'Nvidia GeForce 8800 voldoet niet aan pci-e-specificatie'

Nadat eerder al bekend werd dat nVidia een fors aantal GeForce 8800-kaarten had moeten terughalen wegens een ernstige productiefout, ziet het er nu naar uit dat het bedrijf weer in de problemen zal komen met deze videokaarten.

Naast de driverproblemen die veel Vista-gebruikers zorgen baren - nVidia heeft namelijk nog steeds geen DirectX 10-drivers - zou het namelijk zo zijn dat de G80 niet geheel volgens de pci express-specificaties gebouwd is. Het resultaat daarvan is dat verschillende 8800-kaarten dienst weigeren in pci express x8-slots van meerdere moederborden. De berichten zijn nog niet geverifieerd, maar verschillende gebruikers melden problemen en de GeForce 8800 komt niet voor op de PCIe SIG Compatibility List. Bronnen die bij de tests betrokken zijn, benadrukten tegenover The Inquirer dat nVidia heel wat kansen gehad heeft om zijn producten te laten testen, maar dat ze dit blijkbaar niet geprobeerd hebben of dat ze niet door de tests raakten.

Reacties (206)

[Verwijderd]

Laat ik 1 ding duidelijk maken:

Vista is RTM gegaan, dit betekent dat de manufacturers tot 30 januari 2007 de tijd krijgen om hun software en hardware drivers compatible te maken met Windows Vista. Tot deze tijd is alles in ontwikkelfase.

Nee het is geen beta, dat klopt, het probleem ligt ook niet bij Microsoft. Microsoft heeft het product afgerond, en zeer snel naar de leveranciers gebracht om hun ruim de tijd te geven om alles vista-ready te maken.

Een consument die loopt te zeiken over het feit dat zijn videokaart twv een gemiddelde desktop niet werkt in een OS wat formeel nog in ontwikkelfase zit, die snapt het hele systeem niet.

Maar als er ook maar een rede te grijpen is om te zeiken dan doen we dat natuurlijk allemaal

edit*
uiteraard slaat bovenstaand niet echt op het bericht dat nvidia afwijkt van standaarden, maar gezien het verloop van de reacties leek me dit wel toepasselijk.

[_Dune_]

Je hebt volkomen gelijk. Vista is nog niet officieel op de markt gebracht en daarom hoeft hardware ook nog niet ondersteuning te bieden dat zal nog wel komen. Alleen dat men problemen ondervindt doordat afgeweken is van de standaard is zorgwekkend, want dat kun je niet altijd met firmware of drivers ondervangen.

[aval0ne]

en wie zegt dat nvidia afwijkt van standaarden?

[Verwijderd]

Ik begrijp ook niet waarom Vista erbij wordt gehaald, je hebt helemaal geen Direct-X 10 nodig om Vista te kunnen draaien en voor zo ver ik weet zijn er ook nog geen Direct-X 10 spellen uit.

Dus lijkt me een beetje een non-issue dat die drivers er nog niet zijn...

[mieJas]

Maar je hebt wel Vista nodig om DirectX 10 te draaien. En laat dat nu de reden zijn waarom mensen deze kaart kopen.

[Verwijderd]

Als die mensen dan een legale Vista draaien is dat per definitie een test-versie. Laat dit nu precies zijn waar een testversie voor is! Je komt er dus achter dat (nog) niet al je hardware volledig wordt ondersteund en kan erover nadenken of je daarom nu al over wilt op Vista.

De mensen die hier over zeuren hebben er gewoon niet veel van begrepen. Ze verwachtten dus dat ze met deze gloednieuwe videokaart meteen in DX10 aan de slag konden in Vista zonder even een test af te wachten en nu blijkt dat het nog niet kan. Kan echt geen medelijden met die mensen hebben.

[mjtdevries]

Een RTM versie is GEEN test-versie!!

Kennelijk weet je niet wat RTM betekent of zo!

Er is geen enkele reden voor Nvidia om te wachten met de release van de Vista driver. Het product is klaar en veranderd niet meer.
Nvidia kan de driver voor de vorm nog een tag als RC of RTM mee geven. Maar de driver zou ook gewoon helemaal klaar moeten zijn.
(vooral als je je product al zo vroeg op de markt hebt gebracht!)

[Verwijderd]

@mieJas:

En al waren die drivers er?

Dan kon je Direct-X 10 draaien voor al die Direct-X 10 spellen die er nog niet zijn?

[Verwijderd]

Er is geen enkele reden voor Nvidia om te wachten met de release van de Vista driver. Het product is klaar en veranderd niet meer.

Reden te over:

1) Vista is nog niet retail.
2) DirectX 10 applicaties zijin nog niet verschenen.
3) Het is een prima DirectX 9 en OpenGL kaart.
4) ATI laat nog maanden op zich wachten.

Dus waarom risico nemen? Ze hebben nog een volle maand om de driver verder te perfectioneren. Als ze op 30 januari een goede driver hebben zijn ze veel beter af dan nu een beta vrij te geven die nog niet optimaal is en daar kritiek op te krijgen.

Als je vindt dat dit nog lang wachten is bedenk dan hoe slecht ATI het er van af brengt wanneer ze pas in de zomer de hardware klaar hebben en dan nog hun driver moeten afwerken. Velen hebben dan dan al lang een NVIDIA kaart met een stabiele en efficiënte driver. Het voordeel van al maanden de werkelijke hardware ter beschikking te hebben bij het driver-team is niet te onderschatten.

[LollieStick]

@mjtdevries

Hou zou je het anders noemen? Een volledig functionerend product dat helemaal af is en waar niets meer aan veranderd?

Hoe zit het met de lekken die nog gevonden worden en gedicht moeten worden dan?

Waarom wordt nVidia afgezeken terwijl b.v. ATi nog niet eens een tegenhanger op de markt heeft?

Waarom is er voor zo veel producten nog geen officiele driver uit?

Waarom is het product anders nog niet voor consumenten op de markt?

Als je het zo goed weet mag je ook op deze vragen antwoord geven. Maak je intussen niet druk, je mag ook volgende maand reageren. Mijn product werkt evengoed met als zonder Vista

[Mr. Detonator]

Maar als er ook maar een rede te grijpen is om te zeiken dan doen we dat natuurlijk allemaal

jep...en het is nogal frustrerend als je om een of andere vage reden alleen maar ati in je kast wil, en die laat maar op zich wachten....

dan heb je natuurlijk tijd genoeg om ''foutjes'' van de concurent in het nieuws te brengen....en ati doet 't toch allemaal zo goed, omdat ze 't pas uitbrengen als het nodig is

van 't eigen front is er immers geen nieuws

[Jack Flushell]

[...]Microsoft heeft het product afgerond, en zeer snel naar de leveranciers gebracht om hun ruim de tijd te geven om alles vista-ready te maken.

