Geheimen zijn zeldzaam in de telecomindustrie. Vroeg of laat lijkt alles naar buiten te komen. Dit artikel gaat over een groot geheim van Nokia, tot tien jaar geleden veruit de grootste naam op de smartphonemarkt. In het openbaar heeft Nokia altijd gezegd dat het iOS en Android ging beconcurreren met alleen Windows Phone, maar een bedrijf zonder Plan B doet zijn werk niet goed.
Natuurlijk was er een Plan B, al was dat geheim. In de onderzoekslaboratoria van Nokia werkte de fabrikant aan een eigen op de toekomst gericht platform, dat met een heel nieuwe manier om apparaten te gebruiken Android en iOS wilde verschalken. De naam verscheen een enkele keer online, maar details kwamen nooit naar buiten, tot nu. In dit verhaal lees je voor het eerst uitgebreid over dit platform.
Hoe geheim dit project echt is? Om dat te checken, heb ik de pr-manager voor de Benelux van Nokia uit die tijd gevraagd of hij ooit van dit besturingssysteem had gehoord. "Er gaat geen belletje rinkelen", zei hij. Vervolgens heb ik een auteur benaderd van de sites AllAboutSymbian en AllAboutWindowsPhone, bekende sites voor Nokia-liefhebbers en sinds lange tijd volgers van alles rond de Finse fabrikant. "Eerlijk gezegd nooit van gehoord", was het antwoord.
Veerkracht van Nokia, Risto Siilasma, pagina 130
Hoe ik er dan van hoorde? In een kringloopwinkel, toch geen plek waar je verwacht nieuws te vinden, kocht ik het boek De veerkracht van Nokia van Risto Siilasmaa. Hij zat vanaf 2008 in de raad van bestuur van Nokia en diende ook in 2013 en 2014 als interim-ceo. In dit boek komt dit platform ter sprake, in een enkele alinea op pagina 130.
Eind van het verhaal, zou je denken. Gelukkig niet: oud-medewerkers van Nokia bleken meer dan bereid om de kans aan te grijpen om eindelijk te kunnen vertellen over het platform dat Android en iOS van de troon had moeten stoten: Serenity OS.
Het waarom
Voor de context: Nokia was lang marktleider op het gebied van smartphones, vanaf het begin van deze eeuw tot ongeveer 2011, en je kon je jarenlang lastig voorstellen dat het ooit anders zou worden. Wat hardware betreft had Nokia meer inkoopkracht dan wie ook en op het gebied van software en diensten was het er ook tijdig bij. Het had de 'app store' uitgevonden, het bood als eerste gratis turn-by-turnnavigatie aan op smartphones en was vroeg met onder meer mail- en muziekdiensten op smartphones.
Het besturingssysteem waarop dat grotendeels gebeurde, was Symbian. Dat was jarenlang in handen van verschillende fabrikanten, waaronder Ericsson, later Sony Ericsson en inmiddels Sony, naast Samsung en Motorola. Dat werkte niet goed en in 2008 bracht Nokia Symbian onder in zijn eigen stichting om de ontwikkeling centraal te leiden.
Nokia N8 uit 2010, voorzien van Symbian^3. Tweakers had als een van de eerste media een preview van deze smartphone.
Symbian leidde tot frustraties bij gebruikers. Providers hadden bedongen dat Symbian elke keer als je met een app online ging, vroeg of dat wel met de mobiele verbinding moest gaan. Ook bij andere acties vroeg Symbian gebruikers vaak om bevestiging, iets wat iOS en Android simpelweg niet deden. Daarnaast kwam Symbian uit een tijd en cultuur waarin touchscreens maar een van de vele inputmethoden vormden, naast bijvoorbeeld het T9-toetsenbord, het qwerty-toetsenbord en overige bediening met knoppen.
Het drong in 2010 goed door dat Nokia, hoewel het toen nog marktleider was, op termijn de strijd met iPhone en Android zou verliezen in diverse prijsklassen. Nokia ontsloeg zijn ceo Olli-Pekka Kallasvuo en ging op zoek naar een nieuwe ceo.
Nokia in 2010
OS
Voornaamste concurrentie
Plan voor de toekomst
Dure telefoons
Symbian
IPhone/Android
MeeGo
Midrangetelefoons
Symbian
Android/BlackBerry
Symbian
Goedkope telefoons
S40
Android
S40/Meltemi
Nokia wilde voor dure telefoons Symbian vervangen door MeeGo, een samenvoeging van zijn eigen Linux-platform Maemo, bekend van de N900, en Moblin van Intel. Symbian zou dan de midrangemarkt blijven bedienen, terwijl bij goedkope telefoons Maemo-afgeleide Meltemi het zou overnemen van S40. Meltemi was gericht op goedkope telefoons met mobiel internet.
Toen Nokia de strategie doornam, bleek dat daar diverse problemen mee waren. Het belangrijkste was dat de productplanning voor MeeGo niet vergevorderd was. Er was maar één telefoon gepland, de N9, en daarna kon het team maximaal één toestel per jaar opleveren tot 2014. Dat zou te weinig zijn om er genoeg te verkopen en zo een ecosysteem van ontwikkelaars en andere accessoires op te kunnen bouwen.
De Finse fabrikant ging in gesprek met Google over het gebruik van Android, maar dat bleek beperkte aantrekkingskracht te hebben. Google wilde Nokia geen toezeggingen doen; het bedrijf maakte duidelijk dat Nokia niet nodig was om marktleider te worden en wilde in zee met Nokia onder dezelfde voorwaarden als met elke andere fabrikant. Nokia voelde er weinig voor om met een paar jaar achterstand te proberen om Samsung en HTC in te halen op Android.
Microsoft bood meer; het wilde geld betalen en bood Nokia invloed op de roadmap van Windows Phone als Nokia ervoor zou kiezen om met Microsoft in zee te gaan en Google links te laten liggen. Dat geschiedde; Microsoft en Nokia sloten een contract waarin stond dat de Finse fabrikant Windows Phone-telefoons zou gaan maken. Beide bedrijven wilden samen het derde ecosysteem bouwen. Het was een all-in-scenario voor Nokia. Als Windows Phone mislukte, was Nokia ten dode opgeschreven. Op Android was dat anders. Nokia had daar minimaal een klein deel van de markt kunnen pakken en dan was het in elk geval blijven bestaan als onafhankelijke smartphonemaker.
