Tesla wil deel broncode voor autonoom rijdende auto open source maken

Elon Musk is van plan delen van de beveiligingssoftware die Tesla gebruikt voor autonoom rijden, als opensourcesoftware beschikbaar te stellen aan andere autofabrikanten. Volgens hem is dat belangrijk voor een veilige toekomst met autonoom rijden.

Musk bevestigt het plan voor het vrijgeven van de broncode na een vraag-en-antwoordsessie tijdens de Defcon-conferentie. De andere autofabrikanten zouden zonder kosten over de opensourcesoftware kunnen gaan beschikken. Onder welke voorwaarden de beveiligingssoftware vrijgegeven gaat worden, zei Musk verder niet.

Tesla beschikt over veel gegevens uit de praktijk dankzij de aanwezigheid van Autopilot en hardware voor semi-autonoom rijden in tienduizenden voertuigen op de weg. Dat stelt het bedrijf in staat zijn beveiligingssoftware door te ontwikkelen. Een onderzoeksbureau beweerde eerder dit jaar dat het bedrijf desondanks achterloopt wat betreft de ontwikkeling van autonoom rijden ten opzichte van concurrenten. Deze maand moet er een update uitkomen waarmee Tesla's op termijn volledig autonoom moeten kunnen rijden.

In mei maakte Tesla al de buildrootcode voor het maken van de systeemimage van Autopilot beschikbaar op GitHub, evenals de broncode van de Linux-kernel voor Nvidia Tegra's infotainmentsysteem. Het bedrijf beloofde daarbij meer broncode vrij te geven en een pagina op te zetten met informatie hierover. FossBytes tekende aan dat deze stap genomen werd nadat de Software Freedom Conservancy er al jaren bij Tesla op aandrong om dit te doen, omdat het bedrijf technologie gebruikt die onder de gpl-licentie valt en Tesla in strijd met die licenties handelt door delen van zijn software gesloten te houden.

Door Olaf van Miltenburg

Nieuwscoördinator

13-08-2018 • 11:01

127 Linkedin

Submitter: matroosoft

Reacties (127)

127
121
67
23
1
37
Wijzig sortering
Mooie titel weer, de tweet van Musk gaat mijns inziens over de security software. Niet de software voor het autonoom rijden. Zou mijns inziens ook een beetje dom zijn om je unique selling point open source te maken. Je beveiliging open sourcen daarentegen is wel weer slim omdat je een aanzet geeft voor een standaard waar alle autonoom rijdende voertuigen aan kunnen voldoen.
Anoniem: 167912
@jip_8613 augustus 2018 11:09
Ik dacht dat de USP van Tesla het electrische was, op vlak van autonoom rijden lopen ze achter (zie link in artikel)
Een link naar een artikel dat linkt naar een artikel dat linkt naar een artikel dat verwijst naar een rapport dat je niet in kan zien. Daarbij valt mij uit de omschrijving op dat er nogal wat factoren worden meegewogen die zijdelings met autonoom rijden te maken hebben zoals marketing enz. Dat werkt in het voordeel van de grote fabrikanten.

Dat is ook een stuk mediaoorlog. Het idee is om het beeld te ondermijnen dat Tesla voor loopt. Begrijpelijk want de competitie tussen de autofabrikanten draait sterk om beeldvorming en Musk is daar zeker een meester in. Hij lijkt daarin veel op Steve Jobs.

Ik denk dat aanvallen op uitdagers als Tesla niet werken bij het grote publiek. Vergelijkbare aanvallen van Microsoft op Apple en Google hebben ook eerder een tegengesteld effect gehad. Zo verkochten de Chromebooks alleen maar beter door de filmpjes waarin ze onvolwaardige laptops werden genoemd. Je geeft toch gratis publiciteit en Musk en Tesla zijn een dermate sterk merk dat je die niet kapot krijgt met aanvallen, juist omdat ze tegen de gevestigde orde schoppen. Musk zoekt de publiciteit graag. Zoals Henri Ford in de begindagen wel zei: "I don't care what they talk about me, as long as the talk about me". Aanvallen op het feit dat zijn auto's alleen maar in het zwart kwamen, pareerde hij met: "They can have any color they want, as long as it is black". Een andere lijfspreuk die Musk zeker zal kennen is: "Be good, and tell it" (Vertel iedereen hoe goed je bent).

In plaats van Musk in de kaart spelen, moeten de Europese fabrikanten de aandacht naar hun eigen vooruitgang en producten richten, want die komen nauwelijks in het nieuws buiten de vakbladen. Musk schildert steeds vergezichten maar laat ze daardoor dichtbij lijken. Daardoor lijkt het in ieder geval dat Tesla niet alleen in het centrum van de aandacht maar ook in het centrum van de ontwikkeling staat. Zo heeft Tesla elke week wel weer iets te melden, maar de andere autofabrikanten niet. Het lijkt zo net dat er bij de andere fabrikanten niets spannends gebeurd en ze amechtig achter Tesla aanlopen. Hieraan zie je dat bestaande bedrijven ook moeite hebben met het omschakelen van hun marketing.

Wie technisch het verst is, is volgens mij koffiedik kijken. Ik betwijfel of men in elkaars keuken mag kijken. Ook lijkt mij dat Tesla een iets andere route volgt dan de andere fabrikanten die Intel/Mobileye gebruiken. Het kan blijken dat een van die routes minder gelukkig is en uiteindelijk geen betaalbare praktische oplossing oplevert, omdat er allerlei lastige obstakels optreden.

Als ik gewoon kijk naar de uitrusting van de auto's, lijkt mij dat Tesla verder is. Google is waarschijnlijk dichter bij volledig autonoom rijden, maar niet voor alledaagse auto's. Die hele installatie op het dak maakt het meer iets voor taxi's dan gewone personen auto's. Tesla heeft al hun auto's al tijden uitgerust met apparatuur voor autonoom rijden, en hebben daardoor meer gegevens kunnen verzamelen en brengen steeds nieuwe generaties van hun apparatuur uit. Dat de grote stap naar volledig autonoom rijden op zich laat wachten, zie ik niet als stilstand. Want deze stap is gewoon de moeilijkste en grootste.

Waar de andere autofabrikanten in de ontwikkeling mogelijk (gaan) voorlopen is mapping. Intel gelooft niet dat je autonoom kan rijden zonder dat je eerst alle markeringspunten in kaart hebt gebracht bij daglicht, zodat je bij slecht zicht toch alle wegmarkeringen, regels en obstakels kent. Dat betekent dat je eerst alles in kaart moet brengen.

Je kan je wel afvragen of zo een systeem wel 100% autonoom is, omdat het in feite afhankelijk is van een constante stroom van gegevens uit de cloud. En wat als de wegsituatie net veranderd is? Alle auto's die rondrijden gaan voortdurend de laatste wegsituatie uploaden om de kaarten up to date te houden. Hier werkt samenwerking wel in het voordeel van de grote autofabrikanten die meer auto's op de weg zullen kunnen brengen en zo de kaarten actueler kunnen houden. Nadeel is mogelijk dat je eerst een dekkend 5G netwerk moet hebben om grootschalig informatie te kunnen verwerken.

Ik vraag me af of Tesla's systeem op vergelijkbare manier werkt. We moeten daarbij onderscheid maken tussen auto's die volledig autonoom zijn en ook geen stuur meer hebben, en auto's waarbij dit een optie is. Ik kan mij voorstellen dat je autonoom rijden kan intoduceren zonder dat het 100% dekkend is. Bijvoorbeeld volledig autonome taxi's die in een stad rijden, hoeven maar een beperkte hoeveelheid kaarten te hebben en kunnen die zelf up to date houden.

Bij auto's met autonome optie die vrij rondrijden kun je terugvallen op handmatige besturing als het zicht slecht wordt en de kaarten ontbreken. Deze auto's zouden overdag overal autonoom kunnen rondrijden en 's nachts en bij mist bijvoorbeeld op de grote wegen en bekende routes. Want je zou de auto's vaste routes kunnen laten aanleren waardoor je hem praktisch gezien toch vrijwel altijd autonoom kan laten rijden.

Ik denk dat dit voor de meeste mensen voldoende is. En ik zie dit Tesla wel realiseren, ook zonder het alomvattende systeem dat Intel/Mobileye nu aan het maken is. Daarbij willen we ook realiseren dat hier met name om de software gaat. Iets waar in Silicon Valley meer kennis aanwezig is dan bij grote autofabrikanten. En ook Intel is daar niet erg sterk in, ze hebben niet voor niets Mobileye ingelijfd. Maar of die combinatie nu zo krachtig is zal moeten blijken.

Overigens is dit bericht ook weer slimme PR van Tesla. Het gaat waarschijnlijk gewoon om het nakomen van licentieverplichingen, maar ze weten er een spin aan te geven als dat Tesla voorop loopt en fabrikanten een cadeautje geeft om tot veilige standaard te komen. Als jullie ook zo ver zijn, doe dan als ons. Dit zijn het soort van marketingtechnieken die ook veel door Google zijn gebruikt. Technologie die in eigen voordeel is of toch al open source is, biedt je aan anderen aan en bevestigt daarmee het beeld van zelfverzekerde marktleider en oogst gelijk ook nog goodwill bij het publiek.

[Reactie gewijzigd door Elefant op 13 augustus 2018 20:13]

Tesla loopt op meerdere vlakken voorop. Hun elektrische auto's zijn veel beter dan de 'concurrentie' aanbiedt en tuurlijk ze kosten ook veel, maar er is tot nu toe nog niks op de markt die ze kan beconcurreren.

Om goed autonoom te kunnen rijden heb je veel data en goeie sensoren nodig. En Tesla ontvangt heel veel data van hun auto's. Niet alleen van de auto's die deze functie ingeschakeld is, maar ook bij de auto's die de sensoren al hebben. Over het beschikken van de juiste sensoren van nog te twisten.

Maar het belangrijkste voordeel is hun infrastructuur. Je hebt genoeg Superchargers om fatsoenlijk op reis te kunnen of je niet druk hoeven te maken dat je te weinig stroom over hebt.
Tesla loopt op meerdere vlakken voorop. Hun elektrische auto's zijn veel beter dan de 'concurrentie' aanbiedt en tuurlijk ze kosten ook veel, maar er is tot nu toe nog niks op de markt die ze kan beconcurreren.
Heb je de Jaguar iPace gemist?
Om goed autonoom te kunnen rijden heb je veel data en goeie sensoren nodig. En Tesla ontvangt heel veel data van hun auto's. Niet alleen van de auto's die deze functie ingeschakeld is, maar ook bij de auto's die de sensoren al hebben. Over het beschikken van de juiste sensoren van nog te twisten.
Straks gaat Google hun techniek aanbieden aan autofabrikanten en ligt Tesla ineens 10-0 achter ;)
Maar het belangrijkste voordeel is hun infrastructuur. Je hebt genoeg Superchargers om fatsoenlijk op reis te kunnen of je niet druk hoeven te maken dat je te weinig stroom over hebt.
Tijd voor de EU om universele laadstations te eisen, net zoals ze dat eisen bij mobiele telefoon laders.
De iPace is een start, maar verre van een goede concurrent. Als het op acceleratie en bouwkwaliteit komt is het een goede auto, maar de accu is onbetrouwbaar blijkt uit praktijktesten. Er kan minder km's gereden worden dan aangegeven is en snel opladen gaat niet met de beloofde snelheid. Groen7 artikel: (https://www.groen7.nl/ove...eid-van-de-jaguar-i-pace/

Ik weet niet zeker of Tesla heel veel achter gaat lopen qua software aangezien ook aan hun eigen hardware gaan werken. Maar ze gaan zeker een klap krijgen. Alleen ben ik bang wanneer Google ook nog eens de markt van Autonoom rijden gaat bedienen i.p.v. dat de autofabrikanten het doen. Tuurlijk het zal stukken goedkoper zijn, maar Google is al een alleenheerser in veel dingen en daar wil je autorijden niet bij hebben.

