Starlinks Community Gateway-verbinding kost 75.000 dollar per maand per Gbit/s

Starlink deelt details over het Community Gateway-project waarbij gemeenschappen een permanente internetinstallatie kunnen laten bouwen. Starlink vraagt hiervoor per maand ten minste 75.000 dollar per gigabit per seconde en een eenmalige investering van 1,25 miljoen dollar.

Bron: Starlink

Het internetbedrijf bouwde in september de eerste installatie op het eiland Unalaska boven Alaska, al werd toen nog geen informatie gedeeld over de eventuele commerciële uitrol van het concept. Intussen meldt Starlink op zijn website dat afnemers een internetinstallatie kunnen laten bouwen voor het vermelde bedrag, plus een maandelijks 'abonnement' van 75.000 dollar per gigabit per seconde. Het bedrijf belooft maximaal 10Gbit/s symmetrische up- en downloadsnelheden met een latency van minder dan 99ms.

De dienst is voor internetproviders bedoeld die internet willen leveren in afgelegen gebieden. Starlink zegt dat er met een verbinding van 10Gbit/s duizenden mensen voorzien kunnen worden van een internetverbinding. Hierbij verloopt het internetverkeer van een Starlink-gateway via satellieten naar de betreffende Community Gateway-installatie. Een dergelijke installatie wordt door Starlink gebouwd, maar het bedrijf vereist dat klanten 'de ruimte, stroom en sjouwapparatuur' faciliteren.

Reacties (137)

[Xantis]

Dat klinkt als een enorm bedrag per maand. Domme vraag misschien, maar wat weerhoudt men ervan om gewoon een consumenten abonnementen van StarLink af te nemen om hier vervolgens zelf een netwerkje aan te knopen voor je community?

[BLACKfm]

Ligt er aan hoe groot je 'community' is, je kunt in een studentenflatje natuurlijk ook 1x glasvezel laten aanleggen en alle 50 bewoners verbinden met een switch. Maar zodra een paar mensen lekker aan het streamen zijn of hun steam/playstation aan het updaten zijn is de bandbreedte snel op.

En buiten alle oplossingen als evenredig de bandbreedte verdelen of optimalisaties in een router/switch, vraag ik mij echter wel af of de provider nog enige beperkingen oplegt aan die ene hoofdverbinding.
Als daar vele tientallen (continue) requests overheen gaan of dat niet veel lag op gaat treden, of dat een provider gewoon zegt 'Ik denk dat je de verbinding deelt met andere en dat is tegen onze algemene voorwaarde'.

Dat zal met iets als Starlink niet veel anders zijn. 1 'huis-tuin-keuken'-ontvangertje voor een klein groepje mensen of een klein netwerk van sterke transcievers met een achterliggende netwerkstructuur die er op is ingericht om vele 'huishoudens' van internet te voorzien.

Ongeacht is het nu gewoon duur, en ergens op de X/Y schaal zal wel een kantelpunt liggen waarop je met een dergelijke installatie goedkoper uit bent dan alle gebruikers hun eigen setje aanschaffen.

[Terrestrial]

Als je aan netwerk management doet kun je met gemak 50 tot wel 200 man op 1 gbit glas zetten, zolang ze niet allemaal usenet gaan leeg trekken of torrent heb je weinig problemen en dat verkeer kun je ook lagere prioriteit geven, de rest los je op met wat cache servers.

Letterlijk alle providers doen aan netwerk management, hoe hard ze ook roepen de net neutraliteit te waarborgen. In de praktijk wordt er altijd bandbreedte gemanaged en dat is ook logisch want het moet wel voor iedereen blijven werken en overal zitten bottlenecks.

[Nox]

Netneutraliteit is wat anders dan netwerk management Op het moment dat je link vol is en je per host bandbreedte eerlijk verdeeld is wat anders dan netneutraliteit. Netneutraliteit gaat erom dat alle bits gelijk behandeld dienen te worden. Http traffic en usenet traffic krijgen dezelfde prioriteit en worden tegen eenzelfde tarief afgerekend indien van toepassing.

[Terrestrial]

Maar dat is nou juist het punt, in de werkelijkheid krijgt het niet dezelfde prioriteit. Alle bits worden niet hetzelfde behandeld en dat is ook nog nooit het geval geweest. Er zijn talloze voorbeelden waaruit blijkt dat niet al het verkeer hetzelfde behandeld wordt, neem streaming video, als je dat geen voorrang geeft hapert dat bij iedereen.

[Rob Coops]

In de tijd dat ik voor toen nog @Home werkte was dat absoluut niet het geval alle verkeer was gelijk, toen men IP telefonie introduceerde werd er bandbreedte gereserveerd voor de telefoon verbinding die per lijn 128kbps nodig had om fatsoenlijk te werken deze bandbreedte werd boven op je standaard bijvoorbeeld 50 of 100Mbps beschikbaar gemaakt. Ook kreeg de telefonie data prioriteit over internet verkeer omdat je nu eenmaal niet meer dan een X aantal ms vertraging op de lijk kan hebben, alles daar boven en je kunt niet normaal bellen zo als bleek uit flink wat tests in het lab waar latency kunstmatig geintroduceerd kon worden. Het is echt heel erg raar om gewoon met iemand te spreken en dan net even te veel latency te hebben waardoor de communicatie op eens heel erg raar voelt.

Hoe dan ook internet verkeer kreeg in ieder geval toen (heel lang geleden) gewoon allemaal de zelfde prioriteit. Een van de dingen die men wel deed was als er op eens een klant was die extreem veel bandbreedte gebruikte (alle binary newsgroups binnen halen bijvoorbeeld) dan werd deze klant even gebeld en verzocht om dit niet te doen want het is een consumenten verbinding en die ene gebruiker kon makkelijk de lijn vol krijgen waardoor alle andere klanten in dat deel van de stad of het dorp praktisch geen bandbreedte beschikbaar hadden.
In een uitzonderlijk geval werd een klant na meerdere waarschuwingen afgesloten omdat deze persoon het concept fair use simpel weg niet wenste te begrijpen.

Maar QoS en traffic shaping werd niet toegepast omdat dat totale onzin is. Als vandaag Youtube erg populair is omdat er een must see video is dan moet je dat misschien maar wat knijpen, als morgen een nieuwe game patch voor GTA X uitkomt moet je dat verkeer maar weer knijpen en als dan de week daarna iedereen en z'n moeder besluit dat die data lek van enkele TB's de moeite waard is om te downloaden dan moet je dat maar weer knijpen. Er is geen beginnen aan...
Dit is een van de grootste argumenten tegen dit soort praktijken omdat je als ISP nu eenmaal niet kunt kiezen of bijvoorbeeld Microsoft besluit om p2p verkeer te gebruiken om patches minder belastend te maken op hun servers, of dat een nieuwe streaming dienst besluit 8k video te gaan leveren etc... je loopt altijd achter de feiten aan, het kost erg veel tijd om te proberen dit soort dingen allemaal bij te houden en je backend systemen worden erg zwaar belast als je dit voor 100k of meer klanten tegelijk wil doen zeker tijdens de avond uren als iedereen uit school en werk is en ze allemaal even online iets aan het doen zijn.

Tenzij er echt bewijs is dat providers net neutraliteit schenden durf ik met redelijke zekerheid te zeggen dat ze dat niet doen in Nederland. Ook moet je niet vergeten dat veel van de mensen die voor ISP's aan de backend systemen werken ook gewoon klanten zijn van een ISP en ook in dat wereldje kent men elkaar en weet men maar al te goed wat de concurrent aan het doen is.
Er zijn erg veel mensen die nog al rebels kunnen zijn zeker als je naar de netwerk administratie kijkt waar men in shifts 24 uur per dag 7 dagen per week de boel draaiend houd. Dit is een speciale groep mensen, ik kan genoeg voorbeelden geven van mensen die zeker tijdens de nacht dienst slappen onder hun bureau, die niet op komen dagen omdat ze een roes uit aan het slapen zijn bij oom agent of die letterlijk een paar dagen niet thuis komen omdat ze na iedere dag dienst naar de kroeg gaan en de volgende ochtend rechtstreeks uit de kroeg weer naar het werk gaan. Dit soort mensen, ze zijn natuurlijk niet allemaal zo er zijn genoeg mensen die er iets minder avontuurlijk zijn, is niet het soort mensen dat je makkelijk kunt overhalen om hun mond te houden als je als werkgever iets echt verkeerd doet.

[Terrestrial]

Dat is wel een lange lap tekst. Tja ik weet niet wanneer je bij @home werkte maar het is algemeen bekend en ook wel bewezen dat UPC traffic shaping toepaste om usenet/p2p verkeer klein te houden in een tijd waar de capaciteit minder was.

