'SK hynix geeft voorrang aan datacenters en beperkt consumenten-dram tot 2028'

SK hynix verwacht volgens een interne analyse dat zijn aanbod van geheugen voor consumenten beperkt zal blijven tot en met 2028. De fabrikant wil echter niet inboeten op de productiecapaciteit van geheugen voor datacenters.

Het aanbod van 'algemeen verkrijgbare' dram blijft tot en met 2028 beperkt. Dat meldt youtuber BullsLab Jay op basis van een interne presentatie van SK hynix. Het gaat hierbij om geheugenmodules voor consumenten, zoals DDR5, DDR4, GDDR6, GDDR7, Lpddr5x en Lpddr6.

SK hynix geeft naar verluidt specifiek aan dat het aanbod van HBM en Socamm niet wordt beperkt. Dat zijn de geavanceerdste geheugenmodules van de fabrikant. Deze worden onder meer gebruikt voor AI-chips in datacenters.

Dat geheugenmakers prioriteit geven aan serverklanten, is een recente trend, aangewakkerd door het huidige tekort aan geheugenchips. Hierdoor komt de beschikbaarheid van geheugen voor consumenten in het gedrang. De prijzen van dram en nandgeheugen zijn de afgelopen maanden mede daardoor fors gestegen.

Reacties (98)

[Internet Janny]

Belachelijk dat AI zoveel recourses opslokt. Niet alleen RAM en gpu's maar vooral ook energie.

[Sandwalker]

Die energie is gewoon een prijsding. Als AWS / Microsoft / OpenAI / etc op consumenten niveau moeten betalen voor energie, dan moet je een abonnement hebben en zullen daar ook beperkingen op zitten voor het gebruik. Alleen is dat niet de marktstrategie van deze partijen. Die kiezen voor een agressieve marktpenetratie en daarvoor maken ze graag verlies om maar de grootste te worden.

Het blijft politiek echter stil en uiteindelijk betalen we dit met zijn allen. Niet erg, als er een strategie achter zou zitten, maar daarvan zie ik nog geen tekenen bij onze politici.

[Kees]

Niet erg, als er een strategie achter zou zitten, maar daarvan zie ik nog geen tekenen bij onze politici.

Die wachten nog tot chatgpt iets uitgespuugt heeft

Maar ik vermoed dat we hier in Nederland relatief weinig 'AI'-datacenters hebben staan, daar is de stroom te duur voor, de ruimte te klein en de weerstand te hoog.

[kdekker]

Valt een beetje tegen: Ongeveer 45 datacenters gebruiken net zo veel stroom als 1,9 miljoen woningen. Nu is het aandeel van AI daarin niet uitgespecifieerd, maar ik hoorde al langer geleden dat de maximale inzet op AI door de politiek de Green Deal van Timmermans om zeep helpt. Zowel groen doen als maximaal AI is niet haalbaar (uiteraard kun je met AI ook andere voordelen behalen, die indirect mogelijk ook 'groen' zijn, maar dat lijkt me complex om dat te bewijzen).

Politici moeten kiezen en als er zonder opticien geen visie is, dan duurt dat nog wel even voordat hier concensus is.

[xavalon]

Energiebelasting wordt heel veel lager als je veel stroom gebruikt. Het is meer dat het plannen van een datacentrum, vergunningen gedoe, aansluiting krijgen op stroomnet, zoveel vertragend zijn dat er sneller naar het buitenland wordt gekeken (waar ze met open armen worden ontvangen). Maar de problemen op het stroomnet zijn echt niet uniek, die zijn er overal in Europa en zelfs in Amerika. Ruimte is ook geen probleem. We hebben 7000 (grote) pakhuizen in Nederland staan en velen zijn nog groter dan een gemiddeld datacentrum. Elke dag bouwen we er nog bij.

[Gwaihir]

Waarom is dat eigenlijk (nog altijd) zo, dat de energiebelasting voor kleinverbruikers is? Tegen pakweg 50% van de kosten van stroom, heeft het nogal invloed.

Waarom wordt ik financieel fors achtergesteld wanneer ik:

• (Een flink deel van) mijn eigen computing doe, zoals lokale voice en evt. (L)LM, lokaal smart home, eigen opslag van data
• Zelf dingen maak / repareer, of het nu een cirkelzaag of 3d printer is die ik hanteer
• M'n eigen tuinafval verwerk tot compost (snipperen i.p.v. heen en weer transporteren)

Zelf is hier toch zeker niet slechter dan uitbesteed? Het betekent op z'n minst meer bewustzijn, scheelt in transport (van spullen en data), en maakt betere afstemming op dynamische beschikbaarheid van stroom mogelijk.

