NASA: Voyager 1 levert opnieuw data van wetenschappelijke instrumenten

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is erin geslaagd om opnieuw data van de wetenschappelijke instrumenten van de Voyager 1 te ontvangen. Hierdoor kan de ruimtesonde voor het eerst sinds 2023 zijn werkzaamheden weer normaal uitvoeren.

NASA schrijft in een blogpost dat het werk er echter nog niet volledig op zit. De ruimtevaartorganisatie moet namelijk nog enkele gevolgen van de storing aan boord van de Voyager 1 verhelpen. De software van de drie boordcomputers van het ruimtetuig moet bijvoorbeeld opnieuw gesynchroniseerd worden en er moeten ook enkele onderhoudstaken uitgevoerd worden.

De Voyager 1 stopte op 14 november 2023 met het versturen van data naar de aarde. Medewerkers van NASA waren ervan overtuigd dat de ruimtesonde nog operationeel was en ontdekten in maart van dit jaar dat er een probleem was ontstaan in een van de drie boordcomputers van het ruimtetuig: het flight data subsystem. Volgens NASA had een welbepaalde chip in dit systeem het laten afweten en hierdoor kon data die voor de aarde was bestemd, niet meer worden verstuurd.

De ingenieurs van de ruimtevaartorganisatie besloten om de code, die deze chip moest verwerken, elders in het systeem in te laden en deze aanpak bleek succesvol te zijn. In april van dit jaar kreeg NASA zogenaamde engineering data toegestuurd met informatie over het ruimtetuig zelf. Een maand later waren onderzoekers er ook in geslaagd om wetenschappelijke data van twee van de vier wetenschappelijke instrumenten aan boord van de Voyager 1 richting aarde te versturen. Sinds kort ontvangt NASA opnieuw data van alle vier de wetenschappelijke instrumenten. Een paar jaar geleden kampte Voyager1 ook al met een kapotte computer.

Voyager 1 en 2 verlieten de aarde in 1977 en zijn inmiddels op 24 miljard kilometer afstand, buiten het zonnestelsel. Een bericht doet er 22,5 uur over om de ruimtesonde te bereiken. NASA zegt dat Voyager 2, waarmee het contact vorig jaar nog een keer verloren ging, nog altijd goed functioneert.

NASA Voyager

Reacties (119)

[wildhagen]

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is erin geslaagd om opnieuw data van alle wetenschappelijke instrumenten van de Voyager 1 te ontvangen.

Kleine sidenote: van de wetenschappelijke instrumenten die het sowieso nog doen, want veel van die instrumenten zijn al defect (soms al jaren of zelfs decennia lang), of al een tijdje uitgeschakeld om stroom te besparen.

Welke apparaten aan en uit staan voor beide sondes, en de algemene missie status kan je vinden op https://voyager.jpl.nasa.gov/mission/status/

Dit energie besparen is namelijk nodig omdat de Radioisotope thermoelectric generator (RTG) die de Voyagers van stroom voorziet nog maar nauwelijks voldoende stroom levert om te laten functioneren. De verwachting is dan ook dat tussen 2025 en 2030 het energieniveau zodanig is afgenomen dat beide Voyagers (zowel 1 als 2) hun communication array niet meer van voldoende stroom kunnen voorzien, en dus niet meer met de aarde kunnen communiceren. Effectief stoppen beide sondes dan dus met werken.

Oorspronkelijk leverden die RTG's 470 Watt aan de Voyagers:

Each Voyager spacecraft has 3 RTGs. Collectively, the RTGs supply each Voyager spacecraft with 470 Watts at launch

Zie Wikipedia: MHW-RTG

Het radioactieve materiaal aan boord van die RTG's is is inmiddels zover vervallen dat er van die 470 Watt inmiddels nog maar 249 Watt over is:

Electrical power is supplied by three Radioisotope Thermoelectric Generators (RTGs). The current power levels are about 249 watts for each spacecraft.

Zie https://voyager.jpl.nasa.gov/mission/spacecraft/

De verwachting is dat als die onder de 225 Watt zakt het dermate laag is dat het nog onvoldoende is om enig instrument (inclusief communication array) van voldoende stroom te voorzien, waardoor alles dus stopt met werken. Dat moment wordt dus voor beide Voyagers verwacht 'ergens tussen 2025 en 2030'.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 15:12]

[oltk]

In de laatste aflevering van Podcast "de technoloog" van BNR nieuwsradio wordt in detail ingegaan op de historie van deze missie en hoe medewerkers van JPL "stiekem" alle basis instrumenten dubbel uitvoerden voor het geval dat. Niet omdat dit nodig was voor de missie -dat was jupiter, saturnus, uranus en neptunus in beeld brengen- maar ook om verder nog gegevens over te seinen als de Voyager allang het zonnestelsel uit zou zijn. Ook mooi om te horen dat alles in assembly is geschreven en een groep tachtigjarige knarren aangevuld met jonge enthousiastelingen ingehuurd worden om de voyager te voorzien van herziene code.

