Inleiding
Tijdens de grote opkomst van de mobiele telefonie stond Nokia onder velen bekend als toonaangevende mobiele-telefoonfabrikant en wist het, onder meer met successen als de 6110 en 6150, een kwaliteitsstempel op z'n naam te drukken. Deze naam werd echter gedeeltelijk afgebrokkeld door foutgevoelige telefoons als de populaire 8210 en 8850. Toen Ericsson in 2001 met de T68 op de markt kwam en daarmee een grote technische voorsprong wist te verwerven, begonnen vooral kenners te twijfelen aan Nokia. Waar Nokia met reclames kwam waarin de nieuwste technieken werden gepresenteerd onder het motto "binnenkort kan het echt", bracht Ericsson al handhelds op de markt waarmee dit alles reeds mogelijk was.
Nokia lijkt echter aan een stevige inhaalslag te zijn begonnen. Het ene na het andere mobieltje met kleurenscherm wordt aangekondigd en inmiddels zijn de eerste van deze telefoons al te koop. De allereerste mobiele telefoon van Nokia met een kleurenscherm, de 9210 niet meegerekend, is de hier besproken 7650. Een jaar geleden werd deze telefoon al aangekondigd en hij is inmiddels verkrijgbaar. De 7650 wordt gepositioneerd als zakelijke telefoon en behoort door zijn uitgebreide functionaliteit tot de categorie "smartphones".
Specificaties
 |
 | Afmetingen |  | 114 x 56 x 26 mm, 138 cc |  |
 |
 | Gewicht |  | 154 g |  |
 |
 | Accucapaciteit |  | 2 - 4u bellen, 100 - 150u standby, 1u 50m laden |  |
 |
 | Beeldscherm |  | 12-bits: 4096 kleuren TFT, 176x208 pixels |  |
 |
 | Camera |  | 3,5mm, 640x480 |  |
 |
 | Geheugen |  | 400KB ROM, 3,6MB RAM |  |
 |
 | Communicatie |  | GSM/GPRS (900/1800MHz), IrDA, Bluetooth (geen headset) |  |
 |
 | Berichten |  | SMS, MMS, E-mail |  |
 |
 | WAP |  | WAP 1.2.1 |  |
 |
 | Besturingssysteem |  | Symbian OS, Series 60 softwareplatform |  |
 |
 | Javaondersteuning |  | Ja |  |
 |
 | Voicedialing |  | Ja |  |
 |
 | Games |  | Snake Ex, Mix Pix, Card Deck, Bounce, Triple Pop |  |
 |
 | Adviesprijs |  | € 729,00 |  |
 |
De Nokia 7650 heeft in vergelijking met hedendaagse mobiele telefoons een grote omvang en is relatief zwaar. Dit is niet zo verwonderlijk, gezien de functionaliteit die het apparaatje herbergt. Hoewel de telefoon vrij veel weegt, gaat je broek niet scheef hangen wanneer je hem in je broekzak stopt. De telefoon is zo ontworpen dat hij goed in de hand ligt en dat hij makkelijk met één hand te bedienen is. Om het toetsenbord tevoorschijn te toveren, moet het achterste gedeelte naar beneden geschoven worden, een grapje dat is afgekeken van Siemens.
Bediening
De interface van de telefoon is compleet verschillend dan we van Nokia gewend zijn en gebruikers van vrij nieuwe telefoons, zoals de SonyEricsson T68i, zullen direct de pictogrammenopzet van het hoofdmenu herkennen. De telefoon werkt door het gebruik van een kleine joystick erg snel en intuïtief. Af en toe betrapte ik me erop dat ik twijfelde of ik met een kleine computer werkte of met een mobiele telefoon. De telefoon heeft twee optietoetsen direct onder het beeldscherm, die een dynamische functionaliteit hebben. Het is direct te merken dat er goed is nagedacht over de menubediening. In menu's worden direct veelgebruikte commando's weergegeven onder de optietoetsen en vaak wordt in submenu's meteen het meestgebruikte commando geselecteerd. Op deze manier is het mogelijk om snel handelingen te verrichten.
