Verlamde vrouw bedient spraakcomputer met implantaten in thuissituatie

Een Nederlandse ALS-patiënte heeft elektroden op haar hersenen geplaatst gekregen om breinsignalen om te zetten in muisklikken. Hiermee kan ze letters selecteren, waarna een spraakcomputer gekozen woorden uitspreekt. Het is voor het eerst dat dit thuis gebruikt wordt.

De patiënte is verlamd en kan zelf niet meer spreken, maar kan via het implantaat communiceren met familieleden en haar verzorgers, meldt het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Ze kreeg bij een operatie via kleine gaatjes in de schedel twee elektroden op haar hersenen. Artsen plaatsten vervolgens draden onderhuids die met een zender onder haar sleutelbeen verbonden werden. De zender verstuurt de hersensignalen draadloos naar een computer, die deze omzet in muisklikken.

De communicatie verloopt via een scherm dat het alfabet toont en waarop letters een voor een oplichten. Door aan bewegingen van haar vingers te denken, kan de ALS-patiënte de juiste signalen uitsturen om met muisklikken letters te kiezen. Het systeem toont woordsuggesties op basis van de gekozen letters en kan op verzoek hele woorden verwijderen. Vervolgens kan een spraakcomputer de gekozen tekst uitspreken.

Bij de training voor het gebruik van het systeem, speelde de vrouw Pong en whack-a-mole-spelletjes. Ze wist direct na plaatsing van de implantaten een signaal te genereren en na zes maanden oefenen kon ze met een accuraatheid van 95 procent letters selecteren, schrijft New Scientist.

De medische wetenschap experimenteert al lang met dit soort brein-computerinterfaces, vaak met een soort badmutsen met elektroden, maar het is voor het eerst dat het ook in een thuissituatie ingezet wordt waarbij de interface relatief weggewerkt is.

De onderzoekers hebben hun werk gepubliceerd in het medische tijdschrift New England Journal of Medicine. De techniek zal bij nog twee patiënten ingezet worden, waarna ze hopen een internationale test te kunnen beginnen.

Reacties (37)

Wat ik me afvroeg is wat er zou gebeuren als het apparaat actief is terwijl deze persoon slaapt. Dit is geen 'klacht' qua functie maar puur interesse.

Ergens in je slaapcyclus worden motorische signalen "tegen gehouden". Daar er nu direct elektroden op een bepaald gedeelte van de hersenen zijn geplaatst vraag ik me af of dit puur op de motorische aansturing gebeurd en of dit voor of na de 'slaap blokkade' zit.

Ik ga er vanuit dat de dromen/innerlijke stem van de persoon gaan veranderen, en deze word vervangen door het (in gedachte) communiceren via de interface. M.a.w. als iemand droomt en het systeem zou aanstaan zou je dan kunnen meelezen met wat iemand in de droom zegt/denkt.

Dit systeem werkt met letters die één voor één oplichten. Door middel van een goede timing van het denken aan bewegingen van haar vingers, kan er een goede letter geselecteerd worden.

Er is dus geen sprake van directe mind reading.

Wat je wel kan zien is of iemand tijdens de slaap dezelfde trigger uitvoert (denken aan het bewegen van de vingers)

Misschien een rare vraag maar ik stel hem toch, hoe heeft deze vrouw die geen enkele communicatie naar buiten ''kon'' brengen hier toestemming voor gegeven?

Los van het emotionele stuk geweldige techniek, en lijkt me verschrikkelijk om jezelf niet te kunnen uiten, ik ben ook wel benieuwd naar de leeftijd van de vrouw, ALS is vaak het heftigst aanwezig rond 40ste en 60ste.

Begrijp me niet verkeerd maar dit kan invloed hebben op de lange adoptie periode van 6 maanden.

De meeste patienten beginnen met letterborden, daarna losse toetsenborden met een display om te eindigen bij een spraakcomputer met oog- of wangbesturing. Dus er is tijd genoeg geweest om toestemming te vragen en te communiceren.

Leeftijd heeft, helaas, weinig te maken met het verloop van de ziekte. Gemiddeld genomen is de levensverwachting van een patient 3 tot 5 jaar. Ongeacht de leeftijd en ook het verloop van de ziekte verschilt onzettend per patient.

Het Brabants Dagblad weet te melden dat deze mevrouw in 2008 de diagnose heeft gehad, zij zit dus behoorlijk buiten het standaard verloop. En dat is wellicht meteen de reden dat zij in aanmerking kwam voor dit implantaat.