[mawashigeri]

Denk niet dat 'we' in het bedrijfsleven nooit assembly bekijken of gebruiken. Soms is het echt nodig om te kijken wat de (cross)compiler er van bakt om te begrijpen wat er aan de hand is, of beter te optimaliseren.

Op die manier hebben we bijvoorbeeld ontdekt dat de compiler in uitzonderlijke situaties de link-tabel in een andere volgorde schreef dan gebruikelijk, met als gevolg 'spook'targets voor patches waarvan we zeker wisten dat er geen code was aangepast! Weken zoeken, en totdat je het vindt twijfel je aan de data-integriteit van je tool-chain.

In een ander geval moesten we een zeer krappe sample-loop optimaliseren omdat en nou eenmaal elke paar milliseconden een nieuwe sample voorbij kwam. De compiler was niet in staat om de code compact & snel genoeg te krijgen, dus met de assembly handleiding in de hand hebben we toen de compiler code verbeterd zodat er iets vroeger wat geheugen gecached werd.

High-level talen zijn geweldig voor vrijwel alle algemene toepassingen, maar soms moet je het doen met wat je hebt!

[zordaz]

Heerlijk dit soort berichten! Daar kan geen user story, epic of scrum master tegenop, haha.

[Blokmeister]

Bedankt voor de linkjes! Supergaaf om te zien!

Toevallig is DSS 43 in Canberra van het Deep Space Network nu naar Voyager 2 aan het luisteren. Voor de geïnteresseerden: https://eyes.nasa.gov/dsn/dsn.html.

[hooibergje]

Coole link!

Gaaf ook, die:

ROUND-TRIP LIGHT TIME

1.57 days

Effing vrijwel 300.000 kilometer, elke seconde.
En dan nog steeds ruim drie kwart dag onderweg.

[keuringsdienst]

Tja 300.000 km/s lijkt extreem snel maar op de schaal van het zonnestelsel valt het al tegen.
Ik zag ooit een animatie op echte schaal van een lichtstraal langs Jupiter, die stond dus bijna stil.

[hooibergje]

Op zich heeft Jupiter een diameter van zo'n 138.000 kilometer.
Licht is in een halve seconde van de ene naar de andere kant.
Maar op de schaal van de van de planeet zal het inderdaad wel tegenvallen.

Dat relativeert wel

[keuringsdienst]

Ze lieten Jupiter als bol op afstand zien en dan hoe langzaam licht op die schaal er langs kroop.
Heel ver op de achtergrond zag je nog de zon. De claim was dat dit in juist perspectief en op schaal was.
Dan is de lichtsnelheid ineens niet meer zo heel snel. Net als 3/4 dag naar net buiten het zonnestelsel.

[renecl]

Kunnen ze die andere instrumenten dan niet rouleren? Zodat er steeds maar 1 dag slechts 1 aan is of zo.... ?

[wildhagen]

In theorie wel (voor de apparaten die uitgezet zijn ivm stroombesparing, de defecte apparatuur daargelaten), maar in de praktijk niet.

Neem nu de camera's bijvoorbeeld:

Can the Voyager imaging cameras be turned back on

It is possible for the cameras to be turned on, but it is not a priority for Voyager's Interstellar Mission. After Voyager 1 took its last image (the "Solar System Family Portrait" in 1990), the cameras were turned off to save power and memory for the instruments expected to detect the new charged particle environment of interstellar space. Mission managers removed the software from both spacecraft that controls the camera. The computers on the ground that understand the software and analyze the images do not exist anymore. The cameras and their heaters have also been exposed for years to the very cold conditions at the deep reaches of our solar system. Even if mission managers recreated the computers on the ground, reloaded the software onto the spacecraft and were able to turn the cameras back on, it is not clear that they would work.

In addition, it is very dark where the Voyagers are now. While you could still see some brighter stars and some of the planets with the cameras, you can actually see these stars and planets better with amateur telescopes on Earth.

Zie https://voyager.jpl.nasa.gov/frequently-asked-questions/

Voor de andere appartatuur geldt min of meer hetzelde: ze zijn, vaak al jarenlang, blootgesteld aan de extreem vijandige omgeving (vacuum van de ruimte), zonder enige verwarming. Dat kan allerlei schade hebben aangericht.

Daarnaast nog praktisch gezien: veel van de apparatuur was bedoeld voor de originele missie, namelijk het bestuderen van Jupiter en Saturnus (en, in het geval van Voyager 2, ook Neptunus en Uranus), niet voor gebruik in de ruimte als geheel. Veel zal dus geen nuttige functie hebben voor waar de Voyagers nu rondhangen.

