Opta stelt richtlijnen op voor 'tell-a-friend'-diensten

De Opta en het College Bescherming Persoonsgegevens hebben een viertal richtlijnen opgesteld voor 'tell-a-friend'-systemen op websites. Daarbij staat de verantwoordelijkheid van de verzender van de berichten centraal.

Volgens de artikelen 11.7 en 11.8 van de Telecommunicatiewet is het verboden om ongevraagd e-mail met betrekking tot commerciële, ideële of charitatieve doeleinden aan privépersonen te versturen. 'Tell-a-friend'-systemen op websites zouden op basis van deze wet in overtreding zijn. Voorbeelden van de veelgebruikte 'tell-a-friend'-functionaliteit zijn het door een bezoeker doorsturen van een link naar een nieuwsartikel of een aanbieding van een webshop, en dat zijn mailtjes waarvoor de geadresseerde vooraf geen aantoonbare toestemming heeft verleend. De Opta en en het CBP hebben nu echter in een gezamenlijk rechtsoordeel bepaald dat voor dergelijke diensten onder voorwaarden een uitzondering wordt gemaakt.

Volgens de beide toezichthouders valt de verzending van dergelijke boodschappen niet onder het wettelijke verbod als de communicatie een 'hoofdzakelijk persoonlijke aard' heeft. Daarvan is sprake als aan vier voorwaarden wordt voldaan. Ten eerste moet de communicatie volledig op eigen initiatief van de internetgebruiker geschieden en mag de website aan de verzender of ontvanger van het bericht geen beloning of ander voordeel beloven. Daarnaast moet het voor de ontvanger duidelijk zijn wie de e-mail heeft verstuurd, zodat deze erop aangesproken kan worden. Ook moet de verzender volledige inzage in het te versturen bericht krijgen, zodat eerstgenoemde ook daadwerkelijk verantwoordelijkheid voor de inhoud kan nemen. Als laatste mag de website de ingevoerde e-mailadressen niet bewaren of voor andere doeleinden gebruiken.

De Opta en het CBP zeggen dat ze met het rechtsoordeel zijn gekomen omdat bij uitbaters van websites veel onduidelijkheid bestaat over de rechtmatigheid van 'tell-a-friend'-diensten. De toezichthouders zijn met een gezamenlijke verklaring gekomen omdat de werkterreinen van de twee op dit punt overlappen.

Reacties (37)

Zowiezo vindt ik niet dat je andermans adres zomaar mag opgeven.

Zo'n tell-a-friend actie zou beter een url (al dan niet met code) en/of een voorbeeldbrief kunnen zijn die je zelf naar je friend kan sturen. Zo kan jouw friend tenminste zelf bepalen of hij zijn adres aan de betreffende site wil geven en kan de site met die code toch bepalen wie die friend op hun site heeft geattendeerd om hem te belonen (al blijft dat natuurlijk een vorm van mensen inschakelen om voor jou te gaan ronselen/spammen)

Met deze 4 regels is dat dus niet meer nodig en kan je een tell-a-friend gewoon eenvoudig en gebruikersvriendelijk houden.

Ja zeker wel.

Er wordt gewoon een fatsoensnorm onverschreden als jij bekenden van je gaat aanmelden bij een derde.

Natuurlijk is het goed als er richtlijnen zijn waar die derde zich aan zou moeten houden, maar wie controleert dat? (antwoord: niemand)

Die fatsoensnorm wordt (als het al gebeurt) overschreden door de gebruiker, niet door het bedrijf.
Als ik al weken tegen iedereen die het wil horen loop te vertellen dat ik op zoek ben naar obscuur product X en een vriend van mij vindt toevallig obscure webshop Y die vertelt "we hebben een kleine voorraad X, bestel snel, zolang de voorraad strekt", dan zou ik het best op prijs stellen als ie me dat laat weten. En via een tell-a-friend linkje gaat dat een stuk sneller dan via opstarten emailprogramma / inloggen webmail, en zelf een mailtje te typen.
Wanneer het wel of geen overschreiding van de fatsoensnorm is hangt heel erg af van de ontvanger van de mail (sommige mensen zullen daar veel minder problemen mee hebben dan andere), degene die op de link klikt en hun onderlinge verhouding. Er zijn meer dan genoeg legitieme manieren om dit te gebruiken, dus een algeheel verbod lijkt me niet op zijn plaats.