Hoeveel vertraging had Vista ook al weer?

[Condor70]

... de GeForce 8800 komt niet voor op de PCIe SIG Compatibility List. Bronnen die bij de tests betrokken zijn, benadrukten tegenover The Inquirer dat nVidia heel wat kansen gehad heeft om zijn producten te laten testen, maar dat ze dit blijkbaar niet geprobeerd hebben of dat ze niet door de tests raakten.

Dit is blijkbaar al langer het geval want de recentste NVIDIA kaart die ik op de lijst kan vinden is de 7800 GTX.

Zouden de 73xx/76xx/79xx kaarten dan ook niet PCIe compliant zijn ?

[Verwijderd]

Die staan er tussen als G71, G72 en G73.

[Verwijderd]

Nvidia heeft denk ik met de 8800 veel mensen een wrang gevoel gegeven. Ben er zelf een van.
Vol goede moed een 8800 gekocht (na lang sparen) en vervolgens werkt dat kreng niet in Vista.
Nu zal dat nog wel komen, maar als je al een dikke maand zo'n ding hebt, baal je wel.

Daarnaast vraag ik me af of veel mensen zo'n ding uberhaupt in een 8x slot steken? (Heb je er dan nog wel wat aan)
Meeste mensen schaffen er maar 1 aan om die in een 16x slot te steken.

[TheLemon]

Vista is nog niet gereleased, dus officieel hoeft Nvidia zijn Vista (dus DX10) support nog niet op orde te hebben.
Als je Vista toch al gebruikt heb je last van de wet van de remmende voorsprong.

<sub>Te lang getypt, player-x heeft een beter argument...

Wat betreft PCIe 8x, dat is volgens mij nog steeds snel genoeg om de throughput van een GF8800 aan te kunnen, alleen weet ik niet of er veel gangbare mobo's bestaan met een PCIe 8x slot.</sub>

[NoepZor]

alleen weet ik niet of er veel gangbare mobo's bestaan met een PCIe 8x slot

Fysiek denk ik niet, echter zijn er heel wat moederborden in omloop die bij SLI (Gebruik van beide "x16" slots) electrisch overschakelen naar 8x bandbreedte. Fysiek zijn ze dan nog wel 16x.

[Verwijderd]

Vista is wel degelijk gereleased, alleen nog niet voor de gewone consument...

[CARman]

Je moet de OEM markt niet verwarren met ontwikkelaars van drivers hoor. Alle grote OEM's zoals Dell, HP, enzovoorts hebben de Vista CD/DVD's al gewoon in huis om te bundelen en pre-installen bij hun Vista capable producten ..........

De pre-release heeft dus niets te maken met de ontwikkelaars.

[Mr. Detonator]

Vista is wel degelijk gereleased, alleen nog niet voor de gewone consument...

klopt....die is alleen nog maar gereleased voor ontwikkelaars, zodat hun nog alle tijd hebben om op tijd een driver klaar te hebben

[SuperDre]

Vista is al wel gereleased hoor..

[Neko Koneko]

Maar nog niet voor consumenten, en dus ook niet voor gamertjes met hun 8800 kaartjes nVidia heeft dus nog even. Bedrijven zal het waarschijnlijk weinig kunnen schelen of ze de laatste games in HD kwaliteit kunnen spelen.

[Xof]

Hij is toch echt legaal binnen te halen via MSDNAA dus ja hij is wel uit!

De tijd voor een goede driver hebben ze nu al wel gehad.. (maanden de tijd voor gehad)

[findftp]

Hmm, ik dacht dat de zakelijke variant van vista *wel* was gereleased?

[player-x]

Ja ik zou hem waarschijnlijk in een SLI PCIe 8X stoppen.
En ja een PCIe 8X zou nog steeds voldoende moeten zijn voor een GF8800 in SLI
Communicatie over 8X is 8X 2x(*) zo veel als AGP 8X en dus voorlopig nog steeds genoeg voor een video kaart.

PCIe werkt net zo iets als een snelweg de eerste paar connecties zijn voor protocol (verkeersregels) en afspraken hoeveel van de andere zijn de verbindingen (weg banen) gebruikt kunnen worden en de meer verbindingen je hebt de meer pakketjes (auto's) er over gestuurd worden.

En anders moeten ze maar op de doos zetten dat hij een 16X slot nodig heeft.
Maar volgens de standaard moet elke PCIe kaart werken om het even in welk slot dan ook.
Een een PCIe 16X kaard moet werken in een 1X slot en visa verse.

Mijn Nforce4 SLI bord voldoet nog prima en als ik na een goede prijsverlaging een 2de kaart zou kopen verwacht ik dat hij het daar in ook doet !

Heb echt geen behoefte aan om mijn X2 4800 met S939 bord te vervangen omdat nVidia een fuckup heeft gemaakt.

Ik ben het behoorlijk zat dat elke keer als er wat nieuws uit komt er steeds problemen zijn, of dit nu drivers of bios of wat voor soort problemen zijn!
We hebben over 25 jaar PCs het word tijd dat deze industrie eens volwassen word.

Je zou het toch ook niet accepteren dat elke 3 jaar een nieuwe auto komt die op andere brandstof rijd en daar om in sommige gevallen het niet doet?

@k1n8fisher
Na dat ik jaren een Early-adopter geweest ben, ben ik tegenwoordig een stuk terughoudender geworden
In iedergeval ik probeer het, werkt niet altijd

(*)edit: codeneos heeft gelijk het is tot 2x zo snel maar PCIe 8X heeft nog steeds bandbreedte voor een video kaart, mijn verontschuldigingen voor de foute info en bedankt voor de correctie.
En een dremel werkt prima hoewel het een stuk makelijker zou zijn als PCIe sloten aan de achterkant gewoon open zouden zijn.
Dit type connectors bestaat alleen veel te weinig mobo makers maken er gebruik van

[codeneos]

Dat PCIe 8x 8 keer sneller zou zijn dan AGP 8x is uit de lucht gegrepen. AGP 8x geeft een doorvoer snelheid van 2,1GB per seconde maar wel parallel (tegelijk zenden en ontvangen is niet mogelijk). Een PCIe haalt per kanaal 250mb per sec. Op 16x is de doorvoersnelheid 4 GB/s, en op 8 keer dus 2 GB/s. Maar PCIe is wel serieel (wel zenden en ontvangen tegelijk) in plaats van parallel.

