Gerucht: Intel stopt met ontwikkeling 10nm-chipproductie

Intel zou zijn 10nm-node geschrapt hebben, volgens geruchten. Het is al langer bekend dat Intel grote problemen heeft om de 10nm-chipproductie op orde te krijgen, maar het bedrijf rekende op eind 2019 voor de massaproductie.

Het gerucht dat Intel de stekker uit de 10nm-productie haalt, is afkomstig van SemiAccurate, dat zich baseert op niet nader genoemde bronnen. SemiAccurate is al langer sceptisch over de haalbaarheid van Intels 10nm-procedé. De site heeft bewezen bronnen binnen Intel te hebben, maar zit er ook weleens naast met geruchten. In juni berichtte tweaker Squee op basis van gesprekken met betrokkenen dat Intel de 10nm-productie 'praktisch ging overslaan en over een jaar, of twee, op 7nm zal zitten'.

Intel heeft grote moeite om in grote hoeveelheden en rendabel 10nm-chips te produceren. Het bedrijf had zich agressieve doelen gesteld wat de verkleining van chipfeatures bij de overstap van 14nm naar 10nm betreft. Wegens de problemen zit het bedrijf nu al sinds 2014 op 14nm, al is die productie wel steeds verbeterd. In juli maakte Intel echter bekend dat eind 2019 de 10nm-massaproductie moet starten, wat de interim-topman Bob Swan nog deze maand herhaalde, waarbij volgens hem in de afgelopen periode een verbetering van de yields zichtbaar was. Tot nu toe verscheen alleen de Core i3-8121U, een cpu zonder igpu voor laptops.

Vorige week verscheen ook het bericht op OregonLive dat Intel zijn productieafdelingen reorganiseert. De publicatie relateert de reorganisatie aan de problemen met 10nm. Het hoofd van de manufacturingafdeling, Sohail Ahmed, zou het bedrijf verlaten en de afdeling zou gesplitst worden in de secties Technology, Manufacturing and operations en Supply chain.

Als het gerucht klopt dat Intel 10nm grotendeels schrapt, kan het zich richten op zijn 7nm. Die verkleining is minder agressief gepland en zou volgens de vorige ceo, Brian Krzanich, niet de problemen ondervinden zoals Intel met 10nm wel ervaart.

Reacties (71)

[Dennism]

Voor wat het waard is, Intel zelf ontkent dit gerucht op hun officiele twitter: https://twitter.com/intelnews/status/1054397715071651841

Media reports published today that Intel is ending work on the 10nm process are untrue. We are making good progress on 10nm. Yields are improving consistent with the timeline we shared during our last earnings report.

[Squee]

Niet een heel verassende reactie van Intel natuurlijk. De vraag blijft wel of Intel uiteindelijk iets als "10nm" zal gaan presenteren in 2019, en wanneer dat gebeurt, wat het dan in werkelijkheid is. Is het dan het originele "10nm" proces wat ze eindelijk op de rails hebben gekregen na heel erg veel moeite, is het eigenlijk een nog verdere verfijning van het huidige 14nm++ proces, dus een "14nm+++", of is het een heel erg conservatieve implementatie die eigenlijk voor "7nm" was bedoeld? Intel zal er altijd wel zo'n draai aan kunnen geven dat ze extern (en tegen de investeerders) kunnen zeggen; "kijk; hier is het 10nm proces wat we beloofd hadden!" Net zoals die gekke half kapotte 2-core Cannon Lake stunt, waar ze de GPU niet eens werkend konden krijgen op hun huidige 10nm.

Ik sluit dus niet uit dat beide het SemiAccurate artikel, en dit Intel Twitter antwoord waar zullen zijn

Oh, en @Olaf; bedankt voor de credits

[Reactie gewijzigd door Squee op 23 juli 2024 00:36]

[robvanwijk]

Niet een heel verassende reactie van Intel natuurlijk. De vraag blijft wel of Intel uiteindelijk iets als "10nm" zal gaan presenteren in 2019, en wanneer dat gebeurt, wat het dan in werkelijkheid is. [..] Intel zal er altijd wel zo'n draai aan kunnen geven dat ze extern (en tegen de investeerders) kunnen zeggen; "kijk; hier is het 10nm proces wat we beloofd hadden!"

