Toen Google ChromeOS aankondigde, nu iets meer dan zestien jaar geleden, was de overlap met Android direct onderdeel van het nieuwsbericht. "De keuze om naast Android een geheel nieuw besturingssysteem te ontwikkelen, is opvallend", schreef Tweakers toen. "Een aantal netbookfabrikanten werkt al aan netbooks die dat mobiele OS draaien. Pichai zegt dat er wel enige overlap is, maar dat Android is ontworpen om op uiteenlopende apparaten als telefoons en settopboxen te draaien. Met ChromeOS richt het bedrijf zich exclusief op de computergebruiker."
Leuk detail: de genoemde Pichai is Sundar Pichai. Hij was toen projectmanager van ChromeOS en is nu de ceo van heel Google-moederbedrijf Alphabet. Nog een leuk detail: de netbook als categorie is in zijn geheel verdwenen. Rond 2009 was die nog actueel. Wie kent de Eee PC nog? Een paar jaar daarna was dat concept al geheel verdwenen.
Nu, zestien jaar later, gaat het er eindelijk van komen. Google gaat ChromeOS en Android samenvoegen, zei een topman tijdens een interview. Het was een rare, rommelige aankondiging. Google heeft dit nog niet eerder gezegd, maar de interviewer had duidelijk niet door dat het hier om groot nieuws ging en stelde geen enkele vervolgvraag. Zo gaat dat soms: groot nieuws ziet er klein uit.
Hoe ChromeOS richting Android ging
Het idee uit 2009 was simpel. Wat als je browser je hele besturingssysteem was? Een browser was in die tijd al uitgegroeid tot een browser zoals je die nu ook zou herkennen. Veel meer diensten werkten bovendien in die browser en Google heeft daarin altijd sterk geloofd. Google Drive, Docs, Gmail: het zijn allemaal webdiensten.
Googles browser kon toen al webapplicaties multithreaded draaien en Chrome had al een taakbeheerder waarmee gebruikers details over die processen konden opzoeken. Er leken meer voordelen aan te zitten. Omdat het alleen een browser is, is het systeem makkelijk te updaten. De software beheren en veilig houden is ook relatief makkelijk.
ChromeOS kende enig succes, vooral in het onderwijs. Als platform voor consumenten is het nooit echt aangeslagen, vermoedelijk omdat het toch te beperkt was. Google heeft die beperkingen onderkend. ChromeOS kreeg in de loop van de jaren onder meer vensterbeheer en toegang tot Android-apps via de Play Store. Daarmee konden ChromeOS-gebruikers ineens de miljoenen apps draaien die voor Android beschikbaar zijn. Vlekkeloos ging dat niet, want veel apps schalen slecht of hebben geen interface voor een groter scherm. Ook veronderstelden ze bijvoorbeeld een verticaal scherm of konden ze niet omgaan met input via toetsenbord. Het was niet het enige dat Google toevoegde. Ook kwam daar het draaien van Linux-programma's bij. Het werd in de loop van de jaren een steeds klassieker besturingssysteem.
Hoe Android richting ChromeOS ging
Android begon twintig jaar geleden als besturingssysteem voor camera's, totdat Google het kocht en omzette naar een OS voor smartphones. Dat kwam uit in 2008 in versie 1.0 en al snel was er de gedachte dat het op veel meer hardware zou moeten kunnen draaien. Dat gebeurde ook.
De eerste stap naar een groter scherm kwam met 3.0 Honeycomb in 2011, een versie van Android speciaal voor tablets. Dat debuteerde op een Motorola-tablet. Dat flopte grotendeels, ondanks de aandacht die Google ervoor had. Het bedrijf bracht zelf af en toe nog hardware uit, zoals de Pixel C-tablet in 2015, maar daarbij bleek ook vooral dat Android op een groot scherm niet geweldig werkte.
Android op tablets bleef grotendeels achterlopen, tot de komst van vouwbare smartphones het steeds meer nodig maakte om Android op grotere schermen goed te laten werken. De eerste vouwbare smartphones kwamen in 2019 en in de jaren erna gingen steeds meer fabrikanten aan de slag met dat type telefoon. Google deed dat zelf met de Pixel Fold in 2023.
