Consumentenorganisaties: gamebedrijven manipuleren spelers met in-game geld

Gamers worden massaal gemanipuleerd door grote videogamebedrijven om meer geld uit te geven. Dat stelt de Europese consumentenorganisatie BEUC, die een klacht heeft ingediend bij de Europese Commissie. Daarbij wordt zij gesteund door 22 lidorganisaties uit 17 landen.

Het zogenaamde Bureau Européen des Unions de Consommateurs richt zijn pijlen op grote videogamebedrijven die achter spellen als Fortnite, EA Sports FC24, Minecraft en Clash of Clans zitten. Volgens het BEUC manipuleren dit soort bedrijven consumenten, waaronder kinderen, door bijvoorbeeld niet duidelijk te zijn over de kosten van digitale items.

In-game spullen moeten vaak gekocht worden met in-game valuta's, die veelal in bundels verkocht worden. Volgens het BEUC zorgt dit gebrek aan transparantie over prijzen ervoor dat consumenten meer uitgeven dan ze wilden. Bovendien zouden er vaak oneerlijke voorwaarden aan hangen, die vooral gunstig zijn voor gameontwikkelaars. Daardoor worden consumenten vaak hun rechten ontzegd, stelt de BEUC. "Mensen zouden geen rekenmachine hoeven te gebruiken als ze een geïnformeerde beslissing willen maken over hoeveel ze willen uitgeven", zegt Agustín Reyna, directeur van de BEUC.

De consumentenorganisatie maakt zich in het bijzonder zorgen om kinderen, die kwetsbaarder zijn. Kinderen hebben volgens de BEUC nog beperkte financiële kennis en 'worden gemakkelijk overgehaald door virtuele valuta'.

Consumenten zouden ook helemaal niet de voorkeur geven aan dergelijke in-game valuta. "Veel consumenten vinden deze onnodige stap misleidend en kopen spullen liever met echt geld." De BEUC vindt dan ook dat de prijzen van in-game aankopen altijd in echte valuta's, dus in euro's, aangegeven moeten worden, of in ieder geval in het equivalent daarvan.

De BEUC dient de klacht in samen met 22 lidorganisaties. Het gaat onder meer om het Belgische Testaankoop en de Nederlandse Consumentenbond. Verder sluiten consumentenorganisaties uit landen als Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië en Portugal zich bij de klacht aan.

Door Eveline Meijer

Nieuwsredacteur

12-09-2024 • 09:07

131

Submitter: clannad

Reacties (131)

Sorteer op:

Weergave:

Wat ook vaak zo is is dat die bundelgrootes veelal zo gekozen worden dat je er nét niet hetgeen mee kunt kopen dat je graag wilt, waardoor je meer uitgeeft dan nodig.

Stel dat 2 populaire items 1200 en 2000 'gems' kosten. Dan zul je vrijwel altijd zien dat de gembundels welke je met echt geld kunt kopen bijv. 1000, 1800 en 3000 gems bevatten.

M.a.w. wil je alleen iets van 2000 kopen heb je aan die van 1800 net niet genoeg en moet je voor je gevoel veel meer uitgeven aan die van 3000.

Mag wmb ook zo snel verboden worden allemaal, dit soort currencies bestaan echt alleen om de waarde van geld te doen verdwijnen en hebben geen enkel nut voor de eindgebruiker.

@rjberg Ik het hier eigenlijk uitsluitend over de zogenoemde Premium currencies waarbij de enige mogelijkheid deze te verkrijgen bundels met echt geld zijn inderdaad.

[Reactie gewijzigd door !mark op 12 september 2024 10:39]

Maar jij gaat vanuit dat je maar 1 keer wat gaat kopen en dat is hun opzet niet.
Kijk dat manipuleren is niks nieuws jaren geleden was het ook op het nieuws, waarom supermarkten hun schappen zo inrichten zodat jij meer koopt dan nodig is.
Autofabrikant die allemaal foefjes bedenken om jou meer geld uit de hand doen.
Ik ben er wel tegen maar als ze wat doen gelijk alles aanpakken en niet wanneer het je niet goed uitkomt.
De hele markt doet dit inderdaad, maar sommige zaken gaan te ver. Voor de hele markt bestaan er ook regels. Een voorbeeld van zo'n wet: supermarkten moeten iets verkopen aan de prijs die ze in hun advertenties adverteren. Ze mogen je dus niet lokken met valse advertenties.

Als we nu kijken naar de in-game currency en dat eens zouden toepassen op supermarkten: wanneer je de winkel binnen komt kan je AH- coins kopen: 50€ voor 4000 coins, 100€ voor 9.000 coins en 500€ voor 50.000 coins. Alle prijzen in de winkel staan in AH-coins. Heb je te weinig coins wanneer je wilt afrekeken op het einde, moet je een bundel bijkopen... Vind je dat een goed idee? Vanzelfsprekend niet neem ik aan. Hetzelfde zou zo moeten zijn voor games en er zou een wet moeten komen die dit aan banden legt (niet alleen voor games)
Nog nooit op een festival geweest?
Nou ja, het zorgt er wel voor dat de vervolgstap makkelijker wordt. Persoon wilt iets kopen van 800 diamanten, bundel is 1200, en dan heeft persoon 400 diamanten in hun zak branden. Waardoor de drempel steeds lager wordt. Het is manipulatieve dark pattern om op die manier dat in te steken.
Dat klopt helemaal wat je zegt, maar het grootste probleem is dat ze je nepgeld vverkopen, dat je vervolgens niet terug kan ruilen naar echt geld. Een zekere vorm van manipulatie door bijvoorbeeld supermarkten en gamebedrijven is te verwachten, en hoort bij een vrije markteconomie. Maar door de waarde van virtuele objecten te verdoezelen met nepmunten, waar je altijd een bundel van moet kopen, die nooit lekker uitkomt, en je niet kan terugruilen wordt het wel heel smerig.
Dan mogen ze dit ook doortrekken naar reward programmas zoals Google Rewards.