En dat een PCIe 16x kaart gewoon in een 1x slot kan? Misschien als je met de dremel je PCIe slotje bewerkt... Ja een 16x is inderdaad langer…

[_Dune_]

Ik denk dat je bedoelt dat AGP half duplex is en PCI-e full duplex. Serieel is namelijk dat de data achterelkaar over één lijntje gaat, parallel daarin tegen heeft de lijnen naat elkaar liggen. Een connector van een parallel aansluiting zal ook altijd breder zijn dan van een seriele aansluiting.

[TheCapK]

Sorry voor deze opmerking maar:
Als je weet dat er problemen zijn elke keer als er weer wat nieuws uitkomt......waarom wil je dan toch een Early-adopter zijn? Dan vraag je er toch om om in je vingers te worden gesneden?

[dago21]

En toch ben ik het daar niet mee eens... Want zoals Player-x al zei, je mag verwachten dat ook de 1e producten goed zijn. Tuurlijk kan het eens misgaan (in de auto industrie roepen ze ook wel eens auto's terug). Helaas gaat het mij iets te vrijblijvend; je geeft veel geld uit en als je verhaal wilt halen krijg je vaak 0 op rekest.

Los daarvan, iemand moet toch de eerste zijn...

[Verwijderd]

mjtdevries: Ik had het in de eerste plaats over de kritiek op het ontbreken van DirectX 10 drivers.

Maar soit, als je twee GeForce 8800 kaarten kan kopen kan er ook nog in het ergste geval een nieuw moederbord bij hoor. Dual 16x PCIe is zowiezo geen slechte upgrade om de prestaties te bekomen die je van een SLI opstelling met zo'n kaarten verwacht.

Bovendien is dit probleem verre van bevestigd. The Inquirer is niet meteen de meest betrouwbare. Als je doorklikt op z'n referenties kom je op de overclockers.co.uk site die specifieert dat je dual 16x PCIe nodig hebt. Als dat inderdaad zo is, en niet louter een misinterpretatie is, dan is het duidelijk dat je niet met een 8x moederbord moet afkomen. De review is trouwens zeer positief. De andere referentie leidt naar X-bit Labs waar ze een productiefout in de eerste batch vonden, maar dat is dus al lang rechtgezet. Bij overige problemen wijst men de vinger naar het moederbord of het prerelease sample. Het artikel kreeg wel de titel "Signs of Perfection" mee.

Het lijkt er mij sterk op dat de problemen ferm overdreven worden. Een paar compatibiliteitsproblemen met oudere moederborden verdwijnen in het niets als we kijken naar de succesverhalen. Dit is in mijn ogen dan ook een regelrechte FUD campagne van ATI.

[Verwijderd]

Maar soit, als je twee GeForce 8800 kaarten kan kopen kan er ook nog in het ergste geval een nieuw moederbord bij hoor

daar zit jij fout.
jouw redenering:
NVidia maakt een nieuwe, dure kaart.
deze werkt niet zoals het moet, dus moet jij maar een nieuw mobo (en eventueel cpu+ram) gaan halen om deze kaart toch werkend te krijgen.

normale redenering:
NVidia maakt een nieuwe, dure kaart.
deze werkt niet zoals het moet, dus doe je deze kaart terug en EIS je je geld terug. vervolgens koopt je een ATI kaart voor je ontevredenheid te laten merken.

jij zou NVidia belonen voor zo'n fuck-up. terwijl die eigelijk afgestraft moet worden.
maar helaas voor NVidia ben ik de laatste 1.5 jaar alles behalve tevreden over hun kaarten, dat ik deze zoiso niet meer zal aanschaffen.

[Verwijderd]

NVidia maakt een nieuwe, dure kaart.
deze werkt niet zoals het moet, dus moet jij maar een nieuw mobo (en eventueel cpu+ram) gaan halen om deze kaart toch werkend te krijgen.

Hij werkt wel zoals het moet, als het bericht klopt vereist hij gewoon 16x PCIe slots. Als je een AGP slot hebt lukt het ook niet hoor. Moederborden met 8x PCIe zijn gewoon te oud, en zouden toch de prestaties hinderen. Je geeft toch ook niet ATI de schuld als je jouw AGP systeem moet upgraden voor hun nieuwste kaart?

dus doe je deze kaart terug en EIS je je geld terug. vervolgens koopt je een ATI kaart voor je ontevredenheid te laten merken.

Ja koop dus een ATI kaart en koop er binnen een paar maand nog een om DirectX 10 applicaties te kunnen draaien? Daarmee beloon je ATI omdat ze achterop liggen! En bovendien zijn PCIe problemen met ATI verre van uitgesloten: http://www.theinquirer.net/default.aspx?article=18758

[Verwijderd]

1 fabrikanten hebben zich gewoon aan standaarden te houden.

Wat waarschijnlijk ook het geval is. Er zijn echter twee PCIe standaarden.

2 PCIe 8X is snel genoeg, zo niet is het aan mij om te beslisen of ik wil upgraden of niet

AGP is ook snel genoeg, toch heb je niet die keuze. Zelfde verhaal hier. Ofwel draai je een enkele kaart in een 16x slot ofwel upgrade je naar een dual 16x moederbord voor SLI.

[Verwijderd]

dago21: De GeForce 8800 is de snelste DirectX 9 kaart. En aangezien er op dit moment enkel en alleen nog maar DirectX 9 spellen op de markt zijn heb je dus waar voor je geld. Het feit dat deze kaart ook zeer goed overweg zal kunnen met DirectX 10 spellen, eens ze beschikbaar zijn, lijkt me alleen nog maar een bonus. Dus waar zit men op te janken?

[mjtdevries]

En aangezien er op dit moment enkel en alleen nog maar DirectX 9 spellen op de markt zijn heb je dus waar voor je geld.

Je hebt duidelijk niet begrepen waar het over gaat.
Als je kaart het HELEMAAL NIET DOET in een 8x SLI mobo, dan KUN JE GEEN DX9 spellen spelen. En dan heb je dus GEEN waar voor je geld!

