RaspyFi-distro moet audiofielen op Raspberry Pi bedienen

De Linux-ontwikkelaars van de RaspyFi-distributie hebben versie 1.0 vrijgegeven. Het op Linux draaiende besturingssysteem moet audiofielen bedienen die de goedkope minicomputer willen gebruiken voor audiodoeleinden.

RaspyFi biedt volgens de ontwikkelaars ondersteuning voor een groot aantal dacs die via de usb-aansluiting op de Raspberry Pi aangesloten kunnen worden. Een aantal is door de developers al getest en van een korte review voorzien. Daarnaast biedt de Linux-distributie volgens de developers 'bit perfect' weergave tot 32bit-audiostreams bij een samplerate van 192kHz.

Volgens de developers zorgt een beperkt aantal processen binnen het besturingssysteem en diverse andere optimalisaties voor een stabiele omgeving bij het afspelen van audiobestanden op de Raspberry Pi. RaspyFi ondersteunt onder andere de webdiensten Spotify en Last.fm, maar ook webradio. Ook kan RaspyFi aangestuurd worden via mobiele apps, terwijl er ook een webinterface aanwezig is om de software op afstand via een browser te bedienen. Volgens de ontwikkelaars neemt de installatie niet meer dan 10 minuten in beslag en volstaat een 2GB sd-kaartje.

Reacties (106)

Helaas begrijpt slechts Obelink wat RaspyFi beoogd namelijk Bit Perfect audio weergave. Of te wel het zo perfect mogelijk weergeven van gelijk zonder beïnvloeding van allerlei processen die meedraaien binnen een besturingssysteem.
In dit geval bestaat de distro slechts uit elementen die noodzakelijk zijn voor audioweergave en niet meer dan dat. Hierdoor is er dus sprake van kernel streaming.

Een audio speler die ik zelf al jaren gebruik is XXHighend. Dat werkt helaas alleen op Windows maar hierbij worden letterlijk alle overbodige processen uitgeschakeld zodat er sprake is van kernel streaming.

Overigens heb ik een poosje geleden RaspyFi uitgeprobeerd en het is door de Raspberry Pi in potentie een goed middel voor audio weergave. Zelf vond ik het wat kil/koel klinken.
Muziekweergave met XXHighend klinkt meer analoog waarbij dus instrumenten hun natuurlijke klankkleur en klankeigenschappen meer behouden dan met de Pi+RaspyFi.
Het is namelijk ook zo dat de hardware ook voor een groot deel de klank bepaalt..!!

Wellicht overbodig maar muziekweergave staat of valt voor het grootste deel bij de kwaliteit van de bron. Crap in Crap out.
Waar ik dus mee wil zeggen dat je er ook moeite voor moet doen om bijvoorbeeld je cd's zo zorgvuldig mogelijk moet rippen door hierbij exactaudiocopy te gebruiken waarbij je ook voor een bit perfect bron kunt zorgen.

Jammer genoeg begrijpt Obelink wel wat het doel is, echter is het nog steeds audiofiele onzin. Jij computer gooit het net zo goed bit-perfect eruit, tenzij je echt iets enorm zwaars op de achtergrond aan het doen bent. Maar een beetje audio informatie door sturen naar een DAC/geluidskaart doet elke PC met 3 vingers in de neus.

Dingen als dat het de ene bron van digitale audio 'koel/kil' klinkt en de andere 'natuurlijk en analoog' (wat is dat überhaupt, analoog klinken?) is gewoon placebo effect. Beide streamen hun data bit-perfect eruit. Er vallen niet zomaar samples tussenuit. Ook als je gewoon ctrl+c/ctrl+v doet vanaf/naar een CD gaat er niet mysterieus data verloren, het wordt gewoon 1 op 1 gekopieerd.

Zie bijvoorbeeld ook J-play, een 'high-end' audio player: http://gathering.tweakers...message/40732525#40732525

Het is geen audiofiele onzin en het is allerminst een placebo effect.
Het is vergelijkbaar met pc gamen; Op een os draaien er op de achtergrond allerlei processen mee en die hebben invloed op de fps. Dat is gewoon een feit. Sommige gamers optimaliseren hun os zodanig dat ze met hun hardware de maximale fps halen.
Zo werkt dat dus ook met bit perfect en kernel streaming. Ja elke pc stuurt audio info naar met 2 vingers in zijn neus met 3 vingers in z'n neus maar dat is wat anders dan op een bit perfect manier audio info versturen.

Wellicht hoor jij geen verschillen of hecht jij er geen waarde aan dat tussen een geoptimaliseerde os (wat RaspyFi is) en een os wat niet is geoptimaliseerd voor audio weergave. Maar dat neemt niet weg dat die verschillen er zijn. En voor iemand die dergelijke verschillen niet hoort is het abacadabra en/of onzin.

Tja wat moet ik er nog meer over zeggen...het is als iemand die (professioneel) geoefend is met fotobewerking. Diegene ziet ook veel meer aan detail en ziet ook meer op een goed beeldscherm dan ik. En iemand bij wie de oortjes meer geoefend zijn hoort eer detail dan anderen.

Bij PC gamen is het anders heel simpel, daar heb je een leuk FPS countertje wat je beter ziet worden als je achtergrond processen uitschakelt. Heel simpel. Maar je gaat echt niet meer audio krijgen als je computer rekenkracht over heeft. Tegelijkertijd trekt een beetje computer ook al snel teraflops om een spel te renderen. Als je nu naar audio gaat kijken is dat echt een minieme fractie wat je aan rekenkracht nodig hebt.

Hoe had je dat sowieso gezien? Dat de audio die een computer naar een DAC stuurt ineens wat bitjes geflipt heeft? Dat de lage frequenties eerst onderdrukt worden door je computer?