Ik heb niet z'n interesse in de Google Play credit, maar zou het laten uitbetalen.
Dat is alleen vergelijkbaar als je ruilen (jij doet iets in ruil voor een beloning - een beloning waar je trouwens op voorhand van weet wat het is) gelijk stelt aan iets kopen. Lijkt mij wat vergaand.
Klopt. Ik sprak ook meer in de zin van in de perfecte wereld. 🫢
Dan mogen ze dit ook doortrekken naar reward programmas zoals Google Rewards.
Ik ben het met je eens dat het uitbetaald moet kunnen worden, maar het woord zegt het al: Reward. Je betaalt er niet voor in euro's, de waarde van het verdiende geld is in euro's, maar je kunt het alleen besteden aan spullen in de playstore of in spelletjes.
Hier in dit topic gaat het over nepgeld dat je koopt en het alleen in spelletjes kunt besteden en daardoor (vooral bij kinderen) niet door hebt wat je allemaal moet betalen voor die items.
en hoort bij een vrije markteconomie.
In-game aankopen worden niet gedaan op de vrije markt..
Ja en nee. De verkoper is natuurlijk een absolute monopolist binnen zijn eigen spel, maar je kan ook voor een ander spel kiezen. Zelfs voor Fifa (of tegenwoordig FC) zijn alternatieve spellen.
maar je kan ook voor een ander spel kiezen.
Dat kan, maar de details van in-game aankopen zijn zelden helemaal van tevoren bekend. Sowieso werkt marktwerking anders voor games / dit soort producten, er zijn meestal maar een paar opties die ook niet equivalent zijn.
Hmm dus eerlijker zou zijn dat je met echt geld die spulletjes koopt en niet met diamanten. En blijft er niks verbranden.
Maar ze moeten je met iets lokken en 2000 diamant klinkt beter dan 5 euro...
Je vergist je, 2000 diamanten is tegenwoordig 100€
Ja dat is natuurlijk het hele idee. En waarom consumentenorganisaties daar een stokje voor willen steken.
Sowieso is het belachelijk dat het altijd met ingame currency gekocht moet worden. Die is speciaal ontwikkeld om het gevoel van waarde weg te nemen bij de gebruiker. Als jij ziet staan dat iets 10€ kost is het besef of het nou bewust of onbewust is er altijd meer dan als je 1000 muntjes ziet.

Laat ze overal maar gewoon die currency weghalen en gewoon geldbedragen neerzetten en je zal zien dat de aankopen in die games direct gaan dalen.
Dit dus. Kinderen koppelen ingame currency niet eens aan echt geld. Het is een poging om je te doen vergeten wat ze er voor vragen.

Afrekenen met iDeal zou al veel beter zijn. En dan graag ook het bedrag 1 op 1 en niet 1000 ingame currency kopen terwijl je 800 nodig hebt.
Dit was ook mijn gedachten. We worden gebrainwashed door op openbare plekken allemaal reclame te hebben waar je niet omheen kan, ook kinderen niet, maar als je er zelf voor kiest om een spelletje te spelen en dan hiermee te maken krijgt, mag dat niet.

Natuurlijk zijn deze systemen gemaakt om zo veel mogelijk geld te verdienen aan de gamers en dat IS ook kwalijk. Maar ik denk dat we veel meer baat hebben bij het verbieden van reclame in openbare ruimtes dan in een game.
Laten we beginnen met reclame in verkiezingen :Y)
Zodat wij een eerlijk speelveld creëren voor alle partijen!
"Kijk dat manipuleren is niks nieuws jaren geleden was het ook op het nieuws, waarom supermarkten hun schappen zo inrichten zodat jij meer koopt dan nodig is."

Dat het al jaren gedaan wordt, betekent niet dat op deze manier van commercie bedrijven walgelijk is.

Consumenten zijn (zoals gebleken in de jaren) niet in staat om een rationeel besluit te nemen in dit soort situaties. Want als er rationeel naar dit soort praktijken gekeken wordt, dan zou een ieder ervoor kiezen om de producten links te laten liggen waardoor bedrijven in hun portemonnee geraakt worden.

Ik ben het overigens met je eens dat ze gelijk alles moeten aanpakken, maar dat is vast makkelijker gezegd dan gedaan...
Welke autofabrikanten biedt zijn producten of diensten aan in ruil voor gems, die je enkel bij hen kunt verhandelen?
Kortom, eigenlijk koop je geen items, maar verstrek je constant een lening die gedeeltelijk wordt afgelost als je items afneemt. Net als in het OV, waar je niet kunt reizen als je geen 'ruime' lening hebt verstrekt op je OV-pas.
Het - 1 bier kost 3 muntjes, 5 muntjes voor 10e- principe. Uitgevonden door concerten
Maar zelf op een concert kost het bier niet anderhalf muntje, zodat je er twee moet kopen en een halfje voor niets hebt...
Maar dat doen ze in de games wel. en een rits nog grotere manipulaties. Een concert is veel simpeler. Consumpties kosten geld. Ik zou ook niet weten hoe concerten op verslaving mechanieken inspelen. Dat doen de developers wel.
Maar zelf op een concert kost het bier niet anderhalf muntje, zodat je er twee moet kopen en een halfje voor niets hebt...
Eh jawel hoor, zovaak. Ik zie al jaren het halve muntjes principe. Gelukkig, zoals @Raymond Deen aangeeft kan je ze tegenwoordig vaak ook weer inleveren, maar dat is ook nog niet zo heel lang mogelijk.
Loop ik weer achter.... Wat een verschrikking.
Zal het nog erger maken voor je, er bestaan zelfs kwart muntjes (hoewel ik die maar 1 keer heb gezien en ik heel erg hoop dat ze die weer afgeschaft hebben).
Gelukkig tegenwoordig vaak wel met de mogelijkheid om overgebleven muntjes terug te wisselen. Iets dat hier dus niet kan…
Dergelijke bedrijven trekken alle psyologische truuks uit de kast om mensen te manipuleren zo veel mogelijk uit te geven.
Maar wat als je die gems ook in het spel kunt verdienen? Toegegeven, ze moeten er eigenlijk wel een wisselkoers kunnen bijzetten, maar die hangt vaak af van de bundel die je koopt.

Ik doe zelf toch niet aan dat soort echt-geld-microtransacties. Ik hou ook niet van pay2win in games.

