Fullframe-systeemcamera's

De 'betaalbare' EOS R, Z6, A7 III en S1

Inleiding

Beste koop: Sony A7 III Zwart

Tot dit jaar had Sony weinig concurrentie te duchten met zijn fullframe-systeemcamera's, maar dat is nu veranderd. Dat betekent dat de A7 III niet meer op alle vlakken de beste is in dit prijssegment. Toch is het wel de beste allrounder. De A7 III is wat functionaliteit en bediening betreft nog steeds bij de tijd en loopt op sommige vlakken, zoals oogautofocus, nog altijd voorop. De beste troef is het relatief grote aanbod van lenzen, waarmee de andere fabrikanten nog helemaal aan het begin staan.

Prijs bij publicatie: € 2.185,-

Nu verkrijgbaar vanaf: € 1.501,-

Momenteel zijn er twee grote ontwikkelingen in de fotowereld. Ten eerste is er sprake van een verschuiving van spiegelreflexcamera's - dslr's - met hun kenmerkende spiegel naar systeemcamera's, zonder spiegel. Het weglaten van die spiegel heeft een aantal technische voordelen, zie het artikel Het einde van de spiegel. Denk aan oogautofocus, scherpstelpunten over een heel beeld, een grotere zoeker, meer foto's per seconde, etc. Ten tweede is er langzaam een verschuiving gaande van kleine naar grote sensoren, vooral in het hogere segment boven de 1500 euro. Een grotere sensor biedt meer ruimte voor pixels, dus een hogere resolutie. Er is ook sprake van meer dynamisch bereik, oftewel de ruimte tijdens beeldbewerking om donkere en witte delen te corrigeren. Verder is er een optisch voordeel: een camera met fullframe sensor biedt je, in combinatie met lichtsterke lenzen, meer mogelijkheden om beperkte scherptediepte te creëren in je foto's.

Systeemcamera's bestaan al een jaar of tien, maar tot nu toe was Sony - op Leica na - de enige die deze camera's van een fullframesensor voorzag. In 2018 veranderde dat. Dat jaar was een belangrijk omslagpunt in de fotowereld, al duurt het waarschijnlijk nog jaren voordat de impact daarvan echt voelbaar wordt. Canon en Nikon, de marktleiders, kondigden toen aan actief te worden in het hogere segment spiegelloze camera's met een fullframesensor. Tot die tijd werkte Canon aan de EOS M in het aps-c-segment en had Nikon een poging gedaan met de Nikon 1-serie met de, voor een camera met verwisselbare lenzen, relatief kleine 1"-sensor. Ook Panasonic kondigde op de Photokina aan actief te worden met fullframe-systeemcamera's, als high-end alternatief voor zijn microfourthirds-lijn.

De A7-serie systeemcamera met fullframesensor bestaat sinds 2013. Daarmee heeft het merk een voorsprong van vijf jaar wat ontwikkeling van de camera en het aanbod van lenzen betreft. De vraag was hoe de nieuwkomers daarmee om zouden gaan. Zouden ze Sony's fouten uit het verleden weten te vermijden, zoals de kleine accu en het karige lensaanbod, en tegelijk de pluspunten kunnen implementeren, zoals oogautofocus, snelle tracking en video?

Eén belangrijke hobbel hebben de nieuwkomers in ieder geval al genomen: een nieuwe mount. De bestaande spiegelloze mounts waren niet of minder geschikt voor fullframesensors en het gebruik van de dslr-mount was niet handig, omdat dan de afstand tot de sensor gelijk moet blijven om de bestaande lenzen te kunnen gebruiken. Dan zou er amper voordeel zou zijn van het weglaten van de spiegel, omdat op die plek dan een holle ruimte, zonder logische functie, zou ontstaan. In plaats daarvan hebben alle fabrikanten de knoop doorgehakt en meteen voor een nieuwe, grote mount gekozen.

Dat laatste heeft weer een concreet doel; niet alleen passen alle soorten lenzen erop, ook maakt de combinatie van een grote lensmount en een positie dicht bij de sensor nieuwe lensontwerpen mogelijk. Het licht hoeft minder af te buigen en dat kan leiden tot minder vignettering, kleurschifting en onscherpte, vooral in de hoeken. Oftewel, nieuwe lenzen voor deze mounts kunnen in theorie optisch beter presteren dan die van de dslr-generatie.

Met zo'n compleet nieuw cameraontwerp kun je alle kanten op. Het is dan ook interessant om te zien dat de camerafabrikanten hier heel anders mee omgaan. Maak je zo'n camera nu klein en compact of kies je voor een grote grip? Kies je voor een grote of een kleine accu? Is er een gestabiliseerde sensor of blijft het bij lensstabilisatie? Wordt gebruikgemaakt van unieke systeemcamerafeatures, zoals oogautofocus? En hoe zit het met dubbele kaartsloten, het type geheugenkaart, de autofocus, videofuncties, een kantelbaar en/of uitklapbaar scherm, de bediening en het lensaanbod?

Kortom, het was de hoogste tijd om de producten van de vier camerafabrikanten naast elkaar te zetten en te vergelijken. We richten ons hierbij op de 'betaalbare' fullframesysteemcamera's van tussen de 2000 en 2500 euro: de Canon EOS R, Nikon Z6, Panasonic S1 en Sony A7 III.

Specificaties en onderlinge verschillen

De verschillen tussen de hier besproken camera's zijn extra interessant, omdat de camerafabrikanten keuzes hebben gemaakt die soms niet alleen van invloed zijn op de camera zelf, maar ook op het systeem.

Stabilisatie

Zo hebben Nikon en Panasonic, net als Sony, gekozen voor ibis, oftewel een gestabiliseerde sensor. Het voordeel daarvan is dat alle lenzen profiteren van stabilisatie, ook primes en oude objectieven van voor het autofocustijdperk. Sony en Panasonic bieden daarnaast een aantal lenzen aan met stabilisatie, zodat beide systemen elkaar kunnen versterken. Stabilisatie in de lens is bijvoorbeeld effectiever bij lange brandpuntsafstanden. Canon heeft er echter voor gekozen om geen stabilisatie in de camera in te bouwen, niet bij de EOS R en evenmin bij de pas aangekondigde RP. In tegenstelling tot bij de concurrenten betekent dit dat je geen stabilisatie hebt bij primes. Sony begon in 2013 ook zo, maar anno 2019 is dat toch echt een achterhaald concept. Ook bij aps-c-systeemcamera's wordt ibis inmiddels gebruikt, denk aan de Sony A6500 en de Fujifilm X-H1.

Schermen

Verder zijn er verschillende keuzes gemaakt voor het body-ontwerp. Zo hebben Canon, Nikon en Panasonic gekozen voor een top-lcd. Dat is in veel situaties handig, omdat je dan je instellingen kunt zien zonder op het scherm of in de zoeker te kijken. Ook zie je hoe vol de accu is zonder de camera te hoeven aanzetten, behalve bij Nikon, want dat gebruikt een monochroom oledscherm. Sony heeft geen scherm aan de bovenkant, want daar is geen plaats voor. In plaats daarvan is gekozen voor een compactere body.

Alle camera's hebben een aanraakgevoelig scherm, waarmee je het menu kunt bedienen, maar ook het focuspunt kunt bepalen. Bij de Sony is het scherm wel aanraakgevoelig, maar werkt het vreemdgenoeg niet samen met het menu. Alle schermen zijn kantelbaar, maar alleen het scherm van Canon is uitklapbaar. Dat maakt de camera net een stukje flexibeler. Vooral voor video is dat handig, doordat je vanuit alle hoeken kunt zien wat je opneemt en wat de instellingen zijn. Het is jammer dat we die functionaliteit niet bij de andere camera's zien, met name bij Panasonic, waarvan de GH5 dat ook heeft.

Geheugenkaarten en -slots

Alle camera's ondersteunen sd-kaarten, met uitzondering van de Nikon Z6 (en Z7). Nikon heeft exclusief voor de xqd-standaard gekozen. Vanuit professioneel oogpunt is dat te begrijpen, maar voor de Z6 is die keuze wat ongelukkig. In dit prijssegment is sd de standaard. Overstappers kunnen hun bestaande kaarten niet meer gebruiken en moeten de veel duurdere xqd-kaarten gaan kopen, die ook veel minder breed verkrijgbaar zijn. Aangezien dit geen standaardformaat is, heb je ook een adapter of kabel nodig om bestanden over te zetten. Het is daardoor extra jammer dat niet in een tweede kaartslot is voorzien, want dan had de consument de keus gehad: sd of xqd. Dat is de methode waarvoor Panasonic heeft gekozen. Sony gaat uit van twee sd-slots en Canon biedt, net als Nikon, slechts één slot, maar dan wel op basis van het gangbare sd-formaat.

Overige verschillen

Een resolutie van 24 megapixel is vrij gebruikelijk in het instapsegment van fullframecamera's. Het is dan ook niet verwonderlijk dat alle camera's voor hun instapmodel een sensor met een dergelijke resolutie hebben gekozen en in hun topmodel een exemplaar met 42 tot 47 megapixel. Ook hier is Canon weer de uitzondering. Het gebruikt in de EOS R de sensor van de 5D Mark IV en in de RP de 26-megapixelsensor van de 6D Mark II. Op dit moment heeft Canon nog geen professionele fullframe-systeemcamera met een hogere resolutie, maar die zal ongetwijfeld volgen. Wat video betreft wijkt de EOS R overigens ook wat af van de rest: er wordt een ~1,5x crop gebruikt, wat overeenkomt met het Super35-formaat. Dit is een gebruikelijk videoformaat, maar in tegenstelling tot alle concurrenten kan de Canon dus niet in fullframe filmen en biedt deze ook niet dezelfde scherptediepte. Dat betekent bovendien dat er een flinke hap uit het beeld wordt genomen, wat vooral voor groothoeklenzen nadelig is. Om te filmen kun je daardoor soms beter aps-c-lenzen gebruiken.

Autofocus

Verder verschilt de techniek voor autofocus en tracking. Sony en Nikon gebruiken hiervoor geïntegreerde fotodiodes op de sensor voor fasedetectie: Nikon 273 en Sony 693 stuks. Canon en Panasonic wijken wat af van de regel. Canon gebruikt dualpixel-af, waarbij er per pixel een linker- en rechterkant is waarmee de pixel verschillen te bepalen. Panasonic gebruikt een andere techniek: depth-by-defocus. Dit werkt op basis van contrastdetectie met 255 punten en is in de praktijk wat langzamer.

Sony en Panasonic bieden oogautofocus, waarbij de scherpstelling focust op de ogen. Dit is vooral bij portretfotografie ideaal. Het werkt eveneens bij bewegende onderwerpen, maar niet bij snelle actie. Bij Panasonic werkt het ook bij dieren en bij Sony doet het dat binnenkort, na een firmware-update. Canon gebruikt voornamelijk gezichtsherkenning - oogautofocus is wel aanwezig, maar werkt alleen in single shot. Bij Nikon ontbreekt deze feature helemaal, maar de fabrikant heeft beloofd dit via een update toe te voegen.

En verder

Verder valt op dat de Nikon 24-70mm collapsible is en daardoor in de uitstand minder ruimte in beslag neemt. We zagen eerder dergelijke lenzen bij Nikon en andere fabrikanten, maar nog niet bij fullframecamera's. Ten tijde van de test waren de Canon EOS R en Nikon Z6 niet als losse body te koop, maar alleen met een adapter of kitlens.

Merk en productserie	Sony A	Panasonic Lumix S	Nikon	Canon EOS
Type	A7 III	S1	Z6 + FTZ adapter	R + RF-EF adapter
Prijs en waardering
Prijs	€ 1.501,-	€ 1.699,-	€ 1.772,31	Onbekend
Eerste prijsvermelding	Dinsdag 6 maart 2018	Zaterdag 2 februari 2019	Vrijdag 24 augustus 2018	Dinsdag 18 september 2018
Waardering	5 van 5 sterren	4.5 van 5 sterren	4.5 van 5 sterren	4.5 van 5 sterren
Mount
Mount	Sony E	Leica L	Nikon Z	Canon RF
Sensor
Cameraresolutie	24,2MP	24,2MP	24,5MP	30,3MP
Sensortype	Back-illuminated cmos	Cmos	Cmos	Cmos
Sensorformaat	35mm (fullframe)	35mm (fullframe)	35mm (fullframe)	35mm (fullframe)
Cropfactor	1.0x	1.0x	1.0x	1.0x
Max. beelden/sec	10fps	9fps	12fps	8fps
Belichting
Minimale iso	100	100	100	100
Maximale iso	204.800	204.800	51.200	102.400
Langste sluitertijd	30s	30s	30s	30s
Kortste sluitertijd (mechanische sluiter)	1/8000 sec.	1/8000 sec.	1/8000 sec.	1/8000 sec.
Focus
Aantal autofocuspunten	693	225	273	5.565
Video
Videoresoluties + max. fps	2160p (4k) 30fps 1080p 30fps	2160p (4k) 60fps 1080p 180fps	2160p (4k) 30fps 1080p 120fps	2160p (4k) 30fps 1080p 120fps
Bestandsformaat video	Avchd (.mts), mp4	Avchd (.mts), mp4	Mov, mp4	Mov, mp4
Scherm
Schermdiagonaal	2,95"	3,2"	3,2"	3,15"
Touchscreentechniek	Capacitief	Capacitief	Capacitief	Capacitief
Zoeker
Zoeker	Electronisch (evf)	Electronisch (evf)	Electronisch (evf)	Electronisch (evf)
Zoeker vergroting	0,78x	0,78x	0,80x	0,78x
Opslag
Geheugenkaart (camera)	Memorystick pro duo, Memorystick pro hg duo, sd, sdhc, sdxc	Sd, sdhc, sdxc, xqd	CFexpress, xqd	Sd, sdhc, sdxc
Aantal opslagkaarten	2x	2x	1x	1x
Aansluitingen
Verbinding (extern)	Audio (3,5mm), hdmi micro, usb 3.1 (gen1, type-c, 5Gbit/s)	Hdmi, usb 3.1 (gen1, type-c, 5Gbit/s)	Hdmi mini, usb 3.1 (gen1, type-c, 5Gbit/s)	Hdmi mini, usb 3.1 (gen1, type-c, 5Gbit/s)
Microfoonaansluiting	Jackplug 3,5mm	Jackplug 3,5mm	Jackplug 3,5mm	Jackplug 3,5mm
Verbindingen
Gps	Nee	Nee	Optioneel	Optioneel
Verbinding (wlan)	802.11b, 802.11g, 802.11n (Wi-Fi 4)	802.11a, 802.11ac (Wi-Fi 5), 802.11b, 802.11g, 802.11n (Wi-Fi 4)	802.11a, 802.11ac (Wi-Fi 5), 802.11b, 802.11g, 802.11n (Wi-Fi 4)	802.11b, 802.11g, 802.11n (Wi-Fi 4)
Verbinding (bluetooth)	Bluetooth 4.1	Bluetooth 4.2	Bluetooth 4.2	Bluetooth 4.1
Afmetingen
Hoogte body	95,6mm	110mm	100,5mm	98,3mm
Breedte body	126,9mm	148,9mm	134mm	135,8mm
Diepte body	73,7mm	96,7mm	67mm	84,4mm
Gewicht en kleur
Gewicht body	650g	899g	675g	660g
Kleur body	Zwart	Zwart	Zwart	Zwart
Bijzonderheden

Onze selectie

Canon EOS RP

De onlangs aangekondigde Canon EOS RP wordt op de markt gebracht voor 1520 euro, een scherpe prijs voor een nieuwe fullframecamera. Van binnen bevat de camera de onderdelen van de 6D Mark II-dslr, zoals de 26-megapixelsensor. Hij stelt scherp met dualpixel-af, met uitzondering van de 4k- videostand (in 1080p wel). De oled-evf heeft een lagere resolutie dan de EOS R en hij gebruikt de kleine LP-E17, waardoor de accuduur uitkomt op 210 tot 250 foto's. Bovenal is de body bijzonder compact en is de uitklappende lcd behouden. Er zijn op dit moment vrijwel geen betaalbare lenzen, zoals een compacte kitlens of pancake. Canon lijkt ervan uit te gaan dat mensen hun EF-lenzen blijven gebruiken met de meegeleverde adapter.

Voor deze round-up zijn we uitgegaan van fullframe-systeemcamera's met een bodyprijs van circa 2000 tot 2500 euro. De Canon EOS R, Nikon Z6, Panasonic S1 en Sony A7 III vallen in dat prijssegment en zijn onderling concurrerend. Op Canon na hebben alle genoemde fabrikanten ook een model erboven, respectievelijk de Z7, S1R en A7R III. Dat duurdere model onderscheidt zich onder andere met een andere sensor met een zeer hoge resolutie. Canon heeft tot nu toe de omgekeerde strategie bewandeld. In plaats van een model erboven heeft het onlangs een lager gepositioneerd model uitgebracht: de EOS RP (zie kader). Ongetwijfeld volgt op een later moment nog een high-end model, want de meeste Canon-objectieven zijn juist gericht op professionals. We hebben dus bewust de EOS R niet ingeruild voor de RP, omdat anders de vergelijking wat scheef zou worden wat features, prestaties en prijs betreft.

Voor de vergelijking hebben we de camera's in verschillende situaties op de proef gesteld. Behalve op de verschillen in specificaties hebben we gelet op de grip, knoppen en bediening, kwaliteit van de zoeker, autofocus, videomogelijkheden, beschikbare lenzen en natuurlijk de beeldkwaliteit.

Body, zoeker en ergonomie

Het is interessant om te zien dat de vier camerafabrikanten compleet andere uitgangspunten hebben gekozen voor hun ontwerp. Zo kiest Sony duidelijk voor compact, wat resulteert in een iets minder fijne grip en kleinere knoppen. Dat zal niet iedereen aanspreken, mede afhankelijk van persoonlijke voorkeur en de grootte van de handen. Overigens vinden wij de Sony ook met grote handen prima te bedienen, maar je pink bungelt er dan wel onder. Vooral bij grotere lenzen valt de kleine body op en voelt de combinatie minder prettig aan. Bij telelenzen kan een grip uitkomst bieden. Ondanks de kleine body is de Sony voorzien van een joystick, programmawiel, belichtingscompensatiewiel en nog een draaiwieltje achterop. De knopjes zijn aan de kleine kant, maar best talrijk; naast een menu-, af-on-, ael-, Fn- en afpeelknop zijn er vier knoppen rondom de dpad én nog vier knoppen waaraan je zelf functies kunt toekennen.

Panasonic gaat juist voor een fors dslr-achtig ontwerp, wat resulteert in een uit de kluiten gewassen camera die alles behalve licht is. Dat valt extra op naast de relatief compacte camera's van Sony, Canon en Nikon. Voor dslr-bezitters zal dit vertrouwd aanvoelen, maar voor wie een systeemcamera wil omdat die kleiner en lichter is, is dit waarschijnlijk een afknapper. De Panasonic is met bijna 900g ook uitzonderlijk zwaar voor een systeemcamera, zelfs zwaarder dan een Canon 5D IV-dslr (890g) en bijna net zo zwaar als een Nikon D850 (915g). De Canon EOS R, Nikon Z6 en Sony A7 III zijn met respectievelijk 660, 650 en 675g een flink stuk lichter en dat is in veel gevallen een voordeel.

