Baby Shaun
Stel, er is een baby geboren in je kersverse gezinnetje en het is tijd om een naam te verzinnen voor het kleine mannetje. Dan kun je natuurlijk iets gangbaars kiezen als Shaun, maar je kunt ook iets geks verzinnen als McFly of Fuckface. Dat zoiets kan in een game is niet bijzonder. Typisch Fallout is dat alle drie de bovenstaande opties zijn ingesproken, samen met 10.000 andere mogelijkheden.
Tijdens de E3 van dit jaar, waar uitgever Bethesda voor het eerst details over Fallout 4 bekendmaakte, liet de uitgever enkel baby Shaun zien. Tijdens QuakeCon, de jaarlijkse fanbeurs in Dallas, liet de uitgever meer van de game zien, in een presentatie achter streng gesloten deuren. Dankzij die gesloten deuren kon Todd Howard, de creative director van de game, wat verder gaan en McFly en Fuckface tevoorschijn toveren.
Het tekent de haast eindeloze vrijheid en mogelijkheden die je in Fallout hebt, en de studio heeft daar in deel 4 allerminst op bezuinigd; je hebt in de nieuwe versie meer opties dan ooit. Juist de namen van je baby geven daarbij het oog voor detail aan van de makers. De baby figureert heel even in het intro van de game. In dat intro wordt kort de setting van de game geschetst, maar hij is eigenlijk vooral bedoeld om je geslacht en uiterlijk te bepalen.
/i/2000622117.png?f=imagenormal)
Mooie ochtend
Het intro speelt zich af op een mooie zaterdagochtend, zo'n 200 jaar voor de gebeurtenissen in de rest van de game. Je bevindt je voor het eerst in de serie in het tijdperk voor de nucleaire oorlog waar de serie zijn naam aan dankt. Je start de game in de badkamer van je vrijstaande woning, samen met je vrouw. Je kunt op dat moment kiezen of je als man of als vrouw door het virtuele leven wilt, en via een simpel systeem, waar geen schuifregelaar aan te pas komt, kun je je uiterlijk geheel naar eigen wens vormgeven.
Als je tevreden bent, loop je de badkamer uit, op weg naar je baby. Onderweg kom je Codsworth tegen, je huisrobot. De zwevende bot is je persoonlijke Mister Handy, het mechanische hulpje dat je kent uit de voorgaande delen van de serie. Enkel in dat korte intro zal Codsworth een keer de naam van je baby noemen. Je zult hem die naam waarschijnlijk maar één keer horen uitspreken. Toch heeft Bethesda de moeite genomen om de acteur die de teksten van Codsworth voor zijn rekening neemt, 10.000 verschillende namen in te laten spreken. Het gaat daarbij om de meest voorkomende kindernamen, maar dus ook om een hele serie namen die spelers vaak aan hun characters geven. Het is Fallout ten voeten uit.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Gameplay van Fallout 4.
Special
Daarna staat een heerlijk gladde verkoper voor je deur, die je wil overtuigen van de voordelen van een atoomschuilkelder. De nucleaire oorlog is nog niet begonnen, maar de dreiging is flink en het kan elk moment misgaan. De korte scène is meer dan een verkooppraatje; de medewerker van Vault-Tec wil wat gegevens van je weten en eigenlijk verdeel je daarbij de eerste punten over de SPECIAL-categorieën. Dat systeem heeft Bethesda dus intact gehouden; net als in de voorgaande games kun je punten toewijzen aan Strength, Perception, Endurance, Charisma, Intelligence, Agility en Luck. De categorieën bieden ook nog steeds de meerwaarde die je gewend bent. Strength bepaalt nog steeds je fysieke kracht, Perception heeft invloed op hoe nauwkeurig je kunt schieten, Endurance heeft invloed op je gezondheid, Charisma bepaalt hoeveel invloed je kunt uitoefenen op anderen, Intelligence bepaalt hoeveel ervaringspunten je verdient, Agility hoeveel Action Points je kunt besteden tijdens het vechten en Luck heeft invloed op de Critical Hits die je kunt maken.