Wat is het volgende? Dat er geen mails meer geforward mogen worden? Of gaan we de Hyves kettingberichten verbieden? (Hoewel ik die niet zal missen)

Het enige wat ik hier goed aan vind is het voorkomen van databasevorming, het uitnutten van de "send to" adressen.

Dat er geen mails meer geforward mogen worden?

Dat was vast geen serieuze vraag, dus ook geen serieus antwoord.

Die hyves-kettingbrieven daar heb je zelf voor gekozen, dit kan je namelijk zeer eenvoudig uitschakelen bij de instellingen van hyves en je krijgt dan geen melding meer dat er een nieuw bericht in je hyves-inbox is binnengekomen.

De invites voor hyves echter zullen wel onder deze regeling vallen. Toen ik nog geen hyvesaccount had kreeg ik soms wel 4 mailtjes per dag van mensen die vonden dat ik maar eens moest gaan hyven.

Nadat ik zelf een account heb gemaakt heb ik ook de tool gebruikt om vrienden te zoeken. Hier is volgens mij wel regel 1 overtreden, want mij is een leukere hyves ervaring beloofd. Maar misschien is dat iets te ver gezocht. Regel 2 houden ze zich netjes aan, de mail wordt zelfs verstuurd vanaf je eigen hotmail/gmail-account. Regel 3 weet ik niet meer zeker, volgens mij krijg je wel een voorbeeldmailtje te zien. Regel 4 lapte ze aan hun laars, want er wordt bijgehouden welke personen nog niet hebben gereageerd op je verzoek om lid te worden. Maar dit laatste zal vanzelf wel worden aangepast denk ik zo.

Het was verboden, maar nu mag het weer. Als je een mail forward voldoe je in de meeste gevallen al aan de gestelde 4 regels. Geen beloning, je weet wat er in de mail staat, jij bent de afzender en er zijn geen derden die het e-mailadres opslaan.

Dit wil dus wel zeggen dat bijvoorbeeld American Express in overtreding is als ze mij vragen om gegevens van vrienden in ruil voor airmiles. Of geldt deze regeling niet voor communicatie per post?

[Reactie gewijzigd door jvo op 3 december 2008 15:53]

Het punt met tell-a-friend is dat het verkapte spam is, en nog heel sneaky ook. In plaats van in bulk te versturen, wordt elk mailtje nu gepersonaliseerd en komt het ook nog eens zogenaamd binnen alsof een vriend van mij die mail heeft gestuurd. Dat noemen ze misbruik maken van vriendschappen, en ik vind het hoogst storend.

(Ik heb niets tegen mails waarin mensen me wijzen op iets interessants. Het gaat me om die mails met "Hans wijst je op http://bla/ en trouwens wist je dat je een iPhone kon kopen voor 699 euro in combinatie met een gouden hoesje en een treinabonnement voor 9 maanden")

@onex77: ik heb een heel goed spamfilter, dat scheelt. Ik vind het prima als diensten zich aanpassen op basis van mijn profiel, daar geef ik me namelijk voor op. Maar andere mensen moeten mij niet op gaan geven voor allerhande diensten. Vrienden kunnen mij ook mailen (en doen dat ook). De meerwaarde van zo'n knop voor mij of mijn vrienden ontgaat me dan ook volledig. De enige reden om 'm te hebben, is omdat het bedrijf er dan reclame onder kan plakken of zelfs mij op een mailinglijst te zetten.

Volgens de wet is elke ongevraagde elektronische boodschap met commerciële inhoud spam. Het verbaast me nog dat het zo lang heeft geduurd totdat OPTA en CBP aan de rem trokken hier.

[Reactie gewijzigd door Arnoud Engelfriet op 3 december 2008 17:15]

welkom in de wondere wereld van webmarketing. onder welke steen heb jij geleefd? elke nieuwsbrief van 'n beetje verzender wordt al gepersonaliseerd, en profielverrijking op basis van klikgedrag is ook al sinds jaar en dag de norm.