[Andros]

Exact zelfde verhaal hier. Je wilt niet weten hoeveel gezeik ik gehad heb met een 7950GX2. Na lang zoeken om dat ding goed gekoeld te krijgen met de normale koeling (NO WAY dat ik 180 euro uitgeef aan een waterblok voor dat rotding) heb ik em verpatst op marktplaats voor 100 euro minder en een tweedehands X1900XTX Toxic gekocht, die het van begin af aan PERFECT deed. Zo'n slechte service van zowel nVidia, Sparkle en de tent waar ik em kocht (wilden em niet terugnemen) pik ik gewoon niet voor een kaart van meer dan 500 euro. Ook hier enkel ATi, hooguit een nVidia chipset als het niet anders kan...

[player-x]

@ c0d1f1ed

Moederborden met 8x PCIe zijn gewoon te oud

Heeft hier niks mee te maken !
1 fabrikanten hebben zich gewoon aan standaarden te houden.
2 PCIe 8X is snel genoeg, zo niet is het aan mij om te beslisen of ik wil upgraden of niet, zie punt 1!

[Countess]

AGP is ook snel genoeg, toch heb je niet die keuze. Zelfde verhaal hier. Ofwel draai je een enkele kaart in een 16x slot ofwel upgrade je naar een dual 16x moederbord voor SLI.

AGP kan je niet kiezen omdat het niet past en er geen SLI/crossfire op kan.
PCI-E 8x is gewoon precies het zelfde als PCI-E 16x behalve dat er wat minder bandbreedte beschikbaar is.
als je je aan de PCI-E specs houdt zou dat echt geen enkel probleem moeten zijn.

[Verwijderd]

soit

[Proxy]

Op de site van nVidia staat al een tijdje:

** GeForce 8800 requires updated drivers for Vista, which will be available to download when Vista is available at retail in late January.

M.a.w. je had het zelf op kunnen zoeken en kunnen gaan voor de Geforce 7950, of desnoods eerst een budgetkaart een Geforce 6200 ofzo, om vervolgens als de Vista-drivers beschikbaar zijn alsnog een Geforce 8800 aan te schaffen.

[skaars]

Waarom vista...?

[skabouter]

In dit geval zal het wel om de DX10 support gaan, aangezien ik geen andere mogelijke reden kan verzinnen (behalen dan de bekende Tweakers redenen, mooi, nieuw etc )

[Verwijderd]

Ja, nu nog een game met die ondersteuning.. anders heb je er nog steeds niks aan "p

[_Thanatos_]

@Antarloka
Iedere DX-game ondersteunt DX10, want DX10 is netjes backwards compatible met oudere versies. Je bedoelt natuurlijk een game die DX10's nieuwe effectjes gebruikt?

[Dragunov]

Niet echt hoor, Vista zal nog een speciale versie van DirectX 9.0L hebben, speciaal voor oudere games

[dasiro]

enige dat al van DX10 gebruik maakt is Aero en voor de rest nix. als jij voor een mooie 3D-accelerated interface een nieuw OS en graka koopt, dan ben ik blij dat je nu inziet dat het allemaal voor niets is geweest.


ja dit is leedvermaak

[Andros]

n00b

Aero is DX9, hoe vaak moet dat nog gezegd worden...

[boesOne]

Daarnaast vraag ik me af of veel mensen zo'n ding uberhaupt in een 8x slot steken? (Heb je er dan nog wel wat aan)

Ja hoor. Het verschil in peformace is nagenoeg niks. Alleen zijn wellicht laadtijden wat langer, hoewel ik dat betwijfel want de bottleneck zit toch bij de HDD.
De 8x PCIe bandbreedte is meer dan genoeg.

[knirfie244]

Ach, gezien Vista officieel nog niet uit is zie ik het probleem niet zo, zolang ze maar een driver klaar hebben zodra Vista uitkomt...

[kozue]

Ach, die Vista gebruikers moeten niet zeuren. Een bedrijf stopt toch geen GF 8800 in z'n systemen, en Vista is nog niet uit voor consumenten, dus waarom zouden er nu goede Vista drivers beschikbaar moeten zijn? Voor die paar beta testers die perse een OS willen draaien wat officieel nog niet uit is? Voor zover ik weet staat de release date van Vista op 30 januari 2007.

Wel slordig dat een pci-e kaart niet in pci-e sloten werkt, maar dat over die drivers vind ik onzin. Als het eind januari nog hetzelfde is praten we verder...

[THX]

'k Geloof dat je nog niet helemaal snapt dat er meer in de wereld is dan alleen jij, als thuisgebruiker...

Vista is sowieso al lang geen beta meer. Dat jij het nog niet kunt kopen, wil nog niet zeggen dat een hardware leverancier in samenwerking met Microsoft het OS Vista ook niet aan het prepareren is voor uitrol.
't Zou namelijk wel erg prettig zijn als zowel NVidia als ATi de zaakjes op orde heeft, voordat jij het kunt kopen. Zodat je niet met tranen in je oogjes naar winkel terug moet, omdat het nog niet werkt naar verwachting.

Wij draaien nu bijna allemaal Vista (legaal) om klanten eind januari juist te informeren. Het zou fijn zijn als diverse hardware leveranciers dan ook nu al volledig support voor Vista bieden.

Beetje vreemd dat we wel iedere keer zeuren over het feit dat Microsoft een Windows versie uitstelt, terwijl we wel accepteren dat bijvoorbeeld een NVidia gewoon geen goede drivers en ATi uberhaupt DX10 hardware klaarheeft in dezelfde (inmiddels langere) periode.

[rlKoekie]

ik denk dat er nog wel aardig wat bedrijven zijn die wel van dit soort hardware gebruik willen maken, onder vista. grafisch ontwerpers, gameontwikkelaars, noem maar op

[needless to say]

Ik denk dat grafische ontwerpers kaarten uit andere reeksen kopen . En game-ontwikkelaars zullen best wel beta drivers krijgen.

[Dutch_Razor]

Voor zover ik weet is er nog geen Quadro gebaseerd op de 8800 serie, bovendien kan je ook minder profi zijn en geen zin hebben in die 2000 euro die zo'n kaart vaak kost.

[kozue]

Voor zover ik weet zijn er voor grafisch ontwerpers de Quadro kaarten...
En wat voor voordeel heeft een grafisch ontwerper met vista tov XP of OS X?