Zou wel leuk zijn als die transacties achter een kinderslot zaten.
Maar wat als je die gems ook in het spel kunt verdienen?
Dan zul je voor de duidelijkheid deze 'munteenheid' moeten splitsen.
En ga je dus een ingame shop hebben waarbij je met gems af kunt rekenen, of met 'premium gems.'
Amen, amen, amen. Ik stoor mij hier al zo ontzettend lang aan. Vertel mij gewoon wat iets kost, zelf kan ik dan wel een beslissing maken of ik dit wil hebben of niet.
Vergeet niet dat de bedrijven ook veelal proberen de fees vanuit de Apple/Google marketplaces proberen te ontwijken om de currency ook nog aan te laten kopen via een eigen website. Ze proberen echt de bodem van de kan leeg te schrapen. Die gacha games draaien MAANDELIJKS miljoenen winst, per platform. Absoluut gestoord.
Ergens kan ik mij voorstellen dat het makkelijker is om met coins te werken ivm lokale koopkracht. Ipv voor elk item te moeten bepalen wat een goede lokale prijs is, word een prijs in coins vastgesteld, en hoeft de ontwikkelaar alleen bij de aankoop van munten een goed lokaal tarief te vinden.
Met dat zouden ze ook relatief 1-op-1 kunnen doen. Dat doen ze volgens mij ook bij rocket league waar 1000 credits 10 dollar is en die dollar prijs omgezet wordt in lokaal tarief.
Volledig akkoord.

Meer zelfs, ik vind dat het concept "game" en "winkel" volledig van elkaar gescheiden moeten worden.
Ouders moeten kinderen een spel kunnen laten spelen zonder dat ze tegelijkertijd in een digitale winkel rondlopen.

Laat een spel enkel nog verwijzen naar een webstore of iets dergelijks, maar haal de winkel volledig uit het spel.
Tja, gaan we dan ook de muntjes op festivals snel verbieden?
Ik bedoel hiermee te zeggen: dit vind ik niet het meest schokkende. Het is ook nog de bedoeling dat je zelf gewoon je verstand gebruikt.
De gokelementen en gepersonaliseerde verleidingen vind ik veel erger.

[Reactie gewijzigd door Me_Giant op 12 september 2024 17:09]

Dat doet de supermarkt toch ook? Die stoppen ook vaak onhandige aantallen in een aanbieding voor gezinnen of verkopen 3 voor de prijs van 2, 2e item met 50 procent korting etc (bundel).
Mrwhosetheboss heeft hier een deepdive over gemaakt. Over de manieren die de (mobile)gameindustrie gebruikt om je over te halen. Veel technieken komen uit de wereld van het gokken.

https://youtu.be/keoRX-Lni5s?si=pb3s1o7X-4Ega_LT
De consumentenorganisatie maakt zich in het bijzonder zorgen om kinderen, die kwetsbaarder zijn. Kinderen hebben volgens de BEUC nog beperkte financiële kennis en 'worden gemakkelijk overgehaald door virtuele valuta'.
Kinderen zouden een soort toezichthouders dichtbij moeten hebben, volwassenen die ze in de gaten houden en bijsturen indien nodig. /s

Maar iets serieuzer ja dit is zeker een goed plan maar toch ook gewoon de taak van ouders? Mijn kinderen spelen ook Roblox wat één groot leur-om-geld-fest is en daarbij merken we dit ook. Beperkt inzicht in geld en de waarde van geld én dan nog eens omdenken naar in-game currency is niet te doen voor een kind.
Mijn oudste heeft nu 2x een Robux kaart gekregen en dan denkt hij nog redelijk diep na waar aan hij dat besteed maar het is zó weg en als je kijkt wat je dan hebt :X

Wij hebben alles dichtgezet zodat hij niets kan kopen zonder ons en we zijn daarover regelmatig 'in gesprek', stel je overigens niet teveel voor van die gesprekken want het is vooral "ik wil...." waarop wij 'nee' antwoorden en de uitleg word vaak niet echt gehoord :+
Sowieso is omgaan met geld en hoe hier mee om te gaan deel van de opvoeding en daar hoort dit tegenwoordig ook bij.
> Sowieso is omgaan met geld en hoe hier mee om te gaan deel van de opvoeding en daar hoort dit tegenwoordig ook bij.

Naar mijn mening is dit een te beperkte visie op het probleem. Ik geef grif toe dat ik hierover niks komma nul bewijs heb, maar naar mijn mening kán het constante bombardement aan psychologische manipulaties waaraan men gedurende het spelen bloot wordt gesteld niet goed zijn voor onze geestelijke gezondheid. Het logische gevolg hiervan is voor mij persoonlijk dat dergelijke spellen er gewoon niet in komen.

Dat klinkt misschien extreem, maar dit komt van iemand die zijn ouders oneindig dankbaar is dat ze hem het respectabele aantal van nul keer hebben meegenomen naar een fastfood keten. En ja, ik trek die vergelijking bewust.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 12 september 2024 09:59]

Het bewijs voor dat is makkelijk te vinden. Gameverslaving (en social media verslaving) behandelen is big business. Het is allemaal opgezet om op dezelfde mechanieken (sociaal en fysiek) in te haken als gokken en drugs en alcohol.

[Reactie gewijzigd door bzuidgeest op 12 september 2024 11:52]

Als volwassene moet je inderdaad gewoon opvoeden. Alleen het zou voor iedereen eenvoudiger zijn als er niet zoveel verleidingen voor kinderen waren. Bijvoorbeeld de kindersnoep bij de kassa's. Dat ligt er echt niet omdat ouders denken: oh even een snoepje kopen voor mijn kleintjes. Dat ligt er enkel omdat kinderen daarom dan gaan zeuren. En natuurlijk kan je dan als ouder nog steeds nee zeggen. Maar als het er niet ligt heb je geen die discussie niet.
Kinderen opvoeden hoort niet makkelijk te zijn. De meeste ouders zijn lui hup hier een telefoon in je handen. Je moet ze goed voorbereiden op de wereld en daar hoort dit ook bij maar om maar alles te verbieden zie ik ook niks in.
Maar waarom anderen toestaan om het veel moeilijker te maken?

Hoeveel werk is het om dat rek met snoepgoed bij de kassa weg te halen?

Kleine simpele dingen kunnen het al een stuk gemakkelijker maken.
Het leven is vol uitdagingen, en het is belangrijk dat zowel kinderen als volwassenen leren hiermee om te gaan. Het heeft weinig zin om alles voor kinderen te verbergen; ze moeten leren omgaan met verleidingen en teleurstellingen. Net zoals het feit dat snoep bij de kassa al sinds jaar en dag een realiteit is. Het constant verbieden van dingen is geen oplossing, want zo creëer je juist mensen die niet bestand zijn tegen de realiteit van het leven.