Is dat niet ontzettend riskant? Er hoeft maar één persoon uit te laten lekken dat ze "14nm+++" omgedoopt hebben in "10nm", niet vanwege technische redenen, maar vanwege deze tweet (lees: om de beurswaakhonden tevreden te houden) en ze hebben een gigantisch probleem; liegen tegen je aandeelhouders wordt bedrijven heel zwaar aangerekend. (Maar ik kan niet inschatten hoeveel schade het zou doen aan Intel's marketing en image en dergelijke om eerlijk toe te geven dat ze het opgegeven hebben, als dat inderdaad het geval zou zijn.)

[Squee]

Is dat niet ontzettend riskant? Er hoeft maar één persoon uit te laten lekken dat ze "14nm+++" omgedoopt hebben in "10nm", niet vanwege technische redenen, maar vanwege deze tweet (lees: om de beurswaakhonden tevreden te houden) en ze hebben een gigantisch probleem; liegen tegen je aandeelhouders wordt bedrijven heel zwaar aangerekend. (Maar ik kan niet inschatten hoeveel schade het zou doen aan Intel's marketing en image en dergelijke om eerlijk toe te geven dat ze het opgegeven hebben, als dat inderdaad het geval zou zijn.)

Intel's 14nm zit al redelijk dichtbij wat Samsung en TSMC 10nm noemen, dus waarschijnlijk is daar op 'legal' niveau nog wel een draai aan te geven dat het dan "markt conform 10nm" is. Ik zeg ook niet dat "14nm+++" is wat Intel nu van plan is voor 10nm (ik heb op dit moment geen kennis van wat het 10nm plan is behalve wat ik eerder deze zomer hoorde over de problemen), maar ik kan mij goed inbeelden dat dit een strategie voor hun zou kunnen zijn.

[PolarBear]

En gezien Intel beursgenoteerd is en verwijst naar het laatste Earnings Report zal het wel waar zijn.

[Menesis]

Hmm de chip in de iPhone XS (A12 SOC) wordt al op 7nm geproduceerd. Loopt Intel nu erg achter op Apple, of zijn die productieprocessen niet te vergelijken?

[S_Chief]

Het schijnt dat zelfs de nm's onderling (Intel vs. AMD bijv.) niet een op een vergeleken kunnen worden. Details weet ik ook niet maar zoiets staat mij wel bij.

[White Feather]

https://www.semiwiki.com/...l-10nm-gf-7nm-update.html

Intel 10nm kan vergeleken worden met de andere 7nm's.

Het is dus niet zo dat ze èn 10nm niet hebben èn 7nm niet terwijl de rest het wel heeft. Maar ze hebben dus nu eigenlijk alleen 14nm (vergelijkbaar met 10nm van de anderen).

Maar ze gaan dus nu voor 7nm, wat voor de rest 5nm betekent. Tot dan toe lopen ze achter.

[Reactie gewijzigd door White Feather op 23 juli 2024 00:36]

[kidde]

Op zich klopt dat redelijk, maar er is een belangrijk nuance verschil:

7nm is voor Samsung, en 7nm+ voor TSMC het eerste EUV proces. Van de ca 17 lagen die belicht moeten worden voor een chip, doen ze er dan tussen 2 en 4 met Euv (Ed: Voor TSMC 5).

5nm is dus voor Samsung en TSMC een 2e generatie EUV proces, waarmee ze meer dan 4 lagen met Euv zullen doen (Ed: voor TSMC 14), en ook met EUV 'meervoudige belichting' (multiple patterning) doen.

Voor Intel zal 7nm echter haar 1e generatie EUV proces zijn.

Intel had haar 10nm oorspronkelijk (rond 2013) gepland als eerste generatie EUV proces, maar omdat EUV nog niet goed genoeg was moest dit met kunst en vliegwerk zonder EUV gemaakt worden, hetgeen economisch niet rendabel bleek.