Misschien speelde bij de ontwikkeling mee dat Panasonic voldoende ruimte wilde hebben voor de sensorstabilisatie en voor het mogelijk maken van 4k30 en 4k60 zonder oververhitting. Dat gaat met een grote body wat makkelijker dan met een kleine, waarbij de hardware dichter op elkaar zit. Ook wat knoppen en draaiwielen betreft, is de S1 prettig in gebruik. Via diverse schakelaars kun je snel de focusmodus en de continustand wijzigen. Die laatste zit bijvoorbeeld onder het programmawiel, waardoor hij weinig extra ruimte in beslag neemt. Wat we wel een vreemde ontwerpkeuze vinden, is de positie van de aan-uitschakelaar. Deze zit in het midden aan de bovenkant, naast het monochrome scherm. Dat is een onhandige positie, omdat je die met je wijsvinger niet of nauwelijks kunt bereiken. Het kan wel als je de camera voor of na gebruik aanzet, dus als je hem nog niet stevig vasthebt. Dat aan- en uitzetten is bij een systeemcamera handig, omdat de evf en lcd achterop altijd stroom gebruiken, ook als je even niet actief fotografeert. Ook de aan-uitknop van de Canon is wat ongelukkig geplaatst, maar niet zo onhandig als bij de Panasonic. Deze zit aan de linkerkant van de body, waardoor je twee handen nodig hebt om de camera aan en uit te zetten.

Wat ergonomie en bodyontwerp betreft, zitten Canon en Nikon tussen Sony en Panasonic in. Beide kiezen voor een vrij compact ontwerp, maar wel een forse grip. Dat laatste heeft als voordeel dat de camera's goed in de hand liggen, de Nikon nog net iets beter dan de Canon. Die vinden we dan ook de fijnste van de vier. Ook het knoppenspel van de Nikon is zoals je dat zou verwachten, waardoor dslr-bezitters bijna moeiteloos kunnen overstappen. Er is voorzien in een draaiwiel voor de programmastand, een aan-uitknop rondom de ontspanknop en een monochroom oledscherm aan de bovenkant. Het programmawiel heeft een lock, die je moet indrukken als je van stand wilt wisselen. Het was nog mooier geweest als het vastzetten optioneel was geweest, bijvoorbeeld met een kliksysteem. Dat geldt overigens ook voor de Panasonic. Het oledscherm van Nikon is fraai, maar de resolutie is wat laag en het is een nadeel dat het scherm leeg is als de camera uitstaat. Dit is in tegenstelling tot het wat ouderwetse dotmatrix-topscherm van de Nikon en het 'inverted' topscherm, wit op zwart, van de Canon. Die houden de laatste staat vast, zodat je ook als de camera uitstaat, kunt zien in welke modus hij staat en hoe vol de accu is.

Van de vier heeft Canon gekozen voor een wat minder rijk uitgeruste body. Zo missen we daar een draaiwiel aan de achterkant en is er ook geen joystick. De drie andere camera's hebben dat allemaal wel. Vooral de joystick missen we, zeker omdat deze wel op een 5D zit. Met zo'n joystick kun je makkelijk de autofocuspunten verplaatsen of door het menu bladeren. Dat kan natuurlijk ook via het scherm, maar dat is niet in alle gevallen de handigste methode. Op de plaats waar anders de joystick had gezeten, vinden we een aanraakgevoelige schuifknop: de touchbar. Hiermee kun je wisselen van zelfgekozen functie door met je duim te schuiven. Dit is weliswaar innovatief, maar niet praktisch; we hadden liever een joystick gezien.

Op de nieuwe RF-lenzen zit trouwens een extra draairing die optioneel ook kan worden gebruikt om instellingen aan te passen. Dat kunnen we wél waarderen, vooral omdat de ruimte op de lens daardoor goed wordt benut. De ring klikt bovendien, zodat je gewaarschuwd wordt als je dit per ongeluk doet. Ook met de pasm-knop, een draaiwiel bovenop waarmee je snel van stand kunt wisselen, is Canon wat eigenzinnig. Er is geen draaiwiel, maar je wisselt bijvoorbeeld tussen de p- en de m-stand door eerst op de mode-knop te drukken en vervolgens via het draaiwiel de modus te kiezen. Dat kan alleen als de camera aanstaat. Wat ons betreft is dit eerder een nadeel dan een voordeel.

Zoeker

Logischerwijs hebben alle vier fullframe-systeemcamera's een evf in plaats van een optische zoeker. Je kijkt dus naar een klein oledschermpje. De resolutie van de Sony is het laagst, met 2,4 miljoen dots (Mdot). Die van Canon en Nikon is hoger met 3,7Mdot en de zoekers zijn mede daardoor merkbaar prettiger in gebruik. Bij de Sony is al snel een moirépatroon zichtbaar, waardoor het beeld minder details toont. Er valt prima mee te werken, maar het verschil met de Canon en Nikon valt op. Van de laatste twee vinden we de zoeker van de Nikon een fractie scherper. Toch gooit de Panasonic de hoogste ogen, wat vooral te danken is aan de zeer hoge resolutie van 5,7Mdot. Je moet er iets langer naar kijken om het verschil te zien, maar deze nieuwe zoeker toont net wat meer details en scherpte dan de andere exemplaren.

Bediening en menu's

Het menu van een camera vormt een vast onderdeel van de bediening, maar is meestal niet de snelste manier. Gelukkig kun je in veel gevallen om het menu heen werken, dankzij speciale functieknoppen en het snel kunnen oproepen van een functiemenu waarin de meest gebruikte instellingen staan. Soms ontkom je er echter niet aan, bijvoorbeeld als je de videoresolutie of de functie van een bepaalde knop wilt veranderen. Hoe snel je dan je weg vindt, is afhankelijk van de menustructuur. Vaak worden zaken gerubriceerd, zoals een apart menu voor de video-instellingen.

Een korte demonstratie van de verschillende menusystemen

Menu

Sony doet daar overduidelijk niet aan mee en gooit vrijwel alle functies in twee identiek ogende hoofdmenu's, die ieder weer een veelvoud aan tabbladen bevatten. De logica achter de opzet ontgaat ons, want de functies lijken enigszins door de menu's verspreid te zitten. Bovendien zijn er nog vier andere hoofdmenu's en is er zelfs plek voor een vijfde, maar die bevatten weer weinig functies, waardoor je die nauwelijks gebruikt. Sony heeft de menu's sinds de derde iteratie van zijn A7-serie wel wat verbeterd, maar de opzet is nog steeds verre van ideaal. Dat heeft als gevolg dat je minutenlang naar een bepaalde functie moet zoeken. Dit gebrek is min of meer te compenseren door bepaalde menu's onder te brengen in het custom-menu, te herkennen aan het sterretje. Ook het Fn-functiemenu kan helemaal worden aangepast. Bovendien kun je een veelvoud van knoppen programmeren en zo de camera optimaliseren. Dat voorkomt alleen niet dat je soms door het menu moet bladeren.

De andere fabrikanten hebben dit beter voor elkaar. Panasonic gebruikt een uitgebreidere versie van het GH5-menu, dat nu een extra laag met symbolen heeft gekregen. Er zijn vijf hoofdmenu's met daarbinnen maximaal negen submenu's, die duidelijk met symbolen zijn aangegeven. Het hoofdmenu is bovendien onderverdeeld in een foto- en een videomenu, en algemene opties zoals autofocus zijn te vinden in een instellingenmenu. Er zijn zoveel opties dat je ook in dit geval soms even moet zoeken, maar dankzij de rubricering weet je in ieder geval waar je moet beginnen.

Canon en Nikon hebben gekozen voor hun vertrouwde dslr-menu's, die over het algemeen al vrij goed in elkaar zitten. Nikon maakt ook een onderscheid tussen de foto- en de video-opties en de algemene instellingen. Canon doet dit ook, maar op een andere manier. Standaard zijn er zes menu's, waarvan één My Menu met eigen favorieten, een menu met algemene instellingen, een voor 'custom'-opties met eigen voorkeuren en daarnaast menu's voor de fotofuncties, de autofocus en het afspelen. Als je video-instellingen wilt wijzigen, zoals de resolutie of de framerate, moet je eerst overschakelen naar de videomodus. Dat gaat wat omslachtig; je moet eerst op de mode-knop drukken, dan op de info-knop en vervolgens op de programmastand, zoals M. De Canon 5D III en IV hebben een schuifje rondom een start-stopvideoknop, wat een stuk gebruiksvriendelijker is en vooral sneller werkt. Los daarvan is het Canon-menu vrij overzichtelijk en voelt het voor bestaande gebruikers vertrouwd aan. Dat geldt eveneens voor het Nikon menu, waarvan we de rubricering prima vinden.

Bediening in de praktijk

Een aantal zaken die in de praktijk opvielen, hebben we al kort genoemd bij de specificaties en onderlinge verschillen. Zo missen we op de Canon EOS R de joystick, waarmee alle concurrenten wel zijn uitgerust. De touch-af-knop vinden we geen aanwinst. Een aanraakgevoelige knop waarmee je door te swipen je instellingen kunt veranderen, klinkt leuk, maar vonden we in de praktijk onhandig. Het swipen gaat traag en voelt minder intuïtief aan. Het ontbreken van het pasm-wiel vinden we ook onhandig, evenals de positie van de aan-uitknop. De M.Fn-knop vinden we wel erg handig. Daarmee kun je met behulp van het ene draaiwiel door vijf functies scrollen en die met het andere draaiwiel direct aanpassen. De knop is bovendien programmeerbaar. Een speciale isoknop ontbreekt vreemd genoeg, maar die functie is wel indirect via de andere knoppen op te roepen. Verder werkt de aanraakgevoelige lcd vlot en prettig, ook in het menu en voor het kiezen van een scherpstelpunt of onderwerp. Dat het scherm kantelbaar is, kan in sommige gevallen een uitkomst zijn. De EOS R heeft een enkel kaartslot. Dat is voor dit prijssegment niet onoverkomelijk, maar veel concurrenten voorzien daar wel in. Voor semiprofessioneel gebruik is een tweede kaartslot een must.

Ondanks zijn kleine body is de Sony A7 III verrassend compleet. Dat komt mede door de verschillende iteraties die Sony al achter de rug heeft. De joystick is bijvoorbeeld nieuw ten opzichte van oudere A7-camera's, evenals het aanraakgevoelige scherm. Hoewel de camera klein is, tellen we maar liefst vijf draaiwieltjes waarmee een en ander te finetunen is; de Canon heeft er slechts twee. Naast de twee standaardwieltjes rondom de ontspanknop en op duimpositie zit rond de dpad nog een wieltje en dan hebben we nog een programmawiel en een wiel voor belichtingscompensatie. Dat laatste zien we bij Fujifilm ook steevast terug, maar verder is dit niet echt standaard. De knopjes zijn wel aan de kleine kant. Het aanraakgevoelige scherm werkt goed, maar Sony staat het vreemd genoeg niet toe om daarmee door het menu te bladeren. De A7 III is voorzien van twee kaartslots, beide sd, waarmee Sony gehoor heeft gegeven aan de kritiek van gebruikers.

De Z6 ligt prettig in de hand en vormt een goed compromis tussen een compacte body en een aangename grip. Hij is groter dan de A7 III, maar nog steeds erg compact. De knoppenindeling is logisch en komt redelijk overeen met die van Nikon-dslr's; alleen het rijtje knoppen aan de linkerkant van het scherm ontbreekt. Er is een joystick, het scherm is aanraakgevoelig en responsief, en via de i-knop kom je in het snelmenu, dat de belangrijkste functies omvat. Achterop missen we wel een extra draaiwieltje, waarin de Sony en Panasonic wel voorzien.

Er is een schakelknop voor het schakelen tussen foto- en videomodus, die we kennen van de recente Nikon-dslr's. Op een dslr is zo'n schakelknop tussen foto's en video's logisch, aangezien de spiegel moet opklappen. Voor een systeemcamera's is dat minder logisch, want er is immers al een specifieke videoknop boven op de camera. Als je die indrukt terwijl je in de fotomodus zit, gebeurt er niets. Je moet dan eerst de knop aan de achterkant omzetten en alsnog op de videoknop bovenop drukken. Andersom gaat het ook zo: als je per ongeluk een foto maakt terwijl je in de videomodus zit, hoor je niets. Er wordt wel een foto gemaakt, maar dan in de resolutie van de videomodus, dus met 2 of 8 megapixel in 16:9-formaat. Bij andere camera's werkt de videoknop ook gewoon in de fotostand en kun je daardoor sneller schakelen.

Zo'n schakelknop heeft echter ook een voordeel. Je kunt verschillende instellingen gebruiken voor de foto- en videomodus en blindelings naar de andere modus overgaan. Dat is handig, want tijdens sport wil je bijvoorbeeld korte sluitertijden, terwijl je als je in 4k30 filmt, het beste met een sluitertijd van een 1/60e kunt werken. Er valt dus aan te wennen. Een concreet minpunt vinden we het gebruik van xqd-geheugen en een enkel kaartslot. En dan vooral die combinatie, want sd kun je op iedere straathoek kopen, maar voor xqd moet je goed zoeken en ben je beduidend meer geld kwijt. Met twee kaartslots, xqd en sd, had de consument de keus gehad en extra functionaliteit, zoals een back-up of gescheiden bestanden.

Dankzij zijn omvang heeft de Panasonic S1 veel ruimte voor knoppen en draaiwieltjes. Die zien we dan ook in groten getale terug, ook in de vorm van schuifjes en programmeerbare knoppen. Dat maakt de camera prettig bedienbaar, doordat je letterlijk vlot kunt schakelen. Zo zit er op duimpositie een knop om snel de scherpstelmethode te wijzigen met daarboven een schuifje om dat scherpstellen enkel, continu of handmatig te doen. Een soortgelijk schuifje vinden we onder de programmaknop. Hiermee kun je snel overgaan van een enkel beeld naar meer beelden per seconde, de zelfontspanner en de Panasonic 6k-fotofunctie, waarbij hij dertig foto's van 18 megapixel in een seconde produceert.

Vrijwel alle essentiële functies zijn via speciale knoppen te vinden en dat werkt in de praktijk erg prettig. Los van de onhandige aan-uitknop vinden we de positie van de video-opnameknop echter ook wat ongelukkig. Verder viel ons op dat de ontspanknop extreem gevoelig is. Dat resulteerde regelmatig in onbedoelde foto's, terwijl we alleen wilden scherpstellen. Ook vinden we de positionering van de rode stip om objectieven te monteren vrij bijzonder. In tegenstelling tot bij de meeste camera's zit deze onderaan de lensmount. In de praktijk moeten we tijdens een fotoshoot of opdracht regelmatig lenzen wisselen, soms tijdens het lopen. De camera hangt dan om je nek, waardoor je geen zicht hebt op de onderkant. Het is wel prettig dat de S1 is voorzien van twee geheugenslots: sd en xqd. Als gebruiker heb je daardoor de keus, in tegenstelling tot bij alle andere camera's in deze vergelijking. De knoppen van de camera geven licht in het donker, zodat je ze ook bij astrofotografie gemakkelijk kunt vinden.

Lenzen en lensaanbod

'Lenzen zijn belangrijker dan de camera' wordt vaak gezegd en daar zit wat in. Een camera is na een paar jaar gedateerd, maar lenzen gaan veel langer mee en zijn daardoor op lange termijn een betere investering. Ook heeft een lens een grote invloed op de beeldkwaliteit en indirecte zaken die daaraan bijdragen, zoals lichtsterkte en scherptediepte. Aangezien de camerafabrikanten hebben gekozen voor een nieuwe lensmount en een afwijkende afstand van de lens tot de sensor, moeten er nieuwe lenzen worden ontwikkeld. Sony is daarmee al in 2013 begonnen en heeft dus een flinke voorsprong. Toch is het aanbod nog lang niet zo groot als bij dslr's, en hebben Canon en Nikon een troef in handen door de losse body's met adapter te leveren, waardoor je je oude lenzen kunt blijven gebruiken. Mits je al fullframelenzen had natuurlijk, want het heeft weinig zin om aps-c-lenzen op een fullframebody te gebruiken. Maar ook EF- en F-mount lenzen zijn niet ideaal, want ze zijn inclusief adapter doorgaans langer dan strikt noodzakelijk. Bovendien bieden een nieuwe, grote lensmount en de korte- of langeafstand de mogelijkheid om nieuwe objectieven met een hogere optische kwaliteit te ontwerpen. Kwaliteit is echter één ding, want de consument is ook gebaat bij betaalbaarheid en een allround aanbod. Dat begint al bij de kitlens.

De camera's met hun 50mm-lenzen. Canon, Nikon en Panasonic hebben slechts één 50mm-lens uitgebracht, dus daar moesten we het mee doen. Er zit wel verschil in lichtsterkte: Nikon heeft een f/1.8, Panasonic een f/1.4 en Canon een f/1.2. Waar mogelijk zijn dezelfde waarden gebruik of juist de grootste lensopening. De Sony 50mm f/1.8 was niet beschikbaar, waardoor we de 55 f/1.8 hebben gebruikt, die qua optiek ook beter in deze vergelijking past. Verder hebben we de standaardzoom gebruikt - de 24-70 f/4 bij Nikon en de 24-105 f/4 bij de andere camera's.

Sony

Net als nu bij de concurrenten waren er bij Sony in het begin maar weinig lenzen beschikbaar. Intussen is het aanbod flink uitgebreid en dat is alleen maar versneld toen de A7-camera's steeds populairder werden. Ook Sigma, Samyang en Tamron maken inmiddels lenzen voor de FE-mount. In de Pricewatch tellen we er momenteel 46, waarvan 26 van Sony, 8 van Sigma, 11 van Samyang en 1 van Tamron. Daar komt bij dat er diverse adapters beschikbaar zijn waarmee met name Canon-lenzen best goed functioneren op een A7.

Sony heeft in relatief korte tijd een aantal indrukwekkende lenzen uitgebracht, met name de GM-serie, maar daar moeten we wel een kanttekening bij plaatsen; lichtsterke zooms zijn prijzig. De f/4-lenzen zijn nog relatief betaalbaar, hoewel meestal duurder dan dslr-equivalenten, maar de f/2.8-zooms hebben pittige prijzen. De vele lichtsterke primes maken dat voor een deel goed. Er is een mooi aanbod, de optische prestaties zijn prima en meestal zijn de primes ook nog redelijk compact. Niet iedereen wil echter met vaste brandpuntsafstanden werken; de meeste consumenten zijn gewend aan zooms. De 28-70mm f/3.5-5.6-kitlens uit 2013 is compact en betaalbaar, maar wie overstapt naar een fullframecamera kan beter kiezen voor een lichtsterkere prime- of zoomlens. De 24-105 f/4 is een beduidend betere lens om mee te beginnen.

Al met al is Sony wat ons betreft de overduidelijke winnaar als het om lenzen gaat. In de meeste soorten lenzen is voorzien, er komt steeds meer aanbod van derden en voor het overige zijn er adapters. Het is de vraag hoe lang het duurt voordat de concurrentie hierbij in de buurt komt.

Canon

Canon is in ieder geval goed op weg, want naast de vier nu beschikbare lenzen zijn er nog zes aangekondigd, waarmee het totaal op tien uitkomt. Daar zitten bovendien een paar optische juweeltjes tussen, zoals de RF 28-70 f/2L en de 50mm f/1.2L. Waar Nikon echter heeft gekozen voor compacte, relatief betaalbare lenzen, heeft Canon juist de professional op het oog, wat resulteert in fraaie L-lenzen, die wel vrij groot en duur zijn. Ze passen eerlijk gezegd niet echt bij de huidige EOS R, laat staan de goedkopere RP, maar meer bij een nog te verschijnen professionele body.

Van de eerste vier lenzen waren er maar liefst drie een L-lens. Naast de eerder genoemde lenzen gaat het om de 24-105 f4, die een mooie, relatief compacte standaardzoom is. De enige non-L is een 35mm f/1.8 IS-macro. Later dit jaar verschijnen nog de RF 70-200mm f/2.8L IS, RF 85mm f/1.2L, 15-35mm f/2.8L IS, 24-70mm f/2.8L IS en een 24-240mm f/4-6.3 IS-superzoom. De prijzen daarvan zijn nog niet bekendgemaakt. Met de Canon EF-adapters - er zijn drie varianten - hebben we eerder in positieve zin kennisgemaakt. De EF-lenzen werken er prima mee samen. Sommige nieuw ontwikkelde RF-lenzen, zoals de 24-105mm f/4 zijn een stukje compacter dan hun EF-equivalenten.

