De allereerste Xperia-smartphone die ooit uitkwam, was de Xperia X1 uit 2008. Toen ik die reviewde, was deze zin nog heel normaal om te schrijven: "Het scherm is met zijn 3,0" allesbehalve klein." Kom daar maar eens om in 2019. De compactste telefoon die Sony op dit Mobile World Congress heeft aangekondigd, heeft een scherm van 6,0".
Dat scherm heeft meer dan drie keer de oppervlakte van het Xperia X1-scherm. Om nog maar te zwijgen van de nieuwe Xperia 1, die over een 6,5"-scherm beschikt met bijna vier keer de oppervlakte van de Xperia X1. Het is wonderlijk, maar de naam Xperia gaat langer mee dan gevestigde namen als Samsung Galaxy of LG G; het is nu precies elf jaar geleden dat het toenmalige Sony Ericsson de eerste Xperia-smartphone presenteerde. Na de Xperia X1 volgde niet de Xperia X2; Sony Ericsson heeft die geannuleerd nadat providers hem hadden afgekeurd. Wat volgde, was de Xperia X10, de eerste Xperia met Android en een voor die tijd kolossaal 4"-scherm.
Nu verwijst Sony een beetje terug naar die tijd, met de namen van de Xperia 1 en Xperia 10. Maar behalve de nummers en de namen hebben de nieuwe toestellen weinig met de oude van doen. We waren teleurgesteld toen we op de stand van Sony aankwamen op het Mobile World Congress, want we konden niet zelf spelen met de software van de Xperia 1. Die is nog niet af. De Xperia 10 is gelukkig wel klaar. We gingen zo uitgebreid mogelijk aan de slag met de nieuwe telefoons van Sony, die allemaal één opvallend element gemeen hebben: een 21:9-scherm.
Xperia 10
Komt er ooit nog een Sony Compact-smartphone? Het is maar zeer de vraag: er waren eind vorig jaar renders opgedoken van een 'XZ4 Compact', maar van die telefoon is hier op de beurs geen spoor terug te vinden. Sony wil niet bevestigen of ontkennen dat er een einde is gekomen aan het tijdperk van de Compact, een smartphonelijn die zes jaar geleden begon.
Een Compact-telefoon past niet in de huidige strategie van 21:9-schermen. Immers, een 21:9-scherm met de exacte breedte van de XZ2 Compact komt uit rond 5,7". In dat geval is het scherm 133mm lang, terwijl de behuizing van de XZ2 Compact maar 135mm lang is. Met een bezel van rond 15mm komt een 21:9-Compact uit rond 148mm en dat is geen compacte telefoon.
De stap naar 21:9 is voor Sony heel logisch. Immers, onder de vleugels van het concern zit ook Sony Pictures, dat films produceert. En in welke beeldverhouding verschijnen films doorgaans? Inderdaad, 21:9. De compatibiliteit met filmmateriaal op 21:9 is een van de voordelen die Sony noemt bij zijn nieuwe Xperia's.
Telefoons zijn in de afgelopen jaren steeds langer geworden. De schermen zijn gegroeid van 16:9 naar eerst 18:9 en nu doorgaans 19:9 of zelfs 19,5:9. Nu zou je denken dat het maar een kleine stap is naar 21:9, maar dat valt tegen. Zelfs de kleinere Xperia 10 heeft een enorm lang scherm en je hebt vermoedelijk een 'thumb extender' nodig om de bovenkant van het scherm te bereiken.
Xperia | Xperia 10 | Xperia 10 Plus | Xperia XZ2 Compact |
Scherm | 84,1cm², 6,0"-lcd, 21:9, 2520x1080px | 98,7cm², 6,5"-lcd, 21:9, 2520x1080px | 64,5cm², 5,0"-lcd, 18:9, 2160x1080px |
Schermgrootte | 14,01x6,0cm | 15,2x6,5cm | 11,36x5,68cm |
Formaat | 156x68x8,4mm | 167x73x8,3mm | 135x65x12,1mm |
De schermdiagonaal is wel wat misleidend: 16:9-filmpjes bekijk je op deze telefoon met een diagonaal van 4,8". Het scherm is dus nauwelijks breder dan dat van de XZ2 Compact van vorig jaar, maar alleen een stuk langer. En dat maakt de hele telefoon veel groter.
Nu zou je kunnen denken dat Sony veel in de software heeft gedaan om het lange scherm goed bedienbaar te houden met één hand. Dat is een beetje zo; er is een modus om het scherm te verkleinen, maar waar Samsung met One UI bijvoorbeeld alle elementen in de onderste helft van het scherm weergeeft, is Sony's Android-uitgave daar niet op berekend.
