Alphabet stopt met project voor vliegende windturbines

Alphabet gaat niet verder met Makani, een bedrijf dat experimenteert met energievliegers. De maker van vliegende windturbines was sinds 2013 onderdeel van experimentendivisie Google X en werd vorig jaar een zelfstandig bedrijf.

Volgens Makani heeft het bedrijf flinke technologische vooruitgang geboekt, maar blijkt de weg naar het commercieel uitbrengen van de techniek duurder en ingewikkelder dan werd gehoopt. Daarom stopt Alphabet met Makani.

Makani blijft voortbestaan, maar heeft niet langer de steun van Googles moederbedrijf. Een jaar geleden, toen Makani vanuit Googles X-divisie promoveerde tot zelfstandig bedrijf, werd er een samenwerking opgezet met Shell. De oliegigant zegt nu te kijken naar opties om samen verder te gaan met Makani.

Makani werd in 2006 opgericht door een groep kitesurfers die het idee hadden om energievliegers te maken. Het doel daarvan is om materiaal te besparen dat bij een windturbine gebruikt wordt om de hoge constructie te maken waarop de turbine wordt geplaatst. De energievliegers moeten ook uitkomst bieden voor windparken in zee waar het water te diep is om gewone windturbines te plaatsen. De energievliegers werken dan met drijvende platforms.

In 2013 werd Makani ingelijfd door Google X. Op het moment van die overname had het bedrijf een demovlieger die 20kW kon genereren. In de afgelopen zeven jaar heeft Makani grotere modellen ontwikkeld waaronder die tot 600kW kunnen opwekken. Die energievlieger werd vorig jaar getest voor de kust van Noorwegen.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (59)

Voor context: aan de TU Delft en TU Eindhoven worden vergelijkbare systemen onderzocht. Er zijn naar mijn weten drie typen:

• vliegers van textiel, zoals https://kitepower.nl/
• vliegtuigjes, zoals het eveneens Nederlandse https://www.ampyxpower.com
• vliegtuigjes met propellers, zoals Makani

De eerste twee werken op basis van de 'trekkracht' aan het koord, waarmee een vliegwiel op de grond wordt aangedreven. De laatste, waar Makani dus mee werkt, heeft generators in de lucht die stroom opwekken, en met een kabel naar de grond brengen.

Voordeel: veel minder materiaal dan een windmolen die een gigantische toren nodig heeft.
Nadeel: moeilijker dan gedacht (commercieel product wordt maar uitgesteld) terwijl windmolens steeds krachtiger worden en goedkoper, vooral door schaalvoordeel.

Je vergeet wat waarschijnlijk wel het meest bekende en oudste voorbeeld is. De cilinder vormige ballon/zeppelin met grote turbine in het midden. Zoals bijvoorbeeld die van Altaeros Energies

Wat groter als een vliegtuig, maar heeft wel wat voordelen:

• blijft tenminste ook in de lucht als het even niet waait
• heeft een grote turbine dus meer levert meer energie op
• en doordat het een shrouded turbine is die efficienter dan een gewone turbine vandezelfde afmetingen.

[Reactie gewijzigd door knirfie244 op 19 februari 2020 12:15]

Ah natuurlijk, dat is wel een klasse apart van de fixed-wings zoals Makani! Overigens zullen die fixed-wings waarschijnlijk ook breder worden dan een A380, voor schaalvoordeel, als ik het goed begrijp.

Ampyx heeft een aflevering met Studio Energie (echt een aanrader).

https://soundcloud.com/st...ne-maar-met-een-vliegtuig

Klinkt veelbelovend maar ze moeten nog jaren ontwikkelen voordat het echt wat is.

[Reactie gewijzigd door MiesvanderLippe op 19 februari 2020 12:06]

Ik moet echt bijbenen met Studio Energie veel te veel leuke afleveringen zo te horen, dank!
Ja, jaren... ik begrjip dat de time to market elk jaar gelijk blijft van zulke ideeën, "vijf tot tien jaar"? Terwijl ze in Schotland er nog langer mee bezig zijn dan wij hier.
Zal een leuke wedstrijd worden! Vergeet ik nog het eveneens Nederlandse e-kite, volgens mij zijn die van stoffen vliegers geschakeld naar fixed-wing.

