De inlichtingendienst AIVD schrijft in zijn nieuwe jaarverslag van 2017 dat landen steeds complexere 'digitale spionageaanvallen' opzetten, die moeilijk te detecteren zijn. Dat gebeurt ook op Nederlandse doelwitten.
De dienst meldt dat onder de doelwitten bijvoorbeeld bedrijven, vitale infrastructuur en de overheid zitten. De aanvallen zouden complexer worden doordat ze 'van legitieme softwarefunctionaliteit en bonafide toeleveranciers' gebruikmaken. Dit maakt de inzet van malware overbodig, wat het gevolg heeft dat detectie wordt bemoeilijkt, stelt de AIVD. De dienst noemt geen voorbeelden van dit soort aanvallen, maar doelt wellicht op zogenaamde supply chain-aanvallen, waarbij een aanval bijvoorbeeld via een software-update plaatsvindt. Een voorbeeld daarvan was het CCleaner-incident van vorig jaar. In zijn jaarrapport over 2014 waarschuwde de AIVD nog voor een toename in het aantal gerichte aanvallen met malware.
De AIVD meldt verder dat hoewel beïnvloedingscampagnes niet nieuw zijn, ze steeds vaker met digitale middelen worden uitgevoerd. Het rapport vermeldt: "Met name Rusland is zeer bedreven in het heimelijk digitaal beïnvloeden van (politieke) besluitvormingsprocessen, beeldvorming en publieke opinie in andere landen. De afgelopen jaren vormen beïnvloedingsoperaties een steeds belangrijker onderdeel van de Russische buitenlandpolitiek." De inlichtingendienst zou bovendien hebben vastgesteld dat landen met 'offensieve digitale middelen' in Nederland inlichtingen verzamelen over personen uit die landen. De dienst heeft daarom de nodige instanties gewaarschuwd. Ook China wordt genoemd; dat land zou uit zijn op economische en politieke informatie.
In het rapport stipt de dienst ook de toenemende inzet van sociale media aan bij spionagecampagnes. Die richten zich steeds meer op organisaties die toegang hebben tot een grote hoeveelheid persoonsgegevens om zo het sociale veld van klanten en medewerkers in kaart te brengen. Ook in Nederland zouden 'statelijke actoren' aan de hand van de verkregen gegevens personen via sociale media zoals LinkedIn benaderen in de hoop informatie te verkrijgen over onder meer financiële en economische informatie.
Ten slotte constateerde de AIVD in 2017 een lichte toename in economische spionage in Europa ten opzichte van het jaar daarvoor. Daarbij waren bedrijven doelwit uit bijvoorbeeld de chemische en technische sector die banden of vestigingen hebben in Nederland. Daarbij zouden 'terabytes aan gegevens' zijn buitgemaakt die grote economische waarde hebben. De AIVD zegt de betreffende organisaties te hebben gewaarschuwd.
Uit de statistieken in het jaarrapport is op te maken dat de AIVD in 2017 in totaal 211 nieuwe medewerkers in dienst heeft genomen, waardoor het aantal fte is gegroeid naar 1796. De meeste nieuwe werknemers zouden onder meer ict-specialisten zijn. Het is de bedoeling om dit jaar nog eens 200 nieuwe mensen aan te nemen. Er zijn in 2017 in totaal 19 klachten tegen de AIVD ingediend. Twee daarvan zijn deels gegrond verklaard en zeven zijn 'naar tevredenheid van de klager informeel afgedaan'.