De roadmap veranderde. MeeGo en Symbian verdwenen. Android met Google-diensten was ook van tafel, want dat had Microsoft bedongen. Zolang de samenwerking liep, kon Nokia alleen Android-telefoons zonder Google-diensten uitbrengen en dat gebeurde ook. De roadmap veranderde en de tabel uit 2010 zag er in 2011 al anders uit.
Nokia in 2011
OS
Voornaamste concurrentie
Plan voor de toekomst
Dure telefoons
Windows Phone
IPhone/Android
Windows Phone
Midrangetelefoons
Windows Phone
Android
Windows Phone
Goedkope telefoons
S40
Android
S40/Meltemi
Het was een eenvoudig plan en er zou geen Plan B zijn voor dure smartphones. Op goedkope telefoons zou MeeGo-variant Meltemi gaan draaien. Dat Plan B was er echter wel. Tot nu toe kwam daar niets over naar buiten, maar op de volgende pagina lees je hoe Nokia van plan was iOS en Android te overvleugelen met een nieuwe benadering van de smartphone.
Wat het was
De naam voor het project was Serenity. Het was een relatief groot project; er werkten maximaal 100 mensen aan in Finland, in het Verenigd Koninkrijk en in Nokia's onderzoekscentrum in Silicon Valley. Beeldmateriaal van Serenity OS is er niet; geen van de mensen die hebben bijgedragen aan dit verhaal, zei over beeldmateriaal te beschikken.
Serenity OS had een Linux-kernel, net als Maemo, MeeGo en Meltemi binnen Nokia. Buiten Nokia is natuurlijk op de mobiele markt Android het bekendste voorbeeld van een besturingssysteem met een Linux-kernel. De kernel was dan ook niet wat het project bijzonder maakte.
Dat was de interface. Die was helemaal opgebouwd in HTML 5, met een beetje JavaScript. HTML 5 was toen de nieuwe webstandaard. Die beloofde onder meer het weergeven van bewegende en dynamische content op het web makkelijker te maken. HTML 5 maakte bijvoorbeeld Adobe Flash overbodig, wat in de eerste jaren van deze eeuw de gangbare manier was om dynamische content aan te bieden op het web.
Als rendering-engine had Nokia gekozen voor Webkit, bekend van Apples Safari-browser en door Apple ontwikkeld. Dat was geen spannende keuze. Nokia werkte al langer met Webkit in zijn mobiele browsers en had dus vermoedelijk al ontwikkelaars met Webkit-ervaring in de gelederen.
Shapeshifting
Het centrale concept van het besturingssysteem was 'shapeshifting'; je kon beginnen op het ene apparaat en zonder iets te doen verdergaan op het andere. Het moest lijken alsof het besturingssysteem was verspreid over verschillende apparaten, een concept dat nu een 'gedistribueerd besturingssysteem' zou heten.
Om dat mogelijk te maken, was er een serverkant. Apparaten synchroniseerden de hele tijd hun apps en de staat van die apps met een database aan de serverkant, op basis van CouchDB. De bedoeling was bijvoorbeeld dat je een rekensom moest kunnen invullen op het ene apparaat om vervolgens op = te drukken op het andere apparaat. Daarvoor moest die som dus al op het andere apparaat staan.
Niet alleen de app die openstond, moest synchroniseren, alle andere apps ook, zodat je letterlijk zou kunnen doorgaan waar je was gebleven. En nu komt het: dat andere apparaat, vermoedelijk met een groter scherm, hoefde helemaal geen Serenity OS te draaien. Omdat het ging om een op webstandaarden gebouwde interface, was het mogelijk om dat via een app te doen op een iPad bijvoorbeeld. Die app bestond ook; die liet dan de aan een groter scherm aangepaste interface van Serenity zien met alle apps en alle gegevens gesynchroniseerd. Het was een soort 'cloudtelefoon'.
Nokia dacht met dit concept, dat Android en iOS niet hadden of hebben, een aantrekkelijk concept te hebben voor de toekomst. Hiermee was het immers mogelijk om te wisselen tussen apparaten zonder andere software te gebruiken.
De hardware
Apple iPod Touch V4 (2010)
Als testapparaat had het team de Hola. Dat was een relatief klein apparaat. Een ontwikkelaar die ermee werkte, omschreef het als 'een soort iPod touch (van Apple) met kleinere bezels', met afmetingen van rond 100x50mm; een iPod touch uit die tijd had een 3,5"-scherm van 960x640 pixels met afmetingen van 111x58mm. Nokia liet de Hola produceren in zijn eigen fabriek in de Finse stad Salo. Er stonden meer en vooral grotere apparaten in de planning. Het is onbekend wat die precies waren. De bedoeling was om snel meer apparaten met Serenity uit te brengen.
Het was niet het enige experimentele prototype dat Nokia in Salo had laten produceren. Er verscheen een paar jaar geleden een prototype van de Kataya op eBay. Nokia-fansite NokiaMob gokte dat het ging om een telefoon met Meltemi, maar dat is onjuist volgens een oud-Nokia-medewerker. Het ging om een ander, eveneens onbekend, op Qt 5 gebaseerd besturingssysteem.
De demonstratie voor het management maakte niet genoeg indruk. Het werk aan Kataya en het besturingssysteem met de codenaam Krakatau stopte en het Finse team daarachter kwam te werken voor Serenity.
Niet Hola met Serenity, maar Kataya met Krakatau
Tot slot
De Hola met Serenity OS is nooit uitgekomen. Voordat Serenity klaar was voor dagelijks gebruik, verkocht Nokia zijn smartphonetak aan Microsoft. Serenity bleef bij Nokia, want het was onderdeel van de Advanced Technologies-afdeling die overbleef.