[aap]

Het is absurd dat de kleinverbruikers fiscaal gestuurd worden met energiebelasting, terwijl de partijen die echt een verschil kunnen maken met veel lagere tarieven wegkomen.

Hier zou ook juist een progressief tarief moeten zijn. Maar ja, geen enkele regering wil grote bedrijven wegpesten, dus hebben we een race to the bottom net als met winst- en dividendbelasting.

[eheijnen]

Tenzij de bubble uit elkaar barst...
https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-12-14/wall-street-sees-an-ai-bubble-forming-and-is-gaming-what-pops-it?srnd=homepage-europe

[Coolstart]

Die energie is gewoon een prijsding. Als AWS / Microsoft / OpenAI / etc op consumenten niveau moeten betalen voor energie, dan moet je een abonnement hebben en zullen daar ook beperkingen op zitten voor het gebruik.

Je kan dat argument op elke industrie loslaten. Uw auto zou dan ook flink duurder worden. Enkel producten zonder kunstoffen of metaal zouden dat minder voelen.

Het blijft politiek echter stil en uiteindelijk betalen we dit met zijn allen. Niet erg, als er een strategie achter zou zitten, maar daarvan zie ik nog geen tekenen bij onze politici.

Wat verwacht je dan concreet? Dat ze een AI plan maken en AI beperken in de maakindustrie? Of dienstensector? Of? Agents verbieden of duurder maken? AI tax invoeren? Je kan in de politiek enkel dingen verbieden of taxeren zodat we nog wat harder achterlopen op de rest van de wereld.

Iedereen is skeptics over AI, maar weest maar zeker dat als je de vergrijzing wil betalen we veeeel efficiënter zullen worden en AI zal daarvoor de grootste groeimotor van zijn.

Niemand wil nog harder werken. Niemand wil nog meer migratie. Niemand wil nog bandwerk doen en de maakindustrie kan amper geschoolde arbeiders en ingenieurs vinden en iedereen kijkt naar vadertje staat om het op te lossen terwijl ze tegen AI zijn.

Het is als klagen dat je ziek bent maar vervolgens wel vaccins weigert en de pharmaindustrie constant in vraag stelt.

Ik denk dat alle Europese landen meer moeten samenclusteren hoe we industrie 4.0 (dus incl AI) meer ademruimte kunnen geven. Energie nog goedkoper en toegankelijk kunnen maken. Maakindustrienen terughalen etc. Onafhankelijk van gas en olie terugschroeven en ga maar door.

Het is meer dan AI. Maar het debat blijft daar wel hangen. We zouden moeten over de hele transitie gaan georganiseren. En dan moeten we het ook hebben over de gegarandeerde beschikbaarheid van comsumentenproducten

[Altijdgriep]

Uiteindelijk zitten we nu midden in een technologische strijd, dat geeft nu wat tekorten maar dat geeft straks veel meer efficientie in beide snelheid en verbruik.

[SherlockHolmes]

Dat is een aanname. En nogal een aanname om het maar voor zoete koek aan te nemen - want de consument gaat de komende JAREN hierdoor de klos zijn.

[batteries4ever]

....plus dat heel veel mensen hun baan kwijt kunnen raken, omdat AI dat ook wel kan -en eerders sneller en beter. Dat was bij de stoommachine ook zo, maar ik ben benieuwd of er even snel nieuwe banen bijkomen als de oude verdwijnen. Wellicht zijn de stijging van de geheugenprijzen en het energieverbruik van die dingen nog maar het topje van de ijsberg.

[erwinb]

Het lijkt wel een verrassing dat de consument de klos is, maar..... aan het einde van de rit zijn het altijd de consumenten die betalen. altijd.

Elon Musc, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos, Bernard Arnault, en alle andere rijken der aarde, al hun geld komt bij consumenten vandaan.
wij (de Consumenten) willen natuurlijk allemaal Facebook, Tik Tok, Tweakers op onze telefoon hebben. En hoeveel mensen zijn er nu niet aan het spelen met Nano Banana, ChatGPT enz. dat draait allemaal niet op je telefoon, maar een energie en andere resource verbruikende datacentra. en dan maar klagen dat die resources niet voor ons zijn, dat datacentra veel RAM en Energie verbruiken. We willen het allemaal zelf.