Nikon

Nikon is begonnen met drie lenzen en richtte zich daarbij vooral op draagbaarheid. Zo is de 24-70mm f/4 momenteel de standaardzoom en zijn er verder nog een 35mm 1.8 en 50mm 1.8. Verder is er vanaf de start nog een superlichtsterke 58mm f/0.95 aangekondigd, maar die wordt erg groot en duur, en heeft geen autofocusmotor. Later dit jaar worden de volgende lenzen verwacht: een 20mm 1.8, 85mm 1.8, 24-70 2.8, 70-200 2.8 en een 14-30 f4. Daarmee heeft Nikon een redelijk begin gemaakt, maar op het moment van schrijven loopt het wel wat achterop.

De 24-70mm /f4-standaardzoom is wel bijzonder compact en is daardoor samen met de Z6 een lichter en kleiner alternatief voor een dslr. Het valt ook te waarderen dat Nikon het heeft aangedurfd om deze zoomlens te voorzien van een uitschuifmechanisme. Dat heeft als nadeel dat je hem moet uitschuiven voor gebruik, maar het voordeel is dat hij beduidend minder ruimte inneemt in een tas. De 24-70mm is slechts een fractie groter dan de 35mm en 50mm f/1.8 en dat is een knappe prestatie. Een f/2.8-variant is dus onderweg en we zijn benieuwd hoe die eruit gaat zien. Wel missen we momenteel nog een 24-105mm f/4 in het portfolio; alle andere camerafabrikanten bieden deze wel. Het huidige glas biedt goede prijs-prestatieverhoudingen, maar is erg standaard. Er zijn meer lichtsterke lenzen nodig, zoals f/1.2- en f/1.4-primes en f/2.8-zooms. Er is een adapter en die werkt goed, maar alleen met AF-S-lenzen.

Panasonic

Net als Nikon heeft Panasonic momenteel slechts drie lenzen beschikbaar. De eerder uitgebrachte Leica L-lenzen kunnen natuurlijk ook op de S1 en S1R gebruikt worden, maar deze zijn bijzonder aan de prijs. Sigma heeft wel onlangs aangekondigd dat het elf primes uit de Art-serie gaat uitbrengen voor de L-mount. Daarnaast komt er een adapter, de MC21, waarmee ook Sigma-lenzen met Canon EF-vatting op de L-mount te gebruiken zijn. Waarschijnlijk geldt dat ook voor reguliere Canon-lenzen, net zoals bij de MC11-adapter voor Sony. Dat biedt in ieder geval de nodige flexibiliteit tijdens de overgangsperiode, waarin het lensaanbod mager is, al blijven native lenzen prettiger.

Hoewel de drie Panasonic-lenzen, een 24-105 /f4, 70-200 f/4 en 50mm f/1.4, wat brandpuntsafstand betreft interessant zijn, zijn ze ook schreeuwend duur. De 50mm f/1.4 is een juweel van een lens, maar wij vragen ons hardop af wie 2500 euro over heeft voor die brandpuntsafstand en lichtsterkte. Er is dus serieus werk aan de winkel om het lensaanbod uit te breiden én om met een roadmap te komen, zodat potentiële kopers een idee hebben waar het heengaat.

Autofocus

We kunnen geen van deze camera's sloom noemen, maar er zijn zeker verschillen. We hebben meermaals tests uitgevoerd met lopende mensen, mensen die recht op de camera af rennen en praktijkfoto's tijdens een voetbalwedstrijd. Daarnaast hebben we in de Tweakers-huiskamer een Duplo-treinset opgebouwd en de vier camera's op een videostatief gemonteerd met de bedoeling het rondrijdende treintje te volgen. Slechts twee camera's konden dat goed: de Sony en de Canon. De Panasonic en de Nikon verloren de trein halverwege uit het oog.

Ogen en gezichten

We merkten dat de camera's over het algemeen goed op gezichten reageren. Een gezicht is over het algemeen makkelijk herkenbaar, dankzij ogen, neus en mond. Met name de Canon, Sony en Panasonic deden dit goed; de Nikon presteerde merkbaar minder. Nikon biedt op dit moment helemaal geen ondersteuning voor oogautofocus, wat een gemiste kans is. Tijdens onze tests liet Nikon wel doorschemeren dat deze functie in de nabije toekomst wordt toegevoegd door middel van een firmware-update. Vorige week werd hiervan een demonstratie gegeven op de CP+-fotobeurs in Japan. We waren daar niet bij en kunnen dit voor onze test dus niet meenemen. Ook Sony komt binnenkort overigens met een firmware-update waarmee oogautofocus verder wordt geïntegreerd in het hele autofocussysteem. Nu moet je nog een speciale knop indrukken om het te activeren, maar in de toekomst gaat dit automatisch. Het werkt dan ook met huisdieren, wat Panasonic nu al ondersteunt. Het grote voordeel van oogautofocus is dat het een enorm nuttig hulpmiddel is voor portretfotografie met beperkte scherptediepte. De ongeschreven regel is immers dat de ogen altijd scherp moeten zijn en met een f/1.2-lens is dat best een uitdaging. Vooralsnog doen Sony en Panasonic dit het best.

Tracking

Bij tracking blijft de camera continu scherpstellen en het onderwerp volgen. We hebben dit getest door vooraf op een positie te gaan staan waarbij de camera het onderwerp herkende doordat we er op het scherm op klikten, soms op basis van het gezicht, soms op basis van het hele lichaam. Vervolgens deden we een loop- en een rentest, in beide gevallen in de richting van de camera.

Bij Canon ging dat goed tot het punt waarop het onderwerp de camera tot ongeveer een meter was genaderd. Als er meer afstand werd genomen, ging dat beter, tot het moment dat het licht veranderde in tegenlicht. Tijdens de rentest kon de camera het onderwerp vanaf circa 2,5 meter niet meer bijbenen en werd het onscherp. Bij Nikon ging de looptest uitstekend, zelfs met tegenlicht, maar bij de rentest kon hij het tot circa 3 meter van de camera niet meer bijbenen en waren alle opnamen daarna onscherp. De Sony kon een wandelend onderwerp probleemloos volgen, maar verloor een rennend persoon vanaf 1,5 meter uit het oog om dat even later weer goed te maken. In eerste instantie hebben we dat gemeten zonder oogautofocus en later nog een keer met. Met die functionaliteit ingeschakeld is de camera ook met lichtsterke f/1.8-lenzen heel accuraat bij een lopend onderwerp, maar het systeem was niet snel genoeg om een rennend persoon bij te houden. Als het onderwerp tijdelijk uit beeld verdwijnt, pakt de autofocus het later weer op. We waren vooral benieuwd hoe de Panasonic op dit vlak zou presteren, aangezien deze contrastautofocus gebruikt en dit op papier slechter presteert bij tracking. In de praktijk viel dit ons erg mee. Een lopende persoon werd van begin tot eind scherp vastgelegd, zelfs met tegenlicht. Tijdens het rennen ging dit ook goed tot circa 2 meter afstand tot de camera.

Wat ons in de praktijk opviel tijdens tracking, was dat de Panasonic in de zoeker heel onrustig is. Hij is continu aan het zoeken naar contrasten: micro-hunten. Daardoor wordt het beeld enkele microseconden, zeer kort dus, onscherp. We hadden er niet concreet last van, maar het kijkt wel onrustig. De black-out was bij de Nikon, Panasonic en Sony vrij kort en daardoor prettig. Bij Canon was de black-out beduidend langer, wat het extra lastig maakt om een onderwerp te blijven volgen in de zoeker. Bij Sony is het beeld soms ook minder rustig, omdat de autofocus regelmatig overschakelt van een groep focuspunten naar een vierkant, zoals een gezicht. We waren wel het meest te spreken over de tracking van de Sony, met op enige afstand Canon, Panasonic en uiteindelijk Nikon. Bij de Panasonic viel ons op dat de tracking dus vrij goed werkt, maar dat er desondanks enkele volledig onscherpe platen tussen onze praktijkfoto's zaten. Ook werkte de Panasonic trager in situaties met slecht licht in vergelijking met de andere camera's in deze round-up.

De bovenstaande beelden zijn bedoeld als indicatie hoe de autofocuspunten worden weergegeven. De beelden zijn opgenomen met een externe recorder via hdmi. Het nadeel daarvan is dat het aanraakgevoelige scherm én de zoeker niet meer werkten, waardoor het lastig was om de autofocus nauwkeurig te bepalen.

Video

Alle camera's in deze round-up lenen zich prima voor het maken van professionele videobeelden. Ze ondersteunen 4k, output naar een externe recorder via hdmi, vlakke kleurprofielen, kantelbare schermen en verschillende framerates. In de onderstaande video zie je een korte compilatie van enkele scènes. Merk op dat er soms verschillen zitten in de uitsnede; de Canon gebruikt een flinke crop en Nikon heeft als enige van de vier geen 24-105 f/4-zoomlens.

Alle camera's in deze round-up kunnen beelden opnemen in 4k. De Panasonic S1 gaat zelfs nog een flinke stap verder door 4k60 te ondersteunen, wat het mogelijk maakt om in hoge resolutie beelden te vertragen door 60fps-opnamen op 30fps af te spelen. Overigens werkt de camera dan wel met een 1,5-crop.

De Canon EOS R heeft zelfs altijd een crop: van 1,7x. Dat is fors en het betekent dat fullframe-groothoeklenzen minder bruikbaar zijn. In de praktijk kun je voor groothoek beter EF-S-lenzen gebruiken. Voor tele kan de crop weer een voordeel zijn. Canon zelf stelt dat de camera, net als de 5D IV, met de 1,7x-crop min of meer overeenkomt met Super35, en dat dit een universele standaard is en dus in feite een voordeel. Wij zijn het daar niet mee eens, omdat je daardoor niet volwaardig gebruikmaakt van de mogelijkheden van een fullframesensor, iets wat alle concurrenten wel bieden. Je hebt minder pixels tot je beschikking en kunt ook veel minder met scherptediepte spelen. Voor Super35 4k-video kun je dan beter een aps-c kopen. In 1080p kan de camera overigens wel overweg met het volledige sensorbeeld. De andere camera's hebben op dit vlak dus een streepje voor, omdat ze ook de hele sensor gebruiken en het ruwe beeld via pixelbinning terugrekenen naar 4k. Als de Canon dit ook kon, was de EOS R een ideale camera, met zijn soepele dualpixelautofocus en kantelbare scherm. Een andere misser van Canon is dat de maximale framerate - ook in 1080p - slechts 30fps is.

Dankzij het aanraakgevoelige scherm is het kinderspel om tijdens het filmen het focuspunt te verleggen

Alle camera's hebben een kantelbaar scherm, maar de Canon is de enige waarbij het scherm ook nog eens uitklapbaar is. Dat heeft als voordeel dat je vanuit alle hoeken zicht kunt houden op de opname. Ook tijdens een video-opname is dat handig, want je hoeft dan niet per se achter de camera te staan; het kan ook ernaast. Vanzelfsprekend is het ook voor zelfopnamen zoals vlogs erg handig dat je jezelf terugziet. Je ziet dan of de compositie goed is, maar ook of de scherpstelling klopt. We vinden het dus jammer dat geen enkele andere fabrikant dit heeft aangedurfd. Het maakt een camera iets kwetsbaarder en soms ook iets dikker, maar de voordelen zijn legio. Vooral van Panasonic valt ons dit tegen, aangezien de GH-serie een populaire camera voor video is die wel hiervan is voorzien. Het scherm van de S1 kan wel opzij klappen, maar alleen aan de achterkant van de camera en niet naar de zijkant. Dit is dus hooguit interessant voor staande foto's, maar minder voor video, tenzij je rechts naast de camera staat.

Verder viel ons in de praktijk op dat de videoknop bij Panasonic op een onhandige plek zit, maar gelukkig kun je ook de ontspanknop gebruiken. Het kantelbare scherm van de Canon hangt niet zo stevig aan de behuizing en voelt daardoor wat fragiel aan. Dit kan een voordeel zijn, doordat aanrakingen op het scherm zo geen trillingen veroorzaken. Bij Canon is het knoppenspel wel erg beperkt, waardoor je voor video-instellingen al snel het menu moet induiken. Ook missen we een start-stopknop, zoals we die kennen van Canon-dslr's en waarmee je soepeltjes kunt overschakelen van de foto- naar de videomodus en vice versa. Nu moet dit door eerst op de mode-knop te drukken, vervolgens op de info-knop en dan op de programmastand. De body van de Panasonic is wel erg groot en zwaar. Voor het uit de hand filmen is dat een significant nadeel.

Dat wordt gecompenseerd door de meer dan uitstekende bewegingsstabilisatie. Van deze vier heeft de Panasonic S1 met afstand de beste stabilisatie, waardoor uit de hand filmen zeer rustige beelden oplevert. De in-body stabilisatie is goed voor 5,5 stops bewegingscompensatie, maar met geschikte objectieven loopt dit op naar 6 stops. De Nikon volgt op enige afstand, gevolgd door de Sony en uiteindelijk de Canon. Bij Canon zit de stabilisatie in de lenzen, waardoor je alleen digitale stabilisatie hebt met objectieven zonder IS. Bovendien zijn STM-lenzen aan te raden, omdat de autofocus bij USM-lenzen hoorbaar is. Het gebrek aan een gestabiliseerde sensor vinden we een gemiste kans.

Techniek

Alle camera's kunnen 4k intern opnemen op een sd- of xqd-kaart, met 4:2:0 8bit. Daarnaast is extern opnemen in alle gevallen een optie, meestal met hogere kwaliteit, zoals 4:2:2 10bit. De Sony heeft een kleine micro-hdmi-poort, terwijl de Canon en Nikon over mini-hdmi beschikken. Panasonic gebruikt als enige een full-hdmi-poort, waardoor je geen aparte kabel hoeft aan te schaffen. Momenteel kan de S1 van Panasonic intern opnemen in 4:2:0 8bit en extern met 4:2:2 10bit in 4k30. De grootste doorbraak moet nog komen, want later dit jaar verschijnt een firmware-update waarbij hij ook intern met 4:2:2 10bit kan opnemen en extern ook in 4k60. Daarnaast wordt dan een vlak kleurprofiel, v-log, toegevoegd. Dit wordt echter een betaalde update.

De Sony A7 III kan intern videobeelden wegschrijven in 4:2:0 8bit. Extern is dat 4:2:2, maar nog steeds met slechts 8bit. Ondanks een vlak s-log-kleurenprofiel ben je daardoor bij grading toch beperkter dan met camera's die dit met 10bit-kleurdiepte kunnen. Via een externe recorder kunnen de Panasonic, Canon en Nikon dat wel in 4:2:2 met 10bit. Al met al heeft de Panasonic wat ons betreft de beste papieren voor video, mede dankzij de vele opties en de uitstekende stabilisatie. Met de nieuwe firmware zullen de mogelijkheden verder toenemen, waardoor je dus zelfs de interne opslag kunt gebruiken voor 4:2:2 10bit.

Beeldkwaliteit

Wat beeldkwaliteit betreft zagen we geen schokkende zaken. Dat is niet zo gek, want de meeste sensoren worden ook in andere camera's gebruikt. Nikon en Panasonic gebruiken vermoedelijk een Sony-sensor, waarbij gespeculeerd wordt dat het bij de Panasonic om de hagelnieuwe IMX410 gaat. Canon gebruikt dezelfde 30-megapixelsensor als die in de Canon 5D IV, die in 2016 werd geïntroduceerd. Deze biedt een hogere resolutie, maar loopt wat dynamisch bereik en ruis betreft wat achter. Voor de vergelijking hebben we een statische testsituatie gecreëerd met veel en weinig licht, en voor alle camera's dezelfde instellingen. Daarnaast hebben we buiten praktijkfoto's gemaakt, waarbij de camera's op een vaste diafragmawaarde of sluitertijd zelf de overige instellingen bepaalden.

De testscene en vergrotingen van een bepaald deel daarvan, vlnr en van boven naar beneden: Canon, Nikon, Panasonic, Sony

Het is niet zo gek dat de Canon-sensor het in veel gevallen wint wat scherpte en detail betreft. De sensor biedt een hogere resolutie en toont dus ook meer details. Dat zie je bijvoorbeeld goed aan de close-up van de munten hierboven, maar ook op de andere foto's is het zichtbaar. De beelden van de Nikon Z6 zijn wat zachter, de Sony zit vlak achter Canon op detailniveau, en de resultaten van de Panasonic waren soms wat aan de donkere kant en net als die van de Nikon wat zacht.

Minder licht

Op hogere lichtgevoeligheden worden de verschillen groter, wat niet alleen aan de sensor en de beeldprocessor ligt, maar ook aan de algoritmen voor ruisonderdrukking. Op 51.200 iso konden de resultaten van de Sony en Panasonic er nog goed mee door, terwijl bij Canon en met name Nikon veel details waren verdwenen. De Nikon vertoont wel beduidend minder ruis en daardoor schonere beelden, maar dus ten koste van de detaillering. Bij de Panasonic, Nikon en met name de Canon was op dat niveau soms ook sprake van een paarszweem. Ook lopen de schaduwen vrij snel dicht bij deze drie, terwijl dat bij de Sony meevalt.

Close-ups met een vergelijking van de beelden op iso 51.200

JPEG en RAW

We hebben alle testbeelden, binnen én buiten, zowel in jpeg als raw gemaakt. Voor de beoordelingen zijn we hoofdzakelijk uitgegaan van de raw-beelden, maar de jpeg's lieten soms ook interessante verschillen zien. Een handicap bij de raw-vergelijking was dat de Panasonic-bestanden zich nog niet lieten uitlezen.

De eerder getoonde uitsnede van onze testfoto op iso 51.200, maar nu in raw (en zonder de Panasonic S1)

Ook bij de praktijkbeelden, buiten, toonden de foto's van de Sony de meeste details. Panasonic was een goede tweede, gevolgd door Canon en uiteindelijk Nikon. Met 10.000 iso gaan er bij die laatste meer details verloren dan met 12.800 iso bij de andere camera's.

JPEG, uit de hand met stabilisatie

RAW, uit de hand met stabilisatie

Om het dynamisch bereik van de camera's te testen, hebben we onze testsituatie vijf stops onderbelicht gefotografeerd, met 1600 iso, en dat vervolgens weer in Photoshop opgehaald naar 0 EV. Alleen van de Panasonic S1 konden we dat niet concreet testen, omdat de RW2-rawbestanden nog niet werden ondersteund.

In deze extreme omstandigheden werd zichtbaar dat de Canon-sensor duidelijk achterloopt. Door het pushen van de belichting ontstaat een enorme bak ruis, waardoor de foto onbruikbaar wordt. De bestanden van de Nikon en de Sony waren nog wel bruikbaar. Dat is te danken aan het feit dat Sony-sensoren vrijwel iso-invariant zijn. Simpelgezegd komt dat erop neer dat het vrijwel niet uitmaakt of je direct op 51.200 schiet of eerst op 1600 iso en de beelden dan via beeldbewerking pusht naar 51.200 iso. Vooral voor nabewerking heeft dit enorme voordelen, omdat je bijvoorbeeld veel details in schaduwen kunt ophalen, terwijl de rest van de foto daar nauwelijks onder lijdt. Hoewel de Nikon Z6 en Sony A7 III dit dus beide kunnen, zien we verschillen. De Nikon is iets scherper, maar toont aanmerkelijk meer kleurruis, terwijl bij Sony vooral luminatieruis opspeelt, die makkelijker te reduceren is.