Audio afspelen is één van de allerlichtste taken die je voor een computer kan bedenken. Elke computer kan dat met gemak zolang je niet extreem zware processen tegelijkertijd draait, en elke computer zal ook de bitjes op dezelfde manier versturen. Net zoals dat elke computer een CD op dezelfde manier zal lezen. Als daarbij zomaar bitjes verkeerd gingen dan zou elk programma dat je vanaf CD-rom installeert zo ongeveer falen bij de installatie vanwege corrupt medium.

[Reactie gewijzigd door Sissors op 8 september 2013 16:30]

Een gamer heeft geen counter nodig om het verschil te zien tussen 10-20 fps.
En het is inderdaad echt heel simpel; bij een niet geoptimaliseerd os hoor je bijvoorbeeld minder of geen akoestiek van de zaal/ruimte, details of verschil in klankkleur tussen bijvoorbeeld twee (akoestische) gitaren. Bij een geoptimaliseerd os hoor je dat wel.

Het staat allemaal los van het feit dat een bepaalde taak als audio afspelen wel of geen lichte taak is voor een pc.
En nogmaals ;

Wellicht hoor jij geen verschillen of hecht jij er geen waarde aan dat tussen een geoptimaliseerde os (wat RaspyFi is) en een os wat niet is geoptimaliseerd voor audio weergave. Maar dat neemt niet weg dat die verschillen er zijn. En voor iemand die dergelijke verschillen niet hoort is het abacadabra en/of onzin.

Tja wat moet ik er nog meer over zeggen...het is als iemand die (professioneel) geoefend is met fotobewerking. Diegene ziet ook veel meer aan detail en ziet ook meer op een goed beeldscherm dan ik. En iemand bij wie de oortjes meer geoefend zijn hoort eer detail dan anderen.

En als iemand beweert dat hij een TV nodig heeft met IR en UV subpixels neem ik die persoon ook niet serieus. Je zegt dingen te horen die niet met meetapparatuur gemeten kunnen worden en die ook totaal onlogisch zijn.

Hoe zie jij dat gebeuren? Als er een bit omvalt om wat voor reden dan ook dan is dat dus ook een goede kans dat het een MSB bit is. En als die omgaan (vraag me niet hoe dat in hemelsnaam zou kunnen gebeuren) dan is het echt niet dat je dan 'minder akoestiek' hoort. Dan hoor je een heel smerig, waarschijnlijk hoogfrequent geluidje waarbij je echt geen twijfel hoeft te hebben dat er iets totaal mis is gegaan.

Zelfde verhaal als er complete samples wegvallen. Sowieso gebeurd het natuurlijk niet, dat kan ook makkelijk nagemeten worden, maar dan is het echt niet dat je het verschil tussen twee akoestische gitaren ineens niet meer kan horen.

Als jij een USB DAC aan je computer koppelt en je checkt het USB verkeer zal dat gelijk zijn, onafhankelijk wat voor een geoptimaliseerd OS je gebruikt voor je geluid. Ze zijn allebei even 'bit-perfect'. Als jij een programma op een USB stick zet en daarna weer eraf haalt zijn er ook niet ineens bitjes omgevallen waardoor het corrupt is geworden.

Een DAC werkt met een klok. Bij CD kwaliteit tikt die klok 44.100 keer per seconde en kijkt die DAC dus 44.100 per seconde of er een sample aangeboden word. Precies op dat moment moet die sample dan beschikbaar zijn, anders is er geen sample, dus 1/44.100 minder muziek. De DAC wacht niet op het sample. Dat is ook de reden dat men in de professionele wereld werkt met een centrale klok.

De computer moet dus op het juiste moment dat sample aanbieden. En dat is nog moeilijk genoeg. Het klopt wel dat voor het muziek afspelen zeer weinig rekenkracht nodig is. Maar dat is niet waar het om gaat. Het gaat er om dat op het juiste moment de DAC een sample aangeboden krijgt. In muziek draait alles om timing, en dat geldt ook voor het electronische deel hiervan.

[edit typo's]

[Reactie gewijzigd door Obelink op 8 september 2013 20:52]

Als je computer de klok mist dan hoor je dat snel (clicks and pops). Ik werk met professionele audio. Je DAC komt daar helemaal (nog) niet aan de pas als dit gebeurt, al het mixen wordt gedaan in DSP of op de computer, daarna naar een DAC gestuurd maar als je ergens anders streamed dan heb je helemaal geen DAC nodig (behalve dan voor de technieker om in de streams te luisteren)

Huidige computers kunnen wel degelijk met meerdere klokken werken en geen klop missen (want elke mis wordt gerapporteerd) zelfs al live-streamen ze van 4 verschillende klokken naar een uitgang met een 5de klok.

Voorgekauwde digitale media (zoals CD, MD, MP3, WAV, etc) wordt gewoon gebufferd zodanig dat er geen enkele klok gemist moet worden vanwege een traag medium.

Als een machine anders klinkt dan de andere (met dezelfde DAC's) dan is een van die machines iets aan het doen die niet zuiver is. In pro-audio wil je helemaal niet dat een van je programma's zomaar filters toevoegt om iets 'beter' te laten klinken. Als je aan het opnemen bent en iets beter wilt laten klinken dan doe je dit na opname, je kunt er dan 40 filters tegen een enkele track gooien en zien wat het best klinkt.

Misschien dat je wat filters zet aan de monitor uitgangen zodanig dat de artiest betere feedback krijgt maar niets te zwaar want je wilt niet teveel delay toevoegen noch de artiest iets laten horen dat hij niet maakt.