Hmm van deze nooit gehoord. wel interessant opzich (aangezien ik ook veel voor de windenergie markt werk). Heb jaren geleden in het tijdschrift Kijk ooit gelezen dacht ik over windenergie uit een vliegende turbine maar dan een iets ander model: https://freshgadgets.nl/vliegende-windturbine

Weet niet of het artikel over deze turbine ging. wellicht dat het over de versie van Wubbo Ockels ging zie het volgende filmpje: https://youtu.be/rWvKvFlZIgQ?t=220

Goed te lezen dat het project an sich blijft voortbestaan! Dit is best een mooi out of the box idee

Het is juist geen out of the box idee. Een groot bezwaar van windmolens op zee is dat er geheid moet worden in de bodem van de zee en dat zeedieren daar enorm veel last van hebben (https://nos.nl/op3/artike...oberen-te-beperken.html). Of het ook veilig(er) is voor vogels kan ik niet snel teruglezen (https://nos.nl/artikel/23...000-euro-per-maand.html).

@DonJunior Dat is exact mijn punt. Dank voor de verduidelijkende quote.
Wat artikelen toegevoegd van de grootste bezwaren van traditionele windmolens.

[Reactie gewijzigd door timovd op 19 februari 2020 11:24]

In het artikel staat letterlijk:
"De energievliegers moeten ook uitkomst bieden voor windparken in zee waar het water te diep is om gewone windturbines te plaatsen. De energievliegers werken dan met drijvende platforms."

@timovd Nu ik het nog een keer lees snap ik wat je bedoeld inderdaad. Mijn excuses.

[Reactie gewijzigd door DonJunior op 19 februari 2020 11:07]

En hoe anker je dan die drijvende platforms? Dat gaat hem met een traditionele anker niet worden.

Vergeet ook niet dat er nog altijd een elektriciteitskabel aan moet komen om de elektriciteit te transporten. Die is niet zo heel flexibel.

Water geleid toch?

De overlast bij zeedieren door het heien is tijdelijk. Zeedieren hebben er na wel lange tijd een enorme profijt aan dat gebied waar niet meer gevist mag worden en geen scheepvaart meer langs komt.

Er worden inmiddels op de Noordzee methodes toegepast om bij het heien de overlast te beperken.
Fysieke schermen en/of luchtbellenschermen beperken de geluidsafgifte aanzienlijk.

Waarom niet verder bouwen op de helium Wind Turbine die in rampgebieden stroom kan voorzien wanneer die weggevallen is? Werkt op grotere hoogte en kan in theorie dus grotere ladingen creëren.
https://www.youtube.com/watch?v=RzCK9Ht0SWk

Zoiets kan ook perfect 's nachts opgelaten worden wanneer iedereen slaapt lijkt me.
Zou een mooie aanvulling zijn op zonnepanelen overdag.

In de afgelopen zeven jaar heeft Makani grotere modellen ontwikkeld waaronder die tot 600kW kunnen opwekken.

600kW klinkt niet slecht. Wat doet een beetje moderne windmolen?

bron
Tegenwoordig is het gemiddelde vermogen van een Nederlandse windmolen ongeveer 1 megawatt (MW = 1.000 kW). Moderne molens hebben een vermogen van 3 MW, en er zijn zelfs al molens met een vermogen van 8 MW.

Dus ze hebben nog een stuk te gaan willen ze de moderne klassieke windmolen bij halen.

[Reactie gewijzigd door walteij op 19 februari 2020 10:10]

Enige bijkomende nadeel is dat die turbines ook een factor 4x zo groot zijn tegenwoordig, de nieuwste generatie die tot 12MW kan produceren is ook bijna 120 meter lang en heeft een radius van zo'n 130 meter.

Deze turbines zijn een stuk kleiner en goedkoper en kosten waarschijnlijk minder tijd om te produceren. Niet ideaal voor een infrastructuur zoals wij die kennen, maar kan me wel usecases voorstellen waar dit handig kan zijn, booreilanden bijvoorbeeld, of kleine afgelegen eilanden her en der?

Juist voor booreilanden zijn windmolens een handigere oplossing. Dat maakt de aanvliegroute voor een helikopter (voor brengen/halen mensen en materiaal) wat praktischer. Een vlieger bij een windmolen kan juist voor de nodige risico's zorgen voor de helikopters.