Toch kent het menu enkele eigenaardigheden qua navigatie. Het menu-item dat standaard bovenaan staat, Telefoon, brengt je naar het hoofdscherm, waar je ook binnenkomt als je de telefoon aanzet. Een erg verwarrende en onlogische naam. Het hoofdscherm kan een eigen achtergrondafbeelding bevatten en het operatorlogo kan via een omweg aangepast worden. Het is alleen even zoeken naar waar de achtergrond aangepast kan worden. Gelukkig kun je in een eigen menu, het Favorietenmenu, snelkoppelingen maken naar allerlei applicaties en bestanden. Bovendien kunnen de functies van de optietoetsen in het hoofdscherm zelf aangepast worden, zodat de meestgebruikte functies direct binnen handbereik zijn. Standaard staan het Cameramenu en het Favorietenmenu ingesteld onder deze toetsen.
De grafische interface werkt erg prettig. De achtergrondafbeelding kan aangepast worden. Iedere afbeelding kan als achtergrondafbeelding fungeren. In de menu's kan gekozen worden uit drie verschillende themes: paars, groen en blauw. Niet alleen is een grafische interface in kleur veel fijner voor de ogen, het wordt er ook allemaal een stuk duidelijker en overzichtelijker op. De kwaliteit van het scherm is erg goed. De kleuren zijn duidelijk en het beeld is zeer scherp. Een minpuntje is dat de beeldschermverlichting na een seconde of tien automatisch uitspringt. Dit kan enorm gaan irriteren wanneer je bijvoorbeeld even moet wachten bij het downloaden van e-mails. Ik heb nergens in het menu een optie kunnen vinden waarmee dit aan te passen is.

Wanneer het toetsenbord ingeschoven wordt, vraagt de telefoon automatisch of je de toetsen wilt blokkeren. Als de camera aanstaat terwijl je dit doet, gaat de camera in stand-by mode. Je hoeft dan alleen de telefoon open te schuiven en je kunt direct een foto maken. De telefoon kan ook volledig geblokkeerd worden. De telefoon staat dan wel aan, maar om gebruik te kunnen maken van de telefoon moet dan eerst de blokkeringscode ingetoetst worden. Op deze manier is het onmogelijk voor bijvoorbeeld dieven om de telefoon op korte termijn te gebruiken.
De accu gaat twee tot drie dagen mee bij redelijk intensief gebruik en Bluetooth geregeld aan. Wanneer Bluetooth uitstaat, worden de drie dagen gemakkelijk gehaald. Ook de camera en de geïnstalleerde spelletjes (Snake EX en Mix Pix) zijn batterijvreters. Het volledig opladen van de batterij neemt een kleine twee uur in beslag.
Kan 'ie ook bellen?
Nee
Nou goed, een beetje dan. Een beetje heel erg eigenlijk. De luidspreker is heel helder, en dit zorgt ervoor dat storingen in het signaal ook duidelijk hoorbaar zijn. Dit is vooral merkbaar wanneer een verbinding gemaakt wordt. Als er eenmaal een verbinding is, zijn de storingen nauwelijks hoorbaar. Het feit dat de telefoon slechts dual band is, waardoor de telefoon dus niet in Amerika gebruikt kan worden, kan voor sommigen een groot minpunt zijn. Nokia heeft tot op heden ook nog geen Amerikaanse versie aangekondigd.
Een nuttige functie is de hands-free mogelijkheid van de luidspreker en microfoon. Zodra het rode knopje aan de linkerzijde van de telefoon wordt ingedrukt tijdens een gesprek, wordt het signaal van de luidspreker verhoogd, waardoor de luisteraar goed verstaanbaar is, zonder dat je de telefoon aan je oor hoeft te houden. Wanneer je de telefoon vervolgens aan je oor zet, wordt het volume automatisch op normaal niveau gebracht. De twee zwarte rondjes, links aan de voorzijde van de telefoon, zijn de sensoren die dit mogelijk maken.
