Bedrijf brengt nog dit jaar lamp op basis van grafeen uit

Een lamp met een led waarbij grafeen als transparante geleider is gebruikt, ligt als het goed is nog dit jaar in de schappen. Volgens de makers is dit het eerste consumentenproduct met het veelbesproken materiaal. De lamp zou niet meer kosten dan een traditionele led-lamp.

Dat schrijft de University of Manchester op zijn site. De ontwikkeling van de lamp is een product van Graphene Lighting PLC, een spin-out van het Britse National Graphene Institute. Het bedrijf denkt dat de eerste lampen met enkele maanden in de schappen kunnen liggen.

De universiteit uit Manchester heeft veel op met het materiaal: grafeen werd in 2004 op de universiteit geïsoleerd door Andre Geim en Kostya Novoselov die daar in 2010 de Nobelprijs voor kregen. De lamp zelf ziet eruit als de klassieke gloeilamp, waarbij de led een coating heeft van grafeen. Helaas zijn de verschillende bronnen niet helder over de exacte werking.

Het NGI werd pas afgelopen week geopend en kostte 61 miljoen pond, zo'n 83 miljoen euro. De ontwikkeling van de lamp is voor een groot deel betaald door Canadese investeerders, maar de EU droeg ook een steentje bij aan het totale onderzoekscentrum, schrijft FT.

Ondanks de karige informatie, vond Tweaker mrtnvnl de research-paper die leidde tot deze lamp. Dank daarvoor!

Reacties (88)

[Gé Brander]

En wat is het voordeel van deze soort lampen?

Edit: Uit het bron artikel:
A graphene lightbulb with lower energy emissions, longer lifetime and lower manufacturing costs has been launched thanks to a University of Manchester research and innovation partnership.

Nog niet veel info. Hoeveel zuiniger? Hoeveel langere levensduur?

Ik vind dit niet een artikel dat Tweakers.net waardig is. Veel woorden weinig inhoud. Wat is de nieuwswaarde van dit artikel?

[Reactie gewijzigd door Gé Brander op 23 juli 2024 07:08]

[martijn k.]

The new bulb—developed by researchers at Manchester University where the material was discovered—uses a filament-shaped LED which is coated in graphene. The bulb, which is dimmable, is said to provide a brighter light than conventional LEDs, use up to 10 percent less energy and last longer, too. The Financial Times reports that the bulb could cost less than $20 when it goes on sale.

Bron: http://gizmodo.com/a-ligh...-on-sale-later-1694473498

Hoezo gloeidraad?

[letatcest]

Sommigen hebben het over een gloeidraaid, sommigen over een gloeidraaidvormige led. Zie verder: letatcest in 'nieuws: Bedrijf brengt nog dit jaar lamp op basis van grafeen uit'

[Schnoop]

Als de lumen vervolgens maar 50% zijn heb je er nog weinig aan.

Dit artikel brengt meer vragen met zich mee dan dat het nieuwswaarde heeft.

[Dazzyreil]

Er staat heel duidelijk "brighter light than conventional LEDs" of zie ik dit verkeerd?

[Armin]

Bij LED's wordt ook gelogendat het een lieve lust is. Zo wordt een 330 lumen LED lamp vaak verkocht als 40W gloeilamp equivalent terwijl die echt boven de 400 lumen hebben.

Daarnaast schijnt 'elke' lamp - inclusief lampen die verchrikkelijk lelijk licht hebben van 5600K - nog steeds legaal te mogen beweren dat het mooi warm 2700K is.

Er zijn er overigens die echt boven de 400 lumen zitten en inderdaad 2700K licht producten (zij het dan meestal met een maximale 80% kleurechtheid index) zoals diverse van Philips.

Dus als men nu roept 'beter dan LED' roep ik "Wat zijn de waarden van":

• watt per lumen
• prijs per watt
• kleurtemperatuur
• kleurechtheid

Pas dan weten we of dit echt beter is.

[Verwijderd]

Ik ga er vanuit dat ze niet gaan investeren in iets dat slechter is...