Zelfs mijn SoundBlaster 16 in mijn originele XT had al een buffer. De CPU hoefde niet elke byte aan de DAC aan te bieden. In plaats daarvan kon je CPU een paar keer per seconde een hele set samples aanleveren, of zelfs soms minder dan dat.

Kijk, met MS-DOS had je regelmatig crashes. En zo'n oude Soundblaster herhaalde dan de hele buffer. Je hoorde soms wel 4 seconden muziek herhalen, juist omdat de CPU binnen die 4 seconden niet 1 keer een sample stuurde. Maar die 4 seconden muziek waren wel bit-perfect, voor de beperkte hoeveelheid bits van een SB.

'De computer moet dus op het juiste moment dat sample aanbieden. '


Daar hebben ze buffers voor uitgevonden.,
Als de DAC een deel van zn buffer heeft afgespeeld dan vraagtie netjes of dat aangevuld kan worden.
Die buffer zorgt er voor dat de computer niet elk sampeltje los hoeft af te leveren. Het gaat in bulk en de DAC klokt ze er zelf uit. Al er een keer wel starvation optreedt dan hoor je dat als harde klikjes en niet als een slechtere waarneming van de details.

Maar goed, er kan wel meer mis zijn met DACs.
Zo kan de interne klok van de DAC zelf bagger zijn en dusdanig fluctueren dat de details vervagen.
Verder wordt er soms een truuk toegepast waarbij de DACs van verschillende kanalen niet simultaan getriggered worden (met nare faseverschuivingen en verlies in details tot gevolg).
Of de DAC lockt zich aan een gefilterd kloksignaal ge-extraheerd uit de aangeboden data. Dit zie je bijvoorbeeld bij ongesynchroniseerde datastromen die maar 1 kant op gaan. Denk dan bv aan een S/PDIF verbinding. De DAC aan de uitgang kan niet signaleren wanneer zn buffer leegraakt en dus moetie wel meelopen op de aangeboden data. Dat kan leiden tot een slechtere detailweergave.
Maar dit is een probleem van de 1-kants communicatie van een S/PDIF verbinding.
In pro situaties wordt dat opgelost door zowel de verzender als de ontvanger te klokken met een externe klok. Zo worden er altijd netzoveel bitjes verzonden als ontvangen als afgespeeld.
Maar deze situatie is dus alleen van toepassing als je met 1-wegs transfers werkt.

ik zeg 'buffer'

Punt is, als je DAC een sample mist dan hoor je niet wat minder 'akoestiek' of meer moeite met het herkennen van de verschillende gitaren. Dat heb je een enorme fout op de uitgang die je echt niet kan missen, en beetje afhankelijk van hoe het precies gaat, maar waarschijnlijk een heel korte, harde hoogfrequente piep oplevert. Doet jouw computer dat vaak als je wat afspeelt? Dan zou ik serieus overwegen een nieuwe computer te kopen. Maar bij een normale computer gebeurd dat niet.

Het is niet per defenitie de sample die je mist,.. Het is de foutcorrectie. Nu is dat wat subtier als jittercorrectie/artefacts in bijv jpeg bestanden, maar het lijkt hetzelfde. Overigens ben ik het met je eens dat je "minder acoustiek" niet hoort tov dat. Er is wat anders wat je niet hoort, of juist wel hoort wat stoort. Echter, probeer dat maar eens uit te leggen. Net als andere zintuigen behalve wat je ziet is dat alles ergens op lijkt, en niemand kan dat uitleggen. (Wijn kan smaken naar kersen, abrikoos of noten...maar het zit er toch echt niet in). Er zit een beetje percetpuele "magie" in, en dat heeft ook wel wat. Je zou dit met neuropsychologie zeer zeker te weten kunnen komen. Vraag is, is het wel zo boeiend om het over dit soort geneuzel te beginnen? Al dit soort dingen in geluid, beeld (ja, rond = vrinedelijker?), geuren, eten is snobbistisch (dit klinkt wat negatief). Of laten we zeggen, toegewijd.

Er zit veel tussen je oren ja, ook dat. Ik ben iemand die heel gevoelig is voor prikkels. Ik ruik ieder ingredient die ik ken, in vanalles en nog wat, maar als je ze niet kent, valt het veel minder op. nadeel is dat je er teveel op gaat letten. Ignorance is dus bliss, want wanneer eniet je, en wanneer ervaar je,... of wil je dit beide?

Afijn. Je hoort daadwerkelijk wel iets verschil soms. Ook met kabels. Er zijn zeerzeker wetenschappelijke documenten over de overdracht (niet specifiek voor audio). Zoals cat5e, cat6 . Ik ben ooit meegegaan in de overdreven audiofiele gebeuren, en geef toe dat er een hoop teveel betaald wordt. Perceptie is echt key.

Een pc met een seasonic psu werkt ook stabieler dan een met een antec. Veel van die dingen zinn basis.

Upsampling is hoorbaar omdat de resolutie hoger word zodat je foutcorrectie precieser is. Helaas gaat er teveel tussendoor waardoor dat nodig is. Als dat niet nodig was, zou 44.1khz ruim zat zijn. Daarom ook dat zowel fils, als audio op hoge resolutie ook word opgenomen.

Genoeg gelul weer ik denk dat met goedkoper, goed spul, je ook ver kan komen. Houdt gewoon goed in de gaten dat je niet vanuit mag gaan dat dingen 1:1 altijd goed zijn. Waarom zou er dan ECC geheugen zijn

[Reactie gewijzigd door gitaarwerk op 9 september 2013 10:21]

Het hele idee achter 'Bitperfect' is dat de driver/software niet slimme dingen gaat doen. Dus geen samplerate conversie en al helemaal geen 3D sound of dsp effecten.