De meeste traffic shaping gaat vol automatisch, dat is onderdeel van het netwerk en het 1x goed ontwerpen en dan merk je er weinig van. Dus je hebt geen mannetje wat continue aan de knoppen zit om dingen bij te regelen, dat wil niet zeggen dat er in uitzonderingen niet een keer wordt ingegrepen of een profile wordt aangepast.

[Nox]

Heb je iets van een onderzoek waaruit dat blijkt? Streaming video buffert de client zelf, het downloadt chunks van enkele secondes en blijft die aan elkaar plakken. Een van de protocollen hiervoor is HLS, http--live-streaming. Dat gaat gewoon over poortje 80/443 en is niet anders dan regulier webverkeer. Sterker nog, dan zou ik als ik een vpn gebruik geen streaming video kunnen gebruiken omdat mijn ISP dat niet kan detecteren dus geen voorrang kan geven. Echter zit ik op een 25mbit lijntje mét vpn en streaming video gaat meer dan prima. Dus kom maar op met die talloze voorbeelden...

[Terrestrial]

Wacht maar tot die VPN verbinding op een drukke server zit of je lijn vol loopt, dan heb je genoeg voorbeelden toch? Bovendien een live stream kun je moeilijk bufferen, je kunt een klein stukje achterlopen tov realtime.

Netneutraliteit bestaat alleen op papier en in de hoofden van beleidsmakers. Het hele internet hangt van spinnenwebjes aan elkaar met overal bottlenecks en overbelaste lijntjes. Als je geen verkeer prioriteert wordt het onbruikbaar. Hoewel je best goed kunt overboeken hoor, alleen niet iedereen moet tegelijk gaan streamen of downloaden want dan is de lol er snel vanaf zelfs met allerlei maatregelen.

[Reactie gewijzigd door Terrestrial op 22 juli 2024 15:16]

[Nox]

Ik heb nog steeds geen voorbeelden gezien van het schenden van netneutraliteit. Als er een queue vol loopt worden pakketjes nog steeds op basis van binnenkomst afgehandeld. Dat heeft niks met prioritiseren te maken van (live)streams.

Livestreams kan je wel degelijk bufferen. Kijk je F1 via de F1 zelf? Probeer eens multiviewer, daar kan je zelf de buffer instellen. Vanaf een seconde of 15 beginnen dingen vervelend te worden maar daarboven heb je vloeiend beeld. Wil je geen latency zal je richting analoog moeten gaan (zoals voor fpv-drones gebruikelijk is) of wat ruis accepteren.

Al met al komt het neer op voldoende bandbreedte hebben, een beetje ISP zorgt ook dan dat de backhaul niet vol loopt en er geen congestie ontstaat. De reden dat niet iedereen gaat downloaden tegelijk is ook de reden dat je hoge pieksnelheden kunt halen voor die ene minuut in de maand dat je een update downloadt. Maar dat heeft nog steeds echt helemaal niks met netneutraliteit te maken, dat is hoe IP-netwerken al sinds de jaren 80 werken. Groetjes van een noc engineer...

[Terrestrial]

Ben jij nou dom of steek je graag je kop in het zand ? ik weet dat veel mensen daar tegenwoordig last van schijnen te hebben. Als je pakketjes op basis van binnenkomst afhandelt trek je ook die pakketjes voor, immers de pakketjes die daarna binnen komen terwijl je nog bezig bent komen dus in de wacht te staan. Zelfs in je thuis netwerkje trekt jou modem/router of switch bepaalde pakketjes voor, namelijk die van video en telefonie, zoiets heet QoS maar het is nog steeds voor trekken. Zou je dat niet doen, zou je geen telefoon gesprek kunnen voeren als je ineens een download start.

Laten we het inderdaad is over Viaplay hebben, waarom denk je dat het lineaire kanaal van viaplay bestaat? juist de providers wisten dat als iedereen tegelijk gaat streamen er her en der capaciteitsproblemen gaan ontstaan, je hebt namelijk flinke overboeking en lijnen lopen vol. Bufferen heb ik al uitgelegd werkt maar beperkt, is ook logisch als jij een minuut gaat achterlopen is er geen sprake meer van een LIVE stream. En zelfs als de snelheid/bandbreedte enorm fluctueert ga je vrij snel door je gebufferde data heen, een live stream vereist dat er op regelmatige basis genoeg data binnen om het beeld lopend te houden. iets wat bij viaplay streams vaak fout ging.

Maar heb jij ooit gehoord dat tijdens die viaplay opstoppingen iemand niet fatsoenlijk kon internetten, websites niet laden of youtube niet werkte? Nee heh? Weet je hoe dat komt, omdat providers zelf ingrijpen en het viaplay verkeer beperkte zodat je wel kunt blijven genieten van je internet verbinding.

Dus uiteindelijk die netneutraliteit vegen we onze kont mee af.! Zo duidelijk genoeg voor je? Want als je het nu nog niet begrijpt meneer de noc engineer.

[Reactie gewijzigd door Terrestrial op 22 juli 2024 15:16]

[Nox]

Op hogere niveaus in de topologie wordt geen QoS toegepast, daar lossen we dingen op met meer bandbreedte. Als je QoS moet toepassen op je backhaul ben je veel te laat. Het ondermaatse niveau van je reactie en kinderachtige manier van communiceren laten in ieder geval blijken dat de kennis niet verder reikt dan je thuisnetwerk, je er verder ook geen ervaring mee hebt en het ook niet wil weten. Dan heeft verder discussieren geen nut meer...

Oh, en betreft viaplay... de keten is langer dan enkel de backhaul van je ISP. Bij viaplay hebben ze ook nog een hostingplatform waar een netwerk onderdeel van is. Daar zit/zat vaak de achilleshiel. Dan heeft viaplay zelf niet afdoende capaciteit maar is er genoeg bandbreedte om andere streams te bekijken.

[Reactie gewijzigd door Nox op 22 juli 2024 15:16]

[Terrestrial]

Hahaha dus jij denkt dat bij een intercontinentale Atlantische glas verbinding even zomaar bandbreedte kan worden bijgelegd? Letterlijk overal wordt traffic management toegepast. Als jij een stukje gegarandeerde bandbreedte huurt tussen London en New York wordt dat ook mee genomen.

En jij denkt dat het probleem alleen bij Viaplay ligt die met opzet te weinig capaciteit in koopt? De providers hebben zelf aangegeven voor dat viaplay zou starten dat ze capactieitsproblemen binnen hun eigen infrastructuur verwachtte, daarom hebben ze viaplay overgehaald die lineaire zender te starten, viaplay zag daar eigenlijk niks in maar heeft het wel gedaan, telkens wordt er gesproken dat die zender mogelijk stopt maar toch gaat die door.

[defixje]

Streaming gaat toch over multicast? Dat is toch iets heel anders dan normaal internetverkeer? Ja het gaat over de zelfde lijn maar hoeft elkaar niet perse in de weg te zitten

[Terrestrial]

Nee helaas was het maar waar, multicast werkt niet over het normale internet. KPN gebruikt wel multicast voor hun IPTV platform maar dat is alleen binnen hun eigen netwerk. Viaplay kan daar niet van profiteren.

[defixje]

Aah dat is jammer dan ja

[sfc1971]

75000 / 200 = 375 per klant voor 1gbit / 200 = 625kbits. Sneller dan een modem maar totaal ongeschikt voor streaming.

[Terrestrial]

Kun je überhaupt tellen? 1024 / 200 = 5,12 laten we zeggen 5 Mbit per persoon maar dat is puur dedicated bandbreedte als alle gebruikers/klanten tegelijk zouden gaan downloaden, je weet zelf toch ook al dat dit nooit gebeurd.

Ik denk dat je gaat schrikken als je beseft hoeveel een internet verbinding van een gemiddelde provider overboekt is. Als bedrijf wil je vaak een stukje gegarandeerde bandbreedte en daar kun je dan meer voor betalen.

[Reactie gewijzigd door Terrestrial op 22 juli 2024 15:16]

[3qu1n0x]

Als we dan toch elkaars fouten aan het verbeteren zijn.
Gbit is decimaal, niet binair, dus 1000 mbit in 1 gbit.

[Yankovic]

Ziggo heeft ook iets van 200 a 400 modems op een coaxsegment hangen met een capaciteit van een paar Gbit/s en daar zullen dus soortgelijke problemen ontstaan als al die modems tegelijk iets willen.

Onderzoek heeft uitgewezen wat een goede balans is mbt capaciteit en eindgebruikers en 1 a 2gbit per 200 klanten is over het algemeen voldoende.