Kleine eilanden, of juist mobiele boorplatforms (zoals de in de USA gebruikt worden) zouden dan wel weer van een vlieger gebruik kunnen maken.
Of kleinere mijnbouwinstallaties (in de trand van Discovery's Gold Rush), dorpen in derde-wereld landen, mobiele artsenposten in derde-wereld-landen. Ik zie voldoende mogelijkheden voor deze vliegers.

Nee klopt, maar dan zou ik die mobiele vliegers ook op gepaste afstand installeren, ze kunnen immers gewoon aan een boei gekoppeld worden, doe dat lekker op een veilige afstand en je hebt altijd een mobiele generator voor het opwekken van stroom, dit in tegenstelling tot een windmolen die verankerd staat op de bodem.

Overigens heb ik geen idee wat de span breedte is van die mobiele vliegers, of de kabel lengte om ze uit te laten vliegen, dus wat een gepaste veilige lengte is moet dan nog even bekeken worden.

Op een booreiland wil je niet het risico lopen dat de vlieger door een draaiende wind een projectiel wordt.
M.a.w.: alleen geschikt in situaties waar de vlieger zeker geen schade kan opleveren aan de omringende infrastructuur.

En wat dacht je van een inslag van de bliksem , die wil je ook niet mee maken op een boor eiland.

Je moet onderscheid maken tussen windturbines op land en op zee. Onshore zit men nu op 4,5MW met een diameter van 145m (de Siemens Gamesa SG 4.5-145), offshore kan men veel groter gaan. De GE Haliade X is op dit moment de grootste, met inderdaad 12MW vermogen (rotor diameter 220m). Tot nu toe is er alleen nog een prototype van gebouwd, die overigens in de Rotterdamse havens te aanschouwen is, en ook hier op de webcam https://fotopaulmartens.netcam.nl/futureland.php Het is wel vrij zeker dat het niet bij een prototype zal blijven, er zijn er inmiddels al een flink aantal van verkocht, voor gebruik in toekomstige windparken. De concurrentie zit niet stil, dus over een paar jaar zal je 15 tot 20MW windturbines zien.

Het is een voortdurende wedloop, waarbij niet alleen vermogen van belang is maar vooral ook de prijs van de energie die er mee geproduceerd wordt. Dus hoe duur is het om het ding te produceren, transporteren, neer te zetten, te onderhouden, enz. Maar ook: hoe vaak staat hij stil, bij hoeveel wind begint hij energie op te wekken.

12000 kW, in de haven van Rotterdam, 20x zoveel. Is wel meteen de turbine met het grootste vermogen. Op zee zitten ze rond de 8000/9000 kW geloof ik.

https://nos.nl/artikel/22...in-rotterdamse-haven.html

Op zee is het een voordeel om zo groot mogelijke turbines te gebruiken doordat met iets meer materiaal (stevigheid boeien/palen/wieken/generator) veel meer kWh opgewekt kunnen worden (swept area = pi * r²). Bovendien heb je op zee niet de problemen met het transporteren van enorm grote onderdelen naar de bouwlocatie die op land de grootte limiteren en zijn door de schaalgrootte minder zeekabels en constructietijd nodig.

Daarnaast is de ervaring van constructeurs, opdrachtgevers, windpark bouwers, operators en financiers met traditionele windturbines erg groot. Productie, transport, plaatsing, operationeel beheer is serie-werk en kent erg lage risico's. En dat zie je terug in de kosten. Bijv. moderne offshore windturbines kosten €4.7ct/kWh + €2ct/kWh infrastructuur (kabels/transformators) over de 25 jaar levensduur (in 2018, bron: PBL 2019).

Nieuwe, onbewezen, techieken, waar niemand in de keten ervaring mee heeft, zullen het heel moeilijk hebben om in zo'n efficiente markt aandeel op te bouwen. Je moet dus eerder denken aan extreme niches waar zoiets als Makani interessant kan zijn voor een opdrachtgever. Maar daarentegen is die markt weer niet erg groot waardoor schaalvoordelen pas later worden bereikt. Traditionele moderne windturbines zijn daarbij een moving target, die techniek blijft ondertussen natuurlijk ook niet stil staan.