Heel veel drivers hebben juist wel dit soort 'features'. Dit kan je vaak maar beperkt uitzetten.Voor b.v. geluidskaarten met de cmedia geluidskaarten is er daarom een opensource driver gemaakt die dit voorkomt.

Dus als je puur naar de hardware kijkt, heb je gelijk. Het is allemaal binaire data (0 en 1) die in feite over het kabeltje gaat. Echter het gaat hier om de software.

Het enige wat ik niet weet is in hoevere drivers onder Linux ook dit soort eigenaardig heden vertonen of dat dit puur een Windows aangelegenheid is.

Eigenlijk wil jij aangeven dat wat jij niet hoort, ziet of geloofd bij een ander tussen z'n oren zit. Althans dat proef ik een beetje uit jouw verhaal. Please CMIIW.

Wat Shuriken hier aangeeft is helemaal waar. Wat Obelink aangeeft ook alleen dat is niet helemaal, want wat ik bedoel gaat net een stap terug. Dus wat het os doet met een audio signaal,dat wat RaspyFi beoogd te doen.
Een os en dan mn Windows het /een audio signaal voortdurend filtert. Hierdoor en door de voortdurend aanwezige achtergrondprocessen in het os ontstaat jitter. Dus het os veroorzaakt jitter.
Door deze processen te elimineren wordt er niets me die 1en en 0en gedaan, die blijven dan helemaal intact.
Maw. zo simpel zoals jij je het audio proces voorstelt is het in werkelijkheid niet.

Ja dat klopt, Windows K-mixer is berucht....

Eeh,.., Het filteren van audio heeft helemaal niks met jitter te maken.
Jitter is een heel specifiek woord dat schommelingen in de klok die de DAC aanstuurt beschrijft. Achtergrondprocessen hebben geen invloed op de jitter van de DAC klok.

Je haalt echt een hoop zaken door elkaar.

"En het is inderdaad echt heel simpel; bij een niet geoptimaliseerd os hoor je bijvoorbeeld minder of geen akoestiek van de zaal/ruimte, details of verschil in klankkleur tussen bijvoorbeeld twee (akoestische) gitaren. Bij een geoptimaliseerd os hoor je dat wel. "

Holy crap, wat kan jij goed in je eigen fantasieen geloven.
Maar volgens mij haal je een paar dingen door elkaar.
OS optimizatie heeft niks (nul komma nul) met bit perfect te maken.
De bits komen aan, of niet en dan hoor je een impuls.

Wat er ook kan gebeuren is dat een OS de file in real time voor je gaat omrekenen (DSP bewerking).
Als je kijkt naar wat een gemiddeld OS voor zn kiezen krijgt dan loopt dat grof gezegd van 8 bits tot 32 bit floats en van zo'n 32kHz tot 192kHz.
Dat, terwijl de DAC meestal maar op 1 stand loopt.
Het audio moet dus ergens eerst naar het formaat van de DAC worden omgezet en dat gebeurt vaak niet zo netjes en kan inderdaad tot gevolg hebben dat het niet meer zo gedetaileerd klinkt. Dan kan je inderdaad ook subtiele zaken kwijtraken.
Maar dit heeft helemaal niks te maken met een OS dat het druk heeft ofzo.

Bit perfect betekent alleen dat er geen processing wordt gedaan door het OS. Het is eigenlijk heel simpel. Het os geeft de data aan de DAC precies zo door zoals het opgeslagen was. Snapt de DAC het formaat niet en komt er herrie uit je speakers? Is niet het probleem van het os of de DAC, dan had je maar een juist formaat moeten aanleveren.
Het voordeel is dat zaken als samplerate conversie en eventueel dithering etc. aanpasbaar worden. Sterker nog, je zult er zelf voor moeten zorgen want het OS doet deze conversie niet meer.
Je kan er dan voor kiezen om een high fidelity sample rate conversie toe te passen op je bestanden die veel beter is dan die van het OS.

Je hebt dat 'bit perfect' hoe dan ook nodig om bv DTS data direct naar een SPDIF uitgang te pompen. Omdat die data anders geformateerd is zou zelfs een simpele PCM volumeverandering de hele datastroom vergallen. Voor dit soort gevallen (non-PCM data over digitale uitgang) is 'bit perfect' dus noodzakelijk, anders werkt het helemaal niet.

Verder heeft zo'n RPi natuurlijk een beperkte CPU en als je echt echt zeker wilt zijn dat de audiodata op tijd in het buffertje van de DAC belandt dan is het handig om dat in de kernel te regelen.
Vandaar RaspiFy.

Het is natuurlijk audiofiele onzin, en je gaat deze onzin alleen horen op audiofiele geluidsinstallaties.
Het is moeilijk uit te leggen dat er nog iets is dat verder gaat dan wat je meestal hoort via een geluidsinstallatie. Dat moet je beleven en voor open staan. Maar jij hebt vast zelf ook je hobbies die wij weer niet begrijpen.

En als het je niet interesseert, zul je het nooit op de manier beleven waarop een audiofiel het wel doet. Niemand is ook verplicht het audiofiele pad te volgen: zalig zijn zij die gelukkig zijn met een paar oordopjes in hun smartphone!

Dat klinkt net als religieuze en bijgelovige onzin zoals godheden, spoken en demonen:
je moet er voor openstaan en geloven want je kunt het niet met wetenschap meten.

Precies! En als echte audiofiel hoor je ook onmiddellijk het onmetelijk grote verschil zodra je speakerkabels gebruikt van zilver, die gesmeed zijn door elfen bij maanlicht. Je voelt dat het geluid meer adem, gewicht, articulatie en uiteraard meer detail krijgt. Altijd maar weer meer en meer detail. En natuurlijk 'strakkere bassen'. Er komt bij audiofielen maar geen einde aan die 'strakkere bassen'....
Mijn auto rijdt overigens ook aanzienlijk strakker als ik de diesel via een gouden tankslang erin laat lopen dan wanneer ik zo'n inferieure plastic slang gebruik...

