Shogun: Total War 2

Good old Shogun

Als een nieuwe game in een langlopende franchise verschijnt, dwalen de gedachten vaak af naar de titels waar het ooit mee begon. In het geval van Total War is dat Shogun: Total War. Wij pikten de game ooit op in de Openbare Bibliotheek, die destijds net was begonnen met het uitlenen van pc-games en daarmee onbedoeld een enorme impuls aan game-piraterij gaf. Shogun wist te boeien en hield duizenden spelers gedurende lange tijd aan hun pc gekluisterd. Niet verwonderlijk dus, dat de Total War-community enthousiast reageerde toen ontwikkelstudio The Creative Assembly aankondigde terug te keren naar de basis, met Shogun: Total War 2.

Getest op: pc (exclusieve titel)

Shogun Total War 2

De Total War-serie heeft sinds de eerste Shogun-game een metamorfose ondergaan, wat niet zo gek is als je nagaat dat er sinds het verschijnen van dat spel dertien jaar is verstreken. Wat ooit begon als een spel waarin legers met korrelige 2d-poppetjes elkaar te lijf gingen, is inmiddels doorontwikkeld tot een product dat zowel grafisch als in gameplay met elke uitgave sterk voor de dag komt. Het is dan ook al bij voorbaat een plus om 'good old' Shogun in een modern jasje te zien.

Nieuwe game

Toch is Shogun: Total War 2 geen remake. De ontwikkelaars laten geen kans onbenut om te benadrukken dat het een geheel nieuwe game is, weliswaar met een aantal elementen die de veteranen onder ons nog kennen uit de eerste Shogun-game, maar vooral met veel vernieuwingen. Een deel van die vernieuwingen komt uit andere Total War-games en een ander deel ervan is volledig nieuw voor Shogun 2. Tel ze bij elkaar op en je hebt een ijzersterke strategiegame, dat zal vrijwel niemand verbazen.

Remake met vernieuwingen

Shogun: Total War 2 betekent de terugkeer van veel prachtige termen, bekende units en natuurlijk het feodale Japan in al zijn glorie. Eens temeer voer je je clan aan als Daimyo, en eens temeer is het doel om de nieuwe Shogun te worden van Japan. Ook veel van de clans uit de eerste Shogun-game keren terug, zoals de bij ons erg geliefde Takeda's met hun superieure paarden. Overigens beviel de Takeda-clan dit keer niet zo goed; we werden aardig in de pan gehakt.

Shogun Total War 2

Een stuk beter ging het in onze campagne met de Date-clan. Deze clan start in het Noorden van Japan, niet ver van de regio waar enkele eeuwen later in de echte wereld een vernietigende aardbeving en een nog vernietigendere tsunami zouden plaatsen. De Date-clan heeft een voordeel op het gebied van No-Daichi Samurai, en bovendien heeft hij weinig last van naburige clans. Dat maakt dat de openingsfase overzichtelijk en rustig verloopt, wat geen overbodige luxe is in Shogun 2; vroeg in het spel is het lastig om je voedselvoorraad op peil te houden, zeker als je steden zich sneller ontwikkelen dan de boerderijen. De schatkist op niveau houden is daarentegen gemakkelijker dan in vorige Total War-games.

In het diepe

Het management-gedeelte van de campagnemap laat verder niet al teveel bijzonders zien, en dat klinkt negatiever dan dat we het bedoelen. Ervaren Total War-spelers kunnen zich rustig in het diepe laten gooien. Spelers die het originele Shogun niet hebben gespeeld, zullen wellicht even moeten wennen aan hoe de units werken, wat het verschil is tussen een Ninja en een Geisha, en waarom het misschien nadelig voor je clan is als je besluit te handelen met de Europeanen.