Het scherm is een lcd met 2520x1080 pixels en vanwege de plaatsing tegen de onderkant van de behuizing aan, vrijwel zonder kin, was ik bang dat Sony het paneel had omgedraaid. Daardoor zouden de display drivers, die natuurlijk ruimte vereisen, aan de bovenkant zitten. Daar is immers meer dan genoeg ruimte. Klinkt logisch, toch? Het zou kunnen dat die hardware inderdaad aan de bovenkant zit, maar daar is dan bij de productie van de schermen rekening mee gehouden. Immers, een scherm dat omgekeerd zit heeft jelly scrolling, het effect waarbij content uitrekt en weer lijkt samen te komen. Sommige mensen zien het nauwelijks, anderen kunnen het niet aanzien. Gelukkig heeft de Sony-telefoon geen jelly scrolling.
De Xperia 10 is trouwens een van de weinige smartphones met een kunststof achterkant. Die voelt goed aan, al kun je er wel vingervegen op zien. Van binnen heeft het toestel een Snapdragon 630-soc van Qualcomm met 3GB geheugen. De software was vaak vloeiend, maar in ons halfuurtje met de telefoon kwamen we desondanks best wat gestotter tegen in de software. Android is wel kunstmatig beperkt voor demo's op de beurs, waardoor het misschien geen indicatie biedt voor prestaties in de praktijk; zo kun je bluetooth niet aanzetten, geen beelden opslaan en zo meer.
We hadden gehoopt dat Sony op deze beurs een nieuwe Compact-telefoon zou tonen. Er zijn in Nederland relatief veel fans van deze lijn van smartphones. Wie had gedacht dat de Xperia 10 een soort midrangeversie van een Compact-smartphone was, komt bedrogen uit: dit is echt een grote telefoon die simpelweg niet zo breed is.
Xperia 1
Uiteraard kwamen we naar de Sony-stand voor die ene telefoon. Die ene telefoon met die simpele naam en de vele vernieuwingen ten opzichte van vorige Xperia's: de Xperia 1. We mochten hem wel fotograferen en aanraken, maar de software gebruiken mocht en kon niet.
Desondanks kregen we een indruk van misschien wel de belangrijkste nieuwe component van de telefoon: het oledscherm met 3840x1644 pixels. Sony noemt dat vanwege het hoge aantal pixels in de hoogte uiteraard 4k, maar veel mensen zullen bij 4k denken aan iets meer pixels, namelijk ook 2160 in de breedte. Sony's eerdere telefoons met 4k-schermen hebben 3840x2160 pixels, maar dat zijn lcd's. Dit is een oledpaneel. Het scherm zag er indrukwekkend uit. Het 6,5"-scherm met 21:9-verhouding leek helder te kunnen, maar zonder uitgebreide ervaring, vergelijking en metingen kunnen we daar verder niets over te zeggen.
Ook opvallend: Sony maakt een 48-megapixelcamera voor andere fabrikanten, maar gaat zelf terug naar een lagere resolutie voor zijn high-end telefoon. De 1 heeft drie camera's met alle drie een resolutie van 12 megapixel; ultragroothoek, regulier en tele. Bovendien heeft de primaire camera optische beeldstabilisatie, een primeur voor Xperia-telefoons, al zit het al jaren op smartphones van concurrenten.
De telefoon is niet zo groot als je zou denken. Ja, hij is erg lang, maar de breedte valt mee; veel breder dan een Xperia Z of XZ van afgelopen jaren is hij niet. Dat komt natuurlijk door het lange scherm. Verdere indrukken van deze telefoon zullen moeten wachten tot we hem wél mogen gebruiken.
Tot slot
In elk ander jaar had Sony met de aankondiging van zijn 21:9-smartphones best veel indruk gemaakt. Immers, het is een interessante twist op de bestaande smartphones, die zo min mogelijk ruimte aan de bovenkant hebben, maar wel een kin. Sony doet het omgekeerde. Het is goed uitgedacht, het is vernuftig en het maakt het lange scherm iets minder moeilijk te bedienen met één hand.
Helaas voor Sony is dit Mobile World Congress de indrukwekkendste telecombeurs in jaren en veel fabrikanten laten hier nieuwe ideeën zien voor apparaten met radicaal andere vormen en ideeën, zoals de Huawei Mate X, het TCL Dragonhinge-concept en de Nubia Alpha-smartwatch. Deze beurs draait nu eens niet om kleine verbeteringen, maar om de grote stappen waarvan bezoekers nu een voorproefje krijgen.
Een dergelijke visie voor de toekomst toont Sony niet. Daarbij speelt mee dat de Japanse fabrikant in de smartphonemarkt nauwelijks meer iets in de melk te brokkelen heeft, behalve als leverancier van componenten. Xperia-telefoons hebben fans, maar ze hebben in de afgelopen jaren weinig invloed gehad op het uiterlijk of de functionaliteit van smartphones in zijn algemeenheid.
Dat zou in dit geval weleens anders kunnen zijn. Naast alle concepten voor de toekomst zijn smartphonemakers in het heden nog steeds bezig met de zoektocht naar de fullscreen-smartphone en liefst zonder inkeping. De oplossing van Sony daarvoor is eigenwijs en zou best navolging kunnen krijgen.