[Reactie gewijzigd door TheDudez op 12 september 2024 12:24]

We hoeven ook niet alles te verbieden, maar dat soot bedrijven hebben psychologen in dienst die gespecialiseerd zijn in hoe onze prikkels het meeste te kietelen en dat gaat van muziekkeuze waar de mineurklanken zijn uitgehaald, soort verlichting, tot opstelling, kleurenpatronen, geuren en noem het maar op. Daar mag best wel wat tegengas aan worden gegeven.

Kinderen opvoeden kan al lastig genoeg zijn, en dan moet je ook nog in een rij staan waarbij je kind stil moet staan naast een rek met snoep. Echt gooi dat rek even 10 meter verderop dan lopen we er langs.
Precies. Makers van kinderseries proberen die uit op kinderen. Als kinderen eventjes wegkijken wordt er op dat moment een ambulance aan het programma toegevoegd, om zo kinderen hun maximale aandacht te krijgen. Dat is toch niet normaal meer.
En het lastige is dat kinderen daar zo gewend aan raken dat zodra iets niet continue sterk prikkelt dat ze hun aandacht er niet bij kunnen houden (of dit lastiger vinden) en dat is weer het probleem van de ouder.

Als ik een oude film kijk met mijn zoontje van 8 en er is een dialoog van meer dan 30 seconden dan zie ik hem al helemaal afdwalen en alle interesse in de film verliezen. En dat vindt ik best wel jammer, maar je doet er weinig tegen.
(Veel volwassenen hebben hier ook last van trouwens, want veel wat nu wordt geproduceerd is een aaneenschakeling van korte scenes.
Ja herkenbaar. Laatst keek ik Jungle Book met mijn kinderen. Pure nostalgie. Maar ze vonden het oersaai. Er gebeurt eigenlijk vrij weinig, zowel qua beeld als verhaal. En eerlijkheidshalve vond ik het ook best saai. We zijn gewoon gewend dat series superveel prikkels hebben tegenwoordig.
Hier hetzelfde, als die oude Disney zooi blieft die niet wat ongelofelijk saai...
Dat merk ik ook wel bij sommige collega's/vrienden. Als die b.v. niet in games de voortdurende shot endorfine krijgen dan vinden ze er weinig aan. Met andere woorden, langzamere games met veel verhaal, puzzels enz, daar vinden ze weinig aan. En dit zijn mensen van in de dertig.

Het kan aan de persoon in kwestie en smaak liggen natuurlijk. Maar eigenlijk doen onze smartphones exact het zelfde met social media. Een melding van een berichtje zorgt ook al weer voor een shotje endorfine.
Minder opvoeding nodig, maar dan zijn ze volwassen en hebben ze het opeens heel moeilijk. Nee. Gewoon opvoeden. Kom op. Alles maar met regeltjes proberen makkelijker te maken… wie help je nou, het kind of jezelf?

[Reactie gewijzigd door voxl_ op 12 september 2024 12:51]

Maar als je je kind een telefoon geeft, dan zien ze waarschijnlijk die snoepjes bij de kassa niet, dus dat scheelt weer. Dan zitten ze waarschijnlijk een spel met microtransacties te spelen, zodat ze niet bij de kassa, maar terug in de auto pas beginnen te zeuren omdat hun in-game currency aangevuld moet worden. Iedereen blij: geen jengelende kinderen in de winkel. Dus laat die spellen alsjeblieft met rust 8-)
Kinderen opvoeden is sowieso niet eenvoudig. Ik heb er zelf drie en ben zeker niet van 'hup hier een telefoon in je handen'. Maar ik snap wel waarom toegeven vaak gebeurt, want het is helemaal niet makkelijk om steeds maar weer grenzen te moeten stellen en daaraan vast te houden. Zeker in de huidige wereld met alle verleidingen, en waar vriendjes dat van hun ouders wél mogen.

[Reactie gewijzigd door MennoE op 12 september 2024 12:18]

Doorzettingsvermogen is één van de belangrijkste dingen die jij je kind mee kan gegeven. Mensen zoeken weer een excuses "omdat andere ouders het doen". Nee je bent zelf verantwoordelijk voor je kind. Waarom denk je dat er zoveel FAT bikes zijn en waar nu zo gedoe over is? Omdat ouders gewoon vaak te gemakkelijk zijn. Je andere kinderen krijgen wel een Fat bike... Ik weet zeker dat nu een hoop ouders spijt hebben dat ze zo FATbike gegeven hebben aan hun kinderen. Of dat ze toegestaan hebben om er één te kopen. En ik zeg echt niet dat het makkelijk is. Na de Telefoon, spelcomputer, fatbike komt er wel weer wat anders. En zo blijf je bezig.

[Reactie gewijzigd door TheDudez op 12 september 2024 12:36]

Tja, zo is het nu eenmaal. M’n broer en zus doen het allebei geweldig, als de kids op bezoek komen zeggen ze zelf “nee” tegen een tweede glas cola omdat ze het slecht vinden. Wel lekker, maar nu is het tijd voor water. Ze hebben het geïnternaliseerd, ze zien waaróm iets niet mag. Er wordt met ze gepraat, uitgelegd, en ja, in het begin streng en wat lastiger, maar als je consistent blijft en ze niet behandeld alsof ze dom zijn, hoef je ze steeds minder te controleren. Dát is opvoeden. Niet altijd een barrière zijn, maar een volwassene die uit kan leggen waarom.
Ja dat doe ik ook allemaal, en het werkt prima. Maar dat laat onverlet dat deze maatschappij heel veel verleidingen heeft waar je je kinderen weerbaar voor moet maken. Dat mag best wat minder. En vergeet niet dat niet iedereen die pedagogische vaardigheden heeft. Er zijn genoeg mensen onderaan de sociale ladder die zelf nooit hebben geleerd die verleidingen af te slaan, het inzicht daarvoor niet hebben en dat dus niet kunnen doorgeven aan hun kinderen.
Maar als het er niet ligt heb je geen die discussie niet.
Dus een wereld zonder verleidingen voor kinderen. Dan zijn ze volwassen en hebben ze nog nooit geleerd om verleidingen te weerstaan.

Gewoon opvoeden. De wereld zal nooit genoeg regeltjes hebben dat het niet nodig is.
Een wereld zonder verleidingen? Die bestaat sowieso niet. Maar dat betekent toch niet dat we maar zoveel mogelijk verleidingen moeten hebben?

Ik neem overigens maar aan dat jij duidelijk geen kinderen hebt 😬

[Reactie gewijzigd door MennoE op 12 september 2024 14:00]

Betekent ook niet dat we alles achter regeltjes moeten zetten.