En als laatste, je hebt het hier over apparatuur uit de jaren 70, dus ruim 50 jaar oud. Dat is niet heel erg geavanceerd, to put it mildly.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 15:12]

[Blokmeister]

Dat laatste vind ik wel bijzonder. Dat ze zeggen dat het erg donker is. Nogal wiedes dat het donker is. Maar zou het dan niet mogelijk zijn om een erg lange sluitertijd in te stellen? Wellicht dat de sensor zelf gewoon oude technologie is met een erg lage gevoeligheid, wat dus een grote hoeveelheid fotonen nodig heeft voor een klein beetje signaal. Maar als dat nu speelt om sterren te zien, zou dat niet al eerder opspelen bij plaatjes zoals de Pale Blue Dot?

Niet dat ik twijfel aan het verhaal. Ik ben vooral benieuwd wat daar dan achter zit en wat dat dan zegt over de cameramodule in de Voyagers.

[DieterKoblenz]

De voyagers (en Mariners) gebruiken een vidicon die plaatjes kan maken van 800 lijnen met elk 800 pixels.

Als je het boeiend vindt kan je op internet vrijwel alles incl. kalibratie data vinden van deze camera's:

https://pds-rings.seti.org/voyager/iss/instrument.html

Deze website is ook erg informatief:
https://www.hansonline.eu/beelden/index.htm

[Reactie gewijzigd door DieterKoblenz op 22 juli 2024 15:12]

[Tomatoman]

Dat laatste vind ik wel bijzonder. Dat ze zeggen dat het erg donker is. Nogal wiedes dat het donker is. Maar zou het dan niet mogelijk zijn om een erg lange sluitertijd in te stellen?

Dan kun je beter een telescoop op aarde met een lange sluitertijd naar hetzelfde stukje hemel laten kijken. Dat werkt wél gegarandeerd, heeft niet de lange reeks genoemde problemen waardoor je waarschijnlijk niets kan met de ontvangen data, en brengt niet de grote inherente risico’s met zich mee die flashen van 50 jaar oude computers op 24.385.3128.332.934 kilometer afstand nu eenmaal met zich meebrengt.

[Blokmeister]

Oh dat geloof ik ook wel hoor. Ik wil ook niet beargumenteren dat ze de camera maar wel weer aan moeten zetten. Ik ben vooral benieuwd waarom specifiek dit argument wordt gevoerd. Ik zou dan eerder verwachten dat ze iets zeggen als "De camera-apparatuur in Voyager is erg verouderd en ongevoelig. Omdat Voyager zo ver weg is van alle dichtsbijzijnde objecten, is het veel beter om een Aardse telescoop te gebruiken die veel gevoeliger is en een hogere resolutie heeft.". Maar toch zeggen ze iets over dat het donker is, dat is het hier tenslotte 's nachts met nieuwe maan ook.

[Coolstart]

Idd helemaal gelijk. Hoe donkerder hoe beter. Dus dat argument van donker gaat echt niet op. Die bron lijkt me niet echt wetenschappelijk.

De camera’s zijn op zich wel lichtgevoelig maar hun missie was planeten fotograferen. Foto’s terugsturen kost bovendien veel energie en die is er nu niet meer. Dat is de hoofdreden dat ze nu nutteloos zijn.

Sterren fotograferen zou idd ook nutteloos zijn want moderne cameratechnieken + aardse telescopen zijn 100x beter dan wat voyager 1 zou kunnen leveren. James webb telescoop is misschien factor 1000x beter. Plus de kostprijs om dat signaal op te vangen op een draaiende aarde is erg duur. Je moet uw grootste antennes inschakelen, wereldwijd. Totaal niet relevant meer.

Uiteindelijk is de voyager 1 met 65.000km/h relatief traag. Dus sterren zijn niet echt dichter dan op aarde. Dat verschil is niet meetbaar.

Als we zouden willen kunnen we voyager 1 nog terug inhalen. Als je 500.000km/h haalt heb je die binnen een paar jaar ingehaald. Dat kan nu niet maar ooit zou dat wel kunnen met een ionengenerator of zonnezeilen.

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 22 juli 2024 15:12]

[SCS2]

Ik heb ergens gelezen of gehoord dat de bitrate van de communicatie al jaren zo laag is, dat het sturen van de foto-data zinloos lang zou duren. Daarom was dat het één van de eerste dingen die uit gingen.

Kan me ook voorstellen dat andere metingen, zodat het magnetisch veld daar, veel nuttiger zijn, omdat we dat hier vandaan niet kunnen doen.

[Coolstart]

De snelheid is idd laag maar in theorie kan je op een dag wel 1 of twee beelden doorsturen. 150bits per seconde. Dat is echter wel heel energie-intensief en compleet nutteloos omdat de camera’s oud zijn. Ze waren bedoelt om foto’s van planeten door te sturen. En daar zijn ze in geslaagd.