[SuperDre]

Sneller? Wij hadden vandaag ons programma aan een vista test onderworpen (schijt vista met zijn domme 'beveiliging' van de 'program files' map), en het programma draaide daar toch sneller op dan op XP. (Het is onze test laptop die we voor alle OSsen gebruiken).. Dus ze hebben toch iets goeds gedaan..

[Verwijderd]

Fout , bij ons op de zaak werken ze met Think design .
Dat is Cad Cam software .
Wij werken niet met quadro kaarten , we hadden ze wel
maar die gingen beide binnen 2 jaar over de huizen.
Nu heb ik er 2 High end game kaarten in gedaan
die quadro kaarten waren 3 keer zo duur , en ze zien het verschil nog geen eens.

dus denk ik dat deze kaart best wel in bedrijven gebruikt zullen worden !

[CARman]

@Torch

Dat jullie zo werken wil niet zeggen dat er nog legio bedrijven zijn die dat ook zo doen. Er zijn erg veel bedrijven die bv met Autodesk werken en als je niet ook een Autodesk certified ( of minimaal recommended ) kaart in je systeem hebt, vervalt de support op je software.

Als jij dan zelf je problemen met ongeschikte ( niet toegespitst op OpenGL ) drivers mag gaan oplossen en een architect of ontwerper een paar keer een dag niet kan werken mag je 1 keer raden wat duurder is onder de streep, tijd is ook hier tenslotte geld en een architect kost wel wat per uur. Dan heb je je flink in de vingers gesneden met die 'goedkopere' kaart. Overigens koop je al een Quadro voor een paar honderd en kun je dus bijna een hand vol ervan kopen zonder je support te verliezen voor rond de 1000 Euro. Daar sta je dan met je 2 high-end game-kaarten zonder fatsoenlijke OpenGL support en toegespitste drivers. Maar goed, dat is gewoon de ( ik neem aan gecalculeerde ) gok die je wilt nemen. Ik hou zelf niet zo van gokken, en Autodesk blijkbaar ook niet, er is buiten de Quadro serie niet 1 nVidia kaart die zelfs maar recommended is, daar waar ATi uit de X-serie ook nog een leuke serie recommended kaarten heeft buiten de volledig gecertificeerde Fire-serie.

[Verwijderd]

CARman

Zo Nou jij hebt er verstand van !
Toevalig werkten we tot vorig jaar Met Auto desk Mechanical Desktop .
Maar zijn nu overgestapt op Think design .

En toevallig staan er gewoon game cards in de Autodesk en Think certified list , bij midrange systemen .
Dus gaan nou niet zitten roepen Van dat mag niet.
en het werkt perfect op beide systemen.
Ze werken beide met een multiboot systeem MD op NT en Think op XP .
No problems .
En aangezien game kaarten we in de lijst voorkomen zullen ze ook gebruikt worden

[Hubert]

hmm ja voor de consumenten komt hij in januarui uit. zakelijk is hij al uit..

[Patriot]

Dat is juist zijn punt, weinig bedrijven zullen afhankelijk zijn van hoogwaardige graphics op hun office-bakken.

[de_jabberwock]

Nou, ik denk anders dat er toch al een aantal bedrijven zijn (bijvoorbeeld het sofware ontwikkelbedrijf waar ik werk) waar ze een aantal bakken hebben staan voor high-end 3d-toepassingen. Deze bedrijven zijn dus ook de dupe van Nvidia's slechte DX10 support, en dus niet alleen de thuis-tweakert.

[Verwijderd]

de_jabberwock: En welke high-end DirectX 10 toepassingen draaien jullie dan wel?

[Dutch_Razor]

3DS Max, Poser 6 (8 is t geloof ik tegenwoordig), Maya, XSI,
ik noem dr maar even een paar die wel waarschijnlijk zijn c0d1f1ed

[McRubz]

Hoe kan je daar nou de dupe van zijn, het product is feitelijk gezien niet eens op de markt Ik ben toch ook niet de dupe van het feit dat ik nog geen kleren kan wassen in de magnetron; het kan nog niet eens! (niet dat dat zal gebeuren, maar je begrijpt wat ik bedoel, eens een andere analogie dan steeds maar die auto)

[n4m3l355]

@Razor mochten deze pakketten directx10 ondersteunen, zijn er nog geen bedrijven die Vista gebruiken dus is dat nog steeds niet aan de orde.
Verder bedrijven die 3dsmax/maya/lightwave gebruiken, gebruiken echt geen GF8800 dus ook daar gaat dit verhaal niet op.
Softwarematig zie ik dan ook absoluut geen probleem dat er nog geen directX10 support is behalve voor beta gebruikers. Het is eerder storend dat als je niet de nieuwste mobo hebt dat geen fatsoenlijk gebruik kunt maken van deze kaart. Maar ik vraag me dan weer of dit uberhaubt merkbaar is. PCIe16 of 8x klinkt naar een gigantische hoeveelheid data-verschil wat erdoor kan worden gedouwd, maar doet een GF hier ook gebruik van maken? Zelfs AGP 8X heeft jaren geduurt eer een GF hier optimaal gebruik van wist te maken. Ik heb ook hier zo mijn twijfels bij. Al blijft het ergens een beetje slordig van Nvidia maar dan als early adopter loop je nou eenmaal het risico...

[Verwijderd]

Dutch_Razor: Stuk voor stuk applicaties die niet verder gaan dan DirectX 9. Sterker nog, de meeste richten zich op OpenGL. NVIDIA heeft al ruime tijd z'n extensies vrijgegeven voor de Geforce 8800. Het tijdelijk ontbreken van DirectX 10 drivers is helemaal geen beperking voor deze markt.

[SuperDre]

@jabberwood: Nou, denk het toch niet, want er is (voor zover ik weet) nog geen professionele software uit die DX10 ondersteund..

[mjtdevries]

Ooit wel eens gerealiseerd dat er ook mensen zijn die zelf DX10 code schrijven?

De wereld is groter dan alleen wat tweakers met hun spelletjes.

[Verwijderd]

mjtdevries: Tuurlijk. Maar de officiële SDK is nog maar korte tijd publiek beschikbaar. De grote spelproducenten en ontwikkelaars van professionele applicaties zijn aangewezen op rechtstreeks contact met Microsoft en NVIDIA. Trouwens, de hobbyist heeft DirectX 10 nog helemaal niet nodig. Er is zelfs niks dat niet met DirectX 9 gedaan kan worden.