Shogun Total War 2

Dat Shogun 2 geen remake is, blijkt op de campagnemap nog niet meteen. Natuurlijk ziet de kaart er prachtig uit, maar ook in de vormgeving van de spelmap is een knipoog naar het oude spel verwerkt. Gebieden die je nog niet hebt ontdekt met je clan zien er namelijk ongedetailleerd uit, als een papieren kaart: precies zoals de hele spelmap eruit zag in Shogun: Total War. Wel nieuw is de mogelijkheid om de kaart volledig te draaien. Je kunt de campagnemap nu dus vanaf verschillende kanten bekijken.

Skill tree

Een meer game-inhoudelijke wijziging is de veranderde manier waarop prominente figuren in het spel hun bonussen verdienen. Kende Total War vroeger dergelijke bonussen altijd automatisch toe, nu kun je via een skill tree zelf kiezen op welk onderdeel jouw mensen uitblinken. Je kunt een Ninja dus ontwikkelen met de nadruk op assassination of juist met de nadruk op sabotage, en ook je generaals kunnen diverse eigenschappen krijgen die hen op verschillende manieren bonussen opleveren. Een slimme toevoeging die de speler meer controle geeft in de ontwikkeling van zijn leger.

Diplomatie

Een onderdeel dat door de jaren vaak op de schop is genomen en dat niet altijd even geloofwaardig blijkt te werken, is diplomatie. Zo kon je in het verleden je vijanden keer op keer dwingen je vredesvoorstel tegen betaling te accepteren, wat duizenden goudstukken opleverde. We zijn dan ook blij te kunnen constateren dat dit onderdeel in Shogun 2 een stuk beter voor de dag komt. De leiders van andere clans zijn in ieder geval niet vergeetachtig, want zodra jij - zoals wij met onze Date-clan - besluit plotseling een alliantie te verbreken om direct aan te vallen, levert je dat door heel Japan een berg minpunten op. Deze punten kun je in het diplomatie-scherm zien, zodat je per factie weet waarom een factie je vriendelijk of vijandig benadert.

Shogun Total War 2

Het belang van je relatie met andere facties mag in Shogun 2 niet worden onderschat. We schreven al dat het op peil houden van de schatkist gemakkelijker is geworden; dat komt vooral doordat handel in Shogun 2 heel veel oplevert. Als je het hebt verpest bij alle facties, zullen niet veel leiders meer met je willen handelen, en dat snijdt in je geldvoorraad en dus in je ontwikkeling. Het is echter wel fijn dat een fout niet meteen je hele spel verpest. Na ons verraad, vroeg in het spel, wisten we uiteindelijk Takeda en Iwagama weer voor ons te winnen, waardoor we uiteindelijk toch een sterke alliantie hadden. Zaken als het uitwisselen van bruiden of kinderen die een Daimyo kunnen opvolgen, spelen daarbij een belangrijke rol, maar het hebben van dezelfde vijanden werkt natuurlijk ook.

Indrukwekkend

Wat diplomatie betreft, wist Shogun 2 indruk op ons te maken toen we besloten om, eigenlijk zonder inmenging van het spel, in de gaten te houden wat voor oorlogen Takeda aan het uitvechten was. Op eigen houtje vielen we hetzelfde volk aan als zij, ondertussen afrekenend met een groot leger dat gevaarlijk dicht bij de Daimyo van de Takeda's kwam. In de beurt daarop opende Takeda zelf de onderhandeling met ons, met het voorstel een handelsverdrag te sluiten. Daarna stond de deur naar een alliantie open, en die werd niet veel later dan ook gerealiseerd om niet meer te worden verbroken. Een prima staaltje kunstmatige intelligentie.

Haperende AI

De vraag is natuurlijk of die kunstmatige intelligentie ook aanwezig is in dat andere belangrijke gedeelte van elke Total War-game: de gevechten. Waar de tendens was dat de Total War-serie steeds naar een later moment in de historie ging, wordt met de keuze voor het feodale Japan natuurlijk een stapje teruggezet. Niet langer vormen rijen infanteristen met geweren het hart van het gevecht, maar de speren en zwaarden van je samurai en andere soldaten. Dat brengt ook andere verhoudingen met zich mee, voor wat betreft het 'papier-steen-schaar'-achtige systeem dat Total War altijd gekenmerkt heeft.