[mawashigeri]

Er moet dan wel een luisteraar zijn... en dat is een heel duur ontvangststation in Madrid waar *alle* antennes dan gebruikt worden om 1 korrelig plaatje van ruimtesoep op te vangen
Datzelfde centrum wordt gebruikt voor allerlei ruimtesondes, dus tijd is schaars.

[hooibergje]

Het probleem is niet dat je een lange sluitertijd nodig hebt, maar het probleem is dat er vrijwel geen licht op de zonnepanelen valt om electriciteit op te wekken.

[Blokmeister]

Voyager heeft geen zonnepanelen maar wordt gevoed door een Radioisotope Thermo-electric Generator, kortweg RTG. Het is een kleine kernreactor waarbij een klont (volgens mij) plutonium door simpel radioactief verval warm wordt. Met radiatoren wordt dan een temperatuurverschil gecreëerd en met dat verschil wordt elektriciteit opgewekt. Dat was in het begin ongeveer 500W, maar over tijd is dat gedaald naar ongeveer 260W nu.

[hooibergje]

Oh, dank je wel voor dit stukje educatie.

[Blokmeister]

Oudere ruimtevaartuigen werden vaker gelanceerd met RTGs. Tegenwoordig is het lastiger om plutonium te krijgen voor dit soort missies en gebeurt het minder. Juno is bijvoorbeeld met enorme zonnepanelen naar Jupiter gelanceerd. Nabij de Aarde zouden die rond de 15kW opwekken, maar bij Jupiter is dat slechts 500W. Curiosity en Perseverance op Mars hebben wel nog een RTG, waarmee ze geen last kunnen krijgen van stof op de zonnepanelen.

Hoe het precies zat met plutonium voor RTGs weet ik niet zo meer, maar YouTuber Scott Manley had er een tijd geleden een goede video over.

[hooibergje]

Dat leek me intuitief een enorm verschil, maar even rekenen vertelt:

Afstand aarde-zon = 150E6 km.
Afstand jupiter-zon = 750E6 km.

Dat is factor 5.

15 kW / (5^2) .... Ja, dat klopt wel ongeveer

Beetje hypocriet dat er overal kernbommen liggen, en zelfs nieuwe worden gemaakt, maar dat een paar kilo plutonium voor een reactor blijkbaar te veel gevraagd is.

[RogerWilco2]

Zonnepanelen werken steeds minder goed naarmate je verder van de Zon bent. (duh!)

Tot vrij recent was voorbij Mars eigenlijk niet te doen met de stand van de technologie, maar de laatste twintig jaar of zo is het wel beter geworden.

RTGs zijn gewoon nodig voor missies die lange tijd geen zonlicht ontvangen of verder van de Zon gaan.

De videos van Scott Manley zijn inderdaad erg goed.

[Reactie gewijzigd door RogerWilco2 op 22 juli 2024 15:12]

[gp500]

In het vervolg zullen dan ook geen RTG's maar weer echte (micro) kernreactor de bron zijn.
Dit zullen we als eerst op de maan weer gaan gebruiken, vanwege nachten.

Daarbij zal een de kilopower of soortgelijke type gebruikt worden.
Deze werken met reflectie ipv enkel moderatie.
En icm met Sterling motoren, de hete/koude en daar aan vast een zuiger.

Deze zullen 1-1000KW versies uit te voeren zijn.

[FriXion]

Een lange sluitertijd is niet echt praktisch op een apparaat dat met de snelheid van Voyager door de ruimte vliegt

[Blokmeister]

Valt wel mee. Wij vliegen ook met een moordgang door de ruimte. En erger nog: wij draaien zo'n 15 graden per uur! Van de translaties (dus links/rechts, voor/achter, op/neer) merken we eigenlijk niet zoveel omdat die beweging praktisch nul is ik vergelijking met de afstanden tot de objecten die we bekijken. De rotatie is lastiger, maar die is redelijk op te lossen door de camera ook met 15 graden per uur te draaien. Op dezelfde wijze worden ook ruimtetelescopen geroteerd om ervoor te zorgen dat het object altijd op dezelfde plek op de sensor komt.

[WillySis]

Eigenlijk is het nog best een wonder dat de beide Voyagers nog steeds werken. Oorspronkelijk zou de Voyager 1 een missie tot november 1980 uitvoeren. Men had toen al de hoop (of verwachting) dat de Voyager langer zou blijven werken en wellicht tot de baan van Pluto zou komen. Inmiddels is die al gepasseerd.
De berekende maximale levensduur op basis van de beschikbare en te gebruiken energie ligt inderdaad ergens tussen 2025 en 2030. Zelfs dan zal de Voyager niet volkomen dood zijn. Dat zal naar verwachting in 2036 zijn. Tussen 2025 en 2030 zal er echter te weinig energie zijn om nog data te kunnen versturen. Hoewel nog niet volledig uitgeput moet de Voyager dan als verloren worden beschouw.

[CAPSLOCK2000]

Nee, eigenlijk alles wat niet noodzakelijk is staat al uit, het is inmiddels niet veel meer dan een vliegende radio.

