Je kunt het een doordacht plan noemen; Samsung zou de Galaxy S21 goedkoper hebben gemaakt dan de S20. Dat was de boodschap die Samsung wilde verspreiden en die strikt genomen ook waar is. Die lagere prijs is 899 euro, tegenover 999 euro vorig jaar. Het verschil? Vorig jaar was er nog een goedkopere versie zonder 5G en die is er nu niet. Het is een van de onzichtbare gevolgen van de introductie van 5G.
De druk vanuit de telecomindustrie om snel de stap naar 5G te maken is gigantisch. Tot nu toe heeft dat ons als gebruikers niets opgeleverd. Het huidige 5G zoals we dat in de Benelux hebben, werkt op een frequentie die zoveel lijkt op 4G, dat het nauwelijks sneller of zelfs langzamer is. Als je al 5G hebt als je telefoon zegt dat je dat hebt, want de regels over wanneer je het 5G-icoon boven in beeld mag zetten, zijn nogal raar. Als de telefoon 5G ondersteunt en de zendmast ook, mag er al '5G' staan, ook al maken telefoon en zendmast contact via 4G. Het voelt toch een beetje aan alsof je op je cv zet dat je een universitair diploma hebt omdat je naar de universiteit had kunnen gaan en de universiteit jou zou hebben geaccepteerd, terwijl je nooit op de campus bent geweest.
Dan de telefoons: toestellen als de Galaxy S21 komen dus alleen nog in 5G-varianten, maar intussen hoef je geen dure telefoon meer te kopen om 5G erin te krijgen. Een 5G-telefoon is er al voor ongeveer 210 euro en die prijs zakt elke maand een beetje. Onder meer Lenovo trekt er hard aan met de Moto G 5G-telefoons, maar ook Xiaomi heeft er een handje van. De Redmi Note 9T zal in de komende maanden nog wel in prijs zakken ten opzichte van de introductieprijs van rond 210 euro.
Sneuvelen er wat componenten of features die er anders wel in hadden gezeten?
Dat is mogelijk omdat de soc-makers 5G ook in de modems van goedkope socs stoppen. Marktleider MediaTek heeft de Dimensity 800U voor goedkope telefoons en Qualcomm heeft 5G in zijn Snapdragon 480 gestopt. De 400-serie is de op een na goedkoopste serie socs van de chipontwerper. Die heeft nog de 200-serie, maar je moet met een loep zoeken naar recente telefoons met een Snapdragon 200-serie-soc. De facto omvat de 400-serie de goedkoopste telefoons met Snapdragon-soc.
Bij goedkopere socs is het keuzes maken: gaat een chipontwerper sneller geheugen ondersteunen, snellere opslag, een snellere gpu, een betere isp voor het verwerken van beelden, een krachtigere chip voor machinelearning of misschien toch 5G? Nu lijkt de keuze vaak op 5G te vallen. Logisch: elk bedrijf wil de investeringen in 5G zo snel mogelijk terugverdienen en omdat consumenten eerder geneigd zijn telefoons met 5G te kopen, zit het zo snel al in goedkopere telefoons. Het staat mooi in de digitale etalages van providers, het staat schitterend op de doos en het maakt indruk als het boven in beeld staat. Hoe kun je beter pochen met een nieuwe telefoon dan met een nieuw icoon boven in beeld?
Maar 5G kost wat; de modem kost extra, alleen al door licenties op 5G-patenten. En er zijn extra antennes nodig in de telefoon: uiteraard voor de 3,5GHz-band, die zo belangrijk is voor 5G, en bij veel modellen ook voor de nu nog nauwelijks gebruikte mmWave-frequenties, de millimetergolfbanden rond 26GHz. Die ruimte moet wel gemaakt worden in het ontwerp.
De verborgen prijs daarvoor is duidelijk. Samsung mag een prijsverlaging claimen, maar intussen krijg je met de Galaxy S21 een iets ander beestje dan de S20 van vorig jaar. Je krijgt voor dezelfde prijs 5G in plaats van 4G, maar in de doos vind je geen oortjes of adapter, het scherm is 1080p in plaats van 1440p, het microSD-kaartslot ontbreekt en je krijgt minder werkgeheugen dan vorig jaar. Bovendien is er, ook in de versie voor Nederland, plek gemaakt voor mmWave-antennes, terwijl die er niet in zitten. Er zit dus loze ruimte in een apparaat dat zo volgepakt is met technologie dat er niet eens een 3,5mm-jack of accu van gemiddelde capaciteit in past. Zo moeten andere fabrikanten ook keuzes maken. Sneuvelen er wat componenten of features die er anders wel in hadden gezeten? Een camera minder, een kleinere accu, minder snelle opslag of een iets tragere soc misschien? De andere optie is een hogere prijs.
Er zijn dus nu volop 5G-telefoons in allerlei prijsklassen en volop abonnementen met 5G bij de providers, maar zelfs als het kosteloos lijkt, zijn er buiten het zicht keuzes gemaakt die je toch wat kosten. Zo kun je duidelijk zien dat 5G al een prijs heeft, terwijl het zijn waarde nog moet bewijzen.