Inleiding
Samengevat
De MX Master-serie is onder 'kantoorvolk' misschien wel de populairste serie en mag rekenen op een behoorlijk trouwe schare gebruikers. De nieuwste iteratie in de serie, de MX Master 4, brengt behoorlijke vernieuwingen met zich. Zo is de Gestures-knop verplaatst en zit het horizontale scrolwiel iets hoger, maar het grootste verschil zit in de knop voor de Actions Ring. Die knop heeft contextafhankelijke acties en een trilmotortje voor haptische feedback gekregen en zit bovendien achter een silicone insert in de behuizing. Zo'n stuk silicone zit ook aan de andere kant en de rest van de behuizing is gemaakt van glad plastic, zonder softgrip dus. Dat maakt de muis wat gladder om op te tillen voor kleine, snelle verplaatsingen en dat is even flink wennen. Ook de nieuwe posities van knoppen zijn wennen, maar zeker de Gestures-knop is toegankelijker. De Master 4 is makkelijker te repareren dankzij toegankelijke schroeven en Logitech heeft weer een iFixit-samenwerking voor onderdelen en handleidingen. De muis kost 130 euro en dat is flink meer dan de huidige prijs van de 3S. Mocht je die al hebben, dan is upgraden geen must en is de 3S hoe dan ook een aantrekkelijk, zij het wat conventioneler, alternatief.
Het is alweer dik drie jaar geleden dat Logitech zijn MX Master 3S uitbracht. Drie jaar eerder verscheen de MX Master 3 en weer twee jaar eerder − we zitten dan in 2017 − verscheen de 2S. In 2025 is het tijd voor de MX Master 4, waarbij Logitech een beproefd concept heeft genomen en geprobeerd dat te verbeteren. De prijs van de muis is net als voorgaande jaren 130 (of 129) euro. Ook kijken we even kort naar het nieuwe toetsenbord van Logitech, de Signature Slim Solar+ K980.
:strip_exif()/i/2007753168.jpeg?f=imagenormal)
Zo op het eerste oog lijkt de MX Master 4 sterk op zijn voorgangers. Deels is dat ook zo, maar er zijn desalniettemin behoorlijke aanpassingen doorgevoerd aan zowel het ontwerp als de onderliggende techniek. De algemene indruk en dito vorm zijn nog hetzelfde gebleven: de muis is ergonomisch gevormd en heeft een natuurlijke 'pasvorm' voor je hand, zoals we gewend zijn van de serie. Voor wie de MX Master-serie niet kent: de muizen zijn primair gericht op 'professionals' – het geavanceerdere kantoorwerk of grafisch ontwerpers – en niet echt voor gamers bedoeld. Dankzij de Darkfield-sensor (maximaal 8000dpi) werkt de muis zonder muismat op elk oppervlak, ook op glas.
Een van de kenmerkende features van de MX Master-serie is het dubbele scrolwiel: je hebt zowel een traditioneel draaiwiel tussen de twee muisknoppen in als een tweede scrolwiel min of meer aan de zijkant, voor horizontaal scrollen. Dat eerste is vrijwel onveranderd, met een magnetische rem en schakelbare vrijloop- en 'ratelfunctie', maar het scrolwiel voor je duim is aangepast. Dat zit nu iets hoger op de muis en is iets prominenter aanwezig. Daarvoor moet je duim overigens iets verder naar boven: bij mij moet m'n duim ongeveer tegen mijn wijsvinger bewegen om te scrollen, terwijl dat bij de MX 3-serie iets minder het geval is. Het verplaatste scrolwiel heeft nog een gevolg: ik stop mijn MX Master 3/3S-muis voor vervoer in een geprint doosje en daarin past de MX Master 4 niet meer.
Uiterlijk vallen nog twee veranderingen op, naast een paar kleinere aanpassingen. Ten eerste is de bekleding van de muis weg: de 3-serie had een rubberen softgripcoating op de behuizing, maar bij de Master 4 is het 'kaal' plastic. Ook heeft de MX Master 4 aan beide zijkanten een siliconenrubberen grip gekregen, die er bij de vorige generaties niet was. Aan de rechterkant is dat een eenvoudige grip, met een beetje textuur om de muis makkelijker vast te houden en te tillen. Aan de linkerkant heeft de grip naast structuur ook een functie: die maakt onderdeel uit van de nieuwe Actions Ring.
De MX Master 4
Die Actions Ring is de belangrijkste nieuwe feature van de MX Master 4. Je activeert de ring door met je duim te knijpen in de silicone duimsteun, waarna je een ring met zelf te configureren acties te zien krijgt. Extra bijzonder aan de Actions Ring is de haptische feedback: Logitech heeft een trilmotortje ingebouwd dat het gebied subtiel (of minder subtiel) laat trillen bij activeren van de Actions Ring en de daaraan gekoppelde acties. Dat trilmotortje is ook even actief als je de muis aanzet en out of the box trilt het motortje als een hartslag om aan te geven dat er verbinding gemaakt moet worden.