ISO 51.200 -5 EV onderbelicht en gepusht naar 0 EV

Extra praktijkfoto's

Op deze pagina vind je nog meer praktijkfoto's die onderling vergeleken kunnen worden. Alle beelden zijn onbewerkt. Er is soms een verschil in beeldhoek zichtbaar, onder andere doordat de Nikon standaardzoom niet verder dan 70mm komt, terwijl de anderen tot 105mm gaan.

Weinig licht

Scherptediepte

Overige foto's

Conclusie

Het is fascinerend om te zien dat we vier camera's in deze round-up hebben die in algemene zin erg op elkaar lijken, maar op detailniveau enorme verschillen laten zien. Ze bevinden zich allemaal in hetzelfde prijssegment, hebben nagenoeg dezelfde sensorresolutie en kunnen allemaal filmen in 4k. Ook zijn het allemaal fullframe-systeemcamera's en dat hebben we in de afgelopen jaren nog niet eerder gezien. Toch verschilt de uitwerking enorm per fabrikant. Dat is te merken aan het body-onderwerp, het lenzenaanbod, de knoppen, de geheugenkaarten en de autofocus. Terwijl een camera op het ene vlak indrukwekkend is, heeft hij op een ander punt weer een tekort. Zo kunnen we kort door de bocht stellen dat Nikon de beste body heeft, Canon het beste scherm, Sony de beste autofocus en het beste lenzenaanbod, en Panasonic de beste zoeker en videomogelijkheden. Het is dus maar net wat je belangrijk vindt.

Wat beeldkwaliteit betreft lopen de resultaten niet zo uiteen. Onder extreme omstandigheden, zoals sterk onderbelichte beelden, is merkbaar dat de Canon-sensor achterloopt. Op detailniveau biedt hij juist een klein pluspunt, dankzij de iets hogere resolutie. Hetzelfde geldt voor video; het is op dat vlak niet zozeer de kwaliteit van de sensor die bepalend is, maar vooral de chroma subsampling, zoals 4:2:2, en de kleurdiepte en -profielen. Ook praktische zaken tellen mee. Zo vinden we het uitklapbare scherm van de Canon voor video geweldig, maar daar staat de 1,7x crop in 4k tegenover; die gooit alle voordelen van filmen met een fullframesensor overboord. Wie in Super35 wil filmen kan dan beter aps-c-lenzen gebruiken. Al met al heeft Panasonic de beste papieren op dit vlak en de voordelen zullen verder toenemen als er later dit jaar een betaalde firmware-update verschijnt met nog meer mogelijkheden.

Wat het bodyontwerp betreft zijn de verschillen groot. De Sony is zeer compact en daardoor ideaal in gebruik met een lichtsterke prime. Met grotere lenzen wordt de kleine body met dito knoppen echter minder fijn in gebruik. Canon en met name Nikon hebben dat beter gedaan door eveneens een compacte body te ontwerpen, maar met een veel grotere grip en meer ruimte voor knoppen. Van dat laatste profiteer je bij Canon niet erg, want het aantal knoppen en draaiwieltjes vinden we krap en het alternatieve programmawiel en de touchpad zijn wat ons betreft geen verbetering voor de gebruikservaring; we hadden liever een traditionele joystick gezien. De body van de Panasonic is extreem groot en zwaar, en zit daardoor op het niveau van een forse dslr zoals de Canon 5D IV en Nikon D850. Daarmee gaat een aantal klassieke voordelen van een systeemcamera verloren en sjouw je je een breuk. Daar staat tegenover dat de body prettig in de hand ligt, talloze handige knoppen en draaiwielen heeft en bovendien van de beste stabilisatie is voorzien.

Hoewel de nieuwkomers de diverse iteraties, inclusief misstappen, bij Sony konden afkijken, zien we een aantal missers. Zo vinden we het opvallend dat Nikon niet direct oogautofocus heeft geïmplementeerd, aangezien dit een van de grote voordelen is van een spiegelloos systeem. Nikon gaat dit later dit jaar toevoegen, maar we zijn inmiddels een half jaar na de introductie en voor onze test komt dit te laat. Panasonic en Sony bieden deze functie wel en met name bij Sony werkt het erg goed. We vinden het vreemd dat Canon er niet voor heeft gekozen om de camera te voorzien van sensorstabilisatie, die prima had kunnen samenwerken met IS in lenzen. Dat is een belangrijk minpunt, en daar komen de Super35-crop tijdens 4k-video en het ontbreken van een joystick bovenop. Daarnaast bieden Canon en Nikon slechts een enkel kaartslot, al vinden we dat in dit prijssegment niet direct een spelbreker. De keuze voor xqd-geheugen in de Z6 is eveneens ongelukkig. Bij Panasonic is in zowel een sd- als een xqd-slot voorzien en bij Sony zijn er twee sd-kaartslots. Tot slot valt de dfd-contrastdetectie-autofocus van Panasonic ons niet tegen, maar merkten we dat deze techniek zich niet in alle omstandigheden kan meten met fasedetectie.

Op het gebied van lenzen biedt Sony verreweg de meeste keus en heeft dit merk daardoor een enorme voorsprong. De adapters van Canon en Nikon zijn slechts een kleine compensatie, want daarmee profiteer je niet van de compactere lenzen en nieuwe lensmount. Van de Canon EF-adapters is er overigens ook een versie met drop-in-filter en een met een functiewiel, net als de RF-lenzen. Canon is verder goed bezig met tien fraaie RF-objectieven, die een extra argument kunnen vormen om over te stappen, maar de L-lenzen zijn over het algemeen bijzonder prijzig en groot, waardoor ze niet echt passen bij de EOS R. Ook Panasonic schiet een beetje door met uiterst prijzige objectieven en een gebrek aan betaalbare lenzen. Nikon heeft dat juist goed voor elkaar; de nieuwe Z-lenzen zijn compact en relatief betaalbaar, maar daar missen we juist weer de professionelere objectieven, zoals f/2.8-zooms en zeer lichtsterke primes.

Zoals gezegd is de voorkeur voor een van deze vier modellen mede afhankelijk van je persoonlijke voorkeuren, zoals videofunctionaliteit, een uitklapbaar scherm of grip. Bij Canon- en Nikon-gebruikers kan ook het gebruik van bestaande objectieven via een adapter een argument zijn, hoewel je in het geval van EF-lenzen ook bij Sony terechtkunt. Al met al vinden we de Sony A7 III de beste allrounder van de vier. Hij staat op alle vlakken zijn mannetje en het is merkbaar dat dit niet Sony's eerste systeemcamera met fullframesensor is. De camera loopt daardoor nog steeds voorop op bepaalde vlakken. Het uitgebreide lensaanbod is momenteel de grootste troef en het zal de concurrentie tijd kosten om dat te evenaren.

Productvergelijking	Canon EOS R + RF-EF adapter Zwart	Nikon Z 6 Body Zwart	Panasonic Lumix S1 Zwart	Sony A7 III Zwart
Beeldkwaliteit	+++	+++	+++	+++
Beeldkwaliteit low-light	+	+	++	++
Stabilisatie	+	++	+++	++
Bediening	+	++	+++	++
Grip	++	++	++	+
Omvang	++	++	+	+++
Gewicht	+++	+++	+	+++
Menu	+++	+++	+++	+
Autofocus	++	+	++	+++
Video	+	++	+++	++
Lenzenaanbod	++	+	++	+++
Geheugenslots	1x sd	1x xqd	1x sd, 1x xqd	2x sd
Resolutie	30mp	24mp	24mp	24mp
Kantelbaar scherm	Ja	Ja	Ja	Ja
360-graden scherm	Ja	Nee	Nee	Nee
Oogautofocus	Ja	Nee	Ja	Ja
Wifi/nfc	Ja	Ja	Ja	Ja
In-body stabilisatie	Nee	Ja	Ja	Ja
		vanaf € 719,-	vanaf € 1.699,-	vanaf € 1.501,-

Scorekaarten zijn geen exacte wetenschap. De verschillende subonderdelen in de tabel zijn in relatie tot elkaar beoordeeld en zijn niet allemaal even zwaar meegewogen voor het eindoordeel.

Reacties (229)

[semicon]

Ik ben recentelijk overgestapt naar de Sony A7 III (kwam van Canon, 6D). Ik vind het ZO fijn die belichting meteen te zien (inherent aan alle systeemcamera's, I know), de finder is erg goed, de menu's vind ik ook goed met als reden; je zit er niet vaak in (alleen als je je cam voor het eerst gebruikt, of nieuwe lens met lens-button) en je kan echt alles instellen.

Voorbeeld met Sony wat ik ingesteld heb, mijn lokale wifi herkent hij nu (ingesteld), ik kan mijn mac aanzetten en op de camera 'send to computer' drukken, dan neemt automatisch de stappen om op de achtergrond (met een overlay schermpje op mijn mac, onderin de hoek) alle foto's in je import map te zetten. Ideaal! Ik gebruikte het al op mijn smartphone om soms leuke shots ff snel over te zetten (dat heeft de 6D ook trouwens, en volgens mij is dat bijna standaaard op de hogere modellen camera). Maar dit was echt een top feature.

Beeldkwaliteit
Verder is de body een lekker formaat en de beeldkwaliteit tot 3200 iso is gewoon perfect (eigenlijk doet het niet onder voor de 5D vanuit mijn ervaring). Ik schiet veel tot max 1000, en alles in de lage iso regionen is zo mooi schoon in de verloopjes. De kleurrendering van mensen (huidskleur) vind ik zo prettig tegenover de Canon. Echt heel blij met de performance. Ook de donkere huidskleuren (en zwarte objecten) lijkt Sony veel beter af te handelen dan de (oude dSLRs van) Canon. Tevens merk ik dat met bijv de Sony 85mm 1.8 de sensor zo'n scherp beeld maakt dat ik vaak pas doorheb als ik wat pixels zie dat ik al op 200% kijk, bij de Canon "zag" ik de 100% (lastig uit te leggen maar het is een soort pattern/artifacts ofzo) de Sony is echt extreem schoon en crisp.

Adapter
Ik vind het jammer dat de MC11 adapter niet lekker speelt met elke Canon L lens, gelukkig de 16-35L wel, ik heb nog geen Sony groothoek namelijk ) De Tamron 28-75mm 2.8 (hele bereik) gebruik ik op de Sony, ik had er veel over gelezen en gezien (YouTube). De kwaliteit is echt goed van de lens, de build-quality is niet high end (zeker als Canon L-user even wennen), maar 'licht gewicht' heeft ook wel wat. En hij is snel (genoeg) in scherpstellen.

SD Kaartje?
Ik zag in de tweakers comments 'filmsy SD kaartjes' van Inrage ook trouwens. Ik gebruik nu ook weer SD kaartjes, vanaf mijn eerst dSLR Sandisk gebruikt en nu weer een 64Gb, ik heb al meer dan 40k foto's zonder enig issue. Met de Sony moest ik wel een extra kaartje, de RAW files zijn 49mb uncompressed. Ik snap die comments dus niet echt, maar misschien is dat met hema kaartjes (al is Sandisk ook niet duur).

[baldyman]

Tevens merk ik dat met bijv de Sony 85mm 1.8 de sensor zo'n scherp beeld maakt dat ik vaak pas doorheb als ik wat pixels zie dat ik al op 200% kijk...

Hahaha, dat herken ik idd ook.

Ik gebruik daarnaast ook diezelfde Tamron 28-75. Lens is nog betaalbaar en beeldkwaliteit uitstekend.
Tamron heeft de 17-28mm F2.8 Di III RXD aangekondigd. Lijkt mij een mooie aanvulling in het groothoek bereik.

[Anoniem: 63072]

Gebruikte jij dan de jpeg uit de camera of de standaard instellingen van dpp?

Ik vind zelf de huidtinten bij de in camera conversie van Canon ook niet zo mooi. Maar in Lightroom komt het er wel prima uit.

[semicon]

Eigenlijk bijna alleen maar raw als ik met Canon werk. Lightroom's kleuren zijn een stuk mooier dan de jpeg's inderdaad. maar heb de jpg van Sony al wel gebruikt, uit de camera met goede belichting hoef je er praktisch niets aan te doen soms. Zeker voor niet serieus werk.

[lithiumangel]

Ik vind het ZO fijn die belichting meteen te zien (inherent aan alle systeemcamera's, I know)

Ik kan me in letterlijk alles beamen in wat je zegt, behalve dit. Dit is totaal niet mijn ervaring met moderne systeem camera's. Half jaar geleden mezelf verdiepen in mirrorless weer (de NEX5 etc meegemaakt vroeger) om te kijken waar ik naartoe wil met gear. A7R2 geleend voor een paar weken. Wat ik door de zoeker zie is totaal niet indicatief voor als ik de shutter knop druk en de preview check kwa belichting of contrast. Ja, WB ok handig om te zien live, maar dat doe ik op een DSLR met liveview ook altijd.
Maar belichting ? Nee. Het is niet 1:1 en dat stoorde. Want m`n normale workflow is set it & forget it met Manual instellingen.

Besloten om te wachten tot de 2e gen Nikon Z series (schiet nu D810 sinds eind 2014 met genoeg top glas) en een mirrorless APS-C te nemen voor een daily driver/weekend camera (ik reis vaak)
XE-2 voor een habbekrats overgenomen. EVF only. Wederom zelfde issue als met de Sony. Vooral in bright daylight,of extra donkere scenario's zit je met een EVF gewoon naar een "gecompenseerde beeld" te kijken van de werkelheid. Leuk al die ruis in m`n EVF als ik een intiem concert wil schieten met zo goed als geen verlichting. Niks voor mij. X100F gekocht maand geleden vanwege de optische VF (en EVF ook ernaast) en never looked back. Wel is het zo dat ook de X100F last heeft dat wat ik door de EVF zie als ik die gebruik het niet kwa belichting is wat de file is. Vaak donkerder (ook al heb ik contrast etc. settings op neutraal = 0 staan)

Mischien dat het aan de auto brightness settings ligt van de EVF's die dan mischien donkerder, of helderder staan dan en het dan niet overeenkomt met de belichting van je uiteindelijke file.
Maar handmatig continu je EVF brightness instellen gelang de situatie is ook niks. Dus ja, ik zie die hype niet hoor.

[baldyman]

Mooie review met een aantal punten die herkenbaar zijn en ook voor mij de doorslag gaven om voor de Sony A7III te gaan. De Sony krijgt volgens mij in april de firmware update die o.a. ook Eye-AF bij dieren mogelijk maakt. Ik vind sowieso dat de autofocus in het algemeen al erg goed werkt.

Het nadeel van de grip vind ik zelf een non-issue omdat er tal van (goedkope) producten zijn die dat oplossen. Ik heb nu een aluminium grip voor minder dan 4 tientjes die ook nog eens een 'ingebouwde' statief mount heeft aan de onder- én zijkant (middels verwijderbare L-Bracket). Superhandig!

Het menu van de Sony is inderdaad - op zijn zachtst gezegd - heel erg wennen. Diverse YouTube filmpjes nodig gehad om e.e.a. een beetje te doorgronden. Ook de halfbakken touch screen mogelijkheden snap ik niet. Daar mogen ze bij Sony nog wel eens goed naar (de concurrentie) kijken.

Nog een tip voor elke camera: Peak Design Anchor Links. 'Must have'-accessoire als je het mij vraagt.
De riem in twee klikken kunnen verwijderen - bijv. bij statiefgebruik - is gewoonweg top!

[redslow]

Ik heb een D500 en daar zit dual slot in. En ik moet zeggen dat ik alleen maar de XQD kaart gebruik.

Reden? Vanwege de snelheid van het kaartje. Die ligt vele malen hoger dan bij een SD kaart. Vooral als je op burst fotografeert of 4K gaat filmen, levert dat voordelen op.

Zie het eigenlijk als USB-C verhaal. Ja het is op dit moment niet de standaard/gangbare maat. Maar toekomst gezien is het wel prima.

Verder had ik niet anders verwacht dat Sony als beste eruit zou komen. Zij hebben op dit moment een voorsprong in ervaring.

Ben wel benieuwd waar iedereen staat over drie jaar.

Tevens nog een vraag. Bij de extra praktijk foto’s, stonden de camera’s op auto? Gezien de hoge iso getallen bij bepaalde foto’s.

[Stephmeister]

"Tevens nog een vraag. Bij de extra praktijk foto’s, stonden de camera’s op auto? Gezien de hoge iso getallen bij bepaalde foto’s."

Die vergelijking is erg slecht gedaan.

Camera setting zijn niet constant...

Sony 1/25 ISO 12.800
Canon 1/15 ISO 12.800
Nikon 1/10 ISO 10.000
Panasonic 1/20 ISO 6400

Laten we zeggen dat de sony het eik punt is dan heb je de volgende verschillen tov de sony..
Canon 2/3 stop donkerder
Nikon 1 stop donkerder
Panasonic 2/3 stop donkerder

Kortom om conclusies te trekken op basis van die resultaten raakt nog kant nog wal

Update:
Nog een probleem is dat er conclusies worden getrokken op de scherpte waarbij ze de lenzen op vollen opening van het diafragma schieten. Al deze lenzen hebben er baat bij om het diafragma te sluiten. Ik weet dat Nikon kit lens behoorlijk brak is zeker op F4.

Ook worden er conclusies getrokken ten aanzien van scherpte waarbij in het slechte geval met een sluitertijd 1/10 van een seconde wordt gebruikt zonder statief!?!

[Reactie gewijzigd door Stephmeister op 23 juli 2024 06:13]

[Yero]

Die vergelijking is erg slecht gedaan.
Camera setting zijn niet constant... Kortom om conclusies te trekken op basis van die resultaten raakt nog kant nog wal

Heb je gehele test gelezen? De testfoto's zijn op twee manieren gemaakt: vaste sluitertijd of diafragma en variabele iso of alle waarden gelijk. Er zo doen we dat altijd. Immers, 'ISO' is geen wiskundig vastgestelde waarde dat voor iedere camera's gelijk is. Iedere camerafabrikant kan dit variëren (zie Fujifilm). Zou je je exact dezelfde waarden gebruiken dan krijg je bij bepaalde modellen foto's die te donker of te licht zijn en dus niet vergelijkbaar. Als je wilt dat de sluitertijd of het diafragma leidend is, kies je dus auto-iso voor een praktijkvergelijking.

Nog een probleem is dat er conclusies worden getrokken op de scherpte waarbij ze de lenzen op vollen opening van het diafragma schieten. Al deze lenzen hebben er baat bij om het diafragma te sluiten. Ik weet dat Nikon kit lens behoorlijk brak is zeker op F4.

We testen primair de camera, niet de lens. Zeker voor een vergelijkingsfoto waarbij het resultaat van de sensor wil zien (scherpte, ruis, dynamisch bereik). Bovendien in een setting met redelijk wat scherptediepte (waardoor f/4 dus onbruikbaar zou zijn).

Ook worden er conclusies getrokken ten aanzien van scherpte waarbij in het slechte geval met een sluitertijd 1/10 van een seconde wordt gebruikt zonder statief!?!

Met statief en zonder. Met deze camera's moet kun je (dankzij de stabilisatie) in veel situaties uit de hand schieten. Dat moet je dan dus ook testen. Of niet?

[Anoniem: 63072]

Begrijp ik het nu verkeerd...