[yalerta]

"The right to repair" Meer dan 47 jaar functioneren voor een elektrisch apparaat is niet slecht.
De koelkast in mijn huwelijksjaar aangeschaft is ook van die categorie (47 jaar). Werkt nog steeds en zorgt in de zomermaanden voor extra koelruimte.
En dat voor een apparaat die niet volgens dezelfde specificaties en controles als een Voyager in elkaar is gezet.

[Terrestrial]

Alleen zijn condities waaronder die nog blijft werken toch iets gunstiger zeg maar. Meestal is dat een reden om zo'n apparaat te vervangen omdat je van het geld wat je extra uitgeeft aan stroom een nieuwe kunt kopen.

[blorf]

Volgens mij zijn de condities juist ideaal. De snelheid is enkel relatief. Er is geen sprake van veranderen van snelheid of richting. Het ding hangt stil in het luchtledige. De enige bewegende delen zijn waarschijnlijk relais-schakelaars.

[wildhagen]

Maar wel in een uiterst vijandige omgeving, namelijk het vacuum van de ruimte, waar temperaturen van bijna het absolute nulpunt heersen.

Dan heb je ook nog de kans op impact van micrometeorieten of losse atomen die rondzwerven door de ruimte. Bij dit soort snelheden kan dat wel degelijk impact hebben op langere termijn.

En af en toe worden er wel degelijk nog koerscorrecties uitgevoerd met de ACM's (ACM = Attitude Controle Maneuver), vooral om de antenne op aarde gericht te houden:

The spacecraft, which has been flying for 40 years, relies on small devices called thrusters to orient itself so it can communicate with Earth. These thrusters fire in tiny pulses, or "puffs," lasting mere milliseconds, to subtly rotate the spacecraft so that its antenna points at our planet.

[...]

Since 2014, engineers have noticed that the thrusters Voyager 1 has been using to orient the spacecraft, called "attitude control thrusters," have been degrading. Over time, the thrusters require more puffs to give off the same amount of energy. At 13 billion miles from Earth, there's no mechanic shop nearby to get a tune-up.

Alleen was dat niet genoeg, daardoor heeft NASA in 2017, voor het eerst in 37 jaar (!) ook de zwaardere TCM-thrusters (TCM = trajectory correction maneuver) afgevuurd. Dit was natuurlijk wel spannend, want zoals gezegd hebben die TCM-thrusters 37 jaar idle gestaan, maar het verliep uiteindelijk allemaal uitstekend:

On Tuesday, Nov. 28, 2017, Voyager engineers fired up the four TCM thrusters for the first time in 37 years and tested their ability to orient the spacecraft using 10-millisecond pulses. The team waited eagerly as the test results traveled through space, taking 19 hours and 35 minutes to reach an antenna in Goldstone, California, that is part of NASA's Deep Space Network.

Lo and behold, on Wednesday, Nov. 29, they learned the TCM thrusters worked perfectly -- and just as well as the attitude control thrusters.

Helaas kost dit allemaal wel energie, waar de Voyagers toch al een tekort van hebben, dus het verkort de uiteindelijke operationele missie wel enigszins:

The plan going forward is to switch to the TCM thrusters in January. To make the change, Voyager has to turn on one heater per thruster, which requires power -- a limited resource for the aging mission. When there is no longer enough power to operate the heaters, the team will switch back to the attitude control thrusters.

The thruster test went so well, the team will likely do a similar test on the TCM thrusters for Voyager 2, the twin spacecraft of Voyager 1. The attitude control thrusters currently used for Voyager 2 are not yet as degraded as Voyager 1's, however.

Bron van alle quotes: https://voyager.jpl.nasa.gov/news/details.php?article_id=108

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 15:12]

[Blokmeister]

Ik zou verwachten dat decennia na de geplande missieduur de tanks al lang leeg zouden zijn. Dat dat niet zo is, zegt waarschijnlijk wat over hoe nauwkeurig het controlesysteem is. Hoe nauwkeuriger, hoe minder overshoot en hoe minder vaak je hoeft te corrigeren voor de overcorrectie. Ik kan me ook voorstellen dat je zo ver van de zon ook geen last meer hebt van zonnewind die wellicht nog een moment op het vaartuig uit kunnen oefenen.

[Anoniem: 1883242]

Wat een vergelijking, lol 👍

[Alex3]

Mijn platenspeler is ook uit 1977. Er moet alleen af en toe een nieuwe snaar in. Dat lukt niet op 24 miljard kilometer afstand.

[Goldwing1973]

Ik vermoed dat als NASA jouw platenspeler ontworpen had met in gedachte dat hij 24 miljard kilometer ver weg nog zou moeten werken dat ze daar wel een iets "betere" snaar in gedaan hadden.