Mooie poster
Tot zover niets nieuws. Toch heeft Bethesda wel iets nieuws bedacht. Uiteraard kun je op basis van de verdiende ervaringspunten in level stijgen. Zodra je een level gestegen bent, kun je opnieuw punten toewijzen aan je SPECIAL-vaardigheden. Daarvoor krijg je nu een prachtig vormgegeven poster in beeld, waarop in de bovenste rij de zeven categorieën worden vermeld. Onder elk van de zeven vind je tien perks die je vrij kunt spelen. Het mooie is dat je daarin de vrije keuze hebt, je hoeft de perks niet van boven naar onder vrij te spelen. Als je direct de onderste perk uit de lijst wilt kiezen, dan kan dat.
/i/2000622123.png?f=imagenormal)
Er is een stevig aantal perks vrij te spelen. Zeven categorieën met ieder tien perks bieden samen al zeventig perks. Maar daar houdt het niet bij op; veel perks hebben een stuk of vier varianten die je vrij speelt als je de basisvorm eenmaal hebt. Dat maakt dat er uiteindelijk rond de tweehonderd perks zijn te verdienen. Details over die perks houdt Bethesda nog even voor zich, al is wel duidelijk dat het nieuwe systeem de skills uit de voorgaande games vervangt. In plaats van dat je punten kunt toewijzen aan bepaalde skills zijn er nu perks die je op kunt waarderen. Dat gaat in grotere stappen dan bij de skills van vroeger. De eerste stap maakt de perk meteen al 25 procent effectiever, de tweede 50 procent, en zo verder.
Zover is het echter nog niet als de verkoper van Vault-Tec voor je deur staat. Als hij de gegevens heeft opgenomen en de deur achter zich heeft dichtgetrokken, gaat het eigenlijk direct mis. Op tv wordt alarm geslagen en iedereen wordt opgeroepen om naar de schuilkelders te gaan. Gelukkig heb je voor je gezin een plaatsje gekocht in de nabij gelegen Vault 111. Kind en beide ouders zijn daar welkom, maar huisdieren en huisrobots niet. Codsworth moet dus achterblijven.
Na die introductie begint de game echt. Om mysterieuze redenen opent Vault 111 zich na tweehonderd jaar en loop je, onaangedaan door de atoombommen en door het lange ondergrondse verblijf, naar buiten. Je bent gekleed in het strakke blauwe Vault-pak en vrij om te gaan en staan waar je wilt. Je kunt dus het enorme Wasteland verkennen; de grote, vrij toegankelijke en vrijwel onbegrensde spelwereld die je nog kent uit de voorgaande delen van de serie.
Boston
Waar de game zich afspeelt maakte Todd Howard al tijdens de E3 bekend; na het uitstapje naar New Vegas zijn we weer terug aan de oostkust van de VS. Niet in de Capital Wasteland van Fallout 3, maar in en rond het noordelijker gelegen Boston. Wie de havenstad associeert met druilerig weer zal verbaasd zijn; net als in de voorgaande delen van de serie is het in Fallout 4 vooral zonnig. Sterker nog; de omgeving heeft meer van het droge klimaat van het zuiden van de VS dan van de groene heuvels van het noordoosten. Fallout 4 speelt zich opnieuw af in een vrij kale wereld, waarin je lekker ver kunt kijken.
Al vroeg in de game kom je in de Wasteland twee oude bekenden tegen. Vlakbij Vault 111 blijkt Codsworth nog rond te struinen. De trouwe robot herkent je direct en doet of er niets is veranderd. Hij maakt je duidelijk dat je niet zomaar even geslapen hebt, maar tweehonderd jaar ondergronds bent gebleven. De Mister Handy zal de rest van de game vooral doen waar hij goed in is; een oneindige hoeveelheid beleefde en erg grappige teksten op je afvuren, vaak bedoeld als advies in zware tijden. Nieuw is overigens dat je voortaan terug kunt praten, want je hebt zelf ook een stem. Al naar gelang je voorkeur is dat een mannelijke of vrouwelijke variant.