Hou er daarbij ook rekening mee dat voor de gebieden waar het hier over gaat (enorm afgelegen!) misschien wel al een luxe is om uberhaupt 635 kbit/s te kunnen krijgen

[AtariXLfanboy]

Zit daar het normale 'TV Kijken' bij Ziggo bij in? Want in afgelegen gebieden zullen veel abbonee's er toch echt de 75 tot 100 euro pm alleen voor over hebben als ze er ook TV in goede kwaliteit mee kunnen kijken.
Ik kijk nog wel eens youtube kanalen met mensen die in RV's in de VS lezen en daar lijkt Starlink iig totaal ongeschikt voor primetime omdat dan 50+% er mee wil streamen. Deze gebruiken dan vooral om bv content upload mee te doen in de rustige uren.
Als je dus zo afgelegen woont en niet goed prime time kunt kijken met Starlink lijkt me het klassieke satellietschotel systeem aantrekkelijker. Dan kun je, als je tenminste geen professionele content creator bent die veel moet uploaden, wel af met daarnaast een brakke mobiele internet verbinding ?

[Reactie gewijzigd door AtariXLfanboy op 22 juli 2024 15:16]

[Yankovic]

TV en internet is bij kabel gescheiden over verschillende frequentiegebieden.

Alle klanten binnen een coaxsegment ontvangen exact hetzelfde signaal. Elke TV zender heeft zijn blokje frequentieruimte die in principe voortdurend naar je huis 'gestreamed' wordt.

Voor data en internet ontvang je thuis dus in principe ook alle signalen voor alle klanten op het coaxsegment. Alleen jouw modem weet exact welke signalen voor jou zijn en pikt die eruit om te verwerken.

Bij starlink wordt TV en internet voor zover ik weet gedeeld (maar weet niet zeker hoe ze zaken precies aanpakken) en zou er idd sneller een beperkende factor kunnen zijn als iedereen op primetime tv wil streamen.
Maar het zou me niets verbazen als er een (beperkte) CDN/cache wordt geinstalleerd die dat op lokaal niveau misschien kan opvangen zodat de bundel maar 1x over de satteliet hoeft

[Sine]

Bij de nieuwe ziggo boxjes niet, dat is enkel IPTV, en als ik een beetje glazen bol mag staren zullen ze daar langzaam compleet naar overgaan.

[AtariXLfanboy]

Langzamerhand inderdaad zodat ze ook de capaciteit kunnen uitbreiden. Bij Starlink is het Prime Time TV kunnen kijken in afgelegen gebieden een belangrijke reden om het aan te schaffen. Voor eenvoudig internet gebruik zijn alternatieven.

[Yggdrasil]

In de praktijk gebruikt iedereen de verbinding niet tegelijk maar in pieken. Je kunt dus best flink overboeken.

[Nox]

Dit is niet hoe het werkt. Niet iedereen gebruikt die verbinding constant. Wat dacht jij dat er aan capaciteit uit een wijkcentrale kwam met 2000 woningen aangesloten waar men tegenwoordig 8 gigabit/s kan afnemen? 2000 x 8gb/s = 16 terabit/s, da's meer dan de AMS-IX verwerkt. Daar gaat gewoon 2x40 of 2x100 gigabit uit.

[dirk161]

Sneller dan een modem

En ‘s avonds is het kouder dan buiten.

[Halfscherp]

Maar zodra een paar mensen lekker aan het streamen zijn of hun steam/playstation aan het updaten zijn is de bandbreedte snel op.

Dat valt met 50 bewoners over een symmetrisch gigabit lijntje best mee hoor.

Iedereen heeft dan in principe op z’n minst toegang tot 20/20. Maar er zullen altijd mensen niet thuis zijn of zitten te browsen o.i.d. dus je kan waarschijnlijk wel rekenen op 40 down. En veel uploaden doet niemand dus tenzij iemand een gedeeld Plex servertje draait heb je toegang tot ~950 up .

Moet je overigens wel je switch even fatsoenlijk instellen zodat de bandbreedte dynamisch verdeelt wordt, en met zoveel clients wil je ook de queuing (time slices) goed hebben.

[Nox]

Je moet beginnen met dat je een enkele host niet toegang geeft tot de volledige bandbreedte. Dus je capt iedere host op 100mbit/s en dan kan je rustig 200-300 users op een gigabit zetten. Als je 100/100 per woning aanbiedt kan je op 10gbit/s naar verwachting wel 3000-5000 bewoners kwijt. Dat is een dorp. Dan loop je alleen op momenten dat je een groot event hebt mogelijk tegen een bottleneck aan.

[icecreamfarmer]

Dat ligt dus aan de hoeveelheid gebruikers af.
Maar een normaal abbo kost iets van €100 p.m. dus als je maar met 750 bewoners bent kun je beter individuele abbo's afnemen.

[oscar oscar]

Dan vergeet je even de kosten van aanleg en beheer van netwerk naar de afnemers, support, personeel, hardware...
Ik vind het heel duur om een positief business plan te krijgen.

Trouwens, die afgelegen gebieden kunnen al internet krijgen voor ca 40/50EUR via satelliet. En dit kan al jaren. Er wordt vaak vergeten hier dat er nog andere diensten bestaan naast Starlink.

[Xantis]

Inbegrepen aldus website starlink

The Community Gateway Kit includes all required Starlink hardware for installation. Customers just need to provide space, power, and lifting equipment.

Het gaat hier enkel om de hardware om de satellietverbinding te leggen. Hardware en beheer van netwerk naar eindgebruikers zijn hierbij niet inbegrepen.

OptimERA owner Emmett Fitch said his company worked with Starlink to use existing on-island infrastructure for the connection

https://www.kucb.org/regional/2023-09-29/optimera-starlink

Lijkt te onderschrijven dat er bestaande infra is gebruikt.

Gechargeerd gezegd betaal je dus 75k per gb/s per maand met additionele initiële investering van 1.25M voor het plaatsen van 4 antennes.

[Reactie gewijzigd door Xantis op 22 juli 2024 15:16]

[Nox]

En dat is een factor 75 tot 150 keer zo duur als wat je betaalt voor andere providers van gelijkwaardige diensten (nihil of geen overboeking icm een sloot IP-adressen en SLA voor downtime minder dan X uur en deftige support).

Het verschil: Dit werkt op een onbewoond eiland, bovenstaand voorbeeld werkt alleen in de randstad en/of stedelijke omgeving. Glasvezel betaal je doorgaans vlot per kilometer afstand vanaf het datacenter/pop en dan los nog een fee van de dienst die er overheen moet. De FttH verbindingen die je thuis hebt zijn by no means niks in vergeleken met zo'n dienst. Het lijkt er wel op, gaat vaak ook wel goed, totdat je erachter komt dat 'onbeperkt data' toch niet zo onbeperkt is als je 12TB per dag over je lijntje gooit. Ook dan gaat je ISP klagen, dat zal een provider die een veelvoud vraagt niet doen, die verbindingen zijn er op gemaakt dat ze ook daadwerkelijk goed gebruikt worden. Die gigabit verbinding thuis is 99% van de tijd idle (ja, er zijn tweakers die verder komen dan dat maar dat zijn uitzonderingen op de regel).

[Reactie gewijzigd door Nox op 22 juli 2024 15:16]

[OruBLMsFrl]

Starlink terms of service:
You may not resell access to the Services to others as a stand-alone, integrated or value-added service under this Agreement (whether acting as an agent, introducer or in any other capacity), unless authorized by Starlink.

Je betaalt met andere woorden ook voor een groot deel voor het recht om een centraal punt te mogen aanbieden waar meerdere mensen op aansluiten. Tenzij er nog andere zulke diensten van Starlink zijn met andere voorwaarden, mag je anders een Starlink abonnement helemaal niet delen. En dan werkt het misschien een paar maanden op consumenten abonnementjes, maar wordt ergens bij constateren van overtreding je hele eiland offline gegooid wegens misbruik tegen de voorwaarden in.

[Schumaster]

Echter heeft traditioneel satellietinternet een lantency van 500ms, waar Starlink tussen de 25 en 60ms kan halen...

Los daarvan is dit inderdaad wel heel erg duur...

[Creesch]

De bandbreedte die je krijgt. Zie ook deze pagina van starlink waar je kan zien dat bij een gewoon abonnement de snelheid maximaal 220 Mbps zal zijn.

In het artikel en op de community gateway website van Starlink zie je op de fotos ook duidelijk dat er sprake is van flink andere hardware voor ontvangen en versturen.

[Xirt]

10Gbit delen door een paar honderd gebruikers (puur theoretisch uiteraard) is wel minder snel dan 220Mbps per gebruiken. Dus volgens mij is bandbreedte ook niet echt een argument?