De Hola was begin 2014 bijna klaar toen Nokia ervoor koos om hem toch niet uit te brengen. Hij paste niet langer bij de strategie van het bedrijf, dat zich ging richten op onder meer netwerkapparatuur en niet langer het zelf maken van apparaten als belangrijk zag. Een deel van het team dat werkte aan Serenity, ging werken aan iets anders: de Z Launcher. Die kwam terecht op Nokia's Android-tablet N1 van eind 2014. De Z Launcher was een Android-launcher waarmee gebruikers apps, contacten en berichten konden vinden door met de vinger letters op het scherm te krabbelen. Het had tussen 1 en 5 miljoen downloads in de Play Store.
Nokia besloot dat het verstandiger was om de merknaam aan een ander bedrijf in licentie te geven om smartphones te maken. Dat werd HMD Global, waar veel oud-Nokia-medewerkers terechtkwamen. HMD mocht contractueel vanaf begin 2016 Android-smartphones met Google-diensten maken en dat deed het bedrijf vanaf de start. De beloften van updates en upgrades en Android One waren al snel verkoopargumenten voor de Nokia-telefoons met Android.
En Serenity? De mensen die eraan hadden gewerkt, verlieten Nokia. De plannen zelf verdwenen in de archiefkast en kwamen er niet meer uit. Dat is waar ze nu nog liggen. Het was de laatste grote poging om met een Europees mobiel besturingssysteem Android en iOS naar de kroon te steken. Of het een succes zou zijn geworden, is natuurlijk zeer de vraag, maar het zou in elk geval interessant zijn geweest om te zien wat er was gebeurd als het op de markt was gekomen.
Wat een leuk verhaal! Het is nog steeds doodzonde dat MS het verknald heeft met Windows Phone. Ik heb vier jaar lang een Lumia 735 gehad. Toestel deed het altijd, compact, mooi OLED scherm, goede camera, draadloos laden, kunststof behuizing en verwisselbare camera. Alleen de opslag was veel te klein zodat ik op het eind steeds apps moest verwijderen om nog maar een beetje speelruimte te hebben.
Een ander scenario was om naar buiten te komen en de markt te veranderen met een nieuw cloudservicesplatform, Serenity, dat kon worden gebruikt in applicaties met betrekking tot verschillende besturingssystemen.
[Reactie gewijzigd door P_Tingen op 22 juli 2024 14:05]
Ik ben nog steeds boos op Microsoft en Google hoe ze omgegaan zijn met Windows Phone. Doodzonde voor de markt dat we nu praktisch gezien twee smaakjes hebben.
Hoe dan ook heeft Nokia het natuurlijk ook niet zo slim aangepakt. Ik heb nog meegedraaid als tester voor Symbian: wat een frustrerende ellende was dat!
Ik vind het ronduit jammer dat MeeGo zo is gestorven. Een oud Nokia topman, Anssi Vanjoki, vertelde toen hij vertrok bij Nokia dat Android is "alsof je in je broek plast in de winter".
Gelijk heeft hij, en niet alleen voor fabrikanten. Nokia kon softwarematig niet genoeg differentiëren met Android ten opzichte van de concurrentie. Als ik terugkijk naar de tijd dat ik de Nokia N900 had, was dat OS (Maemo, voorloper van MeeGo) in veel opzichten een stuk beter dan Android (toen en nu). Zo kon je destijds prima meerdere apps tegelijkertijd open hebben, zonder beperking. Ook had je eenvoudig root toegang.
Nu gebruik ik Sailfish, wat een soort opvolger van MeeGo is. De voordelen zijn er nog steeds, plus meer.
Geen advertenties (in apps die voor Sailfish zijn gemaakt)
Geen (noemenswaardige) schending van privacy (in apps die voor Sailfish zijn gemaakt)
Een gezond updatebeleid. Het eerste toestel, 8 jaar oud, krijgt geen updates meer, de rest naar ik weet wel.
Maemo (en later MeeGo) was een prima concurrent voor Android en iOS. Ik wist niet dat Nokia het alleen voor high end modellen wilde inzetten en dat het ontwikkelteam zo traag was. Ik heb één keer een Android telefoon gehad als daily user, de Galaxy SIII. Daar bleek destijds al dat er gesteggel was omtrengt updates. En dat dus zo'n negen jaar terug. Het verbaast me dat mensen dit nog steeds accepteren.
Ik blijf denk ik trouw aan Sailfish, al zijn er andere mobiele besturingssytemen met potentie. Android en iOS zijn afgeschreven. De bedrijven die er achter zitten, hebben de verkeerde intenties. Google vertikt het hun updatebeleid goed te regelen, Apple probeert op allerlei manieren meer geld uit hun klanten te krijgen. Door exorbitant veel te vragen voor extra interne opslag (een factor 5~10 duurder dan micro-SD), door hun eigen datapoort (en dus oplader) te houden, door de hoge commissies voor apps, door te proberen een monopoliepositie te creëren wat betreft reparaties. En natuurlijk het weglaten van de 3,5mm poort, ten gunste van de verkoop van bluetooth oordopjes (die minder gebruiksvriendelijk zijn en makkelijker kwijt te raken zijn). Prima dat de toestellen zelf duur zijn, de gebruikerservaring verantwoordt de meerprijs. Maar de randzaken er omheen niet. Dat doet Apple al jaren zo. En Google vertikt het al jaren om een fatsoenlijk updatebeleid te hanteren en privacy in de hand te houden binnen Android (nee, dat is het niet, ik heb legio apps op mijn S20 FE waarbij ik bepaalde rechten niet eens kan uitschakelen).
Maar helaas gebruik ik wel Android, voornamelijk voor het werk (Outlook, e.d.). Daar heb ik wel enkele betaalde games, maar ik gebruik een adblocker en praktisch alle rechten staan uit. Ik betaal niet graag twee keer voor mijn telefoon.
Ik vraag me af hoe lang het nog moet duren voordat de massa inziet dat Android inderdaad plassen in je broek is. Want warm is gelukkig nog steeds, maar het begint nu wel aardig te stinken ...