Universele laadstations zijn zeker gewenst. Iedereen aan dezelfde laadpunt. Ik dacht dat de supercharger-ontwerp al opensource was, maar hang me daar niet aan.Het probleem is een beetje de techniek. Wanneer je beperkt tot 1 soort oplader kan dit innovatie tegen werken, maar als er een consortium voor komt dan zou dat geweldig zijn.
Ik weet niet of het een goede start is ..

Levertijden zijn ondertussen al naar 2019 gezet : https://www.autobahn.eu/9...lt-i-pace-leveringen-uit/

Daarnaast is de vraag of een iPace wel een waardig alternatief is. Het interieur is aanzienlijk compacter:
https://www.autoblog.com/...-comparison/?guccounter=1 en Jaguar staat nou niet bekend om hoogwaardige betrouwbaarheid en afwerking...

Door de (slechte) aerodynamica is het bereik erg laag. Thuis 'snel' laden op 1-fase kost een fortuin per jaar aan additionele leverancierskosten.

De concurrentie is niet leverbaar of richt zich op een ander segment. Wil je nu, vrijwel direct, een grote (X) of sportieve (S) EV rijden kun je niet om Tesla heen.
Toelichting op de reactie van Wimo:

De i-Pace kan niet laden op 3-fasen, zoals elke publieke laadpaal en vrijwel iedereen met een elektrische auto heeft. De i-Pace is beperkt tot 1 fase, 32 ampere. Echter, in Nederland worden elektriciteit aansluitingen geleverd met een hoofdzekering van 25 tot 35 ampere.

Omdat je ook nog wat vermogen over moet houden voor andere apparaten (wasmachine, droger, koffiezetapparaat, waterkoker, andere apparatuur, etc) kun je niet de volle 25 tot 35 ampere gebruiken. Normaliter is het beperkt tot 16 ampere voor het laden. Dan laad je met +/- 3 kW en dan duurt een i-Pace van leeg naar vol laden ongeveer 30 uur.

Wil je wel de i-Pace maximaal kunnen laden dan heb je dus thuis een 1-fasen 32 ampere aansluiting nodig. Om dat goed (en conform wetgeving/norm) te kunnen doen heb je een verzwaarde aansluiting nodig. Dat kost ongeveer 600,- per jaar extra aan vastrechtkosten.

Ter vergelijking: Een Tesla heeft een 3-fasen lader aan boord die kan laden met maximaal 3x25A. Als je die aansluit op een 3x16A aansluiting (wat elke woning met 3-fasen kan realiseren) laad je met 11 kW. Een 90 kWh accupack opladen duurt dan iets meer dan 8 uurtjes. Bijna 4x zo snel!

Als we de elektriciteit voorziening even achterwege laten en puur kijken naar het max. laadvermogen van beide auto's dan kan de i-Pace laden met 7 kW (32 Ampere, 1 fase) en een Tesla op 17 kW (25 ampere, 3 fasen). Een iPace is dan in bijna 13 uur vol, een Tesla in 5 uur en 30 minuten.

De keuze van Jaguar om een 1-fase lader te gebruiken voor een auto die ook geen snellaadnetwerk heeft is voor mij een onbegrijpelijke domme keuze.
"Wil je wel de i-Pace maximaal kunnen laden dan heb je dus thuis een 1-fasen 32 ampere aansluiting nodig. Om dat goed (en conform wetgeving/norm) te kunnen doen heb je een verzwaarde aansluiting nodig. Dat kost ongeveer 600,- per jaar extra aan vastrechtkosten." ?

meeste huizen hebben 1x35A (enkele oude stukken van het netwerk zie je wel dat er maar 1x25A is.).
vrijwel elke 1x35A kan voor een kleine 1x kosten verzwaard worden naar 40A.
zonder extra vastrechtkosten.
en dan kun je met gemak 7kW "snel" laden thuis.

zelfs 1x80A geeft je even veel vastrechtkosten als 1x25 of 1x35 of 1x40A.
dan kun je zelfs 2 van die auto's "snel" laden.
(maar of je kabels het aan kunnen moet je vragen aan je eigen netbeheerder.)

bron:
https://www.enexis.nl/con...iefbladen-netwerktarieven

edit:
simpel gezegd alles wat < 1x80A of < 3x25A kost precies even veel aan vastrechtkosten in Nederland. ;)
en dit soort laadpalen hebben vaak ook nog een tussen vorm.
vaak door dipswithes in te stellen zodat hij laad met +/-5,5 kW.
(dit word ook vaak gedaan voor elektrisch koken, daar kennen we die mode ook)

[Reactie gewijzigd door migjes op 13 augustus 2018 14:32]

1x kosten verzwaard worden naar 40A.
zonder extra vastrechtkosten.
en dan kun je met gemak 7kW "snel" laden thuis.
Nee, dat kan je niet als je wil voldoen aan de geldende norm (de NEN1010). Je moet namelijk selectiviteit toepassen (voorkomen dat je hoofdzekering eruit klapt bij kortsluiting, door te zorgen dat je groepszekering eruit klapt). Dat doe je door een zekering toe te passen in de eindgroep die minimaal 1,6x lager is afgezekerd dan de zekering er voor. Bij een 40A hoofdzekering hou je dan 25A over. Je kunt dus _niet_ op een door de norm voorgeschreven valide manier op 32A laden op een 40A hoofdzekering.

Even afgezien van de normering is 32A laden op een 40A aansluiting niet handig, omdat je dan nog maar 8 ampere over hebt voor je gehele woning. Een waterkoker aan terwijl ook je oven aan het voorverwarmen is en het feest is voorbij. Alles donker, mag je je netbeheerder bellen.

Dit is een minder probleem bij een 3-fasen aansluiting. Laden met 16A op een 25A hoofdzekering gaat nog wel, omdat de andere apparaten (waterkoker, wasmachine, droger, etc) verdeeld zijn over die 3 fasen. Je hebt hier dus 3x9 is 27 ampere "over", terwijl bij 32A laden op 40A je slechts 8 ampere over hebt.

Dus nogmaals: de iPace kan in Nederland op een huisaansluiting _niet_ met de toch al beperkte capaciteit van 7 kW laden.
nee hoor, de nen1010 zegt helemaal niks over selectiviteit.
je bedoeld de NPR5310 waar het stuk selectiviteit in staat. ;)
maar dat is de versimpelde verzie die niet alles van nen1010 behandeld (om het niet te moeilijk te maken voor de mensen die op de bouw rond lopen, niet elke elektricien heeft een universitaire studie gedaan, daar worden dus flinke marges genomen die niet altijd nodig zijn.).

en je moet ook nog weten dat een 1x35A voor >600seconden zelfs 40A kan leveren, zonder problemen moet hij dit zelfs doen. en een 40A hoofdgroep kan zelfs 45A leveren >600seconden. ;)
7kW is trouwens maar 30A laden en niet 32A, dus je hebt 15A over wat weer ruim voldoende is om zelfs een wasmachine te laten draaien met wat kleine apperatuur er bij nog ook. ;)

dat iets nog niet in de versimpelde NPR5310 staat betekend nog niet dat het niet kan.
De NEN1010 rept wel degelijk ook over selectiviteit, net zoals de NPR. Maar jij snapt ook wel dat de NPR bij de NEN hoort. Semantische discussie.

En ik weet ook dat een automaat korte tijd hoger dan die 40A kan. Maar tenzij jij in 600 seconden je auto kan opladen of het water in je wasmachine kunt verwarmen is dat niet zo relevant.

7kW is afgerond, het is iets meer. Ik zeg ook 3 kW waar dat eigenlijk 3,65 kW is.

En nogmaals: Ik zeg niet dat het niet kan, ik zeg dat het niet conform normering is. En dat een fatsoenlijk elektricien hier zijn handen niet aan zal willen branden, omdat het juridische problemen oplevert als er een keer wat mis gaat. Je wil ook de bewoner niet moeten uitleggen dat hij moet opletten met wat hij aan zet als z'n auto aan het laden is. Zeker als iemand dag/nacht tarief gebruikt en normaliter dus alle apparaten in de nacht aan zet, wanneer je ook je auto wil laden, is dit dus nog steeds, ondanks al jouw commentaar een probleem.

En het is helemaal een issue als iemand nu al 3-fasen op 25A heeft om andere redenen (koken, warmtepomp, etc). Die installaties zullen alleen maar vaker voor gaan komen, dus dit wordt een steeds groter euvel.

Het _kan_ gewoon _niet_ op een valide, goedgekeurde manier. En ja, er zullen daar ongetwijfeld uitzonderingen op zijn zoals woningen die op 1x80A kunnen draaien. Maar dat zijn er maar weinig, en vereist vaak alsnog een aanpassing in de groepenkast, want hoofdschakelaars en aardlekschakelaars gaan veelal maar tot 40A.

Daarmee blijft het een kansloze keuze van Jaguar. En ja, dus nogmaals: In exotische installaties zou het wellicht kunnen. In het gros van de woningen kan het _NIET_.
Ja, eens....echter... Wanneer je laadt wanneer je slaapt/niet rijdt, dan heb je niet veel vermogen nodig om je dagelijkse aantal kilometers op de klok te krijgen. 3.5-5kW is in veel gevallen prima genoeg. Wanneer het Ionity netwerk is uitgebouwd en in de praktijk blijkt dat de iPace redelijk goed van 100kW+ DC snelladen gebruik kan maken, dan begint deze auto "er op te lijken".
Het klopt dat 3,5 kW in veelgevallen voldoende zal zijn. Maar daar heb je niets aan als het een keer niet voldoende is. Als ik vandaag 400km moet rijden en morgen ochtend moet ik weer 200km doen, dan red ik het gewoon niet in een nachtje laden. Terwijl het met een 3-fasen lader geen probleem was geweest.

En het IONITY netwerk is er nog niet. Er is niet 1 station in Nederland. En ook al komen er volgend jaar wel een paar, dan nog duurt het nog vele jaren voordat je daar echt goed voorzien bent van voldoende laadpunten om dit geen euvel meer te laten zijn.

Komt nog bij dat publiek laden duurder is dan thuis laden.

Het is gewoon een absoluut kansloze keuze van Jaguar geweest. Ik begrijp de logica daar achter echt niet.
Daarom begon ik met... "ja, eens". Kostenplaatje ongetwijfeld. Er zijn meer auto's die 3-fase maar niets vinden...al lijken steeds meer merken "het licht" te zien. En in NL hebben we altijd nog FastNed.