[Nox]

Dat is sneller dan 220Mbps. Je doet aan overboeking in dit soort gevallen omdat het gros van de tijd die verbinding tussen de gateway en de user idle is.

[Reactie gewijzigd door Nox op 22 juli 2024 15:16]

[i-chat]

en laat het dan geen 220mbit zijn maar 150 dan kun je die wel mooi met 15mensen per schotel delen

[sfc1971]

10Gbit is wel 750.000 niet 75.000 per maand.

[pe0mot]

De complexiteit van een echte Internet provider weerhoudt je er van.
Financieel, technisch, beheer en onderhoud, aanleg, security, overheids regels, etc. Suces!

[!GN!T!ON]

Gebeurd zat met WiFi ISP (WISP's, https://www.wispa.org/what_is_a_wisp.php), o.a. in Amerika maar ook in Wintersport gebieden. Hier in NL gebeurd(e) dat ook met glasvezel aanbieden binnen een gemeente of stad.

Triviaal is niet, maar zo complex is het nou ook niet en het word best veel gedaan.

[Reactie gewijzigd door !GN!T!ON op 22 juli 2024 15:16]

[uiltje]

Bandbreedte, availability en ongetwijfeld de voorwaarden van dat abo. Als ik die installatie zo zie is dat wel wat anders dan een enkel consumenten-schoteltje.

[YopY]

Zit er niet zoiets als een FUP op Starlink?

[twiet]

Ja, die zit op een consumentenaansluiting. Even googlen: https://www.starlink.com/legal/documents/DOC-1134-82708-70.

Ik kan het nog niet vinden, maar vermoed dat zo'n community gateway verbinding zonder FUP of datalimiet is. De abonnementsprijs is gebaseerd op de snelheid, dus de snelheid is de beperkende factor, meer niet. Daarom is de maandprijs ook zo hoog.

Vergelijk het met verschil tussen de internetaansluiting thuis bij bijvoorbeeld KPN en een rechtstreekse aansluiting op de AMS-IX.

[Odie]

Dat is volgens mij niet de toepassing van dit product. Dit is volgens mij een wholesale oplossing waarmee een ISP Starlink als access netwerk kan gebruiken zoals je WBA van KPN kan afnemen.

Dit lijkt niet bedoeld als 'backhaul' connectiviteit vanuit een core network van een ISP naar de buitenwereld.

[Reactie gewijzigd door Odie op 22 juli 2024 15:16]

[RJG-223]

Dat klinkt als een enorm bedrag per maand. Domme vraag misschien, maar wat weerhoudt men ervan om gewoon een consumenten abonnementen van StarLink af te nemen om hier vervolgens zelf een netwerkje aan te knopen voor je community?

Wat je weerhoudt, is het feit dat je dan redelijk snel een gesprekje krijgt waarin de term 'FUP' nogal eens gaat vallen. Misschien niet zo snel bij 2 of 3 deelnemers, wel bij tientallen of meer. Waarschijnlijk staat het ook in de voorwaarden dat dit niet mag...

[Bezulba]

Klinkt als een hoop geld, maar ik heb totaal geen referentie. Dit is voor gemeenschappen die met de normale technieken niet aangesloten kunnen worden. Is een andere satellietverbinding voor zo'n snelheid vergelijkbaar in prijs? Duurder? Goedkoper?

[Isocadia]

Ik herinner me een paar jaar geleden dat je in Canada voor datalimiet van 80GB per maand zo'n 120 dollar per maand betaalde. Dit was met flinke latency en de snelheden waren alles behalve denderend.

Stel nou dat je 4x de verbinding verkoopt (niet iedereen gebruikt tegelijk) dan kan je 400x een 10 mbit verbinding verkopen. Kom je nog steeds op 190 dollar per maand maar dan voor onbeperkt internet.

Geen idee wat de prijzen nu zijn, maar voor afgelegen gebieden kan het zomaar een interessante optie zijn.

[acizane80]

Moeilijk aan te sluiten gebieden zijn vaak ook minder druk bewoond, dus de bevolking woont verspreid. Waardoor infrastructuur aanleggen ook kostelijk zal zijn. Er zullen wel plaatsen zijn waarbij dit een mooie optie is.
Maar als individu kan je ook gewoon investeren in een persoonlijke starlink installatie.
Dus stel ik mij de vraag hoeveel vraag hiervoor is.

[Reactie gewijzigd door acizane80 op 22 juli 2024 15:16]

[The_Woesh]

het Eiland Unalaska heeft volgens Wikidepia iets meer dan 4000 inwoners, en via maps zie je dat ze allemaal bij elkaar wonen.

Als je kan leveren via die verbinding:

800 huishoudens a € 100 = 80.000
2.000 sim cards a € 25 = 50.000
20 zakkelijke gebruikers a € 500 = 25.000

je bent zo beetje monopolist maar je zou zo 155.000 per maand kunnen ontvangen...

beetje grove business case, en er zullen ook gebruikers zijn die eigen oplossing vinden. Maar voor een eiland van die omvang kan het volgens mij wel uitkomen.

[Reactie gewijzigd door The_Woesh op 22 juli 2024 15:16]

[wiseger]

1Gbps delen door bijna 3000? Dan heb je het over Kbps doorvoer snelheden als er veel online zijn.

Ik zie de business case niet. Dit gaat ongetwijfeld gesponsord worden door de overheid of een groot bedrijf.

[sdk1985]

1Gbps delen door bijna 3000? Dan heb je het over Kbps doorvoer snelheden als er veel online zijn.

Ik zie de business case niet. Dit gaat ongetwijfeld gesponsord worden door de overheid of een groot bedrijf.

Mensen zijn niet tegelijk online, zelfs in de begin dagen van ADSL was een overboeking van 1 op 15 tot 1 op 30 al normaal.

[wiseger]

Ja 1 tot 4 Mbps was normaal in het begin van ADSL. Een doorvoer van 350Kbps is echt uit het modem over telefoon tijdperk.

[tormentor1985]

Nee die waren nog factor 70 langzamer. De eerste DSL abonnementen waren 512 kbit en over kabel wat toen nog superieur was kreeg je 1500 kbit gedeeld met je hele straat.

Dat laatste merkte je overigens weinig van net zoals tegenwoordig. Ik download / upload bijna altijd met 930 mbit ondanks dat alle consumenten glas verbindingen tientallen keren overboekt zijn.

Kortom de kans dat mensen in zo'n afgelegen dorp met 3000 man tegelijk die bandbreedte nodig hebben is echt zeer klein.

[sdk1985]

Mijn eerste abonnement was 256/64 Kbps .

[tormentor1985]

Kan je nagaan ik weet nog hoe intens blij ik was 20 jaar geleden met mijn bbnet demon internet verbinding van 8/1mbit daarvoor zat ik nog altijd op 56k maar had voor mn studie toch echt wat meer snelheid nodig en continu internet nodig. Ik gaf graag 65 euro per maand uit van mn studenten beurs

[sdk1985]

Ja 1 tot 4 Mbps was normaal in het begin van ADSL. Een doorvoer van 350Kbps is echt uit het modem over telefoon tijdperk.

Je mist het punt van overboeking. Pas eens 1:30 toe op 3000 klanten. Je houdt dan 100 gelijktijdige klanten over. Daarmee kan elke klant over 1000 Mbps een snelheid van 10 Mbps behalen. Dit dwing je af met databundels.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:16]

[wiseger]

1 op de 30 klanten die in de avond Internet gebruikt om bijvoorbeeld te streamen? Denk dat je dan je klanten echt verkeerd in schat.

75K / 3000 is 22,50 per klant en dan komt stroom, lokatie kosten, apparatuur en beheer erbij nog bij.

Dus worden het hele dure abonnementen met extreme datalimieten waarbij de klant ook nog eens behoorlijk afgeknepen gaat worden.

Ik zie de business case niet. Denk dat de meeste gewoon zelf een Starlink abonnement zouden nemen, als er niks anders te krijgen is.

[sdk1985]

Satelliet internet is uberhaupt duur, niet te vergelijken met wat wij hier betalen. Standaard starlink zit op 65 dollar, maar dan sta je achteraan de rij. Dan moet je zo ver ik heb gevonden denken aan een upload van 3 tot 7 Mbps. Priority internet kost €180 per maand voor 1 TB tot aan €1060 per maand voor 6TB, meer dan duizend euro per maand dus. Je upload is dan 8 tot 25 Mbps. Latency is dan ook de helft.

Overigens is het 75K per gbit en hoe meer gbit je afneemt des te ruimer je kunt overboeken. Zelfs videostreaming is geen constante stream. Netflix zal bufferen. Ik zie netflix regelmatig de 300 Mbps aantikken om vervolgens een tijdje vrijwel niks te downloaden.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 15:16]

[Marve79]

Onzin. Dat is 3 mbit per persoon, genoeg voor beetje basic email, nieuws, internetbankieren etc. plus niet iedereen is tegelijk online en verbruikt.