Overigens is het feit dat het langer meegaat niet van belang. De eerste led lampen die ik kocht, gaan 35000 uren mee, maar daar betaalde ik dan ook 30 euro voor.
Nu zijn led lampen veel goedkoper en gaan ze maar 10 to 15.000 uren mee. Kunstmatig wordt de levensduur dus verkort en dat zullen ze met deze grafeen lampen ook gaan doen. Anders koopt er niemand meer lampen en gaan de fabrieken failliet.

[Grrrrrene]

Ik ga er vanuit dat ze niet gaan investeren in iets dat slechter is...

Je moet het andersom zien: een wetenschapper krijgt alleen funding als hij resultaten boekt. Die zal dus doen wat binnen zijn macht mogelijk is om dit ook een betere lamp te laten zijn (op papier). Er wordt dus geïnvesteerd omdat wetenschappers deze claims doen en pas later zullen we als consument zien of dat een eerlijke weergave van de feiten was of verdraaid om de funding te behouden.

Wat betreft LED-lampen heeft Armin helemaal gelijk. Ik vind zelf de lampen van IKEA vrij constant van kwaliteit en Philips levert ook goede kwaliteit en mooie kleurtemperatuur. Uit China en bij vage webshops weet je nooit wat je krijgt. Daar heb ik groenig en blauwig licht gehad voor 2700K-specs, maar ook prachtig (extra) warm wit

Overigens is het feit dat het langer meegaat niet van belang. De eerste led lampen die ik kocht, gaan 35000 uren mee, maar daar betaalde ik dan ook 30 euro voor.

Hoe controleer je dat? Ik heb diverse led-lampen kapot zien gaan. Allemaal met claims als "10 jaar continu licht", dus bij normaal gebruik zou dat oneindig lang moeten zijn (mijn lampen branden niet 24/7).

Nu zijn led lampen veel goedkoper en gaan ze maar 10 to 15.000 uren mee. Kunstmatig wordt de levensduur dus verkort en dat zullen ze met deze grafeen lampen ook gaan doen. Anders koopt er niemand meer lampen en gaan de fabrieken failliet.

Maar mag je claimen dat je lamp zolang meegaat en tegelijkertijd de levensduur kunstmatig beperken? Vast niet, maar zoals ik al eerder zei: hoe toon je dat aan? Aan de andere kant boeit het me niet zo. Een goede led-lamp kost tegenwoordig 5-10 euro, dus hoe erg is het als er eens een kapot gaat? Ze gaan sowieso langer mee dan gloeilampen, die halen met moeite de 2k uren

[Verwijderd]

Dat is lastig te bewijzen. En ik vind dat ook niet erg. Het gaat mij er om dat de claim dat grafeen langer mee gaat niet relevant is omdat de levensduur van die lampen toch al kunstmatig verkort wordt. Lange levensduur is in de praktijk geen voordeel.

[Armin]

Niet zozeer kunstmatig maar ook de kwaliteit van de driver chips. De LED zelf gaat meestal lang mee, maar de IC die de power aanstuurt is een ander verhaal.

Ik heb ook een paar van die mooie Philips LED's die oorspronkelijk iets van 30-60 euro per stuk kosten. Prachtige lampen, maar dat was natuurlijk nooit een commercieel sucess geworden. Als je nu een LED koopt zit er een veel goedopere en simpelere 'driver' chip in. Die gaan dan 'maar' 10 a 20K uren mee, maar kosten een tientje. Had men dat niet gedaan was LED nooit doorgebroken.

[Verwijderd]

....duz gewoon bullshit over die langere levensduur wat ze vertellen.

[Verwijderd]

Ik ga op een artikel van T.net wachten wat deze techniek met DIT techniek gaat uit komen.

[mae-t.net]

1 luum, 2 lumen? Lumen is een eenheid, geen grootheid (natuurkundig) en bovendien is het "het aantal lumen is" enkelvoud (taalkundig). Ik veroorloof me deze opmerking omdat deze basisbegrippen handig zijn als je begrijpend wilt lezen en schrijven, en daar ging het met jouw reactie juist mis:

Lumen is een eenheid voor de grootheid '"uitgestraald licht" (de lichtstroom om precies te zijn). Er staat dat hij "brighter" is, dus zogezegd "meer lumen" heeft. Hij kan dus nooit "50% van de lichtstroom" hebben vergeleken met een evenveel verbruikende gewone LED.