De haptische feedback kun je instellen op vier niveaus: subtiel, laag, medium en hoog. Bij die laatste stand wordt een waarschuwing weergegeven dat je accu hierdoor minder lang meegaat. Je kunt de haptische feedback overigens per plug-in aan- en uitzetten, al komt het aantal plug-ins waarvoor die optie wordt getoond nog niet overeen met het aantal actieve plug-ins. Ik draai voor deze review dan ook bètasoftware, dus daaraan til ik niet al te zwaar. Wel een minpunt is dat voor het installeren van officiële plug-ins en marketplaceplug-ins een Logitech-account nodig is. Nog een bètabug of verbeterpuntje is de optie om de Actions Ring‑acties al dan niet automatisch aan te laten passen aan de actieve app − contextueel switchen dus. Dat kun je aan- en uitzetten, maar anders dan het screenshot wellicht doet vermoeden doe je dat niet in het rechterlijstje, maar via het settingswiel onderin – werk aan de winkel voor het softwareteam.
Overigens, als je nu wél die Actions Ring wilt gebruiken, maar nog even wilt wachten om een muis van 130 euro te kopen, dan kun je de functie ook gebruiken met je huidige MX Master‑muis. Dat is dan zonder trilmotortje natuurlijk, maar het is gewoon een buttonmapping.
:strip_exif()/i/2007753158.jpeg?f=imagenormal)
Nog een nieuwe knop − nou ja, nieuw, een verplaatste knop − is de Gestures‑knop. Dat is de knop die voorheen op de bodem van de duimsteun zat en standaard ingesteld stond voor het schakelen tussen virtuele desktops. Die knop is nu naar boven verplaatst en zit net voor de duimknoppen voor Forward en Back, waarmee je voor- en achteruit navigeert in je browser. Die twee knoppen zijn daardoor iets naar achter verplaatst en zitten iets dichter op elkaar. Als je overstapt van een oudere muis, zul je van dat dichter op elkaar zitten weinig last hebben, maar het kan wel even wennen zijn dat ze iets verder naar achter zitten.
Je spiergeheugen zal dus wellicht even tijd nodig hebben om zich aan te passen aan de iets hogere locatie van het horizontale scrolwiel en de positie van de navigatieknoppen. Verder werkt de muis hetzelfde, met de toevoeging van de trilmotor en nieuwe functies die daarmee gepaard gaan.
Gaming
De MX Master‑serie wordt niet bepaald geadverteerd als een gamingmuis en ik heb er niet intensief mee lopen fps'en, maar ik heb wel af en toe wat rts‑games gespeeld. Daarbij viel op dat de muis oppakken om even te verplaatsen tijdens het gamen − wat ik ook regelmatig doe tijdens gewoon kantoorgebruik − anders verloopt dan bij mijn oude MX Master 3(S). Het ontbreken van de softgripcoating, maar vooral het gladde silicone aan de zijkanten, maakt de muis best glad. Dat maakt het verplaatsen een net iets bewustere handeling, waar ik niet enorm blij van word. Het verdwijnen van die softgrip, die potentieel na lange tijd plakkerig of in ieder geval minder makkelijk schoon te houden zou kunnen worden, is daarmee zowel positief als negatief.
De knoppen zijn net als bij de MX Master 3S geen optische knoppen, maar gewone, stille mechanische Kailh‑switches, die nog steeds lekker stil zijn. De pollingrate is slechts 125Hz, dus voor veel gamers zal de muis geen optie zijn en hij is met een gewicht van 150 gram bovendien te zwaar. De sensor is dezelfde 8000dpi‑sensor als in zijn voorganger en ook nu staat de gevoeligheid standaard op de helft ingesteld om geen al te zenuwachtige muis te leveren.
Milieu
Logitech is al langere tijd flink bezig zijn producten duurzamer te maken. Zo is er bijvoorbeeld een iFixit‑guide om de accu van je MX Master 3S te vervangen en iFixit levert ook de benodigde originele Logitech‑accu. Diezelfde accu zit in de nieuwe MX Master 4, dus mocht je ooit de accu moeten vervangen: dat kost je 20 euro plus pakweg 9 euro verzendkosten. De grote winst voor de repareerbaarheid zit echter in de schroeven: die zijn nu gewoon toegankelijk. Bij de Master 3 en 3S zitten de zes schroeven verstopt onder de glidepads − de muisvoetjes dus − die je heel misschien kunt hergebruiken als je ze er heel af krijgt. Bij de MX Master 4 zijn de schroeven gewoon toegankelijk, wat de drempel aanzienlijk verlaagt.