Bovendien verdient NVIDIA helemaal zoveel kritiek niet terwijl ATI nog vele maanden op zich laat wachten voor een DirectX 10 kaart...

[CARman]

Wel aardig bedacht natuurlijk, het zelf coden voor DX10, maar hoeveel grafische pakketten prefereren er nu eender welke DX versie boven OpenGL ? Voorde CAD software gaat het in ieder geval al niet op, en volgens mij ook niet voor bv 3DS.

Allemaal prachtig, maar zelf coden voor DX zonder dat er ook maar 1 kaart met werkende DX10 drivers en bijbehorend OS op de markt is dat ook werkelijk DX10 ondersteunt, is natuurlijk ook hooguit in Beta-stadium. Zelf DX10 coden voor XP is bullshit want XP gaat die support van MS niet krijgen, dus wat dat betreft toch even wachten op Vista, net als driver-support voor momenteel de enige GPU die DX10 wel zou moeten ondersteunen.


En om Tweakers en spelletjes maar even over 1 kam te scheren is ook niet echt aardig hè. Tweakers is meer een verzamelnaam van mensen die pogen meer uit hun systeem te persen dan standaard bedoeld is, Tweaken is dan finetunen zeg maar. Dat kan evengoed over iets anders gaan dan die laatste 5 punten extra in 3DMark er nog uit te persen

[Grovdna]

Nvidia en verschillende moederborden fabrikanten, waaronder Asus, geven duidelijk aan dat deze kaarten 16x PCI-E nodig hebben.

[mjtdevries]

Dat is niet waar!!

Nvidia geeft nergens aan dat de slots 16x snelheid moeten ondersteunen.
Nvidia geeft expliciet aan dat de kaart is ontworpen voor de "PCI Express® x16" standaard. En volgens die standaard moet het ding gewoon goed werken in x8 modus!!

Dus als het ding alleen op x16 snelheid werkt, dan moeten ze die regel van hun site verwijderen waarin staat dat het ding volgens die PCI-Express standaard gemaakt is.

[Jorn1986]

en jij denkt dat ASUS meer weet dan NVidia zelf?

[the_stickie]

heb je daar 'n linkje van? Ik hebd at niet kunnen vinden (miscchien op de doos oid?)
hier vind ik wel een pagina waar nvidia op zijn minst de indruk wekt dat de 8800 wel aan de secs voldoet....

[Countess]

toch iets te snel willen zijn om ATI voor te blijven, net wat te veel hoekjes afgesneden.

edit : oops blijkbaar iemand met een dure 8800 beledigt...

[Verwijderd]

iemand moet als eerste de duik nemen in het onbekende hé, uit fouten leert men, en ik denk niet dat garanties nu al verlopen zijn dus zo erg zal het allemaal nog wel niet zijjn...

trouwens, dx10 en vista zijn officieel nog niet uit dus waarover lopen we toch te zeuren, ik ben blij dat nvidia nog voor de megarelease van vista nu kan sleutelen om hun kaartjes optimaal te maken

[Countess]

ik weet niet welk onbekende je bedoeld maar de pci-e specs waren al tijden bekend en daar is nvidia ook mee bekend.
daar niet aan voldoen is gewoon slordig.

en als ze aan hun drivers aan het sleutelen zijn, waar zijn dan de beta releases?
nvidia strooide die voorheen altijd vrolijk rond, wat is er nu dan anders?

[Grooveyard]

Vista is sinds begin december officeel uit, alleen de consumenten release komt pas op 30 jan. Begin januari kan je al de eerste PC's met vista preinstalled aanschaffen bij verschillende OEM's.

[swampy]

Ach hopelijk vinden ze een goede oplossing, De FX serie was ook eigenlijk een grote fout, ze hadden gewoon in de DX9 commisie moeten blijven zitten..

Dat het pas een jaar later duidelijk werdt wat voor problemen het gaf...

[Verwijderd]

Ze werden actief uit de commissie geweerd. Microsoft had een geschil met NVIDIA over de prijs van de grafische chip voor de XBox. Die moest naar beneden volgens Microsoft wanneer een goedkoper proces gebruikt werd, terwijl net dan NVIDIA er pas z'n investering begon uit te halen... Vandaar ook dat de XBox 360 met een ATI chip is uitgerust.

Soit, sindsdien zijn de plooien weer gladgestreken en voor zover ik weet is er een zeer nauwe samenwerking geweest rond de specificaties. Dat NVIDIA zo vroeg met een DirectX 10 kaart komt bevestigt dit. Anders hadden ze gerust nog een paar maandjes kunnen wachten.

Dus ik zie niet goed wel probleem er nog moet opgelost worden. Compatibiliteit met de moederborden ligt eerder aan de moederborden zelf...

[mjtdevries]

Nvidia is zelf uit eigen beweging uit de commissie gestapt. (mede door hun geschil met Microsoft)
Ze zijn nooit actief uit de commissie geweerd.

En met zo weinig informatie beweren dat het probleem aan de moederborden ligt is gewoon lachwekkend. Jammer dat je je daarmee zo belachelijk maakt, want normaal gesproken zijn je inbrengen toch een stuk verstandiger.

[Verwijderd]

Nvidia is zelf uit eigen beweging uit de commissie gestapt. Ze zijn nooit actief uit de commissie geweerd.

Het is maar hoe je het bekijkt. Als Microsoft geen gehoor meer gaf aan NVIDIA was er weinig reden om in de commissie te blijven... Misschien was dat een foute beslissing maar in ieder geval werden zij benadeeld en ATI bevoordeeld.

Soit, men kan de situatie niet vergelijken met NV30. G80 is volledig volgens de DirectX 10 specificatie ontworpen. Het is dan ook louter een kwestie van tijd voor de driver beschikbaar komt. Ik geeft ze tot 30 januari en geen dag langer...

En met zo weinig informatie beweren dat het probleem aan de moederborden ligt is gewoon lachwekkend.

Over weinig informatie gesproken... kijk even naar de bron van het bericht, en de gebruikte referenties. Bovendien zijn er geen problemen met recentere moederborden. Dat zegt genoeg. Geef me een deftig artikel dat eventuele problemen uit de doeken doet en we spreken weer.