Hier zijn de verbindingen ook gewoon overboekt.

En ja als je op een eiland zit met 3000 man moet.je al blij zijn met 5 mbit. En je gaat ook zeker QoS moeten doen.

[wiseger]

Niet dus. Je hebt het over 350Kbps per persoon als iedereen online is.

Telefoons zijn vaak always on. Een stream trekt al gauw 4Mbps. De kans dat in de avond veel mensen streamen is best groot.

3000 klanten over 1Gbps is gewoon zeer lastig.

[uiltje]

Ik denk dat voor TV een geo stationaire satelliet zomaar een beter idee is Als je met z'n allen Netflix 4k wilt streamen dan lijkt me zo'n eiland niet de beste keuze.

[acizane80]

Lees nog eens wat ik schrijf, ik veralgemeen het, en vermeld ook duidelijk dat er plaatsen zullen zijn waarbij dit haalbaar is, maar ik vermoed dat dat voornamelijk niet interessant gaat zijn.

[sfc1971]

155.000, daarvan moet je wel de 1.25miljoen terug betalen en mag je ook zelf het hele lokale netwerk betalen. En dan deel je dus 1gbit met 800 huishoudens... reken sommetje klopt niet echt.

[Gerard.B]

Volgens mij kun je 4000 mensen voorzien als je 4x 10gbit verdeeld over 10mbit aaansluitingen.
Dat is 19 dollar per maand plus een eenmalige investering van 312,5 dollar.
Best te doen dan.

[Navi]

Alleen is het 75k per maand PER gigabit/s.

4x10G zou dus uitkomen op 3 miljoen per maand, maar ze ondersteunen zo te zien max 10G.

[Reactie gewijzigd door Navi op 22 juli 2024 15:16]

[quintenV]

Volgens mij moeten deze gemeenschappen toch wel groot zijn om dit te kunnen rechtvaardigen.
Het is vast interessanter om per huis zelf een startlink satelliet aan te schaffen (€450 volgens de website) en €65 per maand abonnementskosten.

Dus snelle rekensom:
1 huishouden: Eenmalig €450 + €65/per maand.

T.o.v.
€1.250.000 + €75.000/per maand
Als je €100 per maand vraagt per abonnee/gezien, dan kom je uit de kosten als je 750 abonnees hebt (per maand). (75000 / 100 = 750)
Maar dan verdien je de investering van 1,25 miljoen nog niet terug.
Dus moeten OF de prijzen omhoog OF meer abonnees.

Als je 1500 abonnees hebt, die allemaal €100 betalen dan kom je vlot uit je maandelijkse kosten en heb je de 1,25 miljoen om 17 maanden terugverdiend (onderhoudskosten, personeelskosten etc niet meegerekend) dus reken ruim op 2 jaar.
Na 2 jaar met 1500 abonnees die €100 per maand betalen heb je je investering terug en kan je winst beginnen maken.

€450 + 12x €65 = €1230 (zelf starlink nemen - eerste jaar)
€100 * 12 = €1200 (abonnement)
Vanaf jaar 2:
12 x €65 = €780 (zelf starlink nemen)
12 * €100 = €1200 (abonenement).

Totaal na 2 jaar:
1230 + 780 = €2010 (zelf starlink)
1200 + 1200 = €2400 (abonnement)
Dus na 2 jaar kom je als je het zelf neemt als goedkoper uit.
Zo'n €300 dat is toch al de moeite.

Het zou best kunnen dat ze meer dan €100 per maand vragen voor zo'n abonnement maar als je ook zelf starlink kan nemen dan zou je gek zijn om dat niet te doen).
Enkel met héél grote communities waar je de kosten lager kan houden kan het interessant zijn.
Maar dan kan ik mij niet bedenken dat daar nog geen enkele manier is om internet te verkrijgen?

Hoe dan ook, vrij duur lijkt mij.
Dus voor kleinere communities

[Odie]

Het is volgens mij niet bedoeld als backhaul, maar als wholesale oplossing voor internet service providers.

[quintenV]

Ik dacht inderdaad zoiets, maar dan nog kom je toch op hetzelfde uit? Namelijk dat je een grote doelgroep nodig hebt om uit de kosten te komen?
Of zie ik iets over het hoofd?

[Odie]

De vraag is of je daarna nog voor de terminals moet betalen qua monthly/traffic) en je zelf die aansluitingen mag factureren. Daarmee wholesale je dus Starlink en kun je ook maandelijkse inkomsten genereren.

[BlaDeKke]

In het artikel staat 75000$ per gigabit per seconde. Als je die zin letterlijk neemt. En je pushed je uplink naar starling steeds tegen 1gbps.

2.365.200.000.000$ per jaar.

Haha, er is minder waarde aan eurobiljetten in omloop…

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 22 juli 2024 15:16]

[RJG-223]

Als je die zin letterlijk neemt

Bedoel je taalkundig 'letterlijk', of wiskundig 'letterlijk' ?

Wiskundig heb je gelijk, maar dit soort dingen moet je meestal taalkundig interpreteren. Taalkundig is jouw zin (75000$ per gigabit per seconde) ambigu. Je kunt het interpreteren als (75000 / Gb) / s, of als 75000 / (Gb / s), en dat laatste is wat natuurlijk bedoeld wordt. Mogelijk staat er oorspronkelijk overigens '75000 / Gbps', en dan is er geen ambiguïteit...

Ter overweging: de andere interpretatie is dus '75000 / (Gb s)' Dus:
1 Gbit (125 Mbyte) in 1 seconde verstuurd: 75000,-
1 Gbit in 10 seconden verstuurd: 750000,-
10 Gbit in 1 seconde verstuurd: ook 750000.-
1 Gbit in 0.1 seconde verstuurd: 7500,-
Oftewel: hoe meer data je verstuurd, én hoe langer je de lijn bezet houdt, hoe hoger de kosten. Dan moet je dus proberen de data die je hebt in een zo kort mogelijke tijd te versturen

[YopY]

Het alternatief is dat er een (onderzeese?) kabel aangelegd wordt naar het afgelegen gebied, dat is al snel een miljoenenproject, plus kosten voor onderhoud en dergelijke; ik denk dat dit best goed kan concurreren met de bestaande manier om nieuwe locaties aan te sluiten.

[Odie]

Deze oplossing lijkt niet bedoelt te zijn als backhaul, maar als access alternatief voor bestaande ISPs met een bestaande core en een bestaande backhaul infra.

[RJG-223]

Deze oplossing lijkt niet bedoelt te zijn als backhaul, maar als access alternatief voor bestaande ISPs met een bestaande core en een bestaande backhaul infra.

De oplossing lijkt bedoeld te zijn als primaire (backup is natuurlijk ook mogelijk) verbinding naar een afgelegen gebied waar het niet haalbaar is een vaste of straalverbinding naar toe te leggen.

De ISP heeft dus inderdaad allerlei infratructuur in een andere locatie, maar (uitgaande van het 'primaire' scenario) geen (kabel)verbinding naar die afgelegen locatie omdat dat financiëel niet haalbaar is, en dus ook geen klanten daar. Deze oplossing stelt ze in staat om de mensen daar ook van internet, en wellicht mobiele telefonie te gaan voorzien, zonder een kabel of straalverbinding aan te moeten leggen.

De Starlink verbinding wordt dus de enige verbinding tussen de ISP en die afgelegen locatie, en zoals YopY zegt: dan hoeven ze geen kabel aan te leggen, wat ongetwijfeld een stuk duurder is.

[k995]

Maakt weinig uit veel afgelegen gemeenschappen hebben dit geld niet over voor zoiets dus is er amper/geen aanbod.

[cool_deepblue]

Dit lijkt me toch fors aan de prijs?
Begint SpaceX eindelijk de werkelijke kostprijs aan te rekenen aan zijn gebruikers? 🤔

Stel je hebt een kleine gemeenschap van 1000 gezinnen.
Dan kost de installatie €1250 en moet je nog eens maandelijks neertellen €75 voor maximaal 1Gbps.
Als iedereen tegelijk Netflix kijkt 's avonds, heb je zelfs maar 1Mbps...

Dan lijken individuelen abonnementen toch veel voordeliger?
Ik zie het nut van deze Community Gateways eerlijk gezegd niet in...

[Llopigat]

Dit is bedoeld voor kleine providers. Die zouden dan ook bijvoorbeeld een lokale Netflix cachebox kunnen laten plaatsen in hun datacenter. Zoals de meeste bedrade ISP's ook allang doen.