Voor...

Op dat gebied kent Shogun 2 weinig verrassingen. Het behoeft geen uitleg dat mannen met speren sterk zijn tegen paarden, maar er wat minder goed vanaf komen tegen samurai met zwaarden. Hoewel de AI er over het algemeen goede tactieken op nahoudt, kwamen we tijdens gevechten toch de nodige foutjes tegen. Zo renden computergestuurde vijanden meerdere keren kansloos achter een van onze cavalerie-units aan, die zij nooit te pakken zouden krijgen. Op deze manier wisten we vaak infanterie weg te houden bij het centrum van het gevecht, waar we vervolgens de strijd konden beslissen om later de uitgeputte infanterie nog even op te ruimen.

Falende AI

Andere aparte momenten deden zich voor bij gevechten rond een fort, dat in Shogun 2 anders in elkaar zit dan anders. Een belangrijke vernieuwing is dat je geen siege units nodig hebt om een stad aan te vallen. Je infanterie kan de muren beklimmen of gates aanvallen. Des te vreemder is het dan ook dat een groep van vier units voor onze muren bleef staan, zonder een poging te ondernemen om binnen te dringen. Het ergste is nog wel dat zij op dat moment beschoten werden door onze torens en zodoende dus langzaam maar zeker uitgemoord werden. Een keihard falen van de kunstmatige intelligentie, naar wij dachten.

...en na.

In de regel gaat het echter allemaal goed en probeert de computer het je, zeker als je durft het niveau ietsje te verhogen, flink lastig te maken. Zo werden wij zelfs een keer in de val gelokt door een groepje boogschutters dat onze cavalerie stond op te wachten bij wat bosjes. Een beetje doorzichtig wellicht, maar wij tuinden erin: in dat bosje stonden units Yari Ashigaru met flinke speren te wachten, waartegen onze paardjes kansloos waren. Een pijnlijke les, die duidelijk maakt dat je moet blijven opletten.

Balans

Opletten moet je zeker ook bij het vechten op zee, en dat krijgt een andere dimensie zodra zo'n gevecht zich afspeelt in de buurt van land. Shogun 2 introduceert namelijk gevechten waarbij strijd op water en strijd op land hand in hand gaan. De eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat we een dergelijk gevecht tijdens de campagne niet zijn tegengekomen, en het lijkt niet mogelijk een los potje in die setup op te starten. We kunnen dus niets zinnigs zeggen over hoe het werkt en of het leuk is om te spelen, helaas.

Helden

Datzelfde geldt voor het gebruik van de helden. Als je in Shogun 2 je clan ver hebt doorontwikkeld op een bepaald aspect, is het mogelijk om de beschikking te krijgen over een hero-unit. Ook dit onderdeel van het spel hebben we nog niet kunnen testen, wat voornamelijk kwam door een klein foutje aan onze kant; toen we besloten het Shogunaat aan te vallen en Kyoto te veroveren, ging alles voor de wind. Torenhoge omzet, veel voedsel en grote legers. Toen we echter Shogun werden, verklaarde elke clan die geen bondgenoot van ons was - op één clan na alle overgebleven clans dus - ons de oorlog. Hierop werden we finaal in de pan gehakt en zat verdere ontwikkeling er niet meer in. Het stadium van de hero-units bereikten we dus niet.