[Verwijderd]

Dit is nu precies de reden dat ik nooit iets van de eerste generatie koop. Laat anderen eerst maar de bugs en problemen vinden. Tegen de tijd dat ik hem koop zijn alle bugs er uit en kost ie maar de helf van wat ie nu kost.

[Verwijderd]

Als je hem op een moederbord plaatst met enkel PCIe 1.0a ondersteuning en de GeForce 8800 vereist PCIe 1.1 dan zal het nog steeds niet werken. Dit is geen bug die opgelost moet worden, maar een betere specificatie met het jammere gevolg dat sommige upgrades niet meer lukken.

[Verwijderd]

Als NVidia inderdaad van de PCIe standaard is afgeweken, dan is dat verschrikkelijk schandalig.

Dit soort standaarden, die de complete computer beinvloeden, moet je je gewoon strict aan houden. Er is geen enkele rechtvaardiging om hier van af te wijken.

In het verleden zijn er al veel te veel problemen geweest omdat fabrikanten vonden dat zij de zaken wel eventjes anders konden doen. En wij als consument kunnen dan weer een jaar lang gaan proberen uit te vissen waarom je computer instabiel is.

[Seth_Chaos]

1. Piet jan kan ook een standaard verzinnen. Dat wil nog niet zeggen dat ik me er aan ga houden of zijn standaard ga volgen.

2. Nvidia geeft duidelijk aan dat je een PCIe 16x slot nodig hebt om deze kaart te kunnen gebruiken.

3. Zolang ze niet zelf aangeven dat ze aan deze standaard voldoen is het niet schandalig.

4.

En wij als consument kunnen dan weer een jaar lang gaan proberen uit te vissen waarom je computer instabiel is.

Als de consument zich netjes aan de standaard gehouden had bij de aanschaf van computer hardware en of software (de systeem eisen gelezen). Dan had die consument geen problemen gehad.

[Verwijderd]

mee eens. een hoop aanpassen om de kaart op PCIe 8x te kunnen laten lopen. En hoeveel mensen gebruiken dat nou?

[mjtdevries]

De meerderheid van de mensen met een SLI bord gebruiken dat.

Als deze geruchten kloppen is dat heel ernstig voor Nvidia, want juist die "enthousiast markt" wil je niet tegen je krijgen. De mensen zijn namelijk ook vaak degenen die verkoop adviezen geven aan velen om hen heen!

[mjtdevries]

1. De PCIe standaard is geen standaard verzonnen door Piet jan.
We hebben in de praktijk al vaak genoeg kunnen ervaren wat er gebeurd als bedrijven zich niet aan PC standaarden houden.
Maar blijkbaar vind jij crashende computers en data verlies geen probleem? Jij wilt dat graag wat vaker meemaken?

2. Nvidia geeft nergens aan dat je een PCIe 16x slot nodig hebt om de kaart te kunnen gebruiken.
Nvidia geeft aan dat de kaart ontwikkeld is volgens de PCI-Express 16x standaard. En dat is iets heel anders dan wat jij denkt. Dat betekent namelijk dat die kaart GOED MOET werken in een 16x slot op 8x snelheid!!
En zo niet, dan voldoet Nvidia niet aan die standaard en mogen ze dat niet vertellen op hun website!

3. Nvidia vertelt wel degelijk dat ze aan die standaard voldoen. Kijk maar even op de Tech spec pagina van de 8800 op de Nvidia site!

4. Als een consument een SLI mobo heeft waarbij de PCI-E slots op 8x snelheid draaien, dan heeft hij zich keurig aan de systeem eisen gehouden, en dan mag hij verwachten dat die kaart goed werkt!

[aval0ne]

Als NVidia inderdaad van de PCIe standaard is afgeweken

Wie zegt dat ze ervan af wijken? Ze zijn gewoon niet getest geweest. Bepaalde ATi kaarten voldeden ook niet aan de PCIe SIG vereisten en is daar een nieuwspost over geweest?

[frankknopers]

Ja, maar ATi heeft het nog vóór de launch naar buiten gebracht én gefixed. Dat was met de ATi X800 serie.

Wat nVidia nu doet is een kaart op de markt brengen die mankementen vertoont, zonder dat de consument daar vooraf ook maar iets van kon weten.

[mjtdevries]

ALS Nvidia inderdaad van de PCIe standaard is afgeweken

Welk gedeelte van het woordje "als" begrijp je niet?

Wie zegt dat ze ervan af wijken?

Wellicht ben je even de titel van dit bericht vergeten?: "Nvidia Geforce 8800 voldoet niet aan pci-e-specificatie.
En bij bron zie je staan: The Inquirer.

En dat is volgens jou nou juist een zeer betrouwbare bron. Dat heb je hier al ontelbare malen verdedigd wanneer ik aangaf dat het niet zo is.

[aval0ne]

Welk gedeelte van het woordje "als" begrijp je niet?

Misschien moet je eens terug Nederlands leren en de betekenis van als opzoeken.
Ik zal het anders voor jou doen want verder dan ati.com geraak je toch niet:

als1 (de ~ (v.))
1 verlammingsziekte [amyotrofe laterale sclerose]

als2 (vw.)
1 ter aanduiding van een overeenkomst tussen twee met elkaar vergeleken zaken of personen
2 [inf.] dan [ter aanduiding van een verschil tussen twee met elkaar vergeleken zaken of personen; na een comparatief of na 'ander(s)']
3 ter aanduiding van een hoedanigheid, bij een bijstelling of bepaling van gesteldheid

als3 (vw.)
1 wanneer [ter aanduiding van een herhaaldelijk of gewoonlijk voorkomende gelijktijdigheid]
2 indien [ter aanduiding van een voorwaarde]

en lees bij betekenis 2.

[frankknopers]

Dit kan ik alleen maar beamen. Toen ik in augustus mijn Core 2 Duo systeem in elkaar zette had ik nog even flink zitten klooien met het OCZ 800MHz DDR2 geheugen, dat op standaard 1.8Vdimm niet werkt..

Uiteindelijk is het allemaal wel goed gekomen, maar door dit soort acties ben je als early adopter wel extra tijd en energie kwijt, en als het misgaat misschien zelfs ook nog wel geld.

[Verwijderd]

OCZ moet je enkel kopen als je er meer wil uit halen dan standaard gespecifieerd. Dat het dan niet zomaar overal compatibel mee is lijkt mij volsterkt logisch. Je probeert de industrie voor te zijn en dat kost inspanning ook van jouw kant. Anders moet je er niet aan beginnen.