En wat heeft jouw vraag voor waarde in deze discussie?
Ik heb toch ook niet gezegd dat we alles achter regeltjes moeten zetten.

Heel simpel: als je geen ervaring met iets hebt, is het soms lastig te begrijpen hoe dat is en het makkelijker daarvan iets te vinden.
Gamebedrijven gebruiken data en marketing trucjes om mensen, en ook kinderen, te verleiden tot aankopen. Het steeds afwimpelen van dit met zinnen zoals " toch ook gewoon de taak van ouders" ontgaat wat mij betreft compleet de realiteit dat dit twee mensen zijn tegen bedrijven die miljoenen investeren in het optimaliseren van hun winst door middel van profileren via data en het gebruik van psychologische effecten en menselijk gedrag. Bedrijven zullen altijd proberen kinderen tot impulsieve aankopen te verleiden zonder wetten en afspraken en zij hebben veel meer middelen dan ouders.
Ik wimpel niets af, ik zeg letterlijk "zeker een goed plan, maar...."

Het is dus niet of of maar en en.
Je hebt geen echt ongelijk hoor, maar een kind heeft sowieso een creditcard (of een eenmalige currency card) nodig om iets online te betalen.

Hoe komt zo'n kind daaraan? Ouders natuurlijk.

En al jat een kind zo'n ding, dan gaat dat echt niet lang goed. Als ouders eenmaal daar achter komen, komt er wel een "goed" gesprek waarna het niet snel nog een plaatsvindt.

Dus tja..
Ouderlijk toezicht is zeker nodig en verstandig, maar als de ouder niet veel weet van games en computers is het erg lastig om het kind hierin te sturen. De ouders kunnen moeilijk diepgravend onderzoek gaan doen en complexe financiële trucjes ontmantelen; daar hebben we andere instanties voor. Zo blijft het voor ouders een beetje te doen. Minder gebruik van virtuele valuta zou helpen, evenals het vermelden van de echte prijzen. Dat de besturingssystemen zoals Android en iOS hier ook een goede rol in spelen, met hun ingebouwde toezichtfuncties, helpt ook een hoop. We hoeven niet alles op de ouders alleen te gooien.
Ik vind de schade meer zitten in de technieken die gebruikt worden om mensen aankopen te laten doen.
Casino's hebben technieken om mensen terug te laten komen, maar deze games ook. Toch laten we kinderen wel deze games spelen, maar ze mogen niet naar een casino.

We hebben misschien zelf ook nog te veel de games van vroeger uit onze jeugd in onze hoofden, waar het ging om het einde te halen, waar nu games gemaakt worden om oneindig door te spelen.
Op festivals en andere evenementen in België is het sinds kort verplicht om de "echte" prijs in euro te vermelden naast de prijs in munten/coins die vanuit de organisatie worden gehanteerd. Dat zou al een eerste goede stap zijn.
Niet alleen een goede, maar ook gewoon een consequente. Het principe is immers krek eender. Tot aan het verkopen van een hoeveelheid munten die zich nét niet door een volledig aantal biertjes laat delen aan toe.
Tot aan het verkopen van een hoeveelheid munten die zich nét niet door een volledig aantal biertjes laat delen aan toe.
Ben wel benieuwd wat voor festival dat dan is, gelijk een reden om niet heen te gaan :P Maar ik heb nog nooit een festival gezien waar bier niet 1 munt is, en ik ga al zeker 20 jaar ieder jaar naar meerdere festivals, waaronder ook België.
Qua bier niet, maar als je ziet dat die lauwe pannenkoek met een drupje stroop stiekem gewoon 8 euro moet kosten, of een simpel kadetje met een voorgegaarde hamburger en twee schijfjes augurk 15 euro, dan vermoed ik dat er wel ergens een belletje gaat rinkelen, toch? Aan de andere kant - Het is op de meeste festivals natuurlijk ook niet zo dat je echt keuze hebt... :(
De voorlaatste keer dat Rammstein op het goffertpark was serveerden ze hamburgers voor 15 euro ofzo.

Dat was dus letterlijk dat, zo'n 12 stuks voor 2,50,- diepvries restvlees-hamburger op een zacht wit Albert Heijn bolletje met een vleugje saus en een laf blaadje sla.

Ik heb wel gewoon honger voordat ik me nog een keer zo laat oplichten.

[Reactie gewijzigd door Polderviking op 12 september 2024 11:19]

Keuze is er wel, wij pakken met een groepje altijd een taxi naar een restaurant in de omgeving. Het smaakt veel beter, en lekker helemaal vol vreten voor een fractie van wat ik anders aan geld weg zou snacken over de hele middag en avond. Natuurlijk kun je dit niet met zijn allen doen, maar bijna niemand doet het, dus plek zat in het restaurant.

Het is ook jammer dat het nu allemaal veel strenger en commerciëler is, jaren 80/90 was het nog normaal om een BBQ of kampvuur bij je tent te hebben, stapel steaks en worstjes erop bak aardappelsalade opentrekken en hopla :D
"Tot aan"
Vaak als het wel gewoon deelbaar is, zit je ook aan een minimum aantal muntjes vast wat je kunt kopen. Wil je nog twee drankjes doen, vijf muntjes moeten kopen bijvoorbeeld. Inleveren geen optie. Of door het eten net nog een half muntje overhouden.

Mogelijkheden te over om er voor te zorgen dat men aan het eind van de avond toch net iets meer in munten heeft geïnvesteerd dan men nodig had. En vervolgens hopen dat je het überhaupt kunt terugvragen, of dat de rij er niet te lang is voor die twee Euro.

Ik laat m'n keuze voor een festival van een lineup afhangen, zulke zaken neem ik dan maar voor lief en zie het als een fooi. Die paar Euro zullen me een rotzorg zijn op zo'n leuke dag, maar de toegepaste principes zijn verassend gelijkend :)
Bier is één munt ja, maar met alles wat geen bier is kom je geregeld op halve munten.
Als iemand die geen bier drinkt best irritant.