/i/2000622121.png?f=imagenormal)
Dogmeat
Verder kom je al snel Dogmeat tegen, de trouwe Duitse herder die je ook nog kent uit de voorgaande games. De hond zal, als je dat wilt, altijd aan je zijde blijven. Je kunt hem opdrachten geven door simpelweg met de cursor iets aan te wijzen in de omgeving. Zo kan hij voorwerpen voor je oppakken, maar ook helpen tijdens gevechten. Aardig detail is dat Dogmeat daadwerkelijk bestaat. In het echte leven heet hij River en is het de hond van de lead level designer van de studio. Het beest is vaak op de burelen van Bethesda Game Studios te vinden. River heeft heel wat uren in de motion capture studio van Bethesda doorgebracht, en ook de geluiden die Dogmeat maakt zijn van hem afkomstig.
Wat je ook al snel zult vinden, is een tweedehands Pip-Boy, de uit de kluiten gewassen polscomputer die je allerhande informatie geeft. Je kunt er je SPECIAL-waardes in opzoeken, maar belangrijker is dat je er een kaart van de omgeving vindt en je inventaris kunt inzien. Vooral dat laatste is handig. In Pip-Boy kies je het wapen dat je wilt hanteren en geef je aan welke uitrusting je wilt dragen. Daarnaast zorgt het apparaat voor het nodige vermaak; je kunt er muziek mee afspelen en er zelfs spelletjes op spelen.
Power Armor
Die uitrusting valt dit keer uiteen in twee verschillende onderdelen. Er zijn onderdelen die je kunt gebruiken voor armen, torso en hoofd. Daar kun je er flink wat van in je inventaris meedragen en je kunt ze bovendien naar believen aanpassen. Als je een werkbank weet te vinden, kun je er aan sleutelen. Daarnaast heb je dit keer een Power Armor, en die staat geheel los van de rest van je uitrusting. Het is niet echt een kledingstuk, het is eerder een mech suit waar je in kunt kruipen; in feite gaat het om een metalen behuizing in de vorm van je lichaam. Ook aan je Power Armor kun je eindeloos sleutelen.
Uiteraard kan dat ook aan de vele wapens die je bij je kunt dragen. Die kun je naar believen geheel naar eigen smaak opwaarderen, mits je een werkbank in de buurt hebt. Er zijn zo'n vijftig verschillende wapens in de game, maar dat is slechts het begin. Bij al die verschillende wapens tref je in eerste instantie slechts de basisvorm aan, dat is dus de meest simpele uitvoering. Daar kun je vervolgens haast eindeloos aan sleutelen. Je kunt de greep, de loop, het magazijn en allerlei andere onderdelen opwaarderen of op het wapen monteren, tot het haast in niets meer lijkt op waar je mee begon. Zo kun je een simpel pistool uitbouwen tot iets dat veel meer op een zwaar geweer lijkt, met een flinke greep, een lange loop en een vizier.
Glas en schroeven
Er is een uitgebreid systeem waarin je onderdelen kunt verzamelen om je uitrusting te perfectioneren. Je kunt onderweg van alles verzamelen. De meest waardeloze lege fles kun je oppakken omdat hij later nog van pas kan komen. Als je vervolgens iets wilt bouwen, een zoeker voor een geweer bijvoorbeeld, krijg je een overzicht met de typen materiaal die je nodig hebt; bijvoorbeeld wat glas, wat metaal en wat schroeven. Vervolgens zie je een lijst met voorwerpen die je in de spelwereld tegen kunt komen en waar je de benodigde onderdelen uit kunt halen. De voorwerpen die je in bezit hebt lichten daarbij op, zodat je snel kunt zien dat de fles die je net hebt opgepakt het glas kan leveren voor de zoeker van je geweer.
/i/2000622120.png?f=imagenormal)
Bouw een huis
Bethesda gaat in Fallout 4 echter nog veel verder. Je kunt niet alleen wapens en uitrusting maken; je kunt dit keer ook huizen en zelfs complete nederzettingen bouwen. Maar voor je kunt bouwen, dien je eerst te slopen. Als je in een huis loopt, kun je aanwijzen welk deel je wilt slopen zodat je bouwstenen verzamelt waarmee je vervolgens een eigen huis bouwt. De basisbouwstenen zijn vrij grof; je sloopt al snel een hele kamer tegelijk uit een huis en bouwt op die manier ook al snel een aardige woning bij elkaar. Vervolgens kun je het huis aankleden met onnoemelijk veel details. Er zijn talloze stoelen, tafels en banken beschikbaar, en nog veel meer kleiner grut zoals kastjes, vloerkleedjes, schilderijen en beeldjes - een Vault Boy bobblehead uiteraard - als je de moeite hebt genomen om ze in andere huizen te verzamelen.