:strip_exif()/i/2007753162.jpeg?f=imagenormal)
Ook de verpakking is behoorlijk groen: de muis zit in een kartonnen doos, met een kartonnen insert en zelfs het hangertje voor aan het schap is van karton. De muis zelf ten slotte is ook voor bijna vijftig procent gemaakt van post‑consumer plastic: bijna maar net niet hetzelfde als gerecycled plastic. Ook het kobalt van de accu is gerecycled, aldus Logitech. Een kabel levert Logitech niet: om de accu te laden zul je zelf moeten zorgen voor een USB‑C‑kabel.
Connectiviteit
We hebben het nog niet gehad over het aansluiten van je muis. Daar is niet zo gek veel spannends mee gebeurd, maar toch ook niet helemaal niets. Je gebruikt de muis uiteraard draadloos en afhankelijk van je instellingen en gebruik (onder andere hoe sterk je je haptics instelt en hoe vaak je dat gebruikt) zou je muis op een volle lading tot zeventig dagen mee moeten gaan. Opladen (één minuut zou goed moeten zijn voor drie uur gebruik) doe je via je eigen USB‑C‑kabel en voor de verbinding heb je zoals gebruikelijk de keus tussen bluetooth en de Bolt-ontvanger.
:strip_exif()/i/2007753160.jpeg?f=imagenormal)
Je kunt verbinding maken met drie apparaten, waarbij je net als bij eerdere muizen schakelt via een knopje op de onderkant. Daaraan is niets veranderd, maar aan de meegeleverde Bolt‑ontvanger wel. Dat is voortaan een USB‑C‑dongel en deze wordt geleverd zonder verloop naar USB-A. Ergens is het logisch om dat te doen: USB‑C wordt immers de standaard. Zeker op desktops zijn A‑poorten echter veel talrijker en zul je je C‑poort(en) willen bewaren voor apparaten met meer honger naar bandbreedte. Mits beschikbaar natuurlijk kun je dan nog altijd via bluetooth verbinden.
De Logitech Signature Slim Solar+ K980
Ik had beloofd ook nog iets over Logitechs nieuwe toetsenbord te schrijven, de Signature Slim Solar+ K980. In voorgaande jaren bracht Logitech weleens een bijpassend toetsenbord uit de MX-serie gelijktijdig uit met een nieuwe MX Master-muis. Dit keer verschijnt ook een nieuw toetsenbord, maar niet in de MX-serie en dus min of meer 'toevallig' bijna gelijktijdig met de MX Master 4‑introductie.
De K980 is de opvolger van de K950 en los van dat nieuwe typenummer zit er nog een belangrijke verandering in de naam: Solar+. Dat slaat op de manier van opladen van het dunne toetsenbord: de Signature Slim Solar+ K980 heeft geen USB‑poorten of kabeltjes meer, maar is volledig draadloos. Je sluit het keyboard op je computer aan via bluetooth of via Logitechs eigen Bolt‑receiver en de K980 haalt zijn stroom uit een zonnepaneel en ingebouwde accu.
:strip_exif()/i/2007753164.jpeg?f=imagenormal)
De K950 voorzag je van prik via twee AAA‑batterijen, maar bij de K980 hoef je nooit meer aan laden of batterijen te denken. Het ingebouwde zonnepaneeltje moet de accu opladen en het keyboard tot vier maanden voorzien van prik. Dat opladen hoeft niet in de zon, maar zou ook met kunstlicht werken: een lichtintensiteit van 200 lux (equivalent aan 200lm/m²) moet voldoende zijn en wordt door een gemiddeld kantoor makkelijk gehaald, ook als je baas je opsluit in de kelder zonder zonlicht. De accu zou een levensduur van in ieder geval tien jaar moeten hebben; de status ervan kun je in Logi Options zien. In die software kun je ook controleren of de huidige lichtintensiteit voldoende is om je keyboard op te laden. Ter illustratie: ik tik dit momenteel op kantoor met gesloten lamellen op een vrij bewolkte dag en tl‑verlichting dik twee meter hoger, en de accu wordt opgeladen.
Je verbindt het keyboard simpelweg door het aan te zetten, waarna een 'Slim Sola' in de bluetoothapparaten gevonden wordt: even een code intikken en pairing is klaar. Tip: als je dit in een kantooromgeving doet, kunnen je collega's proberen je keyboard te kapen; de pairing wordt gewoon gebroadcast en wordt door nabije laptops opgepikt. Het aanzetten doe je met het enige knopje dat de K980 rijk is. Wisselen van apparaat doe je met drie toetsenbordknoppen boven het navigatiecluster.