[Reactie gewijzigd door mae-t.net op 23 juli 2024 07:08]

[Sammiege]

1 seconde, 2 seconden, toch ook een eenheid van de grootheid tijd.

[mae-t.net]

Scherp gezien! Maar het aantal seconden is ook nooit zonder n. Voor een ongedefinieerd aantal wordt meervoud gebruikt, kennelijk. Toch is het ook ongebruikelijk om in andere formuleringen over 1 luum te spreken.

[Reactie gewijzigd door mae-t.net op 23 juli 2024 07:08]

[Gé Brander]

Inderdaad. Helemaal geen gloeidraad!

[laserdesign]

uses a filament-shaped LED
Filament is gloeidraad

[letatcest]

Ik kon er verder vrijwel geen goede info over vinden. Het eigen persbericht zegt helemaal niets over de werking, de Financial Times heeft het over een gloeidraad met een coating van grafeen en Gizmodo heeft het over een gloeidraaidvormige led met een coating van grafeen.

M.i. is het een reclamecampagne voor het voor veel geld gespondorde, net geopende National Graphene Institute. Nergens een goede foto of filmpje, zelfs niet van het gebouw zelf. Toch besloten we het wel te publiceren, ondanks de karige info.

Ook ik wilde graag weten hoeveel power dat ding dan zou verbruiken, hoeveel lumen, etc. etc. dingen waarvan je mag verwachten dat ze bekend zijn als iets 'binnen enkele maanden' opin de schappen ligt. Mochten we dat toch nog ergens tegenkomen, dan updaten we de boel uiteraard nog

Edit 2: zie ook deze reactie met research-paper: mrtnvnl in 'nieuws: Bedrijf brengt nog dit jaar lamp op basis van grafeen uit'

Edit: het artikel enigszins aangepast, na wat zoekwerk lijkt het erop dat het gaat om een LED met grafeen als transparante geleider, net zoals indium-tin-oxide dat is bij 'normale' leds, deed me denken aan iets wat ik 100 jaar terug schreef op t.blogs: Hedendaagse wetenschap in het kort: Touchscreens van koolstofnanobuisjes?

[Reactie gewijzigd door letatcest op 23 juli 2024 07:08]

[mux]

De grafeen in deze LEDs wordt gebruikt als potentieel gemakkelijker te sourcen vervanging van ITO (indium-tin-oxide). Het probleem met indium is dat het een zeldzaam metaal is dat min of meer geheel in China wordt gedolven, en in alles noodzakelijk is waar transparante geleiders nodig zijn, zoals het scherm waar je nu ongetwijfeld naar kijkt. ITO is bovendien vrij moeilijk te recyclen uit oude schermen.

Grafeen is van zichzelf niet transparant, maar doordat het veel dunner is dan de golflengte van zichtbaar licht, maar nog steeds extreem goed geleidt (voor hoe dun het is), is het een potentiele vervanger van ITO.

Er zitten een paar grote nadelen aan grafeen, en dit is deels de reden dat we dit nu alleen in LEDs zien toegepast:
1) grafeen is maar 1 atoom dik, per definitie (anders zou het grafiet heten). Hoewel het van zichzelf goed elektriciteit geleidt ten opzichte van andere materialen die zo dun zijn, heeft het alsnog best een hoge weerstand waardoor het nog steeds niet even goed is als ITO
2) grafeen kan nog niet gemakkelijk defectvrij in grote hoeveelheden worden gemaakt. Wederom; LEDs zijn klein (véél kleiner dan bijvoorbeeld een LCD-computerscherm) dus het is een goede plek om het voor het eerst uit te proberen
3) grafeen is moeilijk 'beter' te maken. Als je een lagere oppervlakteweerstand nodig hebt bij ITO, maak je de ITO-laag gewoon dikker. Dat kan bij grafeen niet. Dit beperkt de toepasbaarheid van grafeen als transparante geleider.

Als je ooit weer technieuws wilt publiceren waarvan de bronnen moeilijk te vinden zijn, dan stellen de subreddits /r/futurology en /r/science zelden teleur. Die hebben in de comments doorgaans experts of semi-experts lopen die wat diepgang en referenties kunnen geven.

