De Stichting Vrijschrift trekt aan de bel vanwege een door Europarlementariër Toine Manders (VVD) ingediende wijziging op een voorgestelde EU-richtlijn over intellectueel eigendom. Die zou zo breed worden dat het consumenten criminaliseert en downloaden strafbaar stelt.
De Europarlementariër is van mening dat inbreuk op intellectueel eigendom in de eerste plaats komt door het koopgedrag van consumenten. Volgens hem moeten ze daarvoor dan ook verantwoordelijkheid dragen. Kopers van nepgoederen zouden zich volgens het voorstel schuldig maken aan heling, wat in de oorspronkelijke opzet van de richtlijn echter alleen zou opgaan indien er sprake is van 'bewust handelen' op 'commerciële schaal'. Die voorwaarden worden echter geschrapt in een amendement dat door Manders' collega's Janelly Fourtou en Klaus-Heiner Lehne werd ingediend. Als die wijzigingen worden aangenomen, valt straks het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal onder het kopje 'heling'. Daarmee zou voor Nederland een nieuwe situatie aanbreken: op dit moment is het nog zo dat enkel het aanbieden van auteursrechtelijk beschermd materiaal strafbaar is. Downloaden is nog altijd toegestaan, ongeacht de legaliteit van de bron.
Vrijschrift heeft forse kritiek op het wetgevingsproces. Zo zou er geen onderzoek worden gedaan naar welke maatregelen echt noodzakelijk zijn en hoe neveneffecten zoals het criminaliseren van de mogelijk argeloze consument vermeden kunnen worden. De stichting is van mening dat de regelgeving grotendeels wordt gebaseerd op wat de lobbyisten van bedrijven graag willen, en wijst er bovendien op dat invoering van de richtlijn zoals voorgesteld door Manders, Fourtou en Lehne niet door Nederland kan worden tegengehouden. Sinds het verwerpen van de grondwetreferenda in Frankrijk en Nederland heeft het Europese Hof van Justitie namelijk besloten om de EU het recht te geven om via richtlijnen strafwetten op te leggen aan de lidstaten. Bij richtlijnbesluiten geldt dat beslissingen met een gekwalificeerde meerderheid worden genomen; unanimiteit is niet vereist.