Shogun Total War 2

Dat neemt niet weg dat we onderweg natuurlijk wel zo onze voorkeuren hebben ontwikkeld met betrekking tot de units. Zo zijn we na meerdere grote en kleine veldslagen een groot fan geworden van de Katana Samurai. We overwonnen een groot leger terwijl we zelf maar vierhonderd man hadden, waarvan de meeste goed getrainde Katana Samurai waren. Een van onze units wist zich staande te houden tegen drie units Yari Ashigaru. Indrukwekkend. Zo indrukwekkend zelfs, dat we even moesten terugdenken aan de Urban Cohorts in Rome: Total War, die ook eigenhandig complete legers in de pan hakten. Zó overpowered zijn de Samurai niet, maar dat we ze een warm hart toedragen moge duidelijk zijn.

Zwakke cavalerie

Precies het tegenovergestelde geldt eigenlijk voor de cavalerie. Hoewel scherpe tactieken noodzakelijk zijn en cavalerie zeker handig is als je boogschutters weet te isoleren, bleek maar al te vaak dat onze paardrijders wel érg gemakkelijk werden vernietigd door vrijwel elk type infanterie. Zelfs tegen units met zwaarden, die geen bijzonder voordeel hebben tegen cavalerie, legden onze paarden het af. Dan heb je nog de mogelijkheid om je mannen af te laten stappen en dat is soms zeker nuttig, maar het neemt niet weg dat de cavalerie in onze ogen een beetje 'underrated' is in Shogun 2. We sluiten dan ook niet uit dat de ontwikkelaar middels een patch de balans nog wat zal tweaken.

Multiplayer

Met het goed managen van je clan op de campagnemap en het winnen van de nodige veldslagen bereik je uiteindelijk de positie van Shogun en regeer je over Japan. Door de onderlinge verschillen tussen de clans - de ene clan begint in een veel lastigere positie dan de andere - nodigt Shogun 2 uit om nogmaals te worden gespeeld. Dan valt namelijk ook op hoe anders veldslagen verlopen op het moment dat je met een clan met een heel andere specialisatie vecht.

Drop-in battles

Voor spelers die geen zin hebben in een tweede campagne of die zelfs helemaal geen trek hebben in potjes tegen de computer, biedt Shogun 2 verschillende oplossingen. Ten eerste kun je gewoon een singleplayer-campagne spelen en de optie gebruiken om drop-in battles toe te staan. Dit houdt kortweg in dat je niet tegen de AI vecht, maar dat je bij elk gevecht online een andere speler zoekt, die het dan tegen je opneemt. Dat maakt de campagne vermoedelijk een stuk moeilijker, maar ook uitdagender.

Shogun Total War 2

Daarnaast beschikt Shogun: Total War 2 over een volledige multiplayer-modus. Natuurlijk staat die modus je toe om losse veldslagen uit te vechten, maar een stuk interessanter is de online campagnemap. Op deze map ga verover je Japan stapje voor stapje. Elke provincie die je verovert, levert je leger een bepaalde bonus op. Om een provincie te veroveren, zul je echter wel steeds een andere speler moeten verslaan, dus je kunt je voorstellen dat deze spelmodus bijna een game op zich zal gaan vormen.

Schot in de roos

Wat ons betreft is dit een schot in de roos; het geeft de multiplayer-modus wat meer cachet, wat het spelen van online gevechten aantrekkelijker en zinvoller maakt. Voordat je je online campagne start, maak je een avatar aan. Deze avatar is je generaal tijdens de gevechten, en hij zal steeds sterker worden naarmate je meer ervaringspunten verdient. Ook je leger zal na elk gevecht en met elke overwonnen provincie groeien in macht. De vrijheid die je hebt in de ontwikkeling van je units, maakt dat je je leger helemaal kunt inrichten zoals jij dat wilt.

Graphics en interface

We haalden al eerder aan dat het gat van dertien jaar tussen Shogun en Shogun 2 inhoudt dat de games grafisch onvergelijkbaar zijn. Toch hebben beide games dezelfde uitstraling, en dat heeft alles te maken met de manier waarop The Creative Assembly de Japanse sfeer in het spel heeft verwerkt. Van typische Japanse begroeing op het land tot aan de Japans klinkende achtergrondmuziek: alles ademt sfeer en je waant je bij vlagen inderdaad in het land van de rijzende zon.