[Reactie gewijzigd door mux op 23 juli 2024 07:08]

[mrtnvnl]

In dit artikel van begin februari leggen dezelfde onderzoekers uit hoe grafeen gebruikt wordt bij het samenstellen van een efficiënte led. Ook te gebruiken in displays voor telefoons en tablets.

Artikel op optics.org .

[letatcest]

Dank voor het vinden!

[bbob]

Ach het is het begin van een ontwikkeling. Er op wachten zou ik niet. De led lamp die je nu koopt moet toch wel 10 jaar en langer meegaan. Tegen de tijd dat die op is, koop je een nieuwe met nieuwe techniek, nog zuiniger nog meer licht.

[Verwijderd]

Komt nog bij dat deze LED lamp slechts 10 procent zuiniger is maar a 20 dollar wel tien keer zoveel moet kosten als een Chinese X-tech van 2 dollar. Mijn keuze is snel gemaakt.

[slaapkop]

Als dit echt duurzaam is dan is het wel wat.
LED lampen worden verkocht als dat ze 10 jaar meegaan.
Heb er 10 in china besteld. Daarvan doen het er nog 3 na anderhalf jaar.
Niet duurzaam dus en besparing ernstig beperkt.

[Verwijderd]

Wellicht ben ik de eerst die dit tegen je zegt maar zou het kunnen dat je de verkeerde led lampjes hebt gekocht bij de verkeerde verkoper ?
Ik heb hier nog nooit een led lamp gehad die kapot ging, tientallen in gebruik.

Neemt allemaal niet weg dat je voor een paar euro bij iedere action een ledlampje koopt wat naar verwachting gewoon tien jaar meegaat. Dan is 20 dollar best wel veel tegen een besparing van slechts 10 procent aan energie.

[ATS]

Ik wel... Een paar van die Nederlandse exemplaren van Pharox (lemnis). Duur, maar ook zo stuk. Tot nu toe wel onder garantie vervangen trouwens.

[laserdesign]

Bij osram in belgie heb je tegenwoordig 5 jaar garantie op ledlampen

[bbob]

Tja China voor 2 dollar kun je niet als maatstaf nemen. Je kan er daar van uitgaan dat er minderwaardige componenten gebruikt nemen.

Neem niet weg dat zelfs als je 10 en 20 dollar vergelijkt en de besparing 10% is dat 2x zo duur voor 10% minder niet veel is.

Daarnaast vergelijk je bijv een 8 watt led met 60 watt gloeilamp dan is de besparing groot. Met een 12 watt spaarlamp en 8 wat led wordt het al minder.
Echter 8 watt of 7,2 watt zet niet echt meer zoden aan de dijk, tenzij je het over een gebouw met 1000 lampen hebt.
Neemt niet weg dat ze toch 2x zo duur zijn. Nu dan.

[Mizgala28]

Tja, mijn moeder heeft sinds 4 jaar diezelfde led lampen (toen ze haar gloeilampen ging vervangen) en ze doen het nog steeds, dus of het nou NOG langer meemoet is de vraag.

Ik denk dat bedrijven hier meer aan hebben dan consumenten.

[jaapzb]

dus of het nou NOG langer meemoet is de vraag.

Wat is het probleem met nog langer meegaande lampen?

[ATS]

Voor consumenten? Vrijwel geen. Voor fabrikanten? Een heel groot probleem. Lampen zijn een vervangingsmarkt. Als die standaard echt 20 jaar mee gaan, dan kan je al snel inpakken.

[jaapzb]

Dat zal best, maar daar ging de comment niet over waar ik op reageerde

[mae-t.net]

Net als bij veel van de huidige LED-lampen zal de voeding in de praktijk (goedkope massaproductie) het zwakste punt zijn.

De levensduur van een LED zelf wordt als ik het goed heb gedefinieerd als de tijd tot het punt dat hij nog maar 50% van de nominale lichtstroom haalt. Dat gaat geleidelijk dus merk je bij normaal gebruik pas laat op.

[Reactie gewijzigd door mae-t.net op 23 juli 2024 07:08]

[SuperDre]

tja, ik heb hier in mijn huiskamer nog steeds gloeilampen die ik er in heb gezet toen ik het huis kocht, en dat is inmiddels zowat 15 jaar geleden...