Ja, publiek laden is kostbaar...helaas is thuisladen lang niet altijd mogelijk. Mag geen kabel over de stoep en meer van die dingen.
De meeste auto's hebben het inderdaad niet, maar bij een Nissan Leaf of een BMW i3 is het, gezien de beperkte accu, niet zo'n euvel. Die kun je ook met 3 kW in een nacht vol krijgen. Deze iPace is met 90 kWh een aardig bakbeest wat accucapaciteit betreft.
"Thuis 'snel' laden op 1-fase kost een fortuin per jaar aan additionele leverancierskosten. " ?

meeste huizen hebben gewoon 1x35A, dat is voldoende om in de nacht met 7kW "snel" te laden.
zonder extra kosten.

99% van de 1x35A aansluitingen kunnen gewoon 1x40A van gemaakt worden.
en een onbekend aantal kan zelfs naar de 1x50A.
en dit nog steeds zonder "additionele leverancierskosten"

tot de 1x80A betaal je niks extra.
probleem is eerder kunnen de kabels in jouw wijk het aan of niet.
maar die is niet te schatten en zal per locatie bekeken moeten worden.

bron:
https://www.enexis.nl/con...iefbladen-netwerktarieven
Dus een grote onzekerheid. Ik weet wel dat de kabel die in mijn woning ligt het niet aan kan (6mm2).
Bovendien kan geen enkele groepenkast dit aan, die zijn veelal uitgerust op 40 ampere.

Dus omdat Jaguar hier een kansloze keuze maakt moet ik maar bidden dat mijn netbeheerder destijds een zware kabel heeft gelegd en zelf de kosten van vervanging van de groepenkast betalen.

En nee, 1x 35A is _niet_ voldoende om op een betrouwbare wijze die voldoet aan de normeringen te laden op 32A. Dat het kan betekent niet dat het mag noch dat je het moet willen. En omdat het niet MAG zal geen enkele installateur dit aanleggen. Dus je moet dan al zelf gaan knutselen om dit te realiseren, met alle risico's van dien waarbij het belangrijkste is dat je niet bent verzekerd voor brand bij dergelijke beunhazerij.

Kortom: Dit is alleen te realiseren door iemand zelf geld wil uitgeven en het niet erg vind om niet verzekerd te zijn tegen brandschade door kortsluiting of andere elektrische fouten.
als jij 6mm hebt, kun je zonder problemen naar een 1x40A.
(hebben ze mij zelfs kosteloos aan geboden om te doen bij wisseling van de meter. ;)
moet je wel om vragen en dan word de oude groep voor een moderne vervangen.
die je ook zelf kunt resetten en niet de netbeheerder voor hoeft te bellen. )

met 6mm is ook nog wel meer mogenlijk, zelfs een +50A is dan nog geen probleem.
hoeveel is moeilijk te zeggen en hangt weer af van: met hoeveel andere mensen zit je aan de wijkcentrale.
de meeste huizen zitten met 3x6mm verbonden, maar in de straat zelf zit dan 5x10mm+ aan kabel. ;)
zo slecht is ons Nederlandse net nu ook weer niet.

dit is niet gokken, maar die gegevens kun je gewoon opvragen (tegen een kleine kosten).
maar dat raad ik mensen niet aan, want je hebt veel technische kennis nodig om die dingen te begrijpen. ;)
Ehm, nee. 6mm2 is niet genoeg voor 50+A. Daar moet je toch wel 10mm2 voor hebben. Anders krijg je spanningsval en dan vertikt je auto alsnog te laden (voltage te laag)

Maar nogmaals, ook 1x40A is niet genoeg om 32A te kunnen laden ivm selectiviteit.

Jij blijft erop hameren dat in specifieke gevallen, als je zelf de kosten draagt, en de netbeheerder destijds dikkere kabels heeft gebruikt het eventueel misschien mogelijk is. Dat zal vast zo zijn, er zijn altijd uitzonderingen. Maar in het gros van de Nederlandse woningen kan dit _niet_ op een veilige manier en een manier die conform NEN1010 is!

Het leven was een stuk makkelijker geweest als Jaguar gewoon een fatsoenlijke lader had gemaakt. Dan kon je die auto namelijk in _elke_ woning fatsoenlijk laden.
het is ook geen 32A maar 30A. (7kW laden. ;) )
1x35A hoofdgroep kun je gewoon om laten zetten naar een een 40A automaat.
en je hebt al laadpanelen die registreren het gebruik van het huis en schakelen over naar +/-5kW(of 3kW of zelfs 0kW) laden als het moet.
en nee een groep reageert niet als je er een factor 1,12x boven de max zit (>600sec).
en nee je hebt het over nen1010 terwijl je de NPR 5310 bedoeld, daar staat de selectiviteit in.
kijk eens een paar blaadjes verder in de NPR over hoe je op een 1x35A een 7kW kookplaat aansluit. ;)

als jij 3x6mm binnen krijgt in je huis en het is gebouwd later als 1970, dan weet je eigenlijk al voor bijna 99% zeker dat er dan in de straat een 5x10mm zit. ;)
(kost een paar centen en dan trekken ze dat door naar je huis met 3x10mm, no prob.)

(verder wel mee eens dat 7kW wel een beetje krapjes is om een auto te laden van dat formaat.
maar als je dat dan 12 uur doet dan is dat nog steeds 12x7=84kWh wat goed moet zijn voor +/-260km. en dat is nog steeds een heel eind.
als ik ga tanken met mijn benzine auto die een 45liter tank heeft.
dan tank ik meestal ook maar een 30 tot 35 liter, ik rij nooit de tank geheel leeg, dat is niet praktisch.
dus met 84kWh zit de 90kWh accu waarschijnlijk wel vol.
maar ook met maar 16A blijft het 12x3,6=44kwh met een range van 130km, mischien niet genoeg voor iedereen maar dat is normaal. )

[Reactie gewijzigd door migjes op 14 augustus 2018 10:19]

Door de (slechte) aerodynamica is het bereik erg laag. Thuis 'snel' laden op 1-fase kost een fortuin per jaar aan additionele leverancierskosten.
Ik snap deze opmerking niet helemaal. Het gaat toch om de capaciteit van de accu en dus het aantal kWh dat je moet laden, niet hoe snel je dat doet? Tenzij je sneller dan 1x80A of 3x25A (de gangbare consumentenaansluitingen in NL) wil laden, dan gaat je vastrecht omhoog omdat er een grotere capaciteit geleverd wordt.
Hij doelt op het vastrecht dat omhoog gaat. Wil je de i-Pace op de maximale snelheid kunnen laden van 7 kW (32 ampere) dan heb je een verzwaarde huisaansluiting nodig.

Even afgezien van het verhaal van @migjes met zijn "tot 1x80A niet duurder in zeer specifieke situaties".. Als je nu al 3-fasen hebt (bv. omdat je elektrisch kookt of een warmtepomp hebt, of wat dan ook) dan ontkom je niet aan een verzwaarde aansluiting wil je de iPace op 7 kW kunnen laden.
Ja, ik snap dat hij op het vastrecht doelt, dat noem ik nml letterlijk in mijn reactie:
dan gaat je vastrecht omhoog omdat er een grotere capaciteit geleverd wordt.
Tot die 1x80A of 3x25A gaat je vastrecht dus niet omhoog. Hier in de buurt zit iedereen op 1x80 of 3x25A (wij hebben 3x25A thuis). 1x35A is waarschijnlijk vooral in vooroorlogse huizen een ding. Toen er nog geen computers, wasdrogers, elektrische kookplaten, stoomovens, vaatwassers, e.d. op zo'n aansluiting zaten. Vraag me sowieso af hoe je dat doet. Ik snap dat je qua gelijktijdigheid niet alle maximale ampères van alle apparatuur moet optellen, maar zo kom je heel snel in de problemen.

Oh, en voor ik dat vragen naar krijg: ik woon in een dorp in een wijk die in de jaren '80 gebouwd is. Niet hypermodern dus :)

[Reactie gewijzigd door Grrrrrene op 13 augustus 2018 15:37]

Ik heb zelf 3-fasen, mijn buren veelal niet. Woning opgeleverd in 2016. De 1-fasige buren hebben 'gewoon' 1x35A.
Dat mensen dat nog accepteren: 1x35A. Hier draait geregeld de wasmachine en wasdroger terwijl we aan het koken zijn en de oven draait. Ik hoef echt totaal niet na te denken over wat er tegelijk werkt, met 1x35A kan bijna niks samen :o Zeker als je een EV gaat opladen 8)7
Levertijden zijn ondertussen al naar 2019 gezet : https://www.autobahn.eu/9...lt-i-pace-leveringen-uit/
Dit is ondermeer het gevolg van de policy van jaguar om momenteel voorrang te geven aan een aantal projecten zoals bijvoorbeeld een shuttle dienst op Heathrow, taxi's in Munchen (BMW een beetje uitdagen) en de samenwerking met Waymo (levering van 20 000 auto's tegen 2020). Of men werkelijk kampt met productieproblemen gaan de komende maanden wel uitwijzen.
Daarnaast is de vraag of een iPace wel een waardig alternatief is. Het interieur is aanzienlijk compacter:
https://www.autoblog.com/...-comparison/?guccounter=1 en Jaguar staat nou niet bekend om hoogwaardige betrouwbaarheid en afwerking...
Hangt er van af waarvoor dit een waardig alternatief zou moeten zijn.... De I-pace is een compacte SUV met de uitstraling van een premium merk (Jaguar). Jaguar staat wel bekend om zijn betrouwbaarheid en qua afwerking ziet een ipace er luxueuzer uit dan een Tesla (die eerder minimalistisch is). Bovendien, als je even zoekt op de Tesla 3 : "During the test itself, two things became clear: The Model 3 works largely as intended, and the build quality was the worst we have seen on any new car from any maker over the last 10 years." ( bron )
De concurrentie is niet leverbaar of richt zich op een ander segment. Wil je nu, vrijwel direct, een grote (X) of sportieve (S) EV rijden kun je niet om Tesla heen.
Nu nog wel, al gaat daar misschien vanaf volgend jaar verandering in komen met bijvoorbeeld de Audi E-tron.
Ik heb een Model S uit 2018. Ik snap dat gezeur over de afwerking eerlijk gezegd niet zo. Ik heb wel 2 a 3 "opmerkingen" over de afwerking, maar over de hele auto gezien doet 't in mijn optiek niet onder voor mijn vorige auto, een Audi A6.

Als je Googled op "tesla fit and finish" zie je wel duidelijke problemen, veelal uitlijning van body panels, maar dat zijn allemaal "oudere modellen', alsin P85, P90's. Toegegeven, "oudere modellen" is dan bv. 2015 en 2016, dus nog niet zo heel oud, maar toch. Ze zitten niet stil.

De model 3 kan ik niet beoordelen, maar daar zullen ook nog wat kinderziektes in zitten.
Jaguar niet betrouwbaar of goed afgewerkt? Ze winnen het met mijlen van Tesla.
Supercharger is inderdaad open source. Toch merk je dat geen enkele andere fabrikant er op springt. Je mag ook niet vergeten dat als fabrikant X het zou implementeren en jij komt met je wagen van X aan een Tesla laadstation dat iemand de rekening zal moeten betalen en ik denk dat vooral daar het schoentje een beetje wringt. Bij CCS en Chademo krijg je als eindgebruiker zelf de factuur gepresenteerd en krijgt de fabrikant niets te zien. Bij superchargers moet Tesla het ofwel doorfactureren aan de fabrikant waardoor zij met een hoge kost komen zitten danwel moet de fabrikant de administratie regelen zodat Tesla direct naar de eindgebruiker kan factureren en kom je in een moeilijke administratieve situatie terecht.
Dit is inderdaad een onhandig keuze geweest van Tesla denk ik. Ze hadden de Superchargers onder een andere naam moeten uitbrengen. Net zoals bv. de andere merken nu doen met IONITY. Nu staat op elke stall in het rood mooi 'T E S L A'.