:strip_exif()/i/2005762206.jpeg?f=imagenormal)
De software moest dus beter. Dat gebeurde eerst onder meer met Android 12L, met de L van 'large'. Met Android 16 is er bovendien meer aandacht voor de desktopmodus, waarmee fabrikanten als Samsung, Motorola en Huawei al jaren bezig zijn. Zoals dat vaak gaat in Android: eerst hacken fabrikanten het er zelf in en vervolgens standaardiseert Google het voor het hele Android-ecosysteem.
In de interface is er onder meer een dock gekomen voor het snel wisselen van apps en beter beheer van vensters. Ook kunnen apps zich makkelijker splitsen in meerdere kolommen om gebruik te maken van de extra schermruimte.
Nu dubbel vouwbare telefoons eraan komen, wordt het verschil tussen smartphones en tablets wel héél klein. Waar reguliere vouwbare smartphones met hun displays van 8" op zijn hoogst kleine tablets zijn, hebben die dubbel vouwbare toestellen naar verwachting schermen van tussen de 10" en 11". Dat is wat lang gold als reguliere tablet.
Waarom samenvoegen logisch is
Waar in 2009 het verschil tussen een laptop en een smartphone nog heel uitgesproken was, is dat dus langzaam aan het wegvallen. Een dubbel vouwbare smartphone met een bluetoothtoetsenbord heeft de schermruimte en de inputmethode van een laptop. Het is haast een filosofische discussie waar een smartphone ophoudt en waar een tablet en een laptop beginnen.
Daarbij is het onderhouden van twee platforms een dure operatie. Een eigen besturingssysteem betekent eigen kernels, eigen middleware en veel eigen elementen. Dat kan de moeite waard zijn, maar in een wereld waar ChromeOS al Android-apps draait en telefoons kunnen uitvouwen tot tablets is dat wellicht de investering niet langer waard.
De gedachte is bovendien misschien dat deze stap de marktpositie van Google op het gebied van tablets kan versterken. Die markt is nu nog steeds voor een groot deel in handen van Apple met zijn iPads. De desktopfuncties van ChromeOS in tablets zetten zorgt mogelijk voor een betere gebruikservaring dan nu met het mobiele besturingssysteem Android mogelijk is. Het zal niet het belangrijkste argument zijn, maar het kán meespelen.
De positie op de markt voor laptops is vermoedelijk belangrijker. Door het samenvoegen tot één platform krijgen ontwikkelaars toegang tot smartphones, tablets en laptops. Dat is aantrekkelijk en vereist voor hen onderhoud van minder platforms. Wel zullen ze moeite moeten steken in het ontwikkelen van een interface voor de verschillende apparaten.
Google is zelf óók zo'n ontwikkelaar. Het wil zijn AI-functies onder de naam Gemini zo snel mogelijk integreren in de eigen besturingssystemen. Door beide platforms samen te voegen wordt het voor Google vermoedelijk ook makkelijker om in één keer nieuwe Gemini-functies toe te voegen aan alle soorten apparaten.
Hoe nu verder?
Dat Google het nu bevestigt, volgt op een lange reeks van geruchten en aanwijzingen. In juni vorig jaar zei Google al dat ChromeOS de Android-kernel en bepaalde frameworks van het mobiele OS krijgt. In november vorig jaar ging het gerucht dat Google ChromeOS wilde laten vervallen.
Uiteraard zou de samensmelting ook gepaard kunnen gaan met nieuwe hardware, in dit geval een Pixel Laptop die zou uitkomen met ChromeOS. Na een samensmelting zou dat uiteraard met de nieuwe ChromeOS/Android-fusie zijn.
Bestaande Chromebooks hebben een vastgestelde ondersteuningsperiode. Die overzetten naar Android kán, maar in elk geval zal Google die periode willen honoreren en updates blijven uitbrengen. Nieuwe 'Chromebooks' zouden dan wél het nieuwe gezamenlijke besturingssysteem kunnen krijgen.
Hoeveel dit verandert voor ons als eindgebruikers is nog niet te zeggen. De precieze uitwerking is nog onbekend. Sinds de Play Store is gaan werken op ChromeOS en Android steeds beter werkt op grotere schermen, is dit in elk geval een stap die steeds meer voor de hand is gaan liggen.
Update, 17-7 - toegevoegd dat Sundar Pichai niet alleen ceo van Google, maar van heel Alphabet is.
Redactie: Arnoud Wokke Eindredactie: Marger Verschuur
/i/1258661598.png?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2007602502.jpeg?f=imagenormal)
/i/1296071226.png?f=imagenormal)
/i/2007013688.webp?f=imagenormal)
/i/2007632642.webp?f=imagenormal)