Waar is Sid?
Er zijn niet zoveel mensen van wie de naam aan een game wordt verbonden. Gears of War heet niet Cliff Bleszinski's Gears of War en Fable staat niet bekend als Peter Molyneux' Fable, hoewel de ego's van de beide heren er toch groot genoeg voor zijn. De uitzondering op de regel is opmerkelijk genoeg de bescheiden Sid Meier, naar wie een hele reeks games is vernoemd. Sinds Meier in 1996 Firaxis Games oprichtte, zijn alle games van de studio onder zijn naam uitgebracht, met als recentste voorbeeld het in 2010 verschenen Sid Meier's Civilization V.
Daar gaat verandering in komen: het later dit jaar te verschijnen Xcom: Enemy Unknown is de eerste Firaxis-game zonder Meiers naam in de titel. Dat zou ook onterecht zijn: de game is gebaseerd op het in 1994 verschenen X-Com: Enemy Unknown, waar Meier nauwelijks iets mee van doen had. Meier was in die tijd werkzaam voor MicroProse, de uitgever van dat spel, maar sleutelde destijds aan Sid Meier's Colonization.
/i/1340109391.jpeg?f=imagenormal)
Squad op pad
Waar Firaxis de laatste jaren juist geëxperimenteerd heeft met de eigen Civilization-games, blijft het met Xcom: Enemy Unknown opvallend dicht bij het origineel. In Xcom: EU bestuur je dus opnieuw een squad militairen die het slagveld betreedt om aliens te lijf te gaan. De actie is turn-based en je bekijkt de wereld met een isometrisch perspectief. Verder wordt het slagveld, afgezien van je directe omgeving, bedekt door een laag mist. Het speelveld is verdeeld in vierkante tegels, al zie je daar pas wat van als je een soldaat opdracht geeft om zich te verplaatsen.
Je bestuurt echter niet alleen de squad op het slagveld, je staat aan het hoofd van Xcom, een organisatie die belast is met het verhinderen van de wereldwijde invasie van aliens. Om deze operatie te leiden heb je een hoofdkwartier, maar dat is een dure grap: naast de militairen die je eropuit kan sturen, lopen er ook nogal wat wetenschappers rond. Zij helpen je met het ontwikkelen van nieuwe militaire middelen, en die zul je hard nodig hebben om de aliens te verslaan. Om het hoofdkwartier te bekostigen, ben je afhankelijk van de internationale gemeenschap. Die is jouw opdrachtgever en die wil ook best een financiële bijdrage leveren, maar er wordt wel resultaat verwacht. Dat was zo in de oude game en dat is zo in de nieuwe versie.
/i/1340109390.jpeg?f=imagenormal)
Specialisten op oorlogspad
Als je aan de nieuwe Xcom begint, begin je vrijwel direct met een missie, zodat je kan leren hoe je een eenheid kan besturen. In de eerste missies heb je de beschikking over een kwartet soldaten. Dat aantal kan later tot zes stijgen, maar dat is ook het maximum. Je soldaten zijn gelukkig specialisten, zoals snipers en heavy arms specialists. Elke unit kan tijdens een beurt twee acties uitvoeren. In eerste instantie zul je vooral positie moeten kiezen. Als je een soldaat wilt verplaatsen, zie je het omliggende gebied blauw kleuren; dat is het bereik van die soldaat. Je kunt ook besluiten om beide acties tegelijk te benutten en geheel te besteden aan verplaatsing. Naast het blauwe gebied zie je dan ook een grotere gele zone, die aangeeft hoe ver je soldaat kan komen als beide beurten worden gecombineerd. De game geeft voor elke tegel aan of je er dekking hebt of niet. Je ziet een blauw schild als je dekking hebt; dat is half open als je slechts gedeeltelijk buiten schot valt en geheel gevuld als je volledige dekking hebt. Je ziet dit schild eventueel voor elke zijde van elke tegel, dus je ziet in één oogopslag vanuit welke hoek je kwetsbaar bent. Dat blijkt bijzonder nuttige informatie te zijn. Als de schildjes rood kleuren, is je soldaat binnen het schootsveld van een alien.
Waakzaam of kwetsbaar?
Uiteraard kan een soldaat meer dan alleen lopen. Als je tot actie wilt overgaan, kun je een menu openen met de verschillende opties. Dat zijn er per soldaat drie tot vijf en de opties zijn per klasse verschillend. Er zijn twee standaardacties: elke soldaat kan extra diep wegduiken en zo zijn dekking verdubbelen, maar hij kan ook extra alert worden gemaakt. In het laatste geval wordt elke alien onder vuur genomen die zich in zijn schootsveld beweegt. Let wel: de soldaat schiet dan tijdens de beurt van de aliens, naast de schoten die je eventueel in je eigen beurt al gelost hebt. Er is uiteraard een risico: de soldaat is kwetsbaarder als hij in deze staat van verhoogde paraatheid verkeert.
/i/1340109389.jpeg?f=imagenormal)
Percentages in beeld
Bijna elke klasse kan met handgranaten gooien en dat is erg nuttig, maar helaas zijn de aliens slim genoeg om dekking te zoeken. Je hebt dus lang niet altijd direct zicht op een alien en omdat je je handgranaten met een boogje gooit, kun je de aliens nog wel eens missen. Verder kun je uiteraard ook schieten, waarbij de heavy de beschikking heeft over zwaar geschut zoals bazooka's. Als je in het menu aangeeft dat je wilt schieten, zoom je in op de dichtstbijzijnde alien en krijg je te zien hoe groot de kans is dat je de alien raakt.