Bron voor aantal lagen Euv voor TSMC: Semiwiki - Q3 update TSMC. 7nm+ is nu in testproductie waarbij de testproducten naar de klant gaan (Risk production). 5nm gaat overduidelijk in massaproductie in 2021 voor Apple, m.i. mogelijk ook voor de Mac; Qualcomms 5G modems komen zeer waarschijnlijk van Samsung 7nm EUV.

[Reactie gewijzigd door kidde op 23 juli 2024 00:36]

[robvanwijk]

met EUV 'meervoudige belichting' (multiple patterning) doen.

Dat had ik nog niet eerder gehoord. Maar na wat zoeken lijkt het er inderdaad op dat je gelijk hebt. Weer wat geleerd, dankjewel! Eén van de pagina's die ik gevonden heb legt het erg duidelijk uit en lijkt me interessant als aanvulling op jouw posts (zowel degene waar ik op reageer, als deze):
Uitleg wat double patterning precies inhoudt, waarom het nodig is én waarom ook EUV die techniek zal gebruiken.

[trab_78]

Kan iemand kort uitleggen waarom 10 nm van de ene fabrikant “equivalent” is met 7 nm van de andere? Een nanometer blijft een nanometer, zou ik zeggen...

[kidde]

De m in nm staat niet voor meter, maar voor marketing (volgens S|A).

Niemand denkt dat de lengte van een BMW 3 serie en een Peugeot 308 hetzelfde moet zijn omdat beiden met een 3 beginnen. Die 3 staat immers niet voor lengte, maar voor type.

Hoe het tegenwoordig gaat:
TSMC en Samsung zit met klanten om tafel (Intel met zichzelf) en vraagt wat voor het volgende te ontwikkelen proces de wensen zijn qua Prestatie, Verbruik,
Oppervlakte en Ontwikkeltijd, de kosten zijn daar een functie van. Samen met IMEC in Leuven, ASML en andere leveranciers en onderzoekers wordt gekeken wat maakbaar zou moeten zijn. Hieruit wordt het aantal nanometers voor 'koperdraad tussenafstand' (Metal polypitch: MPP) en transistorlengte (Contacted Polypitch: CPP) bepaald; die kan je _wel_ meten. Aan de hand van het vereiste vermogen wordt gekozen hoeveel vinnen er nodig zijn per transistor. Hieruit worden standaard bouwblokken ontworpen: Een bepaalde ontwerpcel is een bepaald aantal Mpp-'rijstroken' (Tracks) breed. Vervolgens worden er trucjes uitgehaald om de dichtheid te verhogen: In een vliegtuig waar passagiers een privé- rechterarmleuning hebben passen minder mensen dan als ze die delen met de linkerarmleuning van de buurman (Intel 10nm gen 1). een appartement waar je binnenkomt midden in de woonkamer met de lift, heeft minder ruimte nodig dan eentje met oprijlaan (Intels Contact over gate aka COAG).

Dichtheid in miljoen Transistors per vierkante millimeter wordt dus bepaald door MPP x CPP x Tracks x Truc-factor.

Voor de MPP die Intel gekozen had voor 10 NanoMarketing namelijk 36 Nano_meter_, was Euv nodig om het in 1 stap te maken. Maar Euv was niet klaar, zonder EUV moest het in 5 stappen. Veel duurder en ingewikkelder dan gepland dus. En voortaan wilden ze cobalt in plaats van koper, omdat bij koper op de materiaalgrens atomen door de grens heen in het andere buurmateriaal gedrukt worden (electro migratie), bij cobalt niet.

Dus Intel wilde voor 10nm in een keer een nieuw proces met lagere Mpp, CPP, meer productie stappen per laag, nieuwe trucjes en een totaal nieuw materiaal.

Dat is als een bom ontmantelen op 20 meter op een slap koord boven een vulkaanuitbarsting terwijl de batterij van je pacemaker bijna leeg is en er een Airbus A380 recht op je afvliegt: Alleen als alles de 1e keer precies goed gaat haal je de doelen binnen de deadline.