En het gaat over afgelegen lokaties, daar is internet gewoon duur en traag. Dat weet je als je daar gaat wonen.

Een individueel abo is inderdaad wel een punt, dat zou inderdaad heel interessant kunnen worden. Al vraag ik me wel af of Starlink die dichtheid zelf aan zou kunnen als inderdaad 1000 mensen op zo'n kleine plaats dat allemaal tegelijk doen. Vooral in afgelegen gebieden waar geen grondstation is waardoor ze ook nog afhankelijk zijn van de mesh-capaciteit van de andere StarLink sattelieten die ook niet onbeperkt is.

Toen ik in Ierland woonde, had ik in de nok van de zolder een draadloos modem geplaatst dat 128kbit deed: https://usermanual.wiki/C...r-Guide-620082-Page-1.png

Die "ripwave" modems waren zo ongelofelijk traag zelfs in een redelijke plaats met zicht op het basisstation, dat iedereen ze "dripwave" begon te noemen. Maar buiten dialup was er destijds (2005) geen andere optie. ADSL was niet te krijgen, kabel ook niet overal. En glas? haha.

Dat was toen een "afgelegen" gemeenschap. Dat verplaatst zich nu naar echt onbereikbare eilandjes (waar er in Ierland er ook nog veel van zijn). Ik denk dat je meer aan dat soort gemeenschappen moet denken en met bijbehorende verwachtingen aan snelheden (al wel wat sneller dan toen natuurlijk).

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:16]

[RocketKoen]

Niet iedereen kan een starlink ontvanger neerzetten, bijvoorbeeld in een bos of een flat. En een commerciële aanbieder hoeft dit niet alleen te gebruiken voor internet abonnementen. Je kan er ook 5G zendmasten op aansluiten in een gebied waar het normaal te duur is. En je kan abonnementen verkopen aan bedrijven die overdag snel internet nodig hebben, maar savonds en in het weekend niet.

In nederland is het bijvoorbeeld normaal dat iedere Gbps aan backbone verbinding 50 tot 70 Gbps aan abonnementen heeft.

[Odie]

Dat lijk niet de toepassing van deze oplossing, dit lijkt ingezet te worden als wholesale oplossing waarmee een lokale provider Starlink kan inzetten om klanten op haar netwerk te ontsluiten.

[RJG-223]

Dat lijk niet de toepassing van deze oplossing, dit lijkt ingezet te worden als wholesale oplossing waarmee een lokale provider Starlink kan inzetten om klanten op haar netwerk te ontsluiten.

Hoe verschilt dat van wat @RocketKoen zegt ? Volgens mij zegt hij precies hetzelfde.

[Odie]

Het was mij niet helemaal duidelijk of deze oplossing een wholesale oplossing was (waarbij de lokale ISP dus terminals kan verkopen en al dat verkeer via de community gateway in het netwerk van de ISP komt, zoals je WBA van KPN kan afnemen en resellen) of dat het bedoeld is als pure backhaul (connectiviteit tussen core en buitenwereld).

Maar het lijkt dus echt het laatste: je koopt een dikke pijp van 1 Gbit/s (of meer) naar de buitenwereld, de hoge prijs uit zich met name in een redundante set van industriële gateways (oa beschermd met domes), hogere capaciteit en waarschijnlijk garanties over beschikbaarheid, uptime en qos.

[Creesch]

Het is inderdaad flink aan de prijs en in veel gevallen heb je denk ik ook gelijk dat het gunstiger is voor mensen om zelf een Starlink abbonement te nemen.

Maar, ik denk dat je wel moet vergelijken met ISPs en hoe deze internet aanbieden.
Er zal geen sprake zijn van 1000 gelijktijdige gebruikers, de meeste ISPs kunnen ook niet de volledige snelheid garanderen als iedereen tegelijk de volledige lijn dichttrekt. Dan kan het als community best leuk zijn om deze verbinding te hebben, omdat in de meeste gevallen je een betere verbinding terugkrijgt.

Bovendien krijg je ook een stuk betere uplink op 1 verbinding, wat voor sommige zaken ook meerwaarde kan bieden.

Dus ik denk niet dat het zonder meer te duur is. Maar, het is inderdaad wel dusdanig aan de prijs dat het ook in veel gevallen slecht te verkopen zal zijn.

[Diavire]

Dus met 5000 klanten die samen een 10Gbit/s verbinding delen zou je 150 dollar per klant moeten rekenen om alleen de abonnementskosten van Starlink te dekken. Dan is de stroom nog niet betaald, geen lonen, en geen winst. Ook geen afbetaling op de investering van 1,25 miljoen.

Overboeking van 40:1 kan je er dan 80mbit van maken. Wordt drastisch minder naarmate je de boel rendabeler wil maken.

Ik ben voorstander van het hele Starlink idee, maar dit is echt te dom voor woorden, zelfs als iets beter dan niets is.

-----

Andere verhouding: 20000 klanten met 50:1 overboeking voor 25mbit, 37,5 dollar per maand ex btw voor alleen de verbinding huren, dan de rest nog. Klinkt haalbaarder als je anders niks hebt, maar had nog steeds op meer gerekend van dit systeem.

[Reactie gewijzigd door Diavire op 22 juli 2024 15:16]

[DDX]

En die 5000 klanten kunnen dan toch veel beter een persoonlijk starlink abonnement nemen ?

Want in jouw kostenberekening heb je nog niet de exclusief zaken meegerekend : 'het bedrijf vereist dat klanten 'de ruimte, stroom en sjouwapparatuur' faciliteren.'

[Reactie gewijzigd door DDX op 22 juli 2024 15:16]

[Diavire]

Inderdaad, is een totaal kale verbindingshuurprijs, maw: verliesmakend.

[themadone]

Er bestaan buiten mensen die op afgelegen locaties wonen natuurlijk ook bedrijven die op afgelegen locaties werken. Nog buiten het feit dat als je met 1000 losse starlinks naar 1 sattelietje gaat staan stralen dit natuurlijk voor geen meter meer werkt. Zie ik hier toch vooral kortzichtige reacties vanuit consumenten perspectief. En zelfs dan, als je fixed ip en beetje knappe bandbreedte wilt betaal je ook gewoon 2-300 euro met een normale starlink.

Daar is dit niet voor bedoeld, als overheid voor je hele dorp in the middle of nowhere heb je nu een alternatief ten opzichte van kabel uitrollen. Alleen al vanuit mileu en duurzaamheidsperspectief kan dit al beter uit, niet graven waar het niet hoeft, geen rotzooi in zee, geen kans op breuken ergens in je kabel van 2000km lang.

Niet alles hoeft altijd te direct en vol te renderen, en ik denk dat als je als land besluit om dit voor je afgezonderde communities te regelen dat ook niet hoeft. En ik vermoed ook dat als je 10 dorpjes aan wil laten sluiten de bedragen ineens wat anders gaan worden.

[Polderviking]

Je moet dus sowieso 750 mensen hebben die dat afnemen voor 100 euro per maand alleen maar om de terugkomende kosten er uit te halen. Heb je nog niet je investering er uit of iets van winst.
En die delen dan 1 gigabit? Dat is echt wel mager.

Ik mis referentiekader, maar het klinkt vrij heftig.
Erg benieuwd voor wie (starlink denkt dat) dit interessant is.

[Reactie gewijzigd door Polderviking op 22 juli 2024 15:16]

[watercoolertje]

En die delen dan 1 gigabit? Dat is echt wel mager.

Ik denk niet dat dit komt waar internet al beschikbaar is op de reguliere manier, dus is elke mbit/s dan niet gewoon mooi meegenomen? Want het alternatief is in dat geval 0mbit/s...

Denk dat het eerder met zichzelf concurreert (losse starlink) en die zijn ook niet heel goedkoop...

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 22 juli 2024 15:16]

[vlaaing peerd]

Zoals @YoMarK hierboven vermeld. Door overboeking kunnen bij een factor 100 er 100 mensen op dezelfde 1Gbps lijn zitten van je thuisverbinding.

Dit is een verbinding zonder overboeking. Je kan dan zelf overboeken, en 100 mensen een 1Gbps verbinding aansmeren, of 1000x een 100 Mbps, of 4000x voor 25Mbit.

[Reactie gewijzigd door vlaaing peerd op 22 juli 2024 15:16]

[jongetje]

Dat zijn wel flinke bedragen.
Het eerste jaar ben je dus ruim 2 miljoen kwijt. En voor dat maandbedrag moet je best veel gebruikers aansluiten en daar ook nog infra naartoe leggen.

Maar voor zakelijke klanten kan dit wel sneller rendabel zijn.