[Reactie gewijzigd door Polderviking op 12 september 2024 10:58]

Ik heb dat ook al meegemaakt. Een biertje is 1 muntje, maar een mixdrankje was 2,5 munt. Zodat je een half muntje overhoudt waar je niks mee kunt. Maar goed, zou hier protest tegen worden aangetekend, dan wordt een mixdrankje 3 muntjes. Duidelijker en consequenter, maar duurder. Dus consumenten zijn juist slechter af. Zoals zo vaak met dit soort zaken.
Jorgen Moderator Beeld & Geluid @Tricolores12 september 2024 09:38
Dat lijkt me uitstekend. 5 muntjes klinkt toch heel anders dan 22,95.

Dan mogen ze in games ook meteen wat aan die rare prijsverhoudingen doen die ervoor zorgen dat je altijd meer moet betalen dan je nodig hebt. Dat je bijv 10000 coins hebt en iets 8300 coins kost. Voor het volgende item wat dan weer 2100 coins kost kan je weer enkel pakketjes van 500 en 2000 coins kopen.
En waarbij het pakketje van 500 coins dus 5 EUR kost, maar de 2000 coins slechts 17,50 EUR.

En laat dát nu net een concept zijn wat dus niet meer werkbaar is zodra je dus harde Europrijzen bij de items moet zetten.
Natuurlijk is dat wel werkbaar.
De prijs blijft 100 coins = 1€
Maar als je 1750 coins koopt, krijg je er 250 gratis bij.
Een volgende stap is gewoon van heel dat token/munten systeem afstappen. Iedereen heeft een kaart op zak waar contactloos mee betaald kan worden. Concertzaal Trix is al lang van hun munten afgestapt. Bij de Muziekgieterij kan je ook gewoon zo betalen. Logisch, transparant, en snel.
De BEUC vindt dan ook dat de prijzen van in-game aankopen altijd in echte valuta's, dus in euro's, aangegeven moeten worden, of in ieder geval in het equivalent daarvan
Lijkt me een hele goede stap. Dan zien mensen gelijk dat die verdomde microtransactions stiekem helemaal niet zo micro zijn en kunnen we hopelijk snel afscheid nemen van die rotzooi.
Het is natuurlijk wel zo dat je op dit moment in veel games juist ook in-game geld kunt verdienen door in het spel bepaalde taken uit te voeren. Als deze zaak zou leiden tot een verbod op in-game geld, dan kunnen consumenten er dus ook slechter van worden. Want ik denk niet dat fabrikanten hun spellen zo zullen aanpassen dat ze echt geld moeten uitkeren als je bepaalde taken uitvoert in je spel.

Begrijp me niet verkeerd, ik ben het wel eens met de Fransen hier, game-fabrikanten misleiden klanten. Maar ik heb het idee dat dit veel meer zit bij in-game items die je moet kopen met echt geld, maar waarvan je vantevoren de inhoud niet kent. Wat we vroeger 'lootboxes' noemden. Daar weet je echt niet wat je koopt, dus dat is pure misleiding. Maar als je dat met in-game geld doet, valt het dan onder de wet of niet?
Dat kan je toch alsnog seperaat houden?
Je kan alsnog in-game currency verdienen (welke je dan misschien niet meer kan kopen) om daar micro meuk mee te kopen. Daarnaast kunnen ze de optie hebben om ook met echt geld te betalen voor de gene voor wie het niet snel genoeg gaat en je in-game currency dat je hebt vrijgespeeld kan je gebruiken voor korting.

Zo blijf je duidelijk zien hoeveel geld je moet betalen.
Of je voegt gewoon de echte waard toe boven op het huidige systeem. Iets kost niet alleen 2500 gems maar 2500 gems (€18,85,-).

Nou is er nog genoeg te veranderen buiten dat maar zoiets kan al zo simpel gedaan worden.
Naast dat ze inspelen op verslavingsgevoeligheid (waar ik bij producten die gericht zijn op kinderen en jongeren al helemaal een sterk uitgesproken mening over heb), zijn die mechanics op geen enkele manier een voordeel voor de consument. De enige die er beter van worden, zijn de uitgever en de ontwikkelaar en zelfs die laatste trek ik in twijfel. Daarbij is het ook nog eens zo dat het inbouwen van dergelijke systemen vrijwel altijd gepaard gaat met het inbouwen van systemen om microtransactions te ondersteunen door de gameplay kreupel te maken, een verlies in kwaliteit waar, wederom, alleen de consument last van heeft.

Het vervelende is dat het gemeengoed is geworden. We zijn het gewend. En wat je gewend bent, wordt helaas maar al te vaak als 'niet erg' of 'geen probleem' gezien. Ik stel niet dat er ineens euro's uitgekeerd moeten worden in games met dergelijke constructies, ik wil ze er eigenlijk helemaal uit hebben, met een totaalverbod op dergelijke rotzooi.

Wel een kleine kanttekening: Ik speel al een paar jaar Warframe. Free to play met microtransactions, maar die game pusht je niet keihard naar het uitgeven van geld én geeft je ook in het spel alle ruimte om gewoon de ingame currency te verdienen, in voldoende mate om nooit een euro uit te hoeven geven. En die game kan er niet alleen al 11 jaar van draaien, er komt ieder jaar een flink brok nieuwe content bij én bestaande content is altijd gewoon beschikbaar gebleven. Het kán dus blijkbaar gewoon wel...
Heb ooit begrepen dat in de VS vroeger bedrijven een maatschappelijk doel diende te hebben (vastgelegd) en maximaal 10 jaar mochten bestaan om situaties zoals we nu hebben te voorkomen. Zou de maatschappij, indien wereldwijd ingevoerd natuurlijk totaal veranderen. Zou het iig nu wel lastig maken met producten die updates nodig hebben.
Winst is op papier een mooi doel, maar kan ook erg destructief zijn
Gewoon kosten in euro's laten zien, en je het een in-game tegoed in euro's dat in mindering gebracht kan worden op aankoop. Waarbij het in-game tegoed niet uitkeerbaar is. Die voorwaarde zit bij zoveel producten ingebakken....

Kun je gewoon bundels aanbieden. Voor 9,99 krijg je 12,99 in-game tegoed.
Kun je gewoon zaken al batlle passes ondersteunen.
Etc.

Geen enkele reden behalve obfuscation om daar een eigen virtuele valuta met onduidelijke waarde van te maken.
Dat slaat als een tang op een varken. Aankopen moeten laten zien in echte valuta is niet hetzelfde als geld uitkeren. Je betaalt nu ook al echt geld voor die rotzooi en krijgt er nooit echt geld voor terug, daar verandert de eis dat je duidelijk moet zien wat je uitgeeft, in echt geld, verder niets aan.