Ed: Deadline, onbedoeld grappige woordspeling Maar de reden dat TSMC 7nm en Samsung 8nm wel een succes lijken, is omdat ze niet het voor 'tweevoudige grensoverdrachts-belichting' (SADP) onmogelijke 36 nano_meter_ hebben gekozen voor Mpp, maar het wel haalbare 40nm. Dus omdat Intel heel stoer het beste schooljongetje wil zijn en geen concessies op tijd wou doen, mislukt alles. En 'stoer' is dan ineens 'arrogante hoogmoed'. Intel kan het dus oplossen door alsnog 40nm te kiezen, chips overnieuw ontwerpen en het slechtere proces vermarkten als ' 10nm+'.

[Reactie gewijzigd door kidde op 23 juli 2024 00:36]

[trab_78]

Dank voor je heldere uitleg!

[CMD-Snake]

Kan iemand kort uitleggen waarom 10 nm van de ene fabrikant “equivalent” is met 7 nm van de andere? Een nanometer blijft een nanometer, zou ik zeggen...

Het ligt namelijk aan welk onderdeel je de naam ontleend. Intel meet geloof ik het finFET deel en TSMC/Samsung/GloFo meten weer een ander onderdeel. Het is een stukje marketing.

[Wakoz]

Klopt, en heb in een vorig artikel gelezen dat 14 nm van Intel vergelijkbaar is met 10 nm van andere fabrikanten.

Gevonden! Intels 14 nm is dus grofweg equivalent aan TSMCs 10 nm volgens dat artikel.

Waar Intel dus nog op 14nm produceert en pas in 2019 naar 10nm overstapt, produceert concurrent TSMC al geruime tijd op 10nm. Dat die equivalent is aan Intels 14nm-node, wordt echter langzaam irrelevant, want TSMC kondigde onlangs aan gereed te zijn voor de massaproductie van 7nm-chips. Ook Samsung produceert al geruime tijd op 10nm en maakt zich op voor 8nm-productie. Daarmee heeft ten minste TSMC Intel ingehaald; de 7nm-node van TSMC is ruwweg equivalent aan Intels 10nm-node. TSMC biedt echter momenteel al massaproductie op zijn CLN7FF-procedé met tientallen ontwerpen en volgend jaar volgt een verbeterde versie: CLN7FF+.

[Vizzie]

Apple en AMD hebben allebei geen eigen productie van chips dus je vergelijkt bijv TSMC of global foundries beter met Intel.

Die werken inderdaad allemaal anders waardoor een10nm procedé bij de een niet hetzelfde is als bij de ander.

[Goz3rr]

Die termen zijn niet zo te vergelijken, het zijn ondertussen meer marketingnamen geworden.
Wat intel 10nm noemt stopt meer transistoren in een mm² dan de 7nm van TSMC (Apple).

Hier: https://www.semiwiki.com/...-projected-processes.html is te lezen dat:

From figure 3 the 4 processes have similar overall process density. GF has the smallest CPP x M2P x Tracks, Intel has the highest MTx/mm2 value and Samsung has the smallest SRAM cell size. The size of a design in each of these processes will therefore be design dependent and I would not judge any of the four processes to be significantly denser than the others. In terms of relative performance, we have no way to judge that currently.

[Reactie gewijzigd door Goz3rr op 23 juli 2024 00:36]

[egnappahz]

Waarom zeg je apple en niet tsmc? Enorm verwarrend. Je weet toch dat dit kan veranderen?

[Crownable]

Als er zoveel problemen waren met 10nm. Waarom zou de overgang naar 7nm (wat kleiner is en dus lastiger?) dan soepeler gaan?

[Keypunchie]

Voor zover ik het heb begrepen. Intel's 10nm was altijd al bedoeld als tussenstation. Voor 7nm kan volledig worden overgegaan op EUV litography. Het wordt wel een inhaalrace, maar soms is het beter om het tussenstation maar over te slaan.

Commercieel gezien is 10nm intussen minder interessant geworden, aangezien de concurrentie al zo ver, of verder is en aangezien 14nm het gat "daarboven" prima vult.