De dooddoener van elke audiofiel: het verschil is er wel, maar hoor je niet want je hebt niet de juiste apparatuur. Laat eens een audiofiel met zijn eigen apparatuur een "volume matched" ABX test doen waarbij je zijn versterker van duizenden euro's afwisselt met een gemiddeld exemplaar van circa 500 euro. Grote kans dat hij het verschil niet herkent. (Tenzij het gaat om een buizenversterker natuurlijk, want die zijn juist bedoeld om het geluid te vervormen).

Veruit de belangrijkste component in de audioketen voor de perceptie van het geluid, zijn de luidsprekers of de koptelefoons. Met die oordopjes heeft Obelink dus wel een punt: betere koptelefoons zullen daar een verschil maken.

'Laat eens een audiofiel met zijn eigen apparatuur een "volume matched" ABX test doen waarbij je zijn versterker van duizenden euro's afwisselt met een gemiddeld exemplaar van circa 500 euro. '

We have a winner!

Dan gebruik je toch de DAC die je ook met windows gebruikt voor RaspyFi? De DAC is het onderdeel dat de klank bepaalt. De enige taak van het OS is zorgen dat de DAC zijn samples op tijd krijgt, anders krijg je haperingen in de stream.

Zonder me er verder in te verdiepen zijn er dus 2 dingen die RaspyFi moet doen:
- zo veel mogelijk DACs ondersteunen, meer dan een standaard linux distro
- realtime priority aan de hele keten van processen die voor muziekweergave zorgt geven

En eigenlijk kan ik me niet voorstellen dat deel 2 niet al door een standaard OS (ubuntu/debian) wordt geregeld.

Ja en nee...De taak van het os is om er voor te zorgen dat de dac zijn informatie op een zo goed mogelijke manier ontvangt. RaspyFi is hier zodanig voor geoptimaliseerd.
Zodoende geeft het ook realtime prioriteit aan het doorgeven van info.

Een standaard linux os (net als windows) is niet geoptimaliseerd voor audio weergave. Het is zoals je zegt voor standaard taken.
Echter zou linux in mijn ogen meer geschikt zijn voor audio weergave dan Windows omdat de Linux kernel modulair is opgebouwd en draaien op de achtergrond standaard geen overbodige processen mee. Echter draait de door mij gebruikte XXHighend alleen op Windows

Kom op zeg. Een moderne SATA interface draait op 600 Mbit/s, audio is hooguit 300 kbit/s (96 kHz, 32 bits) en dan reken ik het ruim. CD kwaliteit is 88 kbit/s.

hoe kom je bij 88kbits?? CD kwaliteit ligt ietsje hoger..1.4Mbit ongeveer..
44.100x 16 x 2

XXHighend is ook een benadering om muziek zo goed mogelijk weer te geven, maar wel een hele moeilijke! Maar ik zie in zijn profiel dat mowa een aanzienlijk niveau heeft.

Ik heb XXHighend nog niet goed werkend kunnen krijgen, het wil helaas niet goed met mijn geluidskaart. En ik heb het nog niet elders gehoord.

Een ander invalshoek is Audiophile Linux. Inderdaad een distributie ook weer gericht op het muziek weergeven. Het wil helaas ook niet goed mijn geluidskaart. Je kan het wel vanaf een DVD booten en zo proberen zonder je bestaande operating system aan te tasten.

Nou, als ik de uitleg van de maker van XXHighend lees dan voel ik vooral veel verdriet. Wat is dat een gezwets.
Hij beweert dat een audioplayer jitter veroorzaakt (omdat iemand anders het zegt).
Echt om te huilen.

Ik snap echt niet waar deze man het over heeft.
Zo'n beetje alle muziek (van klassiek tot pop en alles ertussen en ernaast) gaat door computers. Volgens zijn theorie zou dan de player de bron van jitter problemen zijn., eeh. lol.
De beste man heeft blijkbaar geen idee wat jitter eigenlijk is en houdt een verhaal dat op geen enkele manier wordt ondersteund door ABX blind testen. Nee, hij baseert zich op 2e hands verhalen van zn email buddy Carlos:
"Carlos is able to instantly hear / judge jitter, and via hundreds of emails I started to learn what he actually hears. A dangerous job by itself, because Carlos justy can't stand jitter, hence gets crazy of some types of it."
Carlos weet blijkbaar ook niet wat jitter is.

Verder leest dit een beetje zoals deze:
http://www.machinadynamica.com/machina31.htm

Enorm triest dit en het is je aandacht niet waard.
Als je windows draait en een pro audio DAC hebt dan kan ik je foobar2000 met ASIO drivers aanraden. Dan kan je alle hoge bitdepth/rate PCM signalen aan. En geen jitter tenzij er iets mis is met je audiokaart (of driver).

Ik begrijp alleen niet waarom dit een complete distro nodig heeft? Het zijn toch gewoon drivers? Of is er meer aan de hand?

[Reactie gewijzigd door _Thanatos_ op 8 september 2013 14:21]

De bedoeling is de afhandeling van de digitale geluidssignalen te optimaliseren. Digitaal geluid bestaat uit samples. Bij CD worden 44.100 samples per seconde gemasterd. Elke sample die verloren gaat is een vermindering van de geluidskwaliteit. Bij muziek daat het om microseconden. Door processen die niet van belang zijn voor de muziekweergave te elimineren is er dus meer capaciteit voor het verwerken van dat geluid. Tevens zal men stappen genomen hebben om de eerste prioriteit aan het geluid te geven.

