Telefoon met 13 besturingssystemen

De smartphone uit een alternatief universum

Software en mogelijkheden

Je zou denken dat het heel veel gedoe is om dertien besturingssystemen te beheren op je telefoon. Moet je de hele tijd firmware flashen en booten om die te proberen? Dat blijkt nergens voor nodig, want een ontwikkelaar heeft een multibootomgeving gemaakt. Die heet P-Boot en vind je hier. Er zijn nog meer distro's en die vind je hier. De ontwikkelaar heeft een bestand gemaakt met de naam multi.img, dat als image-bestand te installeren is op een microSD-kaartje. Dat kaartje stop je vervolgens in de telefoon, die een functie heeft om te booten vanaf de geheugenkaart. Vervolgens zijn alle besturingssystemen te proberen. Hieronder staan de besturingssystemen die op het moment van schrijven beschikbaar zijn.

Als je, net als ik, een telefoonliefhebber bent en veel hebt gespeeld met alternatieve besturingssystemen, dan is het een trip down memory lane. Sailfish? Yep, staat erbij. Palms webOS? Kun je vinden in de vorm van Lune OS. Maemo, zoals op de Nokia N900? Staat er ook op. Ubuntu Touch, zoals op telefoons van Geeksphone en Aquaris? Probeer het gerust uit.

De hoofdmoot is postmarketOS, een Linux-distro voor oudere telefoons. De versie die wij kregen, is de uitvoering met postmarketOS voorgeïnstalleerd op de opslag en met een logo op de achterkant. Dat is niet de enige versie die er is; in de webwinkel staat nog een versie met Manjaro voor levering in november.

Manjaro heb ik niet geprobeerd, maar wel een hoop andere. Installatie en booten waren een makkie, dus de drempel is laag. De hobbel om het als dagelijkse telefoon te gebruiken, is wel hoog. Uiteraard zijn veel apps er niet en werken veel zaken niet. Daarnaast is het vanaf SD-kaart, maar ook met postmarketOS op de opslag zelf, ronduit stroperig. Soms registreert de telefoon je input niet, de camera werkt vaak niet en er zijn veel bugs. Kortom: maak hier niet je primaire telefoon van.

ARCH Linux

ARCH Linux boot naar een scherm met Alarm Login, zonder mogelijkheid om tekst in te voeren. Daar stopt het. Na het aansluiten van een extern toetsenbord werkt de tekstinvoer wel, maar de logingegevens lijken niet te kloppen. Een jammerlijk begin, want ik maak deze reis in de volgorde zoals P-Boot die aanbiedt.

Lune OS

Lune OS is een opensourcevoortzetting van Palms webOS, zoals dat op de Palm Pre-serie en Pixi-telefoons uit 2009, 2010 en 2011 stond. Alle ideeën uit dat OS, zoals 'just type' om van alles te doen vanuit een zoekvenster, multitasken via kaarten en integratie met verschillende soorten accounts, zitten er nog steeds in, al zijn ze niet zo vernieuwend meer als negen jaar geleden.

Het is wel een van de minst trage interfaces in dit rijtje. Het heeft leuke animaties en werkt over het algemeen matig tot redelijk. Ook zijn er om te beginnen redelijk wat apps standaard aanwezig.

Maemo Leste

Maemo Leste is speciaal voor mensen met heimwee naar de Nokia N900 uit 2009. De software doet weinig om dat te verbergen. Zelfs de wallpaper is precies die van de N900 toen die vers uit de doos kwam. Daarnaast boot hij alleen in landscape, iets wat de N900 ook deed.

Het aantal apps in Maemo Leste is schaars, maar er is wel een App Manager. De interface is bovendien traag, zelfs in de animaties. Die gaan met een paar frames per seconde over je scherm. Dit is leuk als je vroeger een N900 hebt gehad.

Mobian

Mobian is een variant van Debian voor smartphones. Het maakt gebruik van dezelfde interface als postmarketOS, dat standaard op het toestel stond, en die op Wayland is gebaseerd. Bij postmarketOS heet die Weston. Voor wie niet in Linux thuis is: de interface-engine is hetzelfde als een launcher, maar dan een die dieper ingrijpt. Hij bepaalt niet de functies, maar wel hoe de interface en menu's zijn opgebouwd en waar elke functie in de interface zit.

Mobian is redelijk klaar voor dagelijks gebruik. Er staat standaard een browser op, Firefox ESR, een Telegram-client om te chatten en zaken als een To Do-app en een Sound Recorder. Ook is er een downloadwinkel.

KDE Neon

KDE Neon is gebaseerd op Ubuntu met Plasma Mobile. Het is dus niet echt een distro, maar meer een variant op Ubuntu met eigen software. De browser is bijvoorbeeld Angelfish, de gallery heet Koko en de bestandsbeheerder is Okular. Chatten doe je via Spacebar.

Het is een duidelijk andere interface en hij werkt aardig. Ook de snelheid is relatief goed, maar hij heeft wel moeite met accubeheer. Met tien seconden aan de lader sprong de accu van 27 naar 51 procent. Ongekend snel! Of een bug natuurlijk.

PostmarketOS

Er zijn diverse uitvoeringen van postmarketOS in de image. Die met fbkeyboard gaf alleen een commandline-interface, die van Gnome kwam met een muisaanwijzer aanzetten en heeft moeite met scaling. Zelfs door de set-up heenkomen is lastig.

Phosh doet het daarentegen een stuk beter en heeft zelfs hier en daar vloeiende animaties, al duurt het starten van apps letterlijk tientallen seconden. De Plasma Mobile-versie lijkt uiteraard op de interface van KDE Neon en werkt relatief goed.

PureOS

PureOS is van Purism, de maker van de Librem 5-smartphone. Het is een distro met dezelfde interface als enkele van de vorige, maar er ging iets mis. Ik klikte bij de set-up op Arabisch en daarna wilde hij daar niet meer vanaf. Dus alle menu's bleven in het Arabisch; een reset was de enige oplossing. Whoops!

Buiten dat werkt het best aardig en als je de Librem 5 overweegt, is het de moeite waard om hierin rond te klikken.

Sailfish

Sailfish is het meest onderscheidende van alle besturingssystemen in dit rijtje. Het heeft een eigen interface met aparte gebaren, een eigen opbouw en veel eigen apps en diensten. Wie nog eens wil terugzien hoe dat werkt, kan de review van de Jolla uit 2014 erbij pakken. Het werkt ook relatief goed op de PinePhone, met vloeiende animaties en redelijk korte laadtijden voor apps.

SXMO

SXMO is voor de liefhebbers van minimalisme. Bediening van de interface gebeurt via de knoppen op de zijkant en zo kun je apps openen en andere zaken doen. In een tijd van grafisch mooie interfaces die met 60, 90 of 120 frames per seconde over je scherm vliegen, is dit wel een stevig afwijkend concept en dat is uiteraard leuk om mee te spelen.

Ubuntu Touch

Ubuntu Touch is de mobiele uitvoering van de welbekende distro. Die is als communityproject verdergegaan nadat Canonical ermee stopte. Het OS werkt goed en er zit duidelijk veel werk in deze uitvoering, die daardoor ook relatief lekker werkt. Wie op de desktop met Ubuntu werkt, zal dit ook bekend voorkomen.

• Volgende pagina 4. Gebruik als laptop