Sowieso zijn die keuzes voor 'technologie node' ietwat arbitrair. Ze kiezen een node die in performance voldoende vooruitgang geeft, maar niet te hoge investeringen eist. Soms gok je en verlies je, zoals Intel met 10nm.

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 23 juli 2024 00:36]

[Countess]

Commercieel gezien is 10nm intussen minder interessant geworden, aangezien de concurrentie al zo ver, of verder is en aangezien 14nm het gat "daarboven" prima vult.

Dat zou ik zeker niet zo willen zeggen. verre van zelfs. in de server markt heeft intel 10nm gewoon kei hard nodig om 7nm rome CPU's met 48 zo niet zelfs 64 cores het hoofd te kunnen bieden.

als dit klopt heeft intel zeker een jaar extra niks om er tegenover te zetten dat can concurreren op prijs/prestatie of verbruik/prestatie. misschien zelfs niet eens op uberhaubt prestaties (het moet nog blijken of intel's dual-Die oplossing met 2x28 core die's het zelfde kan dat AMD kan met infinity fabric)

[Loggedinasroot]

Tot en met 2021 heeft Intel niks in te brengen op de servermarkt.

[Verwijderd]

Tot en met 2021 heeft Intel niks in te brengen op de servermarkt.

Hoe bedoel je dat precies? Want je moet best even zoeken om bijvoorbeeld een Dell server zonder Intel CPU te vinden.

[Countess]

Rome is dan ook nog niet uit.

[amigob2]

Misschien dit artikel
https://www.extremetech.c...uv-lithography-until-2021
of
https://www.eetimes.com/document.asp?doc_id=1333657

eerste twee hits met google "Intel EUV"

[Reactie gewijzigd door amigob2 op 23 juli 2024 00:36]

[HooksForFeet]

Omdat ze die ruimer gepland hebben. En zoals in het gelinkte artikel staat, onder andere omdat ze voor 7nm machines kunnen gebruiken die de productie een stuk makkelijker maken. Blijkbaar konden ze die niet inzetten voor 10nm, of hebben ze die niet ingepland.

[Reactie gewijzigd door HooksForFeet op 23 juli 2024 00:36]

[Jonathan-458]

Betekend dat dat we pas rond 2022 of later Intel 7nm kunnen verwachten?

Maar begrijp ook niet echt waarom Intel dan al zo lang budget stop in 10nm als 7nm met minder problemen zou kampen en gemakkelijker te produceren is.

[Reactie gewijzigd door Jonathan-458 op 23 juli 2024 00:36]

[LOTG]

Waarschijnlijk omdat alles wat er voor 7nm nodig zou zijn pas veel later beschikbaar zou zijn en Intel dacht met 10nm een tussen stap te kunnen doen (wat ook het geval was voor 10nm) op papier zal het misschien niet zo een groot probleem geleken hebben. We doen een paar dingen met EUV en de rest met onze 14nm techniek.

Echter bleek dat dus niet zo simpel te zijn. Dan heb je een keuze: we hebben flink geld in deze techniek gepompt en we hebben nog een paar jaar nodig voor 7nm dus we gaan door, of we trekken de stekker er uit en zitten nog een paar jaar met 14nm.

Dan is er dus gekozen om te pogen de investering het geld waard te maken wat dus tot op heden helaas niet is gelukt. Op een gegeven moment zul je moeten kiezen om je verlies te nemen of door te gaan en blijkbaar is nu de tijd gekomen om dan toch maar te stoppen.

[Verwijderd]

Als je toch al weet dat je naar 7nm gaat/moet, dan heeft het op een gegeven moment geen zin meer om aan een dood paard te trekken en kan je beter alles op 7nm zetten.

[killerbie]

Andere techniek

[Suncatcher]

Ik vind het onbegrijpelijk dat een bedrijf met een R&D budget dat vele malen groter is dan concurrent AMD zulke grote problemen kent. Kent iemand de achtergrond hiervan?

[ELD]

AMD heeft geen eigen fab meer en maakt gebruik van TSMC en Global foundries. Omdat die ook voor anderen produceren en ontwikkelen hebben ze schaalvoordelen.