[wjn]

Nog niet veel info. Hoeveel zuiniger? Hoeveel langere levensduur?

Was ik ook al naar op zoek, en niet gevonden...

[Sissors]

En belangrijk ook, ten opzichte van wat? Voorgaande prototype grafeen lampen? LEDs? Gloeilampen?

Zo is er helaas nog weinig zinnigs over te zeggen.

[willyfreak]

Levensduur van de LED is met de huidige lampen vaak het probleem niet. in 9 van de 10 gevallen gaan de overige componenten kapot. Dit vooral bij de goedkopere LED lampen.

[Titan_Fox]

Een verbetering zou kunnen zijn dat er misschien minder last is van het "blauwe" licht dat van veel LED-lampen afkomt ? Ik zeg ook maar wat ...

Het is niet zo dat LED-lampen tegenwoordig nog zo duur zijn. Bij de Action krijg je ze al vanaf € 2,99 geloof ik. Het loont zich amper nog om spaar- of gloeilampen te kopen. Via China zijn ze zelfs nog goedkoper te krijgen, maar daar is de kwaliteit ook naar.

[SA007]

Een gloeilamp met grafeen is gewoon een ouderwetse kooldraadlamp?

1-april grap?

[FreezeXJ]

Nee, normale lampen gebruiken wolfram-draadjes... Grafeen zou best een goeie verbetering kunnen zijn, alleen blijft de efficiency van gloeilampen dieptriest... 5% ongeveer, tegen 20+ van LEDs. Zelfs al verdubbelt een grafeendraadje de efficiency, dan nog blijft het niks.

[SA007]

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gloeilamp

... Omdat wolfraam een moeilijk te delven en te bewerken metaal is, werden in de begintijd van de gloeilamp eerst andere materialen gebruikt, zoals koolstof (afkomstig van bamboe, zijde of cellulose), of andere metalen, zoals platina of osmium. Lampen met een koolstof gloeidraad (de zogenaamde kooldraadlampen) worden nog op bescheiden schaal geproduceerd voor decoratieve doeleinden, maar hebben een zeer slecht rendement. Philips heeft in 2007 zijn laatste kooldraadlampenmachine in Weert stopgezet.

[Techneut]

@FreezeXJ,
Veel beroerder zelfs dan die 5 %!
De gemiddelde gloeilamp haalt maar 2 %, de grotere een kleine 3 %.
Halogeen zit rond 20 lumen per watt, hetgeen krap 3 % rendement betekent.
Als het alleen maar een gloeidraad wordt van grafeen in plaats van wolfram, dan betekent dat geen rendementsverbetering en t.o.v. LED een gigantische verslechtering. Een gloeidraad moet voor een gegeven vermogen een weerstand hebben van U²/P. Ongeacht het materiaal, hooguit zal dat heel misschien bij een wat lagere temperatuur gaan gloeien, ik ben elektrotechnicus, geen materiaaldeskundige

Over je antwoord aan SA007, die vergelijkt het met de ouderwetse kooldraadlamp (geen slechte vergelijking vind ik) en jouw antwoord gaat over wolfram. Dat is duidelijk niet hetzelfde.

Al met al kan ik me de gedachte aan een 1 april grap best voorstellen. Met name nu ik het nog eens nalees: "grafeen als transparante geleider"

[Reactie gewijzigd door Techneut op 23 juli 2024 07:08]

[rescla]

Volgens mij hebben we een winnaar

Heeft wel een hoog 1 april gehalte, zo op 30 maart. De ene bron zegt dat het een gloeidraad is gecoat in grafeen, de ander heeft het over een LED (ik kan niet bij de Financial Times dus bron van Gizmodo kan ik niet lezen). Ben benieuwd

[EDIT] Zie net dit: http://www.bbc.com/news/science-environment-32100071 "filament-shaped LED coated in graphene"

[Reactie gewijzigd door rescla op 23 juli 2024 07:08]

[geertdo]

Zo dacht ik ook eerst, maar dat was omdat ik in eerste instantie las: "lamp op grafsteen"

[djexplo]

Yep, je hebt gelijk dit is al eeuwen oud, en de standaard method om een nano-tube te maken.