Muziekliefhebbers zullen de ondersteuning voor polyfone ringtones waarderen. De geluidsset van de MIDI-implementatie wordt geleverd door Beatnik. De geluiden klinken een stuk beter dan die van andere telefoons met ondersteuning voor polyfone ringtones. MIDI bestanden kunnen naar de telefoon gestuurd worden via infrarood, Bluetooth, e-mail, MMS of worden gedownload via WAP. De ringtonecomposer in de telefoon biedt alleen de mogelijkheid om monofone ringtones te creëren, dus je zult een MIDI programma moeten gebruiken om je eigen hitsongs compatible met je 7650 te kunnen krijgen. Ingesproken berichten en .wav bestanden kunnen ook als beltoon worden gebruikt. Deze optie is goed bruikbaar, omdat ze duidelijk en met een hoog volume weergegeven worden. Enkele voorbeelden:
Nokia 7650 ringtones
Voorbeeld wav 1
Voorbeeld wav 2
De statistieken zijn te bekijken via het Logboek. Hier wordt een lijst met recente gesprekken, dataverbindingen en berichtverkeer, zoals SMSjes weergegeven. Er kan uiteraard in detail bekeken worden hoeveel tijd er naar 'buiten' gebeld is, hoeveel tijd inkomende gesprekken hebben gekost en hoeveel data er verbruikt is. Data statistieken zijn vanzelfsprekend alleen met een GPRS-aansluiting bij te houden. De lijst met verbindingsverkeer is te filteren op verbindingstype. Opmerkelijk is het ontbreken van een duidelijke SMS-teller.
Messaging
Voor velen misschien wel belangrijker dan het bellen is de mogelijkheid om berichten te versturen. Deze functie is volledig opgenomen in de telefoon en ieder menu dat te maken heeft met tekst, geluid, afbeeldingen of contacten, biedt de mogelijkheid om berichten te versturen. Er is ondersteuning voor een aantal verschillende typen messaging: SMS, MMS, E-mail en datamessaging, zoals het versturen van gegevens via infrarood of Bluetooth.
SMS
Het meest populaire type messaging is goed uitgewerkt op deze smartphone. Er is ondersteuning voor multitap- en T9-invoer. Het invoeren gaat uitermate snel en er is vrijwel geen vertraging merkbaar, zelfs niet wanneer er een lang, gekoppeld bericht van vijf SMSjes gemaakt wordt. Opvallend is trouwens dat je door de grootte van het scherm en de snelle invoer veel eerder geneigd bent om grotere SMS-berichten te schrijven.
Een hulpvolle extra is de speciale ABC-knop die tijdens het typen van tekst snelle toegang tot woordopties biedt. Er kan hiermee bijvoorbeeld gekozen worden voor het invoeren van een sjabloon of het invoeren van een nieuw woord aan het woordenboek. Wanneer de toets ingehouden wordt, is het mogelijk om tekst te selecteren en te kopiëren/plakken. Dit is geen overbodige luxe op een telefoon die een dergelijke hoeveelheid mogelijkheden biedt. Picture messaging is ook aanwezig, maar aangezien het teveel SMS-ruimte vergt, is het geen aantrekkelijke optie. Ondersteuning voor EMS zou prettig zijn geweest.
MMS
MMS staat voor Multimedia Messaging Service en wordt beschouwd als de opvolger van SMS. Met MMS is de limiet van 160 tekens opgeheven en er is theoretisch geen maximum aantal tekens meer aan gebonden. In een MMS-bericht kunnen afbeeldingen, soundclips (.amr) en tekst verwerkt worden. In de toekomst zal ook het invoegen van video mogelijk zijn, maar dit is door de beperkte bandbreedte van huidige netwerken op dit moment weinig aantrekkelijk. Een MMS wordt opgesteld als een verzameling slides, net als bijvoorbeeld een Powerpoint-presentatie. Per slide kan een afbeelding, een stuk tekst en een soundclip ingevoegd worden.