Een partij als Volkswagen kan niet aan haar klanten verkopen: U kunt uw nieuwe Volkslagen laden bij Tesla

Dat krijgen ze niet over hun hart.
Waarschuwing voor potentiële, gedupeerde, bezoekers van Groen 7

Groen 7 hanteert een bijzonder onverkwikkelijke privacy policy - https://netwerk.autoblog.nl/privacy/

Enkele voorbeelden:
  • "In sommige gevallen worden jouw persoonsgegevens doorgegeven aan deze, maar ook aan andere partijen buiten de EER."
  • "Ten slotte behouden wij ons het recht voor jouw persoonsgegevens te verstrekken wanneer dit volgt uit een wettelijke verplichting of als dit volgt uit een rechterlijk verzoek."
    >> Deze site behoudt zich een recht voor om jouw data te behandelen zonder basis van billijkheid of redelijkheid; Je data wordt zonder denken overgedragen; op verzoek - dus niet uit (gemotiveerde) plicht.
  • "Als je jonger bent dan 16 jaar mag je slechts persoonsgegevens aan ons verstrekken als je daarvoor toestemming hebt gekregen van een van je ouders of een wettelijk vertegenwoordiger die deze privacy- en cookieverklaring heeft gelezen."
    >> Bescherming van jongeren legt Groen7 bij die jongeren zelf op het bord 8)7
  • Groen 7 schrijft in zijn Wall_Betreffende_Ons_Verdienmodel_(CookiesDoorJeStrotDuwen): "Door gebruik te blijven maken van deze website, of door op "Ga verder" te klikken, geeft u toestemming voor het gebruik van cookies op de websites van Autoblog." Gelijktijdig staat in het Privacy Statement van Groen7 dit: "Voor zover we toestemming nodig hebben om de cookies te plaatsen, ben je niet verplicht op grond van de wet of contractueel om deze toestemming te geven. Dit is ook geen noodzakelijk vereiste om een overeenkomst te sluiten."
    >> Wat is nu juist? |:( |:( |:( - Of de wet is dusdanig gemankeerd dat ze er beter niet had kunnen zijn.
  • "Om deze aanpassingen te kunnen maken, proberen wij op basis van onze websites die je bezoekt op internet een beeld te krijgen van je vermoedelijke interesses zonder een naar een persoon herleidbaar profiel op te bouwen."
    >> Ze willen dus een profiel maken dat precies zó generiek is dat het nèt niet uniek is. Dat is minstens, als je het op zo weinig mogelijk nare manier uitlegt, 'de grenzen van het betamelijke opzoeken' Maar onderlegde gebruikers vinden het onontkoombaar irritant omdat het -altijd- in je nadeel is om informatie waarop jij je beslissingen baseert te ontvangen van eender welke partij die tevoren over jou geïnformeerd was. Het vernaggelt de onderhandelingspositie op de 'vrije' markt en is dus altijd in het nadeel van de geprofileerde. Dit is steeds breder begrepen in de maatschappij, en mijn inziens is dùs langzamerhand van opzet - en mede-schuldigheid - sprake bij partijen die er willens nog aan meewerken.
Tesla ligt op technisch vlak (driveunit, accu en accubeheer) ver voor. Vooral door vergaande systeemintegratie (integrated chips). Vergelijk een filmpje (fullychargedshow) met een opengewerkte iPace maar met een "demontage" video van een Model 3. De elektronica uit de Jaguar lijkt een jaren 80 dect telefoon ten opzichte van "iphone" Tesla. Ook het feit dat de Tesla bijna compleet via OTA updates aan te passen valt, ten opzichte van "slechts" de BMS van de Jaguar, is opvallend.

Op zelfrijdend gebied is het lastig te zeggen wie er voor ligt. Vooral hoe duurzaam die voorsprong is. GM is bijvoorbeeld los aan het gaan met "mappen" van weggedeeltes. Anderen gebruiken Lidar om snel een beeld van de omgeving te krijgen. Tesla wil via "View plus radar met AI" een all-weather, all places systeem maken.

Door mappen en Lidar kan je snel tot een bepaald niveau komen. Maar nooit tot een all weather systeem dat volledig functioneert in "onbekende" situaties. Via computer vision met radar lijkt me een meer "ingewikkelde" manier van autonoom rijden ontwikkelen, maar wel eentje waarmee je de "eindstreep" kunt halen.

De EU heeft al wetgeving actief welke vereist dat publiekelijk toegankelijke DC snellaadstations voorzien zijn van CCS stekkers (Type 2 met twee extra DC pinnen). Dit geldt voor alle nieuwe laadlocaties en ook de verbouwlocaties. Ieder land past deze regel iets anders toe.

Aan het eind van het jaar komt Tesla met de "versie 3" Supercharger. Er zijn geruchten dat er per laadstation twee kabels komen. Eentje met alleen de "type2" aansluiting (huidige kabels) en een CCS kabel. Beide vloeistof gekoeld. Het zijn geruchten...we wachten af ;).
Tijd voor de EU om universele laadstations te eisen, net zoals ze dat eisen bij mobiele telefoon laders.
Dat is het probleem niet - die hebben we al. Dat zijn de normale stopcontacten, én de CCS laders.

Het staat auto- en telefoonfabrikanten vrij om snellaadstations te ontwikkelen, zolang die maar aanvullend in plaats van vervangend zijn. Het is geen EU doel om innovatie te stoppen, maar innovatie moet niet ten koste gaan van bestaande infrastructuur.
Het nadeel is dat ze het vooral over de 50kw laden hebben, en dat 100kw mogelijk is, dit is nog steeds te langzaam.

Maar wel eens dat het zeker de goede kant op gaat.
Tesla loopt half voorop. Tesla verkoopt auto’s die ze niet kunnen maken. Het zijn gewoon halve prototypes, niet geschikt voor massa-productie.

Tegen de tijd dat jij een Tesla Model 3 kan kopen, heeft iedere andere fabrikant een vergelijkbare elektrische auto.

En dat is prima. Tesla schudde de autowereld gewoon even wakker.

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 11:56]

tesla fabriceert meer dan 50% van alle autobatterijen wereldwijd. De kans dat je elektrische wagen de komende jaren een tesla zal zijn is dus op zijn minst even groot. (Tenzij reikwijdte niet belangrijk is voor jou)
Zelfs als we hybrides negeren (waar ook batterijen inzitten en echt als warme broodjes worden verkocht), is de Nissan Leaf een factor 4 keer meer verkocht dan Tesla. De BMW i3 (de puur elektrische dus), Renault Zoe en Nissan Leaf zijn allemaal meer verkocht dan Tesla (in Europa, bron: wikipedia)

Tesla Model S is een niche auto vol ellende en kinderziektes. Lekkende daken, achterlichten en deuren, en gigantische onderhoudskosten, en dus extreem dure verzekeringen. (check eens Independer met een kenteken van een Tesla op marktplaats). De Model 3 is niet verkrijgbaar.

De Massa rijdt straks gewoon in de nieuwe generatie E-auto's van de huidige merken die qua bereik per jaar hard toenemen.

Zie bijv. de Hyunda Kona Electric: 64kWh accu in een auto voor €39.195, en is vanaf deze maand verkrijgbaar. Of de Nissan Leaf 2019 met 60kWh accu die over een paar maanden op de markt verschijnt.

Wat denk je dat straks massaal op de laadpaalparkeerplekken zal staan? Een kleine Tesla Model 3 die je nergens kan krijgen, of een 39K 4% bijtelling SUV? Ik weet waar ik mijn geld op zou inzetten als ik moet gokken. Nederlanders zijn gek op lage bijtelling SUVs, of ben je de outlander al vergeten? :D

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 12:55]

Tesla Model S is een niche auto vol ellende en kinderziektes. Lekkende daken, achterlichten en deuren, en gigantische onderhoudskosten, en dus extreem dure verzekeringen. (check eens Independer met een kenteken van een Tesla op marktplaats). De Model 3 is niet verkrijgbaar.
Huh, welke kinderziektes en ellende?

Ik heb al 3 jaar een S-90D. Geen onderhoudskosten want hij is nog niet in de garage geweest. Geen enkele issue.
Mijn kameraad heeft een S-P85D. De signature edition, hij rijdt nu dus bijna 5 jaar met zijn auto. Geen issues, behalve eenmalig de airco kapot geweest. Welk onderhoud?
Mijn buurman had een S-P90D, heeft deze na een jaar ingeruild voor een X-P100D. Met de S had hij 0 issues. Met de X heeft hij wel wat last van de achterportieren problematiek. Geen onderhoud aan beide auto's.

Bij elkaar zitten we al ruim over de 500k km'ers. Ik heb nog nooit een brandstofauto gereden met zo weinig issues! Daarnaast is mijn tank iedere dag vol zonder dat ik naar zo'n stink station moet rijden om diesel over mijn handen te laten lekken of in een plas diesel stap en heel de vloerbedekking van mijn auto naar diesel stinkt.

Dit jaar al op wintersport geweest naar Oostenrijk. Tesla was iedere ochtend lekker warm en niet krabben.
Nog naar Oostenrijk F1 geweest samen met de Tesla en een brandstof auto. Was een experiment tussen mij en een vriend. Die reed er 14uur op en ik 15:30 min. Dus toveel tijd verloor ik onderweg ook niet, gelijktijdig weggereden en allebei zo vlot als het veilig toeliet te rijden.
Nu net terug van 3 weekjes Italie met de Tesla. Wel 1x op 0% energie gezeten, maar toch nog de supercharger gehaald op "accudampen".

Enige nadeel is dat de auto van binnen niet zo Premium is als een Mercedes, Audi, Volvo of BMW. Je merkt daar echt het verschil dat Tesla nog beginnend is.

Jammer dat je zo ongefundeerd roept dat het een bak vol ellende is. In de praktijk merk ik iets anders.
Ik ben blij voor je dat jouw Tesla vrij is van kinderziektes, maar de Tesla van mijn collega niet. Maargoed, al waren ze perfect (dat zijn ze niet), dan zijn alle andere argumenten nog steeds relevant: Het is en blijft een niche-auto en geen voor-de-massa auto.

Is dus niet ongefundeerd... maar goed. Is ook allemaal niet relevant, want de Model S is veel duurder dan al die andere elektrische auto's die ik noem.

