latency verlagen

Is deze opstelling nodig? Neen, maar een test is een test en dan is een eenvoudige omgeving nuttig als start, waarna je verder en verder in gaat. Anders maar een test opzetten om op te zetten is toch zoveel nuttiger...

[unglaublich]

Waarom moeten mensen die er niets van begrijpen overal hun vraagtekens bijzetten?
Het gaat natuurlijk niet alleen om de bandbreedte en vertraging. 5G zorgt ook voor:
- lagere belasting van netwerk
- verhoogde redundantie
- enorm verlaagd energiegebruik

Paard en wagen is toch ook snel genoeg voor ritjes naar de supermarkt? Waarom zou je dat veranderen?

[Arcanekitten]

Oke maar is hier perse 5G voor nodig? zelfs 2G zou toch snel genoeg zijn of heb ik het mis.

[ArnevdS]

Je moet je verder niet vergissen in de grootte van de datastroom die het bijvoorbeeld oplevert. Desbetreffende landbouwers spreken ook over dronetoepassingen met een veelheid aan sensor die een behoorlijke bandbreedte vereisen.

[watercoolertje]

Maar niet zuinig genoeg, en het zal waarschijnlijk geen 10 jaar meer duren voordat 2G er uit gaat dus niet echt toekomstbestendig, daarnaast is 5G naast snel internet ook bedoeld voor IoT. Waar 1 zendmast niet maar 1000 verbindingen zoals 2G aan kan maar misschien wel een miljoen (getallen zijn compleet uit de lucht gegrepen).

[Maffie500]

Mooi systeem maar moet je die sensoren dan elke keer verwijderen als je gaat ploegen?
ik vermoed dat je die niet alleen aan de grenzen van je akker plaatst dus moet je via plaatsbepaling die dingen wel kunnen terugvinden.
Vraag me ook af hoe lang de batterijen meegaan en je een melding krijgt als er een batterij bijna leeg is.

[aardappeltaart]

Ik denk dat ze dieper ingegraven zijn. Ook kunnen ze vast wel tegen een stootje dus zal wel meevallen.
Edit was typaids

[Reactie gewijzigd door aardappeltaart op 22 juli 2024 14:33]

[Aikon]

Tijd voor Porsche en Lamborghini om weer tractors te gaan maken dus. Elke seconde telt blijkbaar.

[Carlos93]

Waarschijnlijk kunnen de boeren zien wanneer ze moeten starten met het bewateren van de akkers, in plaats dat ze te vroeg of the laat starten om ideale omstandigheden te vormen.

[twilex]

Tja dat gaat weliswaar niet om milliseconden maar veel langer dan 5 minuten moet het natuurlijk ook niet gaan duren, anders droogt de hele akker uit.

[TrekVogel]

Het zou toch niet goed zijn als je een netwerk met een latency van 5 minuten hebt

[EasyBoarder]

Je houdt te zeer vast aan die akker.
Met realtime toepassingen zie ik o.a. een mobiel netwerk als vervanging voor WiFi vanuit een vaste landlijn. Natuurlijk, een 4G hotspot kan al lekker snel zijnaar brengt ook de nodige latency met zich mee. Zo wordt online gamen bemoeilijkt op een 4G hotspot kan ik me indenken.

Mocht ik ernaast zitten, hoor ik dat natuurlijk ook graag

[IndraXIII]

Voor Akkerbouwers wordt data verzamelen steeds interessanter, maar dat gaat niet op de ms nauwkeurig. In principe zijn metigen van vruchtbaarheid door middel van het meten van de elektrische geleidbaarheid 1x per dag of zelfs 1x per week voldoende. Soil water content daarentegen wordt al interessanter om misschien 1x per 5 minuten te meten. Maar vervolgens kun je als boer daar vaak maar weinig mee doen op korte termijn.

nee.. de echte real time toepassingen die als eerste van deze 5G technologie gebruik gaan maken zijn in mijn ogen de zelfrijdende auto's die on the go kaarten moeten inladen van hun omgeving.

[TrekVogel]

Ja wel voor zelfrijdende auto's, maar niet om kaarten in te laden. Dat gaat prima via 4G of zelfs 3G. Voor communicatie tussen auto's of met infrastructuur is de latency van belang.

[Houtenklaas]

In de link naar het voorgaande artikel staat iets over de economische ontwikkeling van de provincie die men voor ogen heeft. Dat zal hem wel zijn ... Overigens wel aardig dat zowel KPN als Vodafone er bij betrokken zijn. De techneuten van die twee zullen gebroederlijk samenwerken, wars van alle concurrentiedriften van de Alpha mannetjes ....

[Reactie gewijzigd door Houtenklaas op 22 juli 2024 14:33]

[MedionAkoya]

Leuk! met vliegtuigjes spelen.
http://nos.nl/op3/artikel...-eerste-in-groningen.html

E-health
http://nos.nl/artikel/215...ebied-op-peil-houden.html

[Reactie gewijzigd door MedionAkoya op 22 juli 2024 14:33]

[jip_86]

Ah, daar komt de aap uit de mouw. Beelden doorsturen vanaf een vliegtuigje is wel even andere koek dan wat sensordata.