[newinca]

Ik ben een grote fan van "Dat is schandalig, mijnheer" commentaartjes, want die worden zonder uitzondering altijd geschreven door idioten geen flauw idee hebben waar ze het over hebben.

Standaarden als PCIe, PCI, USB etc zijn nogal serieus complex en beschreven in documenten die honderden bladzijden bestaan. Het is verschikkelijk moeilijk om een 100% compatible product te maken, niet alleen omdat het moeilijk te implementeren is, maar ook omdat er simpelweg in de wereld geen 100% exhaustive tests bestaan om compatibiliteit te bewijzen.

In de praktijk gebruiken bestaande produkten slechts een gedeelte van de features en blijven obscure delen van de spec minimaal of weinig getest tijdens quality testen met andere moederborden.

Sommige bedrijven (bijvoorbeeld Agilent) maken wel testers hiervoor maar zelfs deze omvatten slechts een gedeelte van de spec.

Om verdere compatibiliteit te controleren zijn er zogenaamde plug-fests, waarin de kaart in verschillende PCs gestoken wordt om te kijken of hij wel werkt. Dat kan problemen doen vinden die met een tester niet gevonden wordt.

Het is absoluut niet uitzonderlijk dat die problemen veroorzaakt worden door het moederbord ipv de kaart.

Schrijven dat het onaanvaardbaar is dat de spec niet wordt gevolgd is nogal achterlijk. Het suggereert dat Nvidia moedwillig van de spec afwijkt. (Belachelijk). Het suggereert ook dat alle andere producten de spec wel 100% volgen (even belachelijk.)

Ik ben zelf project leider geweest van een aantal USB en PCI chips. Zelfs jaren nadat de chip in volle productie gaat, zijn er nog altijd klanten die plots een probleem vinden. Meestal een bug in hun PCI of USB hardware, maar soms ook effectief een bug die door 1000 andere testen nooit gevonden was.

Fact of life. Move on.

Is het mogelijk dat de 8800 een bug heeft die opduikt in sommige moederborden? Ja, natuurlijk. Maar het is even waarschijnlijk dat de VIA borden waarop de problemen zich lijken voor te doen een bug hebben die tot nu niet getriggered werd. Zelfs al heeft dat bord in het verleden een PCIe stickertje verdiend.

[_Dune_]

Nvidia heeft het dus weer voorelkaar. Naaste de Nforce4 en nieuwere chipsets, waar zij zich niet houden aan de S-ATA specificaties nu ook PCI-e standaard niet in acht nemen met hun top VGA kaarten. Nvidia is heel goed bezig, leuk voor de concurrentie als deze iets achter loopt, gewoon binnenkort een nieuw produkt op de markt zetten wat wel werkt (je hebt toch al even verder door kunnen ontwikkelen) en Nvidia ziet zijn klanten gaan.

Ik ben persoonlijk al jaren van mening (en nee ik heb de wijsheid niet in pacht )dat nieuwe dingen te snel de markt op worden gebracht, zonder een degelijke doorontwikkeling of test fase. Ronduit belachelijk dat je met dergelijk dure produkten dit moet ondervinden als consument, je wordt gewoon als test persoon gebruikt. Terwijl dit laatste al door de fabriaknt had moeten gebeuren.

[Verwijderd]

Het QA team van NVIDIA bestaat uit honderden personen. Je kan dus niet zeggen dat het niet getest is geweest. De problemen duiken juist op met verouderde moederborden die niet geheel aan de specificaties voldoen. Mensen denken al te gauw dat alles zomaar compatibel is. Bedrijven zoals Dell en HP richten veel aandacht aan de goede samenwerking van alle onderdelen. In een deftige configuratie werkt deze kaart dan ook perfect.

Als je de PCIe SIG Compatibility List bekijkt zie je ook welke moederborden versie 1.0a ondersteunen en welke 1.1. Het zou me niks verbazen als de GeForce 8800 versie 1.1 vereist, net zoals de nieuwste chips van ATI...

Anderzijds is oudere technologie lang niet van problemen gevrijwaard!

[punica]

Ja, het lijkt Creative wel met hun X-Fi....

[stewie]

dat S-ATA zijn de OEM's die zich niet aan de afspraken houden, "specs".
dat is geen probleem van Nvidia want je hebt ook Ati en intel bordjes met exact hetzelfde probleem.

ach je kan nog altijd Microsoft heten, niets voldoet aan specificaties, en ondersteunt bijna geen enkel standaard.

[_Dune_]

Noem ik ergens Vista? Ik bedoel dat het belachelijk is dat je mogelijk problemen ondervindt omdat zij zich niet aan de standaarden houden.

Zou zijn er ook problemen met S-ATA schijven in combinatie met Nforce4 en nieuwere chipsets om dezelfde reden. Bij de Nforce4 was het nog voornamelijk in combinatie met de Maxtor Diamondmax 10 schijven, maar met nieuwere chipsets schijnen er ook problemen te onstaan met schijven van andere merken.

Nu dus ook met hun VGA kaarten en dat het hun top kaart betreft doet er inderdaad ook niet toe, al was het een butget kaart. Men brengt de produkten te snel op de markt en daar ondervindt Nvidia nu de gevolgen van, maar als ze het net zo oppakken als het S-ATA gebeuren houd ik mijn hart vast.

[PEPPI]

Dus enkel problemen op de 8x PCIexpress sloten.
Wie stopt er nou twee 8800 kaarten in een moederbord met maximaal 16 PCIexpress lanes !?
Een paar eurotjes extra voor een >32 lanes moederbord kan er dan toch ook wel vanaf ?

[Verwijderd]

Waar kun je dat checken? Hoeveel lanes je mobo support?

[PEPPI]

Door de term 'Dubbele PCIe x16 Graphics'
Bijv. bij die van Asus: A8R32-MVP Deluxe en A8N32-SLI Deluxe

[Strike_2]

Let wel op:
De A8R32-MVP Deluxe is GEEN SLI bord, maar een CROSSFIRE Bord. Voor dubbele ATi kaarten, dus.

De A8N32 is daarentegen wel een SLI bord.
(Ik heb mijn A8N32 moeten verruilen voor een A8R32, toen ik merkte dat XFire niet werkt op NForce4)

[SuperDre]

Juist ja, als je al zoveel geld uitgeeft voor zulke kaarten dan kun je het geld ook best missen voor een fatsoenlijk moederbord..