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 13:39]

Je negeert totaal het feit dat de elektrische auto markt een enorme groeimarkt is. Meer spelers zorgen voor een grotere markt en niet zozeer voor verdeling van de bestaande markt. Het zijn de autobouwers die niet bezig zijn met elektrificatie die marktaandeel gaan verliezen.
Welke autofabrikant is niet bezig met bouwen van elektrische auto's? Volgens mij hebben alle grote merken al aangegeven een elektrisch model te ontwikkelen of ze hebben al een leuke.
De meesten inderdaad wel, kan er zo niet 1 (van de grotere) verzinnen die het niet heeft. Maar het zijn vaak nog wel reguliere modellen die elektrisch zijn gemaakt. Vind ik niet een hele serieuze poging. Veel bestaande merken betreden maar heel erg voorzichtig en halfslachtig de EV markt. Echte koplopers zijn er nog niet.
Deels eens, maar tegelijkertijd begint het toch wel aardig te komen hoor. De komende jaren zullen er echt wel flink aantal merken met een 60kWh model op de markt komen. Voordat je een Model 3 gewoon kan bestellen zonder jaren wachttijd, kan jij ook een E-Golf 60kWh of een Volvo E40 60kWh uit de showroom wegrijden. En Hyundai Koga E gaat wel echt flink storm lopen naar mijn idee. €40K voor een 60kWh elektrische SUV? Die zal zakelijk goed lopen denk ik.

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 16:08]

Ik hoop het! Een tesla is voor mij nu te duur. Met mijn lengte denk ik aan de model 3 niet een goede auto te hebben (al kan dat in de praktijk meevallen). Vind het verder een prachtig merk, maar ik denk niet dat ik er voorlopig in rijd. De keuzecriteria is voor iedereen anders. Zoals ik zei de EV markt gaat alleen maar groeien. Tesla blijft (als ze het overleven) ook wel groeien. Ze zullen denk ik voorlopig niet het grootste marktaandeel hebben, maar is dat perse nodig?
Ik ben 2.04m. Ik heb een Tesla Model S. Het is, ondanks dat het een lage auto is de ruimste waar ik in gezeten heb. Ik zet de stoel helemaal naar achter, en dan is er voldoende ruimte voor iemand om normaal achterin te zitten (genoeg been ruimte). In mijn vorige auto kon er dan niet iemand meer achterin, omdat de stoel bijna tegen de achterbank aan zat.

De M3 schijnt (maar ik heb 'm uiteraard nog niet gezien) nog iets ruimer te zijn, met name qua hoofdruimte.

Concessie die ik heb gedaan is het dakraam achterwege laten. Die zorgt voor een extra balk t.h.v. de zonneklep, en die neemt wat zicht weg bij mij.

De MX is uiteraard nog een stuk ruimer, met name ook 1 groot stuk glas, dus die zou nog beter zijn. Maar de MX vind ik niet mooi.
Dat is nog eens 4 cm langer dan ik. ;).
Hoe is je zicht op de hoog geplaatste verkeerslichten?
Nu heb ik geen dakraam maar wel een groot raam met een zonnescherm wat een soort rolscherm systeem is. Ideaal.

Eerlijk gezegd ben ik nu wel een beetje verwend met een vrij hoge zit. Ben er wel huiverig voor. Model S zal het nooit worden wat betreft kosten, maar de 3 .... ?? Misschien.
Stoplichten kan ik prima zien als ik niet vooraan sta. Als ik dat wel doe is het wat lastiger. Soms kan ik ze zien door het dakraam.
Hoeveel Tesla's ken je verder naast die van je collega? Als Tesla een niche auto is, waarom wordt hij dan meer verkocht als de andere auto's in zijn klasse?

https://www.autoblog.nl/n...-klasse-en-7-serie-107000

Tesla is verre van perfect, maar om nou te zeggen dat het een en al ellende is laat zien dat je niet weet waar je over praat.
"In zijn klasse" en dan een 7-serie en S-klasse erbij pakken. Ik weet niet hoor, maar de 7-serie en S-klasse zijn auto's van over de 100.000 euro. Een Tesla Model S is goedkoper (tenminste, het goedkoopste model), heeft veel lagere verbruikskosten (geen benzine/diesel) en allemaal belastingvoordelen. Al die feiten samen maakt een leuk uitgeruste Model S bijna de helft goedkoper dan een 7-serie of S-klasse. Niet zo gek dat-ie dan populairder is.

Jan Modaal koopt zo'n auto niet, want het is buiten zijn prijsbereik, dus vandaar dat ik het een Niche-auto noemde.

Een Tesla Model S zakelijk leasen kost je overigens niet meer dan een Volvo V90 als je alle belastingvoordelen meerekent. Een 7-serie of S-klasse kost je VEEL meer.

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 16:05]

Tenzij je amper kilometers doet (maar waarom koop je dan een dure wagen) zou ik af en toe toch eens langs de garage gaan voor onderhoud zoals het nakijken van o.a. de remmen, filters van de A/C, ... . Er is een reden waarom ook Tesla een onderhoudsplan heeft voor zijn wagens (naast dat het hen geld opbrengt).

Ik weet ook niet hoe jullie dat in NL doen dan. Maar ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst diesel op mijn handen heb gehad of er met mijn voeten ben ingetrapt in een tankstation.

Een goede Tesla waar je zonder problemen van kunt gebruik maken is een genot om te bezitten. Net zoals elke wagen waar je geen omkijken naar hebt.
Nissan leaf heeft niet dezelfde reikweidte dus dat is appels met peren vergelijken. Nogmaals als we het hebben over de puur elektrisch aangedreven wagens dan gaan deze 50-60% van tesla komen. Tesla model S staat aangeschreven als een van de meest geliefde wagens bij de klanten. Dat jij negatieve krantenartikels over enkele probleemgevalletjes leest doet daar niets aan af.
Jij leeft echt in een fantasiewereld geloof ik.
Nogmaals als we het hebben over de puur elektrisch aangedreven wagens dan gaan deze 50-60% van tesla komen.
De Nissan Leaf, BMW i3 en Renault Zoe zijn allemaal puur elektrisch aangedreven wagen, dus die tellen gewoon mee. Zelfs NU AL komt nog geen 10% van de elektrische aangedreven wagens van Tesla af. Maar ja, als je alle auto's van niet-Tesla niet meerekent om willekeurige redenen... 100% van de puur elektrische Tesla's komen van Tesla af ja.
Nissan leaf heeft niet dezelfde reikweidte
De Nissan Leaf heeft een 40kWh accu. In begin 2019 is er een Leaf met 60kWh accu. In 2018 (vandaag dus) is er een €40K SUV van Hyundai met 60kWh accu. Zowel de Nissan als de Hyundai kan je eerder geleverd krijgen dan een Model 3 en hebben het bereik van een Model S maar dan 40K.

De Tesla Model 3 heeft een 50kWh accu, en die is niet verkrijgbaar. De Hyundai Kona E met 60kWh batterij kan je deze maand al geleverd krijgen.
Tesla model S staat aangeschreven als een van de meest geliefde wagens bij de klanten.
Het is ook een super leuke auto. Rijdt heerlijk, lekker vlot, en trekt zeker de aandacht. Ik zou 'm best voor de deur willen hebben staan, maar ik vind 'm simpelweg te duur. Geen zin om 1500 euro per maand aan lease te betalen. Ik wacht wel op een 60kWh E-Golf ofzo :)
negatieve krantenartikels
Mijn collega heeft een Model S P85

[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 13 augustus 2018 13:44]

Jij leeft echt in een fantasiewereld geloof ik.


[...]

De Nissan Leaf, BMW i3 en Renault Zoe zijn allemaal puur elektrisch aangedreven wagen, dus die tellen gewoon mee. Zelfs NU AL komt nog geen 10% van de elektrische aangedreven wagens van Tesla af. Maar ja, als je alle auto's van niet-Tesla niet meerekent om willekeurige redenen... 100% van de puur elektrische Tesla's komen van Tesla af ja.
(...)
Voor Europa ja, omdat de Model 3 nog niet beschikbaar is, lees je eens in over de US markt, laatste cijfers van juli:

https://www.teslarati.com...ustained-production-ramp/

- July Model 3 sales estimates: 14,250 vehicles (best selling EV in US market)
- 7th place in GoodCarBadCar‘s list of America’s Top 20 Best Selling Cars
What then, of competing electric vehicles from other manufacturers? The Model 3’s main rival, the well-reviewed Chevy Bolt, has appears to have plateaued its sales in 2018. Estimates of the Chevy Bolt’s sales this year show that the vehicle has likely sold around 1,100-1,700 units every month since January, putting it below the Model 3’s numbers in 2018 so far. By July, the Model 3 is estimated to have outsold the Chevy Bolt EV 12:1
Ik ben benieuwd hoe goed-ie gaat verkopen dan in Nederland / Europa wanneer-ie komt. Zelfs wanneer de Model 3 er is, denk ik dat de markt alsnog grotendeels gedomineerd zal worden door Hyundais, Zoes, E-Golfjes, etc. Maar we gaan het zien: Leuke tijden!
De Nissan Leaf heeft een 40kWh accu. In begin 2019 is er een Leaf met 60kWh accu. In 2018 (vandaag dus) is er een €40K SUV van Hyundai met 60kWh accu. Zowel de Nissan als de Hyundai kan je eerder geleverd krijgen dan een Model 3 en hebben het bereik van een Model S maar dan 40K.
Hier even een flinke kanttekening, het bereik van de Nissan Leaf is substantieel lager dan dat van de model S, en niet alleen als we naar de 85 of 100kWh accupakketten kijken. Van de winter een Leaf te leen gehad van de garage, en het was wel heel spannend om (buiten de spits) van Haarlem naar Utrecht te rijden en terug. Alleen de heenweg had al meer dan 50% van accuvermogen gekost, en dat zonder in de file terecht te komen of buitensporig hard te rijden. Op de terugweg max 80 moeten rijden en alle gemakken uit moeten zetten om nog net weer terug te komen. Zenuwslopend en verdomd koud avontuurtje zo zonder laadpas. Als de moderne Leaf zo'n 10% per jaar terug loopt zou ik over een paar jaar met deze auto de heenweg niet eens redden.

Wil verder niet wegnemen dat je gelijk hebt mbt de aantallen, er is inmiddels meer dan Tesla te verkrijgen als je puur elektrisch wilt rijden, en de goedkopere modellen zijn ook goed beschikbaar, waar dat van de model 3 niet gezegd kan worden. Goede zaak!
Dus Tesla heeft wereldwijd de grootste volume wat betrefd productie van batterijen voor autos.
Een i3 heeft een beperkte bereik tov de gemiddelde tesla, dus je vergelijkt appels met peren.
Aantal wagens x hun batterijcapaciteit en tesla komt zeker boven jou fantasiegetal van 10% hoor.
Btw de wereld is groter dan nederland alleen.