De prijzen voor staal moeten wel flink stijgen voordat alternatieven voor windturbines commercieel interessant worden. Ik vind de actie van Alphabet dan ook zeker een logische vanuit commercie gezien.

Tegenwoordig is het gemiddelde vermogen van een Nederlandse windmolen ongeveer 1 megawatt (MW = 1.000 kW). Moderne molens hebben een vermogen van 3 MW, en er zijn zelfs al molens met een vermogen van 8 MW.
zie blogje

Komt daar nog bij dat dit soort groene initiatieven nog geen 7x24x365 opbrengst hebben.

[Reactie gewijzigd door PROnline op 19 februari 2020 10:13]

Dat blogje is 4 jaar oud...Ze zitten ondertussen wel een stukje hoger

Er zijn in Nederland ruim 2300 windmolens goed voor 4,4 GW aan vermogen
Zie: https://windstats.nl/statistieken/
Gemiddeld dus bijna 2 MW aan vermogen per molen.
Dat gemiddelde gaat in 2020 fors toenemen als Borssele I t/m IV worden geïnstalleerd met 94 molens van 8 en 77 molens van 9,5 MW aan vermogen.

En in 2022/2023 wordt Hollandse Kust Zuid opgeleverd met 11 MW molens.
https://vattenfall-hollan...19/11/27/nieuwe-turbines/

Kwestie van een systeem ontwikkelen voor efficiënte energieopslag. Elektrolyse of simpelweg met accu's.

Flowcellen. Accu's en elektrolyse zijn veel te onefficient en/of kostbaar kwa grondstoffen.

Flowcellen hebben normaliter het nadeel van relatief lage energiedichtheid, maar voor statische opslag is dat een minder groot probleem als het in voor voertuigen. Voordeel is ook dat het goed schaalbaar is.

De "conversieunit" ontwerp je op een bepaald benodigd vermogen. De "opslagtank" is een losse entiteit daarbuiten. Die kun je (goedkoop) schalen wat je wilt. In tegenstelling tot normale accu's waar de 2 ongeveer onlosmakelijk verbonden zijn en je dus altijd meer dure actieve materialen toe moet voegen om meer statische opslag te krijgen.

Bestaat zeer zeker wel, en ik weet niet of het linken van Ronald Plasterk je helpt hier.
https://www.fluxenergie.n...ndmolenpark-hartelkanaal/
Het is een kwestie van investeren in het ontwikkelen van energieopslag. Fossiele stroom is geen oplossing, dan is kernenergie nog beter, maar daar valt niet zo veel aan te verdienen.

10 MWh lijkt heel wat, maar het is het stroomverbruik van 1000 huishoudens van 1 dag.
Dat is dus geen grote opslagcapaciteit.

Technisch gezien kan windenergie gebufferd worden met accu's, in de praktijk is het te groot en te duur om heel Nederland daarmee te voorzien van energie.

Ronald Plasterk. Wetenschapper in de moleculaire genetica. Daarna politicus en ondernemer.

Duidelijk voorbeeld van schoenmaker die zich bij zijn leest moet houden. Ik verwacht dat hij een dezer dagen vol gaat inzetten op de thorium reactor.

Hij mag een mening hebben hoor. Maar om een moleculair geneticus + vml onderwijsminister nu een podium te geven omdat hij wat over de energietransitie brult, is niet echt serieus te nemen.

Sociale media zijn echt een ziekte van deze tijd. Roep iets dat afwijkt van de rest of felle emotie oproept (of het nu gelogen is of niet - daar kijkt echt bijna niemand naar), heb op basis van wat dan ook (boeit niet wat het is, als je maar veel volgers hebt) enige reputatie, en jan en alleman neemt je nog serieus ook.

Subsidie is 20 jaar, windmolens kunnen veel langer mee gaan met het juiste onderhoud.
Windstilte is vervelend maar komt zeer zelden voor op zee, daarnaast lijkt het mij sterk dat het in Duitsland, Belgie en Nederland windstil is.
De buffer van 3 dagen is nergens op gebaseerd, niemand zegt dat je geen buffer van andere energie achter de hand mag houden. Stook je toch die kolen 3 dagen per jaar, dat is beter dan wat we nu doen.

"windmolens kunnen veel langer mee gaan met het juiste onderhoud."