Ik denk dat je ook maar 's goed na moet gaan denken wat spam is. Niet elke commerciele boodschap is spam namelijk. Als het echt volledig ongevraagd is, zonder goede/redelijke mogelijkheid tot afmelden dan is het spam. Het is echter niet volledig ongevraagd, een vriend danwel kennis van je denkt namelijk dat jij het interessant vindt. Nu hier ook duidelijke richtlijnen in komen (dat je bijvoorbeeld geen bericht of beloning op het aanmelden van een vriend mag plaatsen, het niet mogen bewaren van gegevens), haalt het alleen maar meer uit "illegaliteit" en gaat 't rustig aan richting waar het voor bedoeld is (het heet niet voor niets tell-a-friend).

vind 't altijd erg vervelend dat bij een bericht waaruit blijkt dat er iets aan gedaan wordt mensen nog effe moeten natrapen.

Het wel of niet de mogelijkheid hebben om af te melden is geen criterium voor of iets wel of geen spam is.

Onzin, elke commerciele mail, waar IK niet om gevraagd heb, is spam. Als een vriend/kennis/whatever me wil attenderen op een bepaalde site, dan mag hij/zij dat zelf direct doen per mail of hoe dan ook. Via een tell-a-friend vraagt hij/zij er om dat ze mij kunnen spammen. Mogelijkheid tot afmelding maakt het niet minder spam.

Ze hadden het ook beter spam-a-friend kunnen noemen.

vind 't altijd erg vervelend dat bij een bericht waaruit blijkt dat er iets aan gedaan wordt mensen nog effe moeten natrapen.

Er wordt helaas niet veel aan gedaan. Misschien dat het het voor Nederland iets beter maakt, maar het meerendeel van de sites op het net hoeft zich er niets van aan te trekken. Het is dus meer een goede bedoeling dan een oplossing. De OPTA en het CBP hebben (helaas) niet de macht om de wereld te verbeteren...

Ik heb de afgelopen 2 jaar veel met e-mailmarketing van doen gehad, en bij een groot aantal nieuwsbrieven met grote oplages (300.000+) met een tell-a-friend optie werd deze optie door 2% van de ontvangers gebruikt, da's best veel als je erover nadenkt. Van deze nieuwe aanmeldingen (gemiddeld 6.000 per maand), bevestigt gemiddeld zo'n 85% van deze nieuwe aanmeldingen hun lidmaatschap. dat jij het nut er niet van in ziet betekent niet dat het voor iedereen vervelend is. maar zoals ik zei: er wordt nu gereguleerd. boetes die door opta worden uitgedeeld voor het versturen van 'spam-a-friend'-mail gaan vast niet mild worden.

Het forwarden van mails is al aan regels gebonden, hoor! De originele verzender van het bericht heeft ook rechten.

Door deze richtlijnen voorkom je (althans in theorie) dat de Tell-a-Friend-diensten verworden tot spam. En nu maar hopen dat dit gaat werken.

Lijken me een viertal prima voorwaarden waar een dergelijk systeem aan moet voldoen. Ik vraag me echter wel af hoe e.e.a. aangetoond gaat worden op het moment dat er iemand gaat klagen. M.a.w. het is niet erg controleerbaar.

Dan vraag je aan de vriend of hij al die informatie wel heeft gezien voordat hij het "verstuur" knopje indrukte, en of hij er iets voor kreeg om de mail te versturen. Dat probleem zie ik niet zo.

Hmm, die vierde eis lijkt me lastig:

Als laatste mag de website de ingevoerde e-mailadressen niet bewaren of voor andere doeleinden gebruiken.

Zou dat betekenen dat je ook je logfiles van verstuurde email moet "censureren"? Daar sla je de emailadressen namelijk ook op...

ik had eigenlijk liever gehad dat de "tell-a-friend" systemen verboden zouden blijven. als "vrienden" echt zoiets belangrijks gevonden hebben, dan kunnen ze best zelf een mailtje schrijven.

hoop werk om dit in te passen in de website die velen van ons wel zullen beheren voor wie dan ook allemaal...

ik heb het zelf ook tijden gedaan, en moet er niet aan denken dat ik tig installaties van bijv phpnuke en dat soort ongein zou moeten gaan aanpassen.

ben ook zeer beneieuwd wanneer van die standaard webshop pakketten kan worden verwacht dat er 'aanpassingen' komen om hieraan tegemoed te komen...