Leuk dat andere wagens ook lekker rijden volgens jou maar ik baseer me op consumentenrapport.
Dus dat jij iemand kent met een Tesla, ook leuk voor jou. Maar ik ken ook iemand die apple ruk vind, maar de markt zegt duidelijk iets anders. (misschien ook de reden waarom diene hyundai "verkrijgbaar" is.
Nogmaals als we het hebben over de puur elektrisch aangedreven wagens dan gaan deze 50-60% van tesla komen. Tesla model S staat aangeschreven als een van de meest geliefde wagens bij de klanten. Dat jij negatieve krantenartikels over enkele probleemgevalletjes leest doet daar niets aan af.
wow dus Tesla zal in de toekomst 50-60% van alle elektrische auto's gaan maken ?
Die uitspraak kun je toch niet serieus nemen.
bij gelijke rijafstand inderdaad.
Als je tevreden bent met 200km bereik dan kan je er 2.5x zoveel maken ... tja.
50-60% sorry maar 200km je hebt het misschien over auto's nu.
De elektrische auto staat helemaal aan het begin van de ontwikkeling. In totaal is het nog een fractie van het totaal aantal verkochte auto's.
Dat de hoeveelheden zullen stijgen weet iedereen, dat bereik in de toekomst groter zal zijn weet ook iedereen.
Dus hou a.u.b op met onzin te roepen alsof Tesla voor 50% die markt gaat domineren. dat gaat gewoon niet gebeuren. Ze kunnen nu al niet snel genoeg auto's produceren dus laat staan dat ze straks 20 of 50 miljoen auto;s moeten produceren. Dat betekend 50% marktaandeel straks.
Hier een link met de claim van elon musk.
Tenzij elon liegt, mag het duidelijk zijn dat tesla marktleider is betreft batterijen voor elektrische wagens. En aangezien dit een van de onderscheidende elementen is voor elektrische wagens mag het duidelijk zijn dat tesla wat dat betreft stevig de markt in handen neemt op korte termijn.
Merk ook op dat andere autofabrikanten ook batterijfabrieken kunnen bouwen, maar dat kan tesla ook, en dat hebben ze reeds aangekondigd. Een in china (waarvan de aanbestedingen reeds gestart zijn) en een in europa... de exacte locatie zou in de loop van dit jaar nog aangekondigd worden.
Ik snap verde niet wat ik jou nog kan uitleggen. Ja andere fabrikanten bouwen meer wagens ... nee ze kunnen niet meer elektrisch rijvolume aanbieden, want dat staat of valt met batterijproductie.
Het is alles op dit moment het zegt totaal niets over de toekomst. Tenzij jij wil gaan beweren dat Tesla of 5 jaar nog steeds 50% van alle elektrisch auto's denk te gaan maken.
Ik heb mijn Tesla Model S gekocht in 2016 en rij daar dus al zo'n goede 2 jaar in rond. Probleemloos.

"Vol ellende en kinderziektes"? Dacht het niet. Wat je schrijft is "anekdotaal bewijs uit de derde hand".

Het is werkelijk een wonderauto. Als hij stuk zo gaan, kocht ik morgen een nieuwe.
De kans dat 50% van alle auto's verkochte over 5 jaar elektrisch zijn schat ik op.....0%.
De kans dat zeg 20-30% van alle verkochte auto's over 10 jaar elektrisch zijn schat ik op meer dan 90%.

Dat je nu 50% maakt ik leuk maar zegt totaal niet. Het is op het potentiële total nog helemaal niets. Over 5 tot 10 jaar zullen veel andere fabrikanten cq. toeleveranciers ook autobatterijen gaan bouwen, techniek op dat gebied staat ook niet stel.

Tesla is gewoon een autofabrikant die de markt heeft opengebroken, niets meer niets minder. Ze zullen echter zeker niet de enige zijn laat staan blijven. De vraag is eerder of ze over 10 jaar nog bestaan en als ze bestaan hoe groot of klein ze dan zijn.

Als je eens goed gaat kijken naar die industrie dan gaan daar gigantische bedragen in om. Kosten van ontwikkelen van auto's worden steeds duurder waardoor fabrikanten nu al samenwerken op vele gebieden. Het bundelen van krachten betekend lagere kosten. Tesla is op dat gebied nog helemaal alleen en moet alles zelf bekostigen, geen delen met anderen. Dat zie ik al als nadeel.
De grootste vraag is wat de prijs van de accu gaat doen? Gaat deze goedkoper worden door de doorontwikkeling en productiecapaciteit vergroting of duurder omdat deze schaarser wordt?
Behalve de accu hoeft een EV namelijk niet duurder te zijn dan een brandstofmotor. Als de accu vele malen goedkoper is dan lijkt mij dat de bouw van een EV goedkoper is omdat er veel minder onderdelen nodig zijn.

Indien dit goedkoper wordt dan zou het mij niet verbazen dat we over 5 jaar toch wel de 30-40% aantikken.
Prijs zal veel zeggen maar auto fabrikanten kijken meestal ook jaren verder. Voordat een nieuw model op de markt komt, contracten moet toeleveranciers zijn gemaakt ben je als snel 3 of 4 jaar verder.
Bestaande fabrikanten zijn daar nu al mee bezig en reken er maar op dat toeleverancier gegarandeerde business krijgen maar daar ook een afgesproken prijs aan zal hangen.

als over 5 jaar 30-40% van alle auto's elektrisch is, zullen we nu al met de infrastructuur moeten gaan beginnen. Denk zelf dat het nog wel iets langer zal gaan duren voordat je op 30 tot 40% zit.

Daarnaast bij dat % spreek je dan over nieuw verkochte auto's. Totaal aantal auto's is natuurlijk veel meer en voordat de auto die nu 2018 op de weg komt helemaal is afgeschreven ben je ook snel weer 10 jaar verder.
Wat betreft de infrastructuur kan de EV ook een oplossing zijn.
Door op piekmomenten ook stroom terug te leveren, en op dalmomenten in te kopen.
Maar inderdaad hier is nog wat doorontwikkeling voor nodig en dat is ook nog een 'bedreiging'.
Ben benieuwd wat ons stroomnet aan kan. Zo lang er een paar per wijk staan te laden is er denk ik niet een probleem. Het is om meer redenen verstandig om meer aan lokale stroomopslag te doen, want de overheid wil ons ook nog massaal aan de warmtepomp.
Tja met stroom inkopen en verkopen.

Weet niet of dat nu zo eenvoudig gaat.
Hang jij je auto aan hjet net betaal je gewoon de dure kw prijs inclusief btw en belastingen.
als je terug gaat leveren aan het net krijg je normaal de prijs zonder belastingen en misschien moet je zelfs nog btw in rekening brengen. De extra belasting krijg je echter niet als je stroom gaat leveren.

Weet dus niet hoe onze overheid dit gaat oplossen.
Misschien gewoon kale stroomprijs, transporttarief maar niet de extra energiebelasting.
Maar goed dan krijgen ze weer minder binnen en pakken ze het ergens anders weer.
Het is inderdaad de vraag hoe dat zal gaan met de energiebelasting. Waarschijnlijk het zelfde systeem als de nieuwe salderingsregeling voor zonnepanelen (welke nog in de maak is, maar we weten dat er gemikt wordt op een terugverdientijd van 7 jaar voor zonnepanelen en dat is niet veel slechter dan dat wat nu het geval is). Denk wel dat dit gestimuleerd gaat worden omdat het zo belangrijk is. We hebben dan namelijk minder piekvermogen nodig, en het netwerk is stabieler en vooral minder kwetsbaar.
Saldering is leuk maar neem ik nu bijv België dan zegt men daar meer dan 10kw zonnepanelen geen terugdraaiende teller meer en krijg je gewoon de normale stroomprijs en die is dacht ik zonder belasting 5 cent per kw. (zie link hieronder)

Als je dus je 80kw accu aan het net hangt ga je in België al ruim boven de 10kw uit.

Stroom zal in de toekomst sowieso goedkoper moeten worden als men heel Nederland aan de warmtepomp wil hebben.

De oplossing en wat je dan terugkrijgt zal niet eenvoudig zijn.

De terugverdientijd van nu 7 jaar is ook mede zo laag omdat de stroomprijs door belastingen voor particulieren kunstmatig hoog is. Als men de energiebelasting eraf zou halen en btw https://www.nieuwestroom....n-zakelijk-grootverbruik/

Zit je volgens bovenstaande site op een prijs van ca 5 cent per kw.
Tel daar btw en netkosten eens bij dan zit je op ze 8-9 cent per kw.
Als de stroomprijs zou dalen naar 9 cent per kw en jij er ook 9 cent voor terugkrijgt is het probleem dat de terugverdientijd van je zonnepanelen veel hoger gaat worden.
Iedere daling van de stroomprijs betekend hogere terugverdientijd van je zonnepanelen.
Ik denk niet dat stroom goedkoper gaat worden. Gas zal duurder worden. De accijns en BTW zijn ideaal om mensen met zonnepanelen voordeel te kunnen geven en op die manier plaatsing te stimuleren. Zelfde geld voor thuisaccu's. De politiek gaat m.i. deze tools om het gedrag van mensen te sturen niet los laten. In ieder geval niet de nu regerende partijen.
Toch is het wel iets voor de toekomst om over na te denken.

Neem bijv warmtepomp. Met huidige prijzen van stroom, door belastingen is een warmtepomp totaal niet rendabel te krijgen in de meeste huizen die verbouwd zouden moeten worden. Dan moet je dus de vraag stellen waarom we door belastingen zo een hoge stroomprijs maar ook gasprijs moeten betalen.

Aan de andere kant door die hoge stroomprijs is de terugverdientijd op zonnepanelen weer lager.
Maar goed welke kant moeten we dan opgaan.
Je hebt ook hybride warmtepompen. Elektriciteit is heel efficiënt tot een graad of 45/50. Daarboven wint gas. Als je het afgiftesysteem in huis niet kan afstellen op 40 graden dan neem je een hybride warmtepomp waarbij je elektrisch tot 45 graden stookt, en met gas de rest tot een graad of 70. Spaar je toch aanzienlijk gas uit. Gas gaat sowieso duurder worden lijkt mij want Groningen moet dicht.

Veel huizen zijn hiervoor wel geschikt en ook wel rendabel te krijgen.
Belastingen zijn gewoon een middel om te sturen. Als energie te goedkoop zou zijn dan zouden wij er minder zuinig mee omspringen. Het gaat niet alleen om zonnepanelen, maar ook om verspilling tegen te gaan zodat we overstappen op LED en dergelijke.

Maar dit wordt heel erg off-topic.
Ik maakte geen claim over ALLE wagens. Mijn zin duid duidelijk op "elektrische" wagens. En nee, dus ook geen hybride gebaksels, of een auto op fosiele brandstof die zo een 12V batterij heeft om zijn antiek dashboard te verlichten.
Het klopt dat je dat niet beweerde, toch is het antwoord van bbob1970 van toepassing. De gevestigde autofabrikenten zijn in staat om ongeveer 5 miljard euro per jaar te investeren. Op het moment dat ze accufabrieken nodig hebben, dan zetten ze die gewoon neer. Of eigenlijk niet, want de fabrieken staan er al: Ze sluiten een akkoord met hun huidige acculeveranciers en die gaan in de bestaande fabrieken lithiumaccu's i.p.v. loodaccu's maken. Misschien dat er wat productielijnen omgebouwd moeten worden, maar dat is het. Uiteindelijk is lithium-ion, een techniek die een beetje accufabrikant ondertussen in de vingers heeft.

Dat Tesla momenteel het merendeel van de elaktrische autoaccu's bouwt is een gevolg van hun marktaandeel in elektrische auto's, niet omgekeerd. Als hun marktaandeel zakt, zal ook hun marktaandeel in accu's zakken.
Sorry maar, Elon musk heeft reeds zelfs gezegd dat tesla meer een energiebedrijf wil zijn dan auto-bedrijf.