Nee, dat kunnen ze niet. Gemiddeld gaan ze 20 jaar mee.

https://www.windparkspui.nl/hoe-lang-gaat-een-windmolen-mee

"Windstilte is vervelend maar komt zeer zelden voor op zee, daarnaast lijkt het mij sterk dat het in Duitsland, Belgie en Nederland windstil is."

Het komt voor, en daarnaast komt het voor dat het te hard waait.
Windstilte in heel Europa komt ook voor. Het is regelrechte nonsens "dat het altijd wel ergens waait" in Europa.

En daarnaast zou ieder land een ongelooflijke overcapaciteit moeten hebben om in nood ook andere landen van stroom te voorzien.

https://www.ecovat.eu/nie...e-stroom-de-dunkelflaute/

"Het KNMI zet zich in om onze kwetsbaarheid voor grootschalige variaties in het klimaat te onderzoeken en in kaart te brengen. Een groot deel van noordwest Europa inclusief de Noordzee heeft te maken met lange periodes van koud en windstil weer. Dit type weer hangt samen met de Noord Atlantische Oscillatie (NAO). De NAO heeft een positieve en een negatieve fase. De positieve fase zorgt voor zachte en natte winters met veel wind, de negatieve fase geeft vooral koud en droog weer.

Bij een negatieve NAO hebben vrijwel alle Europese landen te maken met een gebrek aan wind. Hierdoor kunnen tegenvallende opbrengsten van windenergie in de Noordzee niet makkelijk gecompenseerd worden."

"Stook je toch die kolen 3 dagen per jaar, dat is beter dan wat we nu doen."

En wat doe je als het drie uur niet waait? En twee dagen later weer een uur?

Een kolencentrale is geen wasmachine die je even inschakelt.

Ik hoop dat Nederland snel wat meer realiteitszin krijgt.

De gemiddelde windmolen levert minimaal 2 MW

Dat zijn de vermogens, dat is niet wat een windmolen oplevert.

Een moderne windmolen levert op land 2500-3000 keer het vermogen en op zee ongeveer 4000 keer het vermogen.
Één offshore windmolen van 10 MW levert dus ongeveer 40 GWh per jaar (=14000 huishoudens).

Alleen als het 7 bft waait
En constant, 24 uur per dag 365 dagen per jaar.

Gemiddeld ongeveer 1mW.

Milliwatt ?? MW is MegaWatt....

Das niet al te veel.

Naast dat ik inhoudelijk twijfel of dat klopt heeft "modern" natuurlijk niets te maken met "schoon" of "duur"

Materiaal om e.e.a. de ruimte in te brengen is m.i. behoorlijk modern maar niet goedkoop en zeker niet vrij van milieu vervuiling.

Hebt u cijfers die dat aantonen?
Graag een gestaafde kosten baten analyse

Eem windmolen kan namelijk nooit compenseren aan energie tenopzichte van de gigantische kosten en vervuiling aan het milieu!

https://decorrespondent.n...iet/470456652512-9b612b13

Dus nog iets dat in de Google Graveyard mag

Mwa... Google trekt zijn handen ervan af. Een ander (Shell) gaat ermee door. Dus het is niet helemaal hetzelfde.

En de meeste experimenten komen nooit op de markt. Dus vreemd is het niet. Laten we hopen dat er iets geleerd is.

Waarschijnlijk heeft shell de techniek en patenten opgekocht. Er valt relatief weinig uit te halen en er is al een goedwerkend alternatief is op zee, gebaseerd op drijvende platformen ed.

https://www.nationalgeogr...-windmolenpark-ter-wereld

Dit is het eerste drijvende windmolenpark ter wereld

Verwijt dat Google kan worden gemaakt is dat ze hun naam vaak aan projecten verbinden omdat het marketing-technisch interessant is, maar ze haken vervolgens halverwege af terwijl er vaak potentie is.

Google Glass heeft potentie in verschillende niches maar dat is niet interessant voor Google.

Maar zo erg is het niet hoor. Soms moet je ergens een stekker uithalen om tot een ander succes te komen.

Lijkt interessant om deze residentieel te gebruiken 's nachts wanneer zonnepanelen niets opleveren. Hierdoor vervallen de grootste nadelen van klassieke windmolens; slagwind en horizonvervuiling.