De 'klacht' was dat het diafragma te groot was waardoor de objectieven de beperkende factor worden ipv de camera's. Als je primair de camera op scherpte ruis en dynamisch bereik wil testen dan heeft @Stephmeister toch gelijk en moet je een kleinere diafragma opening gebruiken. Beter f/8 of zelfs f/16 dan f/4 om de factor lens te elimineren van de scherpte beoordeling.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 63072 op 23 juli 2024 06:13]

[mjtdevries]

Wel lasting wat je dan moet kiezen.
Schiet je te ver open dan is de lens de beperkende factor en zie je geen scherpteverschillen tussen sensors. Schiet je te ver dicht dan is diffractie de beperkende factor en zie je geen verschillen.
En schiet je op de sweet spot van een lens dan heb je weer het problem dat de ene lens scherper is dan de andere en heb je weer geen vergelijk tussen sensors.
Wellicht dan toch f/8. De meeste lenzen presteren dan gelijkwaardig en je bent nog niet te erg gelimiteerd door diffractie.
(of f/5.6 als je allemaal hoge kwaliteit lenzen hebt. De sweet spot ligt dan meestal op f/4)

[Anoniem: 63072]

Tja, waar je de grens legt hangt ook nog eens van de resolutie van je sensor af.

Tussen f/8 en f/16 schat ik in dat je er nog weinig last van hebt met ca 25mp FF sensoren. Maar bij 50mp sensoren of 25mp APS-C sensoren zal je veel eerder de effecten van diffractie zien.

Veel standaard/kit lenzen zijn echter verre van scherp op f/4, vooral aan de randen.

[mjtdevries]

Bij lenstip.com zie je de scherpte curve van de lenzen goed.
Goede lenzen hebben hun top bij f/4 en bij f/5.6 zijn ze al minder. Dat is al ten gevolge van diffractie.
Maar de hoeveelheid diffractie is dan nog zo klein dat het hopelijk de verschillen tussen de sensors nog laat zien.

[Stephmeister]

"Goede lenzen hebben hun top bij f/4 en bij f/5.6 zijn ze al minder."

Klopt, maar dat geld zeer waarschijnlijk niet voor deze lenzen. Van de nikon lens weet ik dat hij zeker scherper wordt door het diafragma te sluiten.

[mjtdevries]

Als je wilt dat de sluitertijd of het diafragma leidend is, kies je dus auto-iso voor een praktijkvergelijking.

Ja, helemaal mee eens.
Maar waarom is de sluitertijd dan niet gelijk gehouden? 1/10 of 1/25 is een flink verschil.

[Barsonax]

Met 1/10 s haal je 2,5x zoveel licht ten opzichte van 1/25 s binnen wat minder ruis zal geven in je foto. Hierdoor slaat de hele vergelijking nergens op.

[Stephmeister]

"Met statief en zonder. Met deze camera's moet kun je (dankzij de stabilisatie) in veel situaties uit de hand schieten. Dat moet je dan dus ook testen. Of niet?"

Ik betwist ook niet dat je de stabilisatie niet moet testen maar wel dat als je naar scherpte/detail kijkt geen foto's moet gebruiken die op 1/10 zijn geschoten uit de losse pols.

[Stephmeister]

"Immers, 'ISO' is geen wiskundig vastgestelde waarde dat voor iedere camera's gelijk is. Iedere camerafabrikant kan dit variëren (zie Fujifilm). Zou je je exact dezelfde waarden gebruiken dan krijg je bij bepaalde modellen foto's die te donker of te licht zijn en dus niet vergelijkbaar. Als je wilt dat de sluitertijd of het diafragma leidend is, kies je dus auto-iso voor een praktijkvergelijking."

Dan moet je alle camera op dezelfde settings schieten en dan achteraf de belichting corrigeren zodat de belichting vergelijkbaar is. Dit kan je overigens automatisch doen in lightroom.

"En zo doen we dat altijd."
Dat maakt het nog niet goed,.


Ik heb echt geen probleem met heel het artikel maar dat stuk rammelt echt heel hard. Ik zou die test of op nieuw doen of schrappen. Deze informatie is simpel weg niet correct.

[Reactie gewijzigd door Stephmeister op 23 juli 2024 06:13]

[z1rconium]

[...]
Immers, 'ISO' is geen wiskundig vastgestelde waarde dat voor iedere camera's gelijk is.

uhmm.... ISO = International Organization for Standardization

Er zijn dus ook regeltjes hoe sensoren zich moeten gedragen: 18% grijsmeting.

Beetje vreemde camera test zo.

[curkey]

Voor digitale sensoren zit er een aardig stuk subjectiviteit in de standaard verwerkt:
https://en.wikipedia.org/..._speed_and_exposure_index

[Stephmeister]

Mooie afkorting idd maar in camera land wordt er vrij creatief omgegaan met wat men iso standaard noemt.

[Barsonax]

Valt mij nu ook op. Die hele vergelijking slaat zo nergens op. Wel knap dat de sony het beste beeld eruit krijgt met het minste licht (1/25 s).

Maarja het zijn toch JPEG's wat eigenlijk helemaal niet relevant is. Mensen die zo'n camera kopen zullen toch in de meeste gevallen in RAW schieten. Zoniet dan verspil je je geld en had je beter een goedkopere camera kunnen halen. De sensoren zijn zo goed in deze camera's dat de hoeveelheid informatie die ze vastleggen gewoon niet passen in een JPEG.

[Anoniem: 181786]

Met een goede JPEG engine en een opdracht onder grote tijdsdruk zal je als fotograaf wel degelijk gebruik kunnen maken van JPEG. Of denk je dat een journalist of sportfotograaf eerst naar huis gaat om de foto's nauwkeurig te bewerken om het vervolgens op te sturen naar de opdrachtgever? Vandaag de dag kan dat niet meer in veel takken van fotografie.

[Maxuseant]

Jij kan vinden wat je wil van zijn argument, feit is dat hij gewoon gelijk heeft en veel professionele fotografen (voornamelijk in de sportwereld) SOOC JPEG's gewoon gebruiken hoor. Geen tijd voor al die ongein, het product is goed genoeg zoals het is en er is vaak haast bij.

[Barsonax]

Volgens mij moet je het nog eens lezen. Hij heeft niet gelijk. Je hoeft niet naar huis te gaan om je foto's te bewerken. Genoeg apps tegenwoordig waar je dat prima mee op je mobiel on the spot kan doen.

Kan je mij wel gaan downvoten maar dat is gewoon een feit.

[Maxuseant]

jij moet het ook nog maar eens lezen; in sportfotografie worden SOOC JPEG's veel gebruikt.

[Maxuseant]

professionele fotografen gebruiken ook geen a7III om sportfotografie te doen ofzo..

[Yero]

Heb je het artikel wel gelezen? Ik geloof het niet. Anders had je namelijk gelezen dat RAW ook getest is. Maar omdat de RAW-bestanden van de Panasonic S1 - die camera is vrij nieuw - nog niet uitgelezen konden worden (PS/LR) zijn ze niet bij iedere foto meegenomen.

[Barsonax]

Ik zie toch echt .jpg als extensie staan in de plaatjes.

[D0gtag]

Echt? denk je dat ze .png/ARW of what ever gaan plaatsen van 24/80mb per stuk? Natuurlijk zijn het jpegs....

[Barsonax]

Als je een beetje kennis had gehad had je geweten dat je RAW gebruikt om te bewerken en niet om te plaatsen.

Kijk maar in de screenshots daar zie je dat de JPEG's worden vergeleken met elkaar en dat niet alleen de settings van de camera's verschillen ook allemaal flink. Daarbij zijn er nogal lage sluitertijden gebruikt en is dit zonder statief gedaan voor nog meer variabelen in de vergelijking. De hele vergelijking slaat dus eigenlijk nergens op. Het had beter geweest als dit er gewoon niet in had gezeten.

Om het makkelijk voor jou te maken hier is de link naar zo'n plaatje waar je de extensies erbij ziet staan: https://tweakers.net/i/j3...546290.jpeg?f=imagenormal

[D0gtag]

En dat is jou bewijs dat er een vergelijking is gemaakt van jpegs? Dus jij denkt dat ze zo weinig kennis hebben dat ze een vergelijking doen met afbeeldingen en compressie (terwijl sony bekend staat als een agressieve compressor )
Het plaatje was alleen als indicatie bedoelt (omdat de pana dus nog geen uitleesbaar RAW bestand heeft, althans niet met de software die t.net heeft)
Maar sarcasme ontgaat sommige mensen weer compleet, maar de uitleg waarom is al hierboven gegeven.

[Barsonax]

Dat mag er dan wel duidelijk bij worden gezet.

EDIT: tweakers moderatie systeem is wel weer lekker bezig.

[Reactie gewijzigd door Barsonax op 23 juli 2024 06:13]

[D0gtag]

Assumption is the Mother of All fuckups, dus geef ik jou gelijk (dat het er wel bij mag staan) maar ik ga er wel van uit dat @Yero verstand van zaken heeft. Niemand doet een test op basis van jpegs als het om dit soort lvl camera's gaat.

[Yero]

@D0gtag @Barsonax
Ik begrijp de verwarring, nog even een toelichting:

Voor iedere foto is zowel een JPEG als een RAW geproduceerd. Voor de vergelijking van de beeldkwaliteit is primair gekeken naar de RAW en in tweede instantie naar de JPEG's. Dat laatste is altijd interessant om te kijken hoe de ruisreductie te werk gaat en waar daarvan de impact op de kleuren en details is. De RAW's zijn weer interessant om te zien hoe het ruwe beeld er uitziet (ruis/scherpte/kleuren) en in tweede instantie hoe de RAW's the pushen en pullen waren (dynamisch bereik). In het artikel zijn de jpeg's gepubliceerd - RAW's nemen veel te veel ruimte in beslag en het bovendien niet bij iedere foto interessant om de ruwe beelden te zien. Bij hoge iso's wel. Wellicht had ik er daarvan nog meer kunnen plaatsen, maar het was nu al wat vol. Een tweede reden om dat niet te doen (en dat was best wel een handicap) was dus dat de S1 bestanden zich niet lieten vergelijken. Dan zou je in de vergelijkingsbeelden dus steeds een drie camera's hebben gezien.

Ik heb een vergelijking obv het RAW-beeld van de betreffende kerkscene nu alsnog toegevoegd, zie onderaan;
reviews: Fullframe-systeemcamera's - De 'betaalbare' EOS R, Z6, A7 III en S1

[Reactie gewijzigd door Yero op 23 juli 2024 06:13]

[Barsonax]

Verbazend hoeveel details er nog in de RAW van sony zitten vergeleken met de andere camera's.

[Stephmeister]

"Valt mij nu ook op. Die hele vergelijking slaat zo nergens op. Wel knap dat de sony het beste beeld eruit krijgt met het minste licht (1/25 s)."

Je zou ook kunnen zeggen dat de sony de snelste sluitertijd heeft en dat in zijn voordeel werkt aangezien ze geen statief hebben gebruikt.

[Reactie gewijzigd door Stephmeister op 23 juli 2024 06:13]

[Barsonax]

Als de foto's bewogen zijn is de vergelijking al helemaal onzin....

[Universal Creations]

Je gebruikt dus geen UHS-II SD kaartjes. Deze zijn namelijk bijna net zo snel als de sneller XQD kaartjes, maar sneller dan de tragere XQD kaartjes.
Voor 4k video is een U3/V30 meer dan voldoende. Deze zijn ten alle tijden snel genoeg (30MB/s of 240Mbit/s schrijfsnelheid gegarandeerd).

[redslow]

Nee ik heb de SD XC I, 45mb en de XQD is 440mb per seconde.

[Universal Creations]

440MB/s is niet in je camera: https://www.cameramemorys...-and-xqd-card-speed-test/
Nogmaals: XQD kan sneller, maar als je UHS-II kaartjes neemt, kan het snel genoeg zijn. Jouw SD-kaartje is gewoon enorm traag (waarschijnljik amper 30MB/s schrijfsnelheid). Met een modern UHS-II kaartje kan het dus 5x zo snel.

[JUST_me]

Voordeel van de hogere data rate bij Burst snap ik, maar waarom heb je er voordeel aan bij 4K filmen? Voldoet een SD-XC klasse 10 van een paar tientjes dan niet?

[redslow]

Omdat je bij filmen met 4K in bepaalde gevallen ook boven de 100mb per seconde uitkomt.

[mjtdevries]

Weet je dat wel zeker?
Volgens mij las ik laatst dat Sony niet boven de 30 uitkomt en Canon niet boven de 50.

[Anoniem: 498327]

D850 4K is hier 130 mbit, dus kleine 20MB/s.
Foto's maken is max 60MB/foto * 9fs = 540MB/s (SATA3 snelheid!)
Video is dus behoorlijke lichtgewichttoepassing qua opslag.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 498327 op 23 juli 2024 06:13]

[sjepper]

Gelukkig hebben de FF DSLR's en FF MRL cameras een flinke buffer. Mijn 80D kon bij het circuit 24 raw fotos in de buffer opslaan. deze zijn ~30MB x7fps 210mb per seconde wat hij wegschrijft. Daarna mag je wel een tijdje wachten met mn 95MB/sec kaartjes

Voor wat betreft mijn 6DM2 durf ik nog niet te stellen hoe groot de buffer is. x6.5 fps

[mjtdevries]

Inderdaad. Wat dat betreft is video juist wat zwaarder voor opslag omdat die buffer niet toerijkend is.

Maar ik heb in mijn reactie niet aangegeven of ik MB or Mb bedoelde.
Ik had het over 30MB/s en 50MB/s. En wellicht had redslow het over 100Mbit/s. Ik dacht dat hij 100MB/s bedoelde.

Maar kaartjes die minimaal 30MB/s doen zijn nog steeds goedkoop. Dus wat dat betreft is video inderdaad niet veeleisend voor opslag.

[curkey]

De Fuji X-T3 haalt ook 400 Mbps en evenals de camera's uit deze review moet je sustained rate van de kaart wel hoger liggen dan dit getal.

[Barsonax]

Een beetje UHS-I kaartje kan dat makkelijk wegschrijven (gebruik zelf de sandisk extreme pro wat prima werkt met 4k in een A7III). Maar waarschijnlijk bedoel jij 100 mega bytes per seconde en dat zal je alleen halen met een externe recorder waar dan gewoon een 2,5" ssd in gaat.

[Anoniem: 498327]

SD voldoet idd prima, maar niet klasse 10, V30 gaat, maar liever V90 die zijn half zo duur als QXD en toch erg snel. Draai D850 uitsluitend op V90 SD kaarten. QXD maakt bijna niemand meer, zelfs Sony is er klaar mee.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 498327 op 23 juli 2024 06:13]

[Rennie]

Ik snap het argument van lenzen nooit zo. Ik ben niet zo op de hoogte van de systeemcamera's moet ik toegeven maar kan je niet gewoon met een convertor ring allerhande lenzen van DSL'r gewoon op systeem camera's gebruiken? Of verlies je met deze conversie veel kwaliteit en snelheid of iets dergelijks?

[pepsiblik]

De meeste camerasystemen zijn closed. Dus alleen Nikon weet hoe de F mount en Z mount werken. En datzelfde geldt voor Canon en Panasonic/Leica/Sigma (L Mount). Alleen Sony geeft tegen betaling de (F)E mount vrij. Dus adapters maken is niet zo eenvoudig, want je moet vaak alles reverse-engineren.

3rd party lenzen werken dan ook lang niet altijd betrouwbaar op een camera (kijk maar eens bij Sigma naar de lijst van missende functionaliteiten per camera). Of er komt wat tot stand via de Keiretsu band (Tamron heeft ooit wat contracting werk gedaan voor Nikon op een oudere versie van de 70-300 en daar informatie aan overgehouden op de F-mount. Tokina is opgericht door voormalige werknemers van Nikon.), of het hele topic van Auto-Focus wordt vermeden (Zeiss verkoopt zijn manuele lenzen met het argument dat manual focus beter is dan auto-focus....totdat ze ineens een deal kregen met Sony en er autofocus lenzen verschenen).

Met adapters heb je vaak ook nog een specifiek problem: de afstand tussen de achterkant van de lens en de sensor. Wanneer die afstand voor bijvoorbeeld Nikon F mount 6 cm is, en voor Canon EF 4cm, dan kun je dus een adapter maken voor Canon om Nikon lensen erop te zetten. Zolang die adapter niet dikker is dan 2cm gaat dat allemaal wel werken. Maar omgekeerd heb je dus een groot probleem. Buiten het feit dat je de metering en autofocus moet ommappen, moet de adapter ineens -2cm dik zijn. Ofwel, je zou er dan extra lenzen aan toe moeten voegen om het licht anders te breken zodat het goed op de sensor valt. Buiten het feit dat de adapter dan wel erg duur wordt, krijg je dan ook nog kwaliteitsverlies.

Dus in de praktijk zien we dat adapters maar beperkt gebruikt worden. Het is relatief duur, je verliest functionaliteit, en vaak is de adapter er gewoon niet omdat het technisch problematisch is.

[Anoniem: 63072]

Hierbij wel de aantekening dat de afstand van het achterste element tot de sensor bij SLR cameras altijd groter is dan bij de spiegelloze camera's van hetzelfde merk. Je hebt voor zowel de consumenten EOS-M als voor de EOS-R mount danook prima adapters, welke geen enkel verlies in kwaliteit geven.

Voor EOS-R heb je zelfs een briljante adapter met een slot voor een V-ND of circulaire polarisatie filter.

Ik heb zelf een Canon APS-C DSLR en voor de keren dat formaat en gewicht belangrijk zijn een M50 met EOS-M vatting. Ik kan al mijn objectieven op de M50 gebruiken. Alleen de twee EOS-M objectieven zijn M50 only. De DSLR wordt op termijn vervangen, dat wordt dan een EOS-R camera met voorgenoemde adapter.

Want uiteindelijk doen dit soort reviews er niet echt toe, zolang de beeld kwaliteit maar goed is. De prijs van de body valt namelijk in het niet bij de prijs voor de objectieven die ik moet vervangen als ik van merk wissel. En ik ben verre van de enige in die situatie.

[ro8in]

Ik zat ook in die situatie toen ik naar Sony overstapte van Nikon. Maar gelukkig "blijven" lenzen relatief waarde vast en kon ik de hele boel nog voor een prima prijs verkopen. Ja het kost geld om over te stappen. Maar het is niet zo dat je totaal vanaf de 0 euro weer beginnen moet. Ik weet niet hoeveel glas je hebt liggen. Maar er zullen er waarschijnlijk 2 of 3 zijn die je altijd gebruikt en de rest zelden. Je kan dan om te beginnen eerst die 3 meest gebruikte kopen. Al met al keek ik enorm op tegen de overstap, maar eigenlijk viel het allemaal wel mee.

Wel denk ik dat ik dat de waarde van DSLR lenzen een stuk harder gaat dalen de komende tijd en als je wil overstappen, dat wel beter nu kan doen. Ik zie de vraag naar DSLR gewoon enorm afnemen. Bijna alle fotografen om mij heen maken langzaam de overstap naar spiegelloos. Natuurlijk is mijn ervaring niet reflecterend voor de hele wereld. Maar feit is dat DSLR eigenlijk bijna geen voordelen meer heeft tegenover systeemcamera's, maar wel nadelen. Ik denk eerlijk gezegd dat op termijn de DSLR zelfs helemaal zal verdwijnen. Voor een lange tijd hadden beide systemen zo hun voor en nadelen, maar de systeem camera techniek heeft zich toch een stuk harder ontwikkeld dan DSLR, waardoor DSLR eigenlijk een beetje overbodig aan het raken is.

[Reactie gewijzigd door ro8in op 23 juli 2024 06:13]

[Anoniem: 63072]

Ik denk dat je gelijk hebt dat ik nog redelijk wat terug kan krijgen voor mijn glas. Daar kan ik zeker mijn meest gebruikte objectieven mee vervangen. Maar als ik ook mijn primes wil vervangen wordt het echt te prijzig.