Ik had in 2003 al een Windows Smartphone (toen was het nog een niche product) en heb er daar verschillende van gehad (zonder touchscreen, met touchscreen, met toetsenbordje, met uitschuifbaar toetsenbordje). Maar Microsoft is te lang in dat soort OSen blijven hangen, als ze eerder overgestapt waren naar een gebruiksvriendelijke interface (zoals Android ook veranderde na de eerste iPhone) hadden ze misschien een speler van betekenis kunnen zijn.
Toen heette het nog PDA. Zo'n apparaat heb ik ook nog gehad, met Windows Mobile 5 en later met hulp van XDA Developers nog upgrades tot en met 6.5 gegeven en voorzien van de HTC Touch interface voor bediening met je vinger ipv het pennetje. Dat werkte allemaal erg goed voor die tijd. M.i. beter zelfs dan de eerste iPhone. Alleen had Apple natuurlijk een veel beter verkoopverhaal.
Met m'n PDA zat ik vanaf 2004 al te emailen in de trein. 2G/EDGE was snel genoeg in de tijd van de lichte mobiele websites. NS had al een mobiele pagina met reisinformatie. Zo kon ik onderweg checken of er vertragingen of spoorwijzigingen waren. En in de auto draaide ik TomTom op m'n PDA. Daar had ik een losse Bluetooth GPS receiver voor die ik op het dashboard legde. Dat werkte toen al erg goed. Ik heb best wat jaren dankbaar gebruik gemaakt van m'n PDA. Later heb ik nog een HTC Diamond gehad met eveneens Windows Mobile 6 en daarna overgestapt op een Galaxy Nexus met Android 4.
Halverwege het vorige decennium heb ik een Nokia 650 gehad met het toen nieuwe Windows 10 Mobile. Helaas bleef de app gap bestaan en toen Microsoft de stekker eruit trok zat ik met een waardeloos apparaat. Dat heb ik het bedrijf nooit meer vergeven. Het heeft er uiteindelijk zelfs voor gezorgd dat ik alles van MS definitief de rug toe keerde, zelfs op de PC. Nu heb ik al jaren een Android telefoon en een Linux distributie op al mijn x86 hardware.
Ik hoop dat we ooit nog een goede derde keuze krijgen op onze telefoons. Alleen Android en iPhone blijft natuurlijk maar magertjes. Alleen ben ik bang dat dat nog heel lang gaat duren.
Het verhaal van MeeGo en het aantal telefoons die het kon uitbrengen klopt niet echt.
Ja de N9 was de enige die officieel gepland stond om uitgebracht te worden. Er was ook de N950/Harmattan (N9 met toetsenbord). Er was een ook MeeGo port voor de N900 en een tablet die nooit is uitgebracht. Mits een degelijke ondersteuning hadden Nokia zeker meer dan één MeeGo telefoon per jaar kunnen doen. De wil ervoor ontbrak echter bij een zekere Elop... Hij heeft ook nog de verkoop van de N9 aan banden gelegd (bv geen verkoop in grote markten zoals Duitsland etc...) om de competitie met Windows Phone te vermijden.
Hoe ik dit weet? Ik heb het hele verhaal persoonlijk beleefd van OSSO en Maemo over MeeGo tot het einde van Meltemi.
Precies wat ik mijn af vraag. Waarom zou je met meego niet een x aantal toestellen kunnen maken en met een compleet nieuw os opeens wel. Lijkt mij toch dat Windows phone verhaal achter te liggen. Maar de N9 en N900 waren goud! Ik mis het feed screen van meego. Nooit begrepen waarom ze die basis niet gehouden hebben in sailfish os.
Er is, ongeveer toen Nokia de telefoonafdeling verkocht, een heel uitgebreid verhaal geschreven over hoe MeeGo had kunnen zijn op verschillende apparaten. Het team had blijkbaar behoorlijk veel proof of concepts en al enkele prototypes (o.a. de Lauta, een N9 met toetsenbord). De vertaling van het verhaal is hier te vinden: https://muropaketti.com/mobiili/the-story-of-nokia-meego/. Echt de moeite waard, er staat veel in over de oorspronkelijke plannen met MeeGo en hoe Maemo Harmattan daar uiteindelijk uit is voortgekomen.
Niet alleen de wil, ook de mogelijkheid.
Elop is pas bij Nokia gekomen toen de telefoontak door falend management al in een duikvlucht was gekomen. Elop had één shot om een totale crash te voorkomen, die het hele Nokia-concern mee zou kunnen slepen. Dat was Windows Phone. Het marktaandeel daarvan laten kannibaliseren door een eigen concurrerend product was een te groot risico.
Zou MeeGo een succes zijn geworden wanneer Microsoft, maar een durfinvesteerder met ettelijke miljarden in Nokia was gestapt? Die kas was zeker aanwezig. Maar die durfinvesteerder was er niet en Microsoft, met Windows Phone was de enige mogelijkheid om Nokia te redden.
Ik denk dat het management van Nokia bij het uitkomen van de iPhone zich realiseerde dat het bedrijf ten onder zou gaan en het plan maakte om zichzelf te verkopen aan één van de grote techgiganten.
Uiteindelijk was het Microsoft die het bedrijf overnam en het de afgrond in reed, grotendeels door hun eigen falen omdat Windows Phone gewoon niet goed genoeg was.
Dit backup plan was waarschijnlijk bedoeld in het geval dat Google het bedrijf zou overnemen, maar Google had toen niet de intentie om zelf hardware te maken (dit is later gewijzigd).
Windows Phone 10 was echt een dikke prima OS.
Helaas was er geen gevulde app store of drive om die te vullen (lees subsidies aan ontwikkelaars om apps te bouwen).
Hierdoor kon je uiteindelijk gewoon niets meer met een Lumia, omdat je alles via de browser moest doen.
Windows Phone was volkomen waardeloos. Elke nieuwe versie was compleet incompatibel met de vorige en alle software moest weer opnieuw geschreven worden. Nogal wiedes dat de AppStore dan helemaal leeg was.
Vergelijk Android waar je zelfs op de laatste versie zelfs nog oude app versies die op 2.3 ontwikkeld zijn nog kan draaien.