En ook daar houdt het niet bij op. Zo'n eerste huis is immers vast niet genoeg. Als je de smaak te pakken hebt, kun je er verschillende neerzetten en zo je eigen nederzetting vormgeven. Dat kan niet overal. Als je wilt gaan bouwen, zie je al snel welke ondergrond wel en welke niet geschikt is voor je huis of nederzetting. Als je eenmaal een nederzetting hebt opgebouwd, is het tijd om na te denken over de rol die die nederzetting in de spelwereld moet gaan spelen. Je weet dat de Wasteland kaal en leeg lijkt, maar dat er voldoende medebewoners zijn. Sommige vriendelijk, maar lang niet allemaal.
/i/2000622124.png?f=imagenormal)
Open of gesloten
Je kunt zelf bepalen of je nederzetting een open of gesloten karakter krijgt. Wil je bescherming tegen de rondtrekkende bendes met raiders? Dan kun je een keur aan verdedigingswerken oprichten. Niet alleen fysieke barrières, maar ook ook turrets, vlammenwerpers, trip mines en meer van dergelijk wapentuig. Om die reden kun je ook een complete stroomhuishouding op poten zetten. Vanaf een generator kun je stroomdraden aanleggen naar apparaten die stroom nodig hebben. Leuk voor een flitsende lichtreclame die een eigen smoel geeft aan je nederzetting, maar ook handig om de turret aan te sturen die de ingang van je compound bewaakt. Er is een simpel bedieningsmechanisme waarmee je zelf kunt bepalen hoe de stroom over de verschillende onderdelen moet worden verdeeld.
Is het belangrijk om een nederzetting op te bouwen? Nee, totaal niet. Het is volledig optioneel. Als je liever als eenzame zwerver door de Wasteland trekt, zonder zorgen om een nederzetting, dan is dat geen probleem. Je nederzetting speelt ook geen rol in het verhaal. Je mist dus weinig als je geen nederzetting bouwt. Toch kan het wel voordelig zijn om er tijd in te steken. Je kunt in je nederzetting voedsel verbouwen en een waterpomp neerzetten en dat kan handig zijn. Met een beetje mazzel strijkt er zelfs een handelaar of - nog beter - een dokter neer. Dan kun je in je nederzetting spullen uit je inventaris verkopen of nieuw materiaal aanschaffen en je wonden laten behandelen. Bovendien kun je er een werkbank neerzetten en in alle rust aan je uitrusting sleutelen.
VATS
Fallout is het spel van de afkortingen. Naast SPECIAL staat er nog een andere afkorting centraal in de game; VATS, het Vault-Tec Assisted Targeting System. Waar aan SPECIAL niet zo heel veel veranderd is, heeft Bethesda aan VATS wel wat vernieuwing doorgevoerd. Belangrijkste verschil: als je VATS inschakelt tijdens het vechten, staat de tijd niet langer stil. Hij vertraagt alleen flink. Je hebt dus niet meer eindeloos de tijd om een slachtoffer uit te kiezen en aan te leggen. Zeker als tegenstanders dichtbij zijn, zul je nog steeds redelijk snel een doelwit uit moeten kiezen en de actie in gang zetten. Het belangrijkste voordeel van het gebruik van VATS is nog steeds dat je kunt zien waar je tegenstander het meest kwetsbaar is. Als je VATS inschakelt, zie je in percentages uitgedrukt hoeveel schade je aanricht als je een bepaald lichaamsdeel raakt. Je kunt als VATS is ingeschakeld ook nog steeds van wapen wisselen.
Dat de tijd nu slechts wordt vertraagd brengt met zich mee dat de percentages die je ziet slechts een indicatie zijn. Als je slachtoffer in slow motion achter een pilaar duikt voor je de actie in gang zet, neemt de kans dat je raakt opeens drastisch af. Zeker tijdens heftige shootouts met verschillende tegenstanders maakt het nieuwe systeem de strijd een stuk spannender. Het maakt de game ook minder statisch.