Ik denk dat je weinig risico neemt met jouw voorspelling over DSLRs, maar dat is voor mij eigenlijk alleen maar reden om bij Canon te blijven. Electrisch is er geen verschil tussen EF(-S) en RF, de EF objectieven leveren dus optimale performance. Combineer dat met nog maar één polarisatie en ND filer hoeven kopen die in de adapter gaat in plaats van voor elk objectief een andere filter maat (ik heb dus niet voor alle objectieven een polarisatie en/of ND filter. Wel heb ik voor allemaal een UV filter, ook ter bescherming van het glas.

[Han_Solo]

Ik zou daar graag aan toevoegen dat voor kwalitatief goede lenzen het argument van grootte en gewicht grotendeels teniet worden gedaan.

[Anoniem: 63072]

Absoluut waar, maar als je enkele dagen door de bergen trekt en alles met je mee moet dragen moet je compromissen sluiten. Voor mij betekent dat alleen de EF-M 15-45mm en de EF-M 22mm meenemen. Ik twijfel nog of ik die beide vervang voor de EF-M 18-150 of niet. Dat verhoogt het gewicht namelijk wel iets, maar ik win er wel redelijk wat tele mee.

Het is echter nog steeds maar 1/10e van het gewicht van het zelfde bereik aan lichtsterke EF (L) objectieven meenemen.

[Han_Solo]

Helemaal waar alles blijft een afweging. Ik bedoel meer dat lichtsterke (tele-) lenzen voor EF of RF waarschijnlijk net zo groot en zwaar blijven. Optische limieten veranderen niet. Zelf neem ik meestal mijn 100-400mm mee op vakantie, maar die blijft ook wel eens in mijn hotelkamer of de auto achter.

[Jelle E]

Voor dat soort gevallen neem ik zelf een Fujifilm x100s mee (tweedehandsje van marktplaats). Beperkt me weliswaar tot een vast brandpunt van 23 mm maar draagt zeer makkelijk mee en valt me absoluut niet tegen qua beeldkwaliteit.

[curkey]

Daarnaast introduceer je toch weer een extra punt in de keten waar het kan wiebelen. Het hoeft maar een paar micron te zijn, maar met een 24+ mpixel camera ga je dat kunnen zien.

[fastbikkel]

Ik ben ook benieuwd.
Waarschijnlijk ben ik wat naief op dit vlak, ik had namelijk altijd het idee dat een converter ring niet het digitale signaal doorlaat voor aansturing van de lens.
Dus dat je dan allerlei handig automatische "foefjes" mist, zoals zoom en dat je dat dan met de hand moet doen ofzo.

Zelf heb ik een Canon 700d met een kitlens 18-55 en daar ben ik reuze tevreden mee. Al ben ik wel al een jaar ofzo aan t orienteren en nadenken over een aanschaf van een andere lens.
Maar mede omdat ik er zo weinig verstand van heb neem ik heel veel tijd, ook omdat het een duur geintje is natuurlijk ;-)

[Reactie gewijzigd door fastbikkel op 23 juli 2024 06:13]

[Anoniem: 181786]

De huidige converter ringen geven het electronisch signaal gewoon door. Het ligt aan de focus implementatie in de body of de oude objectieven ook lekker snel scherpstellen.

[vavoem]

Alle eigen merk adapterringen geven de info door. Van 3th party kan het nog wel eens gebeuren dat niet het geval is vooral om bijv. lenzen van merk B op de Body van merk A te laten werken.

@fastbikkel
Als je nu een EOS R of EOS M koopt krijg je bij de R er een adapter voor de EF lenzen bij. Bij de EOS'M optioneel of in een bundel je hebt dan meteen toegang tot Canons schat aan lenzen meer dan 60 EF lenzen waarvan de L lenzen (rode bies de "crème de la crème" is in kwaliteit en prijs ) In dat opzicht verbaast me deze opmerking in de conclusie "Sony de beste autofocus en het beste lenzenaanbod" Veel Sony shooters gebruiken veelal Canon lenzen maar ook wel Nikon op hun Fullframe Mirrorless. Vermoedelijk word er bedoelt dat Sony voor Mirrorless de meeste native lenzen aanbied (niet dat Sony slecht glas heeft. Met Zeiss lenzen hebben ze zeker goed glas in huis). Met de merk converters van Canon en Nikon is hun lens aanbod het breedst en bij Canon kun je kiezen uit liefst 3 lenzen RF, EF en EF-s bij de laaste gaat hij wel in cropmodus daarnaast is het aanbod gebruikt top glas bij Canon en Nikon ook ruim met een redelijk goede waarde vastheid bij de dure lenzen als Canons L series. Nikons 14-24 F4 lens is er een van supper klasse en Canons F2.8 24-70 II en 70-200 L lenzen van de II + III generatie zijn top lenzen maar ook veel andere als de licht sterke primes zijn erg goed. Zelf ben ik jaren terug juist begonnen met een instap Body en eerst L lenzen gaan kopen. Eenmaal een verzameling goede lenzen stap je niet zomaar over naar een andere merk body. Met de RF-EF adapter komt er wanneer er een EOS R komt met dual kaart slot die meer gelijk aan de EOS 5D serie body bij mij een Mirrorless in de tas en dan hoef ik geen 1 nieuwe lens te kopen om er mee aan de slag te kunnen. En als ik wel nieuw glas zou kopen hebben ze meteen een paar prachtige lenzen in de line up en dat gaan er heel veel meer worden. Mijn dochtertje schiet nu met een EOS-M maar heeft daar EF adapter op met een EF-S lens en M lenzen gaan we daar niet voor kopen alleen EF omdat die op alles passen.

[Reactie gewijzigd door vavoem op 23 juli 2024 06:13]

[fastbikkel]

Ook jij bedankt!

[vavoem]

Tip: Als je nu lenzen gaat kopen neem EF lenzen die passen nu op je 700D maar ook op alle andere body's van Canon zowel iedere DSLR als iedere EOS-M/R met adapters die geen concessies doen aan de kwaliteit. Alleen wanneer je over stapt op de R mount body (geleidelijk of niet) zou ik RF lenzen kopen ipv EF (welleswaar wel afhangend van de wens of je hem niet op een andere mount zou willen kunnen gebruiken en er een RF versie van is). Maar met direct de komst van L lenzen voor de RF mount laat Canon zien dat ze hier meer werk van gaan maken dan ze van de EF-S en EF-M series ooit hebben gedaan die waren van meet af aan bedoelt als instapper nooit ter vervanging van de EF lijn.

[fastbikkel]

Dat is ook goede info, ik zal het meenemen.
Mijn wens is om een objectief te nemen voor grotere afstand omdat ik regelmatig in Kenia kom en graag dieren wil vastleggen. En dieren zijn nogal schuw en dichtbij komen is bijna niet te doen.
Onlangs eindelijk een groene mamba vastgelegd, maar met die 18-55 was dat nog lastig, al lukte het redelijk.
En aan zonlicht over het algemeen geen gebrek daar.

[vavoem]

Onlangs eindelijk een groene mamba vastgelegd, maar met die 18-55 was dat nog lastig, al lukte het redelijk.

Ja daar kan ik helemaal in komen zeker met een groene mamba die houd je liever op grote afstand Ik meen dat bij de groene en de zwarte geld dat dat je laatste sigaret slangen beten zijn die kun je nog net oproken voor dat je het loodje legt als tegen gif niet in de buurt is en er is daar doorgaans niks in de buurt alles is een paar uur rijden.

En dieren zijn nogal schuw en dichtbij komen is bijna niet te doen.

Tja dat ligt een beetje aan het beestje wat je op de foto wil hebben en de grote daarvan. Luipaarden zijn schuw leeuwen zijn lui. Roofvogels blijven daar op een tak zitten mits je niet te dichtbij komt (55mm is dan nog steeds te kort) dat kun je hier in NL echt vergeten als je remt zijn ze al weg. In Kenia mogen cheetahs graag gebruikmaken van auto's als uit kijk post en zijn die niet schuw en een olifant ook niet maar is 400mm alleen leuk om zijn oog of huidstructuur er op te zetten. Ook willen de roofdieren als leeuw luipaard en cheetah graag gebruikmaken van safarivoertuigen om dichter bij hun prooi te komen zonder gezien te worden een ronkende motor maakt ook nog eens dat ze niet te horen zijn. Maar ik denk dat het grootste probleem vooral is niet dat ze zo schuw zijn maar dat je niet van de paden mag wijken en ze niet (altijd) komen poseren voor die toeristen. Ik ben zelf jaarlijks tot 2007 naar Afrika geweest dus snap het helemaal hoor Afgelopen jaar net met de kids (nu jongste oud genoeg) naar Namibië geweest en uitstapje ZA. Prachtig maar ja de dieren lopen niet altijd braaf langs de lens. En in privé parken komen ze wel dichterbij met de auto omdat de ranger nog wel eens van het pad wil wijken maar dan bewaren ze toch vaak voor roofdieren een meter of 10 afstand en dan is 18-55 echt wel te kort voor een mooi portret. Zelfs 200mm is aan de krappe kant ook al is dat 4x meer. Voor vogels is 300 minimaal en 500 tot 800 het mooist. Maar alles is goed te doen met 100-400. Als je 400mm nodig hebt voor een olifant vol in beeld ben je gewoon te ver weg en krijg je ook last van lucht trillingen.

Ik kan niet in je portemonnee kijken. Maar een echte aanrader is dan wel de 100-400 het voorgaande model heb ik er zelf ook gebruikt en die is tweedehands goed te koop maar is niet stof dicht wat in Afrika wel een beetje een puntje kan zijn . Voor die regio's is twee camera's het mooist 1 voor groothoek tot mid tele 1 voor mid tele tot telle de merk eigen lenzen met USM zijn het snelst wat daar ook niet verkeerd is want de situatie kan in een oogwenk totaal veranderen. Een alles in 1 18-400 van tamron of iets is prachtig wat betreft bereik maar vaak te traag met AF voor vogels en ander snel verplaatsende dieren. Een slapende leeuw is niet z'n punt en dat doen ze iets van 20uur op een dag.

Als ik nu alles zou moeten weg doen en ik mocht max 2 bodys en 2 lenzen dan zou ik alleen de 24-105 en de 100-400 meenemen op 5DS + 5D4 naar Afrika maar ik heb iets meer lenzen verzameld in de loop der jaren Er staan hier wel wat reviews op tweakers van me. zelf heb ik de nieuwe 100-400 II niet heb voor die kwam tweedehands 200-400 gekocht en recent de 100-400 type 1 verkocht want die lag stof te happen. de 70-200 II is een heerlijke lens razend snel en scherp type III ook maar ga ik niet naar upgraden alleen een iets ander kleurtje ven beter coating totaal niet interessant optisch zijn ze namelijk gelijk gebleven. Was de 100-400 II er eerder geweest had ik de 300 F2.8 gehouden en er een 100-400 bij gekocht i.p.v. de 200-400 F4.

[Reactie gewijzigd door vavoem op 23 juli 2024 06:13]

[fastbikkel]

Leuk om te lezen dat je ook ervaring hebt in Afrikaanse landen, dat maakt het herkenbaar.

Dank voor je feedback, dit zal ik meenemen in mn mogelijke aanschaf.
Dit jaar gaan we waarschijnlijk niet op vakantie, maar mogelijk volgend jaar dus dat biedt me wat tijd.

Ik kan ook eens een lens huren, er zijn zat zaakjes die dat bieden en dan kan ik eens "voelen" hoe het is.

[vavoem]

Je kunt bij veel hem ook even buiten proberen zolang je er maar niet hardlopend mee vandoor gaat😉. Langdurige huur is best prijzig vooral als je hem daarna koopt. Maar je kunt soms ook huur koop doen als je hem na afloopt houd krijg je de huur als korting. Ik weet niet waar je woont maar cameralens uit Alkmaar ik daarin vaak erg schappelijk als je echt geïnteresseerd bent als aspirant koper. Ik heb daar de 200-400 gekocht en ik kan rustig met een geleende body en lens er een uur mee proberen. En een maat van me heeft laatst na getoonde interesse ook uitgebreid een middenformaat camera mogen gebruiken maar is daar ook vaste klant en heeft er al een aardig vermogen heen gebracht.

Ja Afrika is een top bestemming. Heel wat landen gezien daar wij houden het nu vooral op de zuidelijke omdat die het makkelijkst zelfstandig te bereizen zijn. Kenia Tanzania doe je doorgaans toch via een tour operator of het nu groeps of privé reizen zijn. Ik ken buiten de gene die zelf met eigen LaRo of land cruser er naar toe zijn geweest niemand die zelf een huur auto regels en er zelf vrij rond reid. Wel mensen die een privé reis doen maar dan toch met chauffeur/gids. ZA Namibië en Botswana daar zie je veel mensen die zelfstandig van plek naar plek reizen. Het is dat het met 4 erg duur is maar anders zou ik zo weer gaan met z’n 2en was het een stuk makkelijker en konden we buiten de NL vakanties wat ook veel scheeld in de kosten.

[fastbikkel]

Ik heb 16 jaar in Alkmaar gewoond en je bedoelt mischien cameraland? Dat zat bij echt om de hoek toen.
Daar kom ik echter nooit meer hoor, ik heb slechte ervaringen met die winkel. Nu is mijn winkel kamera express geworden. Maar ik volg je tips.

Reizen naar Kenia doe ik altijd in gezelschap wat thuis is daar, daar heb ik alle vertrouwen in. Eigen auto rijden daar doe ik pertinent niet, het is daar echt levensgevaarlijk op de weg.

[vavoem]

Eigen auto rijden daar doe ik pertinent niet, het is daar echt levensgevaarlijk op de weg.

Ja in die regio is het wat slechter gesteld met de wegen😁. Ook zijn er aardig wat weg piraten en gaat het er nog al eens mis. Kenia Tanzania zou ik ook sneller georganiseerd doen dan zelf. In za zijn ze doorgaans erg goed op wat poholes na dan. In Namibië is asvalt ook prima alleen vooral veel gravel wegen en die zijn erg afhankelijk wannneer de grader voor het laats is geweest.😁 succes met de keuzes. En heelveel plezier met de volgende trip.

Ja cameraland ik heb er geen slechte ervaringen mee kan natuurlijk altijd gebeuren. KE is inmiddels wel de grootste koop ik ook wel hangt er wel eens vanaf hoe en wat.

[Reactie gewijzigd door vavoem op 23 juli 2024 06:13]

[analogworm]

Eens, dat is precies het upgrade path wat ik voor ogen heb en vanaf APS-C tot 5DIV gevolgd heb. De meerwaarde van het vervangen van de 'holy trinity' zie ik nog niet. Waarschijnlijk wordt mijn excuus dat ik het irritant ga vinden om met de adapter te werken, niet dat ze ineens ruk zijn oid

[Reactie gewijzigd door analogworm op 23 juli 2024 06:13]

[vavoem]

Mooie lens he :)
Heb de 85 1.4 ook heerlijk ding. Nee een EOS R is geen vervanger voor de 5D mk IV de vraag is komt er een EOS 5D mark V of een EOS R versie die ons de 5D series doet vergeten. Of krijgen we als afsluiter nog 1 keer een nieuwe 5D en daarnaast al een EOS R versie dan gaat het lastig worden heb de 5D3 ook nog als backup dat ding is zo goed dat ik hem eigenlijk niet weg wil doen met de 5D2 had ik geen moeite om die te verruilen voor de 5D3. En hoewel de 5DS een hoge Mpixel 5D3 is, is de 5DS geen vervanger in binnen (low light) situaties zonder studio flits set.

De 5D3 mag wel weg maar dan moet ik er wel een goed nieuw baasje voor vinden die er goed op past.

[Reactie gewijzigd door vavoem op 23 juli 2024 06:13]

[analogworm]

Yep.. zekers t.o.v. de 1.2 een koopje en veel beter. Recentelijk de 35 1.4 II er bij en dat maakt echt een mooie combinatie.

Het is altijd een beetje gissen naar de roadmap van Canon. De geruchten gaan naar een highres Mirrorless met IBIS. Maar de vraag is, wanneer en wat wordt het dan echt? Een mirrorless 5D zou welkom zijn. En misschien wel belangrijker krijgen de rest van de primes dan ook een mooie refresh?

Interesting times indeed.

[fastbikkel]

Thanks!

[Mud.Starrr]

Het kan zeker, bij Sony kon je ook al jaren Canon en Nikon DSLR lenzen gebruiken bijvoorbeeld op deze manier. En natuurlijk hun eigen A-mount DSLR lenzen.
Echter in de praktijk maak je altijd een consessie. Vooral de autofocus werkt soms niet optimaal, hunt wat meer of de oog-autofocus (wat echt fantastisch is) werkt gewoonweg niet.
Uiteraard helpt het wel enorm om de overstap te verzachten, omdat je langzaam je lenzen kunt wisselen, ipv in 1 klap je dure glaswerk wisselen.
De grap is wel dat je in theorie eigenlijk van elk merk DSRL op elk merk systeemcamera kunt overstappen.
Van Canon naar Sony werd al veel gedaan dankzij de metabones adaptor bijvoorbeeld. Je lenzen moet je toch al vervangen, dus je kunt nu kiezen in welk systeem je instapt. Om die reden denk ik dat er ook nog veel mensen wachten om te zien waar het in de 2e generatie heengaat. Je ziet dat de nieuwkomers allemaal nog een beetje aan het zoeken zijn, waar Sony al duidelijk weet waar het mee bezig is. Nu kiezen is dus lastig.

Zelf heb ik voor deze enorme omslag van de grote merken al de overstap gemaakt, en intussen zit ik helemaal in het Sony en Zeiss glas, voor mij komen ze te laat, maar momenteel heb ik 0,0 spijt.

[pepsiblik]

Je gaat wat kort door de bocht. Ja, er zijn adapters voor F-mount en EF-Mount naar (F)E-mount. Maar je levert wel in. Auto-focus werkt niet of minder goed. En de adapter werkt ook long niet voor alle types. AI lenzen van Nikon worden bijvoorbeeld niet ondersteund. Dus wanneer je dan echt zo graag de Nikon 14-24 F2.8 wilt hebben, dan koop je gewoon het beste een Nikon camera.

[Mud.Starrr]

Ik had met de adaptor van Sigma anders weinig problemen wat dat beterft. Al mn lenzen deden het gewoon. Toegegeven wel wat minder goed dan natief, zoals ik al in mn post noemnde. Je moet wel goed zoeken naar een adaptor die de meeste lenzen ondersteund, die van metabones was een ramp inderdaad.
Maar kort door de bocht is dit wel het moment om over te stappen als je dat zou willen. Je moet toch consessies doen, ook als je bij hetzelfde merk blijft. Als je dan bij een ander merk lenzen ziet of een systeem dat je aantrekkelijker lijkt is dit het moment.

[Inrage]

Om nu Canon & Nikon een lagere score te geven kwa lenzen aanbod vind ik toch wel erg kortzichtig. Er zijn inderdaad niet zoveel native lenzen beschikbaar voor de nieuwe mounts, maar talrijke tests hebben al aangetoond dar de bestaande lenzen perfect werken via de adapter (innovatieve adapters in het geval van Canon zelfs). Iemand met een DSLR met een mooie set lenzen dan die dus met een gerust hart overnemen. Dus het aanbod is enorm, en ook 2de hands is dan een erg goede optie. We gaan toch niet zeuren over 1-2cm extra lengte zeker... Bovendien krijg je via de IBIS bij Nikon er dan ook nog eens stabilisatie boven op voor mocht dat niet in de lens zitten...
Om dan de Panasonic een hogere score te geven dan de Nikon... al die lenzen (inclusief die van Leica) zijn reteduur en het aanbod is nog meer beperkt.