[Petervanakelyen]

Dit lijkt me een typische IoT toepassing waar veel geschiktere oplossingen voor bestaan dan 5G. LoRaWAN is bijvoorbeeld stukken zuiniger dan de huidige GSM-netwerken en je bent niet afhankelijk van een operator met dure licenties maar je kan gewoon je eigen gateway zetten als het bereik tekort schiet of er te weinig concurrentie is

[Sorcerer8472]

4G IoT + 5G zijn volgens mij even zuinig als LoRa.

[Titan_Fox]

Hogere snelheden en lagere latentie. Mooi, maar grotendeels zinloos zo lang providers datalimieten hanteren.

[Zr40]

Lagere latency is juist wél nuttig, want dat is juist het belangrijkste component van wat men als snelheid ervaart. En het heeft niet echt een noemenswaardige invloed op het sneller bereiken van de datalimiet.

[rtenklooster]

Ik zie niet in waarom iedereen zo zit te zeuren over het feit dat het met 2,3,4g kan. Of voor deze specifieke toepassing de latency of doorvoersnelheid kritiek is, of niet, het betreffen testen.

Ik weet niet hoe jullie testen, maar ik test doorgaans niet met experimentele technieken in kritische systemen en processen.

Dat het hier een verminderde rol speelt betekent niet dat het niet kan worden getest, gemeten, geanalyseerd en aangepast.

Waar denken jullie dat je eerste AC WiFi tests zijn uitgevoerd, in een lab zonder interferentie of gewoon op het CS in Amsterdam? Je moet ergens beginnen nietwaar?

[Amanoo]

De 4G dekking in Nederland is dusdanig hoog dat ik wel eens heb gegrapt dat we 4G weggeven aan aardappelen en koeien*, maar dit slaat alles.

*(er zijn zelfs enorme stukken weiland waar, volgens de dekkingskaarten, prima ontvangst zou moeten zijn)

[JoeZuCK]

Goedmakertje voor de vele bevingen van aardgaswinning aldaar. Zo van: hier rollen we ff 5g uit en wees tevreden en houd je mond nu maar.

@Bor, geloof ik niet zo. De jeugd trekt massaal weg. Wat er is studeert in Groningen. Gros trekt vervolgens naar de Randstad.

[Reactie gewijzigd door JoeZuCK op 22 juli 2024 14:33]

[Finger]

De provinciale dorpjes trekken leeg inderdaad, maar voor het grootste gedeelte naar Groningen stad en niet naar de Randstad. Dus nog steeds prima test locatie. Het gaat hier om tests, niet meer niet minder.

[Reactie gewijzigd door Finger op 22 juli 2024 14:33]

[krakendmodem]

Een deel verkast naar het Westen, een ander deel blijft hier. Hangt ervan af hoe snel je werk kan vinden. Ik ken enkele mensen die al vertrokken zijn, aangezien het aanbod niet heel groot is en die in de Randstad wel voldoende is.
Ik woon ook vlakbij Groningen, maar voor een starter met momenteel alleen MBO ICT zijn er niet heel veel vacatures die aansluiten bij mijn profiel. Terwijl er in de Randstad en omgeving zat van die vacatures zijn..

Ik heb zelf een tijdje in Zwolle gewoond, maar ik kom behoorlijk veel mensen uit Groningen en Friesland daar tegen, omdat Zwolle een goede ligging heeft tussen de Randstad en het Noorden.

Een goedmakertje is het ook niet. Een 5G netwerk gaat de aardbevingen niet oplossen. (wel handig om sensoren in de grond te stoppen die met 5G verbonden zijn om activiteit in de grond te meten). Ook de krimp zal hier niet afnemen nadat er 5G is. In het Noorden moeten gewoon meer bedrijven komen die werkgelegenheid bieden. En dat is meteen het probleem: de afstand is tov van de Randstad te "groot" en vestigen bedrijven zich niet niet hier maar daar.

En aangezien de politiek zich niet veel aantrekt van alle problemen hier, zal dat ook niet snel veranderen.

[JoeZuCK]

Een keer raden waar ik geboren ben en gestudeerd heb: Groningen, een keer raden waar ik nu woon: Zwolle. Ik zeg ook niet dat het aardbevingen moet oplossen, ik zeg alleen dat het lijkt alsof deze boern uut Grunn blij worden gemaakt met 5G. Want waarom zouden ze het anders specifiek in Vierhuizen uitrollen en niet in Limburg bijvoorbeeld of Zeeland.

Even opgezocht:
Noord-Groningen is als proeftuin gekozen omdat er veel ruimte is, het aardbevingsgebied een economische impuls verdient (MY ASS) en er belangrijke kennisinstituten in de buurt zijn."

Die impuls .. lachertje man.. En niemand die hierover valt. Als er een impuls zou moeten plaatsvinden, dan hadden ze die miljarden van het aardgas in Groningen moeten steken.

Bron: https://www.agentschaptel...rk-testen-noord-groningen

Geïniteerd door minister Kamp.

[Reactie gewijzigd door JoeZuCK op 22 juli 2024 14:33]

[ultimasnake]

Ik vraag me af waarom hier 5g voor nodig is, de packets lijken me echt niet groot genoeg of cruciaal genoeg om met een enorm kleine latency te moeten verzonden worden. Als de boer iedere 5 minuten geupdate wordt lijkt me dat meer dan voldoende om op tijd te gaan bewateren of andere acties te ondernemen.... Het lijkt me niet dat de wortels lekkerder smaken als ze op F1 pitstop snelheid voorzien worden van water...