Zelfs eenvoudigere DAC's hebben een eigen klok en en een buffertje, dus de timing waarmee de computer de geluidsinformatie verstuurt maakt niet zoveel uit. De DAC zorgt er wel weer voor dat het geluid met de juiste timing naar de versterker gaat.
De term "asynchone DAC" wordt dan ook vaak gebruikt: de timing waarmee de computer de geluidsinformatie verstuurt hoeft niet syncroon te lopen de timing waarmee de DAC het geluidssignaal verstuurt.
Het maakt dan ook niet zoveel uit of de computer ook belast is met andere taken dan alleen audio ouput, als het maar lukt om tijdig het buffertje van de DAC vol te krijgen. En dat is niet zo moeilijk.

Zelfs eenvoudigere DAC's hebben een eigen klok en en een buffertje, dus de timing waarmee de computer de geluidsinformatie verstuurt maakt niet zoveel uit. De DAC zorgt er wel weer voor dat het geluid met de juiste timing naar de versterker gaat.
De term "asynchone DAC" wordt dan ook vaak gebruikt: de timing waarmee de computer de geluidsinformatie verstuurt hoeft niet syncroon te lopen de timing waarmee de DAC het geluidssignaal verstuurt.
Het maakt dan ook niet zoveel uit of de computer ook belast is met andere taken dan alleen audio ouput, als het maar lukt om tijdig het buffertje van de DAC vol te krijgen. En dat is niet zo moeilijk.

Het grote nadeel is alleen dat daardoor latency ontstaat. Want het moet eerst van het ene buffertje (in de PC) naar het andere buffertje (in de DAC) voordat het kan worden afgespeeld.

Nu is dat voor gewoon muziek luisteren nog niet zo'n enorm probleem, maar met film kijken, games, of live audio-toepassingen (opnemen, mixen en software synthesizers) wordt het toch al heel gauw een issue.

'Het maakt dan ook niet zoveel uit of de computer ook belast is met andere taken dan alleen audio ouput, als het maar lukt om tijdig het buffertje van de DAC vol te krijgen. En dat is niet zo moeilijk. "

Maar blijkbaar had de RPi daar toch moeite mee en moest het OS een beetje geoptimizeerd worden.

Dat is een mooiere (begrijpbare) uitleg

De maker van RaspiFy gelooft daar niet in:

"Then, we’ll strip down the distro. This aims basically to use less disk space, but less processes active (especially X graphic user interface) leave the pi arm cpu quieter. Some folks believe that less processes running= better sound. I am not one of those. I indeed can say that less cpu used= less power drain and more responsive system. This can indirectly improve playback quality, also for electrical inducion reasons. But my physics knowledge is not enough to explain clearly the reason why."

http://www.raspyfi.com/ra...of-all-the-optimizations/

Volgens mij heeftie het hier over EM straling en het leegtrekken van de potentiaalbron door de CPU .
Afhankelijk van hoe dat ding electrisch aan de DAC is gehangen en afhankelijk van hoe de DAC electrisch werkt kan dat inderdaad een killer zijn voor het geluid.
Denk bijvoorbeeld aan brakke DACs op goedkope moederborden. Die hebben dan in de achtergrond allemaal piepjes en brommetjes.

En waarom kan dat niet in een/de standaard distro?

Het is een distro met een aantal services welke geoptimaliseerd zijn. Bijvoorbeeld processen welke de voorkeur krijgen. Een aantal codecs voorgeinstalleerd, en MDP-service o.i.d.

Betreft dat audioffielen analoog alleen gebruiken is verre van waar ;-). Er is een voorkeur bij analoog omdat digitaal (het basisprincipe) dingen afkapt. Een 44.1KHz 16 BIT wordt nog wel eens voor minder aangezien.

Vooral eigenlijk de foutcorrectie in goedkoper spul is vaak slecht en krijg je een drukkend geluid door. Nu zeg ik niet dat SACD / DVD-A heilig is (hebben het overigens niet gehaald) maar het verschil is wel te horen. NAdeel is, net als met alle ander ehigh-end dingen. Je betaald veel voor een klein beetje meer/beter. En dan ook maar niet te spreken over de nut en onzin van kabels (of nog mooier, digitale kabels ;-) ).

In ieder geval, ios het een mooi initiatief. Met de raspberry pi & een dac kun je een hele mooie mediaspeler maken.

RaspyFi wordt vooral gebruiklt met FLAC en dergelijke. Dat het andere services ondersteund is natuurlijk 'luxe'

Tja, audiofielen hebben geen gevoel voor cijfers (pun intended). Alles wat je met geluid doet vervormt het, zelfs het door de lucht laten bewegen. Met digitaal weet je veel beter wat je verliest, en van die kennis schieten audiofielen in de stress.

"Drukkend geluid" is zo'n mooi voorbeeld. Perfect onmeetbaar en daardoor voer voor discussies. Sowieso is foutcorrectie in digitale logica vrij simpel. Je ziet het mooi met digitale TV: het ene moment heb je nog wel signaal, daarna staat het beeld stil of wordt het zwart. je hebt geen "drukkend beeld" net zomin als je met digitale audio "drukkend geluid" hebt.

Welke issues kun je dan wel met audio in goedkope systemen hebben? Te beperkte DAC is een echt issue: als je CD 16 bits/44 Khz is, maar je DAC is maar 14 bits/44 Khz, dan verlies je daar aan kwaliteit. Er zijn genoeg vergelijkbare problemen denkbaar, maar juist digitaal kun je daar cijfers aan hangen. Geloof geen audio-verhalen zonder cijfers, dit is de 21aste eeuw.