[Altijdgriep]

Ook dat is een aanname, of heb jij wel een glazen bol?

[backupdevice]

Niet normaal nee. Als je alleen al kijkt naar de UK. De geplande introductie van AI in de Public Sector zal een verdubbeling van de totale vraag aan stroom in de UK betekenen.

[Advanced03]

Hier word ik zo woedend van. Wou letterlijk ergens in februari eindelijk mijn Boeing 747 (oftewel mijn gaming laptop ) vervangen met een gaming pc en dan krijg ik dit te horen...

Moet ik nu 5 jaar gaan wachten?

[Reactie gewijzigd door Advanced03 op 15 december 2025 09:46]

[Finraziel]

Misschien kun je een steam machine kopen rond die tijd

[lenwar]

Nee hoor. Je gaming pc wordt alleen een paarhonderd euro duurder, of je begint met iets lagere specs, en je breidt het later uit? (Dat is tenslotte het voordeel van reguliere pc-hardware)

[batteries4ever]

Tja, geheugen is nu 5x zo duur wat belachelijk is, maar tegenover de woekerprijzen die een paar jaar voor videokaarten golden is het effect op je zware game PC nog steeds kleiner. In 2029 is er gebrek aan een ander onderdeel en heb je daar weer last van!

[Reactie gewijzigd door batteries4ever op 15 december 2025 11:30]

[ArchMechasis]

Dat is dan toch juist goede timing? Nu kan je nog voor redelijke prijzen kopen, maar de komende jaren niet. Het is ook nog maar de vraag hoe de prijzen er over 5 jaar uit zien.

Daarnaast is een gehele PC of laptop nu juist relatief betaalbaar. Je betaald flink minder voor een processor, moederbord, en videokaart dan de afgelopen jaren. De prijzen voor RAM en SSD's/NVMe's zijn al wel gestegen, maar liggen nu nog onder de oude niveaus. De prijzen van RAM waren hoger bij de introductie van DDR5 of de pieken van DDR4, zoals toen Zen 2 uitkwam.

De komende jaren wordt de betaalbaarheid vrijwel zeker niet beter. Ook voor de videokaarten waar natuurlijk consumentengeheugen op zit en ook Nvidia en AMD minder marge op maken dan hun AI/datacenter klanten.

[kayjay]

Ai. Ik hoop dat mijn 32GB 6j oud setje nog enkele jaren meegaat.

[adje123]

Geheugen heeft vaak een levenslange garantie ;-)

[Aloy]

Moet je wel geluk hebben dat ze op voorraad zijn als je gebruik wil maken van de garantie

[White Feather]

Ja, maar als de winkel jou een set ter vervanging zou kunnen bieden of iemand anders er € 600 voor laten betalen, dan kun je wel raden wat winkels zullen doen.

Die geven jou gewoon € 200 terug (jouw aankoopprijs van het geheugen) en verkopen de set die ze eventueel terugkrijgen van de fabrikant, weer voor € 600.

En het is maar de vraag of de geheugenfabrikanten nog zelf vervangingssets blijven uitleveren.


Als de fabrikant überhaupt nog vervangingssets uitlevert.

[TheBoboNL]

Dus als ik dit goed begrijp, nu heeft AI dus voorrang/solo-toegang tot 65-70% van all RAM die word gemaakt? Als AI straks faalt dan is dat een giga klap (niet gezegt dat het gebeurd, echt een als)

*fixed typo

[Reactie gewijzigd door TheBoboNL op 15 december 2025 11:33]

[Martymarty]

Als AI straks faalt

AI gaat niet falen.
Dit is iets wat continue door ontwikkeld. Hier wordt wereldwijd op ingezet.
Vergelijk het met internet destijds in het begin stadia.

[Boudewijn]

Bij het internet was er ook geen bubbel, toch?

[.oisyn]

Niemand beweert dat AI geen bubbel is, de opmerking was dat het niet zal falen. Heeft internet gefaald?

[dEAd0]

Het internet zoals deze in de kinderschoenen geschetst werd is zeker gefaald en niets meer van over. Het internet is nu gewoon een shitshow van zoveel mogelijk data van je stelen, al je aandacht opeisen en bedrijven die geld verdienen over jouw rug.
De AI-bubbel zal op diezelfde manier falen, en wij betalen wederom de hoofdprijs.