[Llopigat]

Het is meer bedoeld als uplink voor kleinere lokale ISP's als ik het zo bekijk. Dan vind ik het geen gekke prijs. Het is bedoeld om te herverkopen.

Een glaspeering naar AMS-IX voor een lokale provider zal ook flink wat euro's kosten.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:16]

[Aalard99]

Een peering op AMS-IX kost niet zoveel.

Maar dan krijg je dan ook alleen een poortje, dit is nog geen transit verkeer. Tussen een peering link (onderlinge afspraak om verkeer uit te wisselen) of een transit verbinding (volledig toegang tot internet) zit een groot prijsverschil.

Uiteindelijk is 75k per maand echt wel een smak geld, waar de winst zit is dat er geen kabels gegraven hoeven te worden. Je krijgt het signaal vanuit de lucht. Het is dus meer te vergelijken met een satelliet link die wel erg duur zijn...

[ANdrode]

> Tussen een peering link (onderlinge afspraak om verkeer uit te wisselen) of een transit verbinding (volledig toegang tot internet) zit een groot prijsverschil.

Transit is ondertussen goedkoper aan het worden en kennelijk goedkoper dan sommige exchanges.

[whale]

Met AMS-IX is het nog steeds goedkoper dan transit (scheelt niet veel), maar op sommige DE-CIX lokaties is het inderdaad duurder of zelfde prijs. NL-IX is ook erg prijzig en komt ook boven sommige transit providers uit.

[ANdrode]

En ik weet de prijzen niet, maar ik hoor wel dat het ook veel scheelt welke transit provider je kiest. Daar zit ook verschil in. Level 3 heeft een andere reputatie dan bijvoorbeeld NTT.

[whale]

Oh ja, de prijzen tussen transit providers verschilt enorm. voor 1G (op 10G 95%) kan dit van 200 tot wel 800 per maand zijn.

[Llopigat]

Uiteindelijk is 75k per maand echt wel een smak geld, waar de winst zit is dat er geen kabels gegraven hoeven te worden.

Ja maar in dit geval zit de winst er ook in dat op sommige plaatsen gewoon geen kabels gegraven kunnen worden. Als je daar een glas uplink kon krijgen hadden ze dat allang gedaan en zou niemand voor starlink kiezen.

Bovendien: Om die peering van AMS-IX naar je eigen DC te krijgen moet je natuurlijk ook nog iemand betalen om het te transporteren. Of een dure colocatie.

Voor een eilandje ergens in de stille oceaan 3000km vanaf land gaat echt niemand een hele zeekabel neerleggen. Daar is het voor bedoeld.

Omdat daar geen lokale uplink is, zal StarLink waarschijnlijk hun kostenplaatje voor individuele abo's ook aanpassen, omdat al het verkeer via meerdere sattelieten terug naar land gemesht zal moeten worden.

[Reactie gewijzigd door Llopigat op 22 juli 2024 15:16]

[frozensky_]

> Tussen een peering link (onderlinge afspraak om verkeer uit te wisselen) of een transit verbinding (volledig toegang tot internet) zit een groot prijsverschil.

Beetje off-topic, maar, verschi is niet meer zo heel veel eigenlijk, althans, AMS-ix is tegenwoordig gewoon duurder voor een 10gbps port dan een 10gbps Transit port. Er zijn goedkopere exchanges, maar daar kan je dan weer niet zo veel data weg zetten/peers vinden. Voordeel van peering zit 'm meer in de korte paden.

Al met al is dit zo'n ~1000x duurder dan transit/verkeer in het dicht bekabelde Nederland. Al met al behoorlijk duur dus, en dat moet ergens vandaan komen. Een provider zal dus lage bandbreedte/hoge prijzen moeten rekenen.

[Odie]

Niet als uplink, maar als access netwerk. Stel je bent ISP op IJsland en verkoopt ADSL in de bevolkte gebieden (zeg: vlakbij de ring). Je hebt dus DSL of fiber en je voegt met deze optie Starlink toe, waarmee je dus ook je diensten in het binnenland van IJsland kan aanbieden. Het verkeer komt via de gateway binnen op je core netwerk en vanaf daar gebruik je bestaande backhaul infra naar buiten toe.

Maar de website van Starlink is niet glashelder en kan ook wijzen op een backhaul service, waarbij je bestaande lastmiles kunt gebruiken en starlink als dikke backhaul pijp met hoge SLA en QoS/uptime.

[Reactie gewijzigd door Odie op 22 juli 2024 15:16]

[timoootjex]

Ik denk dat er waarschijnlijk basisbereikbaarheid formules gaan zijn en dan echt van die peperdure die zichzelf terugbetalen.

Je moet weten dat het 75000 per maand is. En die eenmalige investering en nog onderhoud vermoedelijk.

Dus stel dat je 100 klanten aan 20 Mbps hebt en 20 zakelijk klanten aan 300 Mbps met nog wat reserve. Dan moet je soort al echt dure dingen vragen.

De gewone klanten een 250-300 per maand en de zakelijke klanten
Toch 2500-3000 dollar per maand.

Dan krijg je op jaarbasis bijna een miljoen euro inkomsten.
Is best veel geld en waarschijnlijk nog niet genoeg.

Of je plakt er nog eens 500 dollar per maand aan bij de zakelijke klanten en 50 euro bij de gewone.

Dan heb je 120000 extra inkomsten zakelijke en ongeveer 60000 van de gewone.

[Reactie gewijzigd door timoootjex op 22 juli 2024 15:16]

[ucsdcom]

Ik denk dat er waarschijnlijk basisbereikbaarheid formules gaan zijn en dan echt van die peperdure die zichzelf terugbetalen.

Je moet weten dat het 75000 per maand is. En die eenmalige investering en nog onderhoud vermoedelijk.

Dus stel dat je 100 klanten aan 20 Mbps hebt en 20 zakelijk klanten aan 300 Mbps met nog wat reserve. Dan moet je soort al echt dure dingen vragen.

De gewone klanten een 250-300 per maand en de zakelijke klanten
Toch 2500-3000 dollar per maand.

Dan krijg je op jaarbasis bijna een miljoen euro inkomsten.
Is best veel geld en waarschijnlijk nog niet genoeg.

Of je plakt er nog eens 500 dollar per maand aan bij de zakelijke klanten en 50 euro bij de gewone.

Dan heb je 120000 extra inkomsten zakelijke en ongeveer 60000 van de gewone.

Vergeet niet dat een particuliere of klein zakelijke klant zelf een Starlink schotel en verbinding kan afnemen. Dus de prijs die je rekent moet in verhouding daarmee zijn. Daarnaast moet je het schotelpark verbinden met je klanten wat daarbovenop nog geld kost. Flinke investeringen dus.

Kortom: dit is alleen interessant als je grote bedrijven hiermee van internet access kan voorzien.

En als het is om over een bergrug te komen, dan zal infrastructuur zoals straalverbindingen etc. vermoedelijk toch voordeliger zijn.

[Reactie gewijzigd door ucsdcom op 22 juli 2024 15:16]

[Terrestrial]

Hoe wil je daar zakelijke klanten met dat soort bedragen op aansluiten? Dat verwachten ze een 1:1 lijn en die kun je ze juist niet bieden want je hebt maar 10 Gbit waar alles en iedereen overheen moet. Populatie daar is rond de 4500 mensen dus laten we zeggen 2800-3000 aansluitingen maximaal.

Prijzen als 250-300 dollar kun je vergeten natuurlijk, dat kan niemand ophoesten daar. Ik denk dat je meer moet rekenen op 100 dollar maximaal en de instap vanaf 40-50 dollar.

Dan komt er toch een andere berekening uit. Bovendien moeten er ook lijnen getrokken worden naar de huizen, of dat wordt draadloos (5G) maar er zijn wel kosten.

Bovendien moet je ook zorgen dat je goedkoper bent dan starlink zelf, want anders wat houd mensen tegen om zelf direct bij starlink een abo af te sluiten?

[Reactie gewijzigd door Terrestrial op 22 juli 2024 15:16]

[SgtElPotato]

Ik denk dat dit voor echt afgelegen eilandjes en dorpjes wel interessant kan zijn. De vraag is alleen of het met dit soort bedragen dan toch niet voordeliger is om glasvezel aan te leggen, dan heb je in ieder geval een permanente kabel / aansluiting in je dorp / op je eiland en een stuk betrouwbaarder / stabieler gok ik zo.

En daarnaast is het 75k per Gbps en wil je denk ik al snel meer mocht je in een dorp zitten waar gezinnen zitten en die veel gebruik gaan maken van het internet.