.

[Reactie gewijzigd door xbeam op 15 november 2016 22:01]

Goed, ik herhaal alleen maar wat ik gedurende het ziektebed van m' n pa heb gehoord van het ALS Centrum, de huisarts en de monteur van de Tobii spraakcomputer. Heb via het ALS Centrum ook andere patienten nog ontmoet, maar waarschijnlijk is mijn info wat beperkter dan die van jou.

.

[Reactie gewijzigd door xbeam op 15 november 2016 22:01]

Er staat dat ze niet zelf kan spreken, niet dat ze helemaal niet kon communiceren. Misschien dat ze al een ander soort apparaat waarmee ze kon communiceren of had ze zich voordat ze compleet verlamd raakte al opgegeven/toestemming gegeven.

Ik denk hier aan Hollywood:
knipper één keer met je ogen voor A
knipper twee keer met je ogen voor B

.

[Reactie gewijzigd door xbeam op 15 november 2016 22:01]

Geweldig dat dit tegenwoordig kan!
Zonde dat ze dan weer een heel matig toetsenbord hebben gemaakt.

Toen ik dit vanochtend elders las, dacht ik meten aan dasher. Nu lees ik hier dat hier niet iets vergelijkbaars wordt toegepast. Ik heb de indruk dat bovenstaande mevrouw met dezelfde hardware en betere software (zoals dasher) nog sneller en accurater zou kunnen typen.

Ik heb de indruk dat bovenstaande mevrouw met dezelfde hardware en betere software (zoals dasher) nog sneller en accurater zou kunnen typen.

Begrijp me niet verkeerd, ik vind het echt top dat dit mogenlijk is, maar ik dacht inderdaad ook meteen hieraan.
Namelijk, het zal echt wel heel moeilijk zijn. Toch vraag ik mij of of deze mevrouw zich niet aan de traagheid gaat ergeren op den duur.
Ik hoop dan ook inderdaad dat ze betere software maken, of indien nodig, zelfs hardware.

Mijn vader was een ALS patient en ik denk dat de traagheid niet zozeer een probleem gaat zijn. Hij had een computer met oogbesturing van Tobii en later in zijn ziekte was het probleem dat zijn ogen spastisch werden waardoor de Tobii het allemaal niet meer zo soepel kon registreren.
Denk dat traagheid een stuk minder erg is dan de frustratie van het niet goed kunnen bedienen van je computer.

Daarnaast zal de snelheid alleen maar gaan verbeteren hier.

Ik denk dat het hier meer gaat over de hardware en niet de software. Dit is hoogstwaarschijnlijk dan ook toekomstgericht gebouwd, met ruimte om de software te upgraden.

.

[Reactie gewijzigd door xbeam op 15 november 2016 22:02]

Ben als truckchauffeur door heel europa rondgesjeesd met 80a90km per uur en heb dit 45 jaar gedaan en als je in het begin met een truck gaat rijden denk je ook dat het niet opschiet als je bvb vanuit Nederland naar Milaan moet rijden,15uur, en gaat het iriteren maar na een poos ga je aan die snelheid wennen en weet je niet beter en als ik in het weekend in mijn auto rij betrap ik mij erop dat als ik niet op de kilometerteller kijk ook zo n 80a90 rij en soms werd er ook wel eens getoeterd op mij omdat ik te langzaam rij.

Ik zou toch liever voor een badmutsachtige oplossing gaan. Het duurt niet lang meer tot de touchscreens op onze telefoons zijn vervangen door breinbesturing.

Probleem daarmee is dat er veel meer ruis in je signaal zit. Je schedel werkt als een soort van geleider waardoor je stukjes signaal van over het hele brein ziet. Dit kun je wel filteren, maar het is veel minder nauwkeurig. Denk daarom dat ze hier de keuze voor implantaten hebben gedaan ipv een badmuts.

Bedenk wel dat je zo'n badmuts de hele dag op hebt. Dat gaat irriteren op een gegeven moment en een ALS patient in dit stadium kan niet meer zelf krabben.

.

[Reactie gewijzigd door xbeam op 14 november 2016 12:12]

Kijk dat is nou echt innovatie.

Vind je? Hawking spreekt al tientallen jaren met behulp van een 'ingenieus' apparaat via zijn computer. Als die techniek al zo lang bestaat, snap ik niet dat er nog naar andere 'oplossingen' wordt gezocht.

haha..