Dat Tesla momenteel het merendeel van de elaktrische autoaccu's bouwt is een gevolg van hun marktaandeel in elektrische auto's, niet omgekeerd

Helaas, het is exact omgekeerd.
Wat Elon Musk beweert is helaas niet voor waar aan te nemen. We zullen zelf met een onafhankelijke blik moeten kijken hoe het zit.
Sorry tot dusver heb ik Elon nog nooit horen "liegen". Ja hij maakt optimistische prognoses en voorspellingen, maar dat is iets anders dan rapportage van huidige situatie. En zijn claim is dat Tesla 50% of van wereldwijde productie van batterijen voor elektrische wagens heeft. De speculanten twijfelen over veel, maar deze claim blijkt volgens de meesten zeer geloofwaardig gezien de gigantische investering die ervoor werd gedaan.
Wat is jouw definitie van beter? De Tesla loopt op vele vlakken ook achter op de concurentie. En op welk gebied wil je concurentie zien?

Om goed autonoom te rijden heb je vooral goede software nodig. Hiervoor heb je o.a. real world data nodig om situaties te analyseren. Maar dat is zeker niet het enige.

En ook de concurentie zit niet stil. Je hebt steeds meer laadpalen waar je kan snelladen met CCS en Chademo. Ja, ze zijn net dat tikkeltje minder gebruiksvriendelijk. Maar echt bang hoeven zijn om het volgende snellaadstation te halen is meestal echt niet nodig. Zeker niet met de nieuwste wagens die een redelijk bereik weten te halen of in sommige gevallen zelfs verder gaan dan de Tesla.
Ik ken anders 2 verzekeraards die Tesla eruit hebben gegooid omdat het teveel kost om ze rijdend te houden. Zo goed zijn ze niet. Voor Amerikaans begrippen wel, maar daar kunnen ze ook geen autos bouwen :o
Tesla loopt op meerdere vlakken voorop. Hun elektrische auto's zijn veel beter dan de 'concurrentie' aanbiedt en tuurlijk ze kosten ook veel, maar er is tot nu toe nog niks op de markt die ze kan beconcurreren.
Dat zal allemaal wel, maar met een marktaandeel van net één procent, maken ze niet heel veel indruk op de Nederlandse markt. En wereldwijd is het aandeel nog veel kleiner. Dus al zijn ze dan volgens jou nog zoveel beter, de consument geeft daar blijkbaar niet zoveel om.

Als ik de verkooppraatjes mag geloven, heeft Jaguar met de iPace in Nederland dit jaar al ongeveer net zoveel auto's als Tesla verkocht. Dat is toch wel lullig voor Tesla, een nieuwkomer die in één klap net zo groot is...
Zo'n USP is het elektrische inmiddels ook niet meer natuurlijk, er zijn inmiddels andere fabrikanten die ook elektrische auto's op de markt hebben.
Hebben ze nog wel USP over? Heb t idee dat ze links en rechts keihard ingehaald worden.
Waarom niet?

Als Tesla weet dat ze bijvoorbeeld nooit Waymo kan overtreffen dan kun je beter vlucht vooruit proberen.

En dan achteraf suggereren dat anderen jouw open-source code gebruiken.

Perceptie is alles.
Grapjas. Waymo mocht willen dat ze in de schaduw stonden van wat Tesla inmiddels heeft bereikt. Bij autonoom rijden is het heel belangrijk dat extreem veel data hebt vanuit de praktijk.

Iedere Tesla die verkocht is logt data, zowel als hij op AutoPilot staat als wanneer het is uitgeschakeld. Als AP is uitgeschakeld dan staat wordt er gelogd in 'shadow mode': AP kijkt naar de situatie en vergelijkt de acties van de bestuurder met de acties die het neuraal netwerk zou nemen als het ingeschakeld was. Dat is echt waardevolle data.

De meeste recente cijfers (17-6-18) die ik van Tesla heb kunnen vinden is dat ze data hebben van 1,2 miljard mijlen op AutoPilot en nog veel meer data van de auto in 'Shadow Mode'

https://electrek.co/2018/...miles-shadow-mode-report/

Meest recente cijfers (6-7-18) die ik van Waymo kon vinden:

7 miljoen mijlen data van hun autonome voertuigen. Even een snelle rekensom leert dat ze 350x minder data hebben. Waymo vertrouwt bovendien op data die ze uit simulatiemodellen halen, wat nog geen real-world data is.

https://www.digitaltrends...ymo-7-million-test-miles/

[Reactie gewijzigd door matroosoft op 13 augustus 2018 12:34]

Waymo heeft 5 miljard mijlen gesimuleerde data. Dat is toch aardig wat ook al is het gesimuleerd. Vergeet niet dat Waymon van Google is. Toch een van de meest vooruitstrevende bedrijven op het gebied van machine learning. En in tegenstelling tot autopilot van Tesla rijden de auto's van Waymo al jaren zelfstandig rond met nauwelijks aanrijdingen. Autopilot is een hulpje en komt regelmatig in het nieuws dat ze bv. een knalrode brandweer wagen niet zien. https://www.wired.com/story/tesla-autopilot-why-crash-radar/ Waymo gaat binnenkort met Chrylser busjes en i-paces de weg op en zal hierdoor snel de achterstand op het gebied van praktijkmijlen inhalen.

https://www.theverge.com/...iving-car-data-simulation

Tesla is nog negatief in het nieuws geweest over het gebruik van componenten in autopilot die hier niet eens geschikt voor waren waardoor de leverancier de banden heeft verbroken . https://gizmodo.com/autop...-tesla-over-sa-1786661938
Dan noemen we niet eens de productieproblemen en alle problemen en schandalen (oa. https://www.cnbc.com/2018...han-revealed-workers.html) of de kwaliteitsproblemen https://cleantechnica.com...-3-build-quality-kia-90s/ binnen Tesla zelf die vakkundig de kop ingedrukt worden of Elon Musk die persoon de werkgever van lastige twitteraars opbelt. (en ja ik weet dat het iemand was die werkzaam was in de olieindustrie, maar het hoort niet). En dan nog 3 keer een nieuwe baas voor het autopilot onderdeel in 18 maanden. https://arstechnica.com/c...opilot-boss-in-18-months/

Tevens gebruiken ze geen lidar wat door alle andere bedrijven die zelfrijdende auto's maken gezien wordt als een essentieel onderdeel voor een rijdende auto.

[Reactie gewijzigd door m3gA op 13 augustus 2018 13:21]

Dus jij bent van mening dat volume aan data de kwaliteit van systeem zal verhogen?

Ik deel niet mening niet inzake dezes.

Waymo is 100% autonoom vanaf het begin.

Waymo heeft toestemming in bepaalde counties om autonoom te mogen rijden.

Ik heb geen clue waar Tesla autonoom mag rijden, maar los daarvan verkopen ze naar eigen zeggen geen autonoom auto systeem, maar een assistent.

"Schaduw mode" is leuke theorie. Er zijn vele auto's met een blackbox en o.a. verzekering trekken daar interessante informatie en statistieken uit. Echter de handelwijze van elke individu die handmatig rijd gebruiken om daaruit iets nuttigs te halen voor autonoom systeem slaat nergens op. (ik begrijp waar je redenatie vandaan komt).

Nog even los van is steek waarmee iets is gemaakt en de kwaliteit van de programmeurs.


Bovendien als er iets fout gaat terwijl je auto autonoom rijd, is er bij Tesla weinig te halen :)
Testdata is belangrijk heel belangrijk, maar is niet moeilijk om te vergaren. Wat moeilijker verkrijgbaar is, intelligentie. Hoe autonoom een auto wordt, is afhankelijk van hoe intelligent het brein van de auto gemaakt kan worden.

Intelligentie is heel belangrijk: Een bal op straat zegt bijvoorbeeld op zich niet zoveel. Tenzij hij uit een steegje naar voren komt, want dan is de kans groot dat er een kind achteraan komt lopen. Dit soort intelligentie is vooralsnog uitsluitend aan mensen besteed en is de reden dat volledige autonomie van auto's nog erg ver weg is.

Tesla en Waymo hebben op dit punt gewoon verschillende strategieën: Tesla kiest voor een snelle uitrol van een niet-volmaakt systeem. Inderdaad levert dat heel veel testdata op. Dat maakt het systeem echter niet intelligenter, het zorgt wel dat het meer verkeerssituaties goed kan interpreteren.

Waymo kiest een meer fundamentele aanpak: Het is volop aan het werk om de auto voldoende intelligentie te geven. Pas als het gewenste niveau bereikt is heeft het pas zin om de intelligentie met testdata te gaan trainen, anders kan je namelijk zodra je het systeem verbeterd hebt weer opnieuw beginnen. Bedenk dat Waymo gezegd heeft dat ze pas met concrete producten gaan komen als ze niveau 4 van autonomie bereiken (niveau 3 slaan ze over omdat ze niet in de praktijktoepasbaarheid van dat soort autonomie geloven).

Nu kan ik je verzekeren dat Waymo met zijn huidige testauto's heel wat testgegevens verzamelt. Het is voor Waymo evenwel nog niet logisch om het op de schaal te doen dat Tesla het doet. Het is duidelijk dat de auto's van Waymo op dit moment al over een hogere mate van autonomie beschikken en dus zou je zeker kunnen spreken van een voorsprong van Waymo.
Sorry maar dat is echt onzin. Waymo is echt veel en veel verder, ze hebben een hele vloot aan autonome auto's rondrijden zonder backup bestuurder. Tesla heeft nog niet eens een systeem waarmee je langer dan een minuut je handen van het stuur mag houden.

Opzich ook niet vreemd een Waymo auto is een stuk duurder dan een Tesla, omdat hij vol met (dure) sensoren zit.

Het is leuk dat Tesla een hele berg aan data heeft, maar data is 1 ding. Waymo heeft Google's AI kennis en ze zijn al veel langer bezig dan Tesla. Het is ook nog maar echt de vraag of Tesla uberhaupt ooit een volledig autonome auto kan maken. Tot nu toe is dat namelijk nog niemand gelukt zonder lidar en hele nauwkeurige kaarten (cm level nauwkeurigheid). Als blijkt dat autonoom rijden simpelweg niet mogelijk is met alleen radar en wat camera's (dus als lidar essentieel blijkt) dan zit Tesla met een berg nutteloze data.


Waymo rijdt alleen in bepaalde omgevingen (geofenced). Dat heeft dus ook te maken met het feit dat Google nog lang niet alles op cm nauwkeurigheid heeft gemapped.

Ik vraag me ook af wat volgens jou Tesla allemaal heeft bereikt? Ja ze hebben veel gegevens, maar thats it. Ze hebben een geavanceerd lane keeping systeem, van autonoom rijden is helemaal geen sprake. Een systeem wat in sommige gevallen niet eens stilstaande objecten kan herkennen lijkt me verre van compleet. Persoonlijk denk ik niet dat Tesla binnen 3 jaar een level 4 systeem kan maken. Misschien zelfs helemaal niet. Waymo aan de andere kant zit dus nu al op een level 4 systeem. Ze hebben net 20.000 autos besteld en volgens Waymo zelf is dat genoeg voor een miljoen trips per dag.