[Sissors]

En Global is recent ook uit de race naarbeneden gestapt. Naast Intel zijn alleen TSMC en Samsung over, waarbij TSMC een enorm schaalvoordeel heeft, en ik erg benieuwd ben hoelang Samsung nog mee kan doen voordat het gewoon niet meer uit kan, gezien ze op veel beperktere schaal als TSMC produceren. Zie bijvoorbeeld: https://www.electronicswe...n-foundries-2017-2017-12/

[mikesmit]

Ik heb momenteel niet het idee dat Samsung hun socs ook probeert te verkopen aan derden. Wellicht kunnen hun ook schaalvoordelen hebben wanneer ze meer socs verkopen buiten hun eigen producten.

[Sissors]

Er worden ook wel andere SoCs en producten voor andere bedrijven in Samsung foundries gemaakt, maar dat is allemaal verwaarloosbaar tov hoeveel TSMC doet.

[HMC]

GF is van 7nm afgestapt, maar TSMC doet het goed. Intel is ook aan het uitbesteden voor hun 14nm++++++, ook aan TSMC. Zie de prijzen van de Intel CPU's maar eens even in, over het verloop van de afgelopen 3 maanden.

Het is zoals HWinfo zegt:
De grote serverchips maken ze nog naar vraag, maar wij als kleine consument staan aan het eind van de wachtrij, en betalen nu de hoofdprijs.

Er let ons niets om gewoon een AMD systeem te bouwen.
(ja, klinkt als spam, weet ik. Maar je mag toch wel eens stilstaan bij hoe nu een Ryzen gewoion een betere koop is. Ik zal het dan ook iedereen aanraden, voor zeker nog een jaar, op z'n minst.)

[vanaalten]

AMD fabriceert zelf geen chips (meer), hun fabricage is zelfstandig als Global Foundries verder gegaan. Die overigens al eerder de handdoek in de ring hebben gegooid voor de nieuwste technologieen.

Je kan het denk ik beter vergelijken met Samsung en TSMC: dat zijn de andere 'grote jongens' op chip-productiegebied... en die het vooralsnog wel lijken te redden.

En dan gok ik - weet ik niet - dan Intel 10nm tech wellicht zonder EUV probeerde op de rails te krijgen en nu daarin faalt, en Samsung/TSMC het met EUV wel voor elkaar krijgt. Maar nogmaals, dat is een gok, zit er niet zo dicht in dat ik daar iets zinnigs over kan zeggen.

[deneys]

Ik meen me te herinneren dat Intel te agressief was met cobalt en dat daar de problemen liggen. Weet de bron niet meer (dacht semiaccurate).

[Iblies]

De opbouw van IC is anders.
10nm bij Intel is te vergelijken met 7nm bij de concurrent.


Des te meer vraagtekens ik zet dat ze ‘doorgaan’ naar 7nm. Dat zou ongeveer 5mm bij de concurrent zijn.


Als ze de IC’s anders gaan opbouwen dan zou het moeten kunnen, concurrenten hebben al werkende samples.

[Dennism]

In dit opzicht vrij simpel, Intel ontwerpt zelf haar productie processen. AMD koopt deze in sinds het afstoten van haar eigen productie faciliteiten waardoor ze qua productie proces niet echt R&D nodig hebben, dit kochten ze eerder bij Global Foundries (voortgekomen uit AMD's afgestoten productie faciliteiten), echter heeft Global Foundries de handdoek nu gegooid qua het verkleinen van de productie processen, waardoor AMD de komende generaties bij TSMC gaat produceren.

[LOTG]

Meerdere factoren. Zoals vele hier aangeven doet AMD eigenlijk zelf geen fabricage wat de investeringskosten aan die kan erg drukt.

Tevens als ik zo kijk naar het Wikipedia artikel is bij Intel alles wel een paar nm kleiner dan bij de andere processen.

Misschien dat ze zich daar mee in de vingers hebben gesneden.