Niemand heeft het over een compleet verbod op in-game currency, dat zou zijn doel ver voorbij schieten. Zeker als je helemaal geen echt geld kan uitgeven in het spel, want dan is het puur een gameplaymechanisme.
In het artikel op nu.nl lijkt het erop dat het wel degelijk gaat om een verbod op in-game currency. Omdat consumenten gedwongen worden om meer te kopen dan ze eigenlijk willen hebben.

Ook gaat het erom dat in-game currency op elk moment kan worden ingetrokken of aangepast, waadoor spelers hun 'geld' kwijt kunnen raken. En er geen garantie wordt gegeven op in-game aankopen.
Het complete verhaal is iets genuanceerder: het gaat dus niet om het verbod van in-game currency op zich, maar om het koppelen daarvan aan echt geld. En dus zoals ook eerder gezegd door o.a. @!mark het nagenoeg uitsluitend aanbieden van bundels van niet evenredige waardes ten opzichte van wat je werkelijk nodig hebt of uit zou willen geven om iets in-game te kunnen kopen, waardoor je bijna altijd wel met een restje credits blijft zitten, die je vervolgens weer moet aanvullen enzovoorts, enzovoorts...

In-game currency op zich is dus niet zo zeer het probleem, en die kan je vaak ook verdienen door te grinden en/of bepaalde doelen te bereiken in een game, maar wat wel weg mag en volgens consumentenorganisaties weg moet, is eigenlijk wat naast puur cosmetische extra's o.a. valt onder pay to win en dergelijke. Veel dingen aanschaffen door echt geld in te wisselen voor in-game credits is vaak ook een kortere weg naar meer kunnen doen of makkelijker doelen kunnen halen.

Wat mij betreft dus eigenlijk het toonbeeld van luie gamers, die niet meer het geduld hebben om langer door te spelen om zo diezelfde aantallen punten te behalen. Maar in algemene zin is sowieso vaak de daadwerkelijke waarde van veel in-game content helemaal niet evenredig aan wat je ervoor moet betalen, en is het zo goed als nooit goedkoop. Dus òf je moet er belachelijk veel voor betalen, òf je moet dus behoorlijk lang grinden. Leuk en/of interessant als je er de tijd voor hebt, en zo niet kan het een behoorlijk dure hobby worden om al die virtuele extra's waar je uiteindelijk alleen maar tijdelijk iets aan hebt te verzamelen/aan te schaffen.

EDIT:

Wat mij persoonlijk betreft mogen alle micro-transacties aan banden worden gelegd en is alleen de oorspronkelijke versie daarvan, de "gewone" DLC van enige echte waarde: extra levels en dergelijke, die echt iets toevoegen aan een game, qua speelduur en/of replayabilty waarde. Maar uiteindelijk zijn dat soort eenmalige inkomsten voor meerdere inhalige game uitgevers niet voldoende gebleken, met EA voorop als de meest asociale en op geld beluste overtreder op dit vlak, die maar continu nieuwe manieren blijft verzinnen om nog meer geld uit gamers te persen...

[Reactie gewijzigd door ThanosReXXX op 12 september 2024 12:03]

Ook gaat het erom dat in-game currency op elk moment kan worden ingetrokken of aangepast, waadoor spelers hun 'geld' kwijt kunnen raken.
Dat probeert de industrie inderdaad heel erg af te dwingen middels EULAs die zo gestaalpantserd lijken dat mensen de moeite niet eens willen of durven nemen er tegenin te gaan.

De realiteit is echter dat de EU al meermaals besloten heeft dit soort virtueel spel-specifiek geld als gelijkwaardig te zien aan electronische single-use vouchers zien, die de geldelijke waarde van hun aanschafprijs vertegenwoordigen. De wetgeving omtrent dat soort vouchers is dusdanig dat de gerepresenteerde geldelijke waarde niet aangepast mag worden; en de voucher niet mag verlopen (cq ingetrokken worden) -- dus de vraag of dat bij 'in-game currency' op het moment dan ook niet zou mogen, vanwege die eerdere gelijkstellingen.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 12 september 2024 19:29]

Je mist het punt. Het gaat niet over het verbieden van ingame economieën, het gaat om het verbieden die economieën aan fysiek geld te koppelen. Of in ieder geval duidelijk, open en eerlijk te zijn over de kosten er van, want dat is wat er gewoon te vaak mis gaat.
Want ik denk niet dat fabrikanten hun spellen zo zullen aanpassen dat ze echt geld moeten uitkeren als je bepaalde taken uitvoert in je spel.
Waarom zouden ze dat niet kunnen? Niet anders dan een cadeaubon uitkeren of korting geven voor een actie. Winkels doen het elke dag.
En bij voorkeur bij elke transactie ook een overzicht hoeveel geld je al aan het spel hebt uitgegeven, en hoeveel je in een jaar uitgeeft als je met dat patroon doorgaat.

Ik heb op zich niet zoveel tegen het principe van in game aankopen. Maar het is zo bizar hoe bedrijven inmiddels meester zijn geworden in het verleiden van mensen tot het doen van deze aankopen. Zeker kinderen hebben geen enkel idee van hoe ze volledig gemanipuleerd worden. Niet alleen door gamebedrijven overigens.
Zeker kinderen hebben geen enkel idee van hoe ze volledig gemanipuleerd worden.
Hoeveel volwassenen zijn vroeger niet voor de "gratis" flagship telefoon gegaan bij hun abo?
En daar is ook aan gesleuteld tijd toendertijd.
Goed dat ze ermee bezig zijn. Als ik in mijn omgeving zie wat mensen soms uitgeven hieraan vind ik dat schrikwekkend.
Er is een website waar je kan zien hoeveel je inmiddels hebt uitgegeven aan League of Legens (in veel gevallen de cosmetische skins). Ik heb vrienden die meer dan duizend euro eraan hebben uitgegeven.
Het zorgt er ook voor de game ontwikkelaars liever de free to play games uitbrengen waar ze cosmetics in verkopen of bijvoorbeeld koop gems om niet te hoeven wachten.
Dan zie je weer hoe makkelijk we allemaal te manupileren zijn.
Als je het mij vraagt mogen ingame aankopen volledig verboden worden.
Ja is nogal wiedes want bij LoL kan je ook nooit je geld 'opmaken'. De purchases tellen nooit op tot wat voor bundel je kan kopen. Dat is zeker met opzet gedaan.