In de US is het pakken van een Uber al zo normaal dat als Waymo deze markt gaat domineren ze binnen no time meer data per dag gaan verzamelen dan Tesla. Een gewone auto staat namelijk 90% van de tijd stil een robot taxi zou met goede software en planning bijna niet stil hoeven te staan (alleen om op te laden).
Als jij als autofabrikant hier gebruik van maakt betekend dat automatisch dat jij ook open source moet gaan werken. Laat ik nu denken dat ze software, kennis daarvan nu vooral voor zichzelf willen houden.
Moet je geen GPL gebaseerde OS / libraries gebruiken voor je product.
Volgens mij gaat het wel om software voor het automatisch rijden.
Tesla beschikt over veel gegevens uit de praktijk dankzij de aanwezigheid van Autopilot en hardware voor semi-autonoom rijden in tienduizenden voertuigen op de weg. Dat stelt het bedrijf in staat zijn beveiligingssoftware door te ontwikkelen.
Het gaat dus mogelijk om de veiligheidssoftware tijdens het rijden. Maar wat er nou precies wordt bedoelt wordt uit de tweet van Musk ook niet duidelijk.
Mijns inziens heb je gelijk. Om de tweet maar even te quoten:
Great Q&A @defcon last night. Thanks for helping make Tesla & SpaceX more secure! Planning to open-source Tesla vehicle security software for free use by other car makers. Extremely important to a safe self-driving future for all.
Lijkt dus wel degelijk om software te gaan die een relatie heeft met autonoom rijden. Maar inderdaad wordt niet echt duidelijk wat precies. Musk & Tesla hebben natuurlijk wel altijd gezegd dat ze als missie hebben om de ontwikkeling van groene, zelfrijdende auto's te stimuleren. Niet eens zozeer door ze zelf te bouwen maar ook door de concurrentie op gang te krijgen. Zo wil Tesla hun laadnetwerk ook beschikbaar stellen voor andere autofabrikanten tegen kostprijs. Alleen doet de concurrentie het graag zelf. ;)
Hoeft niet, veilig rijden houd ook in dat de besturing van je auto niet op afstand overgenomen kan worden door kwaadwillenden. Als er, op termijn, helemaal geen stuur meer in je auto zit heb je geen enkele manier meer om in te grijpen.
Daarnaast zijn er al meerdere opensource projecten voor autonoom rijden zoals Apollo van Baidu, Openpilot (en Librepilot), enz. Dus het is ook maar de vraag in hoeverre hele specifieke Tesla software gaat helpen voor andere auto's.
Beetje hussel artikel worden ;).

Elon heeft het gehad over beveiligingssoftware waarmee de auto's en de communicatie tussen de auto en het Teslanetwerk wordt beveiligd. Er worden grote hoeveelheden data verstuurd van de auto's naar het moederschip en Elon Musk is aardig paranoïde dat er iets met die communicatiekanalen gebeurt. Een prima houding voor beveiliging. Het gaat dus meer om beveiligingssoftware en niet "AutoPilot".

Een referentie naar een onderzoek wie vooroploopt op het gebied van autonoom rijden lijkt dan minder te passen. Ook omdat het onderzoek inhoudelijk nogal wat vragen oproept.

Ja, er komt een nieuwe feature voor de AutoPilot software...ook een nieuwe versie van de auto's zelf.

De nieuwe feature "invoegen, uitvoegen" (beste vertaling) is onderdeel van de "Enhanced Autopilot" optie. Dus de € 5000 optie waarmee geen autonoom rijden wordt verkregen. Nu niet en nooit niet. Dit niveau van AutoPilot zou met 4 van de 8 camera's moeten werken en men kan daarmee:

- snelheid vasthouden
- afstand voorganger behouden
- automatisch van rijbaan wisselen
- in je rijbaan blijven rijden
- automatisch inparkeren (file en overdwars)
- Summon optie (met keyfob/mobile app de auto vooruit of achteruit laten rijden zonder erin te zitten)
- uitvoegstroken nemen onderweg naar je bestemming
- invoegstroken nemen onderweg naar je bestemming

Volledig autonoom rijden "Full Self Driving, aka FSD" krijg je pas nadat je het volgende niveau AutoPilot koopt. In de toekomst zou je volledig zonder aandacht bij het rijden te houden van A naar B moeten kunnen. Overigens is daarvoor toch nog betere hardware nodig. Deze inhuis ontwikkelde chip (door ex AMD goeroes) komt over 6-9 maanden beschikbaar voor de auto's waarvoor FSD is betaald. Deze chip zou 10x sneller moeten zijn dan de huidige AutoPilot 2.5 hardware van Nvidia en bovendien meer redundancy moeten leveren. Deze AutoPilot 3.0 hardware wordt gratis in reeds geleverde auto's gestopt wanneer de eigenaar alle AutoPilot opties heeft betaald...direct bij bestellen of via de webshop update.
Dit gebeurt trouwens niet uit vrije wil. Ondanks dat er deze PR draai aan het verhaal wordt gegeven, is het vooral omdat ze anders worden aangeklaagd. Van 2013 tot 2018 heeft Tesla inbreuk gemaakt op de auteursrechten van Linux (de Kernel inderdaad) en hierop zijn ze dan ook aangesproken:
https://sfconservancy.org.../18/tesla-incomplete-ccs/

Het is goed dat Tesla nu gedwongen wordt om bij te gaan dragen aan de verdere ontwikkeling van het Linux ecosysteem, maar begrijp goed dat ze dit liever niet zouden doen. Vindt dat we best iets kritischer mogen zijn naar deze aankondiging, aangezien het nu wordt gepresenteerd als iets nobels van Musk.

Edit:
Verhaal met iets meer achtergrond info:
https://www.zdnet.com/art...urce-linux-software-code/

[Reactie gewijzigd door Eonfge op 13 augustus 2018 11:42]

Dit gaat niet over het linux gedeelte. Daar hebben ze inmiddels dus al de code voor beschikbaar gesteld. Dus wel even beter lezen voordat je een oude verhaal weer oprakelt, waar jij het over hebt is al weer van een heel tijdje geleden.
@Olaf van Miltenburg
Wat bedoel je met deze zin "Deze maand moet er een update uitkomen waarmee Tesla's op termijn volledig autonoom moeten kunnen rijden."
Ik begrijp hier uit; dat er een update komt die een toekomstige update mogelijk te maken.
Kan Tesla dan die update zonder die update niet in de toekomst autonoom rijden?
Musk heeft al in 2016 aangekondigd een coast-to-coast trip te doen. Waarbij een Tesla van New York naar L.A. zou moeten rijden zonder menselijke interventie. Tot op heden is die trip er nooit geweest, dus ik geloof echt totaal niet dat deze maand een update komt waarmee ze volledig autonoom kunnen rijden. Als Tesla dit veilig kon doen hadden ze al lang die trip gedaan en het als PR moment gepakt. Al helemaal nu ze steeds meer moeite hebben de geldstroom op orde te houden.
Dat is in de tweet van Musk ook niet gezegd. Hij zei dat binnenkort Tesla's V9 software uitkomt die verdere updates op het gebied van autonoom rijden mogelijk moeten maken. In de maanden erna worden dan van lieverlee nieuwe autonome functies ingeschakeld. het is dus meer een iteratieve aanpak dan wat jij zegt.
Glad you’re enjoying Model 3 & thanks for buying a Tesla! Major enhancements to Autopilot & fun games coming in a month with V9.0.
Het klopt overigens wel dat de coast-to-coast drive nog niet heeft plaatsgevonden. Die is onder andere uitgesteld vanwege een tweetal ongelukken die hebben plaatsgevonden met AP ingeschakeld. Er is nu verder geen definitieve datum genoemd, dus dat is afwachten. Musk herhaalde wel dat een coast-to-coast drive ook nu al mogelijk is, maar dat dat teveel dedicated code vereist. Dat zou dan ook niet echt een goed beeld geven van de stand van zaken.
De insteek lijkt me eerder dat in die update verdere vorderingen op dat vlak zijn gemaakt. Tesla verzameld veel data om de software af te stellen, dus het kan dat die update een nieuw datapunt registreert en verzamelt voor het autonoom rijden.
Dit geldt alleen voor nieuwere Tesla's die de benodigde hardware hebben.
Is dit een soort zelfde move als Volvo met hun driepuntsgordel?
Onder welke voorwaarden de beveiligingssoftware vrijgegeven gaat worden, zei Musk verder niet.
Dus het hoeft nog geen open source te zijn.

Ter vergelijking: onder bepaalde voorwaarden kan men ook de broncode van Windows inzien. Dat wordt shared source genoemd.
"Onder welke voorwaarden de beveiligingssoftware vrijgegeven gaat worden, zei Musk verder niet."

Als er voorwaarden worden gesteld is het al snel niet meer Open source naar mijn idee.
Dat 'autonoom' blijft een hachelijke onderneming, zeker met auto's. Ik kan me nog goed de beelden herinneren van Airbus die bij een vliegshow hun fly-by-wire paradepaardje aan het grote publiek voorstelde, met rampzalige gevolgen. Zie filmpje op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=7LyBTUuWm0w. Oorzaak: piloot wilde iets met het vliegtuig doen waar de boordcomputer een heel ander idee over had....
Dat 'autonoom' blijft een hachelijke onderneming, zeker met auto's.
Ik vind het pas autonoom als het hok zelfs zonder passagiers zelfstandig van A naar B kan rijden.
Ik wil niet hoeven en kunnen ingrijpen.
Mijn gedacht. Stuur de auto naar de garage voor een onderhoud en laat hem daarna terugkeren naar huis.
Op deze site http://www.iihs.org/iihs/...tures-in-road-track-tests onderaan zie je , aan de hand van praktijksituaties , toch dat Tesla bij de beste in de klas is . Model 3 is de beste leerling .
Hmm, ben benieuwd, krijgen we zoiets?

if(goingToCrashIntoEachOther) {
dont();
}
Dit zou nu al in dergelijke systemen moeten zitten:
if(CallingNotHandsFreeWhileDriving) {
fullStop();
turnOfEngine();
lockIgnition();
}

Maar nee. ik denk dat het wel wat geavanceerder is dan dit, maar zou wel eens willen grasduinen in dergelijke code :)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Tweakers maakt gebruik van cookies

Tweakers plaatst functionele en analytische cookies voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Deze cookies zijn noodzakelijk. Om op Tweakers relevantere advertenties te tonen en om ingesloten content van derden te tonen (bijvoorbeeld video's), vragen we je toestemming. Via ingesloten content kunnen derde partijen diensten leveren en verbeteren, bezoekersstatistieken bijhouden, gepersonaliseerde content tonen, gerichte advertenties tonen en gebruikersprofielen opbouwen. Hiervoor worden apparaatgegevens, IP-adres, geolocatie en surfgedrag vastgelegd.

Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Sluiten

Toestemming beheren

Hieronder kun je per doeleinde of partij toestemming geven of intrekken. Meer informatie vind je in ons cookiebeleid.

Functioneel en analytisch

Deze cookies zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website en het verbeteren van de website-ervaring. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie. Meer details

janee

    Relevantere advertenties

    Dit beperkt het aantal keer dat dezelfde advertentie getoond wordt (frequency capping) en maakt het mogelijk om binnen Tweakers contextuele advertenties te tonen op basis van pagina's die je hebt bezocht. Meer details

    Tweakers genereert een willekeurige unieke code als identifier. Deze data wordt niet gedeeld met adverteerders of andere derde partijen en je kunt niet buiten Tweakers gevolgd worden. Indien je bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je account. Indien je niet bent ingelogd, wordt deze identifier gekoppeld aan je sessie die maximaal 4 maanden actief blijft. Je kunt deze toestemming te allen tijde intrekken.

    Ingesloten content van derden

    Deze cookies kunnen door derde partijen geplaatst worden via ingesloten content. Klik op het informatie-icoon voor meer informatie over de verwerkingsdoeleinden. Meer details

    janee