[Maxxilopez]

https://www.youtube.com/watch?v=KVXDOWy4vTU&t=774s

https://www.youtube.com/watch?v=XAx9G5PqBzM&t=1443s

[Sixie]

jij kan groter budget hebben dan jou concurrent... maar als jou concurrent betere "minds" hebben... dan tja... you can have all the money in the world, but doesnt mean u can achieve it

hou ook rekening mee dat AMD had al jaren moeite, dus eigenlijk ze hadden de tijd om een goede product te maken en nu zijn ze terug, Intel had geen concurrentie meer... dus alleen maar geld melken en geen R&D pompen... en nu opeens moeten ze dat weer doen

[batjes]

Dat komt door de wet van de remmende voorsprong.

Geen bedrijf, land of macht ontkomt hieraan, altijd een kwestie van tijd.

Microsoft is zijn dominante positie kwijt geraakt (bedenk je dat smartphones gewoon computers zijn en MS komt niet eens meer in de buurt van een monopolie). Nederland en de VOC hebben hun positie hierdoor verloren tegenover o.a. Engeland en de EIC, welke Engeland weer is kwijtgeraakt aan o.a. de VS, de VS gaat die positie kwijtraken aan de EU of SEA/China. Duitsland heeft hierdoor de strijd verloren in de 2de wereld oorlog.

Als je eenmaal genoeg voor loopt op de rest, ga je vanzelf genoeg fouten maken die je die voorsprong gaat kosten Hoera de wetten der natuur, de geschiedenis blijft zich herhalen. Niets is voor eeuwig en alles en iedereen is onderhevig aan entropie.

[Smurf9852]

Is dit goed nieuws voor ASML of staat dit los van elkaar?

[Sando]

Of slecht nieuws? Omdat ze geen support voor een bepaalde lijn meer moeten bieden?

[Alfa1970]

Lijkt me slecht nieuws, want daar betrok Intel z'n 10nm apparatuur toch van?
Als die apparatuur dan niet naar behoren werken, zoals nu (b)lijkt, dan lijkt het me dat je als klant elders gaat shoppen.

[theobril]

Welke andere producent van dit soort machines had je in gedachten?

[Alfa1970]

Bijvoorbeeld de door ASML zelf genoemde concurrenten Nikon Corporation ("Nikon") en Canon Kabushika Kaisha ("Canon").

Source

[Reactie gewijzigd door Alfa1970 op 23 juli 2024 00:36]

[robvanwijk]

Dat zijn dan ook meteen de enige twee concurrenten die ze hebben. En die lopen allebei enorm achter op ASML. Als je een machine wilt kopen voor EUV-lithografie dan heb je om precies te zijn één optie: een apparaat kopen bij ASML. Letterlijk niemand anders maakt deze apparatuur. Het, voor zover ik weet, enige realistische alternatief (electron beam lithografie) zit ongeveer in het stadium "veelbelovend"; zelfs als dat ooit beschikbaar komt voor massaproductie, dan zullen we er nog wel even op moeten wachten.

Ik denk dat het ook goed is om nog even te vermelden dat Intel nergens zegt dat hun problemen met 10 nm de schuld zijn van ASML! Het is gigantisch complexe technologie, dus de problemen kunnen door tal van andere zaken veroorzaakt worden. Totdat Intel bestellingen gaat annuleren zie ik geen reden voor ASML om zich zorgen te maken. Bovendien, er zijn op dit moment twee geruchten: ofwel ze schrappen 10 nm en gaan meteen door naar 7 nm (daarvoor zullen ze EUV moeten gebruiken) ofwel ze gaan gewoon door met 10 nm (en daarvoor zullen ze EUV moeten gebruiken). Hoe dan ook zullen ze ASML nodig hebben.

[ATS]

Het zou me nochtans niet verbazen als een deel van de problemen voortgekomen zijn uit de vertragingen die ASML opgelopen had met die EUV tech. Dat heeft toch veel langer geduurd dan oorspronkelijk gepland? Ondanks dat dat nu aardig op de rails lijkt te zijn, kan ik me best voorstellen dat dat nu nog steeds voor chipfabrikanten als Intel voor problemen zorgt, omdat ook daar de ontwikkelingen heel lange aanlooptijden kennen. Die lithomachines zijn natuurlijk ook geen kant-en klare apparaten die je uit een doos trekt en even aan je productielijn knoopt...