Windows Phone vond ik als eindgebruiker een fantastisch OS. Helaas klopt je verhaal dat Microsoft met zijn updatebeleid het voor een groot stuk verknalt heeft. Compatibiliteit van de apps tussen major versies was een groot probleem. De uitwerking van hun visie om apps zowel op telefoons als op pc's (Windows 8, iemand?) te draaien deed geen goed. Ook dat premium toestellen (Lumia 800 gehad hier... ) geen upgrade kregen van WP7 naar WP8 en het moesten doen met een "goedmakertje" naar WP7.8 deed geen goed, niet voor ontwikkelaars en niet voor consumenten van dergelijke toestellen.
In mijn ogen is het een fantastisch OS geweest maar door foute keuzes hebben ze grotendeels hun eigen kansen gekelderd. Ik had graag dit OS als alternatief gehad in het huidige landschap...
Vergelijk Android waar je zelfs op de laatste versie zelfs nog oude app versies die op 2.3 ontwikkeld zijn nog kan draaien.
Al begint dat met iedere restrictie van het beveiligings systeem ook steeds lastiger te worden. De externe SD kaart wordt steeds minder toegankelijk, en de "snelle" manier om dat op te lossen onder Android 11 en hoger, storage management rechten, mag je niet zomaar op de Play Store plaatsen. Ik gebruik het zelf wel in een project waar de apk's (en source code) alleen op Github staan en je dus kunt doen wat je wilt.
Windows Phone draaide destijds net zo vloeiend als de meest high-end iPhone op een toestel van 130 euro. Als je je de Android toestellen van dat tijdperk herinnerd, dan weet je dat alles onder de 350 niet vooruit te branden was. De interface was simpel en werkte goed, ook oogt deze nog steeds modern. En oh ja, het keyboard was fan-tas-tisch! Ik weet niet wat het was maar de combinatie van de vormgeving en response maakte het echt een hele goede ervaring.
De fabrikanten buiten Nokia namen het niet al te serieus waardoor er niet veel keuze op de markt kwam. Microsoft kon het niet echt schelen want dat bedrijf ligt er niet van wakker om een paar miljard te verliezen, met de gevolgen van dien. Bijgevolg waren vele apps niet beschikbaar of van dermate slechte kwaliteit dat het niet meer interessant werd om na je contract met je provider een nieuwe WP te halen… de Lucia serie had enkel prachtige toestellen.
In de eerste jaren van HMD vind ik Nokia terug interessant, heb zelf nog de Nokia 7 Plus gehad, een prima midrange toestel met snelle en lange software updates en een clean Android en goede specs. Echter zijn ze nadien helemaal de weg kwijt geraakt heb ik de indruk.
[Reactie gewijzigd door Soulaiman op 22 juli 2024 14:05]
Windows Phone was volkomen waardeloos. Elke nieuwe versie was compleet incompatibel met de vorige en alle software moest weer opnieuw geschreven worden. Nogal wiedes dat de AppStore dan helemaal leeg was.
Dat klopt helemaal niet, Sommige Windows Phone 7 apps kunnen zelfs nog gesideload worden op Windows 10 Mobile toestellen en bijna iedere Windows Phone 8 app werkt op Windows 10 Mobile. De backwards compatibility zat redelijk goed in elkaar. Het probleem was de het updaten naar een nieuwere versie op oudere toestellen vaak niet ondersteund was.
[Reactie gewijzigd door jetspiking op 22 juli 2024 14:05]
Windows 10 Mobile was één stap achteruit ten opzichte van Windows Phone 8.1 en twee stappen achteruit ten opzichte van Windows Phone 7.
De prestaties waren belabberd, de beloofde updates voor de budget telefoons (zoals de populairste Lumia 520) waren geannuleerd (terwijl de Insider Preview wél werkte) en de elementen in de gebruikersinterface die het zo prettig maakten waren eruit gesloopt. Windows 10 Mobile was qua design dan ook een soort vreemde mix van Metro en Android. Volgens mij was Microsoft dan ook compleet kwijt waarom gebruikers de interface zo prettig vonden.
De camera app was ronduit een drama ten opzichte van de eerdere Lumia Camera app voor eerdere versies en het stoppen van Here Drive, Here Maps, Mix-Radio en de standaard FM-Radio app was eeuwig zonde.
Het random verwijderen van Microsofts eigen (eerdere) apps uit de store voor Windows 10 Mobile was ook niet te volgen.
Project Astoria voor het draaien van Android apps is tussentijds gestopt en niet verder ontwikkeld.
De SDK's van Windows 10 Mobile waren ook een rommeltje om mee te werken en de algemene UWP-integratie was teleurstellend.
De managementbeslissingen van Windows 10 Mobile waren écht héél slecht.
Uiteindelijk was het Microsoft die het bedrijf overnam en het de afgrond in reed, grotendeels door hun eigen falen omdat Windows Phone gewoon niet goed genoeg was.
Hoewel Microsoft zeker niet foutloos is, was Windows Phone wel degelijk goed genoeg. Het OS was ontzettend stabiel, consistent en intuïtief, het draaide even goed op telefoons van 75 euro als die van 750 euro. Het bood legio mogelijkheden en toekomstperspectief.
Door o.a. buitensluiting door Google (diensten) en weinig enthousiaste ontwikkelaars werd het platform de das omgedaan, niet omdat het platform niet goed genoeg was.
Mijns inziens was dit de doodsteek voor WP; Google liet het WP platform geheel vallen. Geen native Google diensten op WP betekende allerlei halfslachtige alternatieven, wat betekende dat je als gebruiker van iOS of Android naar WP overstapte, je veel moeite moest doen om te blijven doen wat je gewend was. Alleen al Youtube gebruiken was een crime.
[Reactie gewijzigd door musje83 op 22 juli 2024 14:05]
Ik vond de telefoons vreselijk onhandig werken (net als BB10 trouwens, die ik ooit als test telefoon heb gehad voor het werk). Maar wat MS vooral de das omgedaan heeft was het iedere keer volledig omgooien van de programmeer interface. Van WM 6 naar 7 was totaal anders, via een soort Silverlight, WM 8 was weer totaal anders en dat wilde men voor WM 10 ook weer helemaal veranderen.