Hoe had je dat opgelost als er een beveiligingslek in phpnuke is ontdekt? Oftewel als jij tig websites onderhoud mag ik hopen dat je hier een centraal systeem voor hebt om het aan te sturen en onderhouden. Als een joomla website van mij geupdate moet worden ivm beveiligingslekken dan is het een kwestie van updates uploaden, testen, nog een keer testen en klaar.
Heb je een maatwerkapplicatie gemaakt en uitgerold bij meerdere 'klanten' dan zul je dit ook weer op maat mogen gaan aanpassen. Eigen schuld lijkt me.
Maar als je het echt slim hebt aangepakt had je je klanten een servicecontract laten tekenen en dan had je flink geld kunnen vragen om de websites aan te passen aan de veranderende wetgeving.

Ooops, als de opta daadwerkelijk in actie komt gaat het nog een mooi zooitje worden. Ik heb zelf ook enkele van dit soort systemen geprogrammeerd en overtreed daarmee 1 of 2 regels. De verstuurder krijgt niet de inhoud te zien en soms krijgt de verstuurder een kleine bonus. Dit zal een hoop werk en kosten opleveren voor menig website eigenaar om alles aan te laten passen.

beany - Je gaat wel lekker kort door de bocht, hup, gooi maar weg! Dit zal helaas niet in iedere situatie wenselijk zijn nietwaar. Zo ken ik een site waarbij bonus-punten worden uitgedeeld aan mensen die andere mensen uitnodigen. Dit is dus een intergraal onderdeel van het spel systeem op die site.....

[Reactie gewijzigd door ocdaan op 3 december 2008 15:52]

Hoe moeilijk is het om de 'tell-a-friend' buttons te verwijderen dan? Lijkt mij zo gebeurd. Zoveel moeite/kosten zal dit niet opleveren.

Dat de infrastructuur aanwezig blijft binnen een website maakt niet uit, zolang het maar niet te gebruiken is voor de gebruiker.

nou ja, je maakt nu al de overtreding (ongevraagd berichten toesturen) - dus dat maakt dan geen verschil, je zal echter een aanpassing moeten doen als je dus niet meer in overtreding wilt zijn.
Dus eigenlijk maken de opta en cbp een uitzondering zodat je niet meer in overtreding bent - wees blij dus

En de enige manier om dat spel zo te maken is door te verplichten dat je het adres van je vriend aan de site geeft en de site hen een bericht stuurt? Kom nou toch...

Zoals ik hier beneden ook al zeg, je kunt ook je vriend zelf een mailtje sturen, met de vraag dat als het hem wat lijkt, hij zich wil aanmelden met een bepaalde referentiecode.

op een oud msn adres kreeg ik een lange tijd veel berichten. "vervelend persoon" heeft zich bij ons aangemeld, wordt ook lid, net als "random andere contact personen uit je lijst"

bijna altijd erg vervelend als je email adres in een of andere website wordt gezet door iemandanders.

Betekend dit dan automatisch dat alle diensten die dit momenteel doen illegaal bezig zijn?

Nee, het betekent dat ze al illegaal bezig waren. Maar als ze deze 4 regels opvolgen houden ze zich toch netjes aan de geldende richtlijnen en is er niets aan de hand.

Ik vraag me wel eens af hoeveel bezoekers gebruik maken van de 'tell a friend' functie op een website. Zelf gebruik ik het nooit. Als ik een linkje wil sturen schrijf ik zelf wel een mailtje en plak ik zelf de url er in.

En als ik een mailtje krijg van het type: 'Digibeet vriend wil je iets leuk laten zien', gaat ie bij mij meteen de prullenbak in.

Ik zou hier graag een vijfde regel aan toegevoegd zien worden, namelijk een opt-out voor alle tell-a-friend mailtjes vanaf een bepaalde website.

Ik heb dit al op een paar websites in gebruik gezien en er ook al een gretig gebruik van gemaakt. Dan heb je weer een leuke nieuwe community website, en kan je meteen na de eerste uitnodiging om ook lid te worden voorkomen dat de tweede en volgende personen je ook vragen.

Het probleem zit hem niet bij de artikels waar staat: stuur dit door naar een vriend, maar bij de wedstrijden.
Maak extra kans door deze wedstrijd door te sturen naar 3 vrienden etc..

Hier in vlaanderen is Het Laatste Nieuws daar zeer goed in.
En ongewenst blijk je dan ingeschreven te zijn op hun mailinglist ook.
Al enkele klachten gedaan hierover, uiteraard zonder resultaat...