[Reactie gewijzigd door SgtElPotato op 22 juli 2024 15:16]

[RJG-223]

De vraag is alleen of het met dit soort bedragen dan toch niet voordeliger is om glasvezel aan te leggen

Een 500 km kabel naar een afgelegen gemeenschap is niet echt goedkoop. Dat kost vermoedelijk aanzienlijk meer dan 1 miljoen. Als er bergen tussen zitten, of een zee, wordt het nog duurder, en als de afstand groter wordt, dan neemt de prijs ook flink toe. Dan lijkt dit een interessant alternatief. Maar zoals elders ook al opgemerkt: ze moeten dan ook concurreren met gewone Starlink abonnementen (100,- per maand per aansluiting ?)

[The Zep Man]

plus een maandelijks 'abonnement' van 75.000 dollar per gigabit.

Ik neem aan dat hier Gbps aan bandbreedte bedoeld wordt. Een gigabit is slechts 125/128 (net hoe je telt: metrisch of JEDEC) megabyte aan data.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 15:16]

[jongetje]

Nee, een gigabit is 125MByte per seconde.

Verder gaan lijnsnelheden in bits per seconde en niet in bytes per seconde. Als jij 1 internet provider kan noemen die in bytes per seconde adverteert dan krijg je een biertje van me.

[The Zep Man]

Nee, een gigabit is 125MByte per seconde.

Nee, 1 gigabit (metrisch) per seconde is 125 megabyte (metrisch) per seconde.

Een gigabit is een gigabit, net als in dat een kilometer een kilometer is en niet gelijk is aan duizend meter per uur. Die zijn niet gelijk omdat je met het ene afstand meet en met het andere snelheid. Met data meet je met het ene een hoeveelheid data, en met het andere een hoeveelheid bandbreedte.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 15:16]

[YoMarK]

MByte/sec is anders een best gangbare afkorting die heel duidelijk is. Bij MB/sec(is correct verder) is maar de vraag wat men daarmee wil zeggen(veel mensen bedoelen daar eigenlijk megabit mee), en 'megabyte per seconde' is weer erg.....lang.

[The Zep Man]

MByte/sec is anders een best gangbare afkorting die heel duidelijk is.

Die afkorting werd niet gebruikt. Er werd gesproken over 'gigabit'.

plus een maandelijks 'abonnement' van 75.000 dollar per gigabit.

Let op 'gigabit <einde zin>'. Jij>@jongetje sprak ook over 'gigabit':

Nee, een gigabit is 125MByte per seconde.

Een 'gigabit' heeft niets te maken met een tijdseenheid, dus een gigabit kan nooit 125 MByte per seconde zijn.

Je zou Gbit/sec moeten schrijven als je het hebt over bandbreedte, wat jij @jongetje niet deed (net als T.net).

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 15:16]

[YoMarK]

Ik heb die termen niet gebruikt, en het lijkt erop dat t.net het inmiddels gefixed heeft.

[vlaaing peerd]

Ik loop hier ook op stuk, 75K for 128MB is best wat namelijk. Had in het artikel wel even verduidelijkt mogen worden.

Maar dan nog, 75K neertellen voor een Gbps lijntje is ook nogal buitenproprotioneel, dus ik vermoed dat dat ook niet de gehele uitleg is.

Edit:
Even gekeken op de interweps van de starlink, maar ook daar wordt me het niet duidelijk. 10Gbps down/up wordt er geadverteerd, maar inderdaad een lease voor $75000,- per Gbps...

Starting at $75,000/Gbps/month with a one-time upfront cost of $1,250,000

7.5 ton betalen voor je 10Gbps lijn?

[Reactie gewijzigd door vlaaing peerd op 22 juli 2024 15:16]

[jongetje]

Lijn snelheden gaan altijd in bits per seconde en niet in bytes per seconde.
Op je netwerkkaart staat toch ook geen 125mBps (ik weet niet hoe je op 128 uitkomt, 1000/8 is 125)?

[vlaaing peerd]

Dat moest 125 zijn inderdaad, ik ben verder op de hoogte van het verschil tussen bits en bytes, dank je.

De vraag is hier vooral wat de auteur bedoeld met $75000,- per Gigabit per maand. Dat lijkt me enigszins onrealistisch prijzig.

[RJG-223]

De vraag is hier vooral wat de auteur bedoeld met $75000,- per Gigabit per maand. Dat lijkt me enigszins onrealistisch prijzig.

Waarschijnlijk is het dan wel Gbit zonder FUP. Maw: ze mogen er dan volcontinu 1Gbps overheen pompen. En waarschijnlijk is het ook 1 Gbit symmetrisch ? Ik denk dat een individuele starlink abonnee al snel een mailtje / telefoontje / ... krijgt als hij 24/7 de maximale capaciteit van z'n verbinding probeert te benutten, en dat is ook veel minder dan 1Gbit, en niet symmetrisch neem ik aan...

[The Zep Man]

Op je netwerkkaart staat toch ook geen 125mBps (ik weet niet hoe je op 128 uitkomt, 1000/8 is 125)?

Er zijn verschillende manieren om te rekenen. 1000/8 is correct wanneer je metrisch rekent. 1024/8 is correct als je JEDEC gebruikt. Als je IEC gebruikt voor 1024/8 dan moet je andere termen gebruiken (Gibit, gibibit).

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 15:16]

[uiltje]

Ha, ja, daar moeten we heen, dat we binair gaan lopen rekenen voor netwerkaansluitingen What's next, 1 GHz = 2^30 Hz?

[Reactie gewijzigd door uiltje op 22 juli 2024 15:16]

[YoMarK]

Precies, 750.000 euro per maand voor een 1:1(niet overboekte) 10Gbit/sec lijn.
Je consumenten internet thuis (b.v. glasvezel 100/100) heeft al snel factor 100 overboeking.
Dit is héél kort door de bocht, maar een ISP kan deze 10Gbit lijn dus verdelen over 40.000 abonnementen van 25Mbit/sec(wat zelfs in de westerse wereld nog best te doen is voor een doorsnee huishouden, die Netflix 4k Dolby Vision HDR Stream's doen het zelfs).
Dat zou betekenen dat deze abonnees $18.75 per aansluiting moeten ophoesten voor de ISP om deze kosten te dekken. Uiteraard zijn er voor de ISP nog meer kosten, maar het is allemaal zo gek nog niet, en daar zal best een businesscase voor zijn. Internet is nu eenmaal een duur geintje in afgelegen gebieden.

[vlaaing peerd]

Dank je! Ik had inderdaad geen rekening met de overboeking gehouden (wist ook niet dat die zo hoog is). Dat maakt de kosten inderdaad veel plausibeler.

[Gulioz123]

Dit lijkt me een mooie ontwikkeling en een dienst waar genoeg mensen in afgelegen gebieden heel blij mee zijn - of dat nou voor wetenschap is of voor privé gebruik. Over de kosten kan ik niet zoveel zeggen, hier ben ik niet in thuis. Iemand die hier nuttigs over kan delen of dit redelijke prijzen zijn?

[k995]

Besef zelf hoeveel je nu betaald voor jouw connectie en hoeveel dan van je loon is.
Dit is dus heel duur gelijk waar je zit.

[Creesch]

plus een maandelijks 'abonnement' van 75.000 dollar per gigabit.

Dit lijkt een limiet op totale data te suggereren. Op de website lijkt echter iets anders te staan, namelijk

Starting at $75,000/Gbps/month

Hier lijkt het om de maximale bandbreedte te gaan, dus download en upload snelheden.

[barbarbar]

Iedereen valt over prijs, maar bedenk dat dit de geadverteerde prijs is. Ze gaan met je in gesprek en dan komt er wellicht een heel andere prijs uitrollen. Hiermee voorkomen ze dat ze platgebeld worden door mensen voor wie dit niet is bedoeld. Als je klein afgelegen dorp bent, is de prijs wellicht heel anders dan voor een mijnbouwbedrijf dat zijn locatie wil aansluiten. En niet vergeten dat ze ook druk bezig zijn met integreren van telefonie, dus verwacht dat je in nabije toekomst ook via hun direct kunt aansluiten op het normale telefonie netwerk.

Als het alternatief voor een ISP nu een hele dure kabel laten trekken naar een knooppunt, of dit via starlink, dan kan de keuze vrij eenvoudig zijn natuurlijk.

[Luchtbakker]

Voor 1.25 miljoen kan je in de meeste gevallen echt wel een alternatief bedenken waarmee je ook internet kunt krijgen. Het moet heel extreem uitpakken wil je voor dat bedrag geen alternatief kunnen bedenken.

[Einknall]

Ik denk dat 1.25 miljoen snel op is als je ergens woont zoals het proefstation boven alaska. Nog af gezien van eventuele beschermde natuur gebieden en bergen waar je doorheen, onderdoor of overheen moet.