Daar is als app bouwer niet tegenaan te programmeren, en als je dan ook nog degene bent met veruit het kleinste marktaandeel gaat men dat dus ook niet proberen.
Dat onhandig werken is subjectief, daar waren in elk geval velen het niet mee eens. De UI beviel mensen over het algemeen goed, de stabiliteit was aantoonbaar uitstekend, dus wat dat betreft zat het wel snor (voor een 3e speler)..
Het omgooien van de programeer-interface, dat wil ik best geloven. Van WM6 naar WP7 was dat ook logisch, Windows Phone was een volledig nieuw OS t.o.v. Windows Mobile, dat nog uit het PDA tijdperk stamde. WP8/8.1 was volgens mij in grote lijnen wel hetzelfde of het was in ieder geval relatief makkelijk om apps over te zetten, terwijl WP10 een soort laatste poging was om de boel te redden d.m.v. Windows Universal Apps, maar dat was een gedwongen keuze.
Ik geloof best dat dat meespeelde, net als veel andere kleinere problemen, maar de vrijwel directe uitsluiting van Google en de daaropvolgende tanende interesse vanuit appdevelopers en useradoptie was volgens mij de grootste killer.
Dat Google hun spullen niet voor de concurrent uit bracht is logisch. Om iOS kon men (zeker in de USA) niet heen maar om alle andere systemen wel. Dan had MS het zelf maar moeten maken (hoewel ze daar inderdaad soms in tegen gewerkt werden zoals met de Youtube app).
Maar dat had MS kunnen weten, zo hebben ze destijds zelf OS/2 afgemaakt. De tactiek kan ze dus niet onbekend geweest zijn.
OS/2 vind ik een beetje oude koeien uit de sloot, maar dat maakt het m.i. niet minder kinderachtig. MS maakte al een hele tijd Office en andere software voor Mac en later iOS én Android. Google hield alles gewoon beschikbaar op iOS, ook toen die nog relatief insignificant was t.o.v. Symbian. Nee, ze hebben MS gewoon bewust geblokkeerd omdat Android heel goed naast iOS kon bestaan in de markt, maar WP een te grote concurrent kon worden. Terwijl ze gewoon inkomsten hadden kunnen blijven genereren op alle drie de platforms en ze hadden er geen cent minder op ontwikkelingen door kunnen stuksmijten.
Ik heb de Nokia N900 en N9 allebei gehad.
De N900 was zijn tijd ver vooruit en de N9 was de beste telefoon die ik ooit heb gehad. Ik ben er helaas met de trekker overheen gereden en er was er nergens meer een te krijgen.
De N900 heb ik nog liggen. Ik zal eens kijken of hij het nog doet.
Je kan de N900 ook upgraden zowel hardware als software matig.
Het verhaal klopt overigens niet helemaal van de N9.
Er was namelijk ook nog de N950. In zowel plastic als alliminium versie.
Deze werd afgekeurd door de providers vanwege het scharnier.
Ze wisselden veel te vaak. Zo hadden ze Meego wat feitelijk gewoon Native Linux was. Je kon er chroot gewoon Debian met OpenOffice op draaien. Toen gingen ze samenwerken met Intel en Meego. Waardoor er ook gewisseld werd met gtk+ en Qt.
Nokia zette met Symbian te vroeg in op de batterij duur. Niemand had er nog echt vraag naar in die tijd. En zij deden dit al wel
Wat ik mij dus ook afvraag is of Sailfish delen van Serenity heeft overgenomen.
Ook voor Valve zou dit intressant zijn. Immers als de server taken kan afhandelen, kan dat ook videogame streaming zijn....
Als je het mij vraagt ging het om wie het snelst een software-omgeving kon dichttimmeren voor concurrentie op de hardware. Bij Symbian rook ik het bedrog al toen ze begonnen met apps aanbieden tegen betaling, wat gewoon bestanden waren, totdat je ze naar iemand probeerde te sturen via bluetooth of mail. Op de een of andere manier konden ze in iemand's inbox niet bestaan...
[Reactie gewijzigd door blorf op 22 juli 2024 14:05]
Ik vind de n900 ook een van de tofste apparaten die ik ooit gehad heb. MEt een klein beetje linux kennis kon je bijvoorbeeld de notificatie led herprogrammeren. De reden dat de n900 nooit het grote publiek heeft bereikt (denk ik) is mede omdat de n900 als ik me goed herinner maar een maand of 2 updates heeft gekregen waarna nokia zich qua support volledig terug trok.
Daarna ontstond een gigantische community van mensen die begonnen custom firmware te schrijven. Hierna kwamen er 1000den functionaliteiten bij zoals een programma waarmee je met een slider de cpu kon overclocken. maar ook programmas die automatisch je internet verbinding uitzette om stroom te besparen en je kon het zo gek niet bedenken. Er kwam een hele eigen community store met 100den apps.
Ik vond hde n900 tijd wel echt een geweldige tijd en heb er toen veel over linux geleerd. Het product was alleen nog niet af genoeg voor het grote publiek denk ik. En nokia heeft er ook nooit de moeite in gestoken om dat ervan te maken.
Ook ik heb de n900 nog liggen en zo nu en dan start ik het ding voor de gein nog eens op. Wat een tof ding was het... met het volwaardige toetsenbord onder het scherm en de toen al verbluffende camera.
Oh ja en niet te vergeten... de verwisselbare accu. Ik had er standaard 4 op zak... Het was een tof ding maar als je er een paar uurtjes mee aan het kloten was. had je zomaar een paar accus nodig.
Hier idem dito; De N900 was voor mij de meest gewilde telefoon toen die aangekondigd werd, en heb m dus ook besteld zodra dat mogelijk was.
Ik heb de N9 zelfs van januari 2012 t/m januari 2020 gebruikt als mijn primaire telefoon !
Nog steeds een geweldig toestel. Wel met gebruiksschade ondertussen. De accu is niet geweldig meer ( maar nog altijd 3 dagen destijds in 2020 ) en het OLED scherm heeft duidelijk lijnen over het scherm lopen ( ingebrand ? ) maar heb er lang en veel plezier aan beleefd.