/i/2000622118.png?f=imagenormal)
Van die gevechten kregen we er in Dallas genoeg voorgeschoteld. Daarin zagen we dus een enorme variëteit aan wapens voorbijkomen, maar ook heel veel verschillende tegenstanders. Daaronder veel bekende verschijningen. Naast diverse soorten Raiders zijn er uiteraard weer Ghouls in de game, de slachtoffers van de nucleaire fallout die is achtergebleven na de atoomoorlog van tweehonderd jaar geleden. We zagen gewonde Ghouls, Feral Ghouls, de uit de kluiten gewassen Scavver en de enorme Behemoth.
Fat Man
Die laatste is met eenvoudig wapentuig haast niet neer te halen. Gelukkig is ook de Fat Man weer terug en met wat mazzel heb je voldoende mini nukes op zak om daarmee het enorme monster neer te halen. Zo heftig als een gevecht met een Behemoth is het niet altijd. Er komen net zo goed onschuldige Molerats voorbij, en ander klein grut.
De gevechten kunnen overal plaatsvinden. In het uitgestrekte Wasteland kun je van alles tegenkomen, maar de meeste strijd zal toch plaatsvinden in nederzettingen en stedelijke delen. Vooral in de stad kan het spannend worden. Er valt echter ook het meeste te halen. Daar wil je nog wel eens een kluis of kassa vinden die je met Bobby Pins open kunt krijgen. Het is ook waar de game het meest herkenbaar is. Tenminste; als je Boston een beetje kent. Er zijn de nodige landmarks te vinden in de game. Zo zagen we een behoorlijk uitgewoonde versie van Fenway Park voorbijkomen, het enorme stadion van de Boston Red Sox.
Het maakt van Fallout 4 een indrukwekkende game, waarin je niet alleen erg veel vrijheid krijgt, maar vooral ook erg veel mogelijkheden om te spelen zoals je dat zelf het liefste doet. Toch is er ook iets waar we minder van onder de indruk zijn. De game ziet er namelijk niet zo goed uit als we vooraf hadden gehoopt. Bethesda maakt gebruik van een verbeterde versie van de eigen Creation Engine, die vooral van nieuwe belichtingstechnieken is voorzien. Helaas ziet de game er op die nieuwe engine niet zo gedetailleerd uit als we hoopten. De engine is goed in vergezichten, in het grote plaatje. Van dichtbij ziet het geheel er minder goed uit. Vooral bij de menselijke personages valt dat op. De kleding is minder gedetailleerd dan we van andere games gewend zijn, en dat geldt ook voor de gezichten en de uitdrukkingen daarop. En dat terwijl de studio, als we Todd Howard moeten geloven, juist daar veel aandacht aan heeft besteed. Er is zelfs motion capture gebruikt voor de vormgeving van de gezichtsuitdrukkingen van de belangrijkste personages.
Conclusie
De game mag er dan misschien niet zo gedetailleerd uitzien als we hadden gehoopt, maar dat neemt niet weg dat we onder de indruk zijn van wat Bethesda in elkaar heeft gezet. Over het verhaal laat de studio - terecht - nog weinig los, maar van de gameplay zijn we zeer onder de indruk. Wellicht zijn oudgedienden van slag doordat de skills op een andere manier in de game zijn opgenomen - en wellicht nog meer doordat VATS nu niet langer de tijd stillegt. Wij zijn echter van mening dat beide veranderingen welkome aanpassingen zijn. Het nieuwe VATS maakt de game alleen maar spannender en de nieuwe manier om skills op te waarderen maakt het geheel overzichtelijker, zonder dat er al te veel diepgang verloren gaat.
Daarnaast zijn we erg gecharmeerd van de uitgebreide mogelijkheden bij het bouwen van wapens, uitrusting en vooral huizen en nederzettingen. Het is een uitgebreid systeem waar je uren aan kunt spenderen. Het is optioneel, maar op zo'n manier in de game verwerkt dat het erg prettig is om er tijd aan te besteden. Daar kun je bovendien al snel mee beginnen. De game komt op 10 november uit voor Windows, Xbox One en PlayStation 4.