Die vraag stond ergens anders ook.
Met de uitleg erbij waarom dit anders is (zeker als je ALS hebt).

Even iets meer in verdiepen graag

[Reactie gewijzigd door EdvanAl op 14 november 2016 12:35]

Hawking heeft ook ALS, al 50 jaar volgens de bronnen. Gek, terwijl de gemiddelde levensverwachting 3 tot 5 jaar is. Hele bijzondere man die Hawking...

Bij het onderste linkje wat refereert naar nejm.org kan je een video zien hoe het eruit ziet.

Erg knap! Maar het zal nog lang duren voordat dit voor de grote menigte beschikbaar is.

Het is te hopen dat de grote menigte dit niet nodig heeft. Zou slecht nieuws zijn voor de mensheid.

Tot! Het lijkt op een begin van de. "Ghost in the shell" cyberimplantaten.

Ik met 2 nfc chips in me handen kom niet verder als me huis/auto/werkplaats te openen of me telefoon te unlocken.

Misschien dat dit de grote doorbraak moet zijn om implantaten sociaal aanvaardbaarder te maken.

Wat doe je dan als je die 2 chips per ongeluk ergens neer legt en vergeet?
Sorry, kon het niet laten..

Ik heb er 1 in me linker en rechterhand. Ik kan ze nooit vergeten.

Zolang het een medische achtergrond heeft en het ten behoeve van een gemis is , prima.
`maar k'wou toch niet onnodig gechipped worden.
Als ze mijn auto willen kost het mijn handen? (bv)

Rechts tussen me duim en wijsvinger zit de chip. De nfc chip in me auto zit precies in het handvat waardoor ik geen rare of onnatuurlijke bewegingen moet maken om mijn auto open te maken.

Gewoon me hand op de handgreep zetten en eventjes wachten op confirmatie waarna ik mijn deur kan opentrekken. Je zou denken dat ik een keyless entry feature heb ( wat het eigenlijk ook is alleen is de key embedded in mijn hand en is het geen losse keyfob die binnen zoveel meter de auto unlocked )

Als ik op werk op thuis kom moet ik wel een ietsje raarder beweging maken, maar als ik mijn telefoon toevallig in mijn handen heb doe ik het met me phone. Een collega van mij heeft er 1 bij zijn sleutelbeen waar medische gegevens staan. En een ander is toevallig gelukt om loyalty kaart met nfc te kopiëren naar zijn implantaat waardoor hij op werk in de cafetaria aankopen kan doen met zijn hand.

En zo zijn er nog een paar toepassingen die ervoor gebruikt kunnen worden.

Medisch zal denk ik de grootste toepassing worden voor dit soort implantaten maar die zullen speciaal gemaakt worden voor medische doeleinden waardoor hij misschien niet te koop is voor de consument. Implantaten zoals een magnetische implantaat ( voor iemand die veel met bijvoorbeeld arduino's of raspberry's werkt ) kan het handig zijn om te "voelen" of er stroom op een draad staat of gebruik bij een telefoon met een gyroscoop ( net zoals de google cardboard knop ) zijn er nog veel mee toepassingen die niet medisch gericht zijn voor dit soort toepassingen.

Edit:typo's

[Reactie gewijzigd door l99030607l op 14 november 2016 11:49]

Dat ze ook precies het juiste stukje hersenen weten te vinden gaat mij mijn pet te boven. Geweldig knap dit, mooie ontwikkeling en erg interessant.

ik ga ervan uit dat het apparaat gewoon uit staat als ze " slaapt"
en het registreerd beweging voor letters, het weergeeft niet haar gedachte

[Reactie gewijzigd door evilweed op 14 november 2016 10:59]

Ik denk niet dat ze met een computer in bed ligt.. Maar zelfs als dat wel het geval is denk ik dat dromen en praten niet het zelfde stukje hersenen zijn. En mensen praten soms een beetje in hun slaap en zou zij dat ook doen zou dat nog niet erg zijn toch?

Artsen plaatsten vervolgens draden onderhuids die met een zender onder haar sleutelbeen verbonden werden. De zender verstuurt de hersensignalen draadloos naar een computer, die deze omzet in muisclicks
Die pc hoeft niet eens in dezelfde kamer zijn.

Uit dat zelfde stukje kan je eigenlijk ook halen dat je een muis beweegt, dus zou ze waarschijnlijk alleen hgdhcddhjussdcb typen.