[Blokmeister]

Dat zou ik zo niet durven zeggen. Volgens mij wilde Intel geen EUV gebruiken voor 10nm, maar dat weet ik zo niet zeker. Het lijkt me sterk dat ze 7nm gaan doen zonder EUV, maar die 7nm hadden ze ook wel gedaan als 10nm er wel tussen zat.

[HooksForFeet]

Ze gaan voor 7nm inderdaad EUV machines gebruiken.

[the_stickie]

Feit is dat Intel serieuze technische problemen heeft met deze 10nm node; dat kunnen ze inmiddels niet meer verstoppen.
De enige vraag is hoever ze staan met de volgende node (waar ze zeker ook al aan werken) en of die tijdig beschikbaar is om te beslissen 10nm dan maar links te laten liggen. Mij lijkt het schrappen een grote gok _tenzij_ de volgende node al bijna klaar is.

Niet uit het oog te verliezen is dat er ook partijen zijn die er belang bij hebben de problemen van Intel uit te vergroten en in focus te houden. Anderzijds heeft Intel er ook belang bij z'n keuken intern te houden. In dat opzicht is het extra belangrijk dergelijk nieuws/geruchten naar hun (geringe) waarde te schatten.

[LOTG]

Maar aan de andere kant, aan een dood paard trekken heeft ook geen zin. De huidige planning was dat op zijn vroegst pas volgend jaar deze node in massa productie zou gaan, als dat nog verder moet worden opgeschoven heeft het dan nog wel zin?

[lezzmeister]

Of dat nog zinvol is, is aan Intel. Dan zou ik wel zeggen dat het geen weggegooid geld is, ik weet wel zeker dat ze lessen hebben geleerd die van pas komen bij 7nm. Maar eer 7nm yields heeft die goed genoeg zijn, is 10nm denk ik wel lang en breed in productie, mits er niet te veel vertragingen meer optreden.

Ik denk niet dat 7nm al echt zo ver is, en dat er daar ook nog wel de nodige vertragingen kunnen optreden. En om zo lang op 14nm te blijven hangen, dat gaat em vast niet worden, ik denk niet dat menig tweaker vlinder in de buik krijgt bij 14++++ cpu's, niet goed voor de marketing.

[NoUser]

Misschien niet echt belangrijk, maar wat zullen de totale kosten zijn geweest ?

[TheekAzzaBreek]

Misschien niet echt belangrijk, maar wat zullen de totale kosten zijn geweest ?

Best een leuke vraag, maar het valt niet mee er een antwoord op te vinden.
Met een beetje googelen weet je van alles over wat node transitions voor afnemers betekent, maar over de kosten van het ontwikkelen van zo'n node vind ik niets.

Maar als je ziet dat Intel al in 2002 met EUV aan het experimenteren sloeg, en nu ongeveer op massaproductie schaal aan het uitontwikkelen is: tientallen miljarden.

[CAPSLOCK2000]

Oei, dat klinkt heel erg.
De eerste Intel chip op 7nm moet nog maken, als ze nu nog niet zijn aangekondigd dat zal het nog wel maanden, zo niet jaren duren. Ik kan me niet voorstellen dat ze zo lang stil blijven staan.

[Mitsuko]

Als ik het goed begrijp hebben ze zich dus te ambitieuze doelen gesteld bij 10nm voor de dichtheid van structuren. Is hier meer over bekend, bijvoorbeeld hoe die dichtheid zich vergelijkt met de concurrentie?

En wat is nu het plan voor 7nm? Gaan ze daar waarschijnlijk naar een lagere dichtheid streven? Ik neem aan dat de dichtheid relatief is aan de grootte van de transistoren en het dus misschien makkelijker is om dezelfde fysieke dichtheid te halen bij 7nm dan 10nm, maar dat weet ik niet zeker.

[Tweddy]

Ik heb het idee dat Intel sinds het uitbrengen van de superieure en lucratieve Core-processors op zijn lauweren is gaan rusten en nu last krijgt van de wet van de remmende voorsprong.
Dit is toch een fuck-up van grote proporties.