Shogun Total War 2

Zoals gezegd, oogt de campagnemap erg gedetailleerd. Ook de units in de 3d-gevechten zien er prachtig uit en dat geldt al helemaal voor de af en toe adembenemd mooie omgevingen waar deze gevechten zich in afspelen. Foutloos is Shogun 2 echter ook niet. Wij zagen in diverse gevechten wat flikkerende textures voorbij komen. Ook viel op dat onze testconfiguratie, met daarin een gangbare AMD Radeon HD 5850-videokaart, het behoorlijk moeilijk kreeg zodra in de hoogste settings meer dan vierduizend man op het slagveld aantraden.

Sterke interface

Toch is het niet de grafische kwaliteit of de foutjes die we het meest noemenswaardig vinden. Het zijn vooral de wijzigingen in de gebruikersinterface die indruk maken. Het is knap om te zien hoe The Creative Assembly in een serie die al zo lang loopt toch steeds manieren weet te vinden om het spel gebruiksvriendelijker te maken. Zo zijn wij erg te spreken over de nieuwe unit-kaarten die heel snel en overzichtelijk laten zien waar de sterke en zwakke punten van units liggen. Ook alle menu's, skill trees en dergelijke zien er prachtig en overzichtelijk uit. Het managen van je clan kon door de vele menu's in de vorige Total Wars soms een hels karwei zijn, maar dat is in Shogun 2 veel minder het geval waardoor het spel direct aantrekkelijker wordt voor beginners in het strategiegenre.

Prijsvraag

Tweakers.net geeft in samenwerking met Sega ter gelegenheid van de lancering van Shogun: Total War 2 twee exclusieve Shogun: Total War 2-schaakborden weg. De stukken van het schaakbord zijn uitgevoerd in de herkenbare Japanse Shogun 2-stijl. Deze schaakborden zijn niet in de winkel te koop! Natuurlijk doen we er ook een Steam-code bij, zodat je tijdens het schaken het spel via Steam kunt downloaden.

Om kans te maken op het schaakbord en de game, moet je antwoord geven op de volgende vraag: tussen de verschillende Total War-games door, maakte The Creative Assembly ook een actiespel dat min of meer bij de Total War-serie hoort. Hoe heette dat in 2005 verschenen actiespel?

Stuur een e-mail naar shogun2@tweakers.net en vermeld je antwoord in het onderwerpveld van de e-mail. Vergeet in de mail niet je naam en adresgegevens te zetten, want anders kun je natuurlijk niet winnen. De prijsvraag loopt tot en met 25 maart, en over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Shogun 2 schaakbord

Conclusie

Na een paar dagen flink spelen - voor een game als Shogun 2 is dat nog steeds erg weinig - zijn we tot de conclusie gekomen dat The Creative Assembly met Shogun: Total War 2 heel, heel weinig fout doet. We zagen wat grafische foutjes, we bespeurden wat kleine gebreken in de AI en we waren niet honderd procent tevreden met de balans tussen de diverse units, maar we vergaten deze kleine minpuntjes meestal al snel als we weer een gigantische veldslag winnend afrondden of met een veel kleiner leger een machtige tegenstander aan het rennen wisten te krijgen. Daar komt nog bij dat dit, met de toevoeging op het gebied van multiplayer, de uitgebreidste Total War-game aller tijden is, wat het spel voor ons verheft van een heel goede game naar een absolute topgame.

Een dooddoener als 'een strategiefan mag deze game niet missen' gaat hier niet eens op, want eigenlijk moet iedereen met een beetje gamewaardige pc Shogun 2 een kans geven, al is het maar om in de rustieke Japanse sfeer te duiken die door je beeldscherm en je speakers wordt opgeroepen. Het moet raar lopen wil er dit jaar nog een betere strategiegame uitkomen.