De winning van lithium - Voorraden: raken ze op?

Voordat we inzoomen op hoe en waar lithium in de wereld wordt gewonnen, kijken we naar de wereldwijde voorraad. Aangezien we door de energietransitie en door de overstap op elektrische auto's steeds meer lithium nodig hebben, worden weleens zorgen geuit over het opraken van het metaal. Die zorgen zijn om een aantal redenen niet helemaal terecht, maar er zijn wel groeiende uitdagingen.

Volgens recente data van de U.S. Geological Survey is er wereldwijd een reserve van 22 miljoen ton. Alle lithiumproducerende landen samen waren vorig jaar goed voor een productie van zo'n 100.000 ton. De wereldwijde consumptie in 2021 bedroeg naar schatting 93.000 ton, een stijging van 33 procent ten opzichte van de schatting van 70.000 ton die in 2020 werd gebruikt. Uitgaande van de wereldwijde reserve van 22 miljoen ton en een jaarlijkse consumptie van 93.000 ton, kom je op basis van het huidige productietempo op 225 jaar voordat alles op is.

Laadpaal Daar zijn de nodige kanttekeningen bij te plaatsen. Allereerst blijft de consumptie uiteraard niet stabiel. Die gaat exploderen, mede dankzij de opkomst van de elektrische auto. Het Internationaal Energieagentschap gaat ervan uit dat er in 2030 wereldwijd 145 miljoen elektrische auto's rondrijden. Uitgaande van een lithiumpercentage van 7 procent per lithium-ionaccu, hebben we voor dit aantal elektrische auto's al meer dan 3 miljoen ton lithium nodig, rekende de Duitse onderzoeker en energie-industriemedewerker Katharina Gerber voor. In dat geval zouden we binnen onze levens al door de bekende reserves van lithium heen zijn, zeker als we de voorlopig beperkte factor van recycling buiten beschouwing laten. Recycling zou daadwerkelijk een factor kunnen en moeten worden en is een onderwerp waar in een later artikel nader op wordt ingegaan.

Een andere belangrijke nuance is dat de reserves niet het hele verhaal vertellen. In de mijnbouw heb je een belangrijk onderscheid tussen reserves en resources. 'Reserves' is de term die wordt gebruikt voor de hoeveelheden van een materiaal die heel nauwkeurig bekend zijn. 'Resources' is een trapje lager en wordt gebruikt voor vindplaatsen die doorgaans vrij nauwkeurig bekend zijn, maar niet met zoveel zekerheid als reserves. De term 'reserve' mag alleen worden gebruikt als het heel goed bekend is. Deze regels zijn behoorlijk streng, omdat het onderscheid belangrijk is voor bijvoorbeeld investeerders.

Lithium data — Grafiek over wereldwijde lithiumreserves van Katharina Gerber op basis van data van U.S. Geological Survey, Mineral Commodity Summaries van 2001 tot 2021

Hierboven zijn we uitgegaan van reserves, maar er zijn nog veel meer resources. Volgens data van de U.S. Geological Survey is er volgens de recentste onderzoeken maar liefst 89 miljoen ton aan resources. Dat is een enorme hoeveelheid die met een behoorlijke mate van zekerheid in kaart is gebracht, maar veelal nog niet is ontgonnen of nog niet rijp is voor productie. Met de sterk stijgende vraag naar lithium worden deze resources steeds belangrijker. Als in de komende decennia een deel daarvan echt als reserve gaat gelden en daadwerkelijk wordt aangesproken voor productie, ziet het beeld van de voorraden er weer gunstiger uit. Dat is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Niet alles zal even eenvoudig zijn te delven en het afgeblazen project in Servië maakt wel duidelijk dat mijnbouwbedrijven niet zomaar even hun plannen kunnen realiseren.

Voor een volledig beeld van de lithiumvoorraden is het belangrijk te beseffen dat ook de cijfers over de voorraden dynamisch zijn. We worden steeds beter in het zoeken en vinden van nieuwe lithiumbronnen en dat is nog niet ten einde. Waar we in 2001 nog uitgingen van 3,4 miljoen ton aan wereldwijde lithiumreserves, is dat inmiddels dus gestegen naar 22 miljoen ton. Een dergelijke stijging geldt ook voor de resources. In 2001 was er naar schatting wereldwijd 12 miljoen ton en dat is nu dus naar schatting 89 miljoen ton. Die 89 miljoen ton direct vertalen in productiewaardige mijnbouw is een ander verhaal, maar het maakt duidelijk dat er in potentie nog veel te delven is. Bovendien is de kans groot dat deze cijfers van de reserves en resources in de komende tien jaar verder toenemen.