De Nederlandse Consumentenbond en achttien andere Europese consumentenorganisaties pleiten voor een verbod op het 'misleidend ontworpen' lootboxes in games. De organisaties willen ook betere bescherming van minderjarigen tegen lootboxes en 'pay-to-win-mechanismen'.
De consumentenorganisaties roepen op tot nieuwe regels omtrent lootboxes, die volgens de consumentenbonden op Europees niveau moeten gelden. "Er moet een verbod komen op het bedrieglijke ontwerp van de lootboxes", schrijft Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond. De organisaties dringen ook aan op een verplichting om transparant te zijn over de kosten van lootboxes en op extra bescherming voor minderjarigen. "Games voor minderjarigen mogen geen lootboxes aanbieden voor echt geld en ze mogen geen ‘pay-to-winmechanismen’ bevatten."
De consumentenorganisaties noemen lootboxes 'manipulatief', vinden dat de marketing omtrent lootboxes te 'agressief' is en claimen dat makers van games niet eerlijk zijn over de winkansen bij deze ingameaankopen, die vaak met echt geld gedaan worden. Dat doen de organisaties naar aanleiding van een rapport van de Norwegian Consumer Council.
Gamemakers zouden spelers volgens dat rapport het gevoel geven dat lootboxes nodig zijn om succes te behalen. Ze zouden ook de winkansen van lootboxes te positief neerzetten door de meest gewilde items 'onevenredig veel in beeld te brengen'. De verklaringen van daadwerkelijke winkansen zijn misleidend, claimen de consumentenverenigingen. Ook de kosten van lootboxes zouden onduidelijk zijn, omdat ze vaak met een aparte valuta gekocht worden. De drempel om lootboxes te kopen, zou daarbij te laag zijn en gamemakers zouden inspelen op 'de kwetsbaarheid van hun, vaak jonge, doelgroep'.
De discussie rondom lootboxes speelt al langer. In België hanteert de Kansspelcommissie bijvoorbeeld al strenge regels tegen lootboxes in games. Als lootboxes gekocht kunnen worden met echt geld en als toeval een rol speelt bij het verkrijgen van de inhoud, zijn ze in strijd met de gokwet. Veel free-to-play games verschijnen daardoor niet in België.
In Nederland worden lootboxes pas als een kansspel gezien als spelers de inhoud ervan kunnen verhandelen voor echt geld. De Nederlandse Kansspelautoriteit verloor eerder dit jaar een rechtszaak tegen EA over de lootboxes in voetbalgame FIFA. De rechter oordeelde dat Packs in FIFA Ultimate Team niet te zien zijn als een losstaand gokspel, maar onderdeel zijn van het spelonderdeel FUT. Daardoor zijn ze niet in strijd met de Nederlandse gokwet, oordeelde de Raad van State.