Nokia timmert hard aan de weg om van MMS een succes te maken. Ondersteuning hiervan in de 7650 is echter wat gelimiteerd. Ondanks het feit dat de ingebouwde camera een fantastische extra is, hadden de MMS-mogelijkheden uitgebreider gemogen. Zo is het niet mogelijk om meer slides toe te voegen aan één MMS. Dit is een wat aparte beperking, omdat de 7650 als dé MMS-telefoon wordt gepositioneerd en telefoons als de SonyEricsson T68i deze beperking niet kennen.
E-mail
Op de Nokia 7650 is standaard een e-mail client aanwezig die ondersteuning voor meer accounts biedt. Er kan echter slechts één account tegelijk actief zijn, dus het is niet mogelijk om meer accounts tegelijk mail op te laten halen. Bij het ontvangen van e-mail worden de e-mails gedownload naar de telefoon, inclusief bijlagen. Veel bestandstypen zijn gewoon te openen op de telefoon, zoals afbeeldingen, tekstbestanden, installatiebestanden voor programma's en soundclips. Bestandstypen die niet ondersteund worden door ingebouwde applicaties, kunnen eventueel door zelfgeïnstalleerde applicaties geopend worden. De e-mails kunnen uit de telefoon verwijderd worden zonder ze op de server te verwijderen, om op deze manier telefoongeheugen vrij te kunnen maken.
Datamessaging
Informatie die via de infraroodpoort of via Bluetooth binnenkomt, wordt als bericht in de inbox opgeslagen. Vanaf hier kan de data opgeslagen op de juiste plek in de telefoon, zo worden afbeeldingen naar de map Afbeeldingen gekopieerd. De standaard berichtennotificatie wordt dan ook ten gehore gebracht. Ieder type bestand kan verzonden en ontvangen worden. Met sommige Bluetooth USB-adapters is het niet mogelijk om via de Windows Verkenner bestanden van de telefoon naar de pc te kopiëren, maar via de bijgeleverde Nokia PC Suite software is dit in de meeste gevallen geen probleem. Een oplossing voor degene die toch via de Windows Verkenner bestanden willen versturen, kan hier gevonden worden.
PIM functionaliteit
De 7650 herbergt onder andere een contactenlijst, agenda, takenlijst en notitiemogelijkheid om je persoonlijke informatie te kunnen beheren. Al deze informatie kan gesynchroniseerd worden met Outlook. Een contact kan naast een voor- en achternaam een bedrijf, faxnummers, (mobiele-/vaste-) telefoonnummers, e-mailadressen, semafoonnummers, URLs, Adressen, DTMF tonen, een verjaardag, notities en afbeeldingen bevatten. Je kunt van vrijwel ieder element meer dan één item invoegen, bijvoorbeeld wanneer iemand zestien mobiele-telefoonnummers heeft
. Er kunnen twee typen afbeeldingen worden toegevoegd: een portretfoto en een andere afbeelding. De portretfoto wordt getoond wanneer door de lijst gebladerd wordt of wanneer een gesprek met de persoon in kwestie gevoerd wordt. Aan ieder contact kan een persoonlijke beltoon worden toegewezen. Het invoeren van contacten gaat erg snel en intuïtief.
De agenda is niet zo uitgebreid als die van een gemiddelde PDA, maar voldoende uitgebreid om bruikbaar te zijn. Ook hier gaat de invoer snel, misschien nog wel sneller dan met een PDA met handschriftherkenning, omdat hier invoer met een T9-woordenboek mogelijk is. Er kunnen drie typen afspraken gemaakt worden: vergaderingen, memo's en gedenkdagen. Vergaderingen kunnen een onderwerp, locatie, begintijd, eindtijd, begindatum, einddatum, signaal, herhaaloptie en synchronisatie-instellingen bevatten. Een memo biedt alleen ruimte voor een onderwerp, begindatum, einddatum en synchronisatie-instellingen. Een gedenkdag tenslotte biedt ruimte voor een gelegenheid, datum, signaal en synchronisatie-instellingen. De gegevens kunnen bekeken worden in maandweergave, weekweergave en dagweergave. Het verzenden van een afspraak kan ook via SMS, zodat gebruikers met een telefoon die de opmaak begrijpt meteen de afspraak in hun agenda kunnen zetten.