Historically, the intentional synthesis of carbon fibers can be traced back to the time of Thomas Edison an the beginns of electrial lighting(late 1800s), when this material enjoyed a growing application and filaments in the commercially successful incandescent light bulb. Indeeed, a US patent was issued in 1889 t two British scientists documenting the detailed synthesis of carbon filaments or fibers by what is now know as the chemical vapor deposition (CVD) method. The frist page of the patent is shown in Figure 1.5.

Remakably, the patented CVD recipe, which employs iron to catalyze thermal decompostition of a mixture of hydrogen and hydrocarbon gases leading to the growth of carbon fibers, remains the most popular method of synthesizing nanofibers and nanotubes...

[mae-t.net]

Dat klopt gedeeltelijk, alleen is het nieuwsbericht in dit geval misleidend! Het gaat niet om een gloeilamp maar om een LED-lamp!

[Vayra]

Misschien wel aardig om te vermelden wat de meerwaarde is van deze grafeen-coating.

Iemand?

[Durandal]

Volgens mij alleen maar om op de hype mee te kunnen rijden..

[Vayra]

Het lijkt er wel op ja, iets betere eigenschappen dan een gewoon led lampje (10%...) maar of dat nou het gebruik van dit materiaal rechtvaardigt...?

Volgens mij is het vooral prestige 'kijk wij maken iets met grafeen'.

[SuperDre]

goedkoper en nog eens 10% zuiniger dan een led variant?

[HarryL]

Ben meer benieuwd naar het stroomverbruik en inderdaad de voordelen tegenover LED lampen.
Leuk een "gloeilamp"... Maar als het een hoger verbruik heeft dan LED, waarom zou je het dan doen?

[SuperDre]

goedkoper en nog eens 10% zuiniger dan een led variant? dat is in iedergeval wat ik bij andere artikelen lees..

[HarryL]

Dat zou wel mooi zijn
Nog lager stroomverbruik, alhoewel ik wel denk dat het resultaat op je stroomrekening verwaarloosbaar zal zijn...

[Yoram]

Is deze lamp dan ook wel normaal te dimmen met een standaard dimmer, aangezien er een traditionele gloeidraad inzit?

[Kixtart]

Zie bovenstaande reactie martijn k. in 'nieuws: Bedrijf brengt nog dit jaar lamp op basis van grafeen uit'

[Yoram]

Interesant! Hoop dat zoiets wel dimbaar is tot 0% en niet zo'n bumpje naar fel geeft als je hem aanzet. Ik ga eerst eens naar die led filament dingen kijken

[smallblock]

Mocht het allemaal waar zijn: De fabrikanten van conventionele LED lampen klagen nu al dat de levensduur veel te hoog is

[Exirion]

Dat zal nog wel meevallen denk ik. In het gros van de lampen wordt de electronica zo heet dat die het begeeft lang voordat de officieel opgegeven levensduur verstreken is. De LED zelf kan ook niet goed tegen hitte.

[Harry21]

Zo is dat, ben nog geen china-led-lamp tegengekomen die het langer dan 2 jaar volhoud.

[Quilt]

Kan dat echt efficienter zijn dan LED en TL? Als het een gloeidraad betreft gaan de warmteverliezen toch hoog zijn (???).

[mae-t.net]

Het gaat om een efficiënte LED, door op de plaats waar normaal een phosphor wordt toegepast, nu een coating op basis van grafeen aan te brengen. Dus ja, als dat goed werkt is hij efficiënter dan een traditionele LED.

[JJvdM]

Wat is er zo goed aan deze lamp dan?

[WillemAtHome]

Hoe lang gaat de lamp mee?
Leuk dat ze een product met grafeen om de markt brengen. Ik zie echter nergens een reden om dee lamp te verkiezen boven een andere willekeurige lamp.

Edit:
Uit het nieuws bericht
"...A graphene lightbulb with lower energy emissions, longer lifetime and lower manufacturing costs ..."

"....is expected to perform significantly better and last longer than traditional LED bulbs."

[Reactie gewijzigd door WillemAtHome op 23 juli 2024 07:08]

[VickyNick]

"A graphene lightbulb with lower energy emissions, longer lifetime and lower manufacturing costs"
en tevens deze quote:
"The UK-registered company will produce the lightbulb, which is expected to perform significantly better and last longer than traditional LED bulbs."
bron