Nu zit ik op een Sony Xperia X met Sailfish, en ligt er een Xperia 10 III klaar voor zodra Jolla de Sailfish versie daarvoor uitbrengt. ( aangekondigd afgelopen oktober )
De Jolla telefoon heb ik ook nog liggen. De tablet had ik gebacked maar die kwam uiteindelijk niet.
Ik ben totaal geen software persoon. Dus ik kon lang niet alles uit de toestellen halen wat er in zat maar het werkte fijn en het was vooral een principe kwestie tegen de grote telefoon OS makers.
Uiteindelijk kan ik nu bedrijfsmatig niet om Android heen vanwege apps die ik nodig heb.
Jammer dat het niet anders gelopen is met meamo, meego en sailfish
Ja inderdaad jammer.
Als Nokia meer vaart had kunnen maken met Maemo had het misschien nog een kans gehad. Ze zagen bij Nokia aankomen dat Symbian niet op lange termijn mee zou kunnen qua features ( althans, dat heb ik destijds begrepen uit de nieuwsberichten ) dus kwamen ze in 2005 met de Nokia 770, maar vervolgens duurde het tot 2009 ( N900 ) voordat er de eerste volwaardige smartphone kwam met Maemo en dat was gewoon niet voldoende. Op dat moment waren er al iOS, Android en Windows Mobile devices die al veel sterker in de markt stonden.
Had Nokia toen volle bak op Maemo/Meego ingezet met àl hun high- en mid-range smartphones plus een licensing deal zoals ze deden met Symbian dan hadden ze het misschien nog kunnen redden, maar eigenlijk hadden de N800 en N810 al Meego smartphones moeten zijn, en alle Symbian devices daarna ook.
Ik heb er tegenwoordig een Android phone naast, zonder simkaart, voor alle dingen waar ik Android nodig heb.
MeeGo draaide zelfs prima op mijn oude Samsung Netbook terwijl Windows OS hopeloos was op die apparaten met Atom CPU.
De netbook heb ik nog steeds en werkt met Linux als dj set voor de kids (Mixx + Hercules).
Dus ja, MeeGo had prima mee kunnen komen en updates kunnen krijgen.
[Reactie gewijzigd door DJMaze op 22 juli 2024 14:05]
Dit artikel heb ik met een beetje heimwee gelezen.
Het is zeker niet het enige bedrijf waar men geen (of een slecht) plan B had.
Denk maar aan het besturingssysteem 'Novell' uit de jaren 80 en 90. Ooit marktleider en nauwelijks concurrentie. Tot er (file)servers kwamen met Linux of Windows. Ook geen plan B!
Blackberry had een niche product. Tot daar plots de iPhone en Android phone kwamen en iedereen lacherig deed over de Blackberry phone. Ook geen plan B!
Ongelooflijk jammer van Novell met hun IPX protocol... het eerste (ben ik niet helemaal zeker van) netwerk waar je een DOOM lanparty op kon draaien. Ik weet nog goed dat ik dat liet zien aan collega's... die sloegen steil achterover. Ook de simpele interface van de server, met die kenmerkende menu's. Stabiel en (relatief) eenvoudig, coax bekabeling. Jammer!
Ook hier geldt: goed lokaal, maar geen interconnectie. Dan moest IPX weer in een inefficiënte (en dus trage) IP container.
Coax was goed maar gevoelig, en niet snel genoeg (meer). Glas blies er voorbij.
Ook hier geldt: stilstand is achteruitgang (tenzij Doom 1 multiplayer je plafond is 😀)
Ja, ik weet het. Geen TCP/IP stack en die eerste Win95 clients waren drama.
Inderdaad ook veel problemen met coax, vooral dat gedoe met die T-connector. Door de spanning op de kabel ontstonden daar vaak problemen. Maar goed, die tijd is voorbij. En ja, niets evenaart meer die ervaring met Doom1, hoe mooi de graphics ook zijn en hoe ingenieus het plot.
Ik vind dat niet zo vreemd eigenlijk. Xerox wist ook niet wat ze moesten met de computer met grafische gebruikersinterface die hun onderzoekers bij PARC hadden ontwikkeld. Ze wisten alleen maar hoe ze kopieermachines moesten maken en verkopen.
Imho is Nokia nog op heel veel vlakken superieur zelfs met de huidige telefoons.
- laten vallen geen probleem
- batterijduur
- telefoon deed het altijd (vooral de 3210)
Mwah, de Lumia 910 - 920 en 930 waren steviger gebouwd dan de glazen kisten van nu. Ikzelf kon prima werken met windows maar helaas werkte het gros niet mee.
Ik hoop nog steeds op een cleane 3de partij maar ik vrees dat dit ijdele hoop is.
Mijn eerste telefoon was een Nokia 7650, dat was toch echt geen dumbphone. Dat ding was gebouwd als een tank, daar kon je iemand bewusteloos mee gooien om er daarna gegarandeerd nog een ambulance mee te kunnen bellen.
Met "dumbphone" wordt niet bedoeld dat @YStec jouw telefoon stom vindt, maar dat de Nokia 7650 geen telefoon was met een via internet toegankelijke appstore, allerlei sensoren, een groot touchscreen om multimedia op te streamen en maken en met allerlei sociale netwerken. Tegenstelling met "smart"-phone.
Ik snap niet hoe je erbij komt dat ik denk @YStec mijn telefoon 'stom' zou vinden. De Nokia 7650 was een telefoon met internet, grafische interface, ondersteuning voor applicaties, een camera en de mogelijkheid om multimedia af te spelen. Dat noemden we omstreeks 2002 al een smartphone.
Als je enkele van die eisen aanpast - simpelweg omdat sommige van die technieken niet in dezelfde mate beschikbaar waren als ze enkele jaren later waren, dan was het zeker wel een smartphone.
Ik heb een tijdje met een Nokia E61 van 2006 rondgelopen. Je kon:
Apps/games downloaden en installeren (Nokia heeft verscheidene appstores geprobeerd, timeline is me niet 100% duidelijk. Eentje ervan, de Ovi store was sinds 2007 in ontwikkeling, public beta in 2008, publiek in 2009)
Multitasken! Meerdere bijgeleverde en "externe" programma's naast elkaar draaien en switchen en dingen op de achtergrond laten uitvoeren.