De takenlijst is vrij beknopt met alleen mogelijkheden voor het noteren van een onderwerp, uiterste datum en een prioriteit. Een mogelijkheid tot het toevoegen van enkele opmerkingen zou geen overbodige luxe zijn geweest. Nu moeten alle opmerkingen in het onderwerpveld geplaatst worden, wat het geheel er niet overzichtelijker op maakt. Notities zijn gewoon tekstbestanden zonder poespas. De invoer gaat ook hier snel door de T9-ondersteuning.
Connecties met pc's en PDA's kunnen alleen draadloos gelegd worden. De telefoon biedt qua connectiviteit alleen ondersteuning voor infrarood, Bluetooth en GSM/GPRS. Met uitzondering van een headset-kabel biedt deze telefoon geen mogelijkheid tot het aansluiten van een kabel. Voor velen kan dit een groot minpunt zijn, maar wanneer je een infraroodpoort of Bluetoothdongle voor de pc bezit of een PDA met IrDA-/Bluetooth-ondersteuning hebt, hoeft dit geen nadeel te zijn. De infraroodverbindingen werken probleemloos en in combinatie met een iPaq 3870 werkt de 7650 ook probleemloos. Let wel op wanneer je van plan bent een Bluetooth headset te kopen: deze werkt niet in combinatie met de Nokia 7650! Hoe Nokia het in z'n hoofd gehaald heeft om geen ondersteuning voor het Bluetooth headset profile in een zakentelefoon als de 7650, die uitpuilt van de features, in te bouwen, is onbegrijpelijk.
Camera
Eén van de meest onderscheidende features van de Nokia 7650 is de geïntegreerde digitale camera. Door het beeldscherm als viewfinder te gebruiken, kunnen eenvoudig foto's gemaakt worden. De viewfinder is vrijwel realtime en werkt erg prettig. De camera heeft een 3,5mm lens en kan foto's maken met een maximale resolutie van 640x480 op 24-bits. De camera kan in drie verschillende modi foto's maken: standaard, portret en nacht. Daarnaast kan de mate van JPG-compressie worden aangepast. De standaard mode maakt foto's op 640x480. Deze foto's variëren van 15 tot 30KB in bestandsgrootte. Foto's in standaard mode zijn vooral geschikt voor gebruik op de pc, om te printen en om te MMSen. Bij het versturen van een dergelijke foto per MMS kan er overigens voor worden gekozen de afbeelding te verkleinen, zodat er minder data verstuurd hoeft te worden. Foto's in portret mode hebben een resolutie van 80x96 en zijn gemiddeld zo'n 3KB groot. Deze mode is bedoeld om foto's te maken voor het contactbeheer. Nacht mode vergroot de sluitertijd om meer licht op te vangen, zodat de foto's lichter worden. Deze optie is ingebouwd, omdat de camera geen flitser bevat. De kwaliteit van foto's in nacht mode is een stuk lager dan van foto's die in de standaard mode zijn geschoten.
Onderstaande foto's zijn met de ingebouwde camera geschoten en geven een indruk van de kwaliteit van de camera. De afbeeldingen zijn uitgesneden om op de pagina te passen en dus niet digitaal verkleind. Om de afbeelding op volledige grootte te bekijken, kun je erop klikken:




Wanneer je een kiekje geschoten hebt, wordt de mogelijkheid geboden om deze direct te verzenden via e-mail of MMS. Daarnaast kunnen de afbeeldingen worden geupload naar een server, bijvoorbeeld van Club Nokia, om ze online te kunnen zetten en te bewerken.