[mawashigeri]

Hun 'platenspeler' is alleen een naaldje, een plaat en wat instructies Zo kan ik het ook.
Die gouden plaat zou ik echter wel willen hebben!

[RoyD]

Eerder een direct drive ontwerp

[Anoniem: 1883242]

Joh, echt?
Ik doelde dan ook sarcastisch op hoe obviously verschillend ze zijn in complexiteit.
Zal toch niemand ontgaan, ging ik van uit.
Maar idd, Tweakers is al 20 jaar of zo niet meer wat het was...

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 1883242 op 22 juli 2024 15:12]

[Tomatoman]

24000 miljard kilometer, welteverstaan.

[Alex3]

Dat zijn drie nullen te veel.

[DutchKevv]

Nevermind

[Reactie gewijzigd door DutchKevv op 22 juli 2024 15:12]

[koppie]

Neem jij de volgende bus om hem te repareren?

[t link]

die koelkast kan je het beste asap vervangen. een energieslurpend ding dat jou en het klimaat meer kost dan als je elke 5 jaar je koelkast vervangen moest.

[holoduke51]

Een koelkast maken staat gelijk aan 400 jaar koelkast laten draaien.

[eca]

Dit is een onderbuik misverstand, de vuistregel is zo'n 8-10 jaar voor milieutechnisch break-even. Zie b.v. https://www.milieucentraa...het%20milieu%20nauwelijks.

Of dit artikel met daarin veel bronvermelding: https://www.dovetailinc.org/upload/tmp/1579548998.pdf

[hiostu]

Als dat echt waar zou zijn dan zou een koelkast veel duurder zijn om te kopen. Stel een koelkast verbruikt 250 kWh per jaar. Dan zou dat uitkomen op 250*400 is 100.000 kWh. Stel een bedrijf betaalt 6 cent per kWh dan is dat 6000 euro alleen al voor stroomkosten. Dus dan zou je nooit een koelkast kunnen kopen voor 800 euro.

Maar laten we het omdraaien. Stel je koopt een koelkast van 800 euro. En de productie kosten zijn 400 euro ( wat al aardig hoog zal zijn). Dan zal er nooit meer energie dan 6666 kWh voor de productie zijn gebruikt.

Een koelkast van 40+ jaar geleden gebruikt al gauw 750 kWh per jaar. Een nieuwe koelkast met A label verbruikt ongeveer 110 kWh per jaar. Dus laten we zeggen dat het 600 kWh verschil is. Dan heb je dus na 10 jaar al minder energie verbruikt. En dan ben ik waarschijnlijk nog heel ruim, want die 400 euro productie zal nooit uit alleen energie bestaan.

[Nox]

De koelkast staat alleen niet dag en nacht aan, enkel in de zomermaanden. Ergo, dit jaar heeft 'ie nog niet eens aan gestaan.

[Floor]

Vandaar dat het buiten zo koud is

[t link]

dit is gewoon niet waar. in 10 jaar is 60 to 86% van de co2e uitstoot van een koelkast tijdens de gebruiksfase.

https://www.researchgate....ty_Mixes_and_Technologies

[Reactie gewijzigd door t link op 22 juli 2024 15:12]

[thepuma2012]

Bedankt voor de info

[mekkieboek]

Gegeven dat de eerste microprocessoren pas rond 1970 gereed waren, is het wel bijzonder dat ze in zo korte tijd de systemen qua hardware en qua software betrouwbaar en failsafe hebben kunnen krijgen. Ook gegeven de bepaald niet lab-like omstandigheden daarboven.

[wildhagen]

Klopt, en de hardware is ook extreem beperkt.

Neem nou de CPU's, die draaien met een kloksnelheid van 0.25 Mhz:

How fast are the Voyager computers?

Not very fast compared to today’s standards. The master clock runs at 4 MHz but the CPU’s clock runs at only 250 KHz. A typical instruction takes 80 microseconds, that is about 8,000 instructions per second. To put this in perspective, a 2013 top-of-the-line smartphone runs at 1.5 GHz with four or more processors yielding over 14 billion instructions per second.

Zie https://voyager.jpl.nasa.gov/frequently-asked-questions/

Ook de hoeveelheid geheugen is zéér beperkt:

The computers aboard the Voyager probes each have 69.63 kilobytes of memory, total. That’s about enough to store one average internet jpeg file. The probes’ scientific data is encoded on old-fashioned digital 8-track tape machines rather than whatever solid state drive your high-end laptop is currently using. Once it's been transmitted to Earth, the spacecraft have to write over old data in order to have enough room for new observations.

Zie https://www.wired.com/2013/09/vintage-voyager-probes/

Om de processing 'power' van Voyager 1 en 2 even in een modern perspectief te zetten:

The Voyager machines are capable of executing about 81,000 instructions per second. The smart phone that is likely sitting in your pocket is probably about 7,500 times faster than that. They transmit their data back to Earth at 160 bits per second. A slow dial-up connection can deliver at least 20,000 bits per second.