[njitter]

Vraag het Nina Brink even 😎

[ShadLink]

AI gaat niet falen.

AI is al gefaald. Simpel Generatieve AI is een grote bubbel die op het punt staat te knappen. Vermoedelijk zullen AI agents nog een tijdje door blijven gaan (taak uitvoerende AI) maar ook daar blijft weinig van over.

[vbmot]

AI faalt niet. Het zijn de maatpakken die hadden gehoopt zich van een hoop personeel te kunnen ontdoen die falen. Gen AI heeft z'n toepassingen maar het is simpelweg geen golden bullet dat elk probleem kan oplossen. Als je als business nogwat de techniek fundamenteel niet begrijpt maar wel een hoop geld tot je beschikking hebt om te investeren, dan loopt dat een keer flink op de klippen.

Het probleem is als vanouds dat mensen met een goede babbel vrijwel nooit de intellectuele bagage hebben om die babbel inhoud te geven. Dat probleem bestaat al veel langer dan AI.

[Finraziel]

AI zelf zal niet verdwijnen maar er zullen wel heel wat van die absurd overgewaardeerde bedrijven klappen of in het geval van onderdeel van grotere bedrijven minder belangrijk worden als ze er achter komen dat er niet genoeg mensen bereid zijn om er voor te betalen.

[GrooV]

De techniek gaat niet falen nee, maar de bubbel gaat wel klappen net zoals ooit met de dotcom bubbel. Investeringen die nu gedaan worden gaan nooit terug verdient worden. Aandeelhouders zullen gaan mopperen en dan is het gedaan met de investeringen

[Reactie gewijzigd door GrooV op 15 december 2025 10:17]

[matty___]

de vraag is of ze ooit de investeringen terug verdienen.

[Thekilldevilhil]

Dat is inderdaad een veel relevanteren vraag. De comments die eerder geplaatst zijn lijken voor mij een beetje over deze vraag heen te stappen. Hoe gaat openAI bijvoorbeeld de 1200 miljard aan geplande investeringen terug verdienen? Oracle heeft al de eerste zorgen geuit over de 300 miljard die openAI zou spenderen.

Maar wat volgens mij een veel groter probleem is, zijn de cirkels die tussen andere bedrijven en NVIDIA gemaakt worden. Dus NVIDIA "geeft" bijvoorbeeld GPU's aan openAI en anthropic (als investering) in ruil voor een aandeel in de bedrijven. Uiteindelijk zie ik dit zichzelf niet meer oplossen zonder te klappen:

https://www.reddit.com/r/NVDA_Stock/comments/1o968gs/serious_why_is_this_chart_not_concerning/#lightbox

Dat LLM's (en zeker ook andere ML modellen) een permanent deel van ons leven uit blijven maken lijkt me realistisch. Maar dit voelt HEEL erg 1998~2000. Internet was sowieso een blijvertje, maar dat voorkwam niet het opblazen van een bubbel.

[Reactie gewijzigd door Thekilldevilhil op 15 december 2025 11:38]

[FurriousFox]

hopelijk kan die ram dan relatief makkelijk van die GPUs afgesloopt hergebruikt worden, zodat iedereen uiteindelijk profeit heeft van de barsten van de AI-bubbel

[phYzar]

AI is niet meer het middel maar het doel geworden. Schijt aan de consumenten, het beest zelf moet groeien.

[JosPlays]

GG! Fantatisch hoe een AI-gekte gewoon ervoor kan zorgen dat de normale mens alleen maar overlast ervan heeft. Als je het gebruikt kan je er niet vanuit gaan dat het 100% correct is, je OS wordt er mee doodgegooid met de onnodige opties die je niet eens wil gebruiken, mentaal zou het niet geweldig zijn om tegen zo'n chatbot te blijven praten, in een land dat al moeite heeft met het stroomnet komen grote gebouwen die ook nog gigantisch veel stroom gebruiken en nu worden normale apparaten ook nog eens duurder. Gaming was al te duur aan het worden (lang leve de indie developers), maar nu wordt het bouwen van een PC, kopen vaan een console, zelfs het kopen van een telefoon een stuk duurder.