Nikon EyeAF zit er ook wel degelijk zit aan te komen. Je kan online al de eerste side by side tests vinden en dat ziet er op zich niet zo slecht uit. Beetje ongelukkig om dan net nu een review te maken en ze daarop af te rekenen...
https://www.dpreview.com/...7r-iii?comment=9066332229

1 card slot... tja het is wel een XQD kaartje, vééél betrouwbaarder dan flimsy SD kaartjes. Ook zal je binnenkort gewoon de nieuwe CFast kaartjes kunnen gebruiken die door verschillende merken zullen worden uitgebracht.
https://www.slrlounge.com...press-cfast-memory-cards/

Ook vreemd dat 'prijs' geen onderdeel van de conclusie is terwijl daar toch ook ruime verschillen zijn...

[Reactie gewijzigd door Inrage op 23 juli 2024 06:13]

[Universal Creations]

Het gaat gewoon om het native aanbod. Als er adapters met dslr-lenzen meegenomen moeten worden in de berekening, dan wint Sony het nog steeds: alle Canon, Nikon en Sony dslr lenzen passen er op.
En dan kun je zeggen: ja, maar dat werkt niet altijd even goed. Maar dat moet dan eerst uitgetest worden, hoe goed en welke lenzen wel en welke niet. Onbegonnen werk.

Wat betreft Eye-AF werkt op dit moment nog niet op de Z6 en Z7. Dat het eraan gaat komen, dat is prima, maar nu is het er nog niet en hebben ze het ook niet kunnen testen in de praktijk.

Een XQD mag dan wel betrouwbaarder zijn, maar vertel jij het bruidspaar maar dat je zeer betrouwbare XQD kaartje kapot of kwijt is geraakt. CF is ook heel betrouwbaar, maar toch schieten veel fotografen met een Nikon of Canon dslr op CF+SD. Dubbel is altijd beter dan enkel. Ik heb liever 2 SD sloten dan 1 XQD voor mijn opdrachten.

[Anoniem: 63072]

Er is wel een heel groot verschil tussen de EF-RF adapter waarmee de objectieven volledig functioneel blijven en een metabones adapter waarbij de lens vaak niet optimaal presteert.

Je hoeft helemaal geen compatibiliteit te testen bij die eerste aangezien er geen enkele conversie plaats vindt. Als het EF objectief op een recente Canon DSLR camera werkt, werkt het met adapter op de EOS-R en EOS-M camera's. EF is op een EOS-R camera in ieder geval geen second class citizen en het aanbod is wat mij betreft voor Canon dan ook met stip drie sterren.

[mjtdevries]

Precies! En daarom wint Sony het dan ook niet. Want het is algemeen bekend dat EF lenzen op Sony vrijwel altijd wat minder goed werken.

[sympa]

Sony heeft wel de kunstmatige beperkingen die er waren opgeheven via een firmware-update op de mkIII modellen. Zo is nu ook de hoge burst rate beschikbaar en zone-AF.
(Ja jongens en meisjes ook Sony heeft liever dat je hun eigen of/of nieuwe spullen koopt).

[Ventieldopje]

Het blijft kortzichtig vind ik, sorry. Het gaat niet alleen om aantallen maar ook wát je aanbied en daar verdient Canon echt wel wat punten. In de RF lijn zitten prachtige lenzen die je nergens anders vind en dan heb ik het niet over niche dingen

[Universal Creations]

Een 28-70 f/2 is niet niche? Of een 50/1.2? Zeker als je daar €2500+ voor moet betalen.
Wat bedoel je met prachtige lenzen die niet niche zijn?
En wat is daar anders aan dan de lenzen die op de Panasonic werken?

[Ventieldopje]

Wat bedoel je met prachtige lenzen die niet niche zijn?

Re-branded dingen zoals de Hasselblad wat een Sony is, dat is puur niche. Of een 5:1 macro lens als de MP-E. Of een Zeiss Otus. Nouja dat soort dingen. Prijs alleen maakt niet uit zolang deze maar in verhouding staat tot hoe vaak je zoiets kan gebruiken.

Maar kom, een 50 1.2 is toch echt geen niche. Portretfotografie anyone?

[mjtdevries]

50/1.2 geen niche?

Welke andere merken dan Canon ken jij die een vergelijkbare lens hebben?
Als Canon de enige is die het heeft, dan kun je het toch wel niche noemen?

En Canon heeft de oude 50/1.2 ook niet elke paar jaar een update gegeven, terwijl er in de tussentijd van de 70-200/2.8 3 versies zijn gekomen. De reden is duidelijk: de 50/1.2 is een niche lens die niet heel veel verkocht word.

Nu heeft Canon dat wel gedaan omdat ze het voordeel van de RF mount wilden demonstreren.

[Universal Creations]

f/1.4 is meer de norm.

[PageFault]

Dat Sony het grootste native lenzen aanbod heeft, mag ik hopen na al die jaren die ze reeds meedraaien, maar de prijzen voor die lenzen, die zijn echt schofterig!

[Anoniem: 181786]

Reken er maar niet op dat de Canon, Nikon en Panasonic objectieven budget vriendelijk geprijsd zijn of gaan worden. Ja, in verhouding met de dSLR objectieven zijn ze duur maar zo duur gaan alle ff MILC objectieven worden. Een van de redenen om niet voor ff MILC te kiezen (alhoewel dat de hype is momenteel), het wordt namelijk een steeds duurdere hobby.

[Anoniem: 1091945]

Als je dit een hype noemt, snap je echt helemaal niets van deze camera's/fotografie.

[Anoniem: 181786]

Dat zal het zijn...
Momenteel is de FF MILC echt wel een hype. Dit door de recente lancering van 3 nieuwe mounts (of eigenlijk 2 plus de L-mount alliance). Vandaar ook dit artikel waarin verschillende opties naast elkaar worden gezet.

Uiteindelijk zal de bulk wel weer naar APS-C gaan net zoals in het dSLR tijdperk waar we zo langzamerhand afscheid van nemen.

Definitie van hype; "Een hype is een verschijnsel dat tijdelijk bovenmatige media-aandacht krijgt en daardoor belangrijker lijkt dan het in werkelijkheid is."

[efwee]

Uiteindelijk zal de bulk wel weer naar APS-C gaan net zoals in het dSLR tijdperk waar we zo langzamerhand afscheid van nemen.

Dat is maar de vraag. APS-C is niet geïntroduceerd omdat het lekker compact of zo is, maar vooral omdat de full-frame sensoren in het begin te duur waren (het was lastig zo'n grote chip foutloos uit een wavel te maken, dus er was veel uitval. Die echter grotendeels nog prima als kleinere sensor te gebruiken was).

Als je kijkt naar het assortiment van dedicated APS-C lenzen van Nikon en Canon, dan is dat eigenlijk vrij beperkt. Op groothoek gebied waren er de eerste jaren nauwelijks primes te vinden, en op tele gebied was het al snel 'neem maar een FF lens' (wat in het begin geen probleem was ivm beperkte resolutie, maar nu bij >24 Mp wel z'n beperkingen heeft). Bovendien is nu FF nog een stukje verder weg van alle computational photography ontwikkelingen die vanuit de telefoonmarkt op de 'oude' cameramerken af komen.

Strategisch inzetten op FF is in dat licht niet heel gek. Ook al niet omdat Canon en Nikon vooralsnog beiden proberen hun spiegelloze AF mount gesloten te houden. Sigma, Tamron en Tokina komen er niet in.

En mensen kiezen nu steeds bewuster voor een betere camera (ze hebben immers al een goede in hun telefoon), zodat ze gemotiveerd zijn dan gelijk voor de 'best betaalbare' te gaan.

[Daileass]

fout, fullframe wordt het nieuwe APS-C. Canon is dit aan het bewijzen met hun RP. Fullframes zullen almaar goedkoper worden, de lenzen van fullframe worden ook compacter. Kijk maar naar de nieuwe 70-200 2.8 die Canon op de planning heeft staan.
Er zal altijd een markt blijven voor dure L- of GM-lenzen maar naast deze zullen er ook betaalbaardere opties komen.
Je zal wel zien

[Han_Solo]

Lenzen worden denk wel duurder, omdat er minder van verkocht gaan worden. De andere kant van het verhaal is dat EF lenzen heel erg waardevast zijn en prima zijn te gebruiken op een EOS R en op andere merken. De nieuwe Canon mount maakt wel de 28-70 f1.2 mogelijk, de 10 RF lenzen zijn allemaal van uitstekende kwaliteit en er zijn ook al 10 nieuwe aangekondigd. Dus nee het lijkt mij geen hype. Wat ik wel een hype vind is hoe in deze review naar een conclusie is toegeschreven. Misschien kunnen we daarom maar beter ons oordeel baseren op meerdere review sites die uitsluitend camera's beoordelen.

[PageFault]

Ja, ik ben er ook bang voor

Vooruitgang heet dat waarschijnlijk. Hopelijk komt er nog een prijserosie, zeker nu Canon+Nikon ook in het vaarwater van Sony komen. Sony had tot nu toe min of meer het alleen recht in FF MILC land.

[mjtdevries]

Reken er maar niet op dat de Canon, Nikon en Panasonic objectieven budget vriendelijk geprijsd zijn of gaan worden. Ja, in verhouding met de dSLR objectieven zijn ze duur maar zo duur gaan alle ff MILC objectieven worden

Dat klopt echt van geen meter.

De Canon RF objectieven zijn niet duurder dan de EF objectieven. Ze zijn de normale Canon prijs in relatie tot de specs die ze hebben.
Alleen zijn het voornamelijk top-of-the-line lenzen waarbij dus ook een top-of-the-line prijskaartje zit.

Maar kijk naar de RF 24-105 f/4. Die heeft dezelfde prijs als de EF 24-105 f/4. (zelfs een paar tientjes goedkoper). De RF 35/1.8 heeft ook dezelfde prijs als de EF 35/1.8

En Canon gaat ook budget modellen uitbrengen. Maar de mensen die snel overstappen op de R range cameras zullen ook typisch de mensen zijn die L glas kopen. Dus het is een goed idee om eerst het nieuwe L glas uit te brengen, voor ze naar budget lenzen gaan.

[pepsiblik]

Die prijzen zijn in verhouding tot de prijzen van de cameras. Welkom bij fulframe.

[PageFault]

Ik schiet al 8 jaar met full frame, maar wel met goedkopere lenzen dan de Sony lenzen, zeker de f/2.8 varianten...

[pepsiblik]

Klopt. Mijn punt was meer tov van bijvoorbeeld APS-C. Daar zijn de equivalente lensen van de merken toch vaak wat goedkoper.

[analogworm]

Wat ook vrij logisch is, want APS-C heeft maar een kleinere beeldcirkel te vullen en dus minder glas nodig. Maar Sony Glas is zo te zien ook al duurder dan Canon glas in de 2.8 range. Het valt nog even te bezien of de RF varianten vergelijkbare prijzen houden. Of dat ook Canon een mooie prijsverhoging doet. Als de 24-105 een indicatie is, houden ze het ongeveer gelijk. Maar aan de andere kant heeft Canon wel de neiging om bij introductie ook schofterig hoge prijzen te rekenen zoals een 16-35 III voor 2700 inc btw... (nu 1900).

[pepsiblik]

En dat is nog maar het glas. Moet je eens een statief bij kopen die het allemaal stabiel kan houden :-)

[analogworm]

Mooie statiefkoppen en statieven zijn inderdaad ook duur man. Maar als je er eenmaal 1 hebt, kan je er wel lang mee doen. Ach ja.. zo lang het zichzelf weer terug verdient en mijn leven iets makkelijker maakt vind ik het wel weer best.

En zo maak ik onderscheid in de upgrades die ik doe. Kan ik met deze upgrade mijn klanten meerwaarde bieden? Of maak ik het mijzelf vooral makkelijker. En eigenlijk vallen de mogelijke upgrades veelal in de 2e categorie. En dat maakt het geschreeuw over features en meuk zo enorm onnodig want de winst die je haalt is veelal beperkt tot je eigen werkplezier. Ook fijn en belangrijk maar dat maakt iets als IBIS of het 5stops kunnen ophalen van schaduwen niet ineens essentieel.

[theMob]

Wat ook vrij logisch is, want APS-C heeft maar een kleinere beeldcirkel te vullen en dus minder glas nodig.

Maar als je dezelfde kleine DoF wilt dan heb je bij APS-C een stop groter diafragma nodig waardoor de lens weer even groot wordt als met full frame. Als je precies dezelfde beeldeigenschappen wilt (DoF, ruis, dynamisch bereik, stoppen van beweging, kadrering, perspectief) dan maakt het weinig uit of je APS-C of full frame gebruikt, zowel voor het gewicht van de apparatuur als voor de beeldkwaliteit.

[analogworm]

Niet alleen diafragma, maar ook kortere brandpuntsafstand bij dezelfde werkafstand voor eenzelfde kader en perspectief. En die kortere brandpuntsafstand zorgt weer voor kleiner glas. Maar goed, er zijn maar weinig = lees geen, fabrikanten die APSC zoomlenzen groter dan de standaard 2.8 maken. Dus dat maakt de richting van jouw argument ook redelijk zinloos. Je kan gewoon stellen dat APS-C glas kleiner en lichter is en dat kleinere DOF en grotere lichtsterkte praktisch haalbaarder is dmv grotere sensor en bijbehorend glas.

[theMob]

Kortom, praktisch gesproken, is het gewoon onzin om de twee te vergelijken.

[pepsiblik]

De crux zit em in "als". Voor portretten kan ik me dat heel goed voorstellen. Maar bij landschappen of natuurfotografie zit je helemaal niet te wachten op een kleine DoF.

[Mud.Starrr]

Fullframe lenzen zijn sowieso wat duurder, en Sony heeft rekening gehouden met hoge resoluties die nog gaan komen. Kijk naar Canon met hun 50mp sensor waar bepaalde lensen gewoon door de mand vallen. Sony had het ‘voordeel’ dat ze allemaal nieuwe lenzen moesten maken, waarbij ze rekening konden houden met dit soort dingen.
Ook hebben ze voor kwaliteit gekozen bij bijvoorbeeld de GM serie met weinig consessies (denk aan meer aperture bladen). Let maar op, Nikon en Canon gaan dit niet heel anders doen. Deze camera’s zullen (voorlopig) niet gericht zijn op de instappende hobbyist. Ze moeten de R&D ook terugverdienen, en ze zullen zich in het begin vooral op de pro en serieuze hobbyist richten. Bij Sony zie je nu heel langzaam ook wat meer instap glas uitkomen. Maar de pro’s hebben ook nog wat wensen, vandaar de recente 25mm en 135mm in GM uitvoering die nog in de lineup miste. En er zijn nog wel meer wensen qua dat betereft van verschillende pro’s die zijn overgestapt.

[PageFault]

Ik vergeleek met DLSR full frame lenzen, maar je hebt gelijk: de mirrorless Nikon/Canon lens varianten zijn ook pittig aan de prijs, al spant Sony dan nog steeds de kroon.

Het tegen de grenzen aanlopen van de optiek had je in het verleden in het analoge tijdperk ook al met bepaalde film van o.a. Fujifilm, dus dat is op zich niks nieuws.

De R&D terug verdienen lijkt steeds lastiger te worden in deze krimpende markt.

[andreetje]

Ik zie dat voordeel van het lenzenaanbod niet zo. Misschien moeten Nikon en Canon een inhaalslag maken, maar dat aanbod komt er toch wel?

Ik zou nooit voor Sony gaan, en wel vanwege de belabberde service en hun prijzen.

Van Canon valt me tegen dat ze opnieuw een matige sensor hebben.

Tussen Nikon en Panasonic is de keuze eenvoudig. Dan ga je voor bouwkwaliteit, dus Nikon.

[PageFault]

Nikon en Canon zijn keihard bezig met de lenzen roadmap, dat duurt gewoon 3 a 4 jaar voor ze on-par zijn.

Zo'n converter tussen de lenzen is niet altijd even fijn, afgezien dat het voordeel van compactheid dan afneemt.

[mjtdevries]

Als je een Canon converter met de Canon lenzen gebruikt, dan is er geen enkel nadeel. Ze werken net zo snel en net zo goed.
Idem Nikon met Nikon lenzen.

Converters worden alleen een problem als je merken mixed.

Daarom kun je nogal twisten over het argument van het aanta native lenzen.

[Universal Creations]

Prijzen? Heb je gezien wat Nikon voor hun dslr pro lenzen vraagt? Gemiddeld genomen echt niet minder. Canon heeft een paar goedkopere dslr L lenzen, maar zoveel scheelt dat ook niet meer qua prijs. En voor hun RF L lenzen worden ook geen lage prijzen gevraagd.
Nikon betere bouwkwaliteit dan Panasonic? Heb je de Nikon Z 24-70 f/4 al gevoeld? En heb je de Panasonic al in handen gehad? Eerst maar ervaren voordat je deze conclusie trekt.

[Reactie gewijzigd door Universal Creations op 23 juli 2024 06:13]

[mjtdevries]

En voor hun RF L lenzen worden ook geen lage prijzen gevraagd.

Identiek aan de bestaande EF L lenzen.
24-105/4 identiek, evenals de 35/1.8 evenals de 24-70/2.8
Dat de RF 50/1.2 veel duurder is dan de stokoude EF 50/1.2 die in alle opzichten veel minder presteert is volstrekt logisch.

[Mud.Starrr]

Service van Sony is ook sterk verbeterd afgelopen jaren. Sony Benelux is ook hard aan het timmeren aan verbetering hierin, en natuurlijk de Pro service die ze vorig jaar gestart zijn is erg fijn, en volledig gratis. Je moet dan wel aan enkele eisen voldoen, maar dan heb je meteen top service.

Prijzen zijn wel hoog, maar ja van nikon niet anders. Canon is wat scherper inderdaad.

[andreetje]

Ok, goed dat Sony maatregelen heeft genomen.

[litebyte]

Misschien is het beter om te zeggen de prijzen vooral schofterig zijn bij u in de EU. In Azie, met name hier in Japan maar ook China zijn de prijzen al hoog, maar 1000,- Euro of meer verschil op bodies en lenzen is heel normaal in verschil met de EU (niet Europa.) Dat geldt in principe voor alle Japanse merken.

Om een voorbeeld te geven de Nikon D850 camera die ik o.a. zelf gebruik kost in Japan net geen 2300,- Euro, in Nederland is deze rond de 3600,- Euro als ik me niet vergis.

[Anoniem: 181786]

Buiten de EU, in Europa zie ik camera's niet veel goedkoper zijn. Althans niet in Noorwegen en Zwitserland waar ik geweest ben. Je EU rant is hier denk ik een beetje misplaatst.

[litebyte]

Buiten de EU, in Europa zie ik camera's niet veel goedkoper zijn. Althans niet in Noorwegen en Zwitserland waar ik geweest ben. Je EU rant is hier denk ik een beetje misplaatst.

Het is geen rant, het is een feit. Andersom is het natuurlijk dat sommige EU producten in Azie weer flink duurder zijn.

Het is overigens niet alleen een kwestie van valuta en belasting verschillen. Fabirkanten kiezen ook bewust zelf voor deze prijsstelling en wereldwijde prijsverschillen.

Als toevoeging de D850 van Nikon kost 2650 Euro in Switzerland, iets meer dan 1000,- Euro verschil. Dus ook buiten de EU in Europa is er winst te behalen.

[Reactie gewijzigd door litebyte op 23 juli 2024 06:13]

[gielie]

“Ze bevinden zich allemaal in hetzelfde prijssegment”

Met die conclusie ben ik het niet helemaal eens. De Nikon is 500 euro goedkoper dan de canon/Panasonic, dat is 20%. Verder mooie vergelijking, ben erg benieuwd waar dit naar toe gaat.

[Reactie gewijzigd door gielie op 23 juli 2024 06:13]

[Arokh]

Hij is 184€ goedkoper dan de Sony, niet 500€. En er zijn bij verschillende merken ook nlg eens verschillende acties. Zo krijg je bij Canon een flinke cashback, en zullen de anderen ook wel acties hebben die ik niet bekeken heb.