The Voyager probes are always sending out a signal. Voyager 1 has a 22.4-Watt transmitter – something equivalent to a refrigerator light bulb – but by the time its beacon reaches us, the power has been reduced to roughly 0.1 billion-billionth of a Watt. NASA has to use its largest antenna, a 70-meter dish, or combine two 34-meter antennas, just to hear Voyager.

(van dezelfde bron als hierboven)

[panterarosso]

De eerste Tandy waar ik mee werkte had 1kb, mijn bbc model 32kb, en dat was main en video samen, en toch wisten ze Elite erop te laten draaien.

De uitdagingen in die tijd waren echte, en vereiste oplossingen, en dan bedoel ik niet een games met 300gb download en dan nog internet nodig om textures te streamen

[onetime]

Ha. Right on. Ik heb nog een Electron en een Master in huis. Dat was een mooie tijd. BBC Basic.
Ik heb destijds nog nagedacht over het vervangen van de 6502 door een 65816...
Ken je de MicroProfessor? Mijn eerste kennismaking.

[panterarosso]

De tandy trs 70 1kb ram en de exidy sorcerer met cpm waren mijn eerste, dat en de computer afdeling van de Bijenkorf!

[oltk]

Problematisch is dat de Voyager(s) nu zo ver zijn dat bijna alle schotels van het NASA deep space network nodig zijn om contact te onderhouden. Deze schotels worden ook ingezet voor alle andere missies in het zonnestelsel. De belangrijkste schotels staan in Madrid.

[Blokker_1999]

Al had men uiteraard wel reeds heel wat ervaring, wat begonnen was met de boordcomputers van de Apollo missies. Die hadden niet eens een microprocessor, maar waren wel failsafe ontworpen. Zonder goede error handling had Apollo 11 gewoon op de maan gecrashed.

[StackMySwitchUp]

Om te bedenken dat de originele missie van Voyager 1 in 1980 eindigde, en de hardware aan boord robuust genoeg is om meerdere problemen op te lossen over een tijdspanne van nu bijna 50 jaar, en daarmee nuttige data te blijven versturen, en nu dus een OTA update ontvangen van zo'n afstand.. IN DE RUIMTE! wow

[oks]

Inderdaad. Vraag me af of hedendaagse satellieten zo ontworpen worden.

[wildhagen]

De Voyagers zijn ook niet ontworpen met deze prestaties in het achterhoofd, ze hadden een geplande levensduur van 5 jaar.

Ze waren primair bedoeld om planten te bestuderen:

- Voyager 1: flyby van Jupiter en Saturnus, en daarna eventueel door naar Titan (een maan van Saturnus)
- Voyager 2: eveneens een flyby van Jupiter en Saturnus, maar met een optie om óf door te gaan naar Neptunus en Uranus, óf als backup ook een missie naar Titan (maan van Saturnus), mocht Voyager 1 dit niet halen.

To accomplish their two-planet mission, the spacecraft were built to last five years. But as the mission went on, and with the successful achievement of all its objectives, the additional flybys of the two outermost giant planets, Uranus and Neptune, proved possible -- and irresistible to mission scientists and engineers at the Voyagers' home at the Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, California.

Zie https://voyager.jpl.nasa....ked-questions/fact-sheet/

Dat is dus ook de reden dat Voyager 2 een aanzienlijk andere route volgt dan Voyager 1, omdat Voyager 2 dus ook Uranus en Neptunus bezocht heeft, wat Voyager 1 niet gedaan heeft.

Beide missies waren origineel niet eens gepland overigens, maar zijn er uiteindelijk gekomen door bezuinigingen die NASA door moest voeren. Wat we nu kennen als Voyager 1 en 2 was eigenlijk bedoeld als Mariner 11 en Mariner 12 van het Mariner Program.

Initially, Voyager 1 was planned as Mariner 11 of the Mariner program. Due to budget cuts, the mission was reduced to a flyby of Jupiter and Saturn and renamed the Mariner Jupiter-Saturn probes. The name was changed to Voyager when the probe designs began to differ substantially from Mariner missions

Zie Wikipedia: Voyager 1

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 22 juli 2024 15:12]

[Alfa1970]

Planten bestuderen?
Hmm, zelfs in 1976 wisten ze al dat er daar niks van gevonden zou worden op de planeten en manen waar deze satellieten naar toe werden gestuurd. <evil grin>

[panterarosso]

Sprekend als iemand die net iets ouder is dan Voyager en die s morgens kraakt en af en toe dingen vergeet dat is een prestatie die een Nobelprijs voor engineering verdient

[Sqweekie]

Het is dankzij die oude technologie dat ze zo ver zijn geraakt.
Ook voor het amerikaanse ruimteveer gebruikten ze 3 oudere processoren.
Deze zijn beter geschikt voor in de ruimte waar straling heel moeilijk volledig te blokkeren is, en daardoor een bit-flip in geheugen of processor kan veroorzaken.
Maar ondanks oudere technologie is dit idd een sterk staaltje techniek die toegepast is. Er mogen onderdelen uitvallen en de computer blijft toch doorgaan.
Moest bij mijn PC een van de geheugenmodules volledig kapot gaan, dan krijg ik een BSOD en is het gedaan met de pret.