Klopt, drukkend geluid is zo inderdaad een fantastisch voorbeeld. Want wie weet wat je bedoeld. Totaal subjectief. Maar toch is het zo. Het is als het proeven van wijnen eigenlijk. Toaal subjectief, en iedereen is gevoelig voor andere dingen. Er zal ongetwijfeld wel iets te meten zijn, punt is; waar ga je naar op zoek? wat maakt dat geluid. Dat is natuurlijk interessante dingen om uit te zoeken. Helaas ben ik geen wetenschapper.

Fijn is het dat we wel met digitaal iets kunnen.

Ik geloof overigens niet per definitie in audioverhalen, maar gewoon digitale kennis. Want meer is het niet. Daarnaast is het puur subjectief en voor iedereen anders. Daar mag je, naar mijn weten, gewoon lekker gek doen, als je ene ander er maar niet mee gek maakt. En geloof me, als mensen 1000 euro voor een kabel willen neerleggen wat meer kost dan zijn/haar versterk... so let them ;-) spekt de economie weer .

'als je CD 16 bits/44 Khz is, maar je DAC is maar 14 bits/44 Khz, dan verlies je daar aan kwaliteit.'

De correcte opvatting is dat de ruisvloer luider wordt.
De kwaliteit van het signaal boven de ruisvloer blijft daarbij gewoon intact.

Mooi project dit, volg het al wat langer en ook al wat 'geklooid' met de eerdere versies. Zie hier veel potentie in Voor de 'echte' audioliefhebbers is er trouwens de mogelijkheid om een DAC aan te sluiten via I2S wat eigenlijk veel beter geschikt is voor audio-overdracht dan USB. Zo kan je voor een paar tientjes een echt heel erg goede digitale geluidsbron maken die niet onderdoet voor apparatuur van meerdere honderden euro's!

http://www.noiseisgood.co.nz/?p=365

Hartelijk dank hiervoor! Deze week even kijken waar ik dat spul vandaan kan halen.

[Reactie gewijzigd door iChaos op 8 september 2013 22:23]

Klinkt goed als ik het zo hoor! Heb je toevallig een link naar een I2S interface die hiermee gebruikt kan worden?

Om I2S te kunnen gebruiken moet je alleen volgens mij wel minimaal een rev.2 RPi hebben.

Om I2S te kunnen gebruiken moet je alleen volgens mij wel minimaal een rev.2 RPi hebben.

De Rev.1 Pi heeft geloof ik ook een I²S interface, maar daar is alleen de stekker niet van bezet. Je zal dus de betreffende pads op de printplaat even moeten opsnorren, terwijl je hem op een Rev2 gelijk in kan prikken.

Een maandje terug bevatte deze distro nog geen support voor ASOC (audio via GPIO headers direct naar een I2S dac). De methode op "noise is good" werkt, maar door ernstige bugs in de DMA drivers is het niet bepaald stabiel. Alsin: als er ook maar iets anders gebeurd heb je hicks in de audio.

Ik heb zo'n ding ook een tijd gebruikt om op een TV met analoge aansluiting films te kijken. Maar dat heeft niet lang geduurd, want de analoge audio uitgang was echt waardeloos. Is zoiets in de tussentijd ook beter geworden of is dat gewoon een hardware mankement door interferentie etc.?

Daarmee dat men vermoedelijk het hier ook hebben over het aansluiten van externe DAC's via USB (of een I2S interface zoals Thedr hierboven heeft vermeld). Als ik het goed versta gebruikt deze distro dus niet de ingebouwde DAC.

De rPi heeft dus eigenlijk geen DAC op het bordje, maar je kunt de 3.5mm audio jack wel gebruiken als uitgang, ook met dit project.
Er zijn een tijdje terug een aantal wijzigingen in de software/driver doorgevoerd zodat de geluidskwaliteit een stuk beter is geworden. Ik gebruik het nu oa voor films/series op een TV en vind de kwaliteit prima!
Er zijn prima (usb-)DACjes te verkrijgen op bijvoorbeeld Ebay vanaf een €8,-. die dan wel weer een stuk beter presteren. Op de site van raspyfi staat een hele rits aan geschikte DACs met specs erbij

Denk dat je het voor een echte sprong in kwaliteit eerder moet zoeken in DACs als de Beresford 7530 en beter. Audiolab M-DAC is ook wel een mooi voorbeeld van een heel erg mooie DAC als je van goed geluid houdt. Blijft ook goed klinken, heeft een digitale volumeknop (dus geen potmetergekraak en geen "narrowing" - het volume is al 32-bit ).

Kost wel wat...

Ik denk dat elke externe DAC ic een hele verbetering is op de PWM DAC van de RPI.

Ah. En maakt het iets uit wat voor een? Volgens mij heb ik nog zo'n ding liggen van de Chinees, dan probeer ik dat een keer.

Ja. Een DAC bepaalt of 't goed of kut klinkt. Het ding zet je digitale signaal om naar analoog geluid dat je hoort.

Neemt niet weg dat er genoeg goede Chinese DAC's zijn.

want de analoge audio uitgang was echt waardeloos. I

Klopt, De analoge uitgang de RPi is 10bits PCM, maw totaal ongeschikt voor audio.

Heb je daar een bron van?
Ik kan geen audio-specs vinden, maar het lijkt me zeer onwaarschijnlijk dat er niet minstens een 16-bit dac ingebouwd zit.

Ik heb me niet beziggehouden met aantallen bits en mijn Pi gewoon aangesloten op een NAD systeem en dat klonk niet al te best. Wat ook killing was waren de haperingen in de audiodriver als er tussen nummers gewisseld wordt, wat een keiharde plof door je speakers stuurde.

wat is er mis met 10 bits? een plaat heeft ook niet meer dan 6 bits resolutie, is die dan ook ongeschikt voor audio?

