Bestaande en toekomstige dronebezitters opgelet: de regels zijn flink op de schop gegaan. En dat betekent zowel goed als slecht nieuws. Voordat we de nieuwe regels bespreken, eerst even de beginsituatie. Tot 31 december 2020 had ieder EU-land zijn eigen droneregels. In Nederland mocht je als consument 120 meter hoog vliegen, maar in België maar 10 meter en ook alleen boven eigen terrein. Voor wie zijn of haar beelden ook weleens commercieel gebruikte, waren de mogelijkheden beperkt. Zonder ontheffing mocht je bijvoorbeeld niet boven 'aangesloten bebouwing' vliegen, maar zo'n ontheffing was lastig te regelen, zeker als het vliegen slechts een bijzaak was en niet bijvoorbeeld voor inspectiedoeleinden. Dat betekende dat makelaars vaak een eventuele boete voor lief namen en toch illegaal opstegen om foto's van huizen te maken.
Ook consumenten gingen regelmatig de fout in - soms bewust, soms simpelweg door onwetendheid. Dat leverde mondjesmaat boetes op, die konden oplopen tot 7800 euro. Heel gek was die onwetendheid niet: bijna in ieder tv-programma en op diverse YouTube-kanalen zie je de mooiste dronebeelden voorbijkomen - ook boven de stad, evenementen en natuurgebieden. Soms is daar netjes toestemming voor aangevraagd, maar soms ook niet. Voor een consument was dit vaak niet duidelijk en de drones zelf gaven dit aanvankelijk ook niet aan: een drone kopen op Schiphol en buiten direct opstijgen was tot enkele jaren terug gewoon mogelijk. Nieuwe regelgeving en duidelijk beleid over wat wel en niet mag, was dus echt noodzakelijk.
:strip_exif()/i/2003593784.jpeg?f=imagenormal)
Recreatieve vliegers vielen tot voor kort onder de Regeling modelvliegen - gebaseerd op modelvliegtuigen - en professionals onder de Regeling op afstand bestuurde luchtvaartuigen. In plaats daarvan komen er een drietal categorieën waarin dronevluchten worden ingedeeld: open, specific en certified. Daarbij wordt veel beter gekeken naar het daadwerkelijke risico van een dronevlucht, wat in veel gevallen neerkomt op een versoepeling van de regels. Het uitgangspunt wordt dus nu 'ja, mits' in plaats van 'nee, tenzij'.
Het verschil tussen recreatieve dronepiloten en beroepsvliegers komt te vervallen. Drones worden voortaan ingedeeld op basis van hun gewicht, waarbij het uitgangspunt is: hoe zwaarder de drone, hoe hoger het risico en des te strenger de regels. Er komen, in de Open categorie, drie klassen: A1, A2 en A3, waarbij A1 de lichtste klasse is die de meeste mogelijkheden biedt. In de toekomst krijgen nieuwe drones een Cx CE-label, waarbij de x een bepaalde classificatie aangeeft. Op zowel de subcategorieën als de verschillende klassen gaan we verderop in dit artikel uitgebreider in.
Met zo'n toekomstig CE-label moet het vooraf duidelijk zijn in welke klasse de drone valt en wat de mogelijkheden en beperkingen zijn. Maar omdat de vereisten en specificaties nog niet definitief zijn, zijn er nog geen drones met een dergelijk label. Dronemakers hebben tot 1 januari 2023 de tijd om hun toekomstige producten geschikt te maken en tot die tijd geldt een overgangssituatie voor bestaande drones. Dat heeft overigens als nadeel dat praktisch alle huidige drones met een gewicht boven de 250 gram na die tijd in een zwaardere klasse zullen vallen waarvoor meer beperkingen gelden - zie pagina 4. Deze noemen we vanaf nu 'legacy'-drones.
Het betekent ook dat dronebezitters zich vanaf nu moeten registreren als 'operator' bij de RDW. Dit kost zo'n 23 euro en de registratie dient ieder jaar te worden verlengd. Voor drones zwaarder dan 250 gram komt daar een theorie-examen bij. Dit examen bestaat uit 40 vragen, kan online worden afgelegd en een goede uitslag is vijf jaar geldig. Voor toekomstige drones boven de 900 gram waarmee je eventueel in de buurt van mensen wil vliegen bevat het theorie-examen 30 extra vragen plus een verklaring dat de operator ervaring heeft.
:strip_exif()/i/2004080184.jpeg?f=thumblarge)
In dit artikel bespreken we wat er allemaal gaat veranderen, wat je als huidige of toekomstige dronebezitter moet weten en waar je wel en niet mag vliegen. Voor de totstandkoming hebben we contact gezocht met Wiebe de Jager, een autoriteit op dit vlak. Hij vliegt sinds 2014 met drones, is oprichter van Dronewatch en schrijver van diverse artikelen en boeken over dit onderwerp. Ook voert hij in binnen- en buitenland filmklussen uit. Zo maakt hij drone-opnamen ten behoeve van tv-programma’s, 360º-luchtfototours en promovideo’s voor reisorganisaties.
:strip_icc():strip_exif()/i/2004143982.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004636404.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003588876.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004333468.jpeg?f=fpa)