:strip_exif()/i/2007753166.jpeg?f=imagenormal)
Boven het numpad zitten nog vier extra knoppen die aangeven dat het keyboard vooral gemaakt is voor kantooromgevingen. Het zijn namelijk Meeting Control-toetsen die je scherm delen, je videostream starten of stoppen en je microfoon dempen of weer inschakelen. De knoppen werken met Teams en Zoom. De functietoetsen hebben een dubbelfunctie, waarbij standaard de alternatieve functie (zoals helderheid aanpassen of mediaknoppen) geactiveerd is. De rechter Control-toets ben je ook standaard kwijt: dat is een Copilot-toets geworden. De functietoetsen, het navcluster, de Copilot-knop en de vier knoppen boven het numpad kun je allemaal instellen of remappen via de Logi Options-software.
ISO
Het keyboard tikt op zich prima, al is het uiteraard een eenvoudig plat membraankeyboard. Er zit wel een kleine ratel in de toetsen en de behuizing heeft redelijk wat flex en kan aardig getordeerd worden. Het moge echter duidelijk zijn dat dit geen toetsenbord is voor keyboardliefhebbers, maar een functioneel kantoorwerkpaard moet zijn. In grote deployments kan ik me goed voorstellen dat een IT‑afdeling geen gehannes met AA‑batterijen wil, hoe lang ze ook meegaan. Een accu die nooit opgeladen hoeft te worden is dan wel logisch, al zijn het wel weer een lithiumaccu en een zonnecel die het milieu belasten. De K980 is niet eenvoudig open te maken: schroeven ontbreken volledig, maar daar staat tegenover dat maar liefst 73 procent van het gebruikte plastic gerecycled is. Ten slotte mijn persoonlijke ergernis: Logitech brengt in Nederland vooral de ISO‑varianten uit en dat levert me als ANSI‑gebruiker veel tikfouten op.
Tot slot
Ik vind de nieuwe Logitech MX Master 4 een mengsel tussen goede kanten en mindere. Los van de noodzaak om wat te wennen aan de nieuwe locaties van sommige knoppen werkt de muis eigenlijk net zo fijn als zijn voorgangers. De grip is hetzelfde, het primaire scrolwiel is onveranderd en uiteraard nog altijd extreem fijn met de vrijloop- en rateloptie, en de software zit over het algemeen prima in elkaar. Toch zitten daar − in ieder geval in de bèta − nog wat verbeterpuntjes, maar daar wil ik niet over vallen.
Persoonlijk vind ik de silicone grips aan de zijkant echt minder prettig dan bij de oudere muizen, ook al heb je nu minder kans op slijtage van softgripcoatings en vuilophoping daarin. Vuil kan nu prima ophopen in de randen van dat siliconenmateriaal, maar belangrijker: het voelt echt heel anders. Het is veel gladder en daardoor is het lastig de muis te verplaatsen door hem op te tillen. Over de nieuwe haptische feedback ben ik wat minder uitgesproken: ik ben niet direct 'om', maar zeker op zachtere standen is het best handig als non-visuele bevestiging van je muisbewegingen. Voordat het echt nuttig is, heb ik meer tijd nodig: ik gebruikte de Actions Ring voornamelijk heel bewust in plaats van automatisch, zoals de Back- en Forward-knoppen. Wel ben ik persoonlijk te spreken over de herpositionering van de Gestures-knop. Als ik thuiswerk, schakel ik regelmatig tussen mijn werkdesktop en mijn privédesktop en ik merk dat ik de knop van de Master 4 veel meer gebruik dan dezelfde knop bij de 3 en 3S.
Is de MX Master 4 dan een aanrader? Als je al een 3S hebt, is dat niet het geval. Ik zou het dan lekker houden bij de 3S tot die het begeeft. De Actions Ring zou je dan al kunnen gaan gebruiken, maar dan zonder trillingen: die extra functionaliteit zou voor mij de upgrade en 130 euro niet waard zijn. Voor wie de MX Master 3 heeft, zou ik zowel de 3S als de 4 als upgrade aanraden, al is het alleen maar vanwege de stillere muisknoppen. Overigens kun je die met een beetje handigheid en de iFixit-reparatiehandleiding ook zelf vervangen. Moet je dan een MX Master 3S kopen, of een MX Master 4? Ik zou op z'n minst even wachten op een beetje prijsdaling van de 4, zeker omdat de 3S momenteel bijna 50 euro goedkoper is. Heb je geen (oudere) MX Master-muis en ben je op zoek naar een uitstekende productiviteitsmuis, dan is de MX Master 4 of zijn voorganger een absolute aanrader.
Met een adviesprijs van 110 euro is de Logitech Signature Slim Solar+ K980 wel flink aan de prijs. Voor een grote uitrol in een bedrijf is dat een pittig prijskaartje en voor eindgebruikers is het ook behoorlijk veel geld voor een vrij eenvoudig toetsenbord. Voor dat geld heb je immers heel veel opties die − maar dat is persoonlijk − lekkerder tikken.
Redactie: Willem de Moor • Eindredactie: Marger Verschuur