[gielie]

Die actie zal Nikon ook wel hebben/krijgen bovendien krijg je bij canon “canon tegoed” niet echt een cashback te noemen mijn inziens. Het gaat hier natuurlijk om de reguliere verkoop prijs, waarvan ik vind dat dit niet hetzelfde prijs segment is.

[Stephmeister]

Je hebt helemaal gelijk.

Als een delta van 500 euro acceptabel is dan kun je ook de Z7 met de canon en Panasonic vergelijken.

[Arokh]

Vorige maand was de actie canon tegoed of cashback en bij aanschaf lens een extra cashback of canontegoed. Als je voor cash gaat kreeg je 66% van het bedrag.

[mjtdevries]

En het mooiste is nog dat de ECHT betaalbare fullframe mirrorless er niet bij zit.
ok, is nog maar kort beschikbaar, maar wel erg onhandig om deze titel dan te gebruiken.

[Nimrod]

Ik heb twee tweedehands Nikon bodies, eentje uit 2006 (D80) en 2008 (D700), beiden met +200K shots, still working like a charm. Ik heb ook een nieuwgekochte Sony Nex-6 uit 2012. Die ging reeds tijdens de garantieperiode 'zomaar' stuk, en een jaar na herstel ging ie opnieuw stuk. Goed, andere tijden, andere toestellen, maar mijn voorkeur en vertrouwen gaat uit naar het merk Nikon, zeker als ik +2K zou besteden.

[andreetje]

Volledig mee eens. Sony wordt kwalitatief zwaar overgewaardeerd. En ook voor de service zit je beter bij Nikon.

Ik vind dit veel zwaarder tellen dan een beperkt lenzenaanbod dat in de loop van de tijd groter zal worden.

[D0gtag]

Eerste gen sony a7 hier liggen, heeft heel wat zure tijden mee gemaakt. Heel gek maar niks mis mee.
Maar hoeveel sony camera's heb jij precies gehad?....

[andreetje]

Jou n=1 verhaal kan mij niet overtuigen.

Sony heeft bij mij niet de reputatie van een maker van superdegelijke producten met een lange levensduur. Daar heb ik te veel ervaring mee. Een Sony (F1?) camcorder die net na de garantie kapot ging. Reparatiekosten: 70% van de nieuwprijs (en die was zeer hoog). De CD-spelers van Sony die massaal bij iedereen die ik kende rond de garantieperiode kapot gingen. Een collega die laatst twee defecte nieuwe dure Sony tv's thuis kreeg en toen voor Samsung koos. De defecte Sony batterijen in o.a. laptops. De defecte camerasensoren die diverse cameramerken toepasten

Zolang het werkt zit je goed. Maar als het kapot is en je hebt service nodig (wat bovenmatig vaak voorkomt), dan kon je maar beter geen Sony product hebben.

En verder heb je nog de wanpraktijken van Sony, zoals de rootkitaffaire, het moedwillig kreupel maken van de smartphonecamera's en het moedwillig voorkomen dat de CD-spelers gebrande cd's kunnen afspelen.

Lijkt dit bij jou op een betrouwbaar merk?

[D0gtag]

Volkswagen was een product van Adolf Hitler fantasie, dus ik koop geen Volkswagen meer. Je weet dat de camera divisie niet de laptop divisie is toch? Elk bedrijf heeft overigens skeletten in zijn kast. Maar laten we eens kijken wat de feiten zeggen, ten eerste @Universal Creations hier onder, kennelijk werkzaam in die industrie, dus ik neem zijn verhaal eerder aan dan iemand die met een ' collega' verhaal komt of compleet ongerelateerde zaken als rootkitaffaire en mijn cd'speler ging toevallig net voor de twee jaar kapot (heb hier nog een sony portable cd speler liggen zonder ESP - met andere woorden was gen1 portable cd speler, kan je vertellen die heb ik heel veel gebruikt toen ik jong was, doet het nog prima). Ik ken redelijk veel mensen die filmen en schieten met de sony A7 (s) en FS, en zijn toch wel redelijk te spreken over de betrouwbaarheid, maar gelukkig dat jouw ervaring met de camcorder, cd speler en rootkit dit kan weerleggen. Wat iets lijkt boeit mij niet, dit is inmiddels mijn derde Sony mirrorless en ga nu naar de 4de, dus spreek uit eigen ervaring. (Kreeg gratis 3 jaar garantie bij mijn sony A7, een van de eerste in NL en -je raad het nooit- werkt nog uitstekend)

Dit verhaal is dus niet n=1 aangezien het inmiddels als n=2 is, en jij nog steeds n=0 hebt en met 'horen zeggen' komt.

[Reactie gewijzigd door D0gtag op 23 juli 2024 06:13]

[andreetje]

Je gaat naar de vierde mirrorless Sony. Nuf said.

[D0gtag]

... vrij kinderachtig.. maar oke, 4de als in nex5 (geen evf) nex 7 (evf) naar A7 (fullframe) naar A7III (fullframe IBIS) Allemaal verkocht natuurlijk, want je raad het niet.. ze werkten gewoon allemaal. Maar zeg maar inderdaad niks meer want winnen voor het winnen is een trieste aangelegenheid.
Dus inderdaad Nuf said.

[Universal Creations]

N=1
Daarnaast: heb je ook weleens gekeken naar modernere Nikon dslr's die teruggestuurd moeten worden (D750, D600)? Ik kan je ook vertellen dat er eigenlijk maar heel weinig Sony spiegelloze camera's bij ons in reparatie gaan en behoorlijk veel Canon en Nikon dslr's van dezelfde leeftijd. Natuurlijk werden die Sony's minder verkocht, maar zelfs als je dat meeneemt, dan blijken ze behoorlijk betrouwbaar te zijn.

[Daileass]

Sony super goed bezig, enige nadeel is de mount die te klein is. Hierdoor hebben o.a. Nikon en Canon het voordeel als het erop aan komt van lichtsterkere en compactere objectieven te produceren, deze hebben namelijk een grotere mount die deze designs mogelijk maakt. Wil je klaar zijn voor de toekomst, koop dan geen Sony.
Perfecte voorbeeld is de nieuwe 135mm 1.8 lens van Sony, geweldige lens maar zal niet de beste blijken als Canon komt met zijn 135mm 1.4.
Benieuwd wat de toekomst allemaal te brengen heeft. Al die concurrentie ziet er voor ons als consument wel zeer interessant uit, laat die prijzen maar dalen!
Feit blijft, je kan heden ten dage geen slecht camerasysteem kopen en het is uiteindelijk het resultaat van de foto's waar het op aan komt als fotograaf.

[PatMan]

Dit argument klopt niet: https://www.cameranu.nl/n...tmg8x1njf7zRoCYVwQAvD_BwE

Sony zegt zelfs tot f/0.63 te kunnen gaan bij E-mount, maar vindt dit een non-argument omdat (bij alle merken) de lenzen dan groot, zwaar en duur worden: https://www.diyphotograph...y-can-make-f-0-63-lenses/

[Daileass]

Inderdaad, en bij Canon en Nikon zal dit gemakkelijker zijn om zo kleinere lenzen te maken. Kijk maar naar de 70-200mm 2.8 RF van Canon die er zit aan te komen. Lichtsterke telelens in compacte behuizing, iets waar Sony tot nu toe nog niet in geslaagd is. Het argument van de compacte bodies van Sony wordt zo ook een non-argument want de lenzen die erop zitten zijn dan weer veel te groot voor de body en zorgen voor onstabiliteit.
De toekomst van mirrorless zit dus in ontwikkelen van compactere lenzen die toch voldoende lichtsterk zijn en gemaakt voor fullframe. En in de toekomst bovendien fullframe goedkoper maken zodat het toegankelijk is voor iedereen. Canon is deze weg reeds aan het bewandelen met hun RP. Volgende stap is nog de mainstream lenzen met diafragma 5.6-6.3 en de fullframe wereld licht open voor de mainstreammarkt.

[PatMan]

Kijk maar naar de 70-200mm 2.8 RF van Canon die er zit aan te komen.

Maar is al bekend hoe veel deze gaat wegen dan? Ik kan me namelijk voorstellen dat deze door de grotere diameter net zo zwaar wordt als een FE-equivalent, ondanks de geringere lengte.

Ik zie dat eventuele voordeel ook (nog?) niet terug bij:
- RF 24-105 F/4 vs Sony 24-105 F/4
- RF 24-70 F/2 vs Sony 24-70 F/2.8
- RF 50 mm f/1.2L USM vs Sony ZA 50mm f/1.4

Zie:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Canon_RF_mount
- https://www.sony.nl/elect...m#product_details_default
- https://www.sony.nl/elect...g#product_details_default
- https://www.sony.nl/elect...z#product_details_default

[D0gtag]

Ok waar wil jij een lichtsterke lens voor hebben? is het bokeh? lagere iso of etc. Met een goede ibis heb je 4 a 5 stops minder nodig (canon heeft geen ibis) dus moet je een rete dure L lens kopen voor op je budget Canon RP?. Sony kan gewoon wegkomen met f1.8. snelle lenzen blijven duur en zullen nog steeds alleen maar door een enkeling gebruikt worden. Maar wil je scherpte diepte tja dan zal je of je compositie moeten aanpassen of een hele snel lens moeten nemen. Maar het verschil tussen 1.4 en 1.8 vind ik niet zo heel groot. De prijs wel. Future proof is onzin. Sony kan best kleine lenzen maken die snel zijn (Leica kan dat ook met een nog kleinere mount en nog compactere lenzen).

[Anoniem: 498327]

Maakt niet uit, bijna alle lenzen zijn pas echt goed vanaf F4, maakt niet uit welk type. Ik heb er denk ik één waarbij de 2.8 stop (tevens volle opening) goed te noemen is: de 85mm PCE (en die is bij 2.8 qua beeldkwaliteit vergelijkbaar met de 85mm 1.4 gediafragmeerd naar 5.6). En bokeh ligt meer aan afbeeldingsmaatstaf. De gemiddelde 1.4-2.8 heeft bij volle opening zo'n plens vignettering, dat de Fstop voor de hoeken eigenlijk al F4 genoemd hadden moeten worden.

En een 105mm 2.0 geeft een zo mogelijk nog zachtere bokeh dan een 85mm 1.4 bij zelfde uitsnede, omdat achtergrond-afbeeldingsmaatstaf dan veel kleiner is, dus paar mm langere brandpuntsafstand maakt een hoop goed. Voor de sluitertijd hoeven we het niet meer te doen met native iso 25600-51200 en IS van 5 stops. Dus grote openingen is leuk voor de grootste piemelwedstrijd van de Japanners, maar je kunt beter je geld slim uitgeven aan de kleintjes. En de klassieke mounts zijn ECHT geen bottleneck. Ze kopieren gewoon Nintendo: iedere console nieuwe spellen voor enkel die console.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 498327 op 23 juli 2024 06:13]

[mjtdevries]

Bijna alle lenzen pas echt goed vanaf f/4?
Volgens mij geil jij teveel op grafiekjes bij lens reviews en gebruik je lenzen niet voldoende in de praktijk.

Er zijn zoveel lenzen die al echt goed zijn op f/2.8 en zelfs wijder dan dat.
Bv de Canon 85/1.8 die zelfs wijd open al heel goed is maar uitstekend van f/2.8
De 70-200/2.8 II en III die wijdopen uitstekend zijn. De 17-55/2.8 die wijd open uitstekend is.

Zelfs de 50/1.8 STM is op f/2.8 al uitstekend. Pak de grafiekjes op lenstip,com er maar bij.

En wie maakt zich nog druk om vignettering? Dat word allemaal automatisch gecorrigeerd.
Als we vinden dat 5 stops onderbelichten een zinvolle test is in een review wie boeit vignetting dan nog?

[Anoniem: 498327]

Nee hoor, maar ik ben geen cheesecake bruiloftfotograaf die vignettering achteraf nog aandikt. Ik heb vaak hoekscherpte nodig. En bij filmen is correctie niet echt te doen, dus liever direct goed. 2.8 en groter schiet vaak te kort voor mijn werk.

[mjtdevries]

Uit je reactie begrijp ik dat jouw werk bestaat uit het schieten van ISO 12233 kaarten?

Ik ben al veeleisender voor hoekscherpte dan de meeste mensen, maar jij bent blijkbaar echt extreem.

Eén ding snap ik dan echter niet; Als je zo extreem kritisch bent op hoekscherpte, waarom zit je dan te filmen met een tweedehandse 18-55mm f/3.5-5.6 op een D850?

[Anoniem: 498327]

Huh? Oh, dat heb ik een keer voor de review gedaan.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 498327 op 23 juli 2024 06:13]

[BeosBeing]

Bijna alle lenzen pas echt goed vanaf f/4?
Volgens mij geil jij teveel op grafiekjes bij lens reviews en gebruik je lenzen niet voldoende in de praktijk.

Dat hangt puur af van de toepassing. Voor het ene soort opnames voldoet het, vpor andere niet.

En wie maakt zich nog druk om vignettering? Dat word allemaal automatisch gecorrigeerd.

Klopt, dat wordt gecorrigeerd maar dat gaat wel ten koste van meer ruis en lagere scherpte die in de hoeken toch al minder is.

Ook correctie van vertekening gaat gepaard met verlies, vooral van beeldhoek.

Als we vinden dat 5 stops onderbelichten een zinvolle test is in een review wie boeit vignetting dan nog?

Dat is geen test omdat we dat zo willen gaan gebruiken maar een stresstest om de zwakke punten bloot te leggen.

[mjtdevries]

e van meer ruis en lagere scherpte

Meer ruis: ja
lagere scherpte: nee

Ook correctie van vertekening gaat gepaard met verlies, vooral van beeldhoek.

Dat heeft echter geen zier te maken met diafragma en is daarom totaal niet van toepassing op deze discussie.
Zeker als het gaat om zeer snelle lenzen, wat meestal primes zijn die juist heel weinig vertekening hebben.

stresstest om de zwakke punten bloot te leggen.

Als een zwak punt alleen naar boven komt in een situatie die we niet zo willen gaan gebruiken, dan is het geen zwak punt.
(persoonlijk vind ik het daarom ook geen zinvolle test)

[BeosBeing]

Dat heeft echter geen zier te maken met diafragma en is daarom totaal niet van toepassing op deze discussie.

Vertekening verandert inderdaad niet met het diafragma, dat klopt. Echter veel fabrikanten hebben er steeds meer een handje van om beide lensfouten in software te corrigeren ipv optisch. Deze twee gaan tegenwoordig hand-in-hand, een fabrikant die hiervoor kiest voor het ene, doet het ook voor het andere.

Vertekening tot 2% geldt tegenwoordig als weinig, zelfs bij primes zijn die waarden nu gebruikelijk. Dit was in de jaren 80 en 90 niet het geval. Zoomlenzen, destijds tussen de 1 en 2% zitten nu meestal tussen de 2 en 4 en er zijn er die gaan tot in de 7 de ene kant op en de 3 de andere kant op.

Vooral Sony heeft er een handje van, Fuji doet het ook soms en ook bij `mijn´ merk Pentax wordt het steeds erger. Wat betreft vignettering, ik las deze week een test op lenstip.com waarbij dit op liep tot 10 stops en ook bij diafragmeren niet verdween, op f/11 zat het nog op 3 stops of zo.

Zeker als het gaat om zeer snelle lenzen, wat meestal primes zijn die juist heel weinig vertekening hebben.

Primes hebben meestal geen of weinig vertekening. De snelheid ervan heeft daar echter niets mee te maken. Ook steeds meer primes hebben er tegenwoordig last van omdat de fabrikant er van uitgaat dat toch in de conversie naar jpg te kunnen corrigeren. Het zijn inderdaad wel vooral de zooms die vertekenen.

Dat lenzen, zonder softwarematige correctie steeds meer vertekenen heeft denk ik ook te maken met de tendens naar steeds grotere beeldhoeken, en bij zoomlenzen, ook naar een steeds groter zoombereik.

Als een zwak punt alleen naar boven komt in een situatie die we niet zo willen gaan gebruiken, dan is het geen zwak punt.
(persoonlijk vind ik het daarom ook geen zinvolle test)

Die 5 stops onderbelichten gaan we misschien niet gebruiken, maar misschien wel 1 tot 2 stops.
Daarbij is het ook, een test wat je nog kunt redden als om een of andere oorzaak de belichting totaal verkeerd is. Die oorzaak kan een meetfout van de camera zijn, maar ook het niet goed functioneren van een diafragma en uiteraard ook een fout van de fotograaf.

[DePruus]

De mount van Sony is niet de grootste. Maar hoevelen kopen lenzen met lichtsterkte 1.4? Dat zijn er weinigen, en waarom? Omdat die lenzen een behoorlijk hoge prijs hebben, zeg maar reteduur. Weggelegd voor een bepaalde groep of zij die zich daarmee identificeren en/of daarmee geld verdienen.

[Stinky9]

Goede vergelijking en review. Het zijn eindelijk weer wat interessante tijden op cameragebied. Sony is een goede uitdager gebleken van Canikon. Dat Panasonic, Leica en Sigma zich ook in het gevecht mengen, maakt het alleen nog maar interessanter en mooier.

Tot nog toe zie je vooral de sterke punten terug in de systeemcamera’s, waar de fabrikanten al bekend om stonden bij hun andere modellen. Sony biedt IMHO het beste allround pakket. Het wordt tijd voor Canon en Nikon dat ze systeemcamera’s serieuzer gaan aanpakken en niet als concurrent zien van hun DSLR’s en voor Canon spelen ook nog de videocamera’s mee. Ziek wordt ik ervan, dat Canon zijn camera’s kreupel maakt om een andere markt te beschermen. Als jarenlange Canon shooter overweeg ik mijn volgende aankoop niet in het “Canon universum” te doen, maar een overstap te maken naar een andere fabrikant. Alleen Sony’s camera’s zien eruit en voelen aan als speelgoed en hebben ongelooflijk slechte menu’s en zijn voor mij slecht vast te houden. Panasonic heeft de mindere autofocus - zeker bij video - is mijn ervaring met andere modellen van hun. Ik heb nog niet gespeeld met de Nikon Z series, maar wanneer Nikon de autofocus van hun DSLR in hun Z series weet te bouwen, wordt dat misschien mijn keuze.

Ach ja, de ideale fullframe systeemcamera is een mix van de sterke punten van de hier gereviewde exemplaren. Ik hoop dat 1 van de fabrikanten zo’n model gaat maken. Desalniettemin ben ik zeer benieuwd wat de toekomst ons gaat brengen!

[Mud.Starrr]

Het voelen als speelgoed gevoel herken ik niet. Maar menu moest ik ook enorm aan wennen, naar intussen gewend en zeker met de firmware die een eigen in te delen menu toevoegd ben ik daar volledig aan gewend.
Eigenlijk net als van Windows naar Apple overstappen of andersom. Dingen zitten gewoon anders in elkaar.
Het slecht vasthouden herken ik ook, zeker met grote lenzen. De vertical grip lost dit voor mij op. Plus voor mij is het een must om een 2e accu in de grip te hebben. Tja de compactheid gooi je wel overboord natuurlijk.
Ik had toen ik overstapte niet de opties van de andere merken, want ben al even om naar Sony vanwege de Systeemcamera’s. Maar ik heb 0 spijt van mij keuze. De snelle focus, oog-autofocus, custom button indeling, gewicht (zelfs ondanks de grip, want die had ik met mn DSLR ook), maar ook de GM en Zeiss Batis lenzen zijn een verademing. Alles is wel vrij duur.

[Reactie gewijzigd door Mud.Starrr op 23 juli 2024 06:13]