Ik vind het sowieso eigenlijk schandalig dat je in een spel dingen kan aanschaffen. Met name games waar je al de volle mep hebt betaald voor het spel zelf.
Maar blijkbaar verdient het zo belachelijk veel geld dat sommige game studios er niet mee gaan stoppen. Die games laat ik tegenwoordig lekker liggen en speel wel games van studios die dat uitgesproken nooit zullen gaan doen. Zoals Warhorse Studios, Larian Studios en talloze anderen.
Tsja het is gewoon belachelijk. Bijvoorbeeld hier in België mag je geen Diablo Immortal spelen, maar wel COD, Diablo, Fortnite, Fifa, Hearthstone etc. Er zijn lootboxes .... Maar owee dit mag niet hoor. Maar kidner surprise eitjes mag dan wel weer. Daar krijg je een chocolaatje met een mogelijke verassing in. Maar dat is net hetzelfde voor mij, dat is ook gokken. Want het is bijvoorbeeld "marvel" en de kleinst is grote fan van Spiderman ... Dus dan koop je eitjes tot je spiderman hebt. Dat is voor mij ook gokken. Net hetzelfde als basketbal/baseball/pokemon/etc kaarten. Je koopt ook zakjes waar je niet weet wat er in zit. Maar dag mag dan wel ? In games gaat het meestal nog om "skins".

Dat die punten moeten worden uitgedrukt in euro's is geen slechte zaak. Maar een lootbox blijft een lootbox onder welke vorm dan ook, of het nu fysieke kaarten zijn of digitale pixels, het blijft gokken.

Ik heb nog nooit een skin etc gekocht in een game, alleen bij cod 1 of 2x een season pass.
Niet dat ik het oneens ben met je beredeneringen. Maar choco-eitjes zijn daar weer een hele andere gehaaid smerige markt, dat van de Gacha. Oftewel, o.a. van die machines waar je aan een knop draait en je een bal krijgt waar je niet van weet wat er precies in zit, en waar je natuurlijk veel meer moet uitgeven om een volle collectie te krijgen.

Gacha is overgevlogen vanuit Japan en Korea, en is hier in de game-industrie ook nog eens een gigantische markt van opgekomen (waar ook o.a. lootcrates e.d. weer door zijn geinspireerd). Waar je naar binnen word gesleurd met free-to-play games met o.a. dungeon crawling of fantasy-adventure stijl games, waar je voor elk individueel karakter gigantisch moet gaan zitten grinden, of natuurlijk geld neerleggen voor de spreekwoordelijke speelgoedbal met misschien die karakter of items die je wilt.

Daar zit ook heel veel van hetzelfde in waar de EU klacht over gaat. Dat het allemaal in game currency is waar je nooit verteld word wat de exacte euro-prijzen zijn van wat je uitgeeft, en waar je daarbij ook nooit 1:1 muntjes kan kopen voor de dingen die je wilt, altijd net te veel of te weinig zodat je onbewust meer uitgeeft dan dat je wilt.
Maar kidner surprise eitjes mag dan wel weer.
Dit is inderdaad wel waar het een beetje mank gaat. Je pakt nu de Kinder eieren als voorbeeld. Dan heb je in elk geval nog wat chocoladecacaofantasie en een 'gratis' speelprutje (al zien kinderen daar wel de waarde van in natuurlijk :) . En inderdaad. Koop het schap maar leeg in de hoop voor net dat ene poppetje! Gratis obesitas en suiker erbij ;)
Maar ga is naar een willekeurige speelgoedwinkel. Hoeveel 'spaar ze allemaal' troep er wel niet is. En dan allemaal afgesloten doosjes/zakjes van goed geld. Leuk te doen als heel de klas die doosjes/zakjes koopt/krijgt, dan kunnen ze onderling wel ruilen, maar als je kind de enige is, schiet het niet op.

Voorbeeld:
https://www.toychamp.nl/p...amily-egg-carton/01638134
Van Hatchimals. 10 eieren in een doos. Er zijn 60 van die beestjes. Je kunt aan de buitenkant niet zien welke 10 je krijgt. 27 euro....
Yups net hetzelfde zoiets. Maar dat mag dan wel, mensen vinden mijn vergelijking met kinder eitjes meestal dom, maar voor mij is dat net hetzelfde. Ja je krijgt er een eitje bij ... Maar het gaat em dikwijls om de rest. Je wilt niet weten hoeveel eitjes dat we hier gekocht voor Elsa & Anna ! Ik snap best dat dit ook wel verder gaat, maar voor mij is dit exact hetzelfde. Je weet niet wat je krijgt na aankoop. Dus dat is voor mij net hetzelfde als gokken.
Ik snap prima wat je bedoelt.
Het grote verschil is denk ik het emotionele verschil. Bij die eitjes heb je iets fysiek in je handen. Mensenj "snappen" dat. Als we een voetbalkaartje/WNF-kaartje/hatchimal/kinder-ei/enz. in handen hebben, hebben we iets in handen. Dat is tastbaar/toetsbaar.

Als we datzelfde voetbalkaartje 'slechts' als fotootje zien in een EA-spel, dan 'voelt' dat anders. (en dan even los van al die dopamine-animaties en geluidjes er omheen, want dat is weer een andere discussie, wat het concept nog verwerpelijker maakt. Een beetje zoals "spongebob/my-little-pony-koekjes" (als die (nog) bestaan :) .) )

Kijk naar mensen die 'downloaden' goedpraten. "Anders had ik het ook niet gekocht" of nog erger "Ja, maar dat komt omdat hij op een andere streamingdienst staat?".
Diezelfde mensen gaan niet 'stiekem' op een onverkochte stoel zitten in de bios. Exact hetzelfde, maar dat is fysiek. En dan zullen ze niet zeggen "Ja, maar ik had nooit voor dat bedrag naar die film gegaan, dus ze lopen geen inkomsten mis." (De slijtage van het fysieke gebruik van die stoel kunnen ze compenseren met een overpriced zakje chips.)

Het digitale aspect is blijkbaar een belangrijk aspect hierin. In elk geval voor de mate waarin.
Als ik kijk vanuit het perspectief van de gem store in Guild Wars 2, dan zie ik er echt weinig mis mee. Ik ben dus tegen dit plan, tenzij en alleen tenzij er een duidelijke differentiatie komt van wat wél wenselijk is en wat niet, de redenatie wat beter doordacht is en ze niet het kind met het badwater weggooien.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.