[panterarosso]

Klopt 8 bits CPUs, minder power dan een iPad maar probeer maar eens een Genius te vinden in een baan om de aarde

[mawashigeri]

18bits! Wikipedia link

There are three different computer types on the Voyager spacecraft, two of each kind, sometimes used for redundancy. They are proprietary, custom-built computers built from CMOS and TTL medium-scale CMOS integrated circuits and discrete components, mostly from the 7400 series of Texas Instruments.[40] Total number of words among the six computers is about 32K. Voyager 1 and Voyager 2 have identical computer systems.

Voyager 1 and Voyager 2 have identical computer systems. The Computer Command System (CCS), the central controller of the spacecraft, has two 18-bit word, interrupt-type processors with 4096 words each of non-volatile plated-wire memory.

[m_snel]

Ik weet niet of het nu nog steeds zo is maar in het verleden werden voor dit soort en militaire installaties speciale versies van transistoren en andere componenten gebruikt.
Ik vond onderstaande hier bij tweakers.
“ Een voorbeeld van deze verharde chips is te vinden in de Marsverkenners Spirit en Opportunity, die werkzaam zijn op de RAD6000, een verharde versie van IBM’s Power CPU. De derde verkenner Pathfinder maakt gebruikt van een verharde CMOS-versie van de Intel 8085.”

[onetime]

Ik herinner me iets van de 5400 serie TTL chips in plaats van de gewone 7400 serie.

[mwa]

Voor wie dit een interessant onderwerp vind, kan ik de docu The Farthest uit 2017 aanraden. Gaat over het maken en lanceren van de Voyager 1&2, eerste keer Saturnus etc.

[peter4209]

Weet je waar deze online beschikbaar is? Bij de grotere streamingdiensten kan ik hem zo snel niet vinden, ook niet om te huren bijvoorbeeld.

Lijkt me wel een mooie docu.

[mwa]

Heeft op Prime gestaan, maar daar staat die niet meer op zie ik. Dat is weer het nadeel van die streamingdiensten… Misschien ergens een minder legale bron, het is echt een aanrader namelijk.

[DrFurioux]

Hij staat op Stremio als je ThePirateBay+ addon installeert.

[gevoelig]

It's quieter in the twilight is te huur op prime.

[jessesteinen]

Dan zeker ook It's quieter in the twilight, over het team dat nog steeds dagelijks werkt om deze sondes te onderhouden en aan de praat te houden.

[gevoelig]

Bedankt voor de toevoeging beide! Deze komen bovenaan op mijn kijklijst.

[mawashigeri]

Een heel aardige aflevering hierover in de Technoloog

[vdws]

De Technoloog podcast is sowieso een aanrader. Het enthousiasme van Ben van der Burg maakt het erg leuk om naar te luisteren.

[AMD and INTEL]

De Voyager satellieten zijn heel interessant, en ook heel erg cool dat ze nog werken en dat ze vanaf zo ver geüpdatet kunnen worden! Richting 2030 zouden ze als het goed is helaas niet meer genoeg stroom hebben om nog data terug te sturen, maar het is en blijft een tijdcapsule van de mensheid! Het heeft de golden records https://voyager.jpl.nasa.gov/golden-record/ er staan allemaal talen, geluiden en muziek op. Heel interessant om is te luisteren! https://youtu.be/ELnn9V01EiI?si=nYuAQnd-FdxrFHfV

[droofx]

Het zijn geen satellieten, dat zijn toestellen die om een planeet of maan draaien

[yalerta]

24.000.000.000 kilometer is een leuk OTA update.

[Mijzelf]

24.000.000.000 kilometer

[yalerta]

Kunnen inderdaad niet zeggen dat NUL niks is en 3 (vergeten) nullen maakten een aardige verschil factor

[hbt68]

en is nog vanaf buiten zonnestelsel, komt nog wat bij dus afstanf tot aarde of zon

[Megupe]

Grootste gedeelte kan je niet echt over air spreken

Maar mooi staaltje robuustheid dat deze sondes nog zo functioneren, hulde voor degenen die dit gemaakt hebben

[TheRebell]

Bizar dat die 2 nog steeds werken, mooi stuk engineering en de robuustheid van hardware destijds. Aan de andere kant is 24miljard km uiteraard erg ver weg maar als je kijkt naar NASA Eyes dan zijn we nog maar net bij de deur. Niet voorstelbaar hoe groot het is en wat we nog niet weten.. hopelijk helpen beide Voyagers nog wat jaartjes mee om meer kennis op te doen.