Het web rondsurfen met zelfs keuze tussen ingebouwde vs Opera browsers.
Media consumeren, inclusief videostreaming. Andere modellen hadden camera's. Of volledige DVB-H ingebouwd én tv-out mogelijkheden om media extern weer te geven
Had Bluetooth, 2G, 3G én Wifi.
Kon copy-pasten. Jaja. Mocht je met een iphone nog 3 jaar op wachten. Hoe smart (als je die vergelijking wil maken)
Sociale netwerken bestonden niet echt? Of ze waren echt nét aan het lanceren. Forums, ja. Apps daarvoor zeker niet.
Tegen 2007 kwamen er ook Symbian-smartphones met ingebouwde GPS.
De iphone kwam in dié wereld naar buiten, initieel ook zonder app store. Functioneel gezien was de onderscheidende factor het grote, kleurrijke, capacitieve touchscreen. Op vele andere vlakken stond het echt achter. Die app store kwam pas in zomer 2008 erbij.
TL;DR: Anno 2006-7 was de definitie van smartphone maar lichtjes anders en waren er een heleboel apparaten die aan die definitie voldeden. Velen ervan waren technisch in verscheidene opzichten ook ver superieur aan de iphone, in die mate dat je een eerste iphone evengoed een fancy dumbphone kon noemen.
Wauw, duidelijk verhaal! Ik leer dat er dus ook vóór de introductie van Android en de 1e iPhone daadwerkelijk slimme telefoons bestonden dankjewel voor je heldere uitleg
Oh, vóór Android en iPhone was de smartphone ook alive-and-kicking.
Nokia met Symbian, uiteraard. Ericsson met Symbian en later met Windows CE. En destijds de absolute meester HTC met Windows CE.
Qua mogelijkheden konden Android en iPhone absoluut niet tippen aan Symbian en zeker Windows CE. Qua gebruiksgemak voor de gebruiker met twee linker ICT-handen was de iPhone en later Android echter superieur.
Later kwamen de verschillende mobiele Windows versies daar qua gebruiksgemak weer fors over heen, maar dat was te laat. En door een vreemd upgradebeleid en opeenvolgende versies die niet compatible met elkaar waren is het niet mogelijk geweest een echte inhaalslag te maken.
Drie verschillende systemen: MeeGo, Symbian en Meltemi leek me al een slecht plan, niet alleen voor de gebruiker als die wil overstappen, maar ook voor de maker: de meesten hebben al moeite om één systeem up to date te houden.
Om nog maar te zwijgen over de app makers, die dan eventueel 3 verschillende versies moesten uitbrengen. Terwijl een extra versie voor windows phone (die dan wel iedere keer alles gingen omgooien waardoor het vertrouwen verdween) eigenlijk al te veel werk was.
Ik denk dat dat nog net voor de grote populariteit van de apps was. Vóór de omslag van de smartphone met veel eigen 'smarts' met mogelijkheid om er een beperkt aantal andere 'smarts' op te zetten naar de smartphone met een beperkt aanta eigen 'smarts' als platform voor alle 'smarts' die je er maar op wilt zetten.
Toen kon je nog wegkomen met verschillende soorten apps voor verschillende soorten doelgroepen. Het idee dat iedereen dezelfde apps wilde hebben op budget én high-end telefoons was nog vreemd.
Ik had in die tijd een Nokia E72 met Symbian (ik heb hem nog steeds trouwens, onverwoestbaar en een prima radio en mp3 speler voor op de fiets) en daar zaten toch al diverse apps op. Ook apps om te communiceren met andere systemen, zoals Skype en WhatsApp die gewoon met hun Android / iOS / Blackberry / PC varianten (voor zover bestaand) konden communiceren.
In de begintijd veel krachtiger dan Android 1.0 en 2.0 telefoons. Maar uiteraard haalde Android Symbian al gauw in en ben ik over gestapt. Windows phone geloofde ik toen al niet in.
[Reactie gewijzigd door johanw777 op 22 juli 2024 14:05]
Het centrale concept van het besturingssysteem was 'shapeshifting'; je kon beginnen op het ene apparaat en zonder iets te doen verdergaan op het andere. Het moest lijken alsof het besturingssysteem was verspreid over verschillende apparaten, een concept dat nu een 'gedistribueerd besturingssysteem' zou heten.
Grappig, juist deze functie heeft Apple deze week in een iets andere uitwerking geïntroduceerd onder de naam Universal Control.
[Reactie gewijzigd door Dennisdn op 22 juli 2024 14:05]
:strip_exif()/i/2004968334.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1264174596.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/1320851959.jpeg?f=imagenormal)
Als rendering-engine had Nokia gekozen voor Webkit, bekend van Apples Safari-browser en door Apple ontwikkeld. Dat was geen spannende keuze. Nokia werkte al langer met Webkit in zijn mobiele browsers en had dus vermoedelijk al ontwikkelaars met Webkit-ervaring in de gelederen.
:strip_exif()/i/2000562998.jpeg?f=imagenormal)
/i/2006145478.webp?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005073824.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/140697/crop6180fb9103afa_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
/u/44155/marzman.png?f=community){kind=small}
/u/269377/arnoud8bit.png?f=community){kind=small}
/u/409163/maemo%252070.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/731905/crop59a533415b4b4_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/45209/1052_11.gif?f=community){kind=small}
/u/99142/crop62758e978b3e3_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/98401/crop57b85f51b147a.png?f=community){kind=small}
/u/57387/claimedavatar-70.png?f=community){kind=avatar}
/u/204268/Bodevinaat.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/12030/Einstein%2520Tweakers%2520icon.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/366999/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/195257/owl_icon.jpg?f=community){kind=icon}
/u/1006081/crop5a2704340349c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/179105/crop5e14ab18a929c_cropped.png?f=community){kind=small}
dankjewel voor je heldere uitleg
:strip_icc():strip_exif()/u/347700/honeybadger.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/345834/crop659102bd4439a_cropped.jpg?f=community){kind=small}