Programma's installeren
Het Symbian besturingssysteem waar de 7650 op draait, biedt de mogelijkheid nieuwe programma's te installeren. Dit kan op twee manieren. Ten eerste is er de mogelijkheid native Symbian applicaties te installeren. Dit zijn applicaties die speciaal voor het Symbian besturingssysteem zijn geschreven in C++. Deze zijn te herkennen aan de extensie .SIS. Daarnaast biedt de 7650 ondersteuning voor J2ME, dus Java applicaties. Deze mogelijkheid zorgt ervoor dat de functionaliteit van de telefoon altijd uitgebreid kan worden. Hoewel de hier besproken Nokia nog maar net uit is, is er al een aantal nuttige applicaties beschikbaar, waarvan we enkele interessante zullen bespreken.
Webviewer
Webviewer is een kleine Java webbrowser met ondersteuning voor HTML. Webviewer heeft o.a. ondersteuning voor HTTP, HTTPS, mailto, FTP, en gopher URLs en het bekijken van Microsoft Word en Adobe PDF documenten. Dat is in ieder geval genoeg om pda.tweakers.net mee te kunnen bekijken
. Nadeel van dit programma is dat ervoor betaald moet worden, want na tien dagen is de demoversie niet meer bruikbaar.

Realplayer
Real Networks heeft een versie van zijn Realone player voor Symbian besturingssystemen gemaakt waarmee het mogelijk is audio en video te streamen via GPRS. Zo kunnen BBC zenders gestreamed worden en kunnen verschillende radiozenders beluisterd worden. Hoewel het weinig nuttig lijkt om op zo'n klein beeldschermpje naar video te kijken, is het toch erg verslavend en vooral erg leuk. Het beeldscherm is groot genoeg om alles duidelijk te kunnen zien. Dat mensen je aankijken alsof je van een andere planeet komt, moet je dan even voor lief nemen 
IRC
Voor de Nokia 7650 is ook een heuse IRC client beschikbaar waarmee het mogelijk is te chatten op je mobiel. Dit is vooral prettig via GPRS. Omdat je bij GPRS alleen voor de verstuurde data betaalt, en dit bij chatten minimaal is, kost het weinig. Ook voor dit programma moet betaald worden, anders blijft er een irritante demomelding in beeld staan.
Teletekst
Het Finse bedrijf Nowire heeft een applicatie ontwikkeld waarmee het mogelijk is om teletekst van een beperkt aantal zenders te bekijken op de 7650. De Nederlandse NOS teletekst is hier ook op te bekijken.

Video
De Duitse telecomprovider T-Mobile bracht kort geleden een applicatie op de markt dat video's op kan nemen op een Nokia 7650. Het programma is Duitstalig, maar inmiddels zijn op verscheidene plekken op internet Engelse binaries verkrijgbaar. Met dit programma kunnen korte video's gemaakt worden van 10 seconden. Deze worden opgeslagen als .MP4 bestanden. De kwaliteit is niet om over naar huis te schrijven, maar omdat de bestanden gemaild kunnen worden, bijvoorbeeld naar andere 7650-gebruikers, kan het leuk zijn om korte videootjes uit te wisselen. Een videoclip van 10 seconden is ongeveer 100KB groot.
Opera
Opera heeft bekend gemaakt een versie van haar webbrowser voor Symbian handhelds uit te zullen brengen. Meer informatie hierover kun je hier vinden.
Doom
Ook de legendarische FPS Doom is inmiddels verkrijgbaar voor deze telefoon. Lees er hier meer over.