Waar haal je dat getal vandaan? 6 bits lijkt me onwaarschijnlijk.

10 bits PCM is 30 dB. Dat komt niet in de buurt van redelijk. Analoge telefonie is al 14 bits A-law.

Je bedoeld digitale telefonie. Maar dat is 8 bits.

Waarom niet gewoon digitaal geluid via de HDMI aansluiting naar je versterker sturen? Of praat ik nu onzin?

Nee, je denkt alleen te beperkt (er zijn meer mensen in de wereld).
Maar, het feit dat je aan je eigen zinnigheid twijfelt is wel een goed teken.
Daarom deze, ietwat cynische, maar zeker goed bedoelde, reactie;

- Mijn versterker heeft alleen analoge ingangen, dus HDMI wordt zo'n geprop en op z'n best haal ik er alleen een 50Hz grondtoon uit.

-M'n voorversterker heeft weliswaar digitale ingangen en een behoorlijke DAC maar geen HDMI in.
Wederom, het wordt zo'n geprop...

-M'n DAC heeft digitale ingangen en zou dus prima met zo'n aansluiting samen kunnen werken.
Nou heeft mijn DAC 'toevallig' ook een RJ-45 aansluiting dus kan ik beter muziek direct daarnaar toe streamen dan via deze interface.

Voor mij is het dus ook geen goede oplossing, maar ik kan me voorstellen dat het voor andere mensen wel het geval zal zijn.
Daarom ga ik niet 'Waarom niet digitaal geluid direct naar je netwerkspeler sturen? Wat een onzin?' roepen maar lees ik het artikel, bekijk de linkjes en kom tot de conclusie dat het
een mooi initiatief is waar ik toevallig niets aan heb.

Ik heb net een PCM2704-USB-DAC-USB-to-S-PDIF-Sound-Card-Decoder-Board-3-5mm-Analog-Output besteld die op de normale Rasp Pi distro's zou moeten werken.
ik ga de optische uitgang op mijn versterker aansluiten maar de analoge zou ook goed moeten zijn.

Echte audiofielen gebruiken geen amp/preamps met DSP's en andere 'digitale rommel'

[Reactie gewijzigd door Carbon op 8 september 2013 14:31]

Het gebruik van DSP is meer en meer gemeengoed aan het worden in audioland en hoeft niet per se negatief te zijn. Zie een review van de Nederlandse actieve luidspreker Grimm LS1
http://www.grimmaudio.com...m%20LS1%20Testbericht.pdf

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 390382 op 8 september 2013 17:51]

Zou dit dan wel een waardige squeezebox opvolger kunnen zijn?

Dit is onvergelijkbaar anders dan een SQB. Dit is een volledig open machientje met enorme mogelijkheden. Er zit een degelijke processor op die een generiek OS draait bijvoorbeeld Debian (er is zelfs een voor de RPI een specifiek getunede versie van Debian beschikbaar http://www.raspbian.org/).
Daarnaast kan je en enorm diverse apparatuur op aansluiten, waaronder krachtiger geluidshardware. Maar standaard is ie al voldoende krachtig om prima de SQB weg te blazen.

niet echt vrees ik. Prima apparaat de Rasp en geschikt voor dit werk, maar geen vergelijk met de Touch of dergelijke uitvoeringen. Daar missen gewoon een aantal hardware onderdelen voor die je nog moet toevoegen nu.
DE logitsch spullen
Die zijn trouwens ook open, zowel voor de hardware zijn er aangepaste kernels als de software die volledig open is.

Dat zou inderdaad interessant zijn inderdaad... Aangezien we steeds minder support kunnen verwachten van Logitech zou dit eindelijk een oplossing bieden.

Edit: Typo's

[Reactie gewijzigd door Mystic_Slayer op 8 september 2013 14:48]

Wat gaat zo een dac dan kosten vraag ik me af...

Op Dealextreme zo'n 3 euro, maar je hebt ze ook van 6K, zoals dit: http://www.6moons.com/audioreviews/acousticbuoy3/dac.html.

En uiteraard weer geen multichannel! Dit is en blijft bijna onmogelijk om te vinden!

Perfecte combi, als je al een dac hebt. Met een hiface two heb je alleen deze distro en de raspberry pi nodig... Alleen nog een module om bijv. via een app door je muziek heen te scrollen, of is dit al beschikbaar (zag wel iets van NetIO) Maar of dit volstaat?

[Reactie gewijzigd door appies op 8 september 2013 21:22]

Raspfy maakt gebruik van MPD server, je kan elk MPD client app. hiervoor gebruiken, zelf gebruik ik Gnome Music Player Client voor mijn laptop en MPDroid op mijn mobieltje,

Dank Cheng li

Mij lijkt dit wel een leuke vervanging van mijn Sonos systeempje.....

Gewoon via HDMI naar mijn Marantz, daar zit een aardige DAC in en net zoals mijn Sonos kan ik de PI bedienen met mijn tablet.
Als zelfs Spotify etc erop draait wat doe ik dan nog met mijn Sonos...

Of heb ik het dan niet goed begrepen??

Ik ben niet bekend met Sonos maar het lijkt me een prima uitgangspunt om muziek af te spelen.

Zou mooi zijn als er nu nog een DAC/Mic preamp board USB powered kunnen doen..dan een mooi kastje omgheen maken en voila.. een ultieme headphone setup

Er zijn wel enkele dAC boards te klkrijgen (ook te vinden op Raspyfi website, maar te weinig nog over een combi. Hoop dat het eens op gaat duiken .