Enig voordeel is dat AI ook voor goede dingen gebruikt kan worden, maar daar heb je niet oneindig RAM voor nodig en ook geen 100 datacenters. Nee, dit opkopen van RAM en Videokaarten is puur zodat mensen onnodige dingen kunnen genereren en dat op het internet kunnen gooien, waardoor het internet ook nog eens onbetrouwbaarder wordt en vol komt met onzin waar mensen niet op zitten te wachten.

[ArcticWolf]

De vraag is of de algehele PC markt die 2 a 3 jaar lange absurde RAM prijzen kan veroorloven. Kunnen de MB en AIB fabrikanten de lagere afzet veroorloven zonder failliet te gaan (of die tak te sluiten).

[divvid]

ok, dus in 2028 maar short gaan op de SK hynix aandelen... of gewoon ff niks doen en deze varkens cyclus uitzingen. je kan er geen zinnig woord over zeggen nu, behalve dat onze 10 jaar oude workstations met 256 GB nog ff wat langer mee moeten, dan maar een extra bakkie koffie.

De tijd zal het leren, niets zo volatiel als de geheugen markt. Morgen kan het weer anders zijn.

[Reactie gewijzigd door divvid op 15 december 2025 09:47]

[CasualKnaller]

AI is wel een beetje een gevaarlijke bubbel aan het worden, waar momenteel een hoop van de groei in de economische VS vanaf lijkt te hangen. Tot op heden is er nog geen winst meegemaakt en is het nog maar de vraag wat het daadwerkelijke business model gaat worden. Momenteel is het met name een zwart gat voor resources. Ik zit ook dagelijks in Cursor en doe heel veel met AI, maar er gaat gegarandeerd een shake-out komen in de VS.

[Vulture]

Sterkte aan de mensen die rond de kerstdagen of in het nieuwe jaar een nieuwe PC/laptop dachten aan te schaffen. En alleen al omdat het nieuwe OS (W11) je verplicht je oude, perfect werkende, maar niet meer ondersteunde computer bij het huisvuil te zetten. Ik zie Windows 10 noodgedwongen nog wat langer gebruikt worden door de gewone consument.

Ik spreek hier voor alle duidelijkheid voor 95% van de bevolking. Niet voor de 5% Tweakers en andere IT-techneuten die er wel wat op vinden (Linux, W11 met Rufus of andere tools,...).

Ook sterkte aan de gamers, fabrikanten van games en eigenlijk computerdelen in het algemeen.
Een dalende verkoop van computers en consoles kan zorgen voor fabrikanten die stoppen met fabriceren en diegenen die overblijven...kunnen hun spullen dan nog hoger prijzen door tekorten op de markt?

Dit kan wel eens een heel zware rit worden.

[loki504]

Als je oude pc nog prima werkte voor je doeleinde is een simpel upgrade setje voor AM4 bv nog steeds een prima optie. Daar heb je geen AM5 voor nodig

[curkey]

Yup. Ik had plannen een i5-6600 eindelijk eens te gaan upgraden als Kerstcadeautje. Wat een sh*tshow.

Maar helaas, mijn wishlist is van €1400 naar dik €1900 gegaan in een paar weken tijd als ik filter op artikelen die binnen een week geleverd kunnen worden... En dan heb ik mijn gewenste RAM al gedowngrade van 48 naar 32 GB...

Dus tja. Mijn W10 heb ik maar ff verlengd, zodat ik CaptureOne nog helaas even op de slome stand moet blijven gebruiken. Voor de andere apps zit ik op Linux en werkt het allemaal best prima, als zou ik voor de sporadische codering van mijn DSLR video ook wel eens wat meer power willen hebben.

[JacOwns7]

Meh, aan de andere kant. Windows 11 is inmiddels al ruim 4 jaar oud, en Windows 10 zit letterlijk in EOL (zonder ESU mee te tellen dan)

Er was tijd zat om al te upgraden, dus een beetje aan de late kant nu. Zo zie je maar, van uitstel komt..

[NoTechSupport]

Dank u MS, dat voor alle duidelijkheid tot 2032 (LTSC) sowieso security updates maakt voor Win10. Maarja die versie zit niet propvol AI en tracking. We laten je liever omwille van ongevraagde AI een dure PC aanschaffen vol ongevraagde AI. En als iemand daar iets van zegt zullen wij zeggen dat de consument ernaar vraagt.

Ik stel de volgende slogan voor:

MS - Be part of the bubble...