Concurrenten
SonyEricsson T68i
Een telefoon waarmee de 7650 al snel vergeleken wordt, is de SonyEricsson T68i. Deze telefoon is een stuk lichter en bulkt van de features die vooral voor zakelijke gebruikers interessant zijn. Zo is er ondersteuning voor infrarood, Bluetooth, tri-band, WAP 2.0 en MMS. De gesprekskwaliteit van de telefoon is ook beter. Het kleurenscherm van de T68i is een stuk slechter dan die van de Nokia 7650, omdat de T68i slechts over een scherm met 256 kleuren beschikt. Door het aansluiten van een SonyEricsson Communicam kan ook met deze telefoon gefotografeerd worden. Ook hier fungeert het beeldscherm als viewfinder, maar met een gemiddelde framerate van circa twee beelden per seconde werkt dit een stuk minder prettig dan de camera van de 7650. De SonyEricsson biedt geen mogelijkheid tot het installeren van extra programma's en is meer gelimiteerd in de PIM functies.
SonyEricsson P800
De door velen inmiddels felbegeerde P800 van SonyEricsson is ook gebaseerd op het Symbian besturingssysteem en gaat nog een stap verder in het smartphone principe. Met een touchscreen van 208x320 pixels, een VGA camera, Bluetooth, GPRS en ondersteuning voor onder meer HTML, XHTML, I-mode, WAP 2.0 en MMS heeft SonyEricsson met deze telefoon/PDA hybride een ware krachtpatser in huis. De mogelijkheden gaan nog een stuk verder dan die van de Nokia 7650. Helaas wordt de release van deze smartphone keer op keer uitgesteld en op dit moment kan de telefoon de concurrentie met de 7650 dus nog niet aan.

Sendo Z100
De Z100 van Sendo maakt gebruik van het Smartphone 2002 besturingssysteem van Microsoft. Ondersteuning voor vele multimedia mogelijkheden, met software als MSN Messenger en Internet Explorer, gaat nog een stap verder dan de huidige Symbian toestellen. Daarnaast heeft dit besturingssysteem als voordeel dat het (op dit moment) op een grote ondersteuning van ontwikkelaars kan rekenen. Een oorzaak hiervan is het feit dat er weinig verschil zit in het ontwikkelen voor het PocketPC OS en het Smartphone 2002 OS.
Conclusie
Vanwege slechte ervaringen met Nokia toestellen in het verleden, was de aanschaf van deze Nokia een grote gok en ben ik met enig scepticisme aan het testen van deze 7650 begonnen. Deze telefoon heeft me meer dan verwacht weten te verbazen en naarmate ik deze telefoon langer gebruikte begon ik hem steeds meer te waarderen. Naast al de nuttige aspecten aan de 7650 is deze mobiele telefoon ook gewoon heel erg leuk om mee te spelen. Zelfs de ingebouwde camera blijkt nuttiger te zijn dan van ik tevoren gedacht had.

Toch is ook de 7650 niet perfect. Zo is het werkelijk een raadsel waarom Nokia ervoor gekozen heeft om geen ondersteuning voor Bluetooth-headsets in te bouwen. Daarnaast is het geheugen beperkt tot 3,6MB en biedt de telefoon geen enkele mogelijkheid om dit uit te breiden. Van geruchten over een 7650i die, naast een aantal andere verbeteringen, wél een uitbreidingsslot zou bevatten, lijkt weinig waar te zijn. De grootte van het toestel en het feit dat deze opengeschoven moet worden, is geen minpunt. De telefoon ligt lekker in de hand en is erg prettig voor dagelijks gebruik. Bij harde wind laat de telefoon zien wat het nut is van de banaanvorm; er is opmerkelijk weinig storing van de wind waar te nemen.
De adviesprijs is voor een telefoon behoorlijk aan de hoge kant, maar vergeet niet dat deze telefoon heel wat meer is dan alleen een telefoon. Op dit moment is dit een van de beste telefoons die verkrijgbaar is. Laat je niet beïnvloeden door vooroordelen over Nokia; de telefoon voelt zeer degelijk aan en van softwarefouten en vastlopers lijkt deze Nokia nog nooit gehoord te hebben.