/i/1340109388.jpeg?f=imagenormal)
Omtrekkende bewegingen
Al spelend blijkt dat de aliens heel scherp reageren op je bewegingen op het slagveld. Dat blijkt bijvoorbeeld als je dezelfde missie twee keer achter elkaar speelt. Als je keurig gegroepeerd en recht door het midden naar voren trekt, zullen de aliens zich verdelen en zullen ze proberen om je links en rechts in de flank aan te vallen. Kies je ervoor om via de linkerkant op te rukken, dan zullen de aliens aan je rechterkant oprukken en proberen je in de rug aan te vallen. Een grondmissie is dus vooral een schaakspelletje tegen de kunstmatige intelligentie van de aliens, en het is zaak om je strategie zorgvuldig uit te stippelen. Of je gegroepeerd aanvalt of juist voor een goede veldbezetting kiest, hangt uiteraard af van het slagveld. De levels die we gezien hebben zijn over het algemeen vrij open, met verspreid liggende schuilmogelijkheden. Het is zaak daar zo goed mogelijk gebruik van te maken.
Het is van belang om een beetje vooruit te denken. Zo kun je niet straffeloos blijven schieten; het herladen is namelijk een aparte actie en kost je een halve beurt. Wie niet oplet, kan dan ook makkelijk een soldaat verliezen. Dat is nog niet zo erg als je de missie weet te overleven, want zodra je op het hoofdkwartier van Xcom aankomt, wordt je team weer aangevuld. De internationale gemeenschap voorziet je niet alleen van de nodige financiële middelen, maar ook van mankracht - al worden de verse soldaten zonder enige ervaring in het Xcom-werk afgeleverd.
Soldaten verliezen
Je soldaten kunnen ervaring opdoen door missies uit te voeren. Elke soldaat heeft een kleine talent tree, waarbij je per rang uit twee eigenschappen kunt kiezen. Elke tree bestaat uit een stuk of acht lagen en een volledig opgewaardeerde eenheid is beduidend krachtiger dan een onervaren rookie. Het loont dus de moeite om je ondergeschikten heelhuids naar de basis te laten terugkeren, want als een soldaat tijdens een missie sterft, ben je hem definitief kwijt. Een succesvolle speler heeft een regiment ervaren soldaten, waaruit hij per missie kan kiezen. Het is echter ook geen ramp om een rookie mee op pad te nemen, zolang je die de risicovolle klussen laat doen en je met je ervaren units op safe speelt. Een beetje kanonnenvoer in je team kan geen kwaad.
Terug naar de basis
Tussen de bedrijven door ben je dus in de Xcom-basis. Hier kies je de upgrades voor je soldaten, maar daar blijft het niet bij. Zo neem je vanzelf monsters mee van de aliens die je op het slagveld neerschiet, en daar is het lab van de basis heel blij mee. Die doen namelijk onderzoek aan het buitenaardse materiaal en proberen op basis daarvan nieuwe wapens te ontwikkelen, die je dan weer in de strijd kunt inzetten. Het lab heeft steeds diverse onderzoeksopties en het is aan jou om te kiezen wat ze eerst onderzoeken.
Zo zijn er meer keuzes te maken. Aan het begin van het spel kun je een satelliet lanceren om buitenaardse activiteit op te sporen. Je kunt zelf kiezen boven welk continent de satelliet gestationeerd moet worden, maar alleen met een satelliet kun je aliens opsporen. De eerste missies spelen daarom steeds op hetzelfde continent - de bewoners van dat continent zijn daar natuurlijk blij mee, maar de bevolking van de andere continenten niet, zeker niet zodra de aliens zich daar roeren.
/i/1340109386.jpeg?f=imagenormal)
Politicus
Naast het militaire deel van de game is er dus ook een min of meer politieke component. Je verdient geld met het succesvol afronden van missies en moet die middelen zo nuttig mogelijk besteden. Op de lange termijn is het zinnig om te sparen voor een tweede satelliet, zodat je een extra continent kan bewaken. Er zijn echter meer dan genoeg kortetermijndoelen, zoals extra wapens of medkits voor op het slagveld. Het is zaak om de aliens uit te roeien, maar ook om de internationale gemeenschap tevreden te houden, want die betalen je voor je missies en leveren nieuwe soldaten. Als er te veel landen ontevreden over je verrichtingen zijn, zal de aanvoer van geld en manschappen teruglopen.
Voorlopige conclusie
We hebben nog niet heel veel met Xcom: Enemy Unknown kunnen spelen, maar de eerste missies uit het spel smaken naar meer. De gevechten met de aliens zijn leuk door het tactische aspect. Turn-based games lijken misschien achterhaald, maar wat tijd om na te denken kan erg prettig zijn, vooral omdat de aliens zo direct op je verplaatsingen reageren. Daarnaast zijn er de politieke beslommeringen op de basis, waar je je bezig moet houden met het tevredenstellen van de landen die met aliens te kampen hebben. Het is daarbij zaak om zowel de korte als de lange termijn in de gaten te houden. De termijn die nog op Xcom: Enemy Unknown moet worden gewacht, eindigt in oktober.
Titel |
Xcom: Enemy Unknown |
 |
Platform |
PC, Xbox 360, PlayStation 3 |
Ontwikkelaar |
Firaxis Games |
Uitgever |